LEIDE
Nieuwe hoop voor
Aalmarktschool
REGIO
)pvolgers gezocht voor krasse kruideniers
Teleurgesteld Portaal zegt
alles te doen aan onderhoud
NAT
'Maarten 't Hart slechts blikvanger'
'Zetels winst voor wie zich tegen plan keert'
ferendum houdt niet het hele plan tegen
Aardige jongens!
R1
Karen Peterson
Band
Relatie met bewoners Condorhorst was al langer verziekt
door Eric-Jan Berendsen het land hebben rond de 130 digers van de Consumenten-
vervolg van voorpagina verhuurders aangemeld voor bond, de Ombudsman en de
een van de vier prijzen. Een jury Woonbond maakte de laatste
leiden - Woningstichting Portaal met huurders en vertegenwoor- selectie.
Leiden is de slechtste verhuur
der van Nederland. Ze deelt de
eerste plaats met Poelwijck
Sweers in Amsterdam. De ver
huurders hebben geen overleg
met hun klanten, het onder
houd is slecht en huurders moe
ten te veel betalen, zo blijkt uit
de jaarlijkse verkiezing van de
slechtste verhuurders door de
Woonbond.
Begin dit jaar werd Portaal door
de woonbond al genomineerd.
Portaal dankt die nominatie aan
de bewonerscommissie van de
Condorhorst. De verhouding
met die partij is al langer ver
ziekt. Bewoners hebben een
groot aantal klachten over de
staat van onderhoud van de
flats. Portaal wil die verkopen en
verwijt de commissie dat die al
les blokkeert.
Portaal is teleurgesteld, zo laat
het in een persverklaring weten.
De stichting is zich bewust van
de klachten over slecht onder
houd maar zegt dat ze er alles
aan doet om achterstanden weg
te werken. Sinds de fusie tussen
WBL en Portaal begin dit jaar is
er extra geld voor uitgetrokken.
„Het is echter onmogelijk om
alle klachten in een jaar weg te
werken. Als bewoners bij de fu
sie de indruk hebben gekregen
dat we alle klachten binnen een
jaar konden oplossen, dan be
treuren wij dit. Wel hebben wij
begrip voor het feit dat huurders
in het complex Condorhorst,
van wie de woning nog niet up-
to-date is gebracht, ontevreden
zijn."
Als beste verhuurders zijn Stien-
stra Beleggingen uit Heerlen en
Kombinatie '86 uit Zeist geko
zen. De huurdersorganisaties in
(advertenties)
VAN
Z> R
/vinterschilde
Vraag naar de aantref
subsidiemogeUlkheden
ev; lieuwe glazen
ëteit is trots
j'.; Die Lêythe
pa eiderdorp
Ie bres voor
gel
agentschap
Tie
ka
"eend
Leiden
•la;
i ki Minister Vermeend
an taken en werkgelegen-
gtepngt zaterdag samen
nig leden van de PvdA-
et de Tweede Kamer
erabezoek aan Leiden. Zij
ricfekijken wat de afgelo-
truii is verbeterd in Lei-
atsfcrd. Bovendien willen
ceig waarom mensen hier
er inen. Wethouder Hille-
e enkele leden van de
G ctie uit de gemeente
en eleiden het gezelschap,
rg ellenden kunnen het
intussen 15.30 en 16.30
ononen in Verpleeg- en
ilcentrum Overrhyn.
donderdag 6 DECEMBER 2001
door Robbert Minkhorst
leiden - De Aalmarktschool blijft
mogelijk staan. Burgemeester en
wethouders van Leiden kiezen
voor twee ontwerpen voor de
school, die in het Aalmarktproject
deel wordt van de grotere Stads
gehoorzaal. Het ene gaat uit van
behoud, het andere van sloop.
Aanvankelijk wilde de gemeente
de oude gemeenteschool sowie
so afbreken. Het pand zou van
een te slechte kwaliteit zijn. De
reacties op het plan 'Leve de
Aalmarkt' van projectontwikke
laar MAB en de gemeente heb
ben echter voor een koerswijzi
ging bij B en W gezorgd. De ge
meente denkt dat sloop nog al
tijd beter is, zegt wethouder Hil-
lebrand (ruimtelijke ordening),
„maar het is heel moeilijk om
mensen daarvan te overtuigen."
„Want we kunnen niet laten
zien wat er voor in de plaats
komt", verduidelijkt de wethou
der. „En wat dat wordt, daar zijn
mensen heel bang voor. We zet
ten straks twee ontwerpen naast
elkaar en dan kan de stad de
keuze maken." De gemeente
heeft rapportcijfers aan de ge
bouwen in het gebied uitge
deeld. De Aalmarktschool krijgt
nu een zeven. .Alleen moeten
we daar de Stadsgehoorzaal
gaan uitbreiden en bevoorra
den. Dat wordt een hele inge
wikkelde klus. Wat houd je dan
over tegen welke prijs? De kwali
teit gaat fors achteruit en dan
blijft een vijf over. Met een
nieuw gebouw, zorgvuldig uit
gewerkt door een toparchitect,
kun je een acht of negen krijgen.
Straks kunnen we de discussie
aangaan over het verschil tussen
die twee ontwerpen."
De gemeente heeft 68 zeer uit
eenlopende reacties op 'Leve de
Aalmarkt' gehad. Van 'zeer posi
tief tot 'uiterst negatief, zegt
Hillebrand. Alleen over de sloop
van de gemeenteschool zijn
mensen het bijna allemaal eens:
dat zou zonde zijn. Voor het
overige vindt Hillebrand de
commentaren 'zeer wisselend'.
„Centrum Management Leiden
zegt dat dit plan al zeer mini
maal is, terwijl anderen nog
steeds willen laten geloven dat
dit een afbraakproject is." En
waar de een zich verzet tegen
een plein aan de Breestraat,
keert een volgende zich tegen de
nieuwe steeg tussen de Haar
lemmerstraat en de Stille Rijn.
Sommigen hielden een pleidooi
voor het louter opknappen van
het gebied, en voor de restaura
tie van de aanwezige panden en
rijksmonumenten. Volgens Hil
lebrand is dat onmogelijk. Zon
der grote investeringen van bui
tenaf kan de gemeente de mo
numenten niet restaureren. Het
een is onlosmakelijk aan het an
der gekoppeld, stelt hij. „We
hebben niet al die miljoenen op
de plank liggen om het gebied
alleen maar op te knappen en
dan weer terug te geven aan de
stad." De rijksbijdrage voor
stadsvernieuwing gaat volgend
jaar met de helft omlaag naar
zes miljoen gulden. Dankzij het
Aalmarktproject kunnen 36
panden worden opgeknapt. Dat
alleen al kost een veelvoud van
zes miljoen.
leiden - Eva Biesheuvel was ook
al een der hoofdrolspelers bij
het vorige Leidse referendum
over een bouwplan voor het Ko
ninklijk Militair Invalidenhuis
aan de Hoge Rijndijk. Ze zegt
namens de Werkgroep Referen
dum Aalmarkt dat zij nog moet
zien of er een meerderheid in de
gemeenteraad is die een simpe
le referendumvraag a la 'bent u
voor of tegen het Aalmarktpro
ject' wil tegenhouden. Ze erkent
dat de Werkgroep het liefst zo'n
volksraadpleging heeft.
Ze wijst erop dat als het referen
dum doorgaat, de kwestie waar
schijnlijk over de verkiezingen
heen wordt getild en er dan een
nieuwe bestuurdersploeg in de
raadszaal zit. Daar komt nog
eens bij, redeneert ze, dat het
gesloten front dat de collegepar
tijen nu nog lijken te vormen,
door de verlaezingskoorts zwak
ke plekken kan gaan vertonen.
„Het besef zal groeien dat een
partij die zich tegen het project
keert, zetels winst kan boeken."
Lukt het niet om de plannen
met het referendum tegen te
houden, aldus Biesheuvel, dan
beschikken de tegenstanders
nog over andere 'wapens'. Zoals
procedures waarmee panden in
het gebied aan een monumen
tale status kunnen worden ge
holpen. .Alleen al de behande
ling van zo'n aanvraag kan vijf
jaar duren."
li Koevoet
De WD en de PvdA, de
ootste collegepartijen,
lorkomen dat een even-
erendum het hele Aal-
iject tegenhoudt. De li-
i en de sociaal-democra-
bereid de referendum-
te honoreren maar zijn
plan zich bij voorbaat
ïitslag te binden als de
ch met een simpel 'ja' of
er het omstreden plan
ireken.
•ndumvraag, vinden de
zou wel een omstreden
lel, zoals de sloop van de
tschool, als onderwerp
hebben. „Het Aalmarkt -
nag niet in zijn geheel
n, omdat er dan weer
g niets gebeurt met dit
de binnenstad, waar-
Jmand kan ontkennen
ïodig moet worden op-
Het project is te com-
heeft te veel aspecten
in de simpele referen-
I ïg 'voor of tegen' te gie-
igt Leendert de Lange,
lorzitter van de WD.
Hesselink, vice-fractie-
voorzitter van de PvdA, deelt De
Langes standpunten.
Die staan haaks op de opvattin
gen van de pas opgerichte
Werkgroep Referendum Aal
markt. Die heeft de eerste voor
een referendumaanvraag beno
digde 1500 handtekeningen in
gezameld en wil het gemeente
bestuur en projectontwikkelaar
MAB met het referendum over
het plan 'Leve de Aalmarkt' een
halt toeroepen.
WD-voorman De Lange, toch al
niet zo gecharmeerd van 'refe
renda in het algemeen', stelt dat
daar geen sprake van kan zijn.
„Wij zijn akkoord gegaan met de
Leidse referendumverordening
omdat er een meerderheid voor
was. We zullen de aanvraag voor
een referendum dan ook hono
reren en dus meewerken aan
uitstel van de verdere besluit
vorming", zegt hij. „Maar als het
referendum erop uitdraait dat er
alleen maar 'ja' of 'nee' tegen
het plan hoeft te worden ge
zegd, dan verzetten we ons
daartegen vanwege het integrale
karakter van het Aalmarktpro
ject. Wij voelen ons niet gebon
den aan de uitslag van het refe
rendum als de referendumvraag
de boel te zeer versimpelt."
De Lange: ,Als je de kiezer
vraagt: ben je voor het opknap
pen van historische panden,
voor parkeergelegenheid, voor
verbeterde en uitgebreide huis
vesting van culturele centra in
het gebied, voor een stimulans
van de detailhandel, dan krijg je
telkens 'ja' als antwoord. Al die
elementen zitten in het project.
Je zou de vreemde figuur krijgen
dat als je het plan als geheel ter
discussie stelt en een meerder
heid er 'nee' tegen zegt, je alles
kwijt bent. En dat kan van nie
mand de bedoeling zijn.
De Lange zegt dat hij niet bang
is voor een referendum. „De te
genstanders van het Aalmarkt
project voeren tot dusverre met
succes campagne, gezien de in
gezamelde handtekeningen,
maar minstens vier partijen, de
collegepartijen VVD, PvdA,
Groenlinks en D66, gaan ook
campagne voeren. Ik reken ook
een beetje op steun van het
CDA. Dat zit nu weliswaar in de
oppositie maar heeft zijn eigen
voormalige wethouders ook
plannen laten maken voor het
Aalmarktgebied. Collegepartijen
die straks electoraal goede sier
maken door tegenstanders naar
de mond te praten, zijn geen be
trouwbare bestuurlijke partners
en dat is van invloed op de vol
gende collegevorming. Zo'n par
tij is trouwens ook niet geloof
waardig voor de kiezers."
De Lange laat doorschemeren
dat hij het ook niet op prijs stelt
als Groenlinks zijn bezwaren
tegen de Boommarktgarage
flink zou uitspelen. Die garage
zit in het plan en daarmee heeft
Groenlinks zich reeds akkoord
verklaard, memoreert hij.
Hesselink van de PvdA is het
eens met De Lange. „Van het in
gewikkelde Aalmarktproject",
zegt1 ze letterlijk, „mag geen
zwart-wit-verhaal worden ge
maakt door een simpele refe
rendumvraag die in één regel
past. Al begrijp ik ook wel weer
dat je er evenmin zes kantjes
mee kunt vullen. Als eenmaal
een goede referendumvraag is
geformuleerd, kunnen de poli
tieke partijen ook aan hun cam
pagne beginnen. Dan zullen we
meer dan tot nu toe is gedaan
ons beleid moeten uitdragen."
Tijdens de overhandiging van de handtekeningen vielen harde woorden. Links Eva Biesheuvel, rechts wethouder Hillebrand. Maarten 't Hart
houdt zich even koest. Foto: Henk Bouwman
door Wim Koevoet
vervolg van voorpagina
leiden - De overhandiging van
1500 handtekeningen - nodig
voor de aanvraag van het refe
rendum over het Aalmarktpro
ject - leidde gisteren tot een ve
nijnige woordenwisseling tussen
wethouder Hillebrand en Maar
ten 't Hart uit Warmond. De ini
tiatiefnemers van het referen
dum hebben volgens de wet
houder de Warmondse schrijver
slechts bij hun campagne be
trokken als blikvanger.
Hillebrand beweert dat Maarten
't Hart helemaal niet Zo fel tegen
het Aalmarktproject is als hij
doet voorkomen. „We zijn sa
men met een VPRO-journaliste
en Eva Biesheuvel door het
plangebied gelopen en toen gaf
't Hart toe dat hij toch veel plus
punten ziet in het Aalmarktpro
ject. Hij is slechts uitgesproken
tegenstander van de nieuwe
brug. Wat opviel was dat hij het
plan nauwelijks kende."
De wethouder betreurt de refe
rendum-aanvraag, zegt hij.
„Vooral jammer is dat deze ont
wikkeling weer vertraging ople
vert. Maar ik baal er niet van, ik
geloof heilig in dit plan en ik
denk dat ik de kiezers ook van
de noodzaak kan overtuigen.
Met een relatief beperkte over
heidsinvestering van zo'n 40
miljoen gulden krijg ik voor el
kaar dat alle historische panden
worden opgeknapt en dat de
jaaromzet van de middenstand
met zo'n 60 tot 70 miljoen gul
den stijgt." Hillebrand betoogt
dat het budget voor het opknap
pen van monumentale panden
nooit groot genoeg zal zijn voor
de noodzakelijke restauraties.
„Vandaar ook dat de gemeente
de Aalmarktschool zo lang heeft
laten staan."
Door de overeenkomst met pro
jectontwikkelaar MAB, die in het
Aalmarktgebied winkels wil
bouwen, komt er geld vrij voor
allerlei andere nuttige zaken.
„Met dit verhaal kan ik het Aal
marktproject overeind houden."
In de deuropening bij vertrek
constateert Hillebrand dat het
nog altijd regent. ,Als de hand
tekeningen nu maar niet weg
spoelen. Dat zou jammer zijn."
door het vele zand dat onder de
deksels was gewaaid. „We wer
den er toen ook heel streng op
gecontroleerd dat de melkbus
sen goed schoon waren. Nie
mand had nog een geiser, dus
er kwam altijd een vrachtwagen
van de melkfabriek langs met
wartn water om die bussen mee
schoon te maken. Ik moest dan
altijd zo'n 50 liter de trap op
sjouwen."
Al snel verkocht het echtpaar
naast melk ook kaas. vleeswa
ren en eieren. Dick zit op zijn
praatstoel: „Een liter melk kost
te 21 cent en een ons kaas 25.
Dat is in de loop van de jaren
wel een stuk meer geworden.
En weet je wat het gekke is? De
prijs van de eieren. Die is in al
die tijd precies 25 cent geble
ven."
Volgens Annie had de winkel
charme. „We hadden zo'n
enorme marmeren toonbank
met allemaal potten jam er
naast." Het gezin Van der Hulst
bewoonde de etages boven de
winkel. Vier kinderen hadden
twee kamertjes op zolder onder
een schuin dak. Soms sprongen
ook de broers en een zus van
Dick bij in de winkel. Een van
de zonen nam de groentewin
kel onder zijn hoede, die nu
nog onder zijn leiding wordt
voortgezet.
Het was hard werken, vaak zo'n
zeventig uur per persoon per
week. Gelukkig heeft Annie
haar man altijd met plezier ge
holpen in de winkel. Tevreden
kijkt ze terug op de drukke za
terdagen van weleer. De winkel
heeft altijd goed gedraaid, tot
op de dag van vandaag. Buurt
bewoners betreuren het dat de
zaak verdwijnt. Een van hen
vroeg zich zelfs huilend af:
„Waar moet ik nu heen?"
Omdat ze geen opvolger kon
den vinden, staat de zaak te
koop. Ook de Hulsten zelf vin
den het erg dat hun levenswerk
niet kan worden voortgezet:
„Jonge mensen durven het niet
meer aan om nu een kruide
nierswinkel te beginnen. Het is
erg hard werken en dan met al
die supermarkten in de
buurt..."
Annie en Dick geven zondag
hun afscheidsreceptie voor
klanten en relaties in Wester
kwartier aan de Ten Katestraat,
in dezelfde zaal waar bijna 49
jaar geleden de opening van de
zaak werd gevierd.
Saskla Decorte
Het echtpaar Van der Hulst kijkt met tevredenheid terug op het werk in de kruidenierswinkel, die in bij
na vijftig jaar uitgroeide van bescheiden melkwijk tot bloeiend bedrijf. Foto: Dick Hogewoning
i voordeur hangt een
ijl >apier met daarop in ro-
9 ;rs: 'Hè, hè, na bijna vijf-
eindelijk klaar'. Annie en
an der Hulst, beiden 73
loeten nog even wennen
m nieuwe vrije tijd. Na 49
et plezier hun kruide-
inkel aan de Leidse Wil-
ooslaan te hebben ge-
rokken zij afgelopen za-
voor het laatst de deur
zich dicht. Niet omdat
lak is weggeconcurreerd
prukkende grootgrutters,
.enkel en alleen vanwege
eeftijd, hoor!".
n idrijf omvat maar liefst
inkels: de oorspronkelijke
ij rakel, waar later de
;elegen groentewinkel en
i; winkel bijkwamen. „Ik
'«et nog goed", zegt Dick:
januari 1953 ging ik voor
jrst met een bakfiets op
m melk rond te brengen."
d de jaren daarvoor nog
t en banketbakker en een
andelaar in Wassenaar
gewerkt. „Dat laatste was leuk
werk. Ik verdiende 55 gulden
per week, echt super in die
tijd."
Toen hij in Leiden een lege
winkelruimte plus woonhuis
kon bemachtigen via een be
vriende melkhandelaar, liet hij
die kans niet voorbijgaan. De
huur bedroeg indertijd 19,85
gulden per maand. Dicks vrouw
Annie zegt lachend: „Er waren
nog vijftien andere gegadigden
voor het pand. Die waren er in
de jaren na de oorlog - toen ie
dereen ging emigreren - niet zo
blij mee dat een Voorschote
naar die winkel voor hun neus
kwam wegkapen."
Zo werd de kruidenierswinkel
geboren, onder het motto: Van
de Hulst, voor vers'. Maar ook
toen ging niet alles van een lei
en dakje. Dick vertelt met
smaak hoe hij ten tijde van de
watersnoodramp in Zeeland,
die in datzelfde jaar plaatsvond,
in de hevige wind de melkbus
sen niet meer open kon krijgen
De Blauwe Steen, die al 700 jaar in de
Breestraat ligt, is het symbolische
middelpunt van de stad.
Onder redactie van
Timoteus Waarsenburg en Enc-Jan Berendsen
TflEFOON 0 71 -53 56 424
Swing Baja 7O's BO's Latin Classics
Glitter Vrijdag 7 december
Glamour Time
Live on stage:
Danssalon
Aanvang 22.00 u
j vuJ.paTquiri
st^atecTDJ
^Special act by Mr. Sympatic
'Spectacle dance show
Entree 25,-