Euro neemt ook grote hobbel
ECONOMIE
Senaat Argentinië achter ontkoppeling peso
Brits scepsis over invoering euro blijft
'Witten' bij casino en GWK populair
Test op drukke zaterdag zonder problemen doorstaan
Renovatie veel duurder
Minister Ruggiero eerste
'euro-slachtoffer' in Italië
NV ontdekt
tuwmeren
rije dagen
Kamer: Pak collectieven NS aan
uro moet voor
euwe EU-leden'
ien Landen die lid van de
opese Unie worden, moeten
eggen dat zij de euro direct
eren. Dat heeft Eurocom-
ris Verheugen gisteren
r de Duitse radio gezegd,
wil zo problemen als nu
(t het Verenigd Koninkrijk,
den en Denemarken voor-
(nen. De Europese Commis-
esluit dit jaar over de toe-
ng van Hongarije, Polen,
■chië, Slovenië, Estland, Let-
Litouwen, Slowakije, Mal-
i Cyprus.
oiogram schuift
i Finse eurobiljet
siNKi - Veel Finnen hebben
afgelopen dagen naar de
se centrale bank gebeld om-
Jzij hologrammen op ver-
ïllende plekken ontdekten
He 10-eurobiljetten. Volgens
:entrale bank is er echter
s aan de hand. De afwijkin-
vallen binnen de 'toleran-
euwe ontslagen
AT&T in VS
i york - Het Amerikaanse
comconcern AT&T gaat nog
s 5000 werknemers ontslaan
kosten te besparen. Vorig
verlieten al 5100 werkne-
s de onderneming. Voor de
[ganisatie, die door de
hte gang van zaken in de te-
imindustrie vooral is be
id om kosten te besparen, is
voorziening getroffen van 1
jard dollar. Bij AT&T werken
nog 120.000 mensen.
maandag 7 januari 2002
den haag/gpd - De euro heeft de
grote proef, de drukte in de win
kels zaterdag, met glans door
staan. Albert Heijn spreekt van
een 'uitstekend verlopen' dag in
zijn supermarkten. Interpay, de
organisatie die het elektronisch
betalingsverkeer tussen winkels
en banken verzorgt, noemt afge
lopen zaterdag 'heel rustig'. De
grootwinkelbedrijven sluiten zich
daarbij aan.
Afgelopen zaterdag, de eerste
grote winkeldag van het euro
jaar, werd een half jaar geleden
door het coördinatiecentrum
Euroforum al de cruciale test
genoemd. Zou het goed gaan.
dan had de euro een grote hob
bel genomen en kon Nederland
de nieuwe munt definitief om
armen. Nu het goed ging. zijn er
tot 28 januari, wanneer de gul
den niet meer betaalmiddel kan
worden gebruikt, geen proble
men meer te verwachten.
Albert Heijn heeft zaterdag nog
wel enige spanning in zijn su
permarkten gesignaleerd. Pro
bleem was - zoals in de dagen
ervoor - het kleingeld: de munt
jes van 1 en 2 cent en de kleine
biljetten van 5, 10 en 20 euro.
Maar als de bodem van de geld-
lade in zicht kwam, werd een
beroep gedaan op de klant om
contant te betalen of te pinnen.
„Dat werkte. De zaterdag is een
succes geworden dankzij het be
grip van onze klanten en na
tuurlijk de inzet van het kassa-
personeel", aldus AH-woord-
voerder Rozemeijer.
Ook in de andere supermarkten
is de zaterdag glad verlopen.
Opvallend was de vaardigheid
en de kalmte waarmee het kass-
apersoneel met de klanten om
ging. Klanten wisten dat wissel
geld een probleem was en ze
probeerden daarom allemaal zo
gepast mogelijk te betalen. Dat
leidde tot nogal wat gezoek naar
het juiste muntje in de porte
monnee. Dat daardoor meer tijd
aan de kassa verloren ging lag
voor de hand, maar irritaties in
de langere rijen dan normaal
bracht dat nauwelijks teweeg.
Woordvoerster Boer van het
Centraal Bureau Levensmidde
lenhandel is verbaasd dat het zo
goed ging. De voorspellingen
van chaos in de winkels op die
eerste eurozaterdag (ook gedaan
door het CBL zelf) kwamen niet
uit. „Echte problemen met een
tekort aan wisselgeld zijn uitge
bleven, gelukkig. Maar dat
kwam ook doordat onze winkels
vrijdag en zaterdag nog extra
kleingeld geleverd hebben ge
kregen door de banken. Nor
maal staat daarvoor een bestel-
termijn van vijf dagen. Maar
dankzij tussenkomst op ons ver
zoek .van De Nederlandsche
Bank en het ministerie van fi
nanciën waren de banken be
reid tot noodtransporten."
Interpay had het zaterdag ook
lang niet zo druk als was ver
wacht. Werden er de zaterdag
voor de kerst 5,75 miljoen pin-
transacties geregistreerd, afgelo
pen zaterdag waren dat er
'maar' vier miljoen. Zo'n mil
joen meer dan op een gewone
zaterdag. Per seconde werd za
terdag 135 keer gepind, tegen
235 keer op de zaterdag voor
kerst. „We waren weer op alles
Euro elders in Europa ook 'probleemloos'
De euro heeft dit weekeinde zijn zegetocht voortgezet. Nergens
in Europa leverde de munteenheid grote problemen op. De ver
wachte chaos op de eerste 'eurozaterdag' bleef uit. Volgens de
Europese Commissie gebeurt inmiddels meer dan de helft van
de betalingen in de eurolanden in euro's. Nederland behoort tot
de koplopers, samen met Griekenland. Volgens de laatste gege
vens van De Nederlandsche Bank verloopt 90 procent van het
betalingsverkeer al in euro's.
Fransen, Spanjaarden en Italianen rekenen nog altijd in meer
derheid af in de eigen valuta. België is hekkensluiter, daar ont
vingen de kassa's in tweederde van de gevallen nog franken. Het
Euroforum stelde zaterdag al dat de Nederlandse samenleving
europroof is. Volgende week zal een volledig normale situatie
zijn ontstaan, aldus een woordvoerder.
voorbereid", zegt woordvoerder
Woutersen, „maar het bleek een
heel makkelijke dag. Er is ook
maar 2 miljoen keer geld uit de
muur gehaald, en dat was de
dagen ervoor wel eens anders."
De banken waren zaterdag bij
wijze van uitzondering open van
10 tot 2 uur. De klanten konden
hun resterende guldens op hun
rekening storten en ook de win
kelbedrijven konden er terecht
voor eurokleingeld. „Het was
heel rustig", zegt Rabo-woord
voerder Van Eeghen. „Maar dat
komt waarschijnlijk omdat de
meeste mensen niet wisten dat
we open waren."
brussel - De verbouwing van het hoofdkwartier van de Europese
Commissie in Brussel gaat veel meer kosten dan was geraamd. Boven
dien is de opknapbeurt fors vertraagd door de aanwezigheid van as
best. De kosten worden nu geraamd op 1,42 miljard euro, ofwel ruim
drie miljard gulden. Foto: AP/Yves Logghe
sterdam/anp - Zeven van el-
lien werknemers houden aan
eind van het jaar vakantie-
11 over. Tien procent had
meer dan vijftien dagen
r. De stuwmeren ontstaan
ir het flinke aantal vakantie-
l;en en de onmogelijkheid ze
e nemen.
blijkt uit een representatieve
ikproef onder werknemers in
lracht van de vakcentrale
V. Het onderzoek is vandaag
resenteerd tijdens de nieuw-
sbijeenkomst van de vak-
trale. Een werknemer heeft
ïiddeld 24,5 vakantiedagen,
het onderzoek blijkt dat on
eer de helft ook nog recht op
;en op grond van arbeids-
irverkorting heeft,
het algemeen vinden Neder-
ders dat zij voldoende vakan-
agen hebben. Toch zegt bij
een kwart meer vakantievrij
willen. Het gaat dan vooral
jongere werknemers tot 35
en werknemers in de bouw
de industrie.
op de tien werknemers kan
met vakantie wanneer hij of
dat wil. Een op de vijf werk-
ners zegt ook geen kans te
3 iben zorg-, ouderschaps- of
5 amiteitenverlof op te nemen,
j treft vooral jongeren, werk-
2 ners met een flexibel con-
5 ct of mensen met een baantje
minder dan twintig uur.
buenos aires/afp-anp-rtr - De
Argentijnse peso blijft niet lan
ger gekoppeld aan de waarde
van de dollar. De Senaat stemde
gisteren in met de noodwetten
van de nieuwe president Duhal-
de die de monetaire chaos in
het land moeten tegengaan.
Het lagerhuis, de Kamer van Af
gevaardigden, was zaterdag al
akkoord gegaan met de maatre
gelen. Nu de regering het op
geeft om de peso met dollars te
dekken, betekent dat een forse
devaluatie van de peso, die
sinds 1991 was gekoppeld aan
de dollar.
Minister van economische za
ken Lenicov maakte na afloop
bekend dat de officiële wissel
koers wordt vastgesteld op 1,40
peso voor een dollar. Dat is een
devaluatie van ongeveer 28,5
procent. De vaste koers geldt al
leen voor de buitenlandse han
del. Daarnaast komt er een vrije
wisselkoers voor het binnen
landse deviezenverkeer. Vanaf
woensdag kan er weer in devie
zen worden gehandeld.
Lenicov zei verder dat de rege
ring begin februari met het In-
tematonaal Monetair Fonds
(IMF) en andere schuldeisers
gaat onderhandelen over een
herstructurering van de buiten
landse schuld. Argentinië heeft
een schuldenlast van 141 mil
jard dollar.
Het pakket van de regering be
vat ook maatregelen om de bur
ger te beschermen tegen de ge
volgen van de devaluatie. Zo
worden schulden tot 100.000
dollar nog in de oude wissel
koersverhouding van één op
één omgezet in pesos om veel
faillisementen te voorkomen.
Verder worden de tarieven van
van onze correspondent
Hans Celeijnse
rome/gpd - De Italiaanse pre
mier Berlusconi heeft gisteren
persoonlijk het buitenlands be
leid in beheer genomen. Oor
zaak was het ontslag zaterdag
van de 71-jarige minister van
buitenlandse zaken Ruggiero.
Deze internationaal gerespec
teerde bewindsman was in con
flict geraakt met Berlusconi en
een aantal ministers over de te
volgen Europese lijn. „Hij is het
eerste politieke slachtoffer van
de euro", schreef een aantal
dagbladen gisteren.
Op gezag van Berlusconi werd
in een zaterdag gepubliceerde
regeringsverklaring gesproken
van een 'scheiding met weder
zijds goedvinden'. Maar dat mag
met grote korrels zout worden
genomen. Tot op het laatste
moment en met bemiddeling
van president Ciampi is gepro
beerd om het geschal met Rug
giero te slechten. Volgens de
rechtse pers was Ruggiero daar
op ontslagen, de gematigde en
linkse kranten hielden het erop
dat hijzelf zijn ontslag had aan
geboden. Berlusconi zal zijn ne
venfunctie zeker zes maanden
uitoefenen berichtte de krant
Corriere della Sera vandaag.
De interne spanningen over de
Europese politiek groeiden naar
een climax door de haperende
invoering van de euro. Verschil
lende ministers, aangevoerd
door de extreem-chauvinisti
sche Bossi, lieten zich laatdun
kend over de nieuwe munt uit.
De partijloze Ruggiero liet even
publiekelijk zijn irritatie daar
over blijken.
Tot diens woede tikte Berlusco
ni vervolgens niet deze euro
sceptici, maar Ruggiero zelf fors
op de vingers. „Ik ben verant
woordelijk voor buitenlandse
zaken, de door mij benoemde
Ruggiero is slechts een techno
craat", verklaarde Berlusconi.
Ruggiero gaf lik op stuk. Zater
dag meldden alle kranten uit
zijn mond dat de situatie bin
nen het kabinet voor hem on
werkbaar was geworden omdat
er verschillende visies op de Eu
ropese politiek waren.
Berlusconi zal de nodige moeite
hebben om, zoals president
Ciampi meteen suggereerde,
een opvolger van kalibeY en Eu
ropese gezindheid te vinden. De
huidige vice-premier Fini zou
hoge ogen gooien, maar tegen
hem pleit dat hij internationaal
nauwelijks aanvaardbaar is van
wege het fascistische verleden
van zijn partij, de Nationale Alli
antie. Fiat-eigenaar Agnelli,
geen boezemvriend van Berlus
coni, klaagde gisteren dat Rug-
giero's vertrek 'een slag voor het
land was'. Oppositieleider Ru-
telli verweet Berlusconi op
nieuw schade te hebben toege
bracht aan het aanzien van Ita
lië. Bossi, nagel aan de doods
kist van Ruggiero, kraaide echter
victorie: „Dit is een geweldige
dag", jubelde hij.
Een groentenhandelaar in de buitenwijk van de Argentijnse hoofdstad Buenos Aires had zijn tomaten en sinaasappelen gisteren nog in dol
lars geprijsd. Foto: Reuters/Andres Stapff
nutsbedrijven zoals water en
elektriciteit van dollars omgezet
in pesos.
In Argentinië gaat het econo
misch al meer dan 3,5 jaar be
roerd. Vorige maand braken
ernstige onlusten uit en trad
president De la Rua af. Bij de
rellen vielen 27 doden. Hij werd
opgevolgd door plaatsvervan
gers die zeer tijdelijk het heft in
handen namen of daartoe po
gingen deden. Duhalde is de
vierde opvolger van De la Rüa
sinds zijn aftreden op 20 de
cember.
den haag/gpd - Een kamer
meerderheid van PvdA, CDA en
D66 wil dat dwarsliggende 'col
lectieven' bij de NS vertrekken
bij het bedrijf, vrijwillig dan wel
gedwongen. De niet bij een vak
bond georganiseerde werkne
mers worden al langer gezien als
een bron van ergernis en frus
tratie. De vorige week afgetre
den president-commissaris
Timmer noemde de groep als
een van oorzaken van de tegen
vallende prestaties bij NS.
De kamerleden Dijsselbloem
(PvdA), Leers (CDA) en Van
Walsum (D66) konden elkaar
gisteren in het programma Bui
tenhof uitstekend vinden in een
harde aanpak van de collectie
ven. Zij vonden dat nieuwe di
rectie onder leiding van Noord
zij niet mag worden lastig geval
len met acties van een 'obstruc
tieve' minderheid. Als perso
neelsleden blijven traineren dan
moeten ze desnoods ontslagen
worden, zo meenden de parle
mentariërs.
WELK LAND IS HET DUURST?
Een prijsvergelijking in 10 Eurolanden
Iten Drinken
50 gram halvarine
i I liter Coca Cola
i I liter melk
12 eieren
2 ),75 I wijn
11 blikje (33cl) bier
1 kg tomaten
b Ikg aardappels
]J I krop sla
i I kg appels
!50 gram koffie
!50 gram kaas
diepvrieskip
3 •ubtotaal
7 r
a Diverse artikelen
3 1 krant
België
0,72
1,73
4,34
2,73
Oostenrijk
2,39
1,30
2,60
2,46
32,07
0,95
0,92
1,89
0,59
Frankrijk
0,77
0,98
1,66
2,34
0,87
0,73
22,24
1,94
4,12
1 CD Michael Jackson
1 boek Harry Potter
1 bioscoopkaartje
2 1 flesje Chanel no 5
1 Big Mac
1 Levi's spijkerbroek
pakje Camel Light
1 postzegel (Europa)
1 liter benzine Euro 95
2| subtotaal
Totaal
2,95
74,25
0,91
219,18
15,35
14,90
2,50
212,04
16,90
53,09
79,95
0,54
1,10
188,66
210,97
1,20
22,71
0,95
178,78
205,49
174,90
197,14
27,91
0,88
Spanje
0,90
1,39
1,95
0,65
0,93
13,73
Portugal
1,37
0,65
1,49
18,73
1,12
0,76
1,53
2,04
Luxemburg
0,64
3,84
1,79
3,32
0,82
3,21
van onze correspondent
Harm Harkema
londen/gpd - De rimpelloze in
voering van de euro en het rela
tieve enthousiasme waarmee op
het continent de nieuwe munt
eenheid verwelkomd is, heeft
geen invloed gehad op het
standpunt van de Britten. Vóór
1 januari waren ongeveer twee
op de drie Britten tegen deelna
me aan de euro, nu is dat nog
steeds zo, blijkt uit verschillen
de, gisteren gepubliceerde opi
niepeilingen.
Alleen een onderzoek in op
dracht van de Sunday Times gaf
een iets positiever beeld te zien,
met 52 procent van de onder
vraagden die van mening is dat
het land op een of ander mo
ment tot de euro dient toe te
treden. Uit drie andere onder
zoeken blijkt dat ruwweg twee
op de drie Britten het pond ster
ling niet wil inleveren voor de
euro.
Als argumenten voor de euro
worden vaak genoemd de gun
stige invloed die de munt op de
(dure) prijzen zou hebben, en
het betaalgemak wanneer men
op vakantie is in (Zuid-)Europa.
Prominente argumenten tegen
de euro zijn het verlies van eco
nomische zelfstandigheid en de
angst dat het land bij deelname
in een blijvende negatieve eco
nomische spiraal terechtkomt.
Bijna vier op de vijf Britten vre
zen desondanks dat de regering
uiteindelijk tot deelname aan de
euro zal besluiten. Premier Blair
is daar inderdaad voor maar
maakt deelname afhankelijk van
een aantal economische voor
waarden en van een referen
dum. Het is nog geheel ondui
delijk wanneer dat referendum
wordt gehouden.
Fanatieke voorstanders gaan er
vanuit dat tijdens een referen
dumcampagne de meerderheid
die nu tegen de euro is, kan om
slaan in een minderheid. Tegen
standers van de euro zijn er op
hun beurt van overtuigd dat zij
een referendum met gemak
winnen, zeker nu Groot-Brittan-
nië al een paar jaar betere eco
nomische prestaties levert dan
euroland.
16,53
167,84
195,75
4,50
2,55
70,50
0,75
0,52
0,86
183,14
15,33
14,50
1,53
180,63
1,00
17,48
64,80
2,95
0,24
149.02
172,21
N B gegevens Ierland en Finland niet beschikbaar
GPD-GRAPHICS/R.S.
den haag/gpd - Nederland wisselt de laatste
dagen op grote schaal zwart geld bij Holland
Casino's en GWK-kantoren. Klanten van
GWK's geven ronduit toe dat ze voor vaak
duizenden guldens aan zwart geld komen
wisselen. Casino's spreken van opmerkelijke
wisselbedragen van in totaal 'tonnen' per ves
tiging, waarvan alleen maar vermoed kan
worden dat er sprake is van witwaspraktijken.
Bij de elf vestigingen van Holland Casino
kon tot afgelopen woensdag kostenloos en
anoniem grote bedragen tot 10.000 gulden
in euro's worden gewisseld volgens een
eenvoudig principe. Een bezoeker kocht
met cashguldens euro-speelfiches. En of hij
speelde of niet, die fiches kon hij bij dezelf
de kassa vervolgens weer worden omgewis
seld voor euro's.
„Het was hier zo druk dat onze gewone
klanten niet normaal bij de kassa konden,"
aldus directeur In het Veld van Holland Ca
sino Scheveningen. Daarom is het maxi
maal in te wisselen bedrag vanaf donderdag
gelimiteerd tot 3.000 gulden per klant per
avond. Sinds vrijdag is dat 1000 gulden,
waarbij ook nog eens 2,75 procent provisie
aan de kassier moet worden afgedragen.
De directeur heeft geen idee hoeveel zwart
geld er sinds de jaarwisseling is witgewas
sen. „Wat je wel merkt is dat er dit jaar wel
erg veel mensen zijn gekomen om te wisse
len. We hebben ook meer meldingen van
ongebruikelijke transacties doorgeven aan
justitie." Casino's moeten verdachte trans
acties boven de 10.000 gulden melden.
Bij GWK-kantoren in heel het land staan al
dagen lange rijen met mensen die grote
contante guldenbedragen om willen wisse
len in euro's. In sommige gevallen moeten
klanten een paar uur wachten. GWK-kanto
ren mogen daarom nu per vestiging een
maximum stellen aan het per klant in te
wisselen bedrag. Meestal geldt een limiet
van hooguit een paar duizend gulden per
klant.
Sommige geldwisselaars omzeilen dit han
dig door stapels met duizendjes te verdelen
onder aanwezige kennissen, familie en
vrienden, die vervolgens voor hen in de rij
gaan staan. Ook vragen particulieren om
standers en andere wachtenden om voor
hen wat guldens in te wisselen voor euro's.
Het landelijke opererende anti-witwasteam
(HARM) van het openbaar ministerie treedt
niet op tegen dit zogeheten 'smurfen'Wel
is het team alert op het versnipperd wisse
len van zwart geld door criminelen, die
daartoe geldlopers in heel het land langs fi
nanciële instellingen sturen. Door met veel
kleine transacties onder het bedrag te blij
ven waarvoor een meldingsplj^it geldt (va
riërend van 10.000 tot 25.000 pilden), ho
pen de smurfers uit handen van justitie te
blijven. Dat lukt maar gedeeltelijk: tot dus
ver heeft het HARM-team in 51 witwaszaken
78 verdachten opgepakt en bijna 28 miljoen
gulden in beslag genomen.
Net als de Holland Casino's zijn de GWK's
in trek voor het wisselen van zwart geld om
dat dat daar compleet anoniem kan. Bij het
wisselen van guldens in euro's bij de eigen
bank verloopt de transactie over de bankre
kening. De klant krijgt dan wel cash euro's
voor zijn contante guldens, maar de trans
actie wordt op zijn naam geregistreerd.
Bij GWK's en casino's kan personeel de
klanten weliswaar naar een legitimatiebe
wijs of een naam vragen, maar in de praktijk
gebeurt dat maar weinig. Bovendien is het
weinig effectief. Een klant kan altijd een val
se naam opgeven of zeggen dat hij zijn legi
timatiebewijs thuis heeft laten liggen, om
het vervolgens elders te proberen.