GESPREK VAN DE DAG
Tentakels 'directeur' reiken ver
De schatrijke familie Bin Laden en zwart schaap Osama
Een duistere kant
152
MENSELIJK
Geri Halliwell heeft
zaterdag met een
concert in Oman het
moreel van 7000
Britse soldaten pro
beren op te vijzelen.
Tientallen militairen
moesten voor en tij
dens het concert,
waarbij de tempera
tuur buiten tot 37
gaden was gestegen,
met uitdrogingsver
schijnselen worden
behandeld. Sommi
gen waren BEWUS
TELOOS geraakt. De
militairen, die deel
nemen aan een oefe
ning in de Golfstaat,
moesten volgens de
BBC acht uur door
de woestijn reizen
om het concert bij te
wonen. Luchtig ge
kleed en begeleid
door danseressen
met als symbool van
hun vaderlandsliefde
de Union Jack op
hun topje bracht de
zangeres de militai
ren in een opgewon
den stemming. Spe
ciaal voor de gele
genheid, OPERATIE
GINGER genoemd, was er een 'arena' uitgegraven in het
zand. Het optreden was al gepland voor de aanslagen in
de VS op 11 september. Er golden wel verscherpte veilig-
heidsmaategelen. Een officier klaagde over de eisen die
Halliwell had gesteld. Zij wilde onder meereen kleedka
mer met air-conditioning en een ijskast vol sojamelk.
De Afghaanse FILMMA
KER Jawed Wassel is
woensdag in zijn woon
plaats New York VER
MOORD door de produ
cent van zijn film, die la
ter die dag in première
ging en waaraan hij zes
jaar had gewerkt. Dat
heeft de New Yorkse poli
tie zaterdag bekendge
maakt. Een ruzie over geld
ten huize van de verdach
te, Nathan Powell, zou zo
hoog zijn opgelopen dat
Powell de 42-jarige Was
sel met een biljartkeu te
lijf gingen met een mes
doodstak. Vervolgens
zaagde Powell het lichaam
van zijn slachtoffer in
stukken en stopte hij die
stukken in twee dozen, op
het hoofd na, dat hij in
zijn koelkast zette. De 38-
jarige Powell werd donder
dagavond gearresteerd, na
door de politie te zijn aan
gehouden omdat de lam
pen van de bestelwagen
waarin hij reed niet aan
stonden. De agent die Po
well aanhield zag in het
busje een schop, een pik
houweel en een bebloede
doos staan en begreep
toen naar eigen zeggen
dat hij niet te maken had
'met iemand die van zijn
werk op weg was naar
huis'. Woensdagavond
woonde Powell de PRE
MIÈRE van Wassels film
bij, alsof er niets gebeurd
was. De film, FireDancer,
vertelt het levensverhaal
van Wassel, die na de in
val van de Sovjet-Unie in
1979 door zijn moeder uit
Afghanistan werd gesmok
keld en na in Pakistan,
Duitsland en Frankrijk te
hebben gewoond in New
York terechtkwam.
Een ex-vriendin van STEVIE
WONDER eist een schadevergoe
ding van liefst 71 miljoen gulden
van de Amerikaanse artiest. An
gela McAfee beweerde in The
Los Angeles Times dat de blinde
zanger haar met genitale herpes
heeft besmet. Wonder zou zich
volgens de vrouw ook niet aan
zijn afspraken gehouden heb
ben. Hij zou altijd (financieel)
voor McAfee zorgen, maar dat
heeft hij volgens haar niet ge
daan. Advocaten van Stevland
Morris, zoals Stevie Wonder ei
genlijk heet, verwerpen alle aan
klachten.
De uitreiking van de EM
MY'S gaat dit jaar vermoe
delijk niet door. De win
naars van de belangrijkste
Amerikaanse televisieprij
zen zouden hun awards
gisteravond in ontvangst
nemen in Los Angeles,
maar nadat de Amerikaan
se en Britse strijdkrachten
de vergeldingsaanvallen
op de Afghaansé Taliban-
bewind hadden geopend,
werd het festijn ge
schrapt. Het is nog niet
zeker of er de prijsuitrei
king later alsnog zal
plaatsvinden. Het zou voor
het eerst in de 53-jarige
geschiedenis van de Em
my's zijn dat de jaarlijkse
onderscheidingen niet
worden toegekend. Het
feestelijke gala zou aan
vankelijk vorige maand
plaatsvinden, maar werd
toen uitgesteld vanwege
de terreuraanslagen op
New York en Washington.
Als gevolg daarvan was
voor gisteren al een veel
soberder plechtigheid dan
in andere jaren georgani
seerd.
EMILIE SCHINDLER, die in de
Tweede Wereldoorlog met haar
man Oskar meer dan 1.000 jo
den uit handen van de nazi's
redde, is vrijdag op 93-jarige
leeftijd overleden in een Duits
ziekenhuis. Na ruim een halve
eeuw in Argentinië te hebben ge
woond keerde Emilie Schindler
in juli terug naar Duitsland. Een
week na haar aankomst werd ze
opgenomen in het ziekenhuis,
dat ze niet meer heeft verlaten.
Oskar Schindler keerde al in
1957 uit Argentinië naar Duits
land terug. Sindsdien zagen hij
en zijn vrouw elkaar nooit weer,
maar ze zijn nooit officieel ge
scheiden. Oskar Schindler over
leed reeds in 1974. Het verhaal van de Schindlers kreeg
in 1993 bekendheid door de film Schindler's List van
Steven Spielberg, maar Emilie Schindler vond dat haar
rol in het reddende werk in de film onderbelicht werd.
Adolf HITLER viel volgens
een Duitse historicus op
mannen. Uit een boek dat
volgende week op de
Frankfurter Buchmesse
verschijnt, blijkt dat de lei
der van nazi-Duitsland HO
MOSEKSUEEL zou zijn ge
weest. Volgens de auteur
van het boek werpt dit een
nieuw licht op de levens
loop van Hitier. Het boek
heet Hilters Geheimnis -
Das Doppelleben eines
Diktators (Hitiers geheim -
Het Dubbelleven van een
Dictator). Volgens auteur
Machtan van de Universi
teit Bremen 'kunnen we
zeggen dat Hitler in de ja
ren twintig een reeks rela
ties had met een homo-
erotisch karakter'. Vanaf
de jaren dertig voelde hij
zich door dit verleden
kwetsbaar en wilde hij er
niets meer van weten, al
dus de auteur.
De keer dat ik voor mijn zoontje uit de Ar
dennen een speelgoedtank meebracht,
kwam ik in conflict met de militante tak
van de Vredesbeweging, die in ons ge
zin één lid telt. Met de onverzettelijk
heid en rechtlijnigheid die deze kring
zo kenmerkt, bleek mijn echtgenote
doof voor de redelijkheid van mijn
argumentatie ('Ik koop op va
kantie altijd een cadeautje dat
kenmerkend is voor de streek').
Al het wapentuig is taboe in ons
gezin, hoezeer het karakter van
het leger de afgelopen decennia ook
is veranderd van een oorlogsmachine
in een organisatie die pretendeert zich
bezig te houden met het afdwingen van de
vrede. De speelgoedindustrie speelt daar
begrijpelijkerwijs op in. Laatst zag ik op
een braderie een mitrailleur van een meter
lang, waarop met grote letters 'Peacekee
per' stond. Maar zelfs dat doorslaggevende
bewijs van veranderende tijden vermocht
mijn eega niet vermurwen. Niet alleen
speelgoedpistolen en rollend materieel in ca-
mouflagekleuren zijn permanent in de ban,
ook gewelddadige spelletjes die vooral voor
de computer verkrijgbaar zijn, komen er bij
ons niet in. Dat leidt ertoe dat mijn nazaten
bij bevriende neefjes en nichtjes waar de ko
gels wel over het scherm vliegen, aan de pc
zitten gekluisterd met dezelfde fascinatie als
waarmee hun leeftijdgenootjes aan het begin
van de jaren zestig voor het raam van de
bruingoedwinkel naar de eerste uitzendingen
van Dappere Dodo keken. Bij gebrek aan di
gitale moord en doodslag, beperkt mijn zoon
(5) zich tot Lego Racers. Een, zelfs volgens
mijn echtgenote, onschuldig tijdverdrijf dat
in het kort neerkomt op het rijden van een
circuit in een Lego-autootje (dat je eventueel
zelf kunt bouwen), bestuurd door een Lego
mannetje (ook zelf samen te stellen), waarbij
je uitkomt tegen een multicultureel gezel
schap met Kapitein Knoest, Floris de Vleer
muisridder en de Mummy van de Farao. On
derweg moet je rondtollende gekleurde steen
tjes zien te raken. Elke avond na het eten
(eerder mag niet) gaat mijn jongste nazaat
naar zolder om achter het racestuurtje voor
de pc te kruipen. Totdat de plaatselijke Vre
desbeweging onderaan de trap roept dat het
bedtijd is.
Omdat ikzelf over geen enkel principe maar
wel over een fascinatie voor computerspelle
tjes beschik, ga ik geregeld met hem mee naar
boven. En daar zie ik mijn zoon transforme
ren van de gemiddelde bestuurder van een
scootmobiel naar een reïncarnatie van Jos
Verstappen en Marco Bakker. Lego Racers is
niet alleen een kwestie van snel handelen en
goed sturen. Met behulp van de steentjes die
je ondenveg verzamelt, kun je je tegenstan
ders dwarszitten. Groen geeft extra snelheid,
blauw onkwetsbaarheid, met rood kun je een
bom afschieten en met geel een vat olie op de
weg werpen. In combinatie met witte steen
tjes kun je met de gekleurde steentjes de over
treffende trap van deze voordelen benutten.
Na even sparen, kun je in plaats van een en
kele bom een complete batterij kruisraketten
op je medeweggebruikers afvuren. Na een
paar maanden Lego Racers bestaat de favo
riete spelvariant van mijn nazaat uit het op
delen van het beeldscherm in tivee helften,
bedoeld om met meerdere personen
kaar te racen. Maar dat doet hij nieth
het ene autootje tot halverwege het p4>
om het daar stil te zetten. Hetanderel
tje laat hij vervolgens zijn rondjes drL
onderweg net zoveel steentjes verzany
totdat hij genoeg ammunitie heeft oii
westerse coalitie te bevoorraden. Als)j
plek is aangekomen waar hij de eersL
heeft achtergelaten, rijdt hij er eerst a
keer met grof geweld op in (de Lego-n
tjes roepen dan 'Help!'). Dan neemt F
afstand om met de duim van zijn r«h
hand op de knop te drukken waarna
drie cruise missiles lanceert, om metb
van de echte fanaat toe te kijken hoe\h
het weerloze voertuig exploderen (Lefa
netjes roepen 'Oh no'). I
Ik ben er nog niet uit of ik zijn duistdk
bij Lego Racers voor de huisvredesac/f(
verborgen moet houden. Tot die tijd
hem voor het slapen gaan wel heel njj
gebedje opzeggen.
Meer kun je in deze onzekere tijden ng
doen.
MAANDAG 8 OKTOBER 2ó
IV
Osama bin Laden stamt uit een puissant rijke fa
milie. Ze vormt een van de steunpilaren van het
Saudische koningshuis. Zijn halfbroers leiden een
leven dat het spiegelbeeld is van het zijne.
Mohammed Bin-Awad bin Laden liet ruim vijftig
kinderen achter toen hij in 1968 bij een helikop
terongeluk het leven liet. De ene keer vermelden
de archieven 52 zonen en dochters, een andere
keer 54.
Een van die vele Bin Ladens wist zich, uitgedaagd
tijdens een interview, alle namen niet meer te her
inneren. Hij kwam amper tot twaalf, en verloor
zich toen in een verontschuldigende lach. Maar,
dat moet gezegd, deze zoon van Mohammed had
de meeste van zijn broers en zussen al lang niet
meer gezien. Hij heette Osama, Osama bin Mo
hammed bin Awad bin Laden, 44 jaar oud inmid
dels.
De Verenigde Staten c.s. houden deze Osama ver
antwoordelijk voor de terreuraanslagen van 11
september, waarbij duizenden mensen om het le
ven kwamen. Hij is de enige zoon uit Moham-
meds huwelijk met een Syrische, die naast drie
Saudische vrouwen zijn vierde echtgenote was.
De wereld van de Bin Ladens is er een van super
latieven. Niet alleen waar het de omvang van het
gezin betreft. Het familiebedrijf, de Saudi Binladin
Group (SBG) is een conglomeraat met een ge
schatte jaaromzet van vijf miljard dollar. De
broers van Osama verplaatsen zich in Rolls Roy-
ces en privé-jets. Ze studeerden met andere ge
goeden en prinsen aan dure Britse internaten of
aan gerenommeerde Amerikaanse universiteiten,
ze hebben koninklijke vrienden.
Vader Mohammed bin Laden trok in de jaren '20
vanuit Zuid-Jemen naar Saudi-Arabië. Daar begon
hij als metselaar in loondienst, maar bouwde al
snel een eigen bedrijf op. Het groeide onder zijn
leiding en onder die van zijn zonen Salem (1972
tot '88) en Bakr ('88 tot heden) uit tot een imperi
um met vestigingen over de hele wereld, niet in de
laatste plaats de Verenigde Staten.
Zeker in Saudi-Arabië hebben de Bin Ladens grote
invloed. Vader Mohammed verkreeg de gunst van
de allesoverheersende koninklijke familie, hetgeen
ook betekende dat zijn bedrijf de islamitische hei
ligdommen in Mekka en Medina mocht restaure
ren. Zoon Salem was een persoonlijke vriend van
koning Fahd, de huidige topman van de SBG,
Bakr, verkeert - ondanks Osama - met kroonprins
Abdullah.
Saillant is, dat de Saudi Binladin Group voor fi
nanciële adviezen onder meer terugvalt op de
Carlyle Group, een firma die George Bush sr. zo
nu en dan als consultant inhuurt. Het is daarom,
meldt tv-zender ABC, dat de vader van de huidige
Amerikaanse president de Bin Ladens twee keer
ontmoette.
Op aandacht van de media zijn de Bin Ladens niet
gesteld. De halfbroers, het zouden er een kleine
twintig zijn, geven zich zo nu en dan even bloot.
Over de vele (half)zussen is nagenoeg niets be
kend.
Kort na 11 september heeft de familie Bin Laden
de aanslagen veroordeeld. In een verklaring van
uit Jedda, maar ook uit andere delen van de we
reld. „Ik veroordeel elke terroristische daad", zei
halfbroer Yeslam, die in Zwitserland leeft.
Enkele halfbroers en neven vertrokken spoorslags
uit de Verenigde Staten, waar ze talrijke bezittin
gen hebben. Slechts Abdullah bleef achter, een
jonge jurist die in de buurt van Boston resideert.
Inmiddels heeft hij, namens de Saudi Binladin
Group, een Amerikaans pr-bureau ingeschakeld,
vooral ook om de kloof tussen zijn familie en Osa
ma te benadrukken.
Of die afstand werkelijk zo groot is, mag in twijfel
worden getrokken. Zijn relatie met zwager Mo
hammed Jamaal Khalifa lijkt zelfs innig. Yossef
Bodanski, Amerikaans diplomaat en terreurbe-
Het doden van Amerikanen en
hun bondgenoten, burger of mili
tair, is een individuele plicht voor
elke moslim, luidt de instructie
van Osama bin Laden aan 1,2 mil
jard moslims wereldwijd. De 'di
recteur' zoals Bin Laden ook wel
wordt genoemd, bestuurt een
wijd vertakt netwerk van islamie
ten via de uitvaardiging van fat
wa's, religieuze vonnissen.
's Werelds meest gezochte terro
ristenleider heeft in een bedoeï-
nentent in de Afghaanse woes
tijn een commandocentrum in
gericht. Zijn aanslagen ter be
vrijding van de moslimheilig
dommen in Jeruzalem en Mek
ka regisseert hij per satelliettele
foon en e-mail.
Met een persoonlijk vermogen
van ettelijke honderden miljoe
nen dollars weet hij een forse
groep terroristen, onder wie
zelfmoordenaars te strikken.
Met naar schatting zeker 5.000
strijders voert Bin Laden een
goed geoliede machine aan.
Haat tegen de Amerikanen is
een rode draad in het leven van
de extremistische moslim. In
1991 werd hij zijn vaderland,
Saudi-Arabië, uitgezet na kritiek
op de regerende koninklijke fa
milie die tijdens de Golfoorlog
Amerikaanse troepen toeliet.
Bin Ladens uitzetting maakte de
statenloze tot een relikwie van
extremistische moslims. Zijn
toevluchtsoord, Sudan, verklaar
de Bin Laden eveneens tot on
gewenst persoon. De schatrijke
Saudiër huurde een vliegtuig en
vloog ermee naar Afghanistan,
een land dat hij goed kende.
Zestien jaar eerder, net nadat
het Sovjetleger was binnenge
vallen, bood hij zijn hulp en ka
pitaal aan in de strijd tegen het
rode leger.
Bin Laden recruteerde in die ja
ren 30.000 moslims voor zijn in
ternationale brigade. Die vocht
met steun van de Amerikaanse
CIA tegen het rode gevaar in Af
ghanistan. Bin Laden, met een
grijze baard en witte tulband
een onopvallende verschijning,
legde toen de basis voor zijn in-
wen. Toch zijn er duizeifh
een in Westerse ogen hafaj
staan aan de zijde van <P'
sche terroristenleider veP1"
Voor deze 'Afghaanse AJse
ren', zoals ze ook wel ge?g'
worden, tellen de ontbej
tijdens de voorbereiding
moord en martelaarsch||
De beloning voor de elle
blijkt zeer aanlokkelijk vj||
godvrezend moslim: Een
leven in het paradijs. -
Osama bin Laden staat
hoofd van een intemati#11
zakenimperium. Dat he^f
oorsprong en wortels inPr
1931 door zijn vader gesPr
Saudi Binladin Group (Sfn
waarvan de huidige waatb
wordt geschat op 36 miljvl
lar. Als mannelijke telgv,
familieclan kreeg Osama
startkapitaal van 200 r
dollar toegewezen, 1
ciële deskundigen ii
land en Frankrijk schatte
huidige vermogen op eef'
voud hiervan. 111
Osama, een scherpzinnig
nager, had trouwens zijlij
houdstermaatschappij, cie
Sudanese hoofdstad KheV1
was gevestigd. Daaronde6
banken, bouw- en transj31
dememingen en zelfs e#c
briek van arabische gonfd
hoofdbestanddeel van kp
gum en drop. In 1996 trjti
ma zich officieel terug u»e
toum en de Sudanese or
ming, maar volgens de F
nanciert hij zijn netwerkf(
zelfmoordcommando's
steeds uit deze zakenbei|
Bin Ladens generatie ten
uit de jaren tachtig en n^(
kreeg het afgelopen dectfr
jonge aanwas. Onder mPf
uit Peshawar. Deze gev#
ge grensstad in het noorfS'
van Pakistan ontvangt gP
treerde moslimjongeren^
open armen. Ze belandejc
trainingskampen voor w(
gers. De motieven van d'e
ten lopen sterk uiteen. EP
van hen is religieus bevlq
anderen zijn op zoek na?
doel in het leven en een)
hunkert gewoon 'naar 0
zetje'.
Osama's zoon Mohammed (midden) wordt op zijn bruiloft in januari van dit jaar geflankeerd doobe
vader (rechts) en Mohammed Atef, vader van zijn 14-jarige bruid en een belangrijke kompaan vapr'
ma. Dit beeld werd door de Arabische tv-zender al-Jazeera uitgezonden. Foto: EPA ne
strijder, zegt: „Enkele van de broers onderhouden
nog contacten met hem. Het blijft toch familie."
Maar, meent hij, van ondersteuning voor de terro
rist is geen sprake.
De Arabische tv-zender Al Jazeera vertoonde eer
der dit jaar beelden van epn bruiloftsfeest in het
zuiden van Afghanistan, waarvoor Osama zijn
moeder, twee broers en een zus had uitgenodigd.
De krant Al-Hayat had een correspondenij
plaatse, die hen eveneens signaleerde. Zejl1
uit Saudi-Arabië overgekomen vanwege dn.
loft van Mohammed (19), Osama's oudstqY
In totaal heeft de chef van al-Qaeda dert
ren bij vier vrouwen.
Twan van den Brand
Met 5.000 strijders voert Bin Laden goed geoliede machine aan
De 'directeur', hier op een foto uit 1998 in Afghanistan. Foto: AP
temationale netwerk dat nu de
Amerikaanse zenuwcentra heeft
lamgelegd.
De Amerikanen twijfelen geen
moment aan de slagkracht van
Bin Laden. Zij hielden hem in
1998 ook verantwoordelijk voor
de aanslagen op de Amerikaan
se ambassades in Kenya en Tan
zania. Deze kostten 240 mensen
het leven. Washington nam des
tijds wraak door kruisraketten af
te vuren op militaire trainings
kampen die in handen zouden
zijn van Bin Laden. De Amerika
nen houden de extremistische
moslim eveneens verantwoor
delijk voor de aanslag op het
zwaar bewapende Amerikaanse
marineschip USS Cole, vorig
jaar oktober in Jemen. Daarbij
kwamen 17 opvarenden om.
Dat de tentakels van Bin Laden,
die vermoedelijk tegen de vijftig
is, over de hele wereld reiken, is
inlichtingendiensten gevoeglijk
bekend. Een aantal strijders
vecht aan de kant van de Tsje
tsjeense rebellen tegen Rusland
in de noordelijke Kaukasus, an
deren zijn actief in Kashmir,
Bosnië en Afghanistan. Naast
het hoofdkwartier van zijn orga
nisatie 'Al Qaeda' ('De basis') in
Afghanistan zouden er in zestig
landen door hem gefinancierde
cellen of groepen zijn. Ook in
Nederland, waar de cel goed
zou zijn voor de geldstromen en
valse papieren.
De Amerikaanse inlichtingen
dienst, CIA, heeft geen enkele
infiltrant binnen de organisatie
van Osama. De inlichtingen
dienst krijgt niemand zo verja
ren van zijn leven te slijten in de
bergen van Afghanistan, met
smerig voedsel en zonder vrou-
