Amerika in hoogste staat van alarm AANVAL OP AFGHANISTAN F Crackers pindakaas voor Afghanen Risico's aanval Extra controles bij waterreservoirs Bush: VS vriend van het volk van Afghanistan Bin Laden: De winden van verandering waaien Kleine tegendemonstraties Kok: Nederland vooraf niet gewaarschuwd over aanval Nog nauwelijks vluchtelingen uit Afghanistan ël: Wel hulp, =n deelname iv - Israël heeft gister- de Verenigde Staten alle jjke hulp toegezegd, maar leertijd duidelijk gemaakt jt zich niet beschouwt als «nier aan de oorlog in Af- tan. Premier Ariel Sharon >p Amerikaans verzoek ;n dat zijn land zich op tergrond zal houden zo et niet wordt aangevallen, sche defensie-deskundi- hten acties van Bin-La- d-Qaeda' of de Taliban sraël momenteel on- :hijnlijk. Wel houden ze ng met de mogelijkheid licale Palestijnse organi- zullen proberen met een culaire terreuractie een e front' te vormen. igheidsraad daag bijeen vRK - De Veiligheidsraad Verenigde Naties komt indaag op verzoek van de gde Staten en Groot-Brit - bijeen om de aanvallen de lucht en vanaf zee op i-doelwitten in Afghanis- bespreken. Een woord- ir verklaarde gisteravond ïerikaanse en Britse di- ten de dertien overige le n de Veiligheidsraad ach- loten deuren zullen in- 1. Eerder stelde de Raad f VS het recht hebben op eduele of collectieve zelf- iging"- pnesië roept tot beperking ta - De Indonesische re- heeft vandaag de Ver- Staten opgeroepen de dingsaanvallen tegen Af- tan te beperken. In de ring werd geen directe op de acties onder Ame- se leiding geuit, wat naar :hting tot een scherpe re- an radicale moslims )ie hebben vandaag de ing opgeroepen de Ame- se ambassade in Jakarta geren. irzichtige jn van China - China heeft vandaag orzichtige steun uitge- in voor de Amerikaanse len op Afghanistan. Pe- eroordeelde terrorisme in >rm en riep op alles eraan n slachtoffers onder de bevolking van Afghanis- voorkomen. wijst ivallen af an - Iran heeft de gisteren uien aanvallen op Afgha- van de hand gewezen, Asefi van het mi- van buitenlandse zaken [van 'reusachtige Ameri- aanvallen'. Die zijn 'on- ardbaar', zei hij. Hij waar- verder dat Teheran pingen van het luchtruim wateren van de psche republiek Iran niet |ereren. eiliging iphol gelijk loi - De beveiliging op iol wordt vooralsnog niet lerpt. Zowel de luchtha- S de Koninklijke Mare- se denkt voorlopig uit de te kunnen met de veilig- naatregelen die al golden de terreuraanslagen in 'ork en Washington. Het srkeer op de luchthaven ook gisteravond nor- passen in tenland' ncton - De Amerikaanse heeft de Amerikanen buitenland gewaar- uiterst voorzichtig te militaire acties in Af- kunnen leiden tot tegen Amerika- Amerikaanse belangen buitenland, aldus de re in Washington. Ook n sterke anti-Amerikaan- Delens die in sommige i leven worden versterkt. rlopers naar ositie Taliban in - In de afgelopen twee zijn zeker driehonderd van de regerende Tali- Afghanistan overgelopen strijdkrachten van de Een zegsman van de Noordelijke Alliantie gisteravond tegen het persbureau IRNA ge- alliantie rekent erop 10.000 man van de met de gedachte spelen te lopen naar de op- COMMENTAAR Amerikaanse en Britse strijdkrachten zijn gisteravond begon nen met de langverwachte aanval op het Taliban-regime in Afghanistan en de kampen van terroristenleider Osama bin Laden. Het militaire antwoord op de aanslagen in New York en Washington van 11 september was onvermijdelijk, al was het maar omdat er voor president Bush nauwelijks andere opties waren. Maar aan de oorlogsvoering kleven grote risi co's. De Amerikanen hebben op weinig minder ingezet dan om verwerping van het Taliban-regime en het oppakken of om zeep helpen van Bin Laden. De middelen die daarvoor wor den ingezet, zijn gevarieerd: naast kruisraketten en bommen ook diplomatieke druk en humanitaire hulp aan de Afghaan se bevolking, om die zo voor zich te winnen. Maar het is zeer de vraag of een vervanging van de Talibanmachthebbers door een coalitie van verzetsgroepen rond de Afghaanse ex- koning en de Noordelijke Alliantie stabiliteit en democratie ozal brengen in het land. Ook de jacht op Osama bin Laden is een riskante operatie. De terroristenleider moet in staat worden geacht als een soort David tegen de Westerse Goliath gevaarlijke tegenacties te ondernemen in de vorm van nieuwe terreuraanslagen in Europa en de VS. Daarbij kan hij rekenen op steun en sym pathie onder grote delen van de islamitische wereldbevol king. De Amerikanen hebben wel verschillende gematigde Arabische regimes achter een diplomatieke coalitie tegen de Taliban weten te krijgen. Maar daarmee is de dreigende kloof tussen de islamitische en de Westerse wereld niet automa tisch gedicht, zoals de onrust in grote moslimlanden als Pa kistan en Indonesië aantoont. De werkelijke oorzaak van de kloof tussen het Westen en de Arabische wereld ligt niet in de godsdienst of het terrorisme, maar in de schrijnende armoede in veel landen en in de con flicten in het Midden-Oosten. Enige bezinning daarop in het Westen is op termijn net zo onvermijdelijk als de militaire actie tegen Kaboel en Bin Laden. door onze correspondent Ans Bouwmans Washington - Politie en andere opsporingsdiensten in de Ver enigde Staten zijn in hoogste staat van paraatheid gebracht, in reactie op de Amerikaanse en Britse luchtaanvallen op Afgha nistan. De FBI heeft de veilig heidsdiensten gevraagd alert te zijn op mogelijke terroristische of gewelddadige acties. Er zijn geen concrete dreigin gen, maar volgens een FBI-ver- klaring worden voorzorgsmaat regelen genomen voor de 'mo gelijkheid van een nieuwe terro ristische actie ergens in de we reld'. Regeringsfunctionarissen zijn bang dat de militaire actie nieuwe terreuraanvallen van het Al- Qaeda-netwerk op gang brengen. De alarmfase blijft voor onbepaalde tijd van kracht. De veiligheidsmaatregelen in havens en op luchthavens zijn gisteren ook verhoogd, maar het vliegverkeer ging normaal door. De kustwacht heeft de controle van havens en kustlijn opge voerd. De VS telt meer dan drie honderd havens. Er zijn veilig heidszones ingevoerd en in de belangrijkste havens patrouille ren gewapende bewakers. In Washington, een van de twee doelwitten op 11 september, waren al strenge maatregelen van kracht en er is gisteren extra personeel opgeroepen. De meeste overheidsgebouwen zijn vandaag dicht vanwege een feestdag. Ook de beurs op Wall Street is gesloten. Er komen geen extra maatrege len rond het Witte Huis, aldus de geheime dienst. De wegen rond het woon- en werkverblijf van de Amerikaanse president zijn al sinds 11 september afge sloten voor verkeer. President Bush wordt sindsdien zwaar be waakt. Hij en vice-president Dick Cheney zijn uit voorzorg weer op aparte lokaties onder gebracht. De burgemeester van New York, Rudolph Giuliani, zei gisteren dat er meer politie en veilig heidsmensen zijn geposteerd op 'gevoelige' plekken. Vanuit ver schillende staten werd gemeld dat er extra controles zijn bij elektriciteitscentrales en water reservoirs. Ook tunnels, brug gen, spoorwegen, moskeeën worden bewaakt. washington/islamabad/gpd - Naast bommen heeft het gister avond laat ook voedsel geregend boven Afghanistan. Amerikaan se vliegtuigen voerden voedsel- droppingen uit kort nadat de eerste bombardementsvluchten waren uitgevoerd. Voedselpakketten en medicij nen zijn afgeworpen boven ge bieden die in handen zijn van de Taliban, zo maakte minister van defensie Donald Rumsfeld bekend. Voor de humanitaire klus werden C-17 transport vliegtuigen ingezet. Het is de be doeling dat er in totaal meer dan 37.000 pakketten per para chute worden neergelaten. De gele plastic pakjes bevatten crackers, jam, pindakaas en bo nen met tomatensaus of aard appel. De voedselpakketten die volgens het Pentagon gisteren met een zachte plof op Afghaan se bodem zijn geland, zijn ge vuld met veel vitaminen en mineralen maar geen vlees. In de pakketten ter grootte van een boek zit genoeg eten voor één persoon op een dag, zo'n 2200 calorieën, aldus het minis terie van defensie. De voedsel pakketten hebben een duidelij ke afzender. Er staat een Ameri kaanse vlag op en een begroe ting in het Engels, 'dit voedsel is gegeven door de Verenigde Sta ten van Amerika'. Ook staat er een afbeelding op van een la chende persoon die uit een zak je eet. De levensmiddelen zitten verpakt in plastic zakjes. Volgens minister van Defensie Rumsfeld hebben de twee C17- vrachtvliegtuigen behalve voed selpakketten ook folders gedropt met informatie over de actie van de VS. Ook wardl er radio-uit zendingen met Amerikaanse uitleg. De droppingen werden alleen uitgevoerd in gebieden waar de luchtafweer van de Taliban geen bedreiging vormt voor de Ame rikaanse vliegtuigen, aldus de bewindsman. De toestellen wierpen de voorraden van grote hoogte af. Eerder verklaarde Rumsfeld nog dat er geen hu manitaire vluchten uitgevoerd zouden worden voordat de hele luchtafweer van de Taliban zou zijn uitgeschakeld. De C-17's vertrokken van de Amerikaanse luchtmachtbasis Ramstein in Duitsland. De tqe- stellen vlogen vervolgens door Russisch luchtruim alvorens ze de plaats van bestemming be reikten. Washington/ANP - Hieronder delen uit de toespraak van de Amerikaanse president Bush gis teren waarin hij de vergeldings- aanval op doelen van de Taliban aankondigt. „In mijn opdracht zijn de Ver enigde Staten begonnen met aanvallen op trainingskampen van de terroristen van Al-Qaeda en militaire installaties van het Talibanregime in Afghanistan. Deze zorgvuldig gerichte acties zijn bedoeld om het gebruik van Afghanistan als basis van waar uit terroristen opereren en de militaire mogelijkheden van het Talibanregime te ontwrichten. We doen deze operatie samen met onze loyale vriend Groot- Brittannië. Andere goede vrien den, waaronder Canada, Austra lië, Duitsland en Frankrijk, heb ben troepen beloofd als de ope ratie zich verder ontwikkeld. Meer dan veertig landen in het Midden-Oosten, Afrika, Europa en in Azië hebben toestemming gegeven om gebruik te maken van hun luchtruim. Veel meer hebben hun informatie gedeeld. We worden gesteund door de collectieve wil van de wereld. Meer dan twee weken geleden heb ik de leiders van de Taliban een aantal specifiek en duidelij ke zaken gevraagd: sluit de trai ningskampen van de terroristen, draag de leiders van het netwerk van al-Qaeda en laat alle buiten landers vrij, onder wie Ameri kaanse burgers die op onjuiste gronden gevangen zitten. Aan geen een van deze verzoe ken is tegemoet gekomen. En nu, zal de Taliban de prijs beta len. Door hun kampen te vernieti gen en hun communicatie te ontwrichten maken we het moeilijker voor het terreurnet werk nieuwe rekruten te trainen en hun kwaadaardige plannen te coördineren. Aanvankelijk zullen de terroris ten zich dieper verschuilen in hun grotten en andere ver schanste schuilplaatsen. Onze militaire actie is ook erop ge richt om de weg te banen voor langdurige, allesomvattende en meedogenloze operaties waar mee we ze verjagen en voor het gerecht slepen. Tegelijkertijd zullen de onder drukte mensen in Afghanistan de generositeit van Amerika en zijn bondgenoten leren kennen. Terwijl we militaire doelen be stoken verstrekken we ook voedsel medicijnen en voorra den aan de stervende en lij den- President Bush ontspant na zijn toespraak met de aankondiging van de aanval op Taliban-doelen in Af ghanistan. Foto: Reuters/William Philpott de mannen en vrouwen en kin deren van Afghanistan. De Verenigde Staten zijn een vriend van het volk van Afgha nistan en we zijn de vrienden van bijna 1 miljard mensen die het islamitische geloof belijden. Sinds 11 september heeft een gehele natie van jonge Amerika nen een nieuw begrip verwor ven over de waarde van vrijheid, wat dat kost en wat dat voor of fers vergt. De strijd wordt nu op vele fron ten gedeeld. We zullen niet wankelen, we zullen niet ver moeid raken, we zullen niet aar zelen en we zullen niet falen. Vrede en vrijheid zullen zegevie ren. Dank U. Moge God Ameri ka blijven zegenen." cairo/ap - De in Afghanistan ver blijvende Saudische banneling Osama bin Laden zei het volgen de in een bandopname, die giste ren openbaar werd gemaakt door de Arabische nieuwszender Al-Ja- zeera. De video-opname werd ge maakt vóórdat de Verenigde Sta ten gisteren hun vergeldingsaan- valbegonnen .Amerika is door Allah getroffen op een van zijn gevoeligste plek ken. Zijn hoogste gebouwen werden vernietigd, Allah zij dank. Daar is Amerika, van het noorden tot het zuiden, van het westen tot het oosten, vol van angst. Allah zij dank. Waar Amerika nu iets van proeft, is onbeduidend in verge lijking met wat wij tientallen ja ren hebben doorgemaakt. Onze natie maakt al meer dan tachtig jaar deze vernedering en degra datie mee. Haar zonen worden gedood, haar bloed wordt ver goten, haar heiligdommen aan gevallen, en niemand hoort, niemand stoort zich eraan. Terwijl ik spreek worden miljoe nen onschuldige kinderen ge dood. Zij worden gedood in Irak, zonder enige zonde te heb ben begaan, en wij horen geen veroordeling of een fatwa van de heersers. Dezer dagen teisteren Israëlische tanks Palestina, in Jenin, Ramallah, Rafah, Beit Jal- la, en andere plaatsen in het land van de islam, en wij horen niemand die zijn stem verheft of iets onderneemt. Toen mensen aan het einde van de aarde, in Japan, met hon derdduizenden, jongen en ou den, werden vermoord, werd dat niet als een oorlogsmisdaad aangemerkt: er werd een recht vaardiging voor gegeven. Miljoe nen kinderen in Irak: er werd een rechtvaardiging voor gege ven. Maar toen zij enkele tien tallen mensen in Nairobi en Dar es Salaam verloren (bij aansla gen op Amerikaanse ambassa des), werd Sudan aangevallen en werd Afghanistan aangeval len. Hypocrisie schaarde zich achter het hoofd van de wereld wijde ongelovigen, achter de laf aards van dit tijdperk, Amerika en zij die het steunen. Deze gebeurtenissen hebben de wereld in twee kampen ver deeld, de zijde van de gelovigen en de zijde van de ongelovigen - moge Allah je voor hen behoe- Osama bin Laden op een video-opname die gisteren werd uitgezonden. Hij verwees naar de aanslagen van 11 september. „Amerika, van het noorden tot het zuiden, van het westen tot het oosten, is vol van angst. Allah zij dank." Foto: AP/Al Jazeera den. Iedere moslim moet zijn best doen zijn religie te laten ze gevieren. De winden van het ge loof zijn gaan waaien, de win den van verandering zijn geko men om een einde te maken aan de onderdrukking van het eiland van Mohammed - vrede zij met hem. Aan Amerika en zijn volk wil ik maar een paar woorden zeggen: ik zweer bij Allah, die de hemels zonder pijlers heeft verheven, dat noch Amerika noch de men sen die er wonen, van veiligheid zullen dromen, voordat wij dat hebben in Palestina en niet voor alle ongelovige legers het land van Mohammed hebben verla ten - vrede zij met hem." den haag - Geen leuzen, alleen maar een spandoek. Amper een half uur na het begin van de vergeldingsacties op Afghanistan gisteren de monstreert een tiental vredesactivisten voor de Amerikaanse ambas sade in Den Haag. Ze zijn 'totaal verslagen' over de start van wat zij 'de nieuwe oorlog' noemen. „Het is puur staatsterrorisme", zegt een van hen. Weer een ander hekelt de hypocrisie van de Amerikanen. „Vandaag gaan ze voedsel droppen. Maar voor hoeveel Afghanen zal dat al te laat zijn?" Ook in enkele andere steden (Leeuwarden, Gronin gen, Utrecht en Amsterdam) zijn de eerste demonstranten de straat op gegaan om hun afkeer van de oorlog kenbaar te maken. Het zijn bescheiden demonstraties. Zo gaat in Groningen een dertigtal mensen met fakkels de straat op onder het motto: „Wraak is geen oplossing." Foto: GPD/Anne-Marie Kamp den haag/gpd - Premier Wim Kok noemt de aanval op Afghanistan onvermijdelijk. „Het is een militair antwoord op een onaccepta bele daad." De premier benadrukte gister avond dat Nederland niet in oorlog is. „We zijn niet militair bij deze acties betrokken." Als de Amerikanen Nederland om militaire bijstand verzoeken zal de regering dat ver zoek zorgvuldig overwegen. Kok zag het nieuws van de aanval op tv. „We zijn niet vooraf gewaarschuwd." Vol gens de premier is dat ook niet nodig, om dat geen Nederlandse militairen meevech ten. Kok heeft er in de Tweede Kamer her haaldelijk op gewezen dat de Amerikanen het recht hadden zonder ruggespraak met de NAVO-bondgenoten tot de aanval over te gaan. „Ik heb tien dagen gelden nog getele foneerd met Bush en Blair. Toen begreep ik dat ze gerichte militaire acties tegen de ter roristen voorbereiden." Nadat de aanvallen waren begonnen belde de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Powell wel met Kok. Hij verklaarde dat de aanvallen vooral tegen militaire doe len gericht zijn. Kok heeft Powell gezegd dat Nederland bereid is zo nodig extra militaire bijstand te leveren. In reactie op de uitspraken van Osama bin Laden dat de heilige oorlog nu begonnen is, benadrukte de premier dat de actie gericht is tegen het terrorisme. „Wij zijn niet met de islam in conflict." chaman/ap - Op de ochtend na dat de Amerikaanse en Britse strijdkrachten de vergeldings- aanvallen op het Afghaanse Ta- liban-bewind hadden ingezet, bleef de gevreesde massale vluchtelingenstroom vanuit het bestookte land vooralsnog uit. Op de belangrijkste grensover gangen van Afghanistan naar Pakistan was het vanochtend niet drukker dan normaal. Bij de grenspost Torkham in de Khyber-pas bleef het in de eer ste uren na zonsopkomst stil. Niemand probeerde Afghanis tan langs die grensovergang te ontvluchten. Wel werd een groep van ongeveer honderd Af ghanen door de Pakistaanse grenswacht belet om Afghanis tan binnen te gaan. De grenspo litie weigerde de poort in het drie meter hoge grenshek te openen voor de groep Afgha nen, wat uiterst ongebruikelijk is. De grenspolitie zei dat de Ta liban aan het buurland Pakistan hadden gevraagd de Afghanen niet door te laten en dat de Pa kistaanse autoriteiten aan dat verzoek gehoor gaven. Bij de grensovergang van Cha- man, die ten noorden van de stad Quetta ligt, versterkte Pa kistan gisteravond zijn posities door er extra agenten en para militaire strijders te stationeren. In de stad Chaman bestaat veel steun voor de Taliban. Er werd vanochtend een betoging tegen de Verenigde Staten gehouden en mensen hadden het over het organiseren van een algemene staking. Tien- tot vijftienduizend Pakis- tanen en Afghaanse vluchtelin gen die in de buurt van het vliegveld van Quetta in het zuid westen van Pakistan wonen, hadden zaterdag opdracht ge kregen naar elders te vertrekken, omdat het vliegveld doelwit zou kunnen worden van een aan slag.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2001 | | pagina 3