fen handjevol felle jongens
LEIDEN REGIO
Visitatiecommissie complimenteert Hogeschool Leiden
ZUID
NOORD
•eter Groenendijk
?hr
-Racistische bekladdingen in
wijk, extreem-rechtse bands in
nwjhheim, talloze poster- en folder-
ïind in Leiden, een Oegstgeestse ver-
er van nazistische muziek: ex-
'eui -rechts in de Leidse regio en de
streek kent vele verschijnings-
n. Dragers van het extreem
kin e gedachtegoed in onze regio
:sc' n vele verschijningsvormen, en
etv ig^ruik van allerlei namen en
ove! en. Alles wijst erop dat extreem-
ike; uiterst versnipperd is, en dat be-
Vtt ngen, mo estaties en demon-
s het werk zijn van vele verschil-
Bguren.
is g dat is schijn. Achter de vele na-
ichï lie extreem-rechts in onze regio
schuilt een kleine groep over
al activisten. Zij hebben te maken
bal rijwel alle incidenten in de om-
joni jvan Leiden en de Bollenstreek,
tvr ertuiging proberen zij extreem-
|^e' aan een nieuw, intellectueel ka-
een beter imago te helpen. Wie
t de En wat zijn hun plannen?
:rsc
c 12 maart 1999 en Leiden is in
n8 iroer. Nelson Mandela, presi-
-an Zuid-Afrika en winnaar van
nen ibelprijs voor de vrede, bezoekt
utelstad, en duizenden mensen
bf en bij de Pieterskerk in afwach-
m de grote held. Mandela
een groots onthaal.
twee mannen hebben andere
lke en. Vlak voordat Mandela per
iatli sine arriveert, ontrollen zij een
loekmet de tekst 'Mandela
denaar'. Ook verspreiden ze fol-
en( an de extreem-rechtse organi-
0U1 foorpost. De politie arresteert
vei nnen, Mandela krijgt het span-
wo niet te zien. Een van de twee is
n e' ludde, afkomstig uit Sassen-
ïel voormalig kopstuk van CP'86
acl irtuigd racist. Na een paar uur
;tv* politie Mudde en zijn kom
aan-
ie van Mudde kreeg heel wat
naa iteit, maar veel incidenten met
™|cistische of extreem-rechtse
[rond in de Leidse regio halen
-ïtniet. De afgelopen drie jaar
ud' n tientallen van zulke inciden-
'8ri atsgevonden: van folderacties
Leidse studenten, die worden
om het nationalistisch
aan te hangen, tót het
eiden van cd's van Sassen-
rockbands die zingen dat
inders van multi-cultuur ein-
tegen de muur'. Van racistische
dingen van een snackbar in
wijk, die van een Turkse on-
„faer is, tot het plakken van pos-
Leidse volksbuurten waarin
geageerd tegen de mogelijke
fan een moskee,
in van extreem-rechts gedach-
komen steeds vaker voor in de
|regio. In heel Nederland is het
ncidenten in de afgelopen vier
verdubbeld, blijkt uit een re-
derzoek van de Universiteit
En de Leidse regio valt daar-
eens negatief op, voegen de
;kers er aan toe. „Racistisch
tm-rechts geweld neemt toe
irland, en in nog sterkere ma-
Leidse regio", zegt onderzoe
ker Jaap van Donselaar. „Ik heb er
geen verklaring voor, maar de stijging
is wel opvallend. Ik denk bovendien
dat we nog maar het topje van de ijs
berg zien."
Nieuw imago
Gaat het in de Leidse regio ook wer
kelijk om incidenten? Daar lijkt het
op. Gewelddadige acties in Noord-
wijk staan volgens de politie Hollands
Midden op zichzelf, en er bestaan
geen contacten tussen de racistische
jongeren in de badplaats en extreem
rechtse organisaties. Achter de tien
tallen acties zonder geweld, zoals
poster- en folderacties, kleine de
monstraties en het maken van racis
tische tijdschriften en websites, gaan
vele (vaak kleine) organisaties en col
lectieven schuil. Om er maar een
paar te noemen: Nationaal Offensief,
Voorpost, Nederlandse Volksunie
(NVU), Landelijk Actieplatform Na
tionalistische Studenten (LANS),
Stormfront, Rechts Rijnland, Natio
nalistische Stamtafel - en ga zo maar
door.
Het wekt de indruk van een uiterst
versnipperd geheel, waar talloze acti
visten achter schuilen. Dat is precies
het beeld, dat past bij de clichés die
extreem-rechts in Nederland ken
merken: verdeeld door ruzie en me
ningsverschillen, gedoemd tot mis
lukking door een gebrek aan intellec
tueel kader en een overdaad aan
drankgebruik.
Maar in werkelijkheid is extreem
rechts in deze regio helemaal niet zo
verdeeld. Achter de vele verschij
ningsvormen gaat een kleine, zeer
overtuigde groep racisten schuil, die
probeert om extreem-rechts te voor
zien van een nieuw kader en een
nieuw imago. Het overgrote deel van
racistische incidenten in de Leidse
regio en de Bollenstreek valt terug te
voeren op de inzet van een handvol
individuen.
Drie kopstukken
Het belangrijkste en bekendste kop
stuk van extreem-rechts in onze regio
is al jaren de eerdergenoemde Tim
Mudde. Voormalig kopstuk van
CP'86, maar tegenwoordig meer be
trokken bij 'nette' uitingen van
rechts. Muddes loopbaan in extreem
rechts begint al in zijn tienerjaren,
wanneer hij actief is in de radicale
nazistische organisatie Jongeren
Front Nederland (JFN). Diverse keren
wordt hij gearresteerd tijdens JFN-ac-
ties. In 1990 maakt hij de overstap
naar CP'86, waar hij snel klimt naar
de top van de organisatie. De politie
blijft hem volgen en regelmatig wordt
hij veroordeeld tot forse boetes. In
1997 stapt hij na een ruzie uit de par
tij.
Mudde was de laatste jaren vooral
actief voor Voorpost, een organisatie
die naar eigen zeggen de belangen
behartigt van al wie behoort tot de
Nederlandse etnische gemeenschap.
Voorpost verspreidt in Leiden en om
geving regelmatig posters en folders
met politieke leuzen. Inmiddels lijkt
Mudde zich ook uit die groepering
terug te hebben getrokken, maar ac
tief blijft hij.
Enkele jaren geleden kwam uit Voor
post een nieuwe organisatie op: de
Nederlandsche Studentenvereniging
(NLSV), een club voor extreem-recht
se studenten. In 1999 werd de naam
gewijzigd in Landelijk Actieplatform
Nationalistische Studenten (LANS).
LANS heeft een kleine, actieve Leidse
afdeling.
Bij LANS Leiden is een tweede be
langrijke figuur in de regio actief:
Ruud Bruyns, tot voor kort geschie
denisstudent aan de Universiteit Lei
den. Bruyns, die zich soms bedient
van het pseudoniem Ruud Diesveld,
is ook actief voor Voorpost. Binnen
LANS werkt hij als 'vormingsleider',
en als hoofdredacteur van het blad
Weerwoord. Hij beijvert zich voor de
overdracht van het nationalistische
gedachtegoed, naar eigen zeggen
„omdat actievoeren zonder een ge
degen ideologisch fundament zinloos
is". Hij doet dat via lezingen en dis
cussiebijeenkomsten, maar ook door
het uitdelen van folders onder stu
denten en andere hoogopgeleiden.
Op 5 juni van dit jaar deelden leden
van LANS nog een vlugschrift uit van
de hand van Bruyns onder toehoor
ders van een lezing van Wim Kok, in
het Leidse Academiegebouw.
Kopstuk nummer drie is een goede
vriend van Mudde en Bruyns: Jasper
Velzel uit Oegstgeest, eigenaar van
het platenlabel Berzerker Records,
dat muziek van extreem-rechtse
bands verspreidt. Voor die activitei
ten werd Velzel vorig jaar gearres
teerd. Hij moet binnenkort voor de
rechter verschijnen, maar de activi
teit van Velzel is daardoor niet afge
zwakt.
Velzel verspreidt met grote regelmaat
stickers en folders met teksten als 'Ei
gen volk eerst' en 'Nationalisme
noodzaak'. Ook hij is betrokken bij
meerdere extreem-rechtse organisa
ties. Velzel is actief geweest voor de
militante groepering Nationaal Of
fensief, maar ook voor Voorpost: in
1999 voerde hij namens die organisa
tie bijvoorbeeld een kleine actie bij
een Leidse vestiging van McDonald's.
Velzel verspreidt niet alleen muziek
met racistische teksten, hij maakt die
ook zelf. Hij speelt in de Sassenheim-
se band Brigade M, waarvan Tim
Mudde de oprichter is. Brigade M
zingt teksten als 'Nederland mijn va
derland, jouw volk zal schreeuwen:
eigen volk eerst!'. Rond Brigade M
bestaat een kleine scene van ex-
treem-rechtse bands uit Sassenheim
en omgeving.
Gegoochel met namen
Het is het driemanschap Mudde-
Bruyns-Velzel dat, samen met wat
gelijkgestemden, schuilt achter veel
demonstraties, folderacties en orga
nisaties in Leiden en omgeving. Ook
diverse tijdschriften kunnen op hun
conto worden geschreven: zo ver
schenen in Leiden uitgaven van de
blaadjes 'Rechts Rijnland' en 'Lei-
dens Ontzet', waarin trots wordt ver
teld over plakacties en demonstraties
van Nationaal Offensief, Voorpost en
LANS. Beide blaadjes zijn aangeslo
ten bij het zogenaamde Nationalis
tisch Kollektief Rijnland (NKR), een
verder onbekend en weinig actief or
Tim Mudde, de
laatste jaren
vooral actief
voor Voorpost.
Foto: ANP/Juan
Vrijdag
Extreem-rechts foldert geregeld in de regio. Foto: Taco van der Eb
gaan, maar de link met de drie orga
nisaties is overduidelijk.
Zelfs met de groep racistische jonge
ren in Noordwijk worden de banden
aangehaald. Sinds januari van dit jaar
bestaat het overlegorgaan Rijnstreek
Bollenstreek Kontakt (RBK), met een
maandelijks overleg (de Nationalisti
sche Stamtafel) en een eigen tijd
schrift. Het RBK wil een bindende
factor zijn voor extreem-rechtsen uit
de hele Bollenstreek, die niet of nau
welijks georganiseerd zijn. Achter het
postbusnummer van het RBK gaat
Tim Mudde schuil.
„Je komt elke keer dezelfde namen
tegen", zegt Gerrit de Wit, kenner van
extreem-rechts in de Leidse regio en
werkzaam voor het antiracistische
collectief De Fabel van de Illegaal. „In
feite komen bijna alle incidenten bij
dat kleine clubje vandaan, behalve
misschien het geweld in Noordwijk.
Het publiek heeft dat niet zo in de ga
ten, door al dat gegoochel met na
men. Maai' achter al die clubs en
blaadjes gaan maar een paai' man
schuil."
Het antifascistische onderzoekscol
lectief KAFKA bevestigt dat beeld. „Er
gebeurt relatief veel in de Leidse re
gio, maar je merkt dat het allemaal is
terug te voeren op het kringetje rond
Mudde en Velzel. Het is een margina
le beweging, maar wel een zeer actie
ve."
Front National
Mudde, Bruyns en Velzel weteitwaar
ze mee bezig zijn. Om hun activitei
ten beter te begrijpen, is een terug
blik op twintig jaar extreem-rechts in
Nederland noodzakelijk De twee po
litieke partijen die de beweging ken
de, Centrumdemocraten (CD) en
Centrumpartij '86, gingen ten onder
aan amateurisme, een schrijnend ge
brek aan intellectueel kader en orga
nisatie en bovenal roddel en achter
klap. Mudde, die jarenlang betrokken
was bij CP'86, weet als geen ander
hoe die problemen hebben gezorgd
voor de neergang van extreem-rechts
in Nederland. Niet voor niets organi
seren Voorpost en LANS cursussen,
en proberen zij leden te werven on
der studenten. LANS noemt intellec
tuele vorming van nationalistische
studenten als een van zijn belangrijk
ste activiteiten, en Voorpost heeft een
eigen ideologische denktank, die luis
tert naar de naam SOS (Studie, Op
bouw en Strijd). De SOS heeft een ei
gen boekendienst, publiceert een
nieuwsbrief vol artikelen over ideolo
gische en culturele kwesties en orga
niseert kaderdagen, waarin deelne
mers worden onderwezen in tal van
relevante kwesties, zoals actievoeren
en omgaan met media.
Dat een dergelijke benadering werkt,
blijkt in Frankrijk. Het Front National
boekte grote successen dankzij het
voorwerk van de vakkundig opgezet
te organisatie Grece, die zorgde voor
genoeg intellectueel kader en voor
vorming van bestaande leden. Nou
velle droite heet de benadering in
Frankrijk, en in Nederland zijn diver
se extreem-rechtse kopstukken hard
bezig met het opzetten van een Ne
derlandse versie daarvan.
Mudde, Bruyns en Velzel kennen de
successtory van het Front National,
en proberen de koers te kopiëren.
Vooral Mudde heeft de tactiek van
Grece goed bestudeerd: hij volgde
zomercursussen bij het instituut in
Frankrijk. In navolging van Grece
proberen Voorpost en LANS hun ei
gen leden te onderwijzen, en zoveel
mogelijk sympathisanten (vooral jon
geren) in te kapselen. Het is geen toe
val dat het manifest van LANS een
letterlijke vertaling is van het mani
fest van Grece.
Ook de infrastructuur van LANS is
gemodelleerd naar Frans voorbeeld,
compleet met een bestuur, een vor
mingsleider, een eigen periodiek
(Weerwoord') en een goed netwerk
van binnen- en buitenlandse contac
ten. 'Metapolitiek' wordt het ge
noemd: het verspreiden van de
boodschap, onder leden en sympa
thisanten, onafhankelijk van politieke
partijen.
Opgeblazen
Maar hoe indrukwekkend zijn die ac
tiviteiten werkelijk? Het verhaal van
LANS en Voorpost klinkt serieus, hun
websites zien er goed uit en zij heb
ben hun weg naar de media weten te
vinden. Maar volgens Jaap van Don
selaar stellen de bewegingen in wer
kelijkheid erg weinig voor. „De ach
terban van het zogeheten 'Nieuw
Rechts' is piepklein", zegt hij. „Het
lijkt heel wat, omdat LANS en andere
clubs flinke websites hebben, en re
gelmatig van zich laten horen. Maar
het zijn maar hele kleine gezelschap
pen. LANS telt landelijk zo n vijftien
actieve leden, maar hun rol is door
de media behoorlijk opgeblazen."
Van Donselaar erkent dat een paar
activisten in de Leidse regio zorgen
voor een hoop rumoer. „Een paar fi
guren voeren regelmatig toneelstuk
jes op, en noemen zich dan Nieuw
Rechts. Hun inzet is groot, maar ze
hebben een erg kleine achterban. We
moeten hun belang dan ook niet
overschatten."
De organisaties LANS en Voorpost
hebben niet gereageerd op i>erzoeken
ow een gesprek. Daarom is in dit arti
kel geen reactie van hun kant opgeno-
ÏDDER Nieuws en berichten uit en over de Leidse wijken,
buurthuizen en van de wijkverenigingen, gerangschikt
stadsdeel. Persberichten en wijkbladen kunnen worden
Suduurd naar Leidsch Dagblad, postbus 54, 2300 AB Leiden,
ax: 071-5321921; e-mail: redactie.ld@damiate.hdc.nl
Opleiding Sociaal-Juridische Dienstverlening 'van goede kwaliteit'
IURG Kindertheatergroep Splinter staat vrijdag 4 januari met
irstelling 'Heksentoeren' in buurthuis MatUo aan de Zaan-
Het optreden - vol humor, muziek en liedjes - is bedoeld
jero inderen van vier tot elf jaar. Aanvang: 14.00 uur, prijs: 2,27
vijf gulden). Vooraf aanmelden (tel: 5412515) is noodzakelijk.
OSTEIN In bezoekerscentrum 't Reigersbos in polderpark
vLf' steyn is zondag 23 en 30 december tussen 14.00 tot 15.15
vr n plattegrond en informatie voor een natuur-puzzeltocht op
E en. Speciaal voor kerst en oudjaar is een natuurpad gemaakt
adsel en opdrachten. De tocht is geschikt voor kinderen en
senen en duurt ongeveer drie kwartier. Voor iedereen die
eh muiier inlevert is er een kleine verrassing.
3 j
Ja, IWIJK In buurthuis Op Eigen Wieken kunnen 50-plussers
ent lag 5 januari om 14.00 uur 50+ bingo spelen. Er zijn vijf spel-
arn i waarvoor de kosten 6,60 gulden bedragen. De zaal aan het
'is om 13.30 uur open. Volwassenen kunnen zondag-
g, 6 januari om 14.00 uur klaverjassen in het buurthuis. Per
6 m bedragen de kosten hiervoor 3,50 gulden. De zaal van het
'r mis aan het Valkenpad 5 is om 13.30 uur open. Verdere in-
pe: 5212893.
WIJK Winkelcentrum de Kopermolen is morgen in kerst
en muzikale kerstman bespeelt heel veel instrumenten, on-
6er een trompet, een doedelzak, de zingende zaag, een viool
Jeinste accordeon ter wereld. Namens de winkeliers krijgen
Jters een portie Oudhollandse poffertjes aangeboden. Verder
Incredible Snowman van de partij die kan jongleren met
vballen en uit zijn hoed ballonfiguren tovert, die hij weg-
an de kinderen.
door Wilfred Simons
leiden - Het gaat goed met de
opleiding Sociaal-Juridische
Dienstverlening van de Hoge
school Leiden. De opleiding, één
van de zes in Nederland, is be
zocht door een visitatiecommis
sie van de HBO-Raad en deze
week goed bevonden. Een opste
ker voor directeur Annechien Ver
kade (46) en coördinator Joost in
't Groen (36). Maar huiswerk
kreeg het duo ook.
De juridische wereld ondergaat
een stille revolutie. Tot voor kort
was het zo dat advocatenkanto
ren en gerechtshoven uitslui
tend werden bevolkt door man
nen en vrouwen met de titel
'meester in de rechten' op zak.
Dat lijkt normaal, maar het is
gek: de medische wereld wordt
immers ook niet alleen bevolkt
door artsen. Maai' terwijl die
zich laten omringen door 'para
medische' beroepsbeoefenaars
als verpleegkundigen en fysio
therapeuten, gold dat niet voor
juristen. Pas sinds een jaar of
tien is een 'paralegale' beroeps
groep aan het ontstaan, die ju
risten taken uit handen neemt
en hen zelfs uit sommige beroe
pen verdringt.
Sinds zes jaar levert de opleiding
Sociaal-Juridische Dienstverle
ning van de Hogeschool Leiden
het personeel voor deze beroe
pen en draagt daarmee aan die
revolutie bij. De studenten ko
men terecht bij sociaal-juridi
sche instellingen als de Sociale
Verzekeringsbank, gemeentelij
ke sociale diensten, bureaus
HALT, beroep- en bezwaarafde-
lingen van overheden, het Insti
tuut Sociaal Raadslieden, de
GAK's en de Consumenten
bond. De laatste jaren dringen
ze ook door in de particuliere
juridische sector: gerechtsdeur
waarders, belastingadviesbu
reaus en advocatenkantoren.
De 'paralegale' HBO-opleidin-
gen beginnen zich zelfs te speci
aliseren. De Hogeschool Leiden
zit in de sociale hoek van het
recht, haar partner, de Haagse
Hogeschool, heeft een opleiding
Management, Economie en
Recht. Zij levert personeel aan
bijvoorbeeld banken en verze
keringsmaatschappijen.
De studenten van de Hoge
school passen het recht vooral
toe. Ze geven adviezen en ne
men besluiten. Heeft deze aan
vrager recht op een uitkering?
Mag die asielzoeker blijven?
Komt deze minderjarige in aan
merking voor een HALT-straf?
Omdat ze uitkeringsgerechtig
den, asielzoekers en delinquen
ten te woord moeten staan,
hecht de opleiding waarde aan
het ontwikkelen van communi
catieve vaardigheden. Ook leren
ze doorgronden hoe een organi
satie werkt, zodat ze tekortko-
iw:1 i.J
mingen kunnen analyseren en
oplossingen kunnen suggereren
aan de top van hun bedrijven.
De Hogeschool Leiden bereidt
de studenten goed voor op de
beroepspraktijk, concludeerde
de visitatiecommissie onder lei
ding van H. van Ewijk, van het
Nederlands Instituut voor Zorg
Directeur Anne
chien Verkade en
studiecoördinator
Joost in 't Groen
zijn verheugd over
de gunstig verlo
pen visitatie.
Foto: Dick Hoge-
woning
en Welzijn. De school heeft een
sterk docententeam en boven
dien zijn zowel de studenten, de
docenten als het management
een hechte club. Het lesmateri
aal is goed, de aansluiting tus
sen de school en het werkveld
ook.
Twee dingen moeten vooral nog
verbeteren: de Hogeschool moet
haar contacten met de bedrijven
verdiepen. „De school moet de
instellingen en bedrijven meer
uitnodigen, het werkveld moet
meer aankloppen", vat Verkade
de eisen samen. Ook moet de
opleiding meer 'wetenschappe
lijk georiënteerd' worden. „De
studenten moeten een weten
schappelijk juridisch verslag
kunnen begrijpen en ermee
kunnen werken." Om dat te be
reiken, hebben de Hogeschool
Leiden en de Haagse Hoge
school contacten gelegd met de
Juridische Faculteit van de Uni
versiteit Leiden.
Extreem-rechts in Leidse regio heeft amper achterban
