Sharon haalt
uit naar
het Westen
BUITENLAND
Meer personeel dan reizigers in leeg 'Reagan National'
Russisch vliegtuig met Israëliërs explodeert Ook Pakistan overtuigd
Toulouse gonst van de geruchten
Israël valt Hebron binnen
Britten geven
deel bewijs
VS prijs
Verenigde Staten: Raket per ongeluk afgevuurd
Stilte voor de storm
Droppen voedselpaketten Afghanistan riskant
=aal
zich over
L Een van de vier aan-
Ëjoegoslavische offi-
Tieraal Pavle Strugar,
overgegeven aan het
ë-Tribunaal in Den
janklacht tegen hem
[sdaden tijdens de
t Kroatië werd dins-
dgemaakt. Hij zou
rrijke rol hebben ge-
het beschieten van
cin 1991.
iwerking
c l met FBI
- De Europese poli-
iuropol wil nauwere
et de Amerikaanse fe-
aerche FBI. Dit heeft
he minister van bin-
zaken Antoine Du
iteren gezegd. Du-
Is in Hongarije samen
iol-directeur Storbeck
ienwerkingsakkoord
ïgaarse politie te te-
ïgarije wil in 2004
kot de Europese Unie.
en voor
i verboden
)e Indonesische re-
liedt vrijwilligers
nistan te reizen om
e Taliban te vechten,
n Indonesische krant
nderden Indonesiërs
neld om de Afgha-
nen na een Ameri-
val. Minister Yud-
jlitieke en veilig-
vindt dat er andere
den zijn om hun
eders te steunen,
ld door het verlenen
lit aire hulp.
stuwdam
kt na regen
iraalf mensen zijn
nadat een stuwdam
vesten van China
van het water was
Het persbureau Xin-
at gisteren gemeld,
nsen worden ver-
de dambreuk, die
dag voordeed in de
ichuan. Volgens Xin-
kleine Dalugou-
Skgewassen tegen de
tstand, die het gevolg
;e regenval.
n
ai
_enslang
inslag disco
et parket in Berlijn
:en levenslange ge-
raffen geëist tegen de
rerdachten van de
ig in 1986 in de Oost-
jscotheek La Belle.
JJag, gericht tegen de
sjlrie doden en 260 ge-
Solgens het parket
?e| beschuldigde de
e, in opdracht van de
2$heime diensten. Het
e pn in 1997. De be-
0% tegen de vijfde ver-
lOigetrokken.
ite' beelden
n Laden
li Qatarese televisie-
Ift gisteren beelden
fan Osama bin La-
1 de aanslagen van 11
zouden zijn ge-
opnamen laten Bin
ajn rechterhand Ay-
ivahiri zien tijdens
komst, waar het sa-
jan Bin Ladens orga-
Uaeda met een ande-
e moslimgroepring
rd.
atieve
prijs bekend
De Israëlische vre-
itie Gush Shalom,
itinucleaire actie
ent Ploughshares, de
ie bevrijdingstheo-
irdo Boff en de Vene-
_J Natonio Abreu krij-
r een alternatieve
De vier winnaars
Jit Livelihood Awards
p bedrag van 450.000
Mt elkaar delen. De
rden op 7 december
h het Zweedse parle-
je tegen
oosheid
1 I- De autoriteiten op
stbben een niet voor de
^hd middel bedacht
1 oners van die Ameri-
at te verlossen van
Probleem: pure ca-
1%nee wil de regering
ajaatsen besproeien
1 kche boomkikkers,
v|n nachtelijke ge-
lewoners uit hun
De cafeïne zou
acute hartstil-
Irgen. De kikkers zijn
centimeter groot,
len een geluid van 90
vrijdag 5 OKTOBER 2001
door onze correspondent Ans Bouw-
mans
Washington -De luchtvaart komt weer
op gang in de Verenigde Staten, maar
Amerikanen stappen niet meer zo ge
makkelijk op de 'luchtbus' als vroeger.
Als allerlaatste luchthaven, ging giste
ren Reagan National Airport in Was
hington open.
Harry Lazarus en Emest Merlino heb
ben met opzet hun vliegtickets laten
veranderen. De twee zakenmannen
uit Connecticut zouden eerst van Ne
wark naar luchthaven Dulles bij Was
hington vliegen, maar nu wilden ze
per se naar Reagan National. Daar
kwamen ze gisterochtend aan, in een
uitgestorven aankomsthal. Hun „sym
bolische daad" werd gewaardeerd
door het opgeluchte luchthavenperso
neel, dat rondliep met spandoeken en
buttons: „Bedankt voor het reizen".
De nationale luchthaven van Was
hington is gisteren weer geopend, als
allerlaatste luchthaven in de Verenig
de Staten. Met een kwart van het nor
male aantal vluchten, extra veilig
heidsmaatregelen en nauwelijks pas
sagiers. Om 7.07 uur vertrok het aller
eerste vliegtuig. Naar New York, vol
met politici die hun vertrouwen in de
luchtvaart wilden onderstrepen. Uit
gezwaaid door de Amerikaanse trans
portminister Norman Mineta, die 'een
traan in zijn oog" kreeg toen hij het
US Airways-toestel zal opstijgen.
„Het is vandaag zo anders dan nor
maal. Het is verschrikkelijk dit archi
tectonisch prachtige gebouw zo hol
en leeg te zien", zegt Lazarus. „Er zijn
meer personeelsleden dan reizigers.
Hij kijkt nog eens om zich heen. Ach
ter de ticketbalies staan grondste-
wards verloren om zich heen te kijken.
Veiligheidsmensen drentelen wat on
rustig bij de controlepoortjes. En de
politiemensen en militairen die her en
der staan opgesteld, hebben een on
gehinderd zicht op het binnendrup
pelende publiek.
Beneden maakt minister Mineta een
kort praatje met twee luchtverkeerslei
ders. De twee, die toevallig even naar
beneden waren gegaan voor een kopje
koffie, vinden de toevallige ontmoe
ting geweldig maar Mineta moet weer
verder. Boven wachten de televisieca
mera's. De opening van Reagan is een
nationale pleister op de wonde, een
volgende stap van de regering om het
vertrouwen in het herstel van Amerika
te bevorderen, en Mineta draagt zijn
steentje bij.
De regering heeft talloze maatregelen
genomen om het gevoel van veiligheid
te verhogen, maar passagiers vragen
zich af hoe effectief die zijn.
Op sommige luchthavens staan, net
als op Reagan, bewapende bewakers.
Er komen zogenaamde 'air-marshals',
beveiligingsagenten die kriskras mee
reizen op het Amerikaanse luchtnet-
werk. En het zogenaamde 'inchecken
aan de stoep' - de taxichauffeur zorgt
dat je koffers op het vliegtuig komen -
bestaat niet meer. Parkeren vlakbij de
terminal wordt uitgebannen.
Veel luchtreizigers vinden de maatre
gelen weinig zichtbaar. „Ik kan niet
zien dat er iets anders is dan nor
maal", zegt een vrouw die op luchtha
ven Dulles bij Washington wacht op
een vlucht naar Las Vegas. „Je moet
nu in de rij staan, verder zie ik geen
verschil." „Het stelt me in ieder geval
helemaal niet gerust. Mijn vrienden
zeggen dat ik gewoon weer in het die
pe moet springen. Maar misschien dat
ik voor de 'gate' nog omkeer." „Het
verschil is dat ze nu echt naar je pa
pieren kijken", zegt een andere reizi
ger, die „eigenlijk wel een beetje op
ziet" tegen zijn trip. Dennis en Jan
Strait uit Montana reizen elk jaar via
Salt Lake City naar Dulles, maar voor
hen voelde de reis hetzelfde als an
ders. „Het was ook helemaal niet an
ders. De mensen in het vliegtuig wa
ren ook niet nerveus. Het zat alleen
iets minder vol", zegt Jan.
Op een bankje in de vertrekhal zit
Hans Schreiber uit Charlotte te wach
ten op een vlucht naar Londen.
Schreiber is vice-president van een
bedrijf dat irisidentificatie ontwikkelt.
Hij heeft het druk, want de vraag naar
apparatuur om iemand te herkennen
via de oogiris is flink toegenomen.
Vooral in de luchtvaart is er veel be
hoefte aan, meent Schreiber.
„Ik vind de beveiliging waardeloos.
Maar hij is een beetje bevooroordeeld,
want irisidentificatie is volgens hem
dé toekomst voor screening van vlieg
tuigpassagiers. „Je kijkt even in een
camera en honderd procent identifi
catie. Het is niet erg ingrijpend, en het
werkt." Het systeem blijft afhankelijk
van een deugdelijke invoering van na
men en irissen, maar daarover maakt
Schreiber zich geen zorgen.
door onze correspondent
Ad Bloemendaal
tel aviv - Israël gaat harder op
treden tegen de Palestijnse Aksa-
intifada en zal zich daarbij niet
langer iets aantrekken van Ame
rikaanse pogingen de Arabische
landen te winnen voor hun anti-
terreur alliantie. „Probeer niet de
Arabieren te paaien ten koste van
ons," waarschuwde premier Ariel
Sharon het Westen en vooral de
Verenigde Staten. Hij sprak gis
teravond, kort nadat een Pales
tijnse terreuractie in de stad Afu-
la aan drie Israëliërs het leven
had gekost.
Vanmorgen vroeg al bracht het
Israëlische leger Sharons woor
den in de praktijk. Tanks en ge
pantserde personeelsvoertuigen
trokken Palestijnse delen van de
Hebron in, van waaruit de afge
lopen weken is geschoten op Is
raëlische kolonisten in het cen
trum van de stad. Er braken ge
vechten uit en de Palestijnen
meldden aan hun kant vijf do
den. De actie in Afula werd uit
gevoerd door een in Israëlisch
legeruniform gestoken Palestijn.
Het duurde een paar minuten
voor politiemensen in de buurt
zich realiseerden dat ze niet te
maken hadden met een soldaat
van een elite-parachutisteneen-
heid, maar met een terrorist.
Daarna schoten ze de schutter
dood.
Volgens somrhige ooggetuigen
arriveerde de Palestijn per bus
bij het centrale busstation van
Afula. Anderen zeggen dat ze
hem uit een auto hebben zien
stappen. Kort daarna opende hij
met een M-16 automatisch ge
weer in het wilde weg het vuur
op bezoekers van een in de
buurt van het station gelegen
marktplaats. Door de aanvanke
lijke aarzeling van politie en om
standers kon de aanvaller zelfs
het magazijn van zijn wapen
wisselen.
Op het lichaam van de gedode
Palestijn, die moet hebben ge
weten dat hij een zelfmoordmis
sie uitvoerde, vond de politie
een Palestijnse identiteitskaart
en een in het Arabisch gestelde
brief. Zijn identiteit en de in
houd van de brief waren gister
avond nog niet bekendgemaakt,
maar volgens een Arabisch tele
visiestation is hij afkomstig uit
een dorp bij de Palestijnse stad
Politiemensen dekken het lichaam af van één van de slachtoffers van een schietpartij in de Israëlische stad Afula. Daar opende gisteren een
man, waarschijnlijk een Palestijn, het vuur op het plaatselijke busstation. Drie mensen kwamen om bij de aanslag en dertien raakten ge
wond. Foto: Reuters/Ygal Levi
Jenin.
Op een persconferentie in Jeru
zalem zei premier Sharon gister
avond dat Israël zich niet iets
gelegen zal lagen liggen aan
Amerikaanse verzoeken een
staakt-het-vuren in acht te ne
men. „Van nu af aan vertrou
wen we op onszelf, en uitslui
tend op onszelf," zei hij. De
Amerikanen willen rust aan het
Israëlisch-Palestijnse front om
Arabische landen te winnen
voor hun anti-terreur coalitie.
Dat is niet naar de zin van de Is
raëlische premier.
Hij deed een klemmend beroep
op het Westen de Arabieren niet
te sussen door Israël de rug toe
te keren in de strijd tegen ter
reur. Hij vergeleek Israëls positie
met die van het militair zwakke
Tsjecho-Slowakije van voor de
Tweede Wereldoorlog. „Maak
niet opnieuw de vreselijke fout
van 1938, toen verlichte Europe
se democratieën besloten Tsje-
choslowakije op te offeren voor
een gemakkelijke, tijdelijke op
lossing," aldus Sharon.
brussel/gpd - Hoe zit de terro
ristische organisatie van Bin La
den in elkaar, en wat is Al-Qae-
da van plan? Minister Van
Aartsen (buitenlandse zaken)
zwijgt in alle talen over het be
wijs tegen Bin Laden, maar de
Britse premier Tony Blair wil
wel iets kwijt. In een gedetail
leerd document maakt de Britse
regering duidelijk op welke ma
nier Bin Laden betrokken is bij
de aanslagen op 11 september.
Maar de herkomst van de aan
klacht blijft vaag. „Wij weten ze
ker dat dit document de waar
heid bevat, maar wij zijn ver
plicht de bronnen te bescher
men", meldt de Britse regering.
Binnen de NAVO woedt een dis
cussie over de kwaliteit van het
Amerikaanse 'bewijs' over de
betrokkenheid van Bin Laden bij
de terroristische aanslagenAlle
NAVO-bondgenoten hebben in
middels laten weten dat ze de
bewijsvoering uit Washington
accepteren, maar binnenska
mers klinken de twijfels. Volgens
het Britse document waar
schuwde Bin Laden een aantal
van zijn mensen kort voor de
aanslagen op 11 september om
terug te keren naar Afghanistan,
en sprak hij over op handen
zijnde grote aanslagen. „Onze
vijand is iedere Amerikaanse
man, onverschillig of hij tegen
ons vecht of belasting betaalt",
zegt Bin Laden al in 1998. En in
hetzelfde jaar: „voor moslims is
het een religieuze plicht om
chemische wapens en kernwa
pens in bezit te krijgen".
Volgens de Britten maakten drie
van de negentien kapersdeel uit
van het netwerk van Bin Laden.
door onze correspondent
Ad Bloemendaal
tel aviv - Een Russisch verkeers
vliegtuig met 76 mensen aan
boord, op weg van Tel Aviv naar
Novosibirsk in Siberië, is giste
ren na een explosie neergestort
in de Zwarte Zee. Van de 66 pas
sagiers hadden de meesten de
Israëlische nationaliteit. Er zijn
geen overlevenden.
Volgens bronnen in het Ameri
kaanse ministerie van defensie
was er op het moment van de
ramp een grote oefening aan de
gang van het Oekraïense leger.
Ze achten het waarschijnlijk dat
het vliegtuig, een Toepolev-154
van Sibir Airlines, per ongeluk is
getroffen door een luchtafweer-
raket, afgeschoten door een ma
rineschip. Het Oekraïense mi
nisterie van defensie zegt dat dit
is uitgesloten. De bronnen in
het Pentagon baseren hun in
formatie op satellietwaamemin-
gen. Ze zouden hebben waarge
nomen hoe een SAM-12 lucht
doelraket het vliegtuig raakte.
Kort voor zijn ministerie van de
fensie iedere bemoeienis ont
kende had een hoge Oekraïense
marine-officier tegenover het
Franse persbureau AFP beves
tigd dat een legerraket het vlieg
tuig had neergehaald.
Het nieuws over de ramp zorgde
in Israël voor veel speculaties.
De kans dat terroristen in Tel
Aviv een bom aan boord heb
ben kunnen brengen wordt zeer
klein geacht. Het hoofd van de
Israëlische luchthavendiensten,
Gabi Ofir, zei dat de Toepolev
woensdagavond om zeven uur
in Tel Aviv was geland en daar
na was onderzocht. Alle vliegtui
gen worden 's nachts bewaakt.
Gistermorgen vertrok het toestel
weer, nadat de passagiers en
hun bagage het gebruikelijke,
stringente onderzoek hadden
ondergaan.
Kort na de ramp maakte een ho
ge vertegenwoordiger van de
Russische luchtvaartdienst be
kend dat de Toepolev een tus
senlanding had gemaakt op het
vliegveld van de Bulgaarse stad
Burgas. Daar zou één passagier
aan boord zijn gegaan. In Bulga
rije zei men echter van niets te
weten en ook in Tel Aviv is niets
bekend over een tussenstop.
De mogelijkheid dat de ramp
het gevolg is van een terreur
daad deed niet alleen in Mos
kou, maar ook in Washington
alle lichten op rood springen.
Volgens Ari Fleischer, de woord
voerder van het Witte Huis, is er
op hoog niveau contact gaande
met de Russen om zo veel mo
gelijk feiten te verzamelen.
peshawar/gpd - In wat waarne
mers in Pakistan beschouwen
als een belangrijke en verrassen
de doorbraak in de jacht op Os
ama bin Laden, heeft de Pakis
taanse regering gisteren laten
weten dat het door Amerika ge
leverde bewijs tegen Osama bin
Laden overtuigend is. „Wij me
nen dat er genoeg bewijs is voor
een aanklacht in een rechtszaak
tegen de daders van de terroris
tische aanvallen", aldus Riaz
Khan, woordvoerder van het Pa
kistaanse ministerie van defen
sie.
Het is voor de eerste keer sinds
de aanslagen van 11 september
dat een zo'n belangrijk islami
tisch land als Pakistan akkoord
gaat met het door de Amerika
nen geleverde bewijs tegen Osa
ma bin Laden.
Waarnemers in Pakistan zien de
verrassende verklaring van de
regering als een grote slag voor
het Taliban-regime en Osama
bin Laden. „Door het Ameri
kaanse bewijs te accepteren
staan de Taliban er nu echt he
lemaal alleen voor", aldus een
Pakistaanse analist.
Verscheidene radicaal islamiti
sche groepen in Pakistan, die
aan de Taliban zijn gelieerd,
hebben opgeroepen tot massale
demonstraties voor Bin Laden
en tegen de VS en de eigen Pa
kistaanse regering.
Gevonden lijk bij ontplofte fabriek van zelffnoordenaar?
Militairen van de Amerikaanse luchtmacht genieten
op 26 september van een moment ontspanning. Zij
hebben op een geheime locatie een tentenkamp
opgezet voor Operation Enduring Freedom. Het
kamp is verder nog onbewoond, maar kan in geval
van oorlog als huisvesting dienen voor ruim dui
zend man personeel.
Foto: EPA/Cecilio Ricardo
m
[uceren - evenveel
washington/ap - Het droppen
van voedsel in Afghanistan is zo
gevaarlijk, dat er gevechtsvlieg
tuigen moeten meevliegen met
de transportvliegtuigen. Het mi
nisterie van defensie in Was
hington heeft dat deze week ver
klaard. De humanitaire vluchten
kunnen een doelwit zijn voor
het luchtafweergeschut van het
Taliban-leger, aldus Pentagon-
woordvoerder Craig Quigley.
President Bush maakte gisteren
bekend 320 miljoen dollar uit te
trekken voor humanitaire hulp
aan de Afghanen. De Ameri
kaanse voedselhulp moet de
„arme zielen in Afghanistan"
duidelijk maken dat de Verenig-
de Staten zich niet tegen hén,
maar tegen de terroristen en het
Taliban-bewind hebben ge
keerd. Het Amerikaanse leger
krijgt vermoedelijk van het Pen
tagon de opdracht om zodra het
militaire offensief tegen de Tali
ban is gestart, voedselpakketjes
uit te werpen.
door onze correspondent
Henk Glimmerveen
parijs - Bedrijfsongeval of niet?
Het onderzoek naar de oorzaak
van de explosie van de kunst-
mestfabriek AZF in Toulouse
neemt nog vele weken in beslag
en bij gebrek aan harde gegevens
gonst het van de geruchten in de
stad. Het openbaar ministerie
blijft volhouden dat het „voor 99
procent zeker" is dat de ontplof
fing een bedrijfsongeval is ge
weest. Maar de ontdekking van
een mysterieus lijk vlakbij de fa
briek geeft nieuw voedsel aan de
geruchtenstroom.
Vijfendertig jaar is Hassan Jan-
doubi geworden, Tunesiër van
origine maar met de Franse na
tionaliteit. Hassans lijk werd
vlakbij de ontplofte AZF-fabriek
gevonden. Hij werkte voor een
onderaannemer die het onder
houd van de vrachtwagens van
de fabriek verzorgde. Wat de on
derzoekers bevreemdde was dat
het slachtoffer nogal bizar was
gekleed. Hij had twee pantalons
aan en droeg daaronder twee
korte en twee lange onderbroe
ken. De vrouwelijke politiearts
die de lijkschouwing verrichtte,
had in het verleden voor de
hulporganisatie „Médecins du
monde" gewerkt, met name in
een aantal moslimlanden. Uit
ervaring wist ze dat kamikaze
soldaten die zich opmaken voor
een heilige daad zich op deze
manier plegen te kleden.
Volgens de arts wil de traditie
dat de martelaren als laatste er
varing vóór hun ontmoeting
met de Profeet zeventig maag
den (houri's) tegenkomen die
hen wassen en die hen nog een
maal confronteren met aardse
verleidingen.
De uitleg van de politiearts werd
aanvankelijk binnenskamers ge
houden maar kon niet geheim
blijven nadat het weekblad "Va-
leurs Actuelles' had aangekon
digd vrijdag de identiteit van
Jandoubi te onthullen. Recher
cheurs van de gerechtspolitie uit
Toulouse vertrokken spoorslags
naar Parijs om de rector van de
moskee in de Franse hoofdstad
te raadplegen.
De rector Het weten niet op de
hoogte te zijn van de geschetste
gewoonte van kamikaze-solda
ten. „Ik ben soenniet en kan me
niet uitlaten over shi'itische tra
dities." De vriendin van Jandou-
hi ppn "l 'cticrho
klaring: „Mijn vriend droeg wel
vaker dubbel ondergoed. Hij
vond dat hij te kleine billen
had".
De vriendin is pas vijf dagen na
de vondst van Hassans lijk on
dervraagd. Een niet met naam
genoemde rechercheur spuwde
daar in de krant 'Le Parisien'
zijn misnoegen over uit: „Het
dossier ging dagenlang als een
hete aardappel van de ene naar
het andere bureau. Toen we
eindelijk de woning binnen
mochten, was alles opgeruimd.
Er was niets meer van Hassan
terug te vinden. Geen kleren,
geen foto's, niets. De vriendin
zei dat ze alles had weggegooid
omdat ze zo snel mogelijk alles
wilde vergeten".
Hassan Jandoubi werd vijf da
gen voor de explosie te werk ge
steld bij AZF. Samen met twee
andere Noord-Afrikanen. Op hét
moment van de ontploffing be
vond het drietal zich in loods 10,
dertig meter verwijderd van
loods 221 - de opslagplaats van
het ammoniumnitraat waar de
explosie zich voordeed, zo
meldde gisteren de krant 'Le Fi
garo'. Daags voor de ontploffing
waren Jandoubi en zijn collega's
betrokken geweest bij een woor
denwisseling met een vrachtwa-
•hfll'ffp"r' -'" A'/Frtm 7Ün
auto had omhangen met de
Amerikaanse Mag. De onderzoe
kers willen nu meer weten over
eventuele banden van Jandoubi
met fundamentalistische mos
lims in Toulouse. Eerste na
speuringen hebben niet veel
duidelijkheid verschaft. Maar
volgens de krant 'Le Parisien'
was Jandoubi aanwezig geweest
op een moslimfeest iadoulouse
waar de aanslagen in New York
en Washington werden gevierd.
Het weekblad Valeurs Actuelles'
zegt te weten dat de man sinds
enkele maanden door de inlich
tingendiensten in de gaten
wordt gehouden. De 'kleine cri
mineel', die zich voornamelijk
bezighield met het vervoer van
gestolen auto's vanuit Duitsland
naar Zuid-Frankrijk, zou zich de
laatste tijd opvallend vaak in een
van de twee moskeeën van Tou
louse hebben opgehouden. De
politie weigert hangende het on
derzoek iedere reactie. De enige
officiële verklaring die gisteren
werd afgelegd was er een van de
minister van milieu, Yves Co-
chet. In een interview met de te
levisiezender LCI herhaalde Co-
chet dat hij geen enkele oorzaak
voor de explosie uitsluit, inclu
sief die van een aanslag. Cochet
trad evenwel niet in details.