TOERISME
Benidorm wil af van 'ordinair' imago
de slapende draak
Thalys 2
VRIJDAG 4 JANUARI 2002
REISBERICHTEN
Lanzarote:
Het Playa Grande bij Puerto del Carmen is een van de plekken op Lanzarote waar zand te over ligt. Foto: GPD/PT Lanzarote
Uiteindelijk gaat de dag in vlammen op.
De zon is bijna kopje-onder en smeert
wolken vol vurige menie. Ver weg kaatst
een glazen zee het rood terug. Alleen de
witte strepen van de weg lichten nog op,
tien kilometer liniaal die afbreekt op een
rotonde voor het kustdorp. De bergen
staan aan weerskanten in zwijgende rij
en. Geen vogel vliegt in de doodse stilte.
Alles houdt de adem in; E.T. gaat landen.
Lanzarote is klaar voor de nacht.
Het landschap in het zuiden van het ei
land verraadt nu niets meer. Overdag is
deze vlakte van lavasteen al pekzwart,
zonder licht verdwijnen alle contouren
en nuances, beweegt de mens zich als
een stramme mol. De horizon is vol
met tekens van leven. De straatlampen
van een wit dorpje en de overvloed van
een baai vol hotels verlichten de hemel;
daar gaan we naar toe. Daar is Playa
Blanca, een van de luxe-opeenhopin
gen van Lanzarote, gestolde droom van
de verwende toerist.
Daar zijn ook stranden in de buurt. Dat
lijkt zo logisch op de Canarische Eilan
den. Maar op Lanzarote is doodge
woon witgeel zand vaak ver te zoeken.
Playa Blanca, de stranden van Papa-
gayo met een bijna verwaaide hippie-
cultuur, Puerto del Carmen, de Costa
Tequise, om wat plekken te noemen,
hebben een badkust; elders steken
veelal spijkerharde rotsen in zee.
Dit eiland is een slapende draak. De
bergen lopen als een kam van noord
naar zuid. Meer dan driehonderd ke
gels laten raden wat ooit gebeurde en
zich nog onder de grond afspeelt. Vul
kanen hebben dit gebied gemaakt en
hun spuugpartijen hebben het uiterlijk
bepaald. Overal ligt de zwarte as, dat
rofe of picon wordt genoemd. En waar
het niet lag, daar is het naar toe gere
den of geharkt door de noeste werkers
Op de overgebleven kamelen waggelen nu toeristen de helling af.
van dit eiland. Van de nood werd een
deugd gemaakt en een ongeveer twin-
centimeter dik pak lavakorrels
een eiland waar het uiterst zelden re
gent; het ligt maar negentig kilometer
van de Sahara.
maakte landbouw mogelijk, omdat het Lanzarote is voor alles een eiland zon-
vocht vasthoudt En water is goud op der compromissen, elk verschil wordt
uitvergroot, scheidslijnen zijn vlijm
scherp en genadeloos. Alles is er in alle
opzichten zwart-wit. Nu, dat was niet
altijd zo, ook niet na de vulkaanexplo
sies uit vorige eeuwen. De boeren zijn
echter verdwenen en met hen de kleu
ren op de velden, het geel, groen en
rood van graan en groenten. De mo
lens, die gofio maalden, slijten nu in de
eeuwige noordwester. De vissers heb
ben hun wateren zien leegvissen, onder
anderen door Hollands Glorie. Op de
overgebleven kamelen waggelen nu
toeristen de helling af.
Bron van leven is nu toerisme, bijna ie
dereen leeft ervan. Er zijn 80.000 bed
den. En niet meer! Die afspraak over
het aantal is onderdeel van een veel
groter plan, dat Lanzarote uniek en le
vend moet houden. Vooral de kunste
naars van het eiland hebben daarin
veel bijgedragen. Zij hebben destijds fel
geprotesteerd tegen wildgroei, project
ontwikkelaars en begerige bestuurders.
Zij begrepen hoe volstrekt uniek dit
deel van Spanje is.
En dan valt de naam van César Manri-
que. De kunstschilder van wereldfaam
heeft net zo'n stempel op Lanzarote ge
drukt als de vulkanen. Zijn visionaire
ideeën en daaruit geboren ontwikke
lingsplan voor dit Canarische eiland
zijn voor de toerist onontkoombaar.
Vrijwel alle 'attracties' verraden zijn sti
lerende hand. Van het 'Monument
voor de Boer', dat zachtjes beweegt in
de wind, tot de aangepaste en omge
bouwde lavagrotten en -gangen als 'Ja-
meos del Aqua', overal waart zijn geest.
De erfgenaam van Picasso en Miró, de
makker van Warhol, redde met strijd
bare verwanten als Jésus Soto en Cóce-
res een stervende eilandeconomie.
Overal op Lanzarote is naar Manriques
inzicht de natuur verkend en ontslo-
ten.De fraaie dagdoelen voor de toerist,
die zijn hotel verlaat om over de eeuwi
ge lavavelden te rijden, zijn gebouwd
naar zijn tekeningen, gehakt op zijn
commando en gedroomd in zijn naam.
Lanzarotes unieke natuur is volledig
opgenomen in Manriques architectuur
en fantasieën. Het landschap zelf, de
stenen, grotten, lavaschoorstenen en
gestolde stromen hebben de vormen
bepaald of onderdak gegeven aan zijn
visioenen.
De laatste brainwave van Manrique
was de 'Cactustuin', een amfitheater
met tienduizend soorten cacteeën. De
man hield van drama. Bij al zijn schep
pingen moet je eerst ergens onderdoor
of doorheen om vervolgens de natuur,
plotseling, op breedbeeld te krijgen. Op
de puntige planten worden luizen, con-
chinilla, gekweekt, waarvan de vrouw
tjes een karmijnrode kleurstof afgeven.
Kort na de bouw in 1991 kwam Manri
que om bij een verkeersongeluk. Wie
de grotten 'Cuevas de los Verdes' en
'Jameos del Aqua' bezoekt met onder
grondse muziekzalen, zinsbegooche-
lende witte vloeren en palmen die aan
helgroene meertjes staan hoort Salva
dor Dali in de verte schateren. En als
kunstenaars als Brian Eno jaarlijks hun
elysische klanken boven de vulkaan
vlaktes loslaten, wordt dit eiland losge
weekt van de realiteit
Niet alle wonderen van dit eiland liggen
voor het oprapen. Aan de zuidwestkust
bijvoorbeeld ligt de tweehonderd kwa
draat kilometer die het Nationaal Park
van Timanfaya vormt. Tussen 1730 en
1736 scheurde hier de aarde open en
braakte gloeiend gesteente uit. Spoot
vuur, as en basaltbommen kilometers
hoog de atmosfeer in. Dorpen verdwe
nen, koeien stierven knettergek en over
het landschap stroomde en stolde de
lava. Honderd nieuwe kraters vormden
zich en het land werd donker als de
mantel van Lucifer.
Ook een landschap dat voortdurend
wisselt van kleur als de zon voor nog
meer droogte zorgt. Lanzarote vraagt
om aandachtige ogen.
Thom Olink
Verdere informatie: Spaans Verkeersbureau:
telefoon 070 34 65 900 en/of internet
www.spaansverkeersbureau.nl; www.lanzaro-
te-web.com en www.fuerteventura-web.com
Meer kwaliteit bieden zonder
dat de toerist daar meer geld
voor moet betalen. Volgens Vi
cente Pérez Devesa, burgemees
ter van Benidorm, is dat de ma
nier om ook de komende jaren
veel toeristen naar de Spaanse
stad te lokken. „We moeten
meer doen dan hopen op mooi
weer. Want er is veel concurren
tie. Je moet met iets nieuws ko
men", aldus Devesa tijdens een
bezoek aan Nederland waarbij
hij de plannen toelichtte.
Devesa benadukt dat de uitbrei
ding en verbetering van kwali
teit vooral ten goede moet ko
men aan toeristen in de leef
tijdscategorie 50+. 'Benidorm is
al jarenlang een ideale stad voor
deze groep. Dat hoort bij ons
toeristisch model. Dat wallen wij
niet veranderen. Families met
kinderen zijn ook belangrijk.
Jongeren blijven welkom. Zij
veroorzaken bij ons geen over
last. We treden streng op. Ze
worden meteen naar huis ge
stuurd.'
Met de verhoging van kwaliteit
doelt de burgemeester onder
meer op de bouw van hotels. Op
het ogenblik zijn er in Benidorm
134 met in totaal 37.000 bedden.
In zogenoemde hotelapparte
menten staan nog eens 20.000
bedden. Het merendeel van de
hotels is de afgelopen jaren voor
zo'n 220 miljoen euro gereno
veerd. Maar het is de bedoeling
dat er de komende jaren nog
eens 18 hotels bijkomen met in
totaal 7682 bedden.
Edouardo Fernandez Alcalde,
woordvoerder van de VW-Beni-
dorm, verwacht dat er voldoen
de belangstelling is om de bouw
van nieuwe hotels te rechtvaar
digen. Hij verwijst naar de be
zettingsgraad in de hotels. Dat
was in 2000 ruim 90 procent; 14
procent meer dan in 1991.
Tot de toeristen op wie ook
wordt gemikt, behoren liefheb
bers van de golfsport. Die kun
nen momenteel nergens in Be
nidorm terecht. Daarom staan
twee 18-holes golfbanen ge
pland. Een daarvan, het Real de
Faula golfcomplex (handicap
72), is bestemd voor titelwed-
strijden en wordt aangelegd met
steun van de Professionele
Golfassociatie van Spanje. Op
het terrein komen onder meer
een 4- en 5-sterrenhotel, een
conferentiecentrum en een
sportterrein voor voetbal en ten
nis.
Het golfcomplex komt vlak bij
Benidorm: de plaats waar jaarlijks zo'n 400.000 Nederlandse toeristen komen. Foto: GPD
'Terra Mitica' (zo'n 10 minuten
van het centrum van Benidorm)
Volgens de VW zorgt dit at
tractiepark dat in 2000 is ge
opend er mede voor dat Beni
dorm ook in de winter aantrek
kelijk is. In 'Terra Mitica' moet
de bezoeker zich onder meer in
Egypte en Rome wanen. Het ligt
in de bedoeling dat er in 2004
een nieuw park bijkomt ge
naamd 'Terra Natura'. Hier zijn
de thema's Amerika en India.
Verder zijn er plannen voor de
aanleg van een aantal thermale
baden.
Hoewel de officiële cijfers nog
niet bekend zijn, staat het nu al
vast dat er dit jaar ruim 5 mil
joen toeristen naar Benidorm
kwamen. Daaronder 400.000
Nederlanders die hun reis gro
tendeels lieten verzorgen door
touroperators zoals Oad. Wim
Gramsma, manager van dat be
drijf, over het 'ordinaire' imago
van Benidorm: „De mensen ko
men er langzamerhand achter
dat dit onterecht is. De stad is
met een soort revival bezig en
die uitbreiding met golfbanen
vind ik heel verstandig. Beni
dorm kan in de toekomst ook
als een soort poort naar Andalu-
sië fungeren."
Mare Brink
Meer informatie: Spaans Verkeersbu
reau telefoon 070 34 65 900 en/of in
ternet www.spaansverkeersbureau.nl
en www.benidorm.org
Duitslandgids
Bij het Duits Verkeersbureau in Amsterdam kwam onlangs
gidsje uit dat speciaal is bedoeld voor individuele reizigers. Lj
bevat informatie over bijna vierhonderd typisch Duitse hot
verspreid over het gehele land. In het boekje staan onder meeik
kamerprijzen en ligging van de hotels vermeld. Van elk bedriU-
een fotootje afgedrukt. Het gidsje is zowel verkrijgbaar in
Duits als het Engels ('Individual Travel in Germany 2001-2002')!
Het boekje kan worden aangevraagd bij het Duits Verkeersbureau, telefooi»Q
0010 91 029.
ol
ia
Ballonnen
Zowel in Zwitserland als in Oostenrijk zweven de komei
maanden weer talloze heteluchtballonnen boven de Alpen. C
teau d'Oex (niet ver van Gstaad - Zwitserland) bijt van 19 totj
met 27 januari het spits af met de 24e internationale heteluc-
ballonweek waaraan ongeveer tachtig vaarders deelnemen uit
landen. Wie het landschap zelf vanuit een ballon wil bekfjlA
kan zich aanmelden voor een passagiersvlucht of-voor degenj
die nog een beetje contact met de aarde willen houden - eenM
geheten 'tethered flight', waarbij je een stukje opstijgt, maar 1W
wel aan een lijntje aan de begane grond vastzit. Een nieuw
nement in het Zwitserse 'ballonmekka' is de Piccard-Jones Trof
die van 1 tot en met 21 maart wordt gehouden ter ere van de
ste geslaagde nonstop-ballonvlucht om de aarde in 1999.
In Innsbruck (Oostenrijk) gaan van 17 tot en met 22 februari bij
kaar 22 balonnen de lucht in ter gelegenheid van de 'Intern.jdi
nale Innsbruck Ballonwoche'. De deelnemers van dit inmidip^
traditionele luchtsportevenement komen uit Oostenrijk, Du.
land, Nederland, Zwitserland, Groot-Brittannië en België. AfhA
kelijk van de wind wordt er gestart in Igls, Tulfes, in het Stubai
in Seefeld en op de luchthaven van Innsbruck. Meevaren kan v^
218 euro per persoon.
Meer informatie Zwitserland: Chateau d'Oex Tourist Office, telefoon 00 4*5
92 42 525 en/of internet www.chateau-doex.ch. Meer informatie en/of aanr t.
ding Oostenrijk: Wolfgang Nalrz, telefoon 00 43 51 25 77 248.
o
Legoland
Legoland Denemarken heeft het jaar afgesloten met het op
na beste bezoekersaantal uit zijn 33-jarige geschiedenis. Er kv
men in totaal ruim 1.450.000 gasten naar het attractiepark in J
lund. Dat is overigens zes procent minder dan in het recordj|n
2000. De directie wijt dat aan het koude en natte voorjaar ei^v
met de resultaten toch zeer tevreden. Overigens werd begonijst
aan de bouw van een nieuwe grote attractie, die bij het begin
het seizoen 2002 (23 maart) in gebruik zal worden genomen. I
is de turbo-roetsjbaan X-treme Racers, die zowel is bedoeld vi
op actie beluste kinderen als volwassenen.
Meer informatie: legoland, DK-7190 Billund, telefoon 00 45 75 3313 33 en in
net: www.legoland.dk
In vier uur met de Thalys van hartje Mokum naar hartje
rijs. Daar kan geen vliegtuig tegenop. Schreef ik vorige w
op deze plaats. s
De theorie klopt; de praktijk niet. Onze Thalys zou even
voor tienen vanaf het Centraal Station vertrekken. Maarnr
bleek vanuit het noorden per rail onbereikbaar. In Slotepr
dijk moesten we uitstappen. Omdat de trein - zei de ma
nist door de intercom - niet verder kon. Over de reden \P
den we uiteraard in het ongewisse gelaten. j'e
In een stadsbus die wegens een schietpartij ook nog eerj(
een half uurtje stilstond, bereikten we om elf uur het Ce. c
traal Station. Geen Thalys. En er zou er die dag waarschl
lijk ook geen een komen. We moesten op Schiphol opsti_
pen. F
Met de metro spoorden we naar Duivendrecht en vanda-
met de trein naar de nationale luchthaven. Vanwaar web
even over enen met de Thalys vertrokken. Niet de Thalyj
echter, waarvoor we hadden geboekt. Dus moesten we J
af Brussel staan. We hadden tenslotte plaatsen gereservjj
voor een eerdere trein.
Om half zes arriveerden we op het Gare du Nord. Reistijj
vanuit onze woonplaats: iets meer dan negen uur. Is eei|
vliegtuig dan toch sneller?
'Nee', zullen ze bij de
spoorwegen zeggen, 'u
had toevallig een beetje
pech.'
Kan best eens waar we
zen. Terug namelijk, be
droeg de vertraging
slechts anderhalf uur.
Rob van den Dobbelstee i;
Het komende seizoen worden speciale bergtrips in de Zwitsers^
Alpen georganiseerd. Foto: Zwitserland Toerisme
Bergen }e'
Het 'Jaar van de Bergen' dat op 1 januari aanstaande begtik
bracht Zwitserland op het idee een speciaal programma samerto<
stellen onder de niet helemaal verrassende naam 'Zomer in at
Bergen'. Een brochure onder die titel verschijnt helaas pasgl
maart, maar nu al verschaft de website www.MySwitzerland.cfn
een voorproefje van de meer dan 250 speciale bergtrips die tfa
komende seizoen in de Zwitserse Alpen worden georganisee
Overigens kan de prospectus ook nu al worden aangevraagd bi n
Zwitserland Toerisme in Amsterdam, telefoon 00 80 01 00 20 030 (gratis) erld
info@zwitserland.nl ve
M
Muur llL
Omdat in Berlijn zich nogal wat toeristen afvragen waar
'Muur1 ooit liep, schreef Michale Cramer het boekje 'Berlii r
Mauer-Radweg". Het beschrijft een 160 kilometer lange fietsrot101
die plekken aandoet met bekende namen als bijvoorbeeld Che^n
point Charlie, de Bernauer Strasse, de Potsdamer Platz en het'e
validenfriedhof. Het traject is verdeeld over veertien etappes"1
kan ook met inline skates worden afgelegd. Begin- en eindpunt^
van de etappes zijn steeds bij spoorwegstations, wat handig1)
voor fietstoeristen. In de S-Bahn en de regionale treinen in en <fn
Berlijn immers, kunnen fietsen worden meegenomen. De g* 1
kost 9,90 euro en is te koop bij boekhandels en fietswinkels in^e
om Berlijn, maar kan ook worden besteld bij: p
Uitgeverij Esterbauer in het Oostenrijkse Rodingersdorf, telefoon: 00 43 29?°
28 98 20 en/of e-mall: bikeline@esterbauer.com