Hamsterwoede bij Marks Spenc
GESPREK VAN DE DAG
Noorse prinses kondigt
in tranen huwelijk aan
Brits warenhuis gaat volgende week definitief dicht
Vuurwerk en alcohol: Spijkerhard versus ludiek
Gereformeerd, glad verkeerd
152
MENSELIJK
Een advocaat uit Los Ange
les heeft een officiële
klacht ingediend over de
juistheid van het overlij-
densbewijs van de voorma
lige Beatle GEORGE HAR
RISON. Het document ver
meldt een n iet-bestaand
adres als plaats van overlij
den. De 58-jarige muzikant
overleed op 29 november
aan kanker. De autoriteiten
in Los Angeles hebben op
het overlijdensbewijs een
adres van Harrisons echtge
note Olivia vermeld. Maar
dat adres blijkt niette be
staan. Volgens een politie
woordvoerder geven meer
families van overleden beroemdheden verkeerde adres
sen op en gaat het niet om een misdrijf. Ze willen zo ver
mijden dat die plek een soort bedevaartsoord wordt. De
advocaat, Gloria Allred, meent dat de integriteit van
openbare documenten op het spel staat. „Beroemdhe
den en hun families staan niet boven de wet, zelfs niet
als ze uit goede wil handelen bijvoorbeeld om de privacy
van hun dierbaren te beschermen."
Een vete tussen twee ex-geliefden in Borne eindigde gis
teren meteen OMGANGSREGELING vooreen HOND.
Kortgedingrechter H.J. Inden in Almelo kwam met dat
aparte vredesvoorstel. De man en vrouw onderhielden ze
ven jaar een relatie. Toen de Bornse daar een streep on
der zette, zou hij haar voortdurend lastig hebben geval
len. Afgesproken is dat zij de driejarige Friese stabij, een
wedstrijdhond, op zaterdagen bij een gemeenschappelij
ke kennis inlevert, waar de ex-man hem op kan komen
halen. Hij moet het dier op zondagavond weer 'inleve
ren'.
Tieneridool BRITNEY SPEARS is geenszins van plan zich
naakt te laten fotograferen. Haar manager heeft gisteren
in Los Angeles mediaberichten van die strekking ont
kend. Showbizzpersbureau WENN had eerder gemeld dat
Spears binnenkort te bewonderen zou zijn in evakos
tuum. Ze zou uit de kleren gaan voor een campagne van
de Amerikaanse dierenbeschermingsorganisatie PETA.
Spears zou dit hebben toegezegd nadat ze kritiek had ge
kregen op het dragen van een slang tijdens de uitreiking
van de MTV Awards en de verkoop van haar huis 'com
pleet met huisdieren'.
De Amerikaanse actrice WINO
NA RYDER (30) is in Beverly
Hills betrapt bij een winkeldief
stal en aangehouden. Ryder had
in het chique warenhuis Saks
Fifth Avenue kleding en sieraden
ontvreemd. Het warenhuis heeft
aangifte gedaan wegens diefstal.
Na betaling van een borgtocht
van 50.000 gulden (22.700 eu
ro) kwam Ryder weer op vrije
voeten. Zij wordt op 11 januari
voorgeleid voor een rechter in
Los Angeles.
Nog geen vier maanden nadat haar kleine broertje, kroonprins
Haakon van Noorwegen, in het huwelijksbootje stapte, kondigde de
Noorse prinses Martha Louise gisteren aan te trouwen met haar
vriend Ari Behn. De 30-jarige prinses verontschuldigde zich op een
ontmoeting met de pers voor het feit dat mensen misschien een
beetje moe worden van koninklijke bruiloften. „Maar het is zo'n op
luchting dat we nu eindelijk openlijk over onze relatie kunnen pra
ten", snikte ze.
De relatie tussen Martha Louise en de schrijver, journalist en televi
sieproducent was lange tijd een publiek geheim in Noorwegen. De
aanstaande bruidegom werd door zijn wüde verleden meerdere
malen tot 'de schoonzoon uit de hel' bestempeld. In zijn verhalen
en programma's komen drugs regelmatig terug. Enkele jaren gele
den maakte hij bijvoorbeeld een televisieprogramma over cocaïne-
gebruikende prostituees in Los Angeles. Hierna begon in Noorwe
gen, dat zeer afwijzend staat tegenover elke vorm van drugs, de dis
cussie of het geflirt
van Behn met nar
cotica ook beteken
de dat hij zelf ge
bruikt. Gisteren ont
kende hij ooit 'in
een belastend mi
lieu' verkeerd te
hebben, maar gaf
geen antwoord op
de vraag of hij met
zijn vingers aan de
drugs heeft gezeten.
Het is niet de eerste
keer dat de Noorse
monarchie en het
Noorse volk een
controversiële 'aan
staande' te verwer
ken krijgt. Eind au
gustus trouwde
kroonprins Haakon
met Mette-Marit,
een alleenstaande
moeder met een
zoon van vier en ook
een verleden dat
niet past in een keu
rig koningshuis. Martha Louise en Ari Behn.
Drie dagen voor de Foto: AP/Lise Aserud
bruiloft biechtte
Mette-Marit op
drugs gebruikt te hebben, maai- nam daar volledig afstand van. Een
romantisch huwelijk met alles erop en eraan en een toer door het
land na de bruiloft deed de rest. Mette-Marit is nu een van de popu
lairste personen in Noorwegen.
Andere kritiek op de 29-jarige Ari Behn is dat hij nog steeds vaart op
de roem die hij vergaarde met het schrijven van zijn, slechts 94 pa
gina's tellende, debuutroman 'Trist som faen'. In recensies werd het
boek beoordeeld met zes ogen op de dobbelsteen, een symbool dat
hij vervolgens op zijn arm liet tatoeëren. Op haar 30-jarige verjaar
dag afgelopen september droeg Martha Louise een jurk met daarop
de dobbelsteen geborduurd, als kleine verwijzing naar de schrijver.
Deze gelegenheid was tevens de eerste keer dat Ari Behn op een of
ficiële gelegenheid samen met haar gezien werd.
Net als voor het huwelijk van Haakon en Mette-Marit gaan er nu
weer geruchten dat de koning en de koningin zich sterk hebben ge
maakt voor de keuze van hun dochter. Het kostte koning Harald na
melijk jaren om zijn ouders er van te overtuigen dat hij echt wilde
trouwen met het burgermeisje Sonja, nu koningin van Noorwegen,
en hij zou willen dat zijn kinderen wel kunnen kiezen. Martha
Louise prees haar ouders voor het feit dat ze openstaan voor nieuwe
mensen.
Op de bruiloft zijn zeker ook Nederlandse gasten te verwachten.
Martha Louise studeerde in 1995 fysiotherapie aan de hogeschool in
Nijmegen. Daarna liep ze in 1997 stage in Maastricht. Ook trainde
de prinses regelmatig op een manege vlak buiten Maastricht voor
haar springruiterwedstrijden.
De bruiloft zal op 24 mei plaatsvinden in de Nidarosdom in Trond-
heim.
Windy Kescer
VRIJDAG 14 DECEMBER jifj
Op zaterdag 22 december sluit
het oer-Britse warenhuis Marks
Spencer in Den Haag en Amster
dam definitief de deuren. Veel
klanten hamsteren nu. „Heeft u
nog brandy butter?
Ruud Volkers, store-manager
van Marks Spencer in Den
Haag kan het niet alle klanten
naar de zin maken. „Veel men
sen bellen ons met de vraag of
wij bijvoorbeeld brandy butter
voor ze apart willen zetten. Daar
kunnen we helaas niet aan be
ginnen. De bevoorrading is 's
ochtends, en we moeten maar
afwachten wat erbij zit. Wie het
eerst komt, het eerst maalt, dat
is het eerlijkste". De klanten
moeten voor deze kerstspeciali
teit dus vroeg naar de winkel.
Het oer-Britse warenhuis open
de in Den Haag in mei 1992 de
deuren. Zaterdag 22 december
valt het doek. De vestiging in de
Grote Marktstraat is halfleeg en
biedt daardoor een trieste aan
blik. De uitverkoop is in volle
gang, en wat betreft de kleding
wordt de voorraad niet aange
vuld. De lingerie vliegt bijna let
terlijk de deur uit, befaamd als
die is om haar kwaliteit en pas
vorm.
Voor ieder vrouwelijk probleem
biedt het huismerk St. Michael
wel een oplossing. Correctieslips
voor dat net even te forse buikje,
push-up-bh's, noem maar op.
En ook de kwaliteit van de kin
derkleding was, hoewel mis
schien wat ouderwets, goed.
Het bedrijf introduceerde novi
teiten zoals een lamswollen trui
die in de droogtrommel ge
droogd kan worden. De kleding
voor kinderen was sterk en van
uit de kinderen bedacht. Neder
landse mannen, die wat kleiner
van stuk zijn, konden bij het En
gelse bedrijf terecht omdat het
ook korte lengtematen voert.
Dat wordt dus weer dagtrips
naar Engeland maken. Een klei
ne troost: de lingerie is in Enge
land ongeveer een derde goed
koper dan hier.
De enige afdeling die nog volop
wordt aangevuld is de food-af-
deling, een afdeling die van het
begin af aansloeg en ook steeds
werd uitgebreid. Hij overleefde
de moeilijke periode van de
Die jongen op de televisie, achter de computer,
tikkend met een paar overgebleven vingers aan
een mismaakte hand. Of die confronterende ad
vertentie in de krant met foto's van drie gebrand
merkte runderen plus een forse brandwond op
een menselijke bil.
De vuurwerkcampagne Je bent een rund als je
met vuurwerk stunt - vorige week gestart - is weer
spijkerhard en confronterend. Vandaag wordt Bob
gelanceerd in de strijd tegen alcoholmisbruik. De
ze campagne, gemaakt in opdracht van het minis
terie van verkeer en waterstaat, is juist ludiek, ter
wijl ook hier de boodschap duidelijk is: niet met
drank op achter het stuur.
Bob, bewust onbeschonken bestuurder, komt uit
Belgie en van deze succesvolle campagne is door
een Amsterdams reclamebureau een Nederlandse
versie plus bijpassende slogan bedacht. Het (Bel
gische) concept is een stel menden dat uitgaat
waarbij een van hen vraagt: 'Wie is de Bob van
avond?' Ofwel, wie rijdt er en drinkt niet?
Alcoholmisbruik in het verkeer kan net zulke dra
matische gevolgen hebben als het onbezonnen
gedrag van waaghalzen die stunten met vuurwerk.
Wie is de BOB. Foto: ANP/Robbert Slagman
Toch worden vuurwerkgebruikers een stuk stren
ger van toon gewaarschuwd dan de drinkers.
„We praten over verschillende doelgroepen die
elk een andere benadering vragen", zegt Olleke
Claessens, art-director van het Haarlemse recla
mebureau Vos en Van Niedek. „Bij het vuurwerk
gaat hem om jongeren, meestal jongens in de
leeftijd van zeven tot een jaar of dertig en de an
dere groep bestaat uit mannen en wouwen tot
wel een jaar of tachtig."
De waag is: moet die vuurwerkcampagne wel zo
hard en confronterend zijn? Claessens: „Ik denk
het wel gezien de doelgroep. Laat de realiteit maar
zien. Bij Bob gaat het om kameraadschap, gezel
ligheid en om verantwoordelijkheid van de groep.
Bij het vuurwerk heb je het over de handeling van
een individu. En juist bij de vuurwerk-afstekers
moet je de boodschap hard tussen de oren en
ogen brengen. Dus laat die groep de realiteit maar
zien."
„De harde aanpak blijkt te werken", zegt Cees
Meijer. Hij is namens de stichting Consument en
Veiligheid verantwoordelijk voor de vuurwerk
campagne. „Een zachtere aanpak, ludiek, ko
misch of wat dan ook, daar zie ik niets in."
De verkoop van vuurwerk is in tien jaar verdrie
voudigd maar het gemiddelde aantal ongevallen
met ziekenhuisbezoek is in die periode teruggelo
pen van 1900 tot 1100. „Het afgelopen jaar zaten
we zelfs op 900. De campagne werpt vruchten af
maar blijft ook nodig. Vergelijk het met Sesam
straat, dat krijgt ook steeds een nieuw verjongd
kijkerspubliek. Bewustwording daar gaat het bij
ons om. En, ik wil onze campagne beslist niet
hard noemen, veel eerder realistisch."
,,'t Kan mij ook niet hard genoeg zijn", zegt de
Heemsteedse vuurwerkverkoper Nick Schoenma
ker. „Die campagne is en blijft nuttig." Bij feest
winkel De Feestneus in Haarlem, waar vanaf de
28ste ook vuurwerk over de toonbank gaat, zijn ze
het roerend met hun collega eens. Marieke de
lekkere kant-en-klaarmaaltijden
met weinig vet. De Indiase
maaltijden, de worstjes en de
bacon, maar ook de wijnen uit
de nieuwe wereld waren best
sellers. Helaas kan het 'conti
nent' geen artikelen in Engeland
bestellen. In Engeland zelf kan
dat namelijk wel.
„Er is wel eens gesuggereerd om
in Europa alleen de foodafdelin-
gen overeind te houden. Het
management heeft er echter uit
drukkelijk voor gekozen dat niet
te doen. Maar onze topman Luc
Vandevelde acht het niet onmo
gelijk dat het bedrijf op het con
tinent in een andere von
rugkeert."
In Engeland is Marks S
begonnen met een exper
van winkels met kant-en-
klaarmaaltijden, dichtbij
tions en andere plekken 1
veel werkende mensen li
men. „Het gaat boven ve
ting. We zullen er binnen
nog twintig openen", aid
develde. Misschien is, als
les slaagt, Europa met eei
soortgelijk concept aan d
beurt?
Christa van der Hoff
Een van de winkelende vrou
wen, die haai' karretje heeft vol
gestouwd met marmelades, In
diaas brood, wraps, pappa-
dums, worstjes, thee en salt
vinegar-chips: „Het is doodjam
mer dat Marks Spencer sluit.
Ze verkopen producten die je
nergens anders kunt krijgen.
Mijn man is verknocht aan de
thee: volgens hem de enige ech
te. Ik stop het brood en de
worstjes in de diepvries, maai"
dat is natuurlijk maar een doek
je voor het bloeden." Veel men
sen hadden ook baat bij de zo
genaamde low-fat-maaltijden:
Je bent een rund... Foto: ANP
Boer: „Ik vind het ook uitstekend,
je jongeren bewust van de gevaren en
tot voorzichtigheid."
M. Teske van Teske Vuurwerk in Leiden:
harde zie ik niet zitten. D'r zijn toch wel
manieren om duidelijk te maken om
met vuurwerk om te springi
ons imago, dat is er niet op
de rampen in Volendam en
mand die in vuurwerk handelt hoeft
niet meteen als crimineel te worden
derd. Dat vooroordeel zou nou eens in
pagne moeten worden rechtgezet."
Ed Blaauw
BSE, waarin er geen Brits vlees
meer kon worden verkocht.
Alleen de kalkoenen, onont
beerlijk voor een traditioneel
Engelse kerst, ontbreken dit
jaar. „Dat is te riskant. We gaan
de 22ste al dicht, we weten dan
niet hoeveel we overhouden",
vertelt Volkers.
„Er waren veel Britse klanten,
maar liever spreken we van een
internationale cliëntele. Indiase
mensen kwamen voor onze
chutney's. De vestiging in Am
sterdam moest het meer van de
toeristen hebben, daar werden
meer sandwiches verkocht."
Thickly cut orange marmelade,
steak- and kidney-pies, muffins,
scones, mince pies, Christmas
pudding, lekker klef, lang vers
blijvend brood: Nederland moet
voortaan zonder. Er zijn wel
winkels die wat Britse produc
ten verkopen, maar niet een
dergelijk volledig assortiment.
Volgens Volkers is er beslist
sprake van hamsterwoede. „We
verkopen nu veel meer dan in
dezelfde periode vorig jaar. We
hebben gelukkig geleerd van de
sluitingen van de filialen in
Duitsland, deze zomer. Men is
daar ook gaan hamsteren."
De Marks Spencer in Den Haag. Foto: GPD/Jacques Zorgman
Sint-Nicolaas verraste mij vorige week met
het boek De Gereformeerden van Agnes
Amelink. Ik heb dat met groot genoegen
gelezen. Het geeft een onopgesmukt beeld
van de geschiedenis van de gereformeer
den vanaf het moment waarop de eer
sten zich in 1834 afscheiden van de
Hervormde kerk. Uiteraard komt
Amelink ook te spreken over het top-
gebod der griffo's, het vierde der tien
geboden. 'Zelfs het laatste fort van de
typisch gereformeerde levensstijl, want
zo mag de zondagsheiliging toch wel ge
noemd worden, is verlaten', zegt Amelink
daarover. Ze geeft bij monde van een ver
haal van Jacoba Westelijk, daar een mooi
voorbeeld van. 'Op zondag', vertelt Jacoba,
'ging de vuile vaat altijd in het aanrecht
kastje, voor de volgende dag. Alleen de vor
ken wasten we even af, want die waren
van ijzer en konden gemakkelijk gaan
roesten. Op een dag hadden we een tante
van Flakkee en die sprak daar schande
van: 'Vandaag zijn het de vorken, morgen
de pannen en zo is voor je het weet het hek
van de dam'.'
Het fraaiste staaltje van zondagsheiliging
uit mijn jeugd is afkomstig van de jongste
broer van mijn vader: oom Huib. Die was
kruidenier, maar verkocht ook sigaretten.
Op een blinde muur van zijn winkel
bracht hij in de jaren zestig een automaat
aan. Daaruit kon je Chief Whip vloeitjes of
Miss Blanche of Players trekken. Aanvan
kelijk was mijn oom reuze trots op die
wonder au tomaat. Helaas, wat bleek, de
verslaafden trokken er ook op zondag een
pakje sigaretten uit. Soms bleken zelfs tij
dens kerktijd zomaar vijf pakjes Miss
Blanche getrokken te zijn! Mijn oom nam
maatregelen. Tussen de zuiltjes met siga
retten en het glas bracht hij op zaterdag
avond een wit scherm aan. Je kon dus niet
meer zien water in de automaat zat. Mijn
oom nam aan dat de rokers dan ook niet
meer zouden trekken. Spijtig genoeg bleek
dat een forse misrekening. Ondanks het
witte scherm, trokken op zondag de rokers
toch Chief Whip en Miss Blanche. De ro
kers kenden de automaat, wisten precies
welk van de laatjes ze onderin moesten
open trekken om het begeerde merk te ver
krijgen. Of misschien kon 't sommigen he
lemaal niks schelen, wilden ze gewoon si
garetten hebben, 't donderde niet welk
merk. Mijn oom ging weer in de tegenaan
val. Op zaterdagavond plakte hij de gleu
ven af waar het geld doorheen moest. Ook
dat hielp niets. Terwijl mijn oom in de
kerk zat. peuterden de rokers het plakband
eraf. Mijn oom nam nadien nog een hele
serie maatregelen om te voorkomen dat op
de dag des Heeren zondaars sigaretten uit
zijn automaat zouden trekken, maar niets
bleek 100 procent effectief. Uiteindelijk
heeft hij snikkend de automaat van zijn
blinde muur verwijderd. Hij wilde
maal niet dat er op zondag sigaret!
vloeitjes uit zouden worden getroló
Dan ook door de week maar geen n
meer.
Was mijn oom nu begaan met heti
zondaars die, omdat zij op zondag
Blanche trokken, daarvoor later zo\
branden in een eeuwig Auschwitz!
dat was mijn oom niet. Het lot der
daars liet hem steenkoud. Hij kneety
doodgewoon enorm dat God hem, 1
hij via z'n automaat op de dag des
sigaretten verkocht, later in het gen
brengen en vreselijk zou straffen. 1
hachje was in 't geding.
Misschien is dat wel het meest afscl
ke aspect van het gereformeerden^
botte, barre egoïsme dat in de hand
werkt werd door die smerige, schcui
immorele leer der eeuwige verdoem
Gereformeerd, glad verkeerd!