GELOOF SAMENLEVING
'Het priestertekort is een
onderdeel van Gods plan'
Elke moslim moet zijn eigen 'Heilige Oorlog' voeren
Aartsbisschop New York tegen wraak
Bari geeft miljoen voor verwoeste kerk
Halve eeuw communisme
'Zaterdag geeft God eer
liefdevolle waarschuwt
Bisschop Hurkmans sprei'
jongeren over levensvrage
dinsdag 2 OKTOBER 200)
vaticaanstad/anp - Het tekort
aan priesters in de Rooms-Ka-
tholieke Kerk is een onderdeel
van Gods plan, meent aartsbis
schop Miloslav Vlk van Praag.
„Ik ben er zeker van dat God
daarmee iets positiefs van plan
is", zei de kardinaal gisteren tij
dens een persconferentie over
de bisschoppensynode in het
Vaticaan. „God wil dat we de ac
tiviteiten van leken nieuw leven
inblazen."
Vlk ziet het priestertekort in
vooral Europa en Noord-Ameri-
ka daarom niet als het belang
rijkste probleem van de RK-
Kerk. Het moet volgens hem een
stimulans zijn om de leken in de
kerk aan het werk te zetten voor
de verkondiging van het geloof.
„Weinig leken hebben nu een
evangeliserende mentaliteit
zei de Tsjechische kardinaal.
Bisschoppen moeten volgens
Vlk voorgaan in geloofsverkon
diging. Persoonlijke getuigenis
sen over het eigen geloofsleven
zijn in deze tijd van ontkerkelij
king van groot belang, bena
drukte hij. „Daarmee kunnen
we het grijze 'gebied van het ge
loof bereiken", zei hij, verwij
zend naar de vele mensen die
buiten een kerk om op hun ei
gen manier naar God zoeken.
Vlk, die tijdens het communis
me in Tsjechoslowakije een tijd
zijn priesterambt niet mocht
uitoefenen en tien jaar lang in
zijn levensonderhoud voorzag
door autoruiten te wassen, heeft
gemerkt dat persoonlijke getui
genissen mensen van nu aan
spreken. „In deze geseculari
seerde wereld willen mensen al
les kunnen zien en aanraken."
Persoonlijke geloofsverhalen
dragen volgens Vlk tastbare er
varingen over.
Bisschoppen kunnen volgens
kardinaal Egan, aartsbisschop
van New York, wel degelijk iets
doen om de groei van het aantal
priesterroepingen te bevorde
ren. Ze moeten meeleven met
de parochies van hun bisdom,
vindt hij. Als ze goed voor hun
priesters zorgen, voelen die zich
thuis in de kerk en zijn ze trots
op hun werk. „Dan voelen ze
zich deel van een familie en van
een gemeenschap die een ge
weldige boodschap voor de we
reld heeft." In zijn vorige bis
dom, Bridgeport, heeft die be
nadering volgens hem tot een
groei van het aantal priesterroe
pingen geleid.
Ongeveer driehonderd bis
schoppen uit de gehele wereld
begonnen maandag met het ei
genlijk werk van de bisschop
pensynode. Tot en met 27 okto
ber buigen ze zich over het bis
schopsambt. Kardinaal Simonis
vertegenwoordigt zijn Neder
landse ambtsbroeders.
vaticaanstad/anp - De Verenigde Staten moe
ten geen militaire acties ondernemen die slechts
tot doel hebben wraak te nemen voor de aansla
gen in New York en Washington. „Woorden als
wraak en vergelding zijn niet de woorden van
beschaafde mensen, en zeker niet van mensen
die zich beroepen op Jezus Christus als hun
Heer en Verlosser", zei aartsbisschop Edward
Egan van New York gisteren in Vaticaanstad.
„We willen zeker dat gerechtigheid geschiedt,
maar we moeten ons niet inlaten met onrecht
om rekeningen te vereffenen die we niet kunnen
vereffenen", zei Egan tijdens een persconferen
tie. De kardinaal woont de tiende gewone syno
de van bisschoppen in het Vaticaan bij.
Voordat de VS tot straftnaatregelen overgaan,
moet volgens Egan eerst onomstotelijk vaststaan
wie achter de aanslagen zit. De beramers moe
ten een rechtvaardige straf krijgen. „We moeten
ernaar streven om te doen wat rechtvaardig is op
een manier die rechtvaardig is."
De aanslagen moeten voor de Amerikanen aan
leidingzijn voor een 'gewetensonderzoek', zei de
kardinaal De VS moeten zich volgens hem be
zinnen op de vraag of ze niet zelf hebben bijge
dragen aan het ontstaan van een anti-Ameri
kaans klimaat in de wereld, dat mogelijk een
voedingsbodem voor de aanslagen is geweest.
New York heeft zich in deze tijd van rampspoed
'geweldig' gehouden, zei Egan (69). „De stad lijdt
pijn, maar heeft ook een grote dosis heldendom
en heiligheid laten zien. Wie mocht denken dat
de VS een gebrek aan heldendom heeft, hoeft al
leen maar de televisiereportages nog eens te be
kijken."
Dat Egan zijn stad nu vier weken achterlaat om
de bisschoppensynode bij te wonen, is niet zijn
eigen keus. Het vloeit volgens hem simpelweg
voort uit de gelofte van gehoorzaamheid die hij
bij zijn priesterwijding heeft gedaan, dat hij daar
is waar de paus hem hebben wil benadrukte
Egan.
bari/ap - De Sint-Nicolaaskerk
van New York, een gebouw van
de Griekse Orthodoxe Kerk dat
bij de aanslagen van 11 septem
ber vrijwel geheel vernietigd
werd, krijgt een half miljoen
dollar van het stadsbestuur van
het Italiaanse Bari voor de we
deropbouw van de kerk.
In Bari ligt, in de Sint-Nicolaas-
basiliek, de heilige Sint Nicolaas
begraven. „Toen we hoorden
dat een van de torens van het
World Trade Center op de Sint-
Nicolaaskerk was gevallen, was
het alsof we een oproep van de
heilige zelf hadden gekregen om
te helpen", aldus de burgemees
ter van Bari, Simeone di Cagno.
Hij gaf een brief met een cheque
van een half miljoen dollar mee
aan minister van buitenlandse
zaken Renato Ruggiero mee, die
New York bezocht.
bejing - Om te vieren dat China alweer 52 jaar on
der communistische dictatuur bestuurd wordt, voe
ren boeddhistische monniken een dienst uit in het
Yonghegong Lamasery-klooster, gebouwd in 1694.
Toen bood de tempel onderdak aan de beruchte
keizer Yongzheng, die samenwerkte met een mach
tig en gevreesd netwerk van geheim agenten. Het
boeddhisme heeft al sinds de eerste eeuw na Chris
tus vaste voet aan de grond in China.
Foto: EPA/Frederic Brown
rijswijk/anp - De voorzitter van
de rooms-katholieke lekenbe
weging Witte Donderdag-2000,
prof. dr. F. Rutten, verwacht za
terdag een 'gewetensverlich
ting'. Dat is een 'liefdevolle
waarschuwing' voor alle men
sen op aarde met het oog op
een groot wonder op 11 april
2002 in het Spaanse dorpje Ga-
rabandal. Met dat wonder gaat
volgens Rutten de laatste fase
tot de wederkomst van Christus
in. Rutten is de vroegere secre
taris-generaal van het ministerie
van economische zaken.
In de IKI-Nieuwsbrief, het infor
matieblad van de stichting Insti
tuut voor Katholieke Informatie,
schrijft Rutten dat ieder geweten
in de hele wereld verlicht wordt.
Bij een aantal mensen zal die
verlichting rijke vrucht dragen
in de vorm van berouw over
hun zonden. Bij anderen zal het
effect van beperkte diepgang en
duur zijn. Weer anderen zullen
helemaal geen berouw hebben.
Voor echte katholieken heeft de
algemene gewetensverlichting
een dubbele functie, aldus Rut
ten. In de eerste plaats een bij
zondere genade om berouw te
krijgen en te gaan biechten. In
de tweede plaats een aanspo
ring om zich voor te bereiden
op het grote wonder in Gara-
bandal, volgend jaar april.
In dat dorp in het Nooi
ten van Spanje zoudi
meisjes van ongeveer tws
in de jaren 1961-1965 vft
len Maria hebben geziei
hoord. Ook de aartsenj
Prof. Rutten verwacht 'gewetensverlichie
dc
oof
Licit:.1
twfj1
-w5 vf
;ezien
rtsenr'
chael zou tot de meisjes r
gesproken. Een van die |.r
Conchita, zei na de dor:
paus Johannes XXIII dat |a
het einde van de tijd nog
drie pausen overblijven:
VI, Johannes Paulus I en
dige paus Johannes Pauli||
Conchita kreeg van de a
gel Michael te horen da©
ker van Gods toom an
overlopen is. „Veel p»c
bisschoppen en kardinaij
op de weg van het vertu
trekken gelovigen mee." n
Rutten maakt zich zorga
veel mensen in Nederig
relatie zullen leggen tusi
gewetensverlichting en ld
mende wonder in Garalt
„De clerus in België en v
land zal er waarschijnlijke
overgrote meerderheid hi.
gen toe doen, dan wel vjo
fel doen blijken", schrijfti
de IK3-Nieuwsbrief. „Als
dinalen in de top van m
reldkerk zich niet laten ei
gen door het grote wonce
Garabandal, dan ligt hen
lijn dat de Paus niet mes»
kom is in het Vaticaan."
=r
den bosch/anp - Bisschop
Hurkmans van Den Bosch gaat
de komende maanden op be
zoek bij jongeren om te praten
over hun levensvragen. Óp vijf
zondagmiddagen probeert hij
erachter te komen wat jongeren
belangrijk vinden in hun leven
en of God daarin een rol speelt.
Hurkmans kondigt de groepsbij
eenkomsten voor jongeren tus
sen 15 en 29 jaar aan in het bis
domblad van deze week. Hij no
digt belangstellenden onder hen
ook uit na te denken over hun
levensbestemming en welk plan
God met hen heeft. Het 'levens
keuzeproject' heet 3Mb: 3e Mil
lenniumbestemming.
De bisschop wijst erop dat de
omstandigheden van de afgelo
pen weken ons opnieuw wagen
na te denken over de funda
mentele waarden van heil
Door de welvaart van de6
decennia zijn die waardC
gens hem in het gedranf
men. „In een klimaat v?
vaart zijn carrière maken,"
hebben en bezittingen f
ven al gauw tot de r
waarden verheven. In hf
maken die waarden gel'1
vraagt Hurkmans zich af.1
Behalve met jongeren g1
bisschop van Den Bosc
dit jaar ook in gesprek mi
paren om na te denken o?
welijk en gezin. Hurkmf
daartoe enkele echtparen
digen voor een weekei?
Kevelaar in Duitsland. F
te willen kijken naar 'di
of'
die ieder echtpaar
maakt naar echt geluk
geseculariseerde wereld.
Islamitische wereld verdeeld over de betekenis van 'jihad'
door Theo Krabbe
Met grote regelmaat wordt het
door moslims in de islamitische
wereld uitgeroepen: een 'jihad',
een 'heilige oorlog'. Niet alleen
tegen de Verenigde Staten, Israël
of het Westen, maar ook tegen
hun eigen moslimbroeders die de
islam verkwanselen. In de Koran
heeft het begrip 'jihad' echter
een heel andere betekenis dan
'oorlog': de innerlijke strijd van
iedere moslim tegen ongeloof,
zelfzucht en verleiding door het
kwaad.
Het is geen centrale gedachte in
de Koran, zoals de verplichting
tot het verrichten van het dage
lijkse gebed, het geven van aal
moezen en het één keer in je le
ven op bedevaart gaan dat wel
is. Maar de Koran spoort de
moslims er wel toe aan. Elke
moslim heeft zijn eigen 'jihad' te
voeren. Maar anders dan de is-
lamisten - moslims die de islam
om politieke redenen misbrui
ken - ons doen geloven, is dat
geen directe oproep om de wa
pens ter hand te nemen.
De 'jihad' is de innerlijke strijd
van iedere moslim tegen zelf
zucht en begeerte, tegen de aan
vechting om niet te leven zoals
God dat bedoeld heeft, tegen
het kwaad in jezelf en in de sa
menleving, zoals armoede en
onderdrukking. 'Jihad' betekent
vooral een 'uiterste krachtsin
spanning voor het geloof.
De Koran heeft welbewust geko
zen voor de term 'jihad'. De is
lam is een rationalistische gods
dienst. De profeet Mohammed
stelde zich ten doel met de is
lam het meer mystieke joden
dom en christendom voor de
Arabieren op rationalistische
wijze te vervolmaken. De Koran
kiest zijn woorden dus zorgvul
dig en precies.
Er is een groot aantal Arabische
woorden die gewapende strijd
aanduiden, zoals barb' (oorlog),
siraa'a (strijd), ma'raka (ge
vecht) of ktaal (doden). In plaats
daarvan heeft de Koran gekozen
voor een vager woord met een
rijk scala aan nevenbetekenis
sen.
Jihad: het is de verplichting voor
moslims om zich te wijden aan
een morele, spirituele en politie
ke strijd om een rechtvaardige
samenleving op te bouwen,
waarin armen en kwetsbaren
niet uitgebuit worden. Een strijd
ook om te leven volgens Gods
bedoelingen.
Maar dat sluit oorlog en ge
vechtshandelingen niet uit. Die
kunnen noodzakelijk zijn om
het eigen gebied tegen indrin
gers van buiten te verdedigen of
de heilige plaatsen (Mekka en
Medina) voor vernietiging te be
schermen. Maar oorlog en ge
vechten zijn altijd een onderge
schikt onderdeel van de gehele
jihad of strijd.
Voor hun geloof beroepen mos
lims zich niet alleen op de Ko
ran als hun heilig boek, ook put
ten ze uit de uitspraken van de
profeet Mohammed ('hadieth')
die volgens de overlevering aan
hem moeten worden toege
schreven. Zo laat een welbeken
de traditie Mohammed bij de te
rugkeer van een veldslag zeggen:
„We keren terug van de kleine
jihad tot de grote jihad. Dat wil
zeggen, tot de veel zwaardere en
veel meer eisende inspanning
om in het gewone dagelijkse le
ven de krachten van het kwaad
in jezelf en in de eigen samenle
ving te bevechten.
Kent de Koran dan geen theolo
gie van de heilige oorlog, van
moslims tegen joden of christe
nen? Nee. Ook de shari'a (isla
mitische wetgeving) niet, die
zelfs aan christenen en moslims,
waarover de Koran waarderend
spreekt als de 'volkeren van het
Boek', in 'het gebied van de is
lam' het recht op bescherming
toekent, wanneer zij maar de
verschuldigde belasting betalen.
De Koran kent wel een theologie
van de 'rechtvaardige oorlog',
een verdedigingsoorlog tegen
aanvallers van welke (religieuze)
afkomst dan ook. Rechtvaardig
is volgens de Koran een oorlog
om het behoud van waarden te
verdedigen en een aanval op ge
bedsplaatsen af te weren.
Een demonstrant tijdens een pro-Osama bin Laden demonstratie, afgelopen vrijdag in de Pakistaanse stad Peshawar. Foto: AP/Shabbir Hussain Imam
De verzen 38,39 en 40 van Soe
ra 22 spreken duidelijke taal:
„God zal hen die geloven verde
digen. God bemint geen enkele
ondankbare verrader. Aan hen
die bestreden worden is de strijd
toegestaan omdat hun onrecht
is aangedaan: God heeft de
macht hen te helpen, die zonder
recht uit hun woningen worden
verdreven, alleen maar omdat
zij zeggen 'Onze Heer is God',
en als God de mensen elkaar
niet had laten weerhouden dan
waren kluizenaarsverblijven,
kerken, synagogen en moskeeën
waarin Gods naam vaak ge
noemd wordt zeker verwoest.
Maar God zal hen die Hem hel
pen zeker helpen. God is krach
tig en machtig." De overwinning
wordt in het volgende Koranvers
(Soera 33:41) echter alleen aan
die moslims beloofd, die het ge
bed verrichten, de aalmoezen
betalen, fatsoenlijke wetten ma
ken en een rechtvaardige sa
menleving inrichten.
De Koran spreekt derhalve niet
van een 'heilige oorlog', maar
van een 'rechtvaardige' verdedi
gingsoorlog. Oorlog is altijd af
schuwelijk, zo leert de Koran
verder. Zo kent de Koran ook
enkele bepalingen, die ervoor
zorg moeten dragen dat h
weid niet escaleert en de
logshandelingen beperkt 1
ven. Als het eenmaal oorlt
moeten moslims met abst
toewijding strijden om hei
ten zo spoedig mogelijk te
eindigen (Soera 2:191,251
Doet de vijand voorsteller
een bestand of toont hij el
tentie tot vrede, dan dien^
moslims de vijandelijkhec
onmiddellijk te stoppen t<
de vredesvoorwaarden im
reel of oneervol zijn (Soer:
61-2). Het is een heilige pi
om een gewapend conflic
tot een einde te brengen
vijand standvastig tegemc
treden. Want aarzeling of
teloosheid zou kunnen be
nen dat de oorlog voor or
paalde tijd blijft voortsiep
(Soera 3:147-148).
Islamitische politieke bew
gen in Afghanistan, Iran, I
Libanon, de Palestijnse G
den, Egypte of Algerije mc
zich dan voor hun heilige
beroepen op de Koran, di
den zij in werkelijkheid ni
hun zijde. Deze 'islamiste
overigens in staat de 'jihai
alleen tegen de Verenigde
ten, Israël of het christelijl
westen uit te roepen. Ook
eigen moslimsbroeders oi
moslimsregeringen, omd<
de islam in hun ogen hebl
verkwanseld, moeten het
bij met geweld ontgelden.
Dikwijls is in het christelij
Westen de islam voorgest
gewelddadig, crimineel ei
lerant. Waar het christenc
de verheven godsdienst v;
liefde werd gezien, gold d
als de inferieure 'religie v£
zwaard'. Die mythe van h
lamitische gevaar' is nog s
wijd verspreid. Ze wordt
dagelijks gevoed door de I
siebeelden van islamitiscl
roristen als Osama bin La
Palestijnse islamitische ze
moordcommando's, die c
terse huiskamers binnenc
gen.
(De auteur is theoloog en redacte
vensbeschouwing)
