Naar musea en theater: betalen in euro's of guldens? 'Muziek is voor mij als een drug' KUNST CULTUUR Leiden English Choir komt pas na de pauze los Getuigenissen aanslag in musea R7 Verbeelding van aanslag Pechtold boos op LWO om huuropzegging De X De engeltjes zweven bij horden door de lucht zaterdag 15 DECEMBER 2001 Wisselbalies, gratis garderobe en consumptiebonnen WFA/Frank van Rossum esman Stedelijk dam - In de reeks pre- ities van actuele schilders it Stedelijk Museum van terdam verleent Avery sman vanaf vandaag zijn age in de expositie 'Be- k'. Naast schilderijen kt Preesman grote wands- turen met typische staket- rhtige constructies van en metaal. De in Curasao kunstenaar viel al eer- p tijdens Rudi Fuch's ilet 4' tentoonstelling in elfde museum. De exposi- ledrock' is te zien tot 18 fe- ri. genereert miljoen extra rcRDAM - Het Cultureel Jon- Paspoort (CJP) legt de mrwereld geen windeieren, nderzoek blijkt dat gebrui- van de pas voor zo'n 62 jen gulden aan extra in- ten voor culturele instel- n zorgen. In Nederland jen 550.000 jongeren tus- le 12 en 26 jaar een pas- I waarmee zij korting krij- bij onder meer musea, the- bioscopen en videothe- 3mdat jongeren met een raker culturele instellingen eken dan jongeren zonder, n die organisaties extra in- ten. Voor musea is dat bij- ild 1,4 miljoen, voor ruim 17 miljoen en bioscopen 36 miljoen gul- betoon aan rten Toonder idam - Tom Poes komt er aal bovenop, maar van I. Bommel zijn alleen de en van zijn jas herkenbaar, andere figuren uit de Bom- strips komen op de hoeken het kunstwerk dat Rotter- als eerbetoon aan Marten ider in de stad plaatst. Het twerk wordt op 2 mei van olgend jaar onthuld op de ardag van Marten Toon- Die werd in 1912 in Rotter- geboren en woonde er tot ing over ening aan den rijn - Peke aan geeft woensdag 19 de ler om 20.00 uur in het Al- se Centrum Beeldende t (CBK) een lezing over de ling. Hij bespreekt de rol de tekening in de kunstge- denis door de eeuwen De lezing sluit aan bij de sitie 'Ligne' die momenteel CBK te zien is. door Herman Joustra leiden - Vanaf 1 januari is de euro een wettig betaalmiddel. En tot 28 januari is er sprake van een overgangsperiode, waarin de consument normaal gesproken nog met guldens kan betalen. Ook in musea, theaters en concertzalen. Maar dat geldt niet overal. Sommige zalen vinden het handiger om, voor een vlotte af handeling bij de kassa's, ook in de eerste weken van het nieuwe jaar alleen maar de euro te gebruiken. Omdat niet elke bezoeker in januari de nieuwe munten en biljetten bij zich zal hebben, wordt bezoekers de mogelijkheid geboden in het theater zelf hun guldens voor euro's in te wisselen, zodat ze vlot een kaartje kunnen kopen, hun jas in de gar derobe hangen en een kopje koffie kunnen bestellen. Ook de Leidse Schouwburg richt vanaf 2 januari een zoge noemde wisselbalie in, die vanaf één uur voor elke voor stelling open is. Deze actie loopt tot 28 januari. De Stadsgehoorzaal stuurt alle abonnementhouders een brief, waarin zij op de hoogte worden gebracht van tijdelij ke maatregelen om het betalen te vergemakkelijken. Be zoekers kunnen zowel met guldens als euro's, consumptie bonnen kopen. De eerste weken van het nieuwe jaar is het ophangen van de jas in de garderobe bovendien gratis. Niet-abonnementhouders die een kaartje willen kopen, kunnen dat gewoon aan de kassa doen waar met beide va luta betaald kan worden. Lange rijen voor de kassa zal dat niet opleveren, denkt directeur P. Unger, omdat de meeste mensen van te voren de kaartjes al in bezit hebben. Ook bij het LVC kunnen de bezoekers in januari hun oude geld omwisselen. Daartoe gebruikt de popzaal tijdelijk twee kassa's: eentje waar guldens kunnen worden omge wisseld in euro's en eentje waar bezoekers hun kaartjes en drankmunten in euro's dienen af te rekenen. Hoe lang het LVC met twee kassa's werkt is nog niet duidelijk. Dat is me de afhankelijk van de behoefte van bezoekers. Het LAK-theater zegt helemaal 'eurobestendig' te zijn en geen behoefte te hebben aan kunstgrepen. „Onze kassa's zijn er helemaal op ingesteld om met twee valuta te wer ken. Wie met guldens betaalt, krijgt keurig netjes euro's te rug", aldus een woordvoerster. Bij het Parktheater in Alphen kunnen bezoekers hun kaart jes in euro's en guldens betalen. Voor de foyer is een ander systeem bedacht. Bij een speciale balie dient men con sumptiebonnen te kopen. „Want als je ineens 240 man voor je neus hebt die op verschillende manieren willen be talen, dan werkt dat natuurlijk niet", zegt de woordvoer ster. Museum Naturalis richt voor zijn bezoekers een wisselkas sa in, waar men terecht kan met guldens. Aan de reguliere kassa en in het restaurant moet gewoon met euro's worden betaald. Pinnen is ook mogelijk. In het Rijksmuseum van Oudheden kan tot 28 januari met guldens en euro's wor den betaald. „Geheel volgens de wet", zegt een woordvoer der. „Wij doen het zoals het hoort." Bij Stedelijk Museum De Lakenhal is het niet anders. Ook daar geen tweede kassa of wisselbalie. Bezoekers kunnen met euro's en guldens betalen. „Wij hebben geen ruimte en mankracht voor een extra kassa. Bovendien gaat het in een museum anders toe dan in het theater. Wij hebben geen aanvangstijd, bij ons komen mensen verspreid over de hele dag binnen." In het Rijksmuseum voor Volkenkunde kunnen bezoekers in de eerste weken van het nieuwe jaar ook met euro's en guldens terecht. „De kassa is aangepast", zegt een woord voerster. .Alles wordt omgerekend naar euro's. We betalen geen guldens meer terug. Wie zijn toegangskaartje betaalt met twee tientjes, krijgt 2 euro 95 terug." Enrique Iglesias is verslaafd aan muziek maar haat het promotiecircus door Marjolijn de Cocq Amsterdam - Als hij hoort dat zijn single 'Hero' bijna goud is in Nederland, klinkt het gespeeld zeurderig: „Ik wil platina." Maar Enrique Iglesias, die zijn latin-pop prijzenkast en portemonnee ge vuld weet, is zich meer dan be wust van de vergankelijkheid van zijn succes. „Een popartiest is als een koelkast. De mensen kopen je als een product. Als je geen hit hebt, ben je weg." Hij heeft zijn benen over de stoelleuning geslingerd, strijkt het ene na het andere lucifertje af. Ongedurig is hij, zegt Enrique Iglesias (25). „Op school al. Als ik een boek moest lezen, kwam ik nooit verder dan twintig blad zijden. Ik leverde nooit iets op tijd in, maakte nooit iets af. Als ik me verveel, dan verveel ik me. Maar op mijn dertiende ontdek te ik dat ik wel uren achtereen nummers kon schrijven. Alleen ik en mijn muziek." Melodie in zijn hoofd, teksten uit het pu berleven gegrepen. „Je weet hoe kinderen een dagboek bijhou den? De muziek was mijn dag boek." Noem hem geen latin lover, dat vindt de zoon van de man die van dat predikaat zijn handels merk heeft gemaakt tacky' Meer dan de smeltende blikken van de Spaanse bard, heeft Enri que het 'werkethos' van Julio Ig lesias meegekregen. „Mensen denken dat ik verwend ben, door mijn familie, door de roem. Maar het is juist compleet het tegenovergestelde. Ik heb mijn vader zien ploeteren voor zijn muziek. Dat was inspire rend. Hij heeft me geleerd dat je voor geluk, voor alles in het le ven moet werken." Enrique Iglesias groeide op in Miami, de mythe wil dat hij zijn eerste Spaanstalige demo's on der pseudoniem probeerde te slijten. Maar het was onder ei gen naam dat Universal hem ooit afwees en de ironie van het lot dat een paar jaar later dezelf de platenbons van dezelfde pla tenmaatschappij hem een me- gadeal bood. Platina platen, Grammy Awards, de droom om duizenden mensen tegelijkertijd zijn teksten te zien meezingen werden werkelijkheid. Maar zo maakbaar als hij. het geluk dacht, twee jaar geleden liep hij vast. Enrique Iglesias: „Ik heb mijn vader zien ploeteren voor zijn muziek. Foto: GPD/Alan Silfen „Ik was een beetje opgebrand, ongelukkig. Ik had het gevoel dat ik aan het einde van de ene fase was beland, en maar niet naar de volgende kon komen." De oplossing bleek 'alles om me heen te veranderen'; hij stuurde zijn management de laan uit. „Üc had het gevoel dat ik alle be slissingen zelf moest nemen, ik kon niet meer slapen. Ik wilde iemand om mijn beslissingen mee te delen. Niet dat ik nu ie dere nacht góed slaap, maar ik kan in ieder geval slapen. Ik kan nu weer genieten van mijn car rière." De nieuwe fase die hij zocht, muziek recensie Susanne Lammers A Christmas Carol Concert door English Choir o.l v Stef Collignon i v het Leiden English Chamber wstra en Esther Beima (sopraan) "■d 14/12, Dorpskerk. Wassenaar horen 15/12, Marekerk, Leiden. erstconcert van het Leiden sh Choir is al jaren een Ie betere middelen om in oede Kerststemming te ra- Christmas carols zijn vaak ets bijzonderder dan de vaderlandse kerstliedjes, meezingen schept saamho- id tussen publiek en koor P de uitvoering is maar 'g aan te merken, dit jaar zingt het koor het Magnificat van John en barsten ze pas na de los met hun oude ver fde repertoire. Prs Magnificat begint groot, maar niet meteen meeslepend. Het tempo is vlot en het koor zingt sereen. In het orkest zijn er bovendien genoeg toeters en belletjes om je niet te vervelen. Maar de orkestratie is zo druk aangekleed en suikerzoet, dat je vreest voor het glazuur op je tanden. Het is gewoon te veel van het goede. Zowel aan begin als eind van dit werk aarzelt Rutters tussen pompeus en sentimenteel en dat gebrek aan kern hindert, hoe liefdevol koor en orkest het ook aanpakken. Alleen door het middendeel, het 'Quia fecit mihi magna', be grijp je waarom het Leiden English Choir dit werk koos. Het martiale begin gaat het koor niet helemaal goed af, maar Wanneer zich in het Sanc- tus sopraan Esther Beima bij het koor voegt met haar warm koesterende operastem krijgt het stuk allure. Beima's stem kleurt naar een mezzo-toon, waardoor ze opvlamt tegen het koor en de muziek dat gevaar lijk weke ontneemt. Vooral het Et misericordia is bijzonder ge slaagd. Het orkest krijgt een ei gen rol, de overbodige versie ringen ruimen het veld en men speelt samen alsof iedereen verliefd op elkaar is. Het Fecit potentiam, dat begint met swingende hoorns en een stevi ge mannenklank is het hoogte punt van expressiviteit. Natuurlijk is de sfeer bij de tra ditionele carols ook snoeperig en schattig, maar dan is het veel minder een bezwaar. De lievig heid valt volkomen op haar plaats bij liedjes over het ezeltje van Maria, sterretjes en enge len. Het koor zingt lichtvoetig en puntig, laat alle noten fonke len en twinkelen en het orkest maakt het feestje af. Maar dat het Leiden English Choir ook over deze vrolijkheid heen kan reiken, bewijzen Remember, O Thou Man en de stemmig ge zongen Coventry Carol, een ge voelig wiegelied voor alle ande re kinderen van Bethlehem. den haag - Erik Vos, stichter van theatergezelschap De Appel, heeft een tentoonstelling ingericht in Museum Beelden aan Zee in Scheveningen, rondom de aanslag op het World Trade Center in New York op n september. Aan de rand van het grote opper vlak van het museum zijn Afrikaanse beelden ge plaatst. Deze beelden staan symbool voor het 'toe kijkende' werelddeel Afrika dat geen aandacht meer kreeg door de aanslagen terwijl miljoenen mensen daar sterven aan aids, honger enz. In het middendeel van de expositie komen de beroemde torens terug met daaromheen gehavende mensen in de vorm van beelden die Europa voorstellen: het werelddeel dat beheerst wordt en verblind lijkt door dezelfde aanslagen. De tentoonstelling is van af vandaag open voor publiek en heeft als titel meegekregen 'Confrontatie'. Foto: WFA/Frank van Rossum werd de 'wat agressievere' mix van Engels- en Spaanstalige nummers op het album 'Es cape'. „Ik wil mezelf niet herha len, ik wil niet dat mijn fans het zelfde te horen krijgen als op de vorige plaat." Maar de eerste single werd een ballad; drie we ken voor de terreuraanslagen uitgebracht, kreeg Hero extra la ding toen hij het nummer speel de op het herdenkingsconcert in New York. „Bijna alles wat je nu hoort is dance en 'uppy'. Hero is puur een liefdeslied. Als je er mensen mee kunt helpen en ze in hun hart weet te raken, is dat de magie van muziek." Iglesias klaagt vaak en luidkeels over het promotiecircus. „Ik haat het. Ik haat het om over mezelf te praten." Maar hij heeft pas echt reden om te klagen, realiseert hij zich terdege, als op een dag niemand hem meer las tig valt in restaurants en als hij niet om vier uur 's nachts in zijn hotel wordt gewekt voor een handtekening. „Dan zou ik echt bang moeten worden. Muziek is voor mij als een drug. Maar ik hoop dat ik in staat ben de handdoek in de ring te werpen als het zielig dreigt te worden." Hij wil nooit worden als een bokser die niet beseft dat het voorbij is en zich iedere wed strijd weer knock-out laat slaan. Mensen kijken hem nu naar de ogen en op alles wat hij zegt is het "yes, yes yes'. Maar het is onmogelijk om altijd aan de top te blijven, mensen voor eeuwig van je te laten houden. Er is de eenzaamheid van een leven uit koffers, maar moeilijker is de af hankelijkheid van de gunsten van publiek en platenwereld. „Een artiest is als een koelkast. Mensen kopen je als een pro duct, ze vergelijken: die is beter dan die." Zo groot als zijn succes, zo groot ook al zijn zorgen. „De constan te druk van jezelf moeten verko pen, van beoordeeld worden, dat vreet aan je." Want uiteinde lijk is het allemaal business en als je geen hit hebt, ben je weg. „Ken je het grapje dat acteurs ervoor worden betaald om te wachten? Mijn grapje is dat zan gers worden betaald voor het psychische leed dat ze door staan. Je reist de wereld rond en je hebt geen leven. Alleen de muziek is je leven. Dus je kunt maar beter leren de business te gebruiken in plaats van dat de business jou gebruikt. En je kunt het maar beter leuk vinden ook." door Herman Joustra leiden Cultuurwethouder Pechtold is boos op de Leidse Welzijnsorganisatie. Die zegde zonder B en W daarvan op de hoogte te stellén de huur van Cultureel Centrum De X op per 1 februari. De X huurt al een aantal jaren een ruimte in het Leidse Volkshuis, maar kan de huurverhoging van 12.000 naar 45.000 gulden per jaar niet op hoesten. „Bevind de stap van de LWO onbehoorlijk en onbegrij pelijk. Zo gaan we niet met el kaar om. We zullen meneer Cor nel ter verantwoording roepen." Pechtold vindt dat Comel, di recteur van de LWO, buiten zijn boekje is gegaan. Eerder dit jaar besloten LWO, gemeente en Volkshuis een extern onder zoeksbureau in te schakelen om de exploitatie van het Volkshuis door te lichten. Dat heeft een kostbare en ingrijpende verbou wing en renovatie achter de rug. Daarna zijn de huren voor stich tingen en clubs die gebruik ma ken van het centrum verhoogd. Hierdoor zijn sommige huur ders in problemen geraakt Pechtold hoorde woensdag dat De X op straat zou komen te staan. „En gisteren kreeg ik toe vallig het eerste exemplaar van de rapportage in handen. Die is nog niet eens besproken met ons en toch besluit men de huur op te zeggen. Het gaat niet al leen om de manier waarop. De LWO vindt dat de gemeente moet bijpassen. Maar ik vind het niet verstandig een instelling extra cultuursubisidie te geven die vervolgens op gaat aan een hogere huur." Comel vindt niet dat hij in de fout is gesprongen. „Dat Pecht old dit een heel lastige situatie vindt, snap ik wel. Maar ik zie niet waarom we het college van te voren hadden moeten inlich ten. Dat De X problemen had met de huurverhoging is al lang bekend. Wij hebben de gemeen te en De X lang genoeg de tijd gegeven om een oplossing te vinden. De X hebben wij keurig netjes per brief op de hoogte ge bracht. En wat dat rapport be treft: dat heeft hij vorige week al gekregen. Dus voor ons besluit. muziek recensie Lidy van der Spek Concert: Vocaal ensemble 'Intermezzo' o.l.v. Frank Hilbennk, m.m.v. Anneke Jansen, Goltfusz orgel. Gehoord: 14/12, Hervormde Kerk, Sassenheim. De stoere Romaanse dorpskerk met z'n dikke witgepleisterde muren en kleine vensters is heerlijk warm; in de koperen kandelaars flakkeren 36 kaar sen. Het programma belooft een sfeervol kerstconcert met Engelse, Duitse, Latijnse en Ne derlandse kerstliedjes. Een oud vertrouwd repertoire in de don kere adventsdagen, een gouden slinger van heerlijke meezin gers. Maar het vocaal ensemble Intermezzo o.Lv. Frank Hilbe- rink heeft ook andere noten op zijn zang. Als exotische edel steentjes worden er op onver wachte plaatsen verrassend leuke songs aan toegevoegd. Zo hecht 'Intermezzo' met zijn mannen een uitgebalanceerd gregoriaans 'Puer natus est' aan een uitbundig expressief latijns 'Cantate Domino' van H.L Hassler. De tenoren doen hevig hun best in het mooie vier stemmige 'Nu zijt wellecome', wat leidt tot een behoorlijk re sultaat. De inzetten stuiteren, de samenklank is fors en kleur rijk. Het Goltfiisz-orgeltje kwinke leert het hoogste lied voordat 'Ere zij God in onze dagen' met het publiek losbarst. Wfilcocks' 'Deck the hafi' zit vol felle kleurtjes en snelle noten, strak en homogeen uitgevoerd. Jan van Laar heeft geleerd van het verleden, en vermengt dat fraai, maar behoudend met het he den in een variatie voor orgel op 'O kom Immanuël'. Knut Nystedts (1915) 'Peace I leave with you' is daarop van een heel andere orde. Een composi tie met schrille en bijna oplos sende dissonanten in lang uit gesponnen lijnen. Intermezzo zingt heel mooi met een steeds opbloeiende en uitstervende dynamiek. Jammer dat sommige liedjes, zoals 'Away in a manger' en 'Rocking' lijden onder een té laag tempo. Hier gaan de woor den plakken en trekken en krijgt de inhoud iets looiigs. Maar met het tintelfrisse 'Ding, dong merrily on high', en Tele- manns lichtvoetige Fantasia op de gorgelende en zonnig barok ke Goltfusz zweven de engeltjes weer bij horden door het lucht ruim. door Tara Burghart new vork - Een totaal verwron gen zonnescherm dat een paar straten van het World Trade Center werd gevonden. Een kaart waarop de vlag van de Verenigde Staten is afgebeeld in rood-wit-blauw geverfde maca roni. Een gebruikt koffiekopje. Na 11 september zijn het muse umstukken geworden. Musea, bibliotheken en overheidsin stanties wedijveren met elkaar om voorwerpen te verzamelen en te conserveren die het ver haal vertellen van de terroristi sche aanslagen in de Verenigde State De instellingen lopen tegen een groot aantal problemen op. Hoe conserveer je een kortstondig gedenkteken van bloemen en flakkerende kaarsem Wat is de beste manier om een tijdens de aanslag verstuurde e-mail van een Pentagon-medewerker te catalogiseren? Hoe maak je een keuze uit de duizenden kaarten die door schoolkinderen naar New York zijn gestuurd? En ten slotte: welk museum moet welk voorwerp krijgen? Conservatoren, historici, kun stenaars en archivarissen van meer dan dertig instellingen uit de hele VS zijn inmiddels bij eengekomen om deze kwesties te bespreken. Senator Kit Bond heeft voorgesteld om het Smith sonian Nationaal Museum voor Amerikaanse Geschiedenis de beschikking te geven over 5 mil joen dollar om aan 11 septem ber gerelateerde voorwerpen met historische waarde te verza melen en te conserveren.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2001 | | pagina 19