Onderwijsraad wil minder
vakken in basisvorming
BINNENLAND
Onderzoek legt relatie tussen
borstkanker en nachtdienst
De grootste kerstshow van Nederland is nu geopeni
Groenlinks verdeeld
over bombardementen
Mobieltje verandert relaties wereldwijd
Vijftigplusser
grote vervuiler
Twee doden bij brand
Paars-3
Tweede Kamer ruziet over
behandeling Schipholwet
'Problemen vragen offers'
Kind uit Theems mogelijk
slachtoffer zwarte magie
ider astma
root gezin
ifiEN - Iemand met veel
broers en zussen heeft
inere kans op allergie.
Kuit het promotieon-
;van G. Koppelman aan
suniversiteit Groningen
Allergie blijkt in grote
jen minder vaak voor te
vermoedelijk doordat
»ere kinderen daar meer
js doormaken en daar-
jinder allergiegevoelig
mans belooft
port ESF-geld
wg Minister Hermans
vijs) laat de Algemene
;amer opnieuw de beste-
n Europese subsidies
oeken. Hij reageerde
ie gisteren op beschuldi-
uit de Tweede Kamer
d uit het Europees Soci-
ds (ESF) is gebruikt om
igingen in het beroeps
ijs te compenseren.
woensdag 17 OKTOBER 2001
lilji
den haag/anp - Minder vakken,
drie verschillende niveaus en een
tijdsduur van twee jaar. Zo moet
de vernieuwde basisvorming er
vanaf 2004 uitzien. Dat staat al
thans in het advies dat de Onder
wijsraad gisteren liet verschijnen.
Met dit advies geeft de raad een
antwoord op kritiek van de On
derwijsinspectie dat de basis
vorming overladen en versnip
perd is. Een scheiding van een
verplicht en een vrijwillig deel
moet tot verlichting leiden.
Tot het verplichte deel behoren
de basisvakken Nederlands, En
gels en wiskunde, het nieuw te
ontwikkelen vak Science (dat
natuurkunde, scheikunde, bio
logie en techniek moet bunde
len), alsmede sociaal-culturele
vakken en lichamelijke opvoe
ding. In de oude basisvorming
was sprake van vijftien vakken.
De nieuwe opzet spreekt staats
secretaris Adelmund (onderwijs)
aan. Wel waarschuwde de be
windsvrouw ervoor dat de ver
schillende niveaus niet moeten
leiden tot schotten. Zij vindt dat
doorstroming van leerlingen
naar andere onderwijsvormen
voorop moet staan.
Het verplichte deel moet vijf
achtste van de onderwijstijd in
beslag nemen. Buiten dat deel
vallen verzorging en godsdienst.
Ook een apart vak informatie-
en communicatietechnologie
vindt de raad niet nodig.
De Tweede Kamer stemt in gro
te lijnen in met het advies. Het
Tweede-Kamerlid Barth (PvdA)
vindt wel dat de Onderwijsraad
met de keuze voor niveauver
schillen weinig creatief is. Zij
vindt dat het voortgezet onder
wijs meer individueel 'maat
werk' moet bieden zoals ook op
basisscholen gebeurt. Ook heeft
zij bezwaren tegen het schrap
pen van Frans en Duits uit het
verplichte deel.
Comielje (WD) voelt niet veel
voor het vak Science naar het
model van de raad. Hij vindt dat
biologie als apart vak moet blij
ven bestaan. Ook Mosterd
(CDA) voorziet problemen bij de
clustering van vakken.
Lambrechts (D66), die enthousi
ast is over het advies, denkt dat
het onderwijsveld de nieuwe
aanpak niet 'gelooofwaardig'
vindt. Enige maanden geleden
stemde de Tweede Kamer in
met een aanpassing van de 'ou
de' basisvorming. De WD en
D66 waren daar tegen.
Adelmund gaat nu met de on
derwijsorganisaties overleggen
over het advies. In december
volgt een definitief standpunt.
amsterdam/anp - Het zijn niet
de junks of alcoholisten die de
meeste overlast veroorzaken in
Amsterdam, maar alleenstaande
Nederlandse mannen van vijftig
jaar en ouder. Dit blijkt uit het
jaarverslag van de afdeling
Vangnet en Advies van de Am
sterdamse GG&GD.
De afdeling kreeg de afgelopen
twee jaar 53 procent meer hulp
vragen binnen ten opzichte van
1998. Bijna 65 procent betrof
overlast door vervuiling. Het
grootste gedeelte van deze cliën
ten is de wat oudere alleen
staande man. Voor deze klach
ten heeft het Vangnet is de func
tie 'inspecteur hygiënisch wo
ningtoezicht' in het leven geroe
pen. De politie meldt probleem
gevallen steeds vaker bij de GG
&GD. De cliënten vragen zelden
zelf om hulp.
iperszoon
[inden
Ns - Bergingsduikers
gisteravond in het
chip Bo Gy op de Wes-
Ide het stoffelijk over
zonden van een 15-ja-
gen uit Terneuzen. De
irszoon werd vermist
et vaartuig maandag-
apseisde toen een
ger het had volgeladen
<1. Twee opvarenden
zich redden. Gister-
jerd bij laag water het
de jongen aangetroffen
chip.
e vangst
>rondstof
Politie en justitie heb-
n een industrieterrein in
jurgse Eijsden 17.000
ndstof voor xtc-pillen
l' in beslag genomen. Dat
M g voor minimaal 280
J? pillen. Het is een van
tste vangsten ooit in Ne-
gedaan. De inval in de
10 erd vorige week dinsdag
k in, maar werd tot nu toe
13 uden. Twee mannen uit
zijn aangehouden.
Hope?-
geschoten
- Een geldloper is gis-
ag ernstig gewond ge-
een gewapende over-
ia! hiedam. Hij werd over-
|C; phet moment dat hij
eldautomaat een geld-
inzijn handen had. De
aakte geen buit, omdat
tte leeg bleek. De 22-ja-
v erdammer werd in
kende toestand naar
thuisgebracht.
geld voor
:jwoningen
c De staatssecretaris-
enthart (volksgezond-
Remkes (volkshuisves-
w Hen tot eind volgend
ig miljoen gulden be-
ar voor projecten die
elijk maken dat men-
l. tandig wonen en tege-
j r ende zorg krijgen. Cor-
en betrokken instan-
aen de subsidie krijgen
31 selijke aanpassingen
ingen te maken.
Amsterdam - Door een brand vanmorgen in een pand in Amsterdam zijn twee doden
gevallen en twee mensen gewond geraakt. Rond vijf uur vond in een hoekpand aan de
Admiraal de Ruijterweg een zware explosie plaats waarna er brand uitbrak. De oorzaak
van de explosie is nog niet bekend. Ondanks de vondst van een jerrycan gaat de politie
'absoluut niet uit van een aanslag.' Foto: ANP/Robbert Slagman
oenen
BSE-test
De Europese Com-
ekt volgend jaar 155
^euro uit voor de bestrij-
dierziekten. Het leeu-
is bedoeld voor de
van testmateriaal voor
Ierland krijgt 5,8 mil-
0. De EU kent sinds dit
intensief BSE-opspo-
gramma, dat volgens
unissaris Byrne (volks-
ïid) een succes is.
moet verder worden
aan verbetering van de
eid van de veestapel.
wet moet
en gewijzigd'
etl 5- Volksvertegenwoor-
ijs 'oeten niet meer tus-
uit hun partij kunnen
.w en voor zichzelf verder
D en CDA willen dat
m; 'et hiertoe de Kieswet
nu (et plan is opgezet na
ijli He rond CDA-Kamerlid
<m 3110 van begin dit jaar.
washington/rtr - Vrouwen die veelvuldig nacht
diensten draaien, hebben mogelijk zestig procent
meer kans op borstkanker. Volgens onderzoek van
het Fred Hutchinson onderzoekscentrum voor
kanker in het Amerikaanse Seattle heeft dat ver
hoogde risico te maken met licht.
„Blootstelling aan licht tijdens de nacht kan het ri
sico op borstkanker vergroten, doordat het de na
tuurlijke nachtelijke productie van het hormoon
melatonine kan onderdrukken", aldus een van de
onderzoekers. Minder melatonine kan er vervol
gens voor zorgen dat de eierstokken meer oestro-
geen gaan produceren. Het ontstaan van borst
kanker staat weer in verband met de productie
van dit vrouwelijke geslachtshormoon.
Voor hun onderzoek ondervroegen de weten
schappers 813 vrouwen tussen de 20 en 74 jaar
met borstkanker. Zij werden vergeleken met ge
zonde vrouwen. De onderzoekers stelden onder
meer vragen over werk- en slaapgewoonten die de
vrouwen er de afgelopen tien jaar op nahielden.
Op basis daarvan kwamen zij tot het verhoogde ri
sico van zestig procent. Dat gaat daarbij voorna
melijk op voor vrouwen die zeker 4,5 jaar min
stens drie nachten per week op zijn.
Het onderzoekscentrum kwam op het idee om de
relatie tussen licht en borstkanker te onderzoeken
nadat diverse studies lieten zien dat blinde vrou
wen minder kans hebben op deze vorm van kan
ker.
Het zal overigens nog even duren voordat artsen
vrouwen gaan ontraden om 's nachts te werken.
De relatie tussen nachtelijk licht en borstkanker is
nog niet onomstotelijk vast komen te staan. Zo
zou ook stress een rol kunnen spelen bij het ont
staan van de ziekte.
den haag/gpd - Binnen Groen
links neemt de weerstand toe
over de Amerikaanse bombar
dementen op Afghanistan. In de
Tweede- en Eerste- Kamerfrac
ties wil een aantal leden de
bombardementen eigenlijk niet
meer steunen. Groenlinks eist
vandaag dat de regering aan
dringt op een bombardements
pauze in Afghanistan.
Ook in het land neemt binnen
Groenlinks de onvrede toe. Zo
zegde het Amsterdamse ge
meenteraadslid Boerlage giste
ren haar partijlidmaatschap op
omdat zij het niet eens is met
het officiële standpunt van de
partij. Die steunt de Nederland
se regering, die achter de door
COMMENTAAR
Verkiezingsprogramma's van politieke partijen worden
doorgaans niet in grote oplages gedrukt. Het zijn taaie boek
werkjes, waarin de goede bedoelingen verstopt gaan achter
lange reeksen cijfers en technische voorstellen. De kiezer laat
het doorgaans onverschillig: die stemt uit traditie, óf op de
aantrekkelijkste persoonlijkheid onder de lijsttrekkers. De
belangrijkste functie van de verkiezingsprogramma's is dat
politieke partijen vooraf aan elkaar duidelijk maken hoe ze
de onderhandelingen over een nieuwe regeringscoalitie wil
len ingaan. Nu de grote politieke partijen hun 'openingsbod'
op tafel hebben gelegd, is in een klap duidelijk dat Neder
land na de Kamerverkiezingen van volgend voorjaar afste
vent op een heruitgave van het Paarse monsterverbond tus
sen PvdA en WD.
De verkiezingsstrijd zal anders suggereren. De WD presen
teerde gisteren een concept-programma waarin klassieke li
berale thema's worden aangeroerd. Een harde aanpak van
asielzoekers en de WAO, een streng financieel beleid, stevige
lastenverlichtingen. Uitschieter in het WD-programma is
het electoraal briljante idee de onroerendezaakbelasting af te
schaffen. Die maatregel, verpakt als een manier om werklo
zen gemakkelijker de overstap naar betaald werk te laten
maken, zal vooral het welvarende en huizenbezittende deel
van de natie aanspreken. Het voorstel kost negen miljard
gulden en lijkt daarmee duur, politiek is het goedkoop.
Of de WD met haar pleidooien voor voortgezette belasting
verlichting de juiste snaar in de samenleving weet te raken, is
de vraag. PvdA, CDA en D66 voelen beter aan dat het tijd is
de kaalslag in de collectieve voorzieningen aan te pakken.
Maar hun centrale probleem is dat het onderwijs en de zorg
met alleen maar meer geld niet uit de brand geholpen zijn.
In de verkiezingsstrijd zullen deze klassieke tegenstellingen
worden uitvergroot, om daarna in de coalitie-onderhande
lingen eenvoudig te worden overbrugd. Paars is wat dat be
treft een voorspelbaar boek. Alleen wanneer de kiezers mas
saal protesteren en stemmen op partijen als Leefbaar Neder
land, SP of Groenlinks, wordt een heruitgave van het stuk
gelezen boek minder voor de hand liggend.
door onze Haagse redacteur
Hans Jacobs
den haag - De 'Schipholwet'
heeft gistermiddag voor enorm
tumult en getouwtrek gezorgd
in de Tweede Kamer. De wet re
gelt de voorschriften waaraan de
luchthaven zich moet houden
na het in gebruik nemen van de
vijfde start- en landingsbaan.
Zonder die wet kan Schiphol
niet verder, reden voor minister
Netelenbos (verkeer en water
staat) om er flink vaart achter te
willen zetten.
De Tweede Kamer heeft vorige
week ruim twaalf uur achtereen
over de wet gepraat. Netelenbos
heeft toen veel toezeggingen ge
daan. Afgelopen maandag lag
bij de griffie van de Kamer de
aangepaste tekst. De verdere be
handeling van de wet werd voor
vanavond tien uur geagendeerd,
maar daar namen Groenlinks,
Christenunie en SGP geen ge
noegen mee. „Ik heb de stukken
niet met mijn fractie kunnen be
spreken", aldus een boze
GroenLinks-voorman Rosen-
möller. CDA, PvdA en WD be
schuldigden Groenlinks echter
van tijdrekken. „Waarom stem
men ze niet gewoon tegen de
wet, in plaats van hem op deze
manier proberen tegen te hou
den", aldus een WD-Kamerlid.
Achter gesloten deuren werd
vervolgens verder beraadslaagd
over de wet, die uiteindelijk toch
vanavond laat zal worden be
handeld. Het is de bedoeling om
er dan morgen - de laatste ver
gaderdag voor het herfstreces-
over te stemmen. De verwach
ting is dat de wet wordt aange
nomen.
WD presenteert verkiezingsprogramma
de Amerikanen geleide militaire
acties staat. Het partijbestuur
van Groenlinks beraadt zich of
de partij wel mee kan doen aan
een anti-oorlogsdemonstratie
zaterdag.
Tweede-Kamerlid Pitstra heeft
de fractie gisteren voorgesteld
de steun aan de bombardemen
ten in te trekken. Minimaal drie
parlementariërs zouden het met
hem eens zijn. „Vrijdag is er een
ingelaste EU-top over Afghanis
tan. Wij wachten af wat dan de
stand van zaken is", aldus
Pitstra.
Zaterdag haalde Rosenmöller
nog hard uit naar de SP, die als
enige in het parlement de bom
bardementen afwijst.
den haag/gpd - Als het aan de
WD ligt, worden de spaarloon
regelingen waar veel werkne
mers aan meedoen in de ko
mende kabinetsperiode afge
schaft. Dit belastingvoordeel
voor de sparende werknemer
kost de schatkist jaarlijks zo'n
1,65 miljard gulden. De partij
wil het geld onder andere ge
bruiken voor afschaffing van de
onroerendzaakbelasting (ozb).
Dit staat in het ontwerp-verkie-
zingsprogramma dat de WD
gisteren presenteerde.
Volgens de voorzitter van de
programmacommissie, Korte-
weg, zou het leuk zijn als de
spaarloonregelingen bleven be
staan. „Maar de problemen in
de samenleving vragen om of
fers. Het geld dat we hiermee
besparen, hebben we hard no
dig voor andere onderwerpen."
Zo wil de partij 8,50 miljard gul
den extra investeren in onder
meer onderwijs, veiligheid en
nieuwe wegen.
Om alle belastingverlagingen en
investeringen te kunnen beta
len, wordt er ook fors bezuinigd
op de WAO. Dat zou 1,5 miljard
gulden besparen. Verder moet
er onder andere worden gekort
op de subsidies voor bedrijven
en op het aantal ambtenaren in
dienst van de rijksoverheid.
De PvdA is ongerust over de fi
nanciële keuze van de WD. Zij
wil 3,5 keer meer uitgeven aan
lastenverlichting dan aan inves
teringen in zorg en onderwijs,
aldus de PvdA. Zorgen maakt de
PvdA zich ook over de plannen
met betrekking tot de WAO. D66
vindt dat de WD 'veel over heeft
voor de inkomens maar erg wei
nig voor de samenleving', aldus
fractieleider De Graaf.
door Rudi Buis
londen/dpa-anp - De politie in
Londen onderzoekt of er zwarte
magie in het spel was bij de
moord op het zwarte jongetje
wiens romp vorige maand in de
rivier de Theems is aangetrof
fen. De politie doet op dit mo
ment onderzoek naar Zuid-Afri
kaanse medicijnmannen in Eu
ropa. Zij zouden kinderen om
brengen om 'geneesmiddelen'
te maken. Met name bloed en
vlees van kleine kinderen zou
den hiervoor geschikt zijn.
Het rompje van het jongetje in
de Theems en dat van het meis
je bij strand Nulde zijn op gelij
ke wijze toegetakeld. In beide
gevallen ontbraken armen, be
nen en het hoofd. Ook waren
beide slachtoffers ongeveer zes
jaar oud.
In het Nederlandse onderzoek
wordt de theorie over zwarte
magie niet serieus genomen. „Er
is geen enkele aanwijzing dat
het medicijnmannen betreft",
stelt een woordvoeder van de
politie Noord- en Oost-Gelder
land. Wel is volgens hem de the
orie in gesprekken met de Lon-
dense politie 'wel eens' ter spra
ke geweest.
Het hoofdje van het meisje werd
enkele dagen na de vondst van
de romp in de Nieuwe Water
weg in Hoek van Holland ge
vonden. Justitie besluit binnen
kort of de reconstructie van het
hoofd openbaar wordt gemaakt.
den haag - Of het nu de bossen van Fin
land zijn of de woestijnen van Dubai, hip
pe telefoondeuntjes op de achtergrond
zijn niet meer weg te denken. Het mense
lijk gedrag wereldwijd is dan ook veran
derd sinds de invoering van de mobiele te
lefoon. Dat stelt de Engelse wetenschap
per Sadie Plant in haar rapport 'On the
mobile' dat vanmiddag is gepresenteerd.
Sadie Plant heeft onder meer onderzoek
gedaan in wereldsteden als Chicago,
Londen, Hong Kong en Tokyo. Ze komt
tot de conclusie dat mannen en vrouwen
een verschillende waarde toedichten aan
hun mobiele telefoons. Mannen zien het
mobieltje meer als statussymbool. Sadie
Plant suggereert dat mannen die hun du
re mobieltje opzichtig dragen, bijvoor
beeld voor het kruis aan de broekriem,
daar seksuele bedoelingen mee hebben.
Bij vrouwen is dat juist andersom. Vrou
wen die hun draadloze telefoon duidelijk
zichtbaar voor derden dragen, geven ei
genlijk aan: 'Probeer me maar niet te ver
sieren. Ik ben niet alleen, maar samen
met mijn telefoon'. Vrouwen in Bangkok
laten dat duidelijk merken, door de tele
foon soms als sierraad om de nek te dra
gen.
Plant concludeert na onderzoek in enke
le Londense kroegen, dat telefoongedrag
verschilt tussen tafeltjes met alleen man
nen, vrouwen of stelletjes. Bij de mannen
was er op 38 procent van de tafeltjes
geen telefoon zichtbaar, bij de stelletjes
42 procent, terwijl bij de vrouwen meer
dan de helft geen telefoon op tafel had
liggen. Daaruit concludeert Plant dat
vrouwen gevoeliger zijn voor verstoring
van hun gesprekken door rinkelende te
lefoons.
De mobiele telefoon geeft de liefde vol
gens de Engelse wetenschapper nieuwe
impulsen. Een zakenman in Chicago, die
ver van huis was zei: „Graag zou ik de te
lefoon uitzetten als ik het bed met ie
mand deel. Alleen vindt mijn vrouw het
verdacht als ze me tegenwoordig even
niet kan bereiken." Maar andersom kan
ook, blijkt uit de woorden van een meisje
dat haar vriendje verliet vanwege de tele
foon. „Hij belde de hele dag door. Hij ge
bruikte mijn mobieltje om te controle
ren."
In elk geval heeft de seksindustrie baat
bij het anonieme mobieltje. Hoertjes in
Bangkok zijn niet langer afhankelijk van
'Big Mama's', die in groezelige kroegjes
afspraken regelen voor de dames met he
ren die er extreme wensen op na hou-
den.
Verder stelt Sadie Plant dat gebruikers
van het mobieltje grofweg gezegd twee
houdingen aannemen. De 'speakeasy'
categorie gooit het hoofd naar achter en
begint een luidruchtig gesprek. De groep
'spacemakers' buigt het hoofd juist naar
voren en praat zachtjes, soms zelfs met
de tweede hand voor de mond, üfltte te
lefoon.
Verder richt het rapport zich kort op
sms-gebruik, het versturen van tekstbe
richten. Japanse kinderen worden al de
'duimgeneratie' genoemd. Niet omdat ze
die in de mond hebben, maar vanwege
het vele sms'en. „Ze gebruiken hun duim
zoveel bij het sms'en dat ze nu zelfs met
hun duim dingen aanwijzen. Ja, zelfs
voor de deurbel gebruiken ze hun duim."
(advertentie)
