Onderwijs moet commercieelTechneut kiest voor jeugdliefd
Alphen is Alphen niet meer
Vijf over... de mkz-crisis
OUDEJAARSBIJLAGE
Alphenaar Aad Pesant probeert dynamiek in het onderwijs te brengen
Alphenaar Gerard Jonker na veertig jaar bedrijfsleven in het onderwijs
Waarop loopje stuk in het onder
wijs? „De loopbaan staat te vast
en de uitdagingen zijn te beperkt.
Als je dan ook nog eens een
moeilijke klas krijgt, ga je andere
wegen zoeken." Op zijn 2iste
stond Aad Pesant vrolijk voor de
klas. Op zijn vijftigste bestiert hij
met veel plezier een organisatie
en adviesbureau. In die tussenlig
gende jaren is er veel gebeurd.
^Jepokt en gemazeld in het
onderwijs. Zo kun je het leven
van Alphenaar Aad Pesant wel
omschrijven. Hij houdt nog
steeds van dat onderwijs, toch
zit hij nu aan de andere kant
van de streep. Met zijn eigen
consultancy in Alphen aan den
Rijn probeert hij - heel idealis
tisch - dynamiek in het onder
wijs te brengen. Op dit moment
is hij interim-directeur van het
openbaar onderwijs in Delft,
maar dat kan morgen weer an
ders zijn.
Al heel snel had ik in de gaten
dat ik in een vastgeroest sys
teem was terechtgekomen. Zo
lang je niet echt iets fout doet,
kun je de rest van je leven bij
een school blijven hangen.
Daar voelde ik niets voor. Ik
heb steeds nieuwe uitdagingen
nodig." Die uitdagingen vond
hij na zijn afstuderen aan de
Christelijke Kweekschool in
Oegstgeest. Via de Telders-
school in Leiden werd hij hoofd
van de Leidse Oppenheim-
school, die toentertijd met op
heffing werd bedreigd. Dat tij
kon hij keren met een geweldig
gemotiveerd team. Toen op
een gegeven moment de Tel-
dersschool een directeur nodig
had, aarzelde hij geen moment.
Een grote school met driehon
derd leerlingen en speciale op
vang voor Turkse en Marok-
Aad Pesant: „Al heel snel had ik in de gaten dat ik in een vastge
roest systeem was terechtgekomen." Foto: Dick Hogewoning
kaanse kinderen trok me
enorm. Het lesgeven werd
steeds minder."
Het waren hectische tijden voor
bovenmeester Pesant. Een uit
stapje als interim-directeur
naar de Woutertje Pieterse-
school, docent formatiebudget
systeem bij de Algemene Bond
Onderwijzend Personeel
(ABOP), samenstellen van cur
sussen voor onderwijsgevenden
en het volgen van bepaalde col
leges bestuurs- en organisatie
kunde om nog meer praktische
en theoretische kennis aan el
kaar te koppelen. „Het werd
steeds drukker na schooltijd.
„Iedere dag als ik er langs kom, doet het nog zeer. Dit had nooit mogen gebeuren.
Er is een walgelijk gebouw naast mijn kerk gezet. Of je nu zelf naar de Adventskerk
in Alphen gaat of niet, het is wel de kerk van het centrum. Het is dom geweest van
de kerk om die grond te verkopen. Het is nog dommer geweest van de gemeente
om dat BCK-ge-
bouw er naast te
laten zetten. Foei,
wat lelijk."
De noodkreet van
Elsbeth Kapteijn-
Vergeer (62),
dochter van oud
slager Vergeer uit
de Julianastraat, is
veelAlphenaren
uit het hart gegre
pen. De in de Ne
derlandse Vereni
ging van Huls
vrouwen actieve
vrouw zegt precies
waar het op staat:
Alphen is Alphen
niet meer, zeg ik
als geboren en ge
togen Alphense."
Van menige echte
Alphenaar krijgt zij
voor die constate
ring een welge
meend schouder
klopje.
„Ieder welden
kend mens ziet dat
dit niet past. Wie
heeft er zitten sla
pen?", zegt ze. Ze
is één van de men
sen die zich dage
lijks laatdunkend
over de veranderingen in het centrum uitlaten.
„De tijd staat niet stil", beseft ook Kapteijn. „Maar waarom moet er in Alphen nou
zoveel gesloopt worden? In andere steden bewaren ze tenminste nog iets. Hier
moet echt alles plat. Ik heb er geen woorden voor."
Tekst: Wim van Wanrooy
Foto: Wim Dijkman
Het mes sneed aan twee kan
ten. Ik raakte goed op de hoog
te van de wet- en regelgeving in
het onderwijs en heel bedreven
in het binnenhalen van subsi
dies."
Pesant vertelt dit verhaal niet
om zichzelf op de borst te klop
pen. Nee, het gaat hem erom
dat het onderwijs meer in be
weging moet komen. En dat het
duidelijk is dat een school en
een team te sturen zijn. Op een
positieve manier. Hij wil af van
het imago: „Als je niet in bewe
ging komt, gebeurt er niets en
wil je wel in beweging komen
dan kan niets."
Hij formuleert bewust voor
zichtig, maar eigenlijk is hij een
voorstander van een heel ander
systeem. „We moeten een dy
namische bedrijfstak neerzet
ten. Een school moet net zo
commercieel opereren als Al-
bert Heijn. Hoe trekje leerlin
gen, leerkrachten: door sfeer,
aantrekkelijk onderwijs, hoge
score cito-toets? Als ik het ver
der voor het zeggen heb: geen
vaste banen meer, maar con
tracten voor vijf jaar waaraan
een waarderingssysteem is ver
bonden. Meer en betere na
scholing. Schoolgebonden bud
getten en geïntegreerde projec
ten. Meer eigen beleid en initia
tief. Dat betekent niet alleen
voor onderwijsminister Her
mans, dat hij op een andere
manier het geld moet uitdelen,
maar ook een omslag in denken
voor directeuren. Een aantal
van hen zal dat zeker moetei^j
leren. Daaraan kun je ook de
vraag verbinden: moet een di
recteur uit het onderwijs ko
men?" De wens van Aad Pesant
voor 2002: „Minder te aardige
leerkrachten, geef het vak weer
uitstraling, neem het heft in ei
gen hand, ontwikkel ideeën,
bundel de krachten."
Saskia Stoelinga
Helemaal onverwacht kwam de
overstap niet. Misschien wel wat
aan de late kant. Want Gerard
Jonker - over een week 57 jaar -
wist als student precies wat hij
later wilde worden: onderwijzer.
Hoe anders pakte het uit. Jonker
verdiende bijna veertig jaar lang
zijn boterham in het bedrijfsleven
met het ontwikkelen, produce
ren, installeren en verkopen van
medische apparaten. In de nada
gen van zijn werkzame leven is
hij teruggekeerd naar zijn jeugd
liefde: het onderwijs. Jonker geeft
nu vier maanden wiskundeles op
het Scala College in Alphen aan
den Rijn. Hij is, zoals dat heet,
een zij-instromer.
%^ver het waarom van deze
opmerkelijke stap vertelt de Al
phenaar dat het bedrijfsleven
hem de laatste tien jaar te com
mercieel werd. „Ik was een
soort koopman", zegt hij. „De
prijs van een apparaat was be
langrijk. Ik kreeg meer en meer
met economen te maken, de
artsen verdwenen naar de ach
tergrond. Dat stond mij tegen."
Hoewel Jonker een jaar of vijf
geleden al eens met zijn vrouw
over een baan in het onderwijs
sprak, hakte hij pas eerder dit
jaar de knoop door toen hij
voor zijn Duitse werkgever van
Berlijn naar Kassei moest ver
huizen. Het echtpaar voelde
daar niet veel voor. En omdat
Jonker zijn vak niet meer aan
trekkelijk vond, viel de beslis
sing dat hij een poging ging wa
gen om de jaren voor zijn pen
sioen als leraar af te sluiten.
Met 'goede herinneringen' aan
het bedrijfsleven in zijn bagage
Gerard Jonker: „Maak het voor mensen uit het bedrijfsleven makke
lijker om in het onderwijs aan de slag te gaan." Foto: Mark Lamers
liet hij zich bij twee arbeidsbu
reaus, gespecialiseerd in het
zoeken van leerkrachten, in
schrijven. Zij wogen Jonker,
vonden hem geschikt en gingen
vervolgens op zoek naar een
school.
Maar zijn leeftijd werkte niet in
z'n voordeel. Jonker was daar al
bang voor. Tot hij een uitnodi
ging kreeg van het Scala College
om eens te komen praten. De
dekanen, vertelt hij, waren en
thousiast en zeiden: 'draai maar
eens een weekje mee'. En? „Ik
verwachtte geen paradijs, maar
het beviel me goed. Er volgde
een gesprek met de rector. Hij
had geen probleem met 1
leeftijd. Toen was de zaak it
beklonken."
Jonker geeft nu twintig ui
kundeles. En, zegt hij, dat
dit moment genoeg. „Ikh er
mijn handen vol aan. Het
leuk dat ik dit werk kan d
Scala is een leuke school,
fijne collega's die me heljn<
dat nodig is. Wat wil ik im 0
meer? Stel je voor dat je c u
ga's je niet zien zitten, ga
maar eens aan staan. Het
voor mij een hele sprong,
ik ben die moeilijke eerstt d
riode goed doorgekomen ir
dingen gaan goed, somsj
onderuit. Daar leer je alle
maar van."
Orde houden? Jonker
hij goed met de leerlingei
opschieten. „Orde houdt
de klas moet je leren. Ikk
aanwijzingen hoe ik daan IC
moet omgaan. Er zijn reg
waaraan je je moet houd w
Ochtends gaat het beten
ter op de dag. De leraar e r
kinderen zijn dan nog fit,
dan in de middaguren. Alm
dingen moetje leren end t
ben ik hard mee bezig. 01
meevalt? Het is zwaar, jetet
weten wat je doet. Ander P
het te veel energie.11
Heeft hij nog een wens? Jn
„De overstap van het bet
ven naar het onderwijs is
gemakkelijk. Je hebt nooier
de klas gestaan, nooit sta 1
lopen. Bovendien moet jt
oök nog eens didactisch 10
men. Je moet het dus wel11
willen. Wat ik wil zeggen:et
het voor mensen uit hetl
drijfsleven niet zo moeili 51
in het onderwijs aan de s11
gaan. Ik denk dat er zat n e
zijn die de overstap willei d
qua kennis ook kunnen n1
Ze moeten het alleen wat
makkelijker maken.
Jan Westerlaken
Marieta Kroft, journalist en
getrouwd met een veehouder
in Bodegraven, schreef in deze
krant columns over de crisis:
„Voor mij en m'n dochters is de
crisis voorbij, maar m'n man
Kees wordt dagelijks gecon
fronteerd met de gevolgen. Er
zijn heel veel regels ingesteld
waarvan je het nut niet begrijpt.
Bovendien krijg je er nooit een
brief over van het ministerie, je
moet het altijd in de vakbladen
lezen. In plaats van op de vee
markt wordt het vee nu verza
meld in Woerden en Haast
recht. Ik vind het merkwaardig
dat dat wel mag, maar dat de
veemarkten dicht moeten.
Doordat de kunstmatig-insemi-
nator tijdens de crisis niet op
het erf mocht komen, worden
er nu minder kalfjes geboren.
Dat bekent minder melk in de
tank. Gelukkig valt de melkprijs
niet tegen. Als er volgend jaar
weer zo'n crisis is, zou Kees wel
de energie hebben om door te
gaan, zegt hij. Maar de bank
moet je natuurlijk wel steu-
Kurt van der Heden, melkvee
houder in Oud Ade, plaatste
plastic protest-koeien langs de
provinciale weg N445: „De
mkz-crisis heeft mijn gevoel
voor de medemens in de stad
versterkt. We hebben zoveel
leuke reacties gekregen op de
koeien. Mensen belden op en
stuurden faxen met de vraag
hoe ze konden helpen. Daarom
hebben we met onze agrarische
natuurvereniging Vanade in ju
ni een open dag in de Boter-
huispolder gehouden. Wij vin
den het fantastisch als de men
sen komen kijken. We willen
dat vaker doen, maar we zoe
ken nog naar een financierings
bron. Als ik eraan denk hoe de
overheid heeft gehandeld tij
dens de mkz-crisis, word ik nog
altijd boos. Ook nu weer. Het
medicijn ligt in de kast en we
mogen het niet gebruiken. Daar
zouden ze bij mensen niet over
piekeren."
Jan Houdijk uit Ter Aar, voor
zitter van de vakgroep scha
pen en geiten van de WLTO:
„Wij schapenbestuurders wa
ren er altijd tegen om de scha
pen te merken. Zo'n grote gele
flap in het oor van zo'n klein
lammetje, dat staat gewoon te
gen. Maar door de mkz-crisis
hebben we ontdekt dat er on
wijs wordt gesleept met dieren.
Zoveel, dat wist eigenlijk nie
mand. Nu beseffen we dat je
ook van schapen moet weten
waar ze vandaan komen. Toch
is dit de enige maatregel van
het ministerie die ik kan begrij
pen. Ik ben ontzettend ge
schrokken hoe slecht geïnfor
meerd de ambtenaren op het
ministerie zijn. Ze zijn er voor
ons, maar ze weten nergens
van."
André de Jong, directeur
Groenoordhallen, moest de
veemarkt sluiten in verband
met de mkz-crisis: „Onze we
reld is veranderd door de mkz-
crisis. De Groenoordhallen zijn
geopend in september 1969.
Vanaf die tijd is er elke week, 32
jaar lang, een veemarkt ge
weest. Opeens moet je stoppen
zonder dat je rustig hebt kun
nen afbouwen met je klanten.
Ik mis ze, de vaders en de
zoons die week in week uit
langskwamen. Je bouwt een
band met ze op. Mensen bellen
me nog steeds op, om even bij
te praten. Ik zie dan meteen
hun gezichten voor me. Wat wil
je, het waren kennissen van me
geworden. Ik zag ze als ze zo
veel jaar getrouwd waren, bij
begrafenissen. Ook zakelijk ge
zien moeten wij een knop om
zetten, een andere markt aan
boren. Dat lukt aardig. We ko
men terug."
Jeroen de Vlieger uit Ho
de, veehandelaar wiens
op 16 maart preventief 1
geruimd: „De mkz-crisis
een hele hoop gezellighe
ons werk weggehaald. M
kennissenkring is met ne
procent geslonken sinds
veemarkt is gesloten. Alli
meer tijd, en je doet min
Eerst kochten we alles g<
op de markt, we konden
Nu moeten we bij een kl
bezoek, en die heeft dan
niet wat je zoekt. En al di
gels die niet uit te voerei
je bent nooit meer klaar.r
niet bang voor de toekoi
Vlees zal er altijd worde;
ten en als de boeren in
land ermee stoppen, h;
uit het buitenland. Ma;
zou ik wel erg vinden. Ikj
dat je als land zelfvoorzit
moet zijn."
3 Milosevic zwijgt tijdens zijn
eerste verschijning voor het
Joegoslavië-tribunaal. Hij wei
gert rechtsbijstand van advo
caten omdat hij het tribunaal
niet erkent. 'Het is een vals
en illegaal instituut'.
12 Er breken hevige rellen
uit in de Noord-Ierse hoofd
stad Belfast na een Oranje
mars van de protestanten. De
rellen houden een paar dagen
aan.
20 Het Tros-programma Op
gelicht onthult dat oud-Twee
de-Kamerlid Tara Singh Var-
ma (GroenLinks) niet ziek is.
Zij zou kanker veinzen om on
der financiële claims uit te
komen.
23 De Indonesische presi
dent Abdurrahman Wahid
wordt afgezet. Aanleiding is
een parlementair onderzoek
naar vermeende betrokken
heid van het staatshoofd bij
twee financiële schandalen.
Wahid vertrekt naar de Ver
enigde Staten.
2 Boze boeren en veehandela
ren blokkeren bij Oud Ade de A4
uit protest tegen de sluiting van
de veemarkten en de afwikkeling
van de mkz-crisis. Ze veroorza
ken kilometerslange files.
4 Studentenvereniging Minerva
schorst 28 leden, nadat zij bij
een 'inval' in hun eigen vereni
gingsgebouw een spoor van ver
nielingen en gewonden hebben
achtergelaten.
5 Een troep vale gieren landt in
Noordwijk en Voorhout. De over
nachting van de zeldzame vogels
trekt vogelaars uit heel Neder
land.
10 De bollenveilingen CNB en
Hobaho draaien recordomzetten.
13 De Rwandese muzikant Si
mon Bikindi wordt op de Lam
mermarkt in Leiden opgepakt.
Hij wordt door het Rwanda-tribu-
naal verdacht van het aanzetten
tot volkerenmoord.
20 Wielrenner Bram de Groot
uit Zevenhoven maakt zijn de
buut in de Tour de France, maar
Vale gieren in Voorhout. Foto: Ronald Hoogendoorn
komt hard ten val in de twaalfde
etappe en moet opgeven.
23 Kunst Genoegen verovert
twee wereldtitels op het Wereld
Muziek Concours. K&G blijft
daarmee DVS (Katwijk) en Adest
Musica (Sassenheim) voor.
27 Het explosieven
opruimings
commando (EOC) blaast in Was
senaar een vliegtuigbom uit de
Tweede Wereldoorlog op. Eerder
moesten na de vondst van het ex
plosief zes villa's worden ont
ruimd.
27 Een 49-jarige Rijnsburger
wordt neergeschoten in de bloe
menveiling in Honselersdijk.
6 Oegstgeest krijgt een stunt-
school op het vrijgekomen
MEOB-terrein.
7 Katwijken Noordwijk mogen
de blauwe vlag weer op het
strand laten wapperen. Hetzee
water is schoner dan ooit.
9 De stickers waarmee de fiet
sen van asielzoekers in Leiden
en Leiderdorp worden gemerkt
als hun eigendom, leiden tot op
hef in de rest van het land en
moeten van de tweewielers af.
10 De universiteiten van Leiden
en Delft filosoferen hardop over
een fusie.
11 Banken weigeren het nood
lijdende Leidse biotechnologie
Pharming te redden. Vier maan
den later wordt duidelijk dat het
bedrijf alsnog kan blijven be
staan.
17 Een 19-jarige Rotterdam
mer overlijdt nadat hij op station
Leiden Centraal door twee Leide-
naars in het gezicht is gescho
ten. Vier maanden later loopt de
rechtszaak tegen een van de ver
dachten compleet uit de hand
als familie van het slachtoffer de
verdachte en de rechters te lijf
gaan.
24 In Katwijk worden de laatste
penen uit de Zanderij getrokken.
Het voormalig tuinbouwgebied
maakt plaats voor woningbouw.
26 John Heitinga (17) uit Ter
Aar maakt tijdens de klassieker
Feyënoord - Ajax zijn debuut in
het eerste elftal van de Amster
damse voetbalclub.
27 Het eerste Rapenburgcon
cert is een succes. De nieuwe
'ecoglazen' voor het bier zijn dat
niet. Ze verdwijnen in afvalbak
ken en studentenkasten.
31 De Raad van State vernietigt
de Leidse plannen voor de Oost-
vlietpolder. Een bedrijventerrein
en een baggerdepot op die plaats
passen niet in het rijksbeleid.
31 Zo'n vijftien asielzoekers
weigeren hun woningen aan de
Oude Rijnsburgerweg in Oegst
geest te verlaten. De barakken
moeten plaatsmaken voor een
bedrijventerrein.
2 Ferdi E., de moorden;
van Gerrit Jan Heijn, woi
vrijgelaten. Hij krijgt
700.000 gulden achter;
ge WAO uitgekeerd. De
lie Heijn reageert woede
6 Bij een botsing in del'
ténrijkse Gleinalmtunne
komt een Nederlands
om het leven.
9 Bij een Palestijnse ze
moordaanslag op een pi B
in Jeruzalem komen neg
tien mensen om het leve
27 De politie vindt op I p
strand Nulde bij Putten
romp van een meisje. D^1
tietast in het duister o\
haar identiteit. Drie dagCj'
ter vindt de politie een
je bij Hoek van Holland,
hoofdje blijkt bij het eerl
gevonden rompje te hor; |j
29 Kok maakt bekend
zal aftreden als lijsttre
van de PvdA. Hij wijst
kert aan als zijn beoog
volger.