Gevecht om Kunduz gaat gewoon door BUITENLAND George Washington ontbloot zijn valse tanden Schroder wil Kok toch nog voor functie bij EU Gehavende leeuw Kabul steelt harten van Britten Paniek in autobranche Frankrijk door decreet Milosevic krijgt ook genocide in Bosnië aan zijn broek Hoogte premie op hoofd Bin Laden gaat Afghanen te boven Overleg over capitulatie Taliban Rubberen Thatcher helpt de rmige beller dronken auto - Een eenarmige Brit steren een rijontzegging ïttien maanden gekre- ndat hij in Swansea in nken toestand met een e telefoon aan zijn oor ■v hoge snelheid door rood as gereden. De man had ill n overigens bij een eer- keersongeval verloren, ilitiewoordvoerder I j' Ie de zaak 'zeer uitzon- „Eén van die overtre- is al ernstig, laat staan tegelijkertijd begaat." e Baskische i iten gedood iïiAN - Twee Baskische m agenten zijn gisteravond eschoten terwijl ze in i, een stad in de buurt Oljn Sebastian, het verkeer Dat meldden het ■ireau EFE en de staatsra- ilgens Enrique Villar, de e veitegenwoordiger van s|jgisterie van binnenland- in Baskenland, slaag- agesnelde medische 1 pnsten er niet in het 1 zaterdag 24 NOVEMBER 2001 elstuk over ilag New York - De Amerikaanse dra- Israel Horovitz brengt 8 >er in de Duitse stad een theatervoorstel- ir de aanslagen in New 11 september. In het rie weken na het para- stem uit New York' irovitz zijn persoonlijke 91 ken van de aanslagen. vi arige Horovitz woont in 18! irk. De theatervoorstel- Dresden is in het Duits. s eluk in mijn al 37 levens PoiA - De autoriteiten in 'ia hebben 37 lichamen p( en van goudzoekers die leven kwamen door een schuiving in een illegale eker veertig mensen 1 nog vermist. De kans jt iet ongeluk hebben fd is nihil. Het drama ch voor in het district La a. De mijn was uit vei- 3H loverwegingen gesloten, Dudzoekers trokken zich vii ets van aan. 3r ywoodsterren troepen VS door onze correspondent Ans Bouwmans mount vernon - Het kunstgebit van de eerste president van de Verenigde Staten, George Was hington, was niet van hout. Die mythe is voorgoed de wereld uit. De statige en opvallende Washington liep rond met ivoor en koeientanden in zijn mond. Sinds deze maand is zijn enige originele en complete set na- maaktanden en -kiezen te zien in Mount Vernon, het landgoed in de buurt van Washington waar Washington (1732-1799) het liefst met zijn vrouw Martha verbleef. Het setje valse tanden, achter glas tentoongesteld in het muse umgedeelte van het landgoed, ziet er niet erg comfortabel uit. Springveren houden de twee lo den protheses met tanden bij een. Het gebit stamt uit onge veer 1790, en was een van de zes kunstgebitten van Washington. Hij had er heel wat mee te stel len. In een brief uit 1797 ver zoekt de president zijn tandarts dr. John Greenwood het kunst gebit waarin wat tanden zijn losgeraakt snel te maken, want isten er niet in het le de agenten te redden. e jaar cel voor j e bommelding ter vr tydfil - Een rechtbank es heeft een 18-jarige gisteren veroordeeld tot rd, ar cel wegens het doen nd valse bommelding bij 1 mationale luchthaven 2- ovv bij Londen. Hij belde gen na de aanslagen in f' nobiel naar de luchtha- larop er groot alarm eslagen. De jongen sprak i rechter van een 'slechte rechter zei dat de fik- andere jongeren ervan sv eerhouden ook valse gen te doen. Asielzoekers |niet welkom De pogingen van Au- om asielzoekers te 'slij- |re n Fiji in de Stille Oceaan 5 niets uitgelopen. De ei- )t(i staat heeft laten weten erne etnische strubbelin- hebben. Australië voert rschillende naties in de ;eaan onderhandelin- it land wil zelf geen ichtelingen meer opne- n hoopt ze nu kwijt te tin andere landen, zoals indje Nauru of Papua- Guinea. Die krijgen iruil edewerking financiële of ële hulp. gtuigen VS op in Bulgarije v De Amerikaanse strijd- n hebben gisteren voor st gebruik gemaakt van gveld Bourgas aan de Zee in Bulgarije. De en iven zal worden gebruikt C toral Amerikaanse tank- '9 igen die meedoen aan de ■4 e campagne in Afgha- Het is voor het eerst '8 946 dat een buitenlands i het Balkanland gesta- d is. Bulgarije is kandi- lstaat van de NAVO. So- e de VS eerder deze steun toe. bangi-bonn/ap-dpa - Strijders van de Noordelijke Alliantie heb ben de belegering van het Noord-Afghaanse Taliban-bol- werk Kunduz gisteren gewoon voortgezet, terwijl commandan ten van beide legers intussen in Mazar-e-Sharif onderhandelden over de details van de overgave van de Taliban in Kunduz. Commandant Daoud Khan van de Alliantie meldde dat zijn ge vechtseenheden zonder strijd Aliabad in handen hebben ge kregen, een stad die even ten oosten van Kunduz ligt, en die nog altijd door de Taliban werd beheerst. De Taliban-strijders die zich in Aliabad ophielden, hebben zich onder aanvoering van hun commandant Fazl Haq overgegeven, zei Khan. De Alliantie boekte ten westen van Kunduz eveneens terrein winst. Alliantiestrijders die on der het bevel van krijgsheer Rashid Dostum staan, naderden de stellingen van de Taliban. Dostum verklaarde zijn man schappen echter alleen naar de stad te laten oprukken om voor bereid te zijn op de overgave van de Taliban. Elders in Afghanistan was de Noordelijke Alliantie gisteren ook actief, zo meldden Ameri kaanse bronnen bij de regering. Een voorhoede zou de zuidelij ke provincie Helmand, een van de laatste gebieden die nog door de Taliban beheerst wor den, zijn binnengegaan. Het is onduidelijk of de Alliantie in staat is om het zuidelijke Tali- banbolwerk Kandahar in te ne men. De aandacht richtte zich de laatste dagen vooral op Kunduz, omdat daar een groot aantal buitenlandse strijders zit die brussel-den haag - De Duitse kanselier Schroder wil dat pre mier Kok toch voorzitter wordt van de adviesgroep die 'een nieuwe ronde van onderhande lingen over bestuurlijke hervor mingen in de Europese Unie gaat voorbereiden. Goed inge voerde diplomatieke bronnen hebben dat gisteren in Brussel gezegd. Kok liet eind september weten dat hij bedankt voor de functie, omdat hij er geen tijd voor heeft. Hij wil zijn periode uitzitten, tot en met de formatie na de Ka merverkiezingen in mei volgend jaar. Volgens de Rijksvoorlich tingsdienst is dat nog steeds de reden waarom Kok niet beschik baar is voor de functie. De pre mier kon wegens ziekte niet zelf reageren. De conventie, bestaande uit parlementariërs plus regerings vertegenwoordigers uit lidstaten en kandidaat-lidstaten plus de Europese Commissie, zou er gens in de eerste helft van 2002 beginnen, maar volgens diplo maten in Brussel zou het werk in de eerste maanden niet veel voorstellen. Over drie weken zouden de EU- leiders op een top in Laken de voorzitter willen aanwijzen. De Italiaanse oud-premier Ama- to maakte na Koks uitlatingen de meeste kans en daarna de Finse oud-president Ahtisaari. De Franse oud-president Gis- card D'Estaing heeft zichzelf op geworpen als kandidaat. Hij claimde gisteren in de Financial Times de steun van de huidige Franse president Chirac. Maar volgens Brusselse ingewijden is hij te oud en te lang weg uit het Europese circuit. Bovendien gooit hij zijn eigen glazen in door zich zo publiekelijk kandi daat te stellen. zijn reservestel zit niet erg lek ker. „Mijn lippen steken vooruit en zien er opgezwollen uit." Het setje maakt George Was hington heel erg menselijk. En uiteindelijk heeft dat de door slag gegeven, zegt curator Carol Borchert van Mount Vemon. Want het is geen eenvoudige beslissing geweest voor het be stuur van Washingtons huis en landgoed om dit heel persoon lijke privébezit van de grote veldheer uit de onafhankelijk heidsoorlog en grondlegger van de VS tentoon te stellen. „Het idee was dat hij dat niet zou hebben gewild", zegt Borchert. Maar wie moeilijke tijden door maakt, moet creatief zijn. En Mount Vemon maakt zware maanden door, nu het bezoe kersaantal met 40 procent is in gezakt door de terreuraanvallen op 11 september. „Hij was een groot mens, maar ook een echt mens en geen mythe", zegt Bor- cherts collega Sally Mcdonough. „Hij had nu eenmaal dat pro bleem. De tanden zien er gro tesk uit. En hij klaagde vaak hoe ongemakkelijk en pijnlijk zijn gebit was." Washington had nog maar één tand over, toen hij in 1789 werd beëdigd tot president. Zelf dacht hij dat hij zijn tanden was kwijt geraakt omdat hij als jongeman te veel walnoten had gekraakt tussen zijn kiezen. Het gebit is al sinds de jaren veertig in het bezit van de 'Mount Vemon Ladies Associa tion', die het landgoed van Was hington in de negentiende eeuw kocht en zijn nalatenschap sindsdien beheert. Ooit aange schaft als onderdeel van een 5.500 dollar kostende verzame ling spulletjes, is het kunstgebit nu voor zo'n tien miljoen dollar loyaal zijn aan Osama bin La den. In de stad zouden zich be langrijke krijgsheren van Bin La den bevinden, evenals mede werkers van de leider van de Ta liban, Mullah Mohammed Om ar. Volgens zowel de Taliban als de Noordelijke Alliantie hebben Taliban-commandanten in Kunduz erin toegestemd de stad ongewapend te verlaten, in ruil voor een vrije aftocht. De Tali ban zouden de buitenlandse strijders, onder wie Arabieren, Pakistanen en Tsjetsjenen, over dragen. De alliantie wil hen in Afghanistan door islamitische rechtbanken laten berechten. De Britse minister van buiten landse zaken Jack Straw riep de oppositie vanuit Pakistan op de overgave van de buitenlanders te aanvaarden, en geen bloed bad aan te richten, zoals dat in Mazar-e-Sharif en in de hoofd stad Kabul is gebeurd na de val van de Taliban. Straw is in Pa kistan voor overleg met presi dent Pervez Musharraf over de situatie in Afghanistan en pro beert de steun van Musharraf te verkrijgen voor het formeren van een brede overgangsrege ring in Afghanistan. De conferentie in Duitsland over een toekomstig bestuur voor Afghanistan kan wegens organisatorische redenen niet maandag beginnen, maar pas een dag later. Dat heeft een woordvoerder van de VN-gezant voor Afghanistan Brahimi giste ren gezegd. „Ons is gebleken dat niet alle deelnemers anders tij dig in Bonn aanwezig kunnen zijn." De conferentie bij de voormalige Duitse hoofdstad Bonn staat onder auspiciën van de VN, en heeft achter gesloten deuren plaats. door onze correspondent Harm Harkema londen - Britten mogen zich zelf een onverschrokken volk vinden, als het op dieren aan komt, worden de harten week. Een kleine twee eeuwen nadat in het Lagerhuis de eerste die renbeschermingswet ter wereld werd aangenomen, hebben de ze week zeven parlementariërs er in een motie bij de regering op aangedrongen onmiddellijk veterinaire hulp te sturen naar de dierentuin in de Afghaanse hoofdstad Kabul. Daar lijden de eenogige leeuw Marjan en zestien andere nog levende dieren ernstig onder de oorlog, zo bleek eerder deze week uit publicaties in ver scheidene dagbladen. Marjan, ooit een geschenk van West- Duitsland aan de toenmalige koning Zahir Shah, heeft in de loop der jaren raketaanvallen, een stenigingen door Taliban- aanhangers en een aanslag met een granaat overleefd, maar dreigt de hongerdood te ster ven nu zijn verzorger geen geld meer heeft voor voedsel. Niet alleen het Lagerhuis is voor Marjan in de bres ge sprongen, ook lezers van kran ten kwamen in het geweer te gen het dierenleed. In een hoofdredactioneel commen taar schreef gisteren het Lon- dense dagblad Evening Stan dard: „We zijn deze week over spoeld met telefoontjes van be zorgde lezers over Marjan. Niets dat we sinds het begin van de terroristencrisis over Af ghanistan hebben gepubli ceerd, heeft zoveel reacties op geleverd als het artikel over de ze oorlogsmoede leeuw." Ook bij dierenbescherming in Londen, die zich het lot van Marjan en de overige dieren hebben aangetrokken, staat de telefoon al een paar dagen roodgloeiend. Gisteren is daar om in allerijl een speciaal giro nummer geopend voor Marjan. „De giften stromen binnen", aldus een woordvoerder. Vergeten stuk verbiedt asbest in occasions londen - De rubberen evenbeelden van de Britse oud-premier Margaret Thatcher (voor), zangeres Madonna (rechtsboven) en de Britse komiek Hugh Laurie wachten bij het Londense veilinghuis Sothe by's op een veiling van komende donderdag. Daar gaan deze poppen uit het roemruchte satirische programma Spitting Image in de verkoop voor een goed doel. De opbrengst gaat naar de slachtoffers van de aanslagen op het World Trade Center in New York en naar Afghaanse vluchtelingen. Ma donna deed overigens nog op een andere manier van zich spreken. In een interview met de BBC-radio bekende ze dat ze wel van de traditionele Engelse jachtpartijen houdt. Een van haar gelukkigste mo menten beleefde zij toen zij door het Engelse land schap struinde en een fazantje schoot, zo zei ze. De 43-jarige Amerikaanse Madonna woont met haar man, de Britse regisseur Guy Ritchie, en haar twee kinderen Lourdes en Rocco in Londen. Foto: Reuter- s/Kieran Doherty door onze correspondent Henk Glimmerveen parijs - De Franse automobiel branche is in grote paniek. Een door iedereen vergeten rege ringsbeslissing van het toenma lige kabinet-Juppé dreigt dui zenden handelaren in tweede hands auto's in grote proble men te brengen. Vlak voordat de regering-Juppé in december 1996 door massale stakingen ten val kwam, vaardigde zij nog een decreet uit waarin werd bepaald dat met ingang van 1 januari 2002 de handel in auto's die as best bevatten verboden wordt verklaard. Automobilisten had den zo nog vijf jaar de gelegen heid onderdelen die asbest be vatten, zoals remvoeringen, koppelingsplaten en koppakkin- gen, te laten vervangen. De woordvoerder van de Franse organisatie van autofabrikanten, Jean-Pierre Mercier, erkende gisteren dat iedereen gladweg vergeten was dat er zo'n decreet bestond. Zijn organisatie CNPA heeft woensdag spoedoverleg op het ministerie van werkgele genheid. Er wordt onder meer bekeken wat de mogelijkheden -zijn om het decreet later in te voeren. Het decreet heeft betrekking op auto's die vóór 1997 zijn ge bouwd. Dat is het grootste deel van de tweedehands automarkt. Van de 28 miljoen tweedehands auto's die er momenteel op de Franse wegen rondrijden, zijn er 20 miljoen ouder dan 1997. Die kunnen dus niet meer worden verkocht als het decreet strikt wordt uitgevoerd, maar een re geringswoordvoerder zei giste ren al dat men er niet over denkt het rigide toe te passen. Een zegsman van de CNPA ver klaarde dat de Franse autoindu strie al enkele jaren geen asbest meer in de wagens verwerkt, maar niemand is in staat een exacte datum te noemen waar op die beslissing is genomen. De autohandelaren willen dat de regering een moratorium af kondigt. In die tijd zouden auto mobilisten hun wagens bij de dealers kunnen laten ombou wen. Het probleem is evenwel dat een dergelijke ingreep bijna altijd meer zal kosten dan dat de auto waard is. den haag/gpd - Slobodan Milo sevic is gisteren officieel aange klaagd voor genocide tijdens de oorlog in Bosnië, tussen 1992 en 1995. Het is voor het eerst dat de voormalige president van Servië en Joegoslavië wordt beschul digd van volkerenmoord. Eerder al heeft het Joegoslavië-tribu- naal hem misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsmisda den in Kosovo en Kroatië ten laste gelegd. De nieuwe aanklacht tegen Milosevic telt 29 beschuldigin gen, naast genocide variërend van moord en martelingen tot vervolging en deportaties. Een van aantijgingen betreft zijn rol in de moslim-enclave Srebreni ca, waar in juli 1995 zeker ze venduizend moslims werden af geslacht. Milosevic is volgens het tribu naal medeverantwoordelijk voor dergelijke 'etnische zuiverin gen', die hier en elders in Bos- nië-Hercegovina hebben plaats gevonden. Andere plaatsen die worden genoemd zijn Sarajevo, Foca en Prijedor. Doel van de zuiveringen was om van alle niet-Serviërs, zoals Kroaten en moslims af te komen. Die bevolkingsgroepen werden uitgemoord, mishandeld, uit hun woonplaatsen verdreven en gedeporteerd. De misdaden werden gepleegd door het Joe goslavische leger en de Servi sche politie, in opdracht van Milosevic. Volgens de aanklacht waren ook de Bosnisch-Servi- sche president Karadzic en le gerleider Mladic (beiden nog voortvluchtig) betrokken bij de planning van de genocide. On der dat begrip wordt het syste matisch uitroeien van een be volkingsgroep verstaan. Duizenden moslims en Kroaten werden opgesloten in concen tratiekampen waar de leefom standigheden erbarmelijk wa ren. Hun achtergelaten bezittin gen, waaronder hun huizen, werden vernietigd. Ook aan moskeeën, kerken en andere ge bouwen werden grote vernielin gen aangebracht. Gedurende de oorlog in Bosnië zijn naar schat ting meer dan een kwart miljoen mensen, vooral moslims, gevan gen gezet en uit hun woonplaat sen verdreven, aldus de Bosnië- aanklacht. Volgens Florence Hartman, woordvoerster van hoofdaan klager Carla Del Ponte, heeft de ze tenlastelegging enkele jaren van voorbereiding gekost. Milo sevic, die sinds juni in Scheve- ningen gevangen zit, is de afge lopen maanden drie keer ver schenen voor het tribunaal. Vol gens de oud-president is het tri bunaal onwettig.^Hij erkent de rechters daarom met en weigert daarom zich door een advocaat te laten verdedigen. door Mort Rosenblum kabul/ap - De grote jacht op Osama bin Laden vervult de 14-jarige Ahmed Samir met gelukza lige mijmeringen. Een premie van 25 miljoen dollar, daar kan zijn familie toch gauw zo'n tien jaar van leven, denkt hij. Mohammed Agha (18), een ballonnenverkoper, schat de premie op het hoofd van de meest gezochte man van de we reld lager in. Hij berekent dat hij met 25 miljoen dollar honderd ballonnen kan kopen voor de in koopsprijs van twee cent per stuk. Veel Afghanen worden in verzoeking ge bracht als zij horen dat president George Bush een prijs heeft gezet op het hoofd van Bin Laden, maar de meesten hebben zelfs geen vage notie hoeveel het bedrag waard is. De meeste inwoners van Kabul menen des gevraagd dat ze er de rest van hun leven mee toe zouden kunnen. In werkelijkheid zou het bedrag, bij het gemiddelde Afghaanse maandloon van 4 dollar, toereikend zijn voor de komende 500.000 jaar. Niet dat het ertoe doet, natuurlijk. Niemand verwacht Bin Laden te pakken. „Ik ben bang dat ik hem al een tijdje niet meer gezien heb", zegt Attaullah Safi, een 27-jarige ban kier die trouwens wel een aardig idee heeft van de waarde van de premie. Hij zegt dat 25 miljoen dollar waarschijnlijk ongeveer over eenkomt met het bedrag aan dollars, Euro pese valuta's en Afghaans geld dat de Tali ban van de Afghaanse centrale bank hebben gehaald toen zij op 13 november naar Kandahar vluchtten. „Het is een onvoorstel baar fortuin in onze huidige miserabele om standigheden", zegt hij. „Als ik het zou ont vangen zou ik er fabrieken en bedrijven van bouwen om een deel van die arme, werkloze mensen van de straat te halen." Geldwisselaars die met stapels afghani's op een oude brug over de rivier de Kabul staan, barsten in bulderend gelach uit bij het idee het premiebedrag te moeten omwisselen in de plaatselijke munteenheid. Het grootste bankbiljet van 10.000 Afghani is 25 dollarcent waard. Een van de wisselaars, Attiqullah, haalt zijn rekenmachientje er bij. Sinds de af- ghani is gestegen ten opzichte van de dollar is de premie nog maar 950 miljard afghani waard. Enkele dagen geleden liep het nog in de bil joenen. „Miljoenen?" vraagt een collega on gelovig. „Nee, nee, biljoenen", antwoordt At tiqullah. „Juist, biljoen", zegt zijn vriend, ver bijsterd het hoofd schuddend. Op de vraag of hij zoveel afghani kan leveren, snuift Atti qullah verontwaardigd. „De stapel bankbil jetten zou hoger zijn dan dat daar", zegt hij, wijzend naar het nabijgelegen kantoorge bouw van de elektriciteitsmaatschappij, dat achttien verdiepingen telt. Van liefde voor Osama bin Laden of diens Arabische volgelingen is bij de rondvraag in Kabul weinig te merken. „Noem de naam van die man niet", zegt Abdul Rahman (35), die een winkeltje in kantoorbenodigdheden drijft waar ook foto's van Leonardo DiCaprio te krijgen zijn. „Het geld doet er niet toe. Menselijke waarden zijn meer waard. Ik zou hem als een vlieg doodslaan." In het winkeltje ernaast, waar behalve dezelf de Titanic-portretten ook pikante foto's van Indiase actrices te koop liggen, resideert Mo hammed Sidiq (28). Door de Taliban heeft hij een carrière als acteur moeten opgeven, maar hij heeft het te druk om aan vergelding te denken. „Ik kan de kerel niet uitstaan, maai' ik moet nu mijn winkel runnen" zegt hij. „Jullie moeten hem maar vinden." Ver schillende mensen brengen een praktisch punt naar voren: Als zij Bin Laden tegen be loning zouden aanbrengen zouden ze als een ha^s het land verlaten, voordat zijn aan hangers wraak kunnen nemen. In het oude hart van Kabul zijn soortgelijke geluiden te horen. „We haten hem", zegt Ab dul Razaq, met 52 al een grijsaard met afge brokkelde tanden.Als ik hem vind snijd ik hem aan repen. Het geld kun je houden. Ik loof zelf wel een premie uit van 25 miljoen dollar. Mijn vrienden zullen het me lenen." Op de markt schieten we de 25-jarige Mo hammed Asef aan. Hij weet wel wat 25 mil joen dollar waard is en het bevalt hem niets. „Ik kan hem niet zoeken want ik moet eten zoeken", zegt hij., „Jullie geven zoveel uit om Osama te vinden en wij blijven honger hou den." Amir Mohammed, die als militielid een Mogol-fort even buiten de stad bewaakt weet daarentegen niet eens dat er een prijs op het hoofd van Bin Laden staat. Hij buldert van het lachen als hij het bedrag hoort. „Waarom geef je me geen voorschot van één miljoen", zegt hij. „Dan ga ik hem meteen zoeken." Foto: GPD/Mount Vernon verzekerd. De tanden zijn nog te zien tot de verjaardag van George Washing ton op 22 februari volgend jaar. Mount Vemon hoopt dat het kunstgebit de komende tijd ex tra belangstelling trekt. De na- maaktanden zijn één keer eer der te zien geweest, op een rei zende tentoonstelling met per soonlijke bezittingen van Geor ge Washington. Toen bleek het gebit bijzonder populair bij de bezoekers.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2001 | | pagina 7