Meewiegen op smeuïge melodieën
Feestje op stand in een smoking met een gat De sPaanse tune
Hutspot-recept 3
OOK VOOR
EXCLUSIVE
LIFESTYLE
LEIDENS ONTZET
zaterdag 29 SEPTEMBER 2001
Is het al een zware opgaaf om
een groep kinderen stil te krij
gen, dan helemaal als het er
1.500 zijn. Maar burgemeester
Pieter van der Werf lukt het, als
hij een speld wil laten vallen, al
thans bijna.
Te snel hebben de Leidse basis
scholieren in de smiezen dat het
een trucje is van de oude burger
vader om de aandacht af te lei
den. In plukjes van tien tegelijk
staan de kinderen op. Wat is
daar aan de hand? Het is iets
bruins, en het beweegt. Zijn het
misschien beren, vermoedt een
mevrouw die het niet goed kan
zien.
Nee, het zijn ratten!
De rattenvanger speelt dwars
fluit op het podium bij het
standbeeld van Van der Werf in
het gelijknamige park en de die
ren dartelen rond. De kinderen
zingen vragend of meneer hun
de weg naar Hameien kan vertel
len.
Burgemeester Van der Werf
opent het Minikoraal met een
lied over zichzelf, op de wijs van
Balou de Beer uit Jungle Book.
De kinderen in het overvolle
park zingen makkelijk mee. De
echte burgemeester mag vrijdag
middag ook even komen, maar
hij lijkt minder bekend. „Hoe
heet onze burgemeester? Wat zeg
je nou? Postbode? Postbode?"
Pieter van der Werf plaagt een
beetje. „Roep maar", zegt hij,
„burgemeester Postma, waar
bent u?" En burgemeester Jan
Postma loopt het podium op.
Dat gebeurt onder luid gejoel.
Postma vertelt dat hij de 3 okto
berfeesten geweldig vindt, net als
de Minikoraal trouwens. De bur
gemeester zingt nog een liedje
mee, voordat hij weer verdwijnt.
Op vaderlijke en aanstekelijke
toon verhaalt Pieter van der Werf
daarna over de geschiedenis van
het Leidens Ontzet. „De Span
jaarden belegerden de stad, en
wierpen schansen op. In die
schansen verstopten ze zich."
Het gekwebbel van een aantal
kinderen verstomt tot een zacht
geroezemoes. „Zo hoopten ze de
stad uit te hongeren en tot over
gave te dwingen." Hij laat achter
wege dat hij zijn arm de stadsbe
woners aanbood om op te eten,
waarschijnlijk een te gruwelijk
detail. Wel wordt in het eerste
lied (Leiden en het feest, op de
melodie van Belle en het Beest)
gezongen: Zijn lichaam voor het
volk.
„Willem van Oranje was een
vriend van mij", gaat Van der
Werf verder, „en hij beloofde
mij: Ik kom eraan. In mei van
1574 kregen we wat adem. De
Spanjaarden waren ineens ver
dwenen. We dansten in de Bree-
straat. Maar we waren een beetje
dom, zou Maxima zeggen. Want
wat vergaten we: om eten in de
stad te halen." De Spanjaarden
keerden terug en toen bood de
burgemeester zijn lichaam aan.
Gezongen wordt er weer, van
Berg op Zoom, en van In naam
van Oranje, doet open de poort!
De Watergeus ligt aan den wal.
Leidse basisscholieren zingen uit volle borst tijdens de minikoraal Foto: Mark Lamers
Een echte meedeiner is het lied Niks hoor, het halve Van der zon je maakt vanmiddag.
Een echte meedeiner is het lied
Leiden mijn stad. Zijn ze niet een
beetje jong voor zo'n smartlap?
Niks hoor, het halve Van der
Werfpark wiegt mee op de smeu
ïge melodie, even loom als de
Robbert Minkhorst
A Drie oktober. Voor de echte Lei- wacht dat Haarlem na de af-
René Froger en Ronald Kolk maken sfeer op Haring en Corenwijngala
Timoteus Waarsenburg
n - Wat in 1990 begon als
zeer geslaagd experiment
.eiden en Leidens Ontzet
nationaal op de kaart te
n, is inmiddels -in bepaalde
en weliswaar- een evene
van allure geworden. Het
ig en Corenwijngala, dit
jeveiligd door niet minder
drie beveiligingsdiensten,
onder die van het Konink-
uis, was wederom een da-
d succes. En dat komt uit-
lijk de stad, en in het bij-
r de Pieterskerk ten goede,
ichting Internationale Her-
ing Leidens Ontzet, organi-
van de avond, doneert het
ciële overschot van de
in het restauratiefonds
le kerk.
duizend in smoking gesto-
èestvierders trokken gister-
d weer naar de Pieterskerk,
te dansen op de muzikale
;en van René Froger, om
te vergapen aan de model-
advertentie)
LEIDEN
Lammenschansweg 138,
Tel. 071-5766013
HAARLEM NOORD
Spaamdamseweg 416-422,
Tel. 023-5250191.
len uit de modeshow van Ro
nald Kolk, om lekker te eten en...
om gezien te worden.
Want onder de vele bezoekers
waren ook dit jaar weer heel wat
prominenten. Zo waren er de
ambassadeurs van onder meer
Japan, Australië en Zuid-Afrika,
kamerleden, ministers en staats
ecretarissen en nog veel meer
gasten van naam en faam. Eli
tair was het feest echter geens
zins. Ook de 'gewone' Leide-
naars lieten zich het glamour-
feest welgevallen. Een opvallen
de verschijning vormde Peter
Labruyere. Niet alleen omdat
'•'bok hij zich in een smoking had
gestoken. Maar vooral omdat hij
ter hoogte van zijn bovenarm
een gat in zijn smoking had ge
knipt teneinde zijn tatoeage van
het Leidse wapen goed te kun
nen showen.
Hoewel de uitstraling van het
gala nog steeds even exquise is
als voorgaande jaren, heeft or
ganisator en medesponsor
Menno Smitsloo gepoogd om
consideratie met de vreselijke
gebeurtenissen in de Verenigde
Staten in het gala te laten door
klinken. Dit jaar geen lange ope
ningstoespraak van Smitsloo,
maar een bescheiden woord
vooraf. De Haring en Coren-
wijnpennig werd voor de veran
dering ook niet uitgereikt aan
een persoon, maar door Smits
loo symbolisch overhandigd aan
de consul van de Verenigde Sta
ten. „Om te laten zien dat wij
meeleven met het Amerikaanse
volk. Amerika staat voor vrij
heid, voor gelijkheid. En op die
lovenswaardige rechten is ook 3
oktober gebaseerd," aldus een
zichtbaar genietende Smitsloo.
Voor de Amerikaanse consul,
die niet alleen de bescherming
van Nederlandse veiligheids
diensten genoot, maar ook zijn
eigen veiligheidsmensen bij zich
had, begon de avond dus goed.
En dat werd zelfs alleen maar
beter nadat René Froger de
bühne beklom. „I love that
guy," zei consul Campbell, na
dat hij de Amsterdamse zanger
had gehoord. Hij stapte zelfs op
Froger af om een cd te kopen.
Maar helaas voor de consul,
De modellen van
de Nederlandse
couturier Ronald
Kolk schotelden
de aanwezigen in
de Pieterskerk gis
teravond de nieu
we mode voor in
een wervelende
show.
Foto: Mark Lamers
daar had Froger niet op gere
kend. Hij maakte het goed door
een van zijn laatste nummers,
You've got a friend, op te dragen
aan het Amerikaanse volk.
Na het muzikaal intermezzo, dat
qua akoestiek niet helemaal uit
de verf kwam in de galmende
kerk, maar desalniettemin de
sfeer er goed in bracht, was het
de beurt aan Ronald Kolk. De
Nederlandse couturier schotel
de de aanwezigen de nieuwe
mode voor in een wervelende
show. En toen was het tijd om
een vorkje te prikken. Geen
aardappelsalades en sateetjes
natuurlijk, maar happen op
stand. Zalm, kreeft en andere
tongstrelende liflafjes werd de
gasten voorgezet.
En onderwijl speelde de muziek
en vloeide de tap. Tot diep in de
nacht.
Drie oktober. Voor de echte Lei-
denaar een dag om naar uit te
kijken. De dag waarop Leiden in
het jaar 1574 verlost werd van de
Spaanse belegeraars. De dag ook,
waarop de geuzen de uitgehon
gerde stad op platbodems bin
nenvoeren om haring en witte
brood uit te delen. Een bijzondere
dag voor Leiden, een bijzondere
dag uit de Tachtigjarige Oorlog.
In zes afleveringen aan de hand
van diverse Nederlandse steden
meer over die oorlog.
Aflevering 3: De Spaanse furie
De watergeuzen hebben Den
Briel en Vlissingen bevrijd en
steeds meer steden verklaren
zich loyaal aan de Prins van
Oranje. Het laat zich raden dat
de Spanjaarden tegen zoveel
ongehoorzaamheid in het ge
weer zullen komen. Alva stuurt
zijn leger, onder leiding van
Fadrique Alvarez de Toledo, op
pad om met harde hand de op
standige steden weer in het ga
reel te krijgen. Deze veldtocht
zou de boeken ingaan als de
Spaanse furie.
De Spaanse legers beginnen in
Mechelen, dat op uiterst bloedi
ge wijze wordt heroverd. Uit
angst voor een zelfde lot, stellen
de andere afvallige steden in de
Zuidelijke Nederlanden vrijwillig
hun poorten open voor de
Spaanse troepen. Via Roermond
trekt Don Fadrique door naar
Zutphen. Nadat de Spanjaarden
daar duizenden burgers ver
moord hebben, geeft de hele
provincie Gelre zich over.
Nu is het tijd om de Hollandse
steden op de knieën te krijgen
en de Spanjaarden rukken op
naar de vestingstad Naarden.
Deze stad, met de gruwelijke
moordpartij in Zutphen nog
vers in het geheugen, is niet van
plan zich te verzetten. Op 1 de
cember marcheren de Spaanse
legers dan ook probleemloos de
stad in. Eenmaal binnen dirige
ren de Spaanse machthebbers
alle inwoners van de stad echter
naar de Grote Kerk. Als de niets
vermoedende inwoners van
Naarden gedwee gehoor geven
aan dit verzoek, worden ze alle
maal afgeslacht.
Na Naarden zet Don Fadrique
zijn zinnen op Haarlem. Hij ver
wacht dat Haarlem na de af
schrikwekkende voorbeelden
van Zutphen en Naarden direct
zal capituleren. De inwoners
van Haarlem denken daar ech
ter anders over. Haarlem besluit
zijn huid duur te verkopen.
Als de Spaanse troepen halver
wege december 1572 voor de
stad verschijnen, blijven de
poorten gesloten. Het garnizoen
van Haarlem, bestaande uit
Waalse, Schotse, Duitse en En
gelse huurlingen, houdt moedig
stand. Don Fadrique besluit
daarop zijn tenten voor de stad
op te slaan en de stad door ein
deloze aanvallen en belegering
op de knieën te krijgen.
Het hele land leeft mee met de
belegerde stad en de Haarlem
mers krijgen van alle kanten
steun. De inwoners van vrije
steden leveren wapens en voed
sel, de geuzen brengen alles via
de Kaag en de Haarlemmermeer
naar Haarlem. Maandenlang
weet Haarlem stand te houden.
In maart keren de kansen voor
de Spanjaarden echter. Ze gra
ven de dijken bij Zwanenburg
door, waardoor de vloot van
Amsterdam kan opvaren naar
de Haarlemmermeer. In mei
doet Willem van Oranje een po
ging de omsingeling van Haar
lem te doorbreken, maar deze
mislukt jammerlijk. De geuzen-
vloot wordt van de Haarlem
mermeer verdreven en de ver
liezen aan geuzenzijde zijn
groot. Nu is Haarlem van alle
hulp verstoken.
Begin juli hijsen de Haarlem
mers een zwarte vlag in de top
van de toren van de Bavo-kerk.
De stad is in grote nood. Onder
zware druk van de publieke opi
nie besluit Willem nog één po
ging te wagen om Haarlem te
ontzetten. Een geuzenleger,
aangevuld met vrijwilligers uit
Leiden, Delft en Rotterdam,
trekt op naar de Spaanse schan
sen. De geuzenvloot biedt hen
vanaf het water ondersteuning.
De Spanjaarden hebben er ech
ter lucht van gekregen en ver
slaan het leger in een hinder
laag. Daarmee is het doek voor
Haarlem gevallen. Op 13 juli
1573 geeft de stad zich over. De
burgerij wordt gespaard, maar
1735 gamizoensoldaten en een
paar protestantse kopstukken
eindigen aan de galg.
Timoteus Waarsenburg
gram ui
gram winterpeen
0 gram aardappelen
gram zonnebloempitjes
slagroom
gram roomboter
akje Tahu (400 gram)
it, peper, 112 theelepel kerriepoeder, 2 teentjes knof-
k, shoyu of ketjap (1/2 dl), 1 theelepel shoarmakruiden
een scheutje olijfolie.
inze reeks van recepten voor hutspot mag een vegeta-
:h gerecht natuurlijk niet ontbreken. De koks Piet Höoij-
ins en Fee Jordans van Eethuis Splinter aan het Noord-
de wilden dat recept met alle plezier samenstellen. Ze
gen uit van louter biologische ingrediënten.
ïu in blokjes snijden van ongeveer 1 cm, marinade ma-
van de shoyu en shoarmakruiden, aanlengen met wa-
tot de tahu net onder staat. Dit op hoog vuur zetten en
de kook ongeveer een half uur op laag vuur. De koks
lden nog dat hoe langer de tahu in de marinade staat,
beter; een halve dag is zelfs aan te raden,
ïu afgieten en laten uitlekken, marinade opvangen en
ivaren. Tahu eventueel in zonnebloemolie om en om
ken wanneer deze is afgekoeld. Dat is nog lekkerder.
wassen en
koken met
zout naar
smaak.
Winterpeen
schillen en
in kleine
blokjes snij
den, opzet
ten en ko
ken. Gepel
de uien in
blokjes snijden en in olijfolie fruiten met knoflook en kerrie
tot de ui lichtbruin is. Zonnebloempitjes in een scheutje
olie om en om scheppen met een snufje zout tot ze even
eens lichtbruin kleuren.
Aardappels afgieten en stampen. Winterpeen afgieten en
toevoegen. Ui-mengsel erdoor scheppen, evenals de zon
nebloempitjes, de slagroom scheutje voor scheutje en de
blokjes gemarineerde tahu. De boter in kleine blokjes snij
den en erbij doen, mocht de emulsie niet smeuïg genoeg
zijn, dan nog wat marinade toevoegen. Indien gewenst, pe
per naar smaak toevoegen. De marinade kun je ook nog
even opzetten en als jus bij de hutspot serveren.
door Maarten WoHerink
ook amztiwm vieeeu net
3-OKtOg6(ére6Jf: IKI De PltTÈRSfeflC.
