Mickey Mouse
TOERISME
heeft een flinke klap gehad
VRIJDAG 23 NOVEMBER 2001
ijshow must go on. De miljardenindustrie rondom Mickey Mouse heeft
>r de zwarte elfde september een geweldige dreun gehad, maar is alweer
op bezig zich daarvan op te richten. Volkomen tegen hun natuur in heb-
n de grootste attractieparken ter wereld - Walt Disney World, Sea World en
liversal Studio's - de handen zelfs ineengeslagen en zijn een offensief be-
innen om de toeristen terug te krijgen. De Engelsen komen alweer 'in ver
armende hoeveelheden'. Nu de anderen nog.
et gordijn gaat open en in de
ivvelen greep van een schijn-
erper komt een witte hengst
l immense hal binnen stuiven.
s berijder staat in de beugels,
larsrecht voorover, bijna paral
met de hals van 't paard en
ludt schreeuwend de Ameri-
anse vlag in de lucht. Achter
t flakkerend schijnsel van
!0O waxinelichtjes komen even
veel bezoekers uit hun ban-
:n omhoog en klappen, jui-
len en zingen het volkslied. De
ensen voor en naast ons hui-
i, ingehouden; God bless Ame-
:a. Rondom de snelle ruiter
iet de stars and stripes draven
ren later nog veertig paarden
et vlaggen uit de gehele we-
i
in worden er tien prachtige
Ibloeds de ring in gejaagd, on-
reden, wild en vrij. Tussen het
agsel stuift de symboliek in
ilken omhoog. De manege is
[barstensvol, net als het ge-
led van de duizend en meer
zoekers van deze show; 7b-
her we stand. Dit slot vol dra-
ivan de successhow 'Arabian
ghts' is op 12 september be-
cht. Eigenaar Mark Miller van
spul „Toen de torens vielen
bben we een uur bijeengeze-
1 met de vraag: moeten we
Orgaan? We wisten het on-
ddellijk, dit land blijft onge-
aken, de show must go on. En
i nacht breiden we er dit slot
n, dat eigenlijk niet bij het
rhaal past, maar de bezoekers
ip ontroert en alles heeft te
iken met vrijheid",
de reis- en toeristische wereld
llen zware klappen, vooral
lar het gaat om de lange af-
nd-vakanties en trips. Een
n die zwaarst getroffen gebie-
q is Florida, dat in Disney-
rld (met de parken Magie
ïgdom, EPCOT, MGM en Ani-
ilKingdom), Universal en Sea
irld z'n drukbezochtste at-
cties heeft (zo'n 60 miljoen
zoekers per jaar). Karin Mur-
ch van het Conventions and
itors Bureau van Orange
unty en Orlando: „Dat is het
ede nieuws na de elfde sep-
nber. Normaal voeren ze een
jd op leven en dood om be
kers te winnen. Nu hebben
iim hoofden bij elkaar gesto-
om te overleggen hoe de
iximale veiligheid kan worden
;arandeerd en daarmee de te
keer van de toeristen uit
Zuid-Amerika en zeker ook
opa."
k Gregory, ook van CVB, vult
later aan. „De Engelsen ko
en nog in verwarmende hoe-
elheden. Maar we missen de
insen uit Japan, Taiwan,
lid-Amerika en Europa. Daar-
ïis er een actie op gang geko-
°n om de reisbranche en de
idia te laten zien, dat we alles
en om back to nonpal te ge-
cen. Er werken alleen al bij de
rken 100.000 mensen. Als je
aat over bedrijven die daar
afhankelijk zijn, dan kom je
astronomische getallen,
rheidssteun is er niet. Dus
iten we budgetten bij stellen
jplannen maken, en samen-
ken".
)e pijnlijk het tijdelijk gemis
h toeristen en congresgangers
'iedereen in dit land wordt
/oeld, blijkt de volgende dag
het gezelschap uit Nederland
>r de camera's van het aan
gelieerde Channel 6 wordt
haald. Om te vertellen hoe
elders op de wereld tegen
ïerika, lees: de veiligheid, lees:'
kansen voor de toekomst
ikijkt. De Nederlandse media
[reisorganisaties zijn immers
De Tower of Terrors is misschien wel de populairste attractie van alle vier Disney-parken in Orlando, Florida. Een van de redenen ongetwijfeld waarom de di
rectie van het amusementsconcern er geen moment over heeft gedacht, de attractie naar aanleiding van de gebeurtenissen op 11 september te sluiten.
Foto: Disney
de eerste uit Europa die zijn uit
genodigd om de stpnd van za
ken op het schiereiland te ko
men opnemen. Florida is voor
Nederlanders een zeer geliefde
bestemming: Martinair was een
van de eerste vliegmaatschap
pijen, die rechtstreeks op het
snel groeiende Orlando, vloog.
We kijken met duizenden ande
ren onder een stralende zon
naar de nieuwe showparade tus
sen de Hollywood-gevels van
Disney's MGM. 't Is warm en
vol. Glitter en glamour spetteren
van de gevels af. Overal muziek,
Mickey is duizendvoudig aan
wezig en soapsterren, die hope
lijk nooit Nederland zullen ha
len, kwebbelen met het publiek.
En ook hier weer dat opvallende
sentiment, de tranen en dat ge
voel van lotsverbondenheid tus
sen de Amerikanen. Iedereen is
vriendelijk tegen iedereen. Ge
schreeuw, voordringen en gs-
m'tjes die een persoonlijkheid
moeten vervangen, ontbreken
geheel. In alle winkels liggen de
verwijzingen naar De Aanslag en
het uitgebroken Amerikaanse
sentiment. Voor stevige prijzen,
want vaderlandsliefde vraagt of
fers.
We praten met Leo Salazar van
de Walt Disney Corporation,
een pr-man van het zuiverste
water. Is er ooit over gedacht
om een helse attractie als Tower
of Terror, al was het maar tijde
lijk, plat te leggen. Hij kijkt ver
baasd, oprecht zoals alleen pr-
mensen dat kunnen. „Dat zou
niet eerlijk zijn tegenover al die
families met hun kinderen die in
deze tijd komen. Nee dat heb
ben we echt niet overwogen".
En hij trekt een gezicht waaruit
we kunnen lezen dat hij onze
twijfel over 'een angstaanjagen
de val van 13 verdiepingen in
een lift' een tikkeltje overdreven
vindt.
Op een punt heeft hij zeker ge
lijk. De behoefte aan ontspan
ning is groot. We praten even
met de familie Dermott uit
West-Verginia; vader, moeder,
twee eigen kinderen en twee
van de buren. „Nooit komt het
oude weer terug, maar we snak
ken naar een paar dagen ont
spanning zoals hier in de par
ken. Veel Amerikanen maken nu Thom Olink
kortere trips en als de economie
het toelaat, cross your fingers,
blijft dat ook zo. Hier uitgaan
kost veel geld, maar de kinderen
praten er een vol jaar over".
Informatie: Talrijke reisorganisaties hebben aanbiedingen naar
Florida, waarin vlucht, kaartjes en autohuur zijn begrepen. Prij
zen vanaf 900 gulden per persoon. Martinair vliegt op Orlando
telefoon 020 60117 67/internet www.martinair.nl. Disney World
biedt speciale prijzen voor overnachtingen (tot 13 februari): 59
dollar (ongeveer 145 gulden). Reserveren kan via internet:
disneyworld.disney.go.com of telefoon 00 140 79 39 78 00. Toe
gangsprijs per park kost 51 dollar (ongeveerl25 gulden) maar er
zijn ook talrijke combikaarten met uiteenlopende prijzen. Een
'hopperpas' (voor vier dagen, alle Disneyparken) kost 200 dollar
(ongeveer 490 gulden).
REISBOEKEN&MAGAZINES
iza/Formentera
f za s aat vooral bekend als een plek
4 iar je van feest naar feest kunt ren-
11. Maar het is ook een eiland waar-
oude gebruiken in ere worden ge-
uden en waar - zeker als je 't per
its verkent - rust te vinden is. Boven
in heeft Ibiza een interessante cul-
rele geschiedenis die zich op diverse
latsen manifesteert. Samen met het
el kleinere Formentera vormt Ibiza
e Pituysen en die twee worden sa-
e en met Mallorca weer de Balearen
iemd. Ibiza is al vanaf de 13e eeuw
ins; het toerisme kwam er pas in
jaren tachtig tot echte bloei. Om het
•maal niet nóg gekker en nóg wilder
maken, zijn er op het eiland gedeel-
ijke bouwstops en strenge milieu-
itten afgekondigd, maar van 'lawaai-
irisme' zijn ze op Ibiza natuurlijk
ig lang niet af. In de pocketgids Ibi-
'Formentera van Nelles Reispakket-
-I Hvordt gedetailleerd uitgelegd waar
t te vinden is,maar ook waar je het
thentieke Ibiza nog tegenkomt. De
Is is plezierig geïllustreerd, bevat
9 liswaar wat taal-, tik- en afbreek-
'tjes, maar lijkt een goede wegwijzer
or degenen die voor de eerste keer
ar Ibiza reizen.
iza/Formentera (Nelles Reispakket-
ten). Schrijver: Berthold Schwarz.
Uitgeverij: Het Spectrum. Prijs 19,61
gulden. ISBN 90 27 46 3 549.
De plaag van
de ijs wind
Oï Infijp! giotc uitdaging of. A.ii.iff
»V
IJswind
Bergbeklimmer Ronald Naar is met
zeezeiler Henk van der Velde zonder
enige concurrentie de beroemdste
avonturier van Nederland. Hij dankt -
dat niet alleen aan een uitstekende pr,
maai" ongetwijfeld ook aan zijn boeken
die sinds begin jaren tachtig met grote
regelmaat verschenen en waarvan er
ondertussen meer dan 100.000 zijn
verkocht. 'De Plaag van de IJswind' is
de achtste in die indrukwekkende
reeks en bepaald niet de slechtste.
Steunde het werk van Naar in eerste
instantie voornamelijk op de door
hem zelf genomen spektakel-foto's; in
de loop der tijden ontwikkelde de Ha
genaar daarnaast een stijl van schrij
ven die misschien weinig subtiel is,
maar wel heel boeiend. Dat hij er
daarbij niet voor terugdeinst zichzelf
nadrukkelijk in de spotlights te zetten,
wordt zeker in klimmerskringen als
nogal storend ervaren. Maar wie daar
doorheen prikt (en zo moeilijk is dat
niet), zal zich ook met 'De Plaag van
de IJswind', waarin onze held samen
met Coen Hofstede op nogal onge
bruikelijke wijze (vliegerend) over land
de Zuidpool bereikt, uitstekend ver
maken. Juist alle tegenslagen - in we
zen mislukt de zo'n 100 dagen duren
de expeditie - promoveren het boek
tot een even ongebruikelijke als fasci
nerende thriller.
De Plaag van de IJswind. Schrijver:
Ronald Naar. Uitgeverij Bosch en
Keuning. Prijs: 51,79 gulden.
Costa Brava
Het begint helemaal verkeerd in de
onlangs verschenen Lannoo-gids over
de Costa Brava, Barcelona en Pyrene
eën. Volgens een toelichting op pagina
3 staat op de voorflap een overzichts
kaart van de Costa Brava en de achter
flap zou zijn voorzien van een stads
plan van Barcelona. Het is dus precies
andersom. Geen vertrouwenwekkend
begin voor een gids die bestaat uit
twaalf autoroutes met een gezamenlij
ke lengte van zo'n 950 kilometer. Elke
tocht heeft een zeer gedetailleerd be
schreven ochtend- en middagpro
gramma. Route vijf bijvoorbeeld be
gint met een boottocht vanuit Llafranc
of een korte excursie naar Calella de
Palaffugell en wordt gevolgd door een
rit door het binnenland naar Palafru-
gell (handelscentrum, kurkmuseum).
Bij elke beschrijving staat een aantal
adressen met telefooonnummers van
onder meer hotels, restaurants (met
prijsindicatie) en campings (zonder
prijzen). De taaltips beperken zich niet
tot het Spaans, maar er zijn ook lijstjes
met Catalaanse woorden. Bij de 'extra
mogelijkheden' vallen de wandeltips
op.
Costa Brava, Barcelona en Pyrene
eën. Schrijver: Adreas Drouve. Uitge
ver: Lannoo. Prijs: f. 30,74. ISBN:
9020939211.
Verder verschenen in de bekende se
ries
Elmar Reishandboeken: 'Groenland'
door Elio Pelzers. Prijs: 34,50 gulden.
Uitgever: Elmar. Saai opgemaakte de
gelijkheid. Watje moet weten staat er
in. Dus kan de Groenland-reiziger niet
zonder.
Elmar Actief: Tunesië', 'Florida',
'Nieuw-Zeeland' en 'Australië'. Prijs:
25,90 per stuk. Uitgever: Elmar. Vrolij
ke, snelle boekjes geschreven in een
hoogst persoonlijke stijl. Krioelt van de
tips. Ook waar je niet heen moet gaan.
Capitool Reisgidsen: 'Washington DC',
'Brussel' en 'Singapore'. Prijs 43,90
per stuk. Uitgever: Uniekboek. Onver
gelijkbaar mooi uitgevoerde, rijk geïl
lustreerde boeken met - omdat ze over
beperkte gebieden handelen - veel
meer informatie dan je op het eerste
gezicht zou denken.
Marc Brink/Rob van den Dobbelsteen/
Rob de Vries
REISBERICHTEN
Kastelen
Denemarken bezit een groot aantal kastelen en landgoederen,
verspreid over het hele land. Ze liggen dikwijls een flink stuk
verwijderd van de grote doorgaande wegen en zijn niet zelden
ingericht om logies te verschaffen aan betalende gasten. Gege
vens van deze burchten zijn te vinden in het gidsje Danske Slot
te Herregaarde 2001. Het boekje bevat naast informatie over
logies en dergelijke ook beschrijvingen over de inrichting van
de tuinen. Van alle 58 vermelde kastelen (waaronder zeer illus
tere als het Lykkesholm Slot op Funen, waar Hans Christian An
dersen vaak verbleef) zijn zowel interieur- als exterieurfoto's
afgedrukt.
Het gidsje is te koop bij de Deense VW's of kan worden be
steld bij Danske Slotte Herregaarde,
Skt. Leonis Strpde 1A, DK-8800 Vtborg; 00 45 86 60 38 44; e-
maii: danske.sl0tte.herregaarde@get2net.dk
O O Q
Allgau
Op de Weiherkopf, in het skigebied van de Hömergruppe bij
Bolsterlang in de Allgau, is de modernste zespersoons gondel-
baan van Duitsland in gebruik genomen. De nieuwe installatie
vervangt de oude stoeltjesliften in het gebied. De 58 cabines
vervoeren maximaal 1400 personen per uur. Voorts zijn er
meer sneeuwkanonnen gekomen, zodat bij minder sneeuwval
ook op de pistes bij het middenstation kan worden geski'd.
O
Eindhoven
Eindhoven Airport, waarvan tegenwoordig veel vakantievluch-
ten vertrekken, wil ondanks de malaise uitbreiden. De eerste
fase, de bouw van onder meer een nieuwe passagiersterminal,
vraagt volgens directeur De Boer een investering van 125 mil
joen gulden. Als alle bouwplannen doorgaan, zullen in 2015 per
jaar ongeveer 1,3 miljoen passagiers gebruik van Eindhoven Air-
port. in 2000 waren er dat ongeveer 325.000 (een record); dit
jaar zijn dat er vermoedelijk niet meer dan 290.000. Die terug
gang is overigens niet veroorzaakt door de aanslagen in de
Verenigde Staten, maar door het faillissement eerder dit jaar
van luchtvaartmaatschappij Base, een van de belangrijkste ge
bruikers van Eindhoven Airport.
Stena line
Het Britse reisvakblad 'Travel Trade Gazette' heeft P&O Stena
Line voor het vierde achtereen volgende Jaar uitgeroepen tot
de beste veerdienstmaatschappij van het Kanaal. P&O Stena Li
ne vaart 35 keer per dag heen en weer tussen Calais en Dover.
In mei van dit jaar werd de nieuwe passagiersroute Zeebrugge-
Dover in gebruik genomen. Op deze dienst zijn vijf afvaarten
per dag in beide richtingen.
Heathrow
De Britse regering neemt binnenkort een besluit over de aan
leg van een vijfde terminal op luchthaven Heathrow bij Lon
den. Daarmee is de discussie over de uitbreiding van de lucht
haven de langstlopende in de Britse geschiedenis. Transportmi
nister Byers heeft te maken met groot verzet van zowel bewo
ners rond de luchthaven als milieuorganisaties tegen de uit
breiding, die zo'n twee miljard pond (ruim zeven miljard gul
den) gaat kosten. Wanneer Byers afziet van de vergroting van
het vliegveld, krijgt hij te maken met de luchtvaartindustrie en
de zakenwereld die de uitbreiding noodzakelijk achten.
Poep
In het Noorder Dierenpark kunnen kinderen (eventueel verge
zeld van ouders en grootouders) de komende wintermaanden
alles te weten komen over poep. Er is een speciaal programma
samengesteld waarbij uit de doeken wordt gedaan welke keu
tels, drollen enzvoort van welke dieren komen. Ook kunnen er
nog tot en met februari enge dieren van dichtbij worden beke
ken (zoals sprinkhanen en spinnen), laten dierenverzorgers
zien waaruit hun werk precies bestaat en wordt het bezoek
een kijkje gegund in de keukens. Want wat eet een flamingo
precies en hoe wordt de maaltijd van een slingeraap samenge
steld? Er kan worden deelgenomen aan meer dan dertig ver
schillende programma's die alle staan vermeld in een brochure
die kan worden opgevraagd bij het dierenpark, telefoon 05 9 1
61 88 00.
Schuldgevoel
Even lekker met z'n tweeën een weekendje weg. Weinig uit
stapjes zijn op het ogenblik populairder. Wat ik me alleen
afvraag: hoe doen die mensen dat? Ik bedoel, de mensen
die nog kleine kinderen thuis hebben.
De discussies die we dertig jaar geleden berden, kan ik me
nog woordelijk herinneren. Waarschijnlijk ook omdat ze zo
zeldzaam waren. Want we gingen wel eens een weekendje
weg, maar hoogstens twee keer per jaar. En dan meestal
omdat verre vrienden iets te vieren hadden.
Het offensief werd ingeluid door de oudste: „Waarom mo
gen wij niet mee?" Wij: „Omdat het een feest is voor grote
mensen." De jongste: „Maar waarom blijven jullie daar dan
slapen?" Wij: „Omdat het zo ver weg is." De oudste: „Maar
dan ga je toch vroeger weg?" Wij: "Als we meteen terug
moeten, kunnen we geen wijntje drinken." De jongste:
"Dan drink je toch cola!"
En zo ging dat de hele middag door. Ergens begin jaren ze
ventig, op een feest in de vermaarde 'Gouden Karper' in
Hummelo viel het me op dat m'n vrouw zo weinig dronk.
„Dat komt, ik wil eigenlijk toch wel weer naar huis, naar de
kinderen," bekende ze.
Diezelfde avond zijn
we nog teruggereden.
200 Kilometer. Schuld
gevoel.
Rob van den Dobbelsteen
