Inspectie adviseert nieuwe
verandering in studiehuis
if
BINNENLAND 2
Groot deel van Melkertbanen
wordt weer 'gewoon werk'
'CID breekt beloofde geheimhouding'
Ibuprofen remt kans
ziekte van Alzheimer
ïf
Cel en tbs in Leeuwarder zedenzaak
kwaliteit verzorgingshuis achteruit'
Dagje collega's rammen
Alfons Orie, van advocaat tot rechter bij Joegoslavië-tribunaal
jftraffen voor
stoplichtere
- Twee 'asbestdes-
»en' die het ministerie
fensie hebben opgelicht,
steren veroordeeld tot
iffen van 15 maanden en
aar. De twee beweerden
4 hoge concentraties blauw
Hféanwezig waren in de
JBandse legerplaats bij
ïn in Kosovo en vervalsten
^oeeen rapport. Defensie
foor miljoenen guldens
imp onderhanden.
W
nfverbod jonge
jmobilist'
aag - Scooters moeten
ii verboden en een jonge-
net zijn rijbewijs heeft ge-
mag niet 's nachts rijden
jiers meenemen. On
eer deze maatregelen
n er volgens het rapport
l, ,wat heet veilig?' de
ing Wetenschappelijk On-
ek Verkeersveiligheid
0 voor zorgen dat het
verkeersdoden, bijna elf-
1 per jaar, over tien jaar
ld tot vierhonderd.
Vrijdag 23 november 2001
d begint
ipoolpunten
it - In Utrecht wordt van
iet eerste 'fietspoolpunt'
ruik genomen. Het gaat
m goed verlichte plek
ietsers op elkaar kunnen
en om samen verder te
over routes die vooral
rouwen als onveilig be-
itaan. De Fietsersbond
Utrecht op korte ter-
igvier poolpunten in.
aanleiding voor het ini-
is de Utrechtse seriever-
er, die onlangs weer toe-
De bond overweegt om
ders in het land poolpun-
te richten.
gervorst zet
WAO door
.c - Staatssecretaris
rvorst (sociale zaken) zet
omemen door om grote
vervuilers' openbaar te
hoewel de Raad van
ritiek heeft omdat er juri-
bezwaren aan kleven,
binet spreekt er vandaag
ioogervorst wil het risico
leidsongeschiktheid van
emers bij bedrijven in de
nst openbaar maken,
is de bewindsman moet
Dgelijk worden het WAO-
lij individuele bedrijven
[elijken met andere orga-
B.
dubbeling van
[donaties
lveen - Het aantal long-
lantaties is dit jaar bijna
ibeld. Tussen januari en
sptember ontvingen ne-
n mensen een donorlong.
elfde periode in het jaar
10 waren dat er tien. Maar
et tekort aan donorlon-
er na oktober 2000 in
ar tijd twaalf mensen die
vachtlijst stonden voor
luwe long, overleden,
jkt uit cijfers van het Col
li Zorgverzekeringen.
ezen toch
ig via Turkije
ag - Turkije lijkt toch
willen werken aan de te
rvan Irakese asielzoe-
lar Noord-Irak. Begin ok-
ag het ernaar uit dat de
autoriteiten niet meer
lebben dat Irakese asiel-
svia Turkije terug zou-
izen. Volgens staatssecre-
alsbeek van justitie wil
inu toch meewerken.
Jen die in Nederland uit-
edeerd zijn, kunnen vei-
ug naar het noorden van
aar alleen via Turkije.
n beroep
m schikking
iag - Minister Korthals
e) wil niet in beroep gaan
de schikking die het
aar ministerie (OM) met
luderende bouwbedrij-
s" eft getroffen. De motie
Tweede Kamer daarover
week aannam legt hij
ich neer. Korthals be-
dat besluit vandaag in
)inet. Hij stelt dat hij als
irniet in beroep kan
gen een regeling die de
edrijven gesloten heb-
ithet OM waar hij poli-
tantwoordelijk voor is.
l)\i
leralarm
isevier
chem - Uitgeverij Else-
eft gisteren in Doetin-
- 'aar medewerkers naar
stuurd. In de vestiging
ït Agrarisch Dagblad en
chriften worden gepro-
dwas 's morgens tussen
'verdacht' wit poeder
roffen. Het is nog niet
ik of er sprake was van
s alarm of een serieuze
tot miltvuurbesmetting,
ies van de GGD werd het
isteren kort na het mid-
ontruimd.
leeuwarden/anp - De vier verdachten in de grote
zedenzaak in de Leeuwarder Zeeheldenbuurt zijn
gisteren veroordeeld tot celstraffen die variëren
van achttien maanden tot zes jaar. De hoofdver
dachte wordt met zes jaar cel en tbs het zwaarst
gestraft. De twee andere belangrijkste daders kre
gen eveneens tbs met dwangverpleging opgelegd.
De rechtbank in Leeuwarden achtte bewezen dat
de vier met elkaar tien kinderen seksueel hebben
misbruikt. De straffen zijn conform de eis van de
officier van justitie.
De hoofdverdachte kreeg zes jaar, omdat hij het
initiatief nam tot misbruik van zijn eigen kinderen
en van kinderen uit de buurt. De slachtoffers zijn
tussen de twee en vijftien jaar oud. Samen met
zijn vrouw en de overburen pleegde hij de delic
ten.
De vrouw van de hoofdverdachte en hun over
buurvrouw, die tijdens de zitting beiden als zwak
begaafd omschreven werden, krijgen drie en twee
jaar celstraf en tbs. Een overbuurman werd door
de rechtbank veroordeeld tot achttien maanden
gevangenisstraf.
Tijdens de uitspraak werden alle daders aange
sproken op de gevolgen van hun daden voor de
slachtoffertjes. Rechter R. Wegener Sleeswijk stel
de dat de daders het recht op een ongestoorde
ontwikkeling van de kinderen 'op grove wijze'
hebben geschonden. „Het is een feit dat de kans
groot is dat slachtoffers van seksuele delicten op
latere leetijd ernstige gevolgen daarvan kunnen
ondervinden", aldus de rechter.
Hij heeft wel rekening gehouden met de persoon
lijke omstandigheden van de verdachten. Drie van
de daders bleken uit verschillende rapportages
sterk verminder toerekeningsvatbaar. Bij hen
wordt de kans op herhaling ook het grootste ge
acht.
den haag/anp - De Inspectie van het Onder
wijs stelt voor om het lesprogramma van de
Tweede Fase havo en vwo wederom te ver
lichten. Door het schrappen van vakken of de
len van vakken, het verder terugbrengen van
het aantal verplichte praktische opdrachten
en het beperken van het aantal studie-uren
moet de bovenbouw van de middelbare
school weer beter te doen zijn.
Verder moeten ook op de scholen de nodige
veranderingen plaatshebben. Zo moeten le
raren proberen minder saai les te geven en
moeten ze betere afspraken maken met col
lega's, zodat leerlingen niet te veel toetsen
en opdrachten tegelijk te verstouwen krij
gen.
De tweede fase werd drie jaar geleden inge
voerd om de aansluiting met het hoger on
derwijs te verbeteren. Binnen het zoge
noemde studiehuis zouden scholieren daar
om een stuk zelfstandiger moeten werken,
bijvoorbeeld door het maken van opdrach
ten.
Al meteen bleek dit lesprogramma veel te
zwaar en staatssecretaris Adelmund van on
derwijs heeft het al tot tweemaal toe ver
licht, eenmaal na een fameus scholieren
protest in Den Haag.
Het inspectieadvies, dat Adelmund gisteren
naar de Tweede Kamer heeft gestuurd, be
vestigt het bestaande beeld dat het studie
huis nog steeds te overladen is. Voor de be
langrijke vakken waar dit het ergst is (vooral
wiskunde) wil de inspectie een nadere ana
lyse.
Volgens de inspectie is het duidelijk dat er
een 'discrepantie is tussen de omvang van
de leerstof en de beschikbare tijd'. Hierdoor
is er volgens leraren voor enige diepgang
geen ruimte. Als Adelmund aan het brede
examenpakket wil vasthouden, zal het aan
tal programmaonderdelen moeten worden
teruggebracht, zo meent de inspectie.
Verder moet worden nagegaan of het vak al
gemene natuurwetenschappen kan worden
geschrapt voor leerlingen met een exact
vakkenpakket. Ook moet er een oplossing
komen voor de beperkte manier waarop
Frans en Duits momenteel worden gedo
ceerd. Zo bekwamen vwo'ers zich alleen in
leesvaardigheid.
De kleine vakken moeten minder belangrijk
worden. Nu zakt een examenkandidaat als
hij of zij onvoldoende scoort op twee vak
ken uit het rijtje gym, natuurwetenschap
pen, cultuur of maatschappijleer.
Door deze vakken onder één noemer (hu
maniora) te brengen zouden ze samen als
één rapportcijfer moeten wegen.
utrecht/anp - Ouderen in ver-
zorgings- en verpleeghuizen
krijgen minder zorg dan zij no
dig hebben. Het verschil tussen
de behoefte en de daadwerkelij
ke zorg is tussen 1996 en 1999
toegenomen.
In de verzorgingshuizen is het
verschil tussen de vraag naar
zorg en het aanbod toegenomen
van 7 naar 15,4 procent. In ver-,
pleeghuizen groeide de kloof
van 6,6 naar 11 procent, zo blijkt
uit onderzoek van het bureau
Van Loveren Partners, uitge
voerd op verzoek van Arcares,
de branchevereniging van ver
pleging en verzorging.
Het onderzoeksbureau heeft het
aantal minuten zorg dat een be
woner daadwerkelijk krijgt, afge
zet tegen de zorg die iemand
nodig heeft. De vraag is de afge
lopen jaren gestegen. Maar te
gelijkertijd is de zorg die een
werknemer biedt afgenomen.
Dat komt onder andere door de
kortere werkweek, stijging van
het ziekteverzuim en onvervulde
vacatures.
Er zouden 10.000 fulltime ar
beidsplaatsen nodig zijn om het
verschil in vraag en aanbod op
te vangen. Kan het ziektever
zuim, dat in de onderzoekspe
riode is opgelopen tot 8,8 pro
cent, worden teruggebracht,
dan kan met minder worden
volstaan.
Toch zijn de bewoners van ver-
pleeg- en verzorgingshuizen re
delijk tevreden. Wel vinden zij
dat medewerkers vaak te ge
haast zijn. Het personeel vindt
de psychische en de fysieke
werkdruk hoog. Maar de werk
nemers zijn over het algemeen
wel tevreden.
Arcares wijst erop dat de over
heid de afgelopen jaren wel geld
heeft uitgetrokken voor uitbrei
ding van de capaciteit in de ou-
derensector. Maar ook in de
kwaliteit van de zorg moet wor
den geïnvesteerd. De sector zelf
moet haar best doen het hoge
ziekteverzuim terug te dringen.
Het ministerie van volksgezond
heid benadrukt dat de overheid
de afgelopen jaren al fors in de
ouderenzorg heeft geïnvesteerd.
Er is 1 miljard uitgetrokken om
de werkdruk te verminderen.
Beslissing over stadswacht in volgend kabinet
den haag/gpd - Vrijwel de gehe
le Tweede Kamer vindt dat veel
van de huidige Melkertbanen
normaal betaalde banen moe
ten worden. Minister Vermeend
van sociale zaken deelt die me
ning en wil de komende maan
den onderzoeken wat de finan
ciële gevolgen hiervan zouden
zijn.
Over het omzetten van Melkert
banen (zoals tramconducteurs,
stadswachten en hulp in de zorg
en het onderwijs) moet een vol
gend kabinet beslissen, maakte
Vermeend de Kamer gisteren
duidelijk in een debat over de
toekomst van gesubsidieerd
werk.
Als dat zou gebeuren, moeten
de werknemers worden betaald
volgens de CAO in de sector
waarin ze werken. De budgetten
voor onder andere onderwijs of
voor de gemeenten moeten
daarvoor fors worden verhoogd.
Nu werken de 'Melketiers' nog
tegen het minimumloon.
Vorig jaar maakte Vermeend al
bekend dat wat hem betreft de
Melkertbanen kritisch tegen het
licht moeten worden gehouden.
Deze gesubsidieerde banen
werden begin jaren negentig in
het leven geroepen om langdu
rig werklozen aan een baan te
helpen. Het ging vaak om werk
dat in de jaren tachtig was weg-
bezuinigd.
Sinds die tijd is de arbeidsmarkt
in Nederland fors verbeterd.
Vermeend vroeg zich openlijk af
of de miljarden guldens aan
werkgelegenheidssubsidies niet
efficiënter kunnen worden be
steed. Veel werklozen die tot
dusver via de regeling aan het
werk waren geholpen, zouden
nu ook op de 'normale' manier
een baan kunnen vinden.
Het kabinet, gesteund door de
Kamer, vindt niet dat de Mel
kertbanen helemaal moeten
verdwijnen. „Ze blijven nodig
uit maatschappelijk oogpunt
voor mensen die niet op een an
dere manier aan werk kunnen
komen", aldus Vermeend. .Al
leen moeten we onszelf de vraag
stellen in welke omvang ze
moeten blijven bestaan."
De verschillende partijen in de
Kamer verschillen van mening
over het antwoord op deze
vraag. De PvdA vindt dat er in
het geheel niet aan het budget
voor werkgelegenheidssubsidies
zou moeten worden getornd.
De WD vindt dat het met zeker
eenderde kan worden inge
krompen. „Het budget voor dit
soort werk is sinds 1994 verdub
beld, terwijl er steeds minder
mensen zijn voor wie deze ge
subsidieerde banen oorspronke
lijk bedoeld waren."
Vermeend waarschuwde giste
ren voor te veel optimisme over
de overbodigheid van gesubsidi
eerd werk. Hij wees er op dat de
werkloosheid in Nederland weer
aan het stijgen is, waardoor
weer grote groepen mensen
buiten de boot kunnen vallen.
In Nederland hebben meer dan
40.000 mensen een zogeheten
Melkertbaan. Daarnaast zijn er
nog tal van andere vormen van
met overheidsgeld gesubsidi
eerd werk: in totaal profiteren
90.000 mensen daarvan.
Vermeend wil alle regelingen
nog eens goed tegen het licht
houden, voordat een volgend
kabinet over de toekomst hier
van beslist. Nog eens 90.000
mensen werken in de sociale
werkvoorziening (voorheen de
sociale werkplaats).
Deze vorm van 'kunstbanen'
staan niet ter discussie bij het
kabinet en de Kamér. ,A1 zijn er
ook hier problemen die moeten
worden aangepakt", erkende
Vemieend.
den haag - De Mobiele Eenheid was gisteren pp oefeningin Den Haag. Na maanden extra werk vanwege de mkz -crisis, mochten de ME'ers
weer eens volop hun collega's in elkaar rammen. Ze ensceneerden een voetbalrel en een confrontatie met milieuactivisten. Ondanks de 'leer
momenten' genoten ze er van. De pelotons komen deze maand vier keer bijeen om de vaardigheden op peil te houden.
Foto: ANP/Robin Utrecht
door Persbureau Argos
haarlem - De Haarlemse Crimi
nele Inlichtingendienst (CID)
zou een 45-jarige Amsterdam
mer absolute geheimhouding
hebben beloofd. Volgens de ad
vocaat van de verdachte is die
afspraak gemaakt toen hij zou
vertellen wie zijn huisgenoot
had vermoord. Maar oud-CID-
officier G. Oldekamp beweert
dat de geheimhouding niet
meer geldt, omdat de man later
heeft bekend dat hij de moord
zelfheeft gepleegd.
Op de tweede zittingsdag van de
zaak in hoger beroep, gisteren
bij het Amsterdamse gerechts
hof, is niet duidelijk geworden
wie gelijk heeft. Daarom wordt
voor de volgende zitting in de
kluis van het Haarlemse CID ge
zocht naar Oldekamps aanteke
ningen. Misschien bieden die
uitsluitsel.
In maart 1999 werd in het recre
atiegebied Spaarnwoude het lijk
gevonden van een man. Hij
bleek met negen messteken om
het leven te zijn gebracht. De
45-jarige huisgenoot van het
slachtoffer werd bijna direct als
verdachte aangemerkt. Maar
volgens zijn toenmalige advo
caat sloot de CID-officier een
deal met zijn cliënt, zodat hij als
'bedreigde getuige' zijn zegje
mocht doen. Groot was ieders
verrassing toen de 45-jarige tij
dens het gesprek de moord toch
bekende.
De band waarop deze verklaring
staat, is om onduidelijke rede
nen bij de zitting voor de Haar
lemse rechtbank niet als bewijs
aangevoerd. De Amsterdammer
werd toen vrijgesproken. Nu is
het openbaar ministerie alsnog
met de band tevoorschijn geko
men.
Volgens Oldekamp is de band
legitiem bewijs, aangezien de
45-jarige en zijn advocaat de
voorwaarden van tevoren dui
delijk te horen hadden gekre
gen.
Oldekamp zei te hopen dat
daarover iets in zijn aantekenin
gen terug te vinden is.
door Simone van Driel
den haag - Jurist Alfons Orie ver
ruilde gisteren officieel zijn zwar
te toga voor een helder rood
exemplaar. Als eerste Nederlan
der is hij bij het Joegoslavië-tribu-
naal als rechter benoemd. De
vroegere raadsman van oorlogs
misdadigers lobbyde bij de Ver
enigde Naties voor zijn kandida
tuur met een heuse fotofolder.
James Gow moet bar slechte
herinneringen aan zijn kennis
making met Alfons Orie hebben
overgehouden. Als advocaat van
de Bosnische Serviër Dusko Ta-
dic zaagde Orie de Britse histori
cus eindeloos door over zijn be
toog dat de oorlog in ex-Joego-
slavië een internationaal conflict
was. Onder de vragen van Orie
raakte Gow zo in verwarring, dat
zijn geloofwaardigheid ten min
ste een deuk opliep.
Typerend voor de 'analytische'
en 'vastberaden' geest die colle
ga's hem toedichten? Zijn erva
ring bij het: Joegoslavië-tribunaal
heeft hem in elk geval niet ge
hinderd. De expert in interna
tionaal strafrecht werd eind vo
rig jaar door het ministerie van
buitenlandse zaken gevraagd
om Nederlands kandidaat-rech
ter voor het Joegoslavië-tribu
naal te worden. Afgelopen
maart nam de Algemene Verga
dering van de Verenigde Naties
zijn voordracht met 114 stem-
De benoeming van Alfons Orie tot de eerste Nederlandse rechter bij het Joegoslavië-tribunaal.
Foto: GPD/Phil Nijhuis
men aan. Orie had flink gelob
byd, met een heuse folder met
foto's van zichzelf in de rechts
zaal van het tribunaal. „Een fan
tastisch cv is niet voldoende",
zei hij tegenover MRC Handels
blad. Hij had gehoord dat ande
re kandidaten flyers ronddeel
den. Maar de folders van ande
ren waren 'niet zo mooi als die
van mij'.
Orie, Groninger van geboorte, in
de rechten afgestudeerd in Lei
den, werkte zeventien jaar sa
men met strafadvocaten Michaïl
Wladimiroff en Gerard Spong.
Wladimiroff was hoofd van het
verdedigingsteam van Dusko
Tadic waarvan Orie deel uit
maakte. Orie trad als advocaat
op voor zulke uiteenlopende cli
ënten als een KLM-medewerk
ster verdacht van de verkoop
van nep-vliegtickets en het
Amerikaanse echtpaar Les en
Cheryl Mooring dat naar Neder
land was gevlucht vanwege de
vondst van 257 marihuanaplan
ten bij hun schuur in Arkansas.
Begin jaren negentig trad hij in
het krijt voor een verdachte van
moord op de Fries Arjen van der
Wal en voor nazi-collaborateur
Jacob Luitjens.
Zijn benoeming in 1997 tot lid
van de Hoge Raad riep in de
Tweede Kamer vragen op. We
gens zijn werk bij Wladimiroff
en Spong als specialist in be
roepszaken voor de Hoge Raad,
zou er sprake kunnen zijn van
belangenverstrengeling. Ories
kandidatuur voor de functie van
rechter bij het Joegoslavië-tribu
naal deed op zijn beurt plaats
vervangend hoofdaanklager
Graham Blewitt van het tribu
naal de wenkbrauwen fronsen.
De kritiek gold niet alleen Orie,
maar alle potentiële rechters.
Op een bijeenkomst in Londen
beweerde Blewitt dat 'geen van
de kandidaten ervaring heeft als
rechter in strafzaken'. Te veel
kandidaten zouden academici
zijn. Blewitt trok daags na zijn
uitspraken het boetekleed aan
en bood zijn excuses aan voor
de suggestie dat hij commentaar
op de competentie van de rech
ters zou hebben.
Geld noch prestige was volgens
Orie zijn drijfveer om in 1996
Tadic te verdedigen. Hij wilde
vanuit zijn 'grote betrokkenheid
voor het vak' het 'historische'
Joegoslavië-tribunaal meema
ken. Over zijn motieven om nu
de rode toga van het VN-hof aan
te trekken, zei hij: „Ik heb er zelf
niet naar gehengeld of gevist.
Maar ik doe het ook niet als
plicht voor het vaderland." Over
het berechten van kopstukken
als Milosevic: „Ik heb als advo
caat zaken van honderden mil
joenen dollars verdedigd en ik
heb cassatiezaken gedaan van
zwartrijders in de tram. Ik zal in
mijn nieuwe functie niet zitten
te dromen van een voormalige
politieke leider."
Risico daalt met tachtig procent
rotterdam/anp - De kans dat
mensen de ziekte van Alzheimer
ontwikkelen, lijkt fors af te ne
men als zij langdurig bepaalde
ontstekingsremmers zoals ibu
profen en naproxen slikken. Het
risico op Alzheimer, een vorm
van dementie, daalt met 80 pro
cent in vergelijking met mensen
die de middelen niet slikken.
Dat blijkt uit een epidemiolo
gisch onderzoek waaraan bijna
7000 Rotterdammers boven de
55 jaar deelnamen. De studie is
gisteren gepubliceerd in de New
England Journal of Medicine.
Volgens onderzoeker In 't Veld
van het Erasmus Medisch Cen
trum in Rotterdam, die hierop is
gepromoveerd, is het niet de be
doeling dat mensen deze medi
cijnen zomaar moeten gaan
slikken. „De middelen hebben
ernstige bijwerkingen als maag-
en dannbloedihgen", zegt In 't
Veld. Het belang van dit groot
schalige onderzoek moet vol
gens hem vooral gezien worden
als opstap naar verder onder
zoek naar geneesmiddelen. De
oorzaak van Alzheimer is nog
niet bekend. „Een van de veron
derstellingen is nu dat het ont
stekingsproces een belangrijke
rol heeft in de ontwikkeling van
de ziekte." In de Verenigde Sta
ten loopt een soortgelijk onder
zoek onder 2300 mensen. Zij
krijgen de ontstekingsremmers
niet vanwege andere kwalen
maar juist omdat zij een hoog
risico op Alzheimer hebben
door erfelijkheid en ouderdom.
De deelnemende Rotterdam
mers worden al sinds 1990 ge
volgd voor allerlei onderzoeken
naar chronischqjpektes. De on
derzoekers kregen anonieme ge
gevens van de apothekers. De
studie begon met 6989 senioren
die destijds geen van allen Alz
heimer hadden. Na ruim zeven
jaar hadden 394 mensen de
mentie gekregen, van wie 293
Alzheimer en 101 een andere
vorm, onder meer door een her
senbloeding.
Van de 2553 mensen die deze
ontstekingsremmers niet ge
bruikten, kregen er 210 Alzhei
mer. Van de 233 mensen die de
medicijnen wel slikten vanwege
kwalen en dat langer dan twee
jaar deden, kregen maar drie Al
zheimer. De doses maakten
daarbij niet zoveel uit. De kans
dat mensen de ziekte van Alz
heimer ontwikkelden, bleek in
de gebruikersgroep vijf keer la
ger. In de studie werden onge
veer twintig (niet-steroïde) ont
stekingsremmers meegenomen.