'Er zijn altijd verliezers bij een faillissement'
LEIDEN REGIO
Onrust over onveilige Oosterkerkstraat Heimwee is een
De Stemming
groot probleem
onder eerstejaars'
j Markt-
iwerking
Bedrogen echtgenoot
moet aan het werk
centraal bij
ierstichting
eidse markt
beste van
ederland'
Leidenaar wordt eerst onderzocht
n - De Veerstichting houdt
londerdag 18 en vrijdag 19
iber een tweedaags sympo-
met als thema 'de wereld
ik'. Sinds de oprichting in
heeft de stichting ten doel
le gedachtenwisseling te
irderen tussen studenten
le 'vormgevers van de maat-
ippij' - mensen uit de top
jhet bedrijfsleven, media,
tiek en wetenschap. Ook dit
is de stichting daar weer
hschoots in geslaagd, met
&en als Jaap De Hoop Schef-
nilvo Opstelten, Jan Terlouw
jentallen anderen. Het sym-
ium vindt plaats in de Leid-
fieterskerk. Behalve de pro-
lenten heeft de stichting
;Jt 250 studenten uitgeno-
I en 250 niet-studenten.
zaterdag 29 SEPTEMBER 2001
cn - De Leidse markt bloeit
Mnooit tevoren. Dit stelt de
bitter van de Centrale Ver
stong voor Ambulante handel
<t\H) Chris Verplancke. Hij
teert hiermee op het bericht
leze krant dat de Leidse wijk-
tjkten in nood zijn.
fct de kleine markten gaat het
erdaad niet goed. Niet alleen
j^iden, maar in heel Neder-
4," zegt Verplancke. „De
Pkt kent eigenlijk een soort
^ngestelde conjunctuur. Als
'figoed gaat met de economie,
;n de markten daaronder,
ejt het slecht met de econo-
d|, dan bloeien de markten op.
geldt zeker voor wijkmark-
De centrummarkt is een
1 ander verhaal. Die heeft na-
ttjk niet alleen een markt-
-fctie, maar ook een recreatie
junctie. Een bezoekje aan de
jrdagmarkt is voor veel men-
nog steeds een soort uitje,
hj maar op zaterdag, het is
i altijd druk."
i »t klopt wel dat het aantal
idelaren op de zaterdag-
i kt de afgelopen jaren sterk is
aald. Maar dat is een natuur-
tendens. Dertig jaar gele-
'ij stonden er misschien zelfs
tien keer zoveel handelaren
- markt. Maar toen was de
kt kleiner dan nu."
;ens Verplancke is het aantal
delaren weliswaar gedaald,
eir zijn de kramen veel groter
orden. „Vroeger had elke
b ktkoopman een kraampje
vier meter lang. Nu zijn de
iste kramen al bijna twaalf
J er lang. Ook de markt is
i !gegaan in de vaart der vol-
:n. De markt is zelfs uitge-
d met een extra stuk voor V
Dat was er drie jaar geleden
niet."
torn, met de centrummarkt
t het dus goed. „Sterker nog
ien met de Katwijkse markt
de markt in Amstelveen
|rt Leiden tot de beste mark-
in Nederland," aldus Ver-
ïcke.
Vervolg van voorpagina
leiden - Directeur BJ. van der Zijl van NBBS heeft goede
hoop dat zijn bedrijf en Travel Unie het eens worden over
een doorstart. Dat dat vooraf moet worden gegaan door een
technisch faillissement van NBBS, aanvaart hij met 'pijn in
het hart'. „Bij een faillissement zijn er geen winnaars. Voor
onze toeleveranciers is dit heel dramatisch", erkent hij. Van
der Zijl noemt daarbij onder andere de vliegmaatschappijen,
de leveranciers van hotelkamers en huurauto;s, maar ook de
verhuurders van de panden waar de reiswinkels van NBBS in
gevestigd zijn.
Eind vorig jaar werd Van der Zijl binnengehaald om na
twee jaren waarin NBBS verlies draaide, orde op zaken te
stellen. Twee opdrachten had hij: zorgen dat de NBBS uit
de negatieve spiraal kwam en zoeken naar een overname-
partner. Nu staat hij in een grote lege ruimte op de derde
etage van het hoofdkantoor aan de Schipholweg. Op de
grotendeels kale betonnen vloer zijn in de haast wat bu
reaustoelen neergezet voor de persconferentie. De zaal
werd net opgeknapt en moest gaan dienen als de nieuwe
ruimte voor de orderafdeling. De tapijtlegger staakte echter
deze week zijn werkzaamheden toen de NBBS td kennen
gaf niet verder te kunnen. „Een goede plek voor deze bij
eenkomst, omdat het duidelijk laat zien hoe we er voor
staan", aldus Van der Zijl.
Hij voerde afgelopen maanden intensieve onderhandelin
gen met ovemamepartner Travel Unie. Alles leek een paar
weken geleden in kannen en kruiken. De champagne
stond bij wijze van spreken al klaar. „We hadden gehoopt
halverwege september rond te zijn", zegt Van der Zijl.
„Maar toen gebeurden op 11 september die verschrikkelij
ke aanslagen in Amerika. Ik voelde direct dat dat ook voor
ons nog wel eens gevolgen kon hebben."
De reislust is sinds die tijd enorm gedaald. NBBS zag het
aantal boekingen halveren en draaide nog maar een half
miljoen omzet per dag in plaats van de gebruikelijke een
miljoen gulden. Van der Zijl: „Ik begrijp dat Travel Unie
heeft gezegd dat ze op zo n moment de beslissing niet
meer kon nemen. In de positie waarin we nu verzeild zijn
geraakt, konden we niet meer aan de voorwaarden vol
doen."
Maar zodra NBBS technisch failliet wordt verklaard, ont
staat weer een compleet andere situatie. De bewindvoer
ders van de reisorganisatie zijn dan ook niet van plan om
NBBS voor een appel en een ei van de hand te doen. Be
windvoerder Lemstra: „Voor ons ligt er nu de schone taak
om de marktconforme prijs te bedingen bij Travel Unie."
De NBBS is geld waard, zegt ook Van der Zijl. „Het is een
reisorganisatie met een ijzersterke merknaam."
NBBS Reizen heeft drie uitgangspunten gekozen bij de
doorstart waar het in financiële nood verkerende bedrijf nu
op hoopt: dat NBBS - ook als merknaam - intact blijft, dat
de werkgelegenheid bij het bedrijf zo veel mogelijk is gega
randeerd en dat service aan de klanten is gewaarborgd.
Naar schatting dertien- tot veertienduizend reizigers had
den een reis bij NBBS geboekt. Een klein aantal was - bij
de aanvraag van uitstel van betaling - al op vakantie, de
rest zou binnenkort vertrekken.
De Stichting Garantiefond Reisgelden heeft zich inmiddels
garant gesteld voor de bedragen die de klanten van NBBS
hebben betaald. De bewindvoerders van NBBS schatten de
schadepost voor SGR nu op zo'n 25 miljoen gulden.
'Drie jaar na dodelijk ongeluk is er nog steeds niets gebeurd'
door Timoteus Waarsenburg
leiden - Bewoners van de He
rengracht, Kerkstraat en Ooster
kerkstraat zijn zeer verontrust
over de verkeersveiligheid in
hun buurt. Ze vinden dat Leiden
veel te lang wacht met maatre
gelen rond de volgens hen le
vensgevaarlijke kruisingen rond
de Oosterkerkstraat. Ze hebben
inmiddels hun buik vol van alle
toezeggingen die de gemeente
heeft gedaan. Direct na een do
delijk ongeluk, ruim drie jaar ge
leden, waarbij een jongen en
meisje door een veel te hard rij
dende auto werden geschept,
beloofde de gemeente beter
schap. „Maar er is nog steeds
niets gebeurd", zegt Heren
grachtbewoner Roel Zaadnoor-
dijk.
De Ir. Driessenstraat, De Ooster
kerkstraat en de Kerksteeg zijn
onderling met elkaar verbonden
door bolle, steile bruggen. Die
bruggen leveren twee gevaren
op. Wie hard over die bruggen
rijdt, krijgt een zogenaamd ker-
misgevoel in de buik. En aange
zien dat nog steeds als leuk
wordt gezien, rijden veel auto
mobilisten daar juist wat harder.
Een tweede probleem is het
slechte zicht. Bestuurders die
vanaf de Herengracht bijvoor
beeld de Oosterkerkstraat of
Kerksteeg op willen draaien
hebben nagenoeg geen zicht op
naderend verkeer. Kortom, bot
singen en bijna-botsingen vin
den daar bijna dagelijks plaats.
Het is levensgevaarlijk om met
de auto fiets of brommer vanaf
de Herengracht de Kerksteeg of
Oosterkerkstraat op te draaien.
Mijn buurvrouw zegt altijd dat
ze gevoel heeft een soort Russi
sche roulette te spelen als ze die
kruisingen oprijdt", zegt Koos
van der Geest Ook hij woont aan
de Herengracht. De spiegel die
De Kerkpleinbrug: een van de bruggen die voor de onveilige situatie in de Oosterkerkstraat zorgt. Foto: Dick Hogewoning
uitzicht zou moeten geven op
naderend verkeer geeft slechts
uitzicht op de brug zelf. Rijn Bu-
ve woont tegenover Van der
Geest op een woonboot in de
Herengracht. Hij is het roerend
met zijn buurman eens. „Dit
punt is levensgevaarlijk voor ie
dereen. De hele dag hoor je au
to's met hun onderkant op de
brug stuiteren. En als je de
moeite neemt om het verkeer
hier een uurtje in de gaten te
houden ben je zeker getuige van
een aanrijding of een situatie die
maar net goed afloopt. Twee
weken terug was ik weer getuige
van een vrij ernstige aanrijding."
De oplossingen om de kermis
achtige racebaan veiliger te ma
ken, hoeven volgens de buurt
bewoners niet eens heel prijzig
of ingrijpend te zijn. „Stel de
spiegel goed af, verplaats die pe-
kelkist en haal de snelheid eruit.
Dat kan door de aanleg van
drempels, ribbels of andersoor
tige wegmarkeringen. Of zet een
flitspaal neer. Het psychologisch
effect daarvan is al voldoende
om mensen minder hard over
de bruggen te laten rijden," me
nen de buurtbewoners.
De gemeente laat weten dat de
Oosterkerkstraat nog altijd een
gemeentelijk aandachtspunt is.
En, zo weet een voorlichter, er
zijn al wat aanpassingen ge
daan. Wat precies valt echter
niet zomaar te zeggen. „Dat
moet Wethouder Hillebrand op
zoeken en dat is niet eenvoudig
te vinden. Is het goed dat ik daar
volgende week op terugkom?"
De buurt weet wel wat er aange
past is. „Het wegdek op de
bruggen werd een tijd geleden
opengehaald. Aanvankelijk wa
ren we blij verrast," zegt Zaad-
noordijk, „omdat we dachten
dat er nu eindelijk iets ging ge
beuren. Maar wat bleek? De ge
meente wilde alleen haar weg
dek herstellen omdat die stuite
rende auto's van die lelijke kras
sen achterlaten in het asfalt."
1 r zijn weinig dingen die
Leidse politici niet aan de
li markt overlaten.
van die dingen is, merk-
v rdig genoeg: de markt.
er zijn andere voorbeelden,
teekt de gemeente Leiden
neus bij herhaling in zoiets
net horecawezen en wordt
^en der de bouw of inrichting
j^olen van grand-café's met
gjas waar in het geheel geen
jjoefte aan is. De stad knapt
van op, denken ze. Hoe meer
t ;ca, hoe meer vreugd. Het
jnt dat er zelfs een grand-ca-
Dmt in een vleugel van het
y huis. Al wordt van dat plan
nds enige tijd niets meer
a lomen.
ar rond de markten, en dan
name de buurtmarkten, is
snooit lang stil. De markten
tevenshof en Leiden Zuid-
t zieltogen al bijna zo lang
:e bestaan. De gaten in de
kraampjes zijn bijna net zo
)menaal als de gaten in de
Dcht op 3 oktober.
11 lekker gaan, zou je denken.
marktje meer of minder,
I geeft het? Maar de gemeen-
eiden steekt er een hoeveel-
i tijd en energie in die een
ere zaak waardig is. Alsof het
ben van een markt op loop
and in Nederland een bur-
echt is.
i ambtenaar - vermoedelijk
;emeentelijk marktmeester -
dt nu op pad gestuurd om
plui voor de buurtmarktjes
onselen. 'Gericht werven'
imt de gemeente dat. Maar
dat de kramen leeg blijven
wege het simpele feit dat er
veinig klandizie is, zal het
een hele klus worden om de
•plui te lokken. Misschien dat
de rattenvanger van Hame-
len zou lukken, maar voor een
simpele ambtenaar is het een
schier onmogelijke opgave.
Nou heeft die ambtenaar nog
wel even de tijd. De komende
zes maanden gaan de raadsle
den zelf de markt op. Want de
verkiezingen komen eraan. En
dan kom je onze volksvertegen
woordigers opeens her en der
tegen achter kraampjes met fol
dermateriaal.
De komende zes maanden zit
het dus met de bezetting van de
markten wel snot. Dat lijkt goed
nieuws. Maar ergens in de nota
over de toekomst van de mark
ten staat een zinnetje, dat doet
vermoeden dat het de gemeente
bij het gezellig en vol houden
van de buurtmarkten helemaal
niet om het welzijn van de bur
gers te doen is. Voor lege kra
men wordt geen staangeld be
taald.
En dat is het probleem: de fi
nanciële kant van dit stukje-
marktwerking.
Missie
Kunt u mij de weg naar Den
Haag vertellen, mevrouw? Mar
jolein Vencken tuurt op de kaart
van Nederland, die ligt openge
vouwen bij Zuid-Holland. Ze
heeft een belangrijke missie.
De gemeente Leiden vindt zich
zelf te weinig terug in Den Haag
en benoemt om die reden een
lobbyist. Die mag ambtenaren
en bestuurders wegwijs maken
in in het hol van de leeuw, de
schatkamer van bestuurlijk Ne
derland. In Den Haag ligt het
geld met bakken tegelijk te
wachten om met aanhoudende
transporten naar Leiden te wor
den vervoerd. Ze moeten daar
alleen nog even weten dat ze al
dat geld in Leiden hard nodig
hebben.
En: waar is die schatkamer?
Marjolein Vencken beseft zich
terdege dat zij de wethouders en
beleidsmedewerkers wegwijs
moet maken. Een echte taakom
schrijving heeft ze niet gekregen
van haar opdrachtgever, maar
dat vindt ze gaande de rit wel
uit. Lekker, denkt ze, die vrij
heid.
De rit voert vandaag over de A44
naar de residentie. Voor het ge
mak heeft ze met de delegatie
van de gemeente die meereist,
afgesproken bij het transferium.
Het immense parkeerterrein
oogt verlaten, Marjolein ziet al
leen wat spelende kinderen bij
een bekend hamburgerrestau
rant. De public-affairsfunctiona-
ris kijkt op haar horloge. Ze be-
denlri zich; was nou om twee of
om drie uur dat we elkaar zou
den treffen?
Inmiddels is wethouder Ron
Hillebrand in de trein naar Den
Haag gestapt. Onder zijn arm zit
het voorstel voor Rijnstad ge
vouwen. Over de A4 zoeft dan
de bolide van Alexander Pecht-
old, ook wethouder, met in de
kofferbak zijn wensenlijstje voor
het grote-stedenbeleid. Burge
meester Jan Postma heeft net
het telefoongesprek beëindigd
met zijn oude werknemers op
het ministerie van financiën. Of
ze Leiden maar gauw die miljoe
nen konden geven, drukte Jan
ze op het hart. Met opgeheven
door Wilfred Simons
leiden - Heimwee is een serieus
probleem onder de Leidse eer
stejaarsstudenten. Dat zegt stu
dentenpsycholoog Rob Topman
van de Universiteit Leiden. „Ze
kunnen er vreselijk last van heb
ben", zegt hij. „Het is vooral zo
pijnlijk omdat het niet geaccep
teerd is. Heimwee is iets van
kinderen, volwassenen worden
niet geacht eraan te lijden. Er
over praten helpt, maar dat kan
niet, dat staat lullig. Daardoor
blijven studenten er vaak lang
mee rondlopen." Topman krijgt
regelmatig studenten op zijn
spreekuur die zo door heimwee
worden verteerd, dat zij niet
meer normaal kunnen functio
neren.
Psycholoog Tony van Vliet (45)
uit De Bilt promoveerde vorige
week op heimwee aan de Uni
versiteit van Utrecht. Hij onder
zocht het fenomeen onder dui
zend Utrechtse studenten en
270 werknemers van bedrijven
die naar het buitenland waren
uitgezonden. Vijftig procent van
alle deelnemers had in de eerste
twaalf tot zestien maanden na
de verhuizing last van heimwee.
Drie procent van de werkne
mers en vijf procent van de stu
denten werd zelfs ernstig door
heimwee gekweld.
Van Vliet definieert heimwee als
een 'stressreactie op het verla
ten van thuis'. In milde vorm uit
het zich in 'verlangen naar
thuis', maar er zijn heftiger gra
daties waarin sprake is van li
chamelijke klachten als misse
lijkheid, hoofdpijn en slapeloos
heid. In extreme gevallen uit het
zich in depressies, angstgevoe
lens en zelfs stoppen met eten
en slapen.
Heimwee gaat uiteindelijk over.
Slechts een kleine minderheid
van mensen die 'wat minder
emotioneel stabiel zijn' heeft er
zoveel last van, dat ze niet goed
meer kunnen studeren of wer
ken. Toch kwam Van Vliet nie
mand tegen die vanwege heim
wee terugkeerde naar het ver
trouwde thuis.
Topman bevestigt de conclusies
uit zijn eigen praktijk, al raadt
hij studenten met extreme
heimwee soms wél aan om te
rug te keren naar het ouderlijk
huis of de streek van herkomst.
„Ik zeg ze dan dat het beter is_
om het eigen leven in te richten
in de vertrouwde omgeving..
Veel studenten vechten tegen
heimwee met de gedachte: Ik"
moet het hier toch naar mijn zin
kunnen hebben'. Dat moet he-i
lemaal niet. Ik zeg: vind je eigen
evenwicht. Als dat in de ver
trouwde omgeving is, dan is dat"
ook goed."
Heimwee zit vaak'in de familie',
weet Topman. „De studenten
die bij mij op consult komen,
geven dat aan. 'Mijn moeder
had veel last van heimwee, mijn
grootmoeder ook', zulke reacties
hoor je vaak. Het is een 'leeref
fect'. Kinderen kijken emoties af
van hun ouders. Als die heim
wee hebben, leren ze dat het iets
belangrijks is en dan nemen ze
het over." Topman vermoedt
dat meisjes er vaker last van
hebben dan jongens. „Meisjes
verlangen meer naar hun moe
der, naar de geborgenheid van
het gezin en naar de hechte, on
derlinge band. Heimwee komt
ook meer voor bij families die
bij elkaar in de straat wonen. Zij
komen vaak bij elkaar over de
vloer en delen veel met elkaar.
Hoe hechter die band, hoe gro
ter het gemis."
Een variant op de heimwee naar
thuis is het verlangen naar de
geboortestreek. „Nederland telt
vele streken en er zijn grote ver
schillen in de manier van om
gang met elkaar. Sommige Gro
ningse en Limburgse studenten
komen naar de Randstad omdat
ze vinden dat ze hier hun draai
moeten kunnen vinden. Maar
waarom moet dat? Vaak kunnen
ze aan de universiteiten van
Maastricht of Groningen het
zelfde studeren en voelen ze
zich er veel beter bij."
door Maarten Dekker
den haag/leiden - Hij had net
met zijn vrouw een huis gekocht
voor zichzelf en hun 1-jarig
zoontje. Het leven leek de 29-ja-
rige Leidenaar toe te lachen.
Maar een dag nadat de koop
door een notaris officieel was
bekrachtigd, vertelde zijn vrouw
dat ze niet met hem verder wil
de. Toen hij haar later in bed
aantrof met een ander, sloegen
de stoppen compleet door.
Hij sloeg een deel van de inboe
del kort en klein en ging vervol
gens zijn vrouw en haar min
naar te lijf. Hij kneep van beiden
de keel dicht en bedreigde ze
ook woordelijk met de dood.
Zover kwam het uiteindelijk
niet. Inmiddels is de relatie zelfs
weer hersteld, al zijn de twee in
de tussentijd wel officieel ge
scheiden. De vrouw heeft haar
aangifte van de gebeurtenissen
op 2 december inmiddels inge
trokken, maar voor het Open
baar Ministerie was dat geen
aanleiding om af te zien van het
vervolgen van haar ex-man. Hij
kreeg door de politierechter in
Den Haag gisteren een werkstraf 5
van zeventig uur opgelegd.
De advocaat van de Leidenaar
betoogde tegenover de rechter
dat de vrouw en haar minnaar
het geweld in de hand hadden
gewerkt. Ze hadden de man be
laagd met een telefoonantenne 3
en hadden een glas wijn naar
zijn hoofd gegooid. In combina
tie met de omstandigheden had
dat ervoor gezorgd dat hij totaal
over de rooie ging. De rechter
zei wel begrip voor de situatie te
hebben, maar stelde tegelijk dat
de feiten er niet minder ernstig
door werden. Om te voorkomen
dat de bedrogen echtgenoot in
de toekomst nog eens door het
lint gaat, legde de rechter ook
een voorwaardelijke gevange
nisstraf van twéPmaanden op.
hoofd keren Ron en Alexander
terug. Ze komen elkaar vlak
daarvoor nog even tegen bij de
koffieautomaat. Hé, jij ook hier,
zeggen hun blikken.
Marjolein Vencken heeft uitein
delijk maar een taxi naar Den
Haag besteld. Daar aangekomen
hoort ze dat het plan Rijnstad
slecht is gevallen, de gemeente
voor wat betreft het grote-ste-
denbeleid haar huiswerk op
nieuw moet doen, en hoort ze
een collega-lobbyist tegen haar
zeggen: Wat doe jij hier nog?
Marjoléin draait om en sloft
weg. Ach, volgende keer beter,
zucht ze.
Aad Rietveld Robbert
Minkhorst
Tekening: Maarten Wolterink
den haag/leiden - Hij Was
dronken en tegelijkertijd seksu
eel opgewonden door de vrijp
artij die hij net had gehad met
de moeder van het 2-jarige
meisje. In een soort roes had hij
het kind vervolgens betast. Dat
was in het kort de verklaring die
een 34-jarige Leidenaar gisteren
gaf voor de Haagse rechtbank.
De officier van justitie wil dat de
man voor langere tijd achter de
tralies verdwijnt, omdat hij in
het verleden al twee keer is ver
oordeeld voor vergelijkbare ver
grijpen. De rechtbank besloot
echter mee te gaan met de ad
vocaat, die vroeg om eerst een
nader onderzoek te laten instel
len naar de oorzaak van het re
cidive-gedrag.
De officier vindt dat de man zijn
laatste kans verspeeld heeft en
dat een langdurige celstraf de
enige mogelijkheid is die res
teert. De officier vroeg om een
straf van twee jaar, plus een half
jaar voorwaardelijk en verplicht
reclasseringscontact om te voor
komen dat de Leidenaar na vrij-
lating weer in zijn oude gedrag
vervalt. Het is zeer waarschijn
lijk dat de man na afronding van
het nieuwe onderzoek alsnog
zo'n forse gevangenisstraf krijgt
opgelegd. Maar de rechtbank
wil eerst de uitkomsten van het
onderzoek afwachten.
