Geweld na liquidatie Palestijn
BUITENLAND
Aantal besmettingen met miltvuur naar zes Grote drie houden eigen eurotopje
Radicale moslims Indonesië zijn snel weer afgekoeld
Mü te koop
Bestuur Arafat weigert vermeende daders van moord op minister uit te leveren
5'Holbewoner Cheney laat
gezicht zien in New York
China en VS schouder aan schouder
Ministers uit
eigen regering
Noord-Ierland
Designshopping
België-special
Onderzoek naar BSE bij
schapen slecht uitgevoerd
)0S alarm bij
>rncentrale VS
fivork - De verscherpte vei-
ieidsmaatregelen rond de
^centrale op Three Mile Is-
id zijn weer opgeheven. Een
ensdag geuit dreigement te-
i de centrale bij het Ameri-
mse Harrisburg bleek 'niet
lofwaardig', aldus de be-
erder. Geheime diensten
dden gewaarschuwd voor
aniet nader toegelicht drei-
,g Daarop gingen in een
aal van dertig kilometer rond
centrale strenge beperkin-
jin. In 1979 vond op Three
le Island een ernstig kernon-
luk plaats, toen een reactor
els smolt.
|-0aeda achter
orii Argentinië
(nos aires - Al Qaeda, de ter-
uorganisatie van Osama bin
den, heeft vorig jaar de ver-
twoordelijkheid opgeëist
or de bomaanslag op een
ids centrum in Buenos Aires
1994, waarbij 85 doden en
Aderden gewonden vielen,
[hebben bronnen bij justitie
de Argentijnse hoofdstad gis-
ien laten weten. Drie mannen
svorig jaar naar de Argentijn-
Ubassade in Saudi-Arabië
|den, zeiden namens al-Qae-
ite spreken. In de gesprekken
trd ook een 'verrassing' voor
NS aangekondigd. Die kon
den verwacht op 26 sep-
iber 2000.
vrijdag 19 oktober 2001
door onze correspondent
Ad Bloemendaal
tel aviv - Na een week van be
trekkelijke rust is gisteren het ge
weld op de Westelijke Jordaanoe-
ver weer in alle hevigheid losge
barsten. De Palestijnen reageer
den furieus op de liquidatie door
Israël van Atef Abayat, een hoge
militieleider in Yasser Arafats Fa-
tah-organisatie.
Gisteravond kwam voor het
eerst in zes weken de Jeruzalem -
se wijk Gilo weer onder vuur te
liggen, en Palestijnse schutters
openden op twee plaatsen het
vuur op Israëlische auto's, waar
bij een dode en drie gewonden
vielen. Drie steden op de West
oever - Ramallah, Nablus en
Jenin - zijn sinds gisterochtend
van de buitenwereld afgesloten.
De in Bethlehem wonende Atef
Abayat stond hoog op de Israëli
sche lijst van gezochte Palestij
nen. In de afgelopen maanden
heeft Israël herhaaldelijk het Pa
lestijnse Bestuur gevraagd hem
uit te leveren of te berechten,
maar zonder resultaat. Hij zou
verantwoordelijk zijn voor de
dood van minstens zes Israëli
sche burgers.
Gistermiddag ontplofte een in
zijn auto geplaatste bom. Ook
twee mede-inzittenden, beiden
Fatah-leden, kwamen om het le
ven. Een uur na de aanslag
kwam de Jeruzalemse wijk Gilo,
gebouwd op een door Israël in
gelijfd deel van de Westoever,
onder vuur te liggen. Zes weken
geleden waren Israël en de Pa
lestijnen overeengekomen dat
de Palestijnse politie ervoor zou
zorgen dat dergelijke beschietin
gen niet meer zouden voorko
men. In ruil daarvoor trok Israël
zijn troepen terug, die het nabij
gelegen Palestijnse stadje Beit
Jala tijdelijk hadden bezet.
Gisteravond beantwoordde het
leger aanvankelijk het vuur en
later in de nacht trokken eenhe
den op naar Beit Jala, waar ze
posities innamen bij de ingang
van de stad. Er is geschoten,
maar er waren vanmorgen nog
geen meldingen van slachtof
fers.
Het Palestijnse Bestuur had eer
der gisteren een Israëlisch ulti
matum voor de uitlevering van
de daders van de moord op mi
nister Rechavam Ze'evi van de
hand gewezen. ,Als de moorde
naars inderdaad in Palestijns ge
bied verblijven, dan zal Arafat
hen laten arresteren en berech
ten, maar uitlevering aan Israël
is uitgesloten", zei gisteren de
Palestijnse minister Ziyad Abu
Zayad.
Israël wil de daders van de aan
slag, van wie het de namen zegt
te kennen, binnen een week in
handen hebben. Blijft Arafat in
Een familielid rouwt om de vermoorde minister Ze'evi, die gisteren
werd begraven. Foto: AP
gebreke, dan zal het gebied
waarover hij het bestuur uitoe
fent worden beschouwd als 'een
entiteit die terroristen herbergt.
Vanaf dat moment zouden de
Amerikaanse acties in Afghanis
tan Israël als voorbeeld kunnen
dienen, aldus de regering.
door onze correspondent
Ans Bouwmans
Washington - Waar is Dick
Cheney? Dick Cheney was in
New York! De Amerikaanse vice-
president, tevens de minst
zichtbare man van de regering-
Bush, bracht gisteren zijn eerste
bezoek aan New York sinds 11
september. Samen met zijn
vrouw en dochter maakte hij
onder zware bewaking de in
drukwekkende tocht naar
Ground Zero', 's Avonds sprak
hij op een diner.
Dick Cheney is bijna nooit te
zien, simpelweg omdat hij presi
dent Bush moet vervangen in
het geval dat. Er mag daarom
niets met hem gebeuren, zodat
de vice-president het grootste
deel van zijn tijd doorbrengt op
een niet nader bekend gemaakte
plek, weg van het Witte Huis. Hij
wordt al de cave man (holbewo
ner) en mystery man genoemd.
Cheney geeft sporadisch een tv-
interview. Hij woont bijeenkom
sten van de nationale veilig
heidsraad op weekendverblijf
Camp David meestal bij via een
videoverbinding. Hij was zelfs
niet bij de belangrijke toespraak
van Bush in het Congres. De vi
ce-president is daarom niet al
leen het mikpunt geworden van
grapjes, maar ook van specula
ties. De woordvoerder van Bush,
Ari Fleischer, heeft al moeten
ontkennen dat Cheney op een
geheime missie in het buiten
land was en dat hij weer hart
klachten zou hebben.
De Washington Post meldde on
langs dat hoge regeringsfunctio
narissen weddenschappen af
sluiten over Cheney's schuil-
plek De mogelijkheden liepen
uiteen van Kabul tot een kliniek
voor plastische chirurgie. In de
Afghaanse hoofdstad was hij in
elk geval niet geweest, zei Che
ney gisteravond tijdens zijn
spreekbeurt op het liefdadig
heidsdiner. Maar die plastische
chirurgie kon nog komen.
>anse politicus
ituurde poeder
ne - Een Franse lokale
iticus is gisteren tot drie
iden cel veroordeeld we-
het versturen van ver-
:hte pakketjes naar collega's.
54-jarige man uit Bayonne
raste meerdere mensen met
>ven met wit poeder. „Het
imaar een grapje", zo ver-
ligde de politicus zich voor
rechter. Frankrijk wil hard
reden tegen mensen die de
tvuuraanslagen in de VS
bruiken. De zwaarst moge-
straf voor grappenmakers
Irie jaar cel en een geldboete
1100.000 gulden.
ok Wereldbank
Sarajevo dicht
ajevo - Nadat de Verenigde
en en Groot-Brittannië him
jassades in Sarajevo giste-
al hadden gesloten uit vrees
raanslagen, heeft ook de
reldbank zijn kantoor in de
nische hoofdstad om veilig-
lsredenen op slot gedaan,
filiaal van de internationale
linstelling zal zeker tot
indag dicht blijven. Over de
ivan de dreigementen zijn
d mededelingen gedaan,
arde Britse ambassade gaf
insdag aan dat er een ver-
id is met het Amerikaans-
se militaire optreden tegen
Taliban in Afghanistan.
ssagiers pakken
«kaper VS aan
riake city - Passagiers van
Amerikaanse Greyhound-
hebben gisteren bij Salt La
ity een man overmeesterd
het stuur had gegrepen en
igde het voertuig te laten
slaan. De kaper zou ook
iben gedreigd met een bom,
ir de politie vond niets. De
1 en zijn vrouw, afkomstig
(ansas, sloegen op de
ht nadat de chauffeur erin
geslaagd de bus te stoppen,
le tijd later kon de politie
aanhouden. Hun motiefis
bekend. Onlangs kwamen
n passagiers van een Grey-
nd-bus om toen een van de
ttenden de chauffeur met
mes te lijf ging.
nnie Mandela
arresteerd
fori a Winnie Madikizela-
idela, x-vrouw van de
I-Afrikaanse oud-president
son Mandela, is gisteren op-
akt en officieel in staat van
huldiging gesteld. Zij is
[eklaagd wegens betrok-
ïeid bij fraude met bankle-
'en, ter waarde van ruim
000 gulden. Ze is nu weer
orgtocht vrij. Winnie Man-
is afgevaardigde van het
rende ANC, en voorzitter
de vrouwenbond van de
ij Zij zou indirect bij de
de betrokken zijn. Het gaat
iele om leningen die zijn
bekt aan de vrouwenbond,
nie staat op 20 november
euw voor de rechter.
ien uit Japanse
tter geborgen
ttiuiu - Duikers var, de
rikaanse marine hebben
de kust van Hawaii de lij-
[eborgen van drie opvaren-
van de Japanse viskotter
ie Maru. Die zonk in febru-
ij Hawaii, nadat ze was ge-
1 door de atoomonderzeeër
Greenville. Negen van de
'varenden kwamen om.
ers van Smit Tak hebben
lime Maru afgelopen
einde van de bodem ge
en op sleeptouw genomen
ondiep water.
door onze correspondent
Ans Bouwmans
Washington - Het aantal milt
vuurinfecties in de Verenigde
Staten is opgelopen tot zes. Bij
een medewerkster van tv-zender
CBS in New York en een be
ambte van het postkantoor in
Trenton, New Jersey zijn giste
ren huidinfecties door miltvuur-
bacillen vastgesteld. Minister
Ridge van binnenlandse veilig
heid probeerde gisteren het pu
bliek gerust te stellen door te
benadrukken dat er ondanks
duizenden onderzoeken nog
steeds slechts een beperkt aan
tal infecties is.
Zijn optreden kwam gisteren na
kritiek dat de Amerikaanse rege
ring onduidelijk en niet eensge
zind reageert op de antrax-aan-
vallen. De brieven met miltvuur-
bacillen aan NBC in New York
en de Senaat en het opduiken
van besmettingen bij de media
en het postkantoor zorgen voor
nervositeit en onrust. Het be
sluit om een deel van de parle
mentsgebouwen tijdelijk te slui
ten droeg niet bij aan het kalme
ren van een schrikachtige natie.
Ook gisteren stonden medewer
kers van het Capitool weer in de
rij om een test op aanwezigheid
van antrax te ondergaan, ook al
vinden de gezondheidsdiensten
verder onderzoek eigenlijk niet
meer nodig. Woensdag werd
vastgesteld dat 31 mensen in of
rond het kantoor van senator
Daschle, de geadresseerde van
de brief, waren blootgesteld aan
de bacterie. Daar kwamen er
gisteren geen meer bij.
De brieven aan Daschle en NBC
zijn beide via het postkantoor in
Trenton gestuurd. De besmette
postbeambte daar heeft ze wel
licht in handen gehad. Onder
zocht wordt of ook een tweede
medewerker de ziekte heeft op
gelopen. De bron van de be
smetting van de CBS-mede-
werkster is nog niet bekend.
FBI-directeur Robert Mueller en
de Amerikaanse posterijen heb
ben een beloning van 2,5 mil
joen gulden uitgeloofd voor tips
die leiden tot de veroordeling
van een verzender van antrax-
bacillen. De FBI zou volgens de
New York Times een relatie tus
sen de brieven en al-Queda, het
terreurnetwerk rond Osama bin
Laden, niet uitsluiten, en doet
dan ook gericht onderzoek naar
een verband met 11 september.
Maar ook wordt niet uitgesloten
dat de dreiging uit eigen land af
komstig is.
Bij de Amerikaanse ambassade
op de Fiji-eilanden kwam giste
ren een brief binnen met een
verdachte stof, gericht aan de
ambassadeur. De postkamer
ontdekte de brief. Medewerkers
die ermee in aanraking kwamen
zijn preventief behandeld. In
een brief die uit de VS naar Bue
nos Aires is gestuurd, is 'voor 98
procent zeker' de miltvuurbac-
terie aangetroffen. Dat meldden
Argentijnse media gisteren op
gezag van het ministerie van
volksgezondheid. Als die dia
gnose klopt, is het het tweede
geval van een echte miltvuur-
brief buiten de VS. Eerder don
derdag werd de miltvuurbacte
rie in Kenya gevonden.
door onze correspondent
Hetty van Rooij
brussel - De leiders van de drie
grote EU-landen Groot-Brittan
nië, Frankrijk en Duitsland ge
bruiken de eurotop in Gent van
daag om een apart onderonsje
te beleggen. Dat is tegen het ze
re been van Romano Prodi,
voorzitter van de Europese
Commissie, die vreest voor uit
holling van de positie van 'Brus
sel'. „Het is niet leuk als sommi
gen om de tafel gaan zitten en
anderen worden uitgesloten",
was zijn reactie.
Het aparte beraad van premier
Blair, president Chirac en
bondskanselier Schroder draait
onder meer om de vraag of
Duitsland en Frankrijk militair
shanghai - De Amerikaanse president George Bush en
zijn Chinese ambtsgenoot Jiang Zemin gebaren hoffelijk
naar elkaar, na het eerste overleg dat zij met elkaar heb
ben gehad. Bush zei er het volste vertrouwen in te heb
ben dat China 'schouder aan schouder staat' met de Ame
rikaanse bevolking in de strijd tegen de terreur. Hij zei
ook tevreden te zijn over de samenwerking met China bij
het verzamelen van inlichtingen en de ontmanteling van
het financiële netwerk van Osama bin Laden. De twee lei
ders spraken met elkaar aan de vooravond van de APEC-
top in Shanghai. Bush hoopt tijdens die bijeenkomst van
landen uit Azië en het Pac'rfisch gebied meer steun te wer
ven voor de Amerikaanse campagne tegen terrorisme. De
top begon echter niet lekker: Taiwan boycot de bijeen
komst, omdat China heeft geweigerd de voormalige vice-
president van Taiwan te accepteren als bezoeker. Het is
voor het eerst dat Taiwan het economische forum niet bij
woont. China en Taiwan zien elkaar als afvallige provin
cies en leven op voet van oorlog met elkaar. Foto: AP-
/Greg Baker
hong kong/anp - Na de aanslagen in
Amerika, en zeker na begin van de militai
re acties in Afghanistan, liepen radicale
moslims in Zuidoost-Azië met het vuur in
hun ogen te hoop tegen de 'ongelovige'
VS. Dreigende woorden over een heilige
oorlog tegen de vijand borrelden op uit
Maleisië, de Filipijnen en vooral Indonesië.
Maar intussen lijkt de kritiek grotendeels
verstomd, en richten de groepen zich weer
vooral op hun binnenlandse agenda.
De gezaghebbende Far Eastern Economie
Review spreekt in het nummer van deze
week over 'veel praatjes en weinig actie'.
Tot een grote volksmobilisatie heeft de
woede in elk geval niet geleid. „Velen
vinden de binnenlandse problemen ge
woon belangrijker. Anderen denken dat
het in tijden van economische proble
men wellicht beter is de VS te vriend te
houden."
Het al 36 jaar bestaande 'Indonesisch
Front van Verdedigers van de Islam' riep
kortgeleden op tot een jihad. De stomen
de retoriek leidde tot verontruste reacties
van buitenlanders in Indonesië. De Ame
rikaanse en andere ambassades gingen
zelfs even dicht. Desondanks wist de
groep in het miljoenenland maar enkele
honderden hardliners op de been te
brengen.
Een zegsman van de Indonesische isla
mitische jeugdbeweging GPI, die gere
geld opriep tot de jacht op Amerikanen,
erkent dat het publiek de acties 'nog niet
helemaal steunt'. Ook de aankondiging
van groepjes jonge moslims om te gaan
vechten in Afghanistan lijkt vooralsnog
een loze kreet. Zevenhonderd mensen
tekenden in. De kans dat ze ooit gaan
lijkt minimaal.
En dan is er de Laskar Jihad. Misschien
wel de radicaalste moslimgroep in Indo
nesië. Leider Jafar Umar Thalib vocht zelf
tegen de Russen in Afghanistan, maar de
afgelopen weken bleef hij grotendeels uit
de wind. Op een vraag van de Far Eastern
Economie Review waarom Laskar Jihad
niet meedoet aan de anti-Amerikaanse
protesten, zei een zegsman dat een reac
tie nog altijd 'intern moet worden afge
stemd'.
Waarnemers denken dat Laskar Jihad
zich ook koest houdt om te voorkomen
dat de groep militair wordt aangepakt
door het Indonesische leger. Dat zou de
binnenlandse acties van de groep tegen
christenen alleen maar kunnen versto
ren. Thalib zelf noemde Osama bin La
den zelfs 'religieus leeg'. „Hij heeft alleen
gaan deelnemen aan de oorlog
in Afghanistan. Zowel Schroder
als zijn 'groene' minister van
buitenlandse zaken Fischer
noemden het deze week 'een
kwestie van tijd' voordat Duits
land soldaten gaat leveren. Ook
Frankrijk wil een grotere rol in
de oorlog tegen het terrorisme.
Het topje van de drie groten
confronteert de Europese Com
missie, het dagelijks bestuur van
de Europese Unie, hardhandig
met de grenzen van haar be
voegdheden. De lidstaten kun
nen op militair gebied hun ei
gen keuzen maken; 'Brussel'
heeft daar geen zeggenschap
over. Pas als Blair, Chirac en
Schroder onderling zaken heb
ben gedaan, schuiven ze van
middag in Gent aan bij de ande-
re twaalf regeringsleiders.
Prodi, hoewel niet blij, bagatelli
seerde gisteren de bijeenkomst
van het trio. Hij benadrukte dat
de Europese Commissie haar
sturende rol niet mag verliezen.
Op de 'zeer lange termijn' moe
ten de landen militaire bevoegd
heden afstaan aan Brussel, vindt
hij. „Versnippering doet afbreuk
aan de macht van Europa."
Schroder probeert vandaag in
Gent verder steun te krijgen van
collega-regeringsleiders voor
een nieuw Europees vredesiniti
atief voor het Midden-Oosten.
In een brief aan de regeringslei
ders wijst ook eurocommissaris
voor buitenlandse betrekkingen
Patten op de noodzaak om het
vredesproces weer Mot te trek
ken.
(advertentie)
door onze correspondent
Harm Harkema
londen - De grootste politieke
partij van Noord-Ierland, de Ul
ster Unionist Party (UUP) van
Nobelprijswinnaar David Trim
ble, heeft gisteren de Noord-Ier
se regionale regering opgebla
zen.
Zoals al werd verwacht trok de
UUP haar drie ministers terug
uit de regering, nadat vorige
week een unionistische poging
om het Republikeinse Sinn Féin
eruit te zetten was mislukt. Door
het besluit van de UUP houdt
de crisis in het Noord-Ierse on
verminderd aan.
David Trimble en zijn partij wei
geren langer samen te werken
met Sinn Féin, omdat het verbo
den Ierse Republikeinse Leger
(IRA) nog steeds geen wapens
heeft vernietigd. Sinn Féin is de
politieke tak van de IRA.
In het kielzog van de UUP geven
ook de twee ministers van de ra
dicale Democratie Unionist Par
ty van dominee Ian Paisley er de
brui aan.
De Britse regering staat nu voor
de keus om nieuwe verkiezingen
uit te schrijven of de Noord-Ier
se provincie weer direct onder
het bestuur van Londen te bren
gen. Verwacht wordt dat Lon
den het laatste doet, in de hoop
dat het IRA op korte termijn als
nog gaat ontwapenen, waarna
het Noord-Ierse zelfbestuur kan
worden hersteld.
In de Britse en Ierse pers wordt
sinds enige weken volop gesug
gereerd dat het IRA inderdaad
op het punt zou staan te ontwa
penen. De druk op de IRA om
de wapens in te leveren, is
enorm toegenomen als gevolg
van de aanslagen in de VS.
284 pagina's!
Dubbeldik
novembernummer
Fornuizen, haarden,
chaises longues,
kranen, tv's
13 inspirerende
badkamers
Ook: een bijzondere
badkamerwinkel en
de mooiste badkamer-
Met heel veel huizen:
van minimale loft tot
art-decohuis
En: de nieuwste,
lekkerste restaurants
van Antwerpen
volgelingen omdat hij geld heeft." Laskar
Jihad zou geld van Bin Laden ook heb
ben geweigerd.
Analisten wijzen onder meer op een ge
brek aan financiën dat de extremistische
organisaties in Indonesië parten speelt.
Bovendien zijn de radicale moslims in de
archipel niet verenigd. Onderling zijn er
diepgaande verschillen van mening over
de te volgen religieuze doctrine en over
andere onderwerpen.
Ongevaarlijk zijn de ontwikkelingen in
Indonesië toch ook weer niet. Volgens de
Far Eastern Economie Review kan een
echt langdurige Amerikaanse militaire in
terventie uiteindelijk ook bij meer gema
tigde moslims de vlam in de pan doen
slaan. De steun voor de extremistische
groepen kan dan snel toenemen, met alle
gevolgen voor de toch al broze binnen
landse stabiliteit van dien.
brussel/anp - Er blijken grote gadering gepland naar aanb i-
blijken grote
twijfels te zijn over de kwaliteit
van een alarmerend Brits onder
zoek, waaruit eerder deze week
bleek dat de gekke-koeienziekte
(BSE) ook bij schapen zou voor
komen. Contra-onderzoek heeft
aangetoond dat de studie vrijwel
zeker niet goed is uitgevoerd.
De ondeizochte schapenherse-
nen hebben mogelijk contact
gehad met runderhersenen. Bo
vendien waren de schapenkop
pen verzameld voor een heel
ander doel dan BSE-onderzoek,
aldus de Britse regering. De me
dedeling is van groot belang.
Een wetenschappelijk adviesco
mité van de Europese Commis
sie had voor vrijdag al een ver
gadering geplana naar aanlei
ding van het Britse onderzoek.
De afgelopen dagen waren sce
nario's bedacht, waaronder het
massaal doden van schapen in
Europa. Ook in Nederland stond
het ministerie van landbouw in
de startblokken om maatregelen
te nemen. Vanwege de gerezen
twijfels wordt het onderwerp
van de agenda afgevoerd, aldus
een woordvoerder van de Euro
pese Commissie. Het onderzoek
in Groot-Brittanië gaat wel door.
BSE kan een gevaar voor men
sen zijn. Wie besmette organen
eet, loopt enige kans op de fata
le hersenziekte Creutzfeldt-la-
kob.
