OUDEJAARSBIJLAGE
NOVEMBER
JULI
AUGUSTUS
SEPTEMBER
ICEMBER
OKTOBER
Verbiedt de kruisraketten
ZATERDAG 29 DECEMBER 2001
Het is dankzij Wina Born dat Hollanders tegenwoordig graag andere gerechten be
reiden dan alleen groentesoep, spruitjes en vla. Als culinair journaliste schreef Bom
recepten voor Margriet en recensies in Avenue. Haar recepten verschenen in meer
dan honderd boeken. In 1997 kreeg ze de Franse Medaille dargent du tourisme, uit
waardering voor haar gehele werk. Na de intrede van de 'nouvelle cuisine' ('Na een
tiengangenmenu moest je van ellende nog een kroket uit de muur trekken') voor
spelde ze een terugkeer naar de eenvoudige keuken, 'zonder allerlei tralala'. Wina
Bom was 80 jaar toen ze in augustus overleed.
'Soms denk ik wel eens dat Hij me vergeten is', sprak
Catharina (Kaatje) van Dam-Groeneveld, (113) op
haar 105de verjaardag. Oma van Dam (zoals ze in
haaromgeving bekend stond) werd met 113 jaar en
88 dagen de oudste mens die ooit in Nederland leef
de. Jarenlang werd ze verzorgd door haar zoon Cor.
Ze laat een leegte achter. Maar ze was gewoon op'.
Hannelore Kohl (68), was sinds 1960
de vrouw van de Duitse oud-bonds
kanselier Helmut Kohl. Ze leed aan
een ingrijpende en ongeneeslijke
vorm van lichtallergie, veroorzaakt
door de inname van penicilline. In
een brief nam ze afscheid van haar
gezin en vrienden, waarna ze zelf
moord pleegde.
Herman Brood (54), groeide uit tot
Nederlands enige echte rock'n'roller.
Eind jaren zeventig brak hij door met
zijn band Herman Brood His Wild
Romance. Saturday night werd hun
bekendste song. Daarnaast produ
ceerde hij schilderijen en gedichten
aan de lopende band. Broods dood
werd even legendarisch en spectacu
lair als zijn leven: hij sprong vanaf
het dak van het Hilton Hotel in Am
sterdam. Na zijn dood belandde hij
voor het eerst op nummer 1 in de
hitparade. Herman Brood, he did it
his way.
Beate Uhse (81), bouwde als alleen
staande moeder een internationaal,
beursgenoteerd eroticabedrijf op. In
1962 opende ze in het Noord-Duitse
Flensburg 's werelds eerste seks
shop. Uhse maakte seks in Duitsland
salonfahig: in 1989 kreeg ze zelfs het
prestigieuze Bundesverdienstkreuz.
geneugten toe, zoals de piepkleine
'Polski' van autofabrikant Fiat. Gie-
rek, ook bekend om zijn voorliefde
voor opzichtige stropdassen, stapte
op na de havenstaking van 1980 in
Gdansk, waarbij de vakbond Solida
riteit van Lech Walesa werd opge
richt. Onder zijn opvolger, generaal
Wojciech Jaruzelski, werd hij in de
cel en uit de partij gegooid vanwege
de economische teloorgang van Po
len: aan het einde van zijn bewind
bedroegen de schulden na de vele le
ningen dertig miljard dollar. Gierek
overleed aan een longaandoening,
opgelopen in zijn jonge jaren ais
mijnwerker.
Tien jaar later ging haar bedrijf Beate
Uhse AG als eerste eroticaconcem
met succes naar de beurs.
Gijs van der Wiel (83), was tussen
1968 en 1983 hoofddirecteur van de
Rijksvoorlichtingsdienst (RVD). Hij
was medeverantwoordelijk voor de
modernisering van de overheids
voorlichting: mede door hem kreeg
Nederland in 1978 een Wet open
baarheid van bestuur.
Edward Gierek (88), was in de jaren
zeventig de leider van de Poolse
communistische partij. Hij stond de
Polen enkele westerse economische
Jagernath Lachmon (85), vol
gens het Guinness Book of
Records de langstzittende
parlementariër ter wereld,
heeft zich zijn hele leven inge
zet voor de verbroedering en
eenheid van Suriname. De
hindoestaan werd in 1947
voorzitter van de Hindoe-
staanse-Javaanse Politieke
Partij (later de Verenigde Hin-
doestaanse Partij), een functie
die hij tot op de dag van zijn
dood bekleedde. 'Papa Lach'
of 'Lachmon van Oranje' was
geen voorstander van de Suri
naamse onafhankelijkheid in
1975, maar legde zich bij de
realisatie daarvan even ge
makkelijk neer. De parle
mentsvoorzitter had al enige
tijd last van een kwakkelende
Hans Snoek (90), de grand
dame van het Nederlandse
klassieke ballet, overleed
twee weken na haar gouden
huwelijksfeest. Samen met
Nicolaas Wijnberg en Hans
van Norden richtte Snoek in
1945 het Scapino Ballet op.
Snoek, door vrienden liefko
zend 'trouwe vlinder' of 'flu
welen tank' genoemd, over
leed na een kort ziekbed in
haar woning in Amsterdam.
Nguyen VanThieu (78), was
gedurende de Vietnamoorlog
president van Zuid-Vïetnam.
,,We vechten door tot de
laatste kogel, tot de laatste
rijstkorrel", zei hij vlak voor
zijn aftreden in april 1975.
Kort daarna werd de hereni
ging van Vietnam een feit. De
autoritaire generaal ging in
ballingschap in Thailand,
Londen en de Verenigde Sta
ten. In die periode weigerde
hij interviews en trok zich
zoveel mogelijk terug, bang
dat Zuid-Vietnamezen hem
zijn falen zouden aanwrij
ven. In een opzicht kreeg
Thieu nog eerherstel. Be
schuldigingen dat hij de
Zuid-Vietnamese goudvoor
raad (16 miljoen ton) zou
hebben gestolen, bleken in
1990 onterecht.
gezondheid. Hij overleed tij
dens een bezoek aan Den
Haag.
Jan Glastra van Loon (81),
was wetenschapper, filosoof
en politicus. Hij studeerde in
de jaren veertig medicijnen,
rechten, filosofie en sociolo
gie aan verschillende univer
siteiten. In 1973 werd hij voor
D66 staatssecretaris van justi
tie in het kabinet-Den Uyl.
Van die post moest hij twee
jaar later afstand doen, omdat
hij openlijk kritiek leverde op
de ambtelijke top. Later werd
hij hoogleraar rechtsfilosofie
in Amsterdam, voorzitter van
D66 en later senator voor die
zelfde partij.
Isaac Stem (81), trad met zijn
viool bijna overal op: zelfs de
laatste tien jaar van zijn leven
reisde hij zo'n tachtig keer per
jaar naar alle delen van de we
reld. De virtuoos, van Rus-
sisch-joodse afkomst, deed dat
pas sinds 1999 ook naar Duits
land, het land dat hij tot die
tijd boycotte. Beroemd is zijn
optreden in Israël tijdens de
Golfoorlog. Toen de toeschou
wers tijdens een aanval van
Irak een gifmasker moesten
opzetten en alle musici het po
dium hadden verlaten, speelde
Stern - zonder masker - een vi
oolsolo van Bach. Stem over
leed aan een hartstilstand.
Willem van Lanschot (87), bijgenaamd Bib, leidde tij
dens de Tweede Wereldoorlog de Inlichtingenafdeling
van de Ordedienst in zijn studiestad Leiden. 'Je bent
pas verslagen als je het zelf opgeeft', luidde zijn lijf
spreuk. Opgeven deed hij ook niet na de oorlog. In de
eerste vier jaar na de oorlog maakte hij als het hoofd
van de Missie tot Opsporing van Vermiste Personen
deel uit van de staf van prins Bemhard.Vanaf de jaren
zestig werkte hij - telg uit een bankiersfamilie - bij het
bedrijf Lanschot Bankiers.
Sylvia Millecam (45), was de enige Nederlander die
ooit boven koningin Beatrix werd gekozen tot populair
ste vrouw van Nederland. De actrice maakte haar tele
visiedebuut in de serie Geef je ouders maar weer de
schuld, maar werd echt bekend met het consumenten
programma Ook dat nog. Haar dood, een gevolg van
borstkanker, leidde tot vragen in de Tweede Kamer,
omdat de alternatieve genezeres Jomanda haar zou
hebben gezegd dat ze helemaal geen kanker had. De
Inspectie voor de Gezondheidszorg startte een onder
zoek, maar concludeerde dat er geen aanleiding was tot
vervolging.
Govan Mbeki (91), was tijdens de apartheid in Zuid-
Afrika de strijdmakker van de latere president Nelson
Mandela en ook de vader van de huidige president
Thabo Mbeki. In 1935 sloot hij zich aan bij het - toen
nog legale - Afrikaans Nationaal Congres (ANC). Acht
jaar na de invoering van de rassenscheiding in 1948
werd hij voorzitter van het inmiddels verboden ANC.
Met Mandela belandde hij in 1963 in de gevangenis op
Robbeneiland. Daar voltooide Mbeki een studie econo
mie en schreef een aantal boeken, op toiletpapier uit
zijn cel gesmokkeld.'Gevangene 21/67', kwam vrij in
1987. Na de afschaffing van de apartheid kreeg hij de
erebaan van vice-voorzitter van de senaat. Mbeki stierf
een dag voor het begin vande VN-conferentie tegen ra
cisme in Durban.
Wie kent niet de afbeelding van tekenaar
Opland met daarop het vrouwtje dat een
:ernbom wegschopt, met daarbij de tekst
'De kernwapens de wereld uit, te beginnen
lit Nederland'? De poster hing beginjaren
achtig, ten tijde van de grote vredesde-
nonstraties, bij tienduizenden Nederlan
ders voor het raam. Opland, eigenlijk Rob
Wout, begon in 1947 als tekenaar bij De
Groene Amsterdammer en een jaar later bij
Ie Volkskrant. In die hoedanigheid deed
zijn potlood op scherpe en humoristische
Wijze verslag van nationale politiek en - in
ternationaal - de Koude Oorlog. In zijn te
keningen nam hij politici op de hak: Wiegel
In korte broek en met een snottebel aan
diens neus, Lubbers die door het ijs zakt.
Opland overleed in juli op 73-jarige leeftijd
aan de gevolgen van botkanker.
Luc Lutz (76), acteur, debuteerde in 1948 bij het cabaretgezelschap
van Wim Sonneveld. Daarna speelde hij bij achtereenvolgens de
Haagse Comedie, het Rotterdams Toneel en Toneelgroep Centrum.
Bij het grote publiek werd hij vooral bekend met blijspelen die vaak
op televisie werden uitgezonden. Lutz was de middelste van drie ac
terende broers. Met zijn zoon Joris acteerde hij in de comedyserie
Ha, die pa.
Wim Bosboom (73), werd in 1960 regisseur van de nieuwe actualitei
tenrubriek Achter het nieuws. In de jaren tachtig stapte hij over naar
de TROS. In zijn televisiecolumn voor die omroep, Dat willen we
even kwijt, vertegenwoordigde hij naar eigen zeggen de 'zwijgende
meerderheid'. In 1995 werd hij hoofdbestuurslid van de ouderenpar
tij Senioren 2000.
George Harrison (58), gold als 'de Stille Beatle'. De voormalige gita
rist van de in de jaren zestig razendpopulaire Britse band The Beat
les overleed aan een hersentumor. Hij werd eerder behandeld we
gens kanker in zijn keel en zijn longen. Het was Harrison die de an
dere Beatles bekend maakte met oosterse religies en filosofieën. Zijn
as is dan ook uitgestrooid over de Indiase heilige rivier de Ganges.
Vlak voor zijn dood bracht hij nog een bezoek aan de Maharishi in
het Limburgse Vlodrop.
lood (74), oud-minister
logleraar, was voor D66
82 een halfjaar minister
•innenlandse zaken in het
ntijdse kabinet Van Agt-3.
functie sleepte hij een
Iwetswijziging door de
e Kamer: de redenaar
I sprak ruim twee uur, op
van enkele velletjes met
woorden. Vorig jaar be-
lelde hij nog in het con
ussen de overheid en
ondernemers in Amster-
Blake (53), werd tijdens
wetenschappelijke expedi
tie in de monding van de
Amazone vermoord door pira
ten op rooftocht. De Nieuw-
Zeelandse zeezeiler had tal
van belangrijke zeilwedstrij
den op zijn naam staan. In
1995 sloeg de Engelse konin
gin Elizabeth hem tot ridder.
Na zijn zeilcarrière zette hij
zich in voor het milieu, onder
meer als goodwill-ambassa-
deur van het milieuprogram
ma van de Verenigde Naties.
Die voerde hem naar de Zuid
pool en naar het Amazonege
bied. Het Nieuw-Zeelandse
parlement hield een minuut
stilte voor de onoverwinnelijke
held die dodelijk werd getrof
fen door twee kogels.
Gilbert Bécaud (74), schreef
en zong talloze liedjes, van
welke Nathalie ongetwijfeld de
bekendste was. Hij brak defi
nitief door in 1955. In dat jaar
braken bezoekers van een op
treden het theater af en kwam
de zanger onder stroom te
staan, wat hem de bijnaam
Monsieur 100.000 Volts ople
verde. Bécaud, eigenlijk Fran
cois Silly, overleed na een
langdurig ziekbed.
Hans Warren (80), was dich
ter, literator en criticus. Hij
was vijftig jaar lang als criticus
verbonden aan de krant PZC
en publiceerde vanaf 1981 zijn
Geheim Dagboek. Daarin
schreef hij op intieme wijze
over zichzelf. De authenticiteit
daarvan, vooral passages over
de oorlog, werden in 1990 in
twijfel getrokken. Onterecht,
zo bleek later. Warren maakte
drie dagen voor zijn dood zijn
laatste dagboekaantekenin
gen.
Jelle Zijlstra (83), was in 1966
en 1967 voor de ARP een half
jaar premier. Eerder was hij
minister van economische za
ken en financiën. Na zijn pre
mierschap zat hij in de Eerste
Kamer en was hij president
van de Nederlandsche Bank.
Nigel Hawthorne (72), kreeg
grote bekendheid als Sir Hum
phrey Appleby, de machtige,
huichelende topambtenaar in
Britse televisieserie Yes, Minis
ter, en het vervolg daarvan,
Yes, Prime Minister. Daarbaast
kreeg de acteur een Oscarno
minatie voor de hoofrol in The
Madness of King George.
Niet voor niets heette de autobiografie van
Soraya Esfandiari (69) Het paleis van de een
zamen. Toen ze in 1951 trouwde met sjah
Mohammed Reza van Perzië, moest haar
meterslange sleep worden afgeknipt omdat
deze te zwaar was. Maar het leven van de
oogverblindende prinses dat een sprookje
moest worden, eindigde in een droevig ver
haal. De half-Duits, half-lraanse Soraya werd
door haar man verstoten omdat ze hem
geen nakomeling kon schenken. Soraya's
tweede man, de Italiaanse regisseur Franco
Indovina die haar de hoofdrol gaf in de ge
flopte film I tre volti, kwam om het leven bij
een vliegtuigongeluk. Haar leven lang werd
de 'trieste prinses' achtervolgd door papa
razzi. Ze stierf in oktober een natuurlijke
dood in haar woonplaats Parijs.
hoogste, de meest geëxalteerde. Dat betekende de voornaam van R&B-zangeres Aaliyah Haughton
.En zo zagen de vele fans haar ook. Aaliyah timmerde al jong aan de weg. Op haar zesde speelde ze
iweesje in de musical Annie, haar oom vroeg haar op haar elfde mee te doen aan optredens met zijn
uw Gladys Knight in Las Vegas. Ze was vijftien toen ze haar solodebuut maakte met het album Age
Inothing but a number. Aaliyah werd bekend met de hits Are you that somebody en Try again. De
ste leverde haar een Grammy-nominatie op voor beste R&B-zangeres. Aaliyah kwam in augustus om
teven bij een vliegtuigongeluk op de Bahama's.
Egbert van 't Oever (74), oud-
schaatscoach, overleed aan
darmkanker. Van 't Oever be
geleidde schaatsgeneraties
van Kees Verkerk tot Marian
ne Timmer. Een van zijn
hoogtepunten waren de
Olympische Spelen van 1988
in Calgary, toen 'zijn' ster-
schaatster Yvonne van Gen-
nip na het halen van drie gou
den medailles hem over zijn
bol aaide. Tot en met 1994
was hij regelneef van de
KNSB, in welke functie hij -
tevens chef d'equipe van de
hele Olympische ploeg - in Al-
bertville (1990) het Holland
House bedacht.
Dirk-Jan Bijker (55) werkte
tussen 1970 en 1993 bij de
Evangelische Omroep (EO)
als regisseur, programmama
ker en presentator. Hij was
vooral bekend door de pro
gramma's Bijker ontmoet en
Niets meer te verliezen. Ook na
zijn vertrek naar zijn eigen
productiemaatschappij bleef
hij nauw bij de EO betrokken,
onder meer als regisseur van
het kinderprogramma Mir@-
kel. Bijker kampte met hart
problemen.
Netty Rosenfeld (79), was in
1951 de presentatrice van de
eerste AVRO-uitzending op de
tweede televisie-avond uit de
Nederlandse geschiedenis. Ze
begon haar omroepcarrère in
1944 bij Radio Herrijzend Ne
derland. Rosenfeld was daar
naast ook documentaire
maakster. Een half jaar voor
haar dood zond de VPRO nog
haar nieuwe documentaire
Zonder rabbinaal toezicht.
Rosenfeld was veertien jaar
getrouwd met de in maart
overleden voormalige VPRO-
voorman Arie Kleijwegt.
Wim Kersten (77), werd voor
al bekend van de carnavals
kraker Bloemetjesgordijn uit
1980 en van het duo De Twee
Pinten, waarvan hij tussen
1969 en 1974 deel uitmaakte.
Later sloot hij zich aan bij de
formatie De Viltjes, voor wel
ke hij genoemde hit schreef.
Zijn werk werd in 1988 be
kroond met een Edison in de
categorie volksrepertoire.
Meer dan driehonderd miljoen exemplaren verkocht tekenaar Morris na 1946 van zijn tachtig stripverha
len van Lucky Luke. Morris zelf vond de held zo saai en netjes, dat hij na verloop van tijd meer ophad met
het domme tuig van de gebroeders Dalton dan met de hoofdpersoon. De eenzame Lucky Luke speelde
met zijn paard Jolly Jumper ook in ruim vijftig (animatie)films. Morris, pseudoniem van Maurice De Beve-
re, overleed in juli aan de gevolgen van een ongelukkige val, enkele weken daarvoor. Hij werd 78 jaar.
