'Ik ben op veel terreinen veel wijzer geworden'
LEIDEN REGIO
Üt het Nieuws
R7
ZATERDAG 10 NOVEMBER 2001
peis=
tijd,
en v|
jegat
gen!
O-20I
iapf
ami
Jan Waldus bekleedt zeven bestuursfuncties na vertrek bij Universiteit
tigini
,eer ïn van Loekievan Maaren als burgemeester van Leeuwar-
|het weer actueel. Wat moetje doen als je op oudere leef
ing de topbaan verliest die je had? Met een leuke regeling
jnatuurlijk thuis achter de clivia's gaan zitten. Maar je kunt
jerlei klussen storten om zo maatschappelijke gebieden te
waarvan je voordien niets afwist. Dat laatste is precies
'aldus heeft gedaan. De voormalige rechterhand van Neelie
(gs op Verkeer en Waterstaat, stapte in 1997 op uit het col-
stuur van de Leidse Universiteit. Murw van de spanning
irtdurende bezuinigingen, „waar ik stapeldol van werd",
nciële man' af van een derde termijn in het college.
■k ubriek gaat over mensen die eerder in het nieuws
en en beschrijft hoe het hen sindsdien vergaat.
'goed overleg' ver-
op 56-jarige leef-
inteerd met een
vrije tijd en met de
ij zijn leven verder
iest geven. Hij wilde
lfo'jwemmen', bereidde
j°foor en ging pas na
selectie in zee met
istellingen. Sinds-
leert hij zijn hobby's
nnis, bridge) met ze
ilende onbetaalde
Vrhcties. In de muse-
le gevangeniswe
reld, de gezondheidszorg en de
woningbouw. „Doelbewust ge
kozen, omdat ik van die terrei
nen niks afwist. Nu wel, en dat
heeft mijn leven verrijkt." Maar
hij komt op grond van al zijn
bezigheden tot een wrange con
clusie. „De verzorgingsstaat in
Nederland kraakt - en dan zeg
ik het nog vriendelijk."
Het lijstje met onbezoldigde
functies is indrukwekkend en
wordt steeds langer. Namens de
Universiteit zit Jan Waldus (59
inmiddels) al sinds zijn vertrek
in het bestuur van de stichting
die het Von Sieboldhuis aan het
Leidse Rapenburg een museale
functie moet geven. Hij is pen
ningmeester van de stichting
Exodus, die (ex-) gedetineerden
woonruimte wil bieden in een
huis aan de Plantage en voert
daarvoor het landelijk overleg.
Daarnaast beheert hij de finan
ciën van woningbouwvereni
ging Willibrord in Zoeterwoude,
van het verzorgingshuis Groen
hoven en van het Schachtenhof
je en het Juffrouw Maas hofje in
Leiden. „En onlangs ben ik nog
gevraagd om de financiële man
te worden bij een landelijk mu
seum. Daar ga ik binnenkort
over praten."
In een gat is hij dus nooit geval
len. „Dat gebeurt niet als je er
zelf achter staat om te vertrek
ken", zegt Waldus. „En dat was
bij mij het geval. Ik had na acht
jaar echt genoeg van de span
ningen rond de voortdurende
bezuinigingen en had er al ste
vig over nagedacht hoe ik mijn
leven zou invullen als ik zou
stoppen met werken. Daarbij
was ik tot de conclusie gekomen
dat je dat beter op jongere leef
tijd kunt doen, omdat je dan
nog wat flexibeler bent - en dat
is goed uitgepakt. Natuurlijk mis
ik de dagelijkse contacten met
mijn vroegere medewerkers,
maar ik ben nu tenminste af van
die stress rond de financiën van
de Universiteit en het doorlo
pend schaven aan het perso
neelsbestand. Die problemen
nam ik mee naar huis en die
sloopten me. Vooral omdat er
maar geen eind aan kwam. Jaar
in, jaar uit moest het mes erin.
Daar werd ik stapelgek van; dat
kwam mijn strot uit."
„Die spanning is nu weg", con
stateert hij opgeruimd. „Ik heb
wel veel functies, maar die be
slaan in totaal maar een aantal
dagdelen per week. Het is alle
maal veel relaxter. Achteraf kan
ik dan ook constateren dat ik er
heel goed aan heb gedaan om
toen op te stappen, in het besef
dat die spanning me in de toe
komst wellicht fataal had kun
nen worden. Vooral omdat ik
Jan Waldus: „Ik had na acht jaar echt genoeg van de spanningen rond de voortdurende bezuinigingen.'
Archieffoto: Henk Bouwman
mijn leven nadien op eigen wij
ze invulling heb kunnen geven.
Met sporten en met allerlei
functies, die ik zelf uit kon kie
zen, omdat ik er voor gevraagd
werd."
Er waren nogal wat instellingen
(„ook commerciële, maar daar
had ik geen zin meer in") die
gebruik wilden maken van de
expertise van de 'vrijgekomen'
doctorandus economie, met rui
me ervaring bij ministeries. Wal
dus werkte op Financiën zo on
geveer met alle departementen
voordat hij er op 32-jarige leef
tijd directeur werd, een positie
die hij later ook bij Verkeer en
Waterstaat bekleedde. Topba-
nen die een vervolg kregen met
de functie in het college van be
stuur van de Leidse universiteit,
waar hij financiën, personeel,
automatisering en huisvesting
in zijn portefeuille had. Officieel
ging hij daar weg omdat hij af
wilde van de spanning, maar
'onderhuids' werkte ook de An
nex-affaire van een paar jaar
eerder mee aan het totstandko
men van dat besluit In de be
stuurscrisis volgend op het
bouwschandaal rond de uitbrei
ding van het Sylvius-laboratori-
um, waarbij door de projectont
wikkelaar vermoedelijk vijf ton
was verduisterd, werd „keihard
op de man gespeeld." Het kostte
collegevoorzitter Oomen de
kop, maar Waldus werd door
staatssecretaris Cohen van on
derwijs nadrukkelijk gevraagd
aan te blijven en hield het nog
drie jaar voL
Daarna veranderde zijn leven
ingrijpend. „Door al die functies
die ik nadien kreeg, ben ik in
aanraking gekomen met een
problematiek die ik anders nooit
zou hebben gekend. Met een
stuk van de maatschappij waar
ik altijd omheen gelopen was. Ik
wist geen bal van de gevange
niswereld en in een verzorgings
huis was ik het laatst in 1975 ge
weest. Nu ik er middenin zit,
denk ik vaak; hoe is het in he
melsnaam mogelijk dat dit alle
maal kan in Nederland? Op alle
terreinen waar ik me beweeg,
merk ik dat er heel slecht wordt
gecommuniceerd, dat de ver
zorgingsstaat verschrikkelijk
kraakt en dat er niet op de toe
komst wordt geanticipeerd."
Voorbeelden heeft hij genoeg.
„Neem, de weerstand van de
buurt bij de totstandkoming van
het project voor Exodus. In een
huis op de Plantage wil die
stichting gedetineerden die het
laatste gedeelte van hun straf
uitzitten en ex-gedetineerden
onderbrengen, om ze onder
deskundige leiding voor te be
reiden op een terugkeer in de
maatschappij. Exodus biedt ze
woonruimte, scholing, werk en
wil ze ook iets laten betekenen
voor de omgeving. Bijvoorbeeld
door ze het Plantsoen een keer
in de week te laten schoonhou
den. In andere huizen, elders in
het land, is aangetoond dat die
aanpak werkt. Waar 70 procent
van de gedetineerden normaal
in de oude fout vervalt, daar
blijft 70 procent van de bewo
ners van zo'n Exodushuis op het
goede pad. En tijdens hun ver
blijf zorgen ze zelden voor over
last. Maar de omwonenden wil
len er niet eens over praten.
Nou kan ik wel begrijpen dat je
problemen hebt met de komst
van zo'n huis, maar dat je er
dan niet over wilt overleggen,
begrijp ik niet."
„Zoals ik ook niet begrijp dat er
zoveel weerstand komt uit de
buurt als woningbouwvereni
ging Willibrord appartementen
wil bouwen aan de Zwetkade in
Zoeterwoude, terwijl uit alles
blijkt dat daar in de toekomst
grote behoefte aan bestaat. Voor
alleenstaande jongeren en voor
ouderen."
Nederland vergrijst, maar daar
wordt nauwelijks op geantici
peerd, aldus Waldus, die vooral
de ontwikkeling in de zorgsector
'zeer zorgelijk' vindt. „Op de be
groting van Groenhoven zit
geen gram vet. Die is zo mager,
dat het heel moeilijk is de be
jaarden die er zitten de reguliere
zorg te geven, omdat we niet
weten waar we de centen van
daan moeten halen. Ik heb dan
ook het grootste respect voor de
mensen die er werken, want
daar zie je echt heel duidelijk
dat de verzorgingsstaat kraakt.
Enerzijds onze eigen schuld
omdat we zwaar op de overheid
zijn gaan leunen, maar ander
zijds gaat het wel om de mensen
die Nederland hebben opge
bouwd. Het is treurig om te zien
hoe we met hen omgaan. En dat
staat ons allemaal te wachten."
„Dat is heel confronterend", be
kent Waldus. „Maar het is ook
heel interessant om de ontwik
keling op al die gebieden te blij
ven volgen, Dat had ik nooit
meegemaakt als ik bij de univer
siteit was gebleven tot mijn
61ste. Dan was ik vermoedelijk
inderdaad thuis gaan zitten. Nu
ben ik op veel terreinen veel wij
zer geworden."
Paul de Tombe
AAN HET WERK
Herman van der Kooij (45),
berenmaker:
Mijn vriend heeft mij min of
meer aan het beren maken
gezet. Hij verzamelt ze en zei
op een dag: waarom ga jij geen
beren maken, volgens mij ben
jij daar heel goed in? Ik was
namelijk altijd al aan het knut
selen. Ik maakte poppen en
kleertjes voor de barbies die ik
verzamel. Dus toen hij met die
beren kwam, dacht ik: waarom
niet? Na een cursus bij een be
kende berenmaakster ben ik
twee jaar geleden begonnen
met mijn eigen label: Barbeera
Bears. Ik wilde geen gewone
beren maken, want daarvan
heb je er al zoveel, en ik was
natuurlijk altijd al met barbies
bezig. Zodoende kwam ik uit
op chique vrouwtjesberen,
veelal met een cocktail- of
avondjurk aan. Het kost me 20
uur om een aangeklede beer te
maken en ik probeer ze op
beurzen te verkopen voor 200
a 300 gulden. Rijk word ik er
dus niet van en dat hoeft ook
niet. Het zou wel mooi zijn als
ik in de toekomst iets meer be
ren verkoop. Dan ga ik minder
uren werken in het onderwijs
en in die tijd thuis beren ma
ken. Dat lijkt mij ideaal. Full
time beren maken, wil ik niet.
Ik hoor van andere berenma
kers dat je dan vereenzaamt.
Maar nu loop ik wel erg op de
zaken vooruit. Eerst maar eens
wat beren verkopen, want echt
storm loopt het nog niet. Dat
verrast me niet, hoor. Mijn be
ren zijn anders. Het zijn geen
knuffelberen en daar moeten
de mensen aan wennen. Maar
de berenwereld is groot dus
dat kan allemaal nog ge beu-
TEKST: MARIJN KRAMP
FOTO: JAN SCHEERDER
Leidsch DagbladAHCHIEYlüX
ANNO 1901
Maandag 11 November
LEIDEN - Heden zijn ter drukkerij van den
heer C. de Bink, Aalmarkt 13, verschenen
twee herdenkingsbriefkaarten: 'Vóór en né
het springen van het kruitschip op 12 Jan.
1807'. (Idee en nette uitvoering zijn van den
heer N. dé Bink). Daar deze briefkaarten de
waarde van een verzameling verhoogen, zul
len velen waarschijnlijk niet verzuimen zich
zulk een stel aan te schaffen.
WADDINGSVEEN - 'Ouwe Miet', zoo wordt
vrouw Loos in de welbekende Kerkstraat ge
noemd, viert deze week haar tachtigsten ver
jaardag. Zoo bar kon het weer niet zijn, of ze
ging nog tot op 't laatst der vorige week naar
het beetworteleiland, om van 's morgens 6
uren tot 's avonds 6 uren te arbeiden, ten
einde iets voor den winter te verzamelen.
Eenige goede ingezetenen hebben nu wat
geld bijeengebracht, om haar op dien jaardag
te verrassen. Dat zal een gelukkige dag zijn
voor de oude vrouw, in wier woning zelden of
nooit noch in eigenlijken, noch in figuurlij
ken zin, een zonnestraaltje viel. Wij hopen
'Ouwe Miet' nog lang in onze Kerkstraat te
ANNO 1976
Woensdag 10 november
DE KAAG - Eigenlijk is jachtzeilmaker De
Ruyter alleen door toeval in 'het vak' terecht
gekomen. De Ruyter, alweer veertig jaar inge
zetene van het landelijke Kaageiland en
evenzo lange tijd jachtzeilmaker, kwam als
jongen van veertien jaar naar het eiland. Net
van school en woonachtig in het Overijsselse
dorpje Ossenzijl hoorde hij 'via-via' dat er op
Kaageiland wel een plaatsje was als leerling-
jachtzeilmaker. De tijden waren bar slecht,
dus trok hij naar De Kaag om het baantje te
kunnen krijgen. ,,lk kwam 's avonds om ne
gen uur de pont over en ben sindsdien maar
gebleven", zegt de zeilmaker, voor wie die
oversteek vandaag precies veertig jaar gele
den is.
Hij begon als leerling bij de schilder-jacht-
zeilmaker. Vier jaar eerst werkte hij alleen
voor kost en inwoning, daarna voor een gul
den zakgeld. Na negentien jaar nam hij het
bedrijf en bijbehorende woning over.
De meeste Kagenaars en waarschijnlijk ook
DE KAAG -
Zeilmaker
De Ruyter in
zijn werk-
plaats,
1 "T rechts een
-rï i assistente
r die een deel
van het 'ma-
Ét chinale'
werk doet.
I Foto: Archief
Leidsch
iM Dagblad
vele watersportliefhebbers daarbuiten, ken
nen De Ruyter. Niet alleen is j^een 'ouder
wets vakman' maar bovendierWe enige zeil
maker die het eiland rijk is. ,,lk heb zoveel
werk dat ik tot volgend jaar mei al vol zit. En
het wordt ieder jaar weer een beetje druk
ker", zegt De Ruyter die dan ook om reclame
niet verlegen zit. Misschien alleen voor het
verkrijgen van personeel.
LEIDEN - Met ingang van 1 april 1977 zal in
Zuid-West op proef voor een jaar een weke
lijkse wijkmarkt worden gehouden. Elke
dinsdag van negen uur 's ochtends tot twee
uur 's middags zal op het parkeerterrein van
het Vijf Meiplein plaats worden gemaakt voor
veertig marktkramen.
.De gemeente komt hiermee in feite tegemoet
aan een wens van de wijkvereniging Actief,
die in maart van dit jaar in een ingezonden
brief in deze krant werd geuit. Bij de keuze
van dinsdag als wekelijkse marktdag is over
wogen dat op woensdag en zaterdag al in de
binnenstad gemarkt kan worden en op vrij
dag in Voorschoten.
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na plaatsing een ingevulde
cheque (geen overschrijvingskaart) ter waarde van rijf gulden (voor een exemplaar van 13 bl| 18 In zwart wit)
op te sturen naar het Leidsch Dagblad. t.a,v. Leidsch Dagblad Archieven, postbus 54, 2300 AB Leiden of door
contante betaling aan de balie van het Leidsch Dagblad aan de Rooscveltstruat 82. U ontvangt de foto binnen
drie weken.