Gerard Dielessen
chef Studio Sport
MEDIA
SBS 6 stopt met Thomas
'Er verdwenen bandjes'
Maakt de journalistiek fouten?
Acteren in tijden van oorlog
'Bodem onder afdeling beter maken'
KIJKCIJFERS
Mies praat met
Barend/Van Dorp
Hilversum - Mies Bouwman is
vanavond te gast in het RTL 4-
programma Barend Van
Dorp (22.30 uur). Tijdens het
50-jarig jubileum van de Neder
landse televisie, begin deze
maand, was Mies Bouwman
opvallend afwezig op het tv-
scherm. De moeder van de Ne
derlandse tv had geen zin om in
allerlei herdenkingen bij de pu
blieke omroepen op te duiken.
Wel zegde ze een optreden bij
'de concurrentie' Barend Van
Dorp toe op 2 oktober. Op het
laatste moment moest ze echter
verstek laten gaan wegens een
griep. Vanavond komt ze haar
toezegging na en verschijnt als
nog in de RTL 4-talkshow.
Weersvoorspellers
RTL 4 moeten weg
Hilversum - Weerpresentatoren
Reinier van den Berg en Margot
Ribberink verdwijnen volgend
jaar goeddeels van het scherm
van RTL Nieuws. De moeder
maatschappij van RTL Nieuws,
Holland Media Groep (HMG) in
Hilversum, heeft dat gisteren
bevestigd." RTL Nieuws gaat
verder met John Bernard, Helga
van Leur en Peter Timofeeff.
Volgens een woordvoerster van
HMG is de beslissing ingegeven
door een grotere behoefte aan
'vaste gezichten' bij het RTL
Nieuws. „Er waren teveel ge
zichten. Dat werkt verwarrend
voor de kijker. Het publiek
blijkt het te waarderen als er
vaste presentatoren zijn". Van
den Berg en Ribberink zijn in
dienst van weerbureau Meteo-
consult en werden op contract
basis ingehuurd. De drie nu
overgebleven weerpresentato
ren zijn werknemers van HMG.
De wijziging gaat per 2002 in. In
geval van personele nood, zijn
Van den Berg en Ribberink wel
weer af en toe te zien, aldus
Meteoconsult.
Twee miljard
voor WK voetbal
frankfurt - Kirch Media Group
heeft de televisierechten in
Zuid-Amerika voor de eindron
den van het WK voetbal in 2002
en 2006 verkocht voor 860 mil
joen dollar, ruim 2 miljard gul
den. De Portugees gesproken
rechten gaan naar het Brazili
aanse TV Globo, de rechten van
Chili, Argentinië, Colombia,
Mexico, Uruguay en Venezuela
naar Direct TV, een kabeldoch
ter van Hughes Electronics
Corp.
Andere ogen
naar NCRV
Hilversum - De NCRV gaat van
af 21 oktober het programma
Andere ogen uitzenden waarin
in Nederland woonachtige bui
tenlandse journalisten een blik
werpen op nieuws in ons land.
Onder leiding van Mieke van
der Weij geven journalisten uit
onder andere Engeland, Duits
land en Frankrijk commentaar
op de ontwikkelingen in Neder
land. Ander ogen wordt al sinds
1998 uitgezonden door BVN-tv,
de satellietzender van de We
reldomroep voor Nederlanders
en Vlamingen in het buiten
land. Het programma wordt nu
een coproductie van BVN-tv en
de NCRV.
dinsdag l6 OKTOBER 2001
van onze mediaredactie
Hilversum - Gerard Dielessen
(46) volgt per 1 maart volgend
jaar Martijn Lindenberg (56) op
als hoofd Sport NOS Televisie. Di
elessen is nu hoofdredacteur van
de actualiteitenrubriek NOVA van
de VARA en de NPS en chef Actu
ele Programma's van de NPS.
Dielessen is eerder onder meer
hoofdredacteur geweest bij We
gener Uitgeverij Gelderland en
Overijssel en redactiechef van
het Journaal. Hij komt bij Studio
Sport aan het hoofd van een
driekoppige leiding. De twee ad
juncten moeten nog benoemd
worden. De procedure daarvoor
is inmiddels gestart.
De vacature bij Studio Sport
ontstond begin dit jaar toen dui
delijk werd dat het flink rom
melde op de redactie van het
sportprogramma. Een aantal
medewerkers was in korte tijd
opgestapt, onder wie presenta
trice Annette van Trigt. Hoofd
sport Lindenberg bleek tevens
niet op een lijn te zitten met
hoofdredacteur Gio Lippens.
Ruurd Bierman, directeur Radio
Televisie van de NOS, greep in
en maakte met Lippens en Lin
denberg afspraken over hun
vertrek.
Lippens ging direct. Hij is on
langs benoemd tot hoofd nieu
we media van de NOS. Linden
berg gaat na de Winterspelen
van Salt Lake City in februari.
Gerard Dielessen wil niet gede
tailleerd ingaan op de personele
situatie die hij bij Studio Sport
zal aantreffen. „Het past mij niet
daar nu iets over te zeggen an
ders dan dat ik een goede bo
dem onder de afdeling zie en ik
er aan wil werken die nog beter
te maken." Na 25 jaar in de al
gemene journalistiek werkzaam
te zijn geweest, lijkt Dielessen
het leuk een tijd met een speci
fiek onderdeel bezig te zijn. „Ik
had nog een hele tijd voort ge
kund bij NOVA, maar dit is ook
een hele leuke baan."
NOS-directeur Ruurd Bierman
laat in een reactie weten blij te
zijn dat Studio Sport een erva
ren journalistieke manager
krijgt. Dat Dielessen weinig er
varing met sportverslaggeving
heeft, deert niet. „Hij is zowel
actief - tennis, golf en hardlopen
- als passief een groot sportlief
hebber." Bij Studio Sport wer
ken 140 mensen.
amsterdam/anp - SBS heeft
opnieuw een programma ge
schrapt, het praatprogramma
Thomas dat pas in september
na een grote campagne van
start ging. Toch heerst er geen
paniek op de burelen van de
SBS-zenders (SBS 6/NET 5/V8).
De show van de Belg Thomas
Siffertrekt te weinig kijkers. Het
programma werd aanvankelijk
gemaakt voor de vrouwelijke
doelgroepzender NET 5, maar
trok daar gemiddeld maar
75.000 kijkers. Toen het naar
SBS 6 verhuisde, kwamen daar
slechts 20.000 kijkers bij. Voor
een duur programma als Tho
mas is dat te weinig.
De programmaleiding heeft
daarom besloten de talkshow
te stoppen, terwijl maandag
bekend werd dat het nieuwe
SBS-programma Link eenzelfde
lot is beschoren. Verder wor
den er maatregelen getroffen
om de late avondprogramme
ring interessanter te maken,
want na Hart van Nederland
zakken de SBS-kijkcijfers in.
De SBS-zegsman geeft toe dat
nieuwe programma's zich
steeds sneller moeten bewij
zen, ook door de druk van ad
verteerders die participeren in
programma's.
Toch zou van paniek geen
sprake zijn. „In de late avond
gaan we Eddy Zoey en een rea-
fityprogramma over schoon
makers programmeren. Link en
Thomas lopen nog even door
en daarna zoeken we nieuwe
programma's voor die presen
tatoren."
Nederlandse ploeg filmt berging van Koersk exclusief
Nog een paar dagen en dan zit de
monsterklus erop. Cameraman
Edwin Otter uit Oosterbeek ver
sloeg maandenlang de berging
van de Koersk. Hierna begint voor
hem een nieuwe taak: zijn klan
ten behouden.
door Hannie Schrijver
oosterbeek - Edwin Otter is dol
blij dat hij weer naar huis kan.
„Ik heb het hier wel een beetje
gezien", zegt hij na de monster
klus die het filmen van de ber
ging van de Russische onderzee-
er Koersk was. In augustus ver
trok de cameraman met zijn
partner Willem Osterloh naar de
Barentsz-zee. Hun productiebe
drijf OWtv in Oosterbeek kreeg
van Smit Internationale de ex
clusieve rechten voor het filmen
van de berging. Alle beelden van
de berging die de afgelopen we
ken in de nieuwsrubrieken op tv
zijn uitgezonden, zijn door Otter
en Osterloh gemaakt. Ook gaan
zij een documentaire maken
over de berging van de Russi
sche onderzeeër. Het is nog niet
bekend welke omroep de film
gaat uitzenden.
„Ik heb een beetje heen en weer
gependeld tussen de duikplaats
voor de onderwateropnames en
het noorden van Noorwegen,
waar de apparatuur staat waar
mee de neus van de Koersk
werd doorgezaagd." Otter vindt
dat hij behoorlijk vrij is geweest
in wat hij mocht filmen. „Door
dat we weinig voorbereidingstijd
hadden, was vaak vooraf ondui
delijk of ik overal aanwezig
mocht zijn. Alleen de binnen
komst in Moermansk mochten
we niet filmen. Vlakbij is een
groot scheepskerkhof dat ken
nelijk geheim is. Het was duide
lijk niet de bedoeling dat ik dat
zou filmen." Er gebeurden af en
toe ook vreemde dingen. „Er
verdwenen bijvoorbeeld wei
eens bandjes. Je weet dat de
Russische geheime dienst en de
CIA bij de berging waren, maar
je weet niet wie het zijn."
Maar ook de filmrechten van
OWtv werden geregeld geschon
den. „Er was een hoop politiek
gedoe met de Russen over de
banden, met name bij de onder-
waterbeelden. We moesten wel
eens banden inleveren. We kre
gen ze wel terug, maar het was
soms onduidelijk of ze de band
wilden censureren of verkopen.
Het is weieens gebeurd dat we 's
avonds opeens onze beelden te
rugzagen op de Russische tv."
Een paar maanden geleden
dacht Otter nog dat hij de lijken
niet te zien zou krijgen. Dat
bleek achteraf niet waar. Hij
blijft er nuchter onder. „Ilj heb
er niet zo'n moeite mee, zolang
het geen vrienden of familie
zijn. En ik heb in mijn werk voor
verkeersprogramma's wel wat
gezien. Bovendien iggen die li
chamen er al maanden. Er is na
genoeg niets van over. Als je ze
na een paar weken ziet, is het
veel enger. Er leven natuurlijk
veel wezens onder water waar
door er nagenoeg niks van de
lijken over is."
Hilversum - Theater, film, caba
ret. Een mop vertellen. Lol ma
ken. Mag dat als je in oorlog
bent? En staat je hoofd er dan
wel naar? Voor Nederlanders
een theoretische vraag. Voor in
woners van de Gazastrook in
Palestijns gebied dagelijkse rea
liteit.
In de korte IKON-film Spelen
tussen de kogels van cineaste
Tinus Kramer worden die di
lemma's kort maar krachtig
aangestipt. Kramer filmde in ju
ni en een tweede keer rond half
september in de Gazastrook. Zij
volgde acteur Rafat, die zich
dankzij het door Nederlanders
gerunde project Theatre Day
Productions, in drie jaar tijd kan
ontwikkelen tot acteur.
Rafat is gefilmd tijdens repeti
ties, tijdens een voorstelling,
buiten op straat in Gaza en in
discussie met andere acteurs.
Het totaal stemt weinig vrolijk.
Vooral de beelden op straat
hadden net zo goed geschoten
kunnen worden in Bosnië enke
le jaren geleden, tijdens de
Tweede Wereldoorlog in Neder
land of in Manhattan kort na de
terroristische aanslagen van 11
september. In puin geschoten
huizen, verwaarloosde wegen,
overal wegafzettingen en men
sen met wapens.
Het toneelstuk dat Rafat instu
deert en speelt en de gesprek
ken met zijn mede-acteurs ma
ken duidelijk hoe inwoners van
Gaza worstelen met de vraag
hoe ze om moetèn gaan met de
uitzichtloze situatie waarin zij
zich bevinden.
Want kun je feest vieren en lol
maken terwijl er dagelijks doden
vallen in gevechten met de Isra
eli's? En wat vertel je je kinderen
die het geweld op straat dag in
Op de recent geopende
een beveiligingscamera
Mevlana moskee in Rotterdam werd onlangs
geplaatst.Foto: ANP/Jasper Juinen
Moslims zeggen het gevoel te
hebben sinds de aanslagen in de
VS continu te moeten uitleggen
dat ze de terreurdaden afkeuren.
En dat hun geloof niet per se in
houdt dat zij Osama bin Laden
steunen. Ze beroepen zich daarbij
op een aantal incidenten die in
de dagelijkse draaikolk van
nieuws de kolommen van de
dag- en weekbladen haalden.
Maar zijn de media werkelijk te
betrappen op verwerpelijke stem
mingmakerij?
door Berrit de Lange
den haag - De debatten, forums
en discussieavonden met verte
genwoordigers van minderhe
denorganisaties, politici en jour
nalisten zijn deze dagen talrijk.
Op bijeenkomsten met titels als
'Een maand later', 'Polarisatie in
de polder' en 'de Twin Towers
tussen twee culturen' staat
steeds dezelfde vraag centraal:
zorgen de media, al dan niet be
wust, voor foutieve beeldvor
ming over Nederlandse mos
lims? Crux van de discussies: is
de journalistiek fout of maakt de
journalistiek fouten?
Het zijn de afgelopen weken
steeds dezelfde incidenten die
worden aangehaald om aan te
tonen dat de media onverdraag
zame reacties jegens allochto
nen aanwakkeren. Het verhaal
over op de avond na de aansla
gen feestende Marokkaanse jon
geren in Ede, dat later opgeklopt
bleek. En de uitkomst van ijlings
gehouden enquêtes die zouden
uitwijzen dat ruim de helft van
de moslims in Nederland begrip
zou hebben voor de terreuraan
slagen. Veel media drukten de
resultaten van de raadpleging
inderdaad prominent af, maar
waren er vervolgens ook even
snel bij om de onzorgvuldigheid
ervan te melden. De Telegraaf
tenslotte drukte op de voorpagi
na een 'haatkalender' af die al
twee jaar eerder zou zijn ver
spreid op een islamitische
school in Almere. De ochtend
krant suggereerde dat de in
houd, die overigens verkeerd
vertaald was, martelaarschap
bejubelt.
Volgens veel Nederlandse mos
lims is er sinds deze insinuaties
overduidelijk sprake van 'wij':
Nederlanders, en 'zij': islamie
ten, moslims en migranten. De
vraag is: zet dergelijk 'nieuws'
ook werkelijk aan tot bekladding
van moskeeën en brandstich
ting bij islamitische scholen?
Burgemeester Opstelten van
Rotterdam vindt van wel. Bij de
opening van een moskee in Rot
terdam zei hij het te betreuren
dat in de actualiteit een link
wordt gelegd tussen de islam en
de aanslagen van 11 september.
Alsof daar een verband tussen
zou zijn. En alsof moskeeën
broedplaatsen zijn van verkeer
de ideologieën." Volgens de
burgemeester wordt door het
uitvergroten van incidenten in
de media „het beeld opgeroe
pen dat in Nederland racisme
en discriminatie aan de orde
van de dag zijn."
Opstelten noemt geen specifieke
voorbeelden, en dat is jammer.
De media zijn er namelijk aller
minst op uit een wig te drijven
tussen verschillende groepen
Nederlanders. Dat is sinds 11
september niet anders, verzeke
ren de mediavertegenwoordi
gers die de discussiesessies be
volken eensgezind. Er woedt op
de redacties een constante dis
cussie over de vorm van publi
catie over minderheden. „Er
wordt zo vaak en veel gediscus
sieerd op de krant dat je er soms
gewoon gek van wordt," aldus
verslaggever Ahmet Olgun van
NRC Handelsblad tijdens de
door de journalistenvakbond
NVJ belegde debatsessie 'Een
maand later'. Ook Journaal-
hoofdredacteur Hans Laroes
verzet zich tegen de opvatting
dat de media 'maar raak doen'
in hun drang om te scoren. „Dat
is wezenlijk iets anders dan fou
ten maken."
Excessen
„Niemand zegt: de islamieten
deugen niet," zegt adjunct-
hoofdredacteur Kees Lunshof
van De Telegraaf, overigens de
meest gelezen krant onder au
tochtone én allochtone Neder
landers. „Dat neemt niet weg
dat je wel moet kunnen schrij
ven over zaken die bepaalde
groeperingen onwelgevallig zijn.
Excessen met de mantel der lief
de bedekken omdat je anders
een bepaalde groep beledigt,
werkt niet."
De discussie over de islam slui
mert al veel langer, aldus Olgun.
„Na de aanslagen in de VS is de
onvrede gaan escaleren." Hans
Laroes zegt dat voorheen nooit
werd uitgegaan van christen
dom versus islam, maar altijd
van de multiculturele samenle
ving met al zijn problemen en
gevoeligheden. „Wel zijn tegen
stellingen die er toch al waren,
en die voorheen bedekt waren
met een dun laagje vernis, na 11
september scherper geworden."
Mensen storen zich bijvoor
beeld aan het feit dat het Jour
naal moslimvrouwen die zojuist
dag uit meemaken? Acteur Na-
hed in de film: Als Israëlische
soldaten en kinderen op dezelf
de plek zijn, denkt een kind dat
hij iets moet doen. Hij rent naar
de soldaat en gooit een steen."
Heeft het in die omstandighe
den nog zin kinderen te vertel
len over vreedzaam samenle
ven?
En wat vertel je jezelf? Rafat wil
de werkelijkheid onder ogen
zien, vertelt hij in de film. Hij wil
toegeven aan het gevoel dat le
ven in de Gazastrook zwaar is,
ook al maakt hem dat depres
sief. Met zijn 27 jaar oogt Rafat
als een vent van minstens veer
tig. Nahed daarentegen houdt
zich staande door te ontkennen:
„Onze kinderen kijken televisie,
ze luisteren naar de radio, ze
horen ons praten over bombar
dementen. Dan vertel ik mijn
zoon niet bang te zijn. Ik moet
hem leren niet bang te zijn
Perspectief
Het werk van de acteurs ha
ook een dubbele uitwerking
hen en hun publiek. Voori
een is het therapie, voordt
dere een vlucht. Wat voori
valt in Spelen tussen de kof
het gebrek aan perspectief!
de inwoners van de Gazast
En daarmee verschillen ze
zenlijk met de inwoners va
voorbeeld Bosnië. Uitzichl
een beter leven maakt de d
de van het moment er niet
der op, maar geeft het leva
wel zin.
Dolf Rogmans
IKON, Het Andere Gezicht
vering Spelen tussen de ko§
vanavond, 22.33 Nederlad
hun kinderen naar school heb
ben gebracht op de rug gezien
filmt, nog vanachter het hek van
het schoolplein vandaan. Die
benadering zou afstand schep
pen en het wij/zij-gevoel beves
tigen.
En wat te denken van de radio
verslaggever die een paar dagen
na de terreur in New York en
Washington een multiculturele
wijk in trekt.
„Waar was u ten tijde van de
aanvallen", zo luidden vragen
tijdens de onschuldige straatin
terviewtjes. Ware het niet dat
aan wijkbewoners van buiten
landse afkomst een geheel an
dere vraag werd voorgelegd:
'Bent u moslim en hoe denkt u
over de aanslagen'?
Dubieus
Een dubieuze aanpak, maar
hoogstwaarschijnlijk niet be
wust. En het toont aan dat de
media een grote inhaalslag voor
de boeg hebben. Op veel redac
ties is bij lange na nog niet ge
noeg kennis voor handen om al
tijd verantwoord en foutloos te
berichten over andere geloofs
overtuigingen. Daarnaast wor
den de mediaburelen voor het
overgrote deel bevolkt door au
tochtone Nederlanders en daar
komt maar langzaam verande
ring in.
„De media doen het sinds 11
september redelijk tot zeer
goed, op enkele fouten na,"
vindt NVJ-voorzitter Ron
Abram. „De journalistiek is be
zig met een inhaalslag en kan
een aantal dingen zeker beter
doen. Ik ben echter allergisch
voor zelfcensuur. Nieuws hoort
in de krant en in de uitzending,
ook als het voor sommigen ver
velend of dramatisch kan zijn."
Top 10 meest bekeken programma's
1. 8 Uur Journaal (14-10)
NOS
3.35
2. Studio sport
NOS
2.4:
3. Spoorloos
KRO
2.19
4. Feyenoord-Bayem M.
NOS
2.11
5. Baantjer
RTL 4
2.09
6. Kopspijkers
VARA
1.75
7. Netwerk (8-10)
NCRV
1.64
8. Toen was geluk
KRO
1.53
9. Vermist
TROS
IJ
10. Ook dat nog
KRO
1.3b
Top 10 best gewaardeerde programma's
1. A touch of frost
KRO
2. Dokwerk
VPRO
l
3. Schone schijn
TROS
4. Helmut Lotti
TROS
7
5. Barend Witteman
VARA
I
6. Kopspijkers
VARA
7. Twee voor twaalf
VARA
7
8. Dalziel Pascoe
KRO
9. Spoorloos
KRO
10. Flikken
TROS
Marktaandelen in
Nederland 1 15,4
(14,2)
Nederland 2 17,6
(20,4)
Nederland 3 9,4
(8,8)
RTL 4 16,2
(15,9)
RTL 5 3,1
(5,2)
Yorin 7,7
(7,0)
SBS 6 9,5
(7,4)
NET 5 4,0
(3,9)
V8 3,6
(3,9)
De weekcijfers zijn afkomstig van de afdeling Kijk
en Lu
onderzoek van de NOS. Het aantal kijkers x 1000. De comn
ele omroepen laten geen waardering meten. Tussen h-
staan de marktaandelen van vorige week.
Acteren in de Gazastrook, te zien in het IKON-programma Spelen tussen de kogels. Foto: IKON/GPD