Stilte
De kwetsbaarheid
van de laatste
upermacht
Wereldwijd
fschuw
amp in beeld
lerenigde Staten
etroffen in
art defensie
Het leek
rel oorlog
ij de toren'
erroristen bijna
iet te stoppen
luchtvaart
internet
p de internetsites van
krant is een compleet
actueel overzicht te
en van de catastrofe in
merika. Ook na het ver-
:hijnen van de dagbla-
in blijven de redacteu-
in het nieuws aanvul -
n en verversen. Er is
iel niet gepubliceerd
imateriaal te zien en
worden verwijzingen
pgenomen naar andere
levante sites.
mv.leidschdagblad.nl
MMENTAAR
i verwoestende reeks aan-
die Amerika en de rest
e wereld gisteren op-
;ten, passen slechts woe-
verbijstering. Verbijste-
iver de brute precisie van
ch taan val, woede over de
17 inbare slachtoffers die - vol-
n zinloos en willekeurig -
inferno het leven lieten.
T71 j? voor de hand nu al koel
rstandig de vragen te for-
jen waarvoor Amerika en
I )a zich gesteld zien. Hoe
o'((fcii we ons wapenen tegen
5 (f terrorisme? Waar faalden
0(6 lichtingendiensten? Wie
'€l deze daad op z'n gewe-
Is de kloof die gaapt tus-
et westen en delen van de
itische wereld - getuige
acties van juichende Pa
len - eigenlijk wel te over-
[birr jen? Die vragen komen te
tijd nog wel.
jdt weinig twijfel dat Ge
rm p- Bush snel wraak zal
lecta in wanneer de Amerika-
enmaal een brein achter
trorisme hebben aange-
Maar de échte ant-
den zullen meer tijd ver
nislagen hebben angst ge
it. En bloedvlekken over
mbolen van Amerika: het
d Trade Center als bol-
van de economische wei-
het Pentagon als belicha-
ttl van wereldmacht. Die
den hebben meer tijd no-
te helen,
j fe toast de woede blijft, is de
fdoosheid. Over de jui-
|de bewoners van Pales-
enC 'vluchtelingenkampen,
•oral over de ontelbare
nonder het puin. De
°cht naar antwoorden zal
)eginnen. Maar de stilte
ivel langer dan een mi-
duren
NB. 42719 LOSSE NUMMERS 2,25/€1,02 ZATERDAG 2,751,25 j JK woensdag 12 SEPTEMBER 2001
OPGERICHT 1 MAART 1860 gW
Leidsch m DagbfacTS
De horror in wording: terwijl de eerste toren van het WTC in New York al brandt ter het toestel aanvliegen dat de tweede toren zal rammen (links). Vanuit een vliegt (midden), om ter hoogte van de vijftigste verdieping met een geweldige
- iedereen denkt dan nog aan een 'gewoon' ongeluk - komt achttien minuten la- andere hoek is goed te zien hoe het gekaapte vliegtuig recht op het gebouw af- explosie uiteen te knallen. Foto's: AP/Anthony Cotsifas en Carmen Taylor
Amerika bloedt
new york/cpd - Een terreurdaad van nog nooit vertoonde
omvang heeft de Verenigde Staten gisteren diep in het
hart getroffen. Vele duizenden mensen zijn omgekomen
en gewond. „Dit is een aanval op de vrijheid zelf door een
lafaard zonder gezicht", zei een geschokte president Geor
ge Bush. Hij bezwoer de wereld dat de - nog onbekende -
daders zullen worden opgejaagd en hun straf niet zullen
ontlopen.
Amerika verkeerde gisteren in een schoktoestand. De
aanslagen met drie gekaapte vliegtuigen op het World
Trade Center in New York en het Pentagon in Washing
ton waren vannacht nog niet opgeëist. Algemeen wordt
er van uit gegaan dat terreurgroepen uit het Midden-
Oosten achter de aanslagen zitten, maar bewijzen daar
voor zijn er nog niet.
In de hoofdstad van Afghanistan, Kabul, werd rond mid
dernacht hevig geschoten en waren er explosies. In Af
ghanistan is Osama Bin Laden ondergedoken, de terro
ristenleider die achter de aanslagen in New York en Was
hington zou kunnen zitten. Amerika ontkende echter dat
dat het iets met de explosies in Kabul te maken had. Een
woordvoerder van de islamitische terreurgroep Jihad zei
in Gaza dat de aanslagen 'het gevolg zijn van de Ameri
kaanse politiek in het Midden-Oosten'. De Amerikaanse
strijdkrachten zijn in staat van opperste paraatheid ge
bracht. Het World Trade Center in New York - een ge
bouwencomplex van twee 400 meter en 110 verdiepin
gen hoge kantoortorens, waarin 50.000 mensen werken -
werd totaal verwoest, nadat gisterochtend kort voor ne
gen uur lokale tijd binnen twintig minuten twee gekaap
te Boeing 757's, een van American Airlines en een van
United Airlines, tegen de torens waren gevlogen. Een uur
later stortte een gekaapt passagiersvliegtuig van Ameri
can Airlines neer op het Pentagon, het ministerie van de
fensie in Washington. Een deel van het immense com
plex, waar 20.000 mensen werken, werd verwoest. Minis
ter van defensie Rumsfeld bleef ongedeerd.
Een uur na de aanslagen in New York en Washington
stortte in het westen van de staat Pennsylvania een pas
sagiersvliegtuig, een Boeing 747 van United Airlines
neer, maar het was gisteravond nog onduidelijk of deze
ramp te maken had met de aanslagen in New York en
Washington. In de vier neergestorte vliegtuigen zaten to
taal enkele honderden passagiers en bemanningsleden,
maar het aantal slachtoffers op de grond is vele malen
hoger. Reddingswerkers hielden gisteravond rekening
met minstens tienduizend doden, onder wie ruim 200
brandweerlieden.
Het tweede vliegtuig dat het WTC trof boorde zich dwars
door de zuidelijke van de twee torens heen. Daardoor
werd de constructie zo ontzet, dat het gebouw kort daar
na ineenzakte. Een half uur later gebeurde dat ook met
de andere toren. Op dat moment was de evacuatie van
mensen uit de in brand staande torens in volle gang.
Mensen hingen kort daarvoor nog uit de ramen van de
torens, schreeuwend om hulp. Tallozen sprongen uit de
ramen van driehonderd meter hoog te pletter, onder wie
een man en een vrouw, hand in hand.
Over het aantal slachtoffers was gisteravond laat nog
geen enkele duidelijkheid. Het moeten er duizenden
zijn, maar omdat het voor negenen gebeurde, waren veel
kantoren nog niet bezet. De ziekenhuizen van New York
en omgeving werden overstroomd met gewonden. Brok
stukken van de twee torens regenden op andere gebou
wen in de omgeving, op de zuidelijke punt van het ei
land Manhattan, en werden ook verwoest. Honderden
meters hoge rookwolken hingen uren later nog boven
New York en Washington.
Vanuit de hele wereld kwamen onthutste reacties op de
aanslagen. De Russische president Poetin veroordeelde
de aanslag, die hij 'een uitdaging van de mensheid'
noeihde. De Duitse kanselier Schroder sprak van 'een
oorlogsverklaring aan de hele wereld'. Premier Wim Kok
had het over 'een vernedering van Amerika'. Overal in de
wereld werden Amerikaanse gebouwen en installaties
onder scherpe bewaking gesteld. Rusland bracht zelfs
troepen in staat van paraatheid en riep een permanente
alarmtoestand uit.
In Washington werden het Witte Huis, het Capitool, de
ministeries van buitenlandse zaken en justitie, de CIA en
andere overheidsgebouwen ontruimd. President George
Bush, die tijdens de ramp in Florida op bezoek was, ver
trok later naar het militaire strategische commando in de
staat Nebraska, 3500 kilometer van Washington. Later
keerde hij naar Washington terug. Vice-president Dick
Cheney en First Lady Laura Bush werden op eenpnbe-
kende plek in veiligheid gebracht. In New York TOrd ook
het VN-hoofdkwartier ontruimd.
Alle luchtverkeer naar en in de Verenigde Staten werd na
de aanslagen stilgelegd. Internationale vluchten die
reeds onderweg waren keerden terug of werden omge
leid naar Canada. Drie KLM-toestellen keerden boven de
Atlantische Oceaan om. De federale luchtvaartautoritei
ten legden alle luchtverkeer naar en binnen de VS stil tot
woensdagavond zes uur Nederlandse tijd. Het telefoon
verkeer in en naar de VS was urenlang totaal ontwricht.
Wie achter de aanslagen zitten is nog onbekend, maar
duidelijk is sprake van een zeer goed gecoördineerde ac
tie. Het vergt een enorme organisatie om op één dag vrij
wel gelijktijdig vier passagiersvliegtuigen te kapen en die
op vooraf uitgekozen doelen te laten neerstorten. We
reldwijd werd onmiddellijk met de vinger gewezen naar
al dan niet bij naam genoemde terreurgroeperingen uit
het Midden-Oosten, maar tot gisteravond laat had nog
niemand de aanslagen opgeëist.
De meest genoemde naam is die van Osama Bin Laden,
de leider van een groep extremistische moslims, die vol
gens de VS ook zat achter de eerdere aanslag op het
World Trade Center in New York, in februari 1993 en
achter de aanslag op de Amerikaanse ambassade in Tan
zania in 1988.
Een reddingswerker staart in ontzetting naar de spookachtige resten van wat enkele uren eerder nog het trotse World Trade Center was, de werkplek van zeker 50.000 mensen. Foto: AFP/Doug Kanter
