ymbool van macht
i twee uur gesloopt
AANVAL OP VS
Newyorkers verkeren
in complete shock
Het leek wel oorlog bij de toren
Bouwer van WTC hield al
rekening met 'aanvlieging'
Amerikanen brengen grote hulpoperatie op gang
157
woensdag 12 september 2001
ine van New York vóór de aanslag, met in het midden de twin towers van het World Trade Center, en erna: een gapend gat als de rook is opgetrokken. Foto's: Reuters/AP
e tot acht
lerlanders
rkten in WTC
york-rijswijk/anp - In
World Trade Center
Jen drie tot acht Ne-
1jders. Het is nog on-
of zij op het mo-
%an de aanslagen ook
Jt WTC-gebouw aan-
If waren. Dat heeft de
rlandse consul-gene-
aijin New York B.
eich gisteravond ge-
t
oi is Hiensch is het nog
delijk of er Neder-
slachtoffers zijn ge-
als gevolg van de ter-
iche aanslagen in
fork en Washington,
s inmiddels bekend
st bij twee van de be-
n vliegtuigen van
1 Airlines geen Ne-
ders op de passa
st stonden. Hoe dat
toestellen van Ameri-
rlines zit, is nog niet
ijk.
snog is Hiensch
bezorgd over Neder-
toeristen die te dicht
t WTC-gebouw heb-
:Cestaan omdat ze de
m van dichtbij wilden
en of fotograferen,
is de consul-generaal
5 moeilijk te achterha-
onder deze mensen
iffers zijn gevallen en
ir ook Nederlanders
en. „Daarvoor zou je
P1 dekenhuizen moeten
bf djken. Maar die heb-
ie u wel andere priori-
dan het vaststellen
le nationaliteit van
e iele dodelijke slacht-
World
Financial Centre
'Niemand zal nog ontsnappen, in deze wereld is niemand veilig'
door Richard Stekelenburg
en John Oomkes
new york - De reactie doet den
ken aan het ongeloof na de
moordaanslag op de John F. Ken
nedy in 1963. Schrik, ontzetting,
veel ongenoegen gemengd met
een ongelooflijk aandoende vro
lijkheid. Onwezenlijk aangedaan
reageren Newyorkers op de dub
bele aanslag op het World Trade
Center. „Is it real? Or a computer
game?"
Op straat groepen de mensen
samen om de openstaande deur
van een geparkeerde vrachtwa
gen. Luid gillend verspreidt de
autoradio de laatste speculaties
over de aanslag op het Pentagon
als de eerste explosies op het
World Trade Center het zuidelijk
deel van Manhattan in een im
mense stofwolk zetten. Bij een
fotowinkel op Broadway drin
gen mensen binnen, net op tijd
om live het binnenvliegen van
een vliegtuig in de tweede toren
gade te slaan. Als even later pre
sident Bush om een moment
van stilte vraagt, staan ze met de
tranen in de ogen.
Amerika is in een shock, op Ti
mes Square verzamelen zich
even later duizenden mensen
om op twee grote videoscher
men de laatste nieuwsbeelden
voorbij te zien flitsen, als het
ware ondertiteld door de elek
tronische lichtkranten. „Dieper
kun je Amerika niet raken",
roept een tv-verslaggever live.
„Deze aanslag raakt ons recht in
het hart. Het World Trade Cen
ter is het symbool van econo
misch Amerika." President Bush
belooft live alles te doen 'to
hunt down the terrorists'. Je
kunt je afvragen of het al niet te
laat is; Amerika beseft dat het
niet langer veilig meer is - star
wars of niet. Naast ons prijst een
oudere vrouw God en de Voor
zienigheid. Haar schoonzoon is
werkzaam in het WTC en heeft
juist een snipperdag.
Ondertussen ontvouwen con
structiewerkers op het kruispunt
van de 42nd Street twee span
doeken met emotionele teksten.
'Pray for the family's en the vic
tims'. En: 'God bless America'.
Op de lichtkrant verschijnt on
dertussen het bericht dat er op
het moment van de aanslag mo
gelijk tienduizenden mensen in
de WTC-torens aan het werk
waren. Wie Broadway afkijkt
naar het zuiden, ziet de stofwolk
aan omvang winnen. Met gillen
de sirenes rijden als maar meer
politie- en ambulanceauto's
richting onheilsplek.
Bij het Ed Sullivan Theatre, waar
praktisch elke avond talkshow-
host David Letterman het
nieuws van satirische kantteke
ningen voorziet, weet de portier
het ook niet meer. Emotioneel
reageert 'ie op de vraag hoe we
aan kaarten kunnen komen
voor de volgende talkshow: „I
don't know of there ever gonna
be a next show. Zolang dit aan
de hand is wil ik daar even niet
aan denken." Hij keert zich om
voor een volgend telefoontje,
kennelijk met een kennis. Óver
het gerucht dat er nog een ge
kaapt vliegtuig in de lucht zou
zitten als een Zwaard van
Damocles: „De straaljagers zul
len die nu toch wel willen neer
halen."
Om elf uur 's morgen sluiten de
deuren van alle metrostations.
Steeds meer dringt het besef om
je heen door dat er die dag nog
meer onheil zou kunnen ko
men. Winkels gaan dicht, de
bruggen van Manhattan worden
voor autoverkeer gesloten, de
ene na de andere luchtvaart
maatschappij houdt het verder
voor gezien, vluchten worden
geannuleerd. Voorbijgangers
reageren zich zomaar in het wil
de weg af. Roepen luid in zich
zelf: „Shit, this is real shit!." Of
steken analyses af bij de kran
tenkiosk: „Niemand zal nog
ontsnappen, in deze wereld is
niemand veilig."
door Ben Maandag/ANP
den haag-rotterdam - Bij de boUW
van het World Trade Center is reke
ning gehouden met de mogelijkheid
dat een groot vliegtuig tegen een
van de torens zou vliegen. De ge
bouwen zijn daartegen bestand, zei
de ontwerper van de twin towers,
Leslie E. Robbertson, in 1993 tegen
het dagblad voor de bouw Cobouw.
Robbertson sprak dat jaar op de TU
in Delft, naar aanleiding van de eer
ste aanslag op het World Trade
Center in februari '93. Die aanslag
was vermoedelijk ook bedoeld om
een van de torens omlaag te krijgen,
maar dat lukte toen niet. Volgens
Robbertson was dat te danken aan
de constructie van de torens, die
niet te verbeteren zou zijn. Ook in
storm, aardbevingen en een 'aan
vlieging' door een Boeing 707 was
voorzien bij de bouw, stelde Rob
bertson in de krant.
Volgens constructiedeskundige ir.
Hans Buijs, voormalig directeur van
het constructiebedrijf D3BN en be
trokken bij veel hoogbouwprojecten
in ons land, is één vliegtuig genoeg
om een wolkenkrabber van ruim
400 meter hoogte ineen te doen zij
gen. Eén welgemikte voltreffer, er
gens bovenin, en de rest gaat van
zelf. Voor de daarop volgende in
eenstorting zijn geen extra explosie
ven onderin nodig, afwachten is
voldoende.
„Zo moet het volgens mij zijn ge
gaan," zegt Buijs. Hij bekeek de te
levisiebeelden van de brandende
tweelingtorens van het World Trade
Center (WTC) gisteren niet alleen
met verbijstering, maar ook onmid
dellijk met een analyserend oog.
„Het eerst werd de noordelijke to
ren van het WTC getroffen," zegt
hij. „Dit gebouw werd vrij hoog ge
raakt. Het telt ongeveer 110 verdie
pingen, ik vermoed dat het vliegtuig
ongeveer tien verdiepingen onder
de top is ingevlogen.
Deze voltreffer zorgde voor een gro
te brand, die waarschijnlijk op vier
of vijf verdiepingen woedde. Op
zich had dit verder geen gevolgen
voor het gebouw hoeven hebben.
Het WTC staat bekend om zijn ste
vige constructie. Zoals vrijwel alle
Amerikaanse" wolkenkrabbers is het
WTC opgetrokken uit een staalcon
structie. „Bij de bouw van het WTC
is gekozen voor dikwandig staal,"
zegt Buijs. „De flenzen zijn daar zo
dik als je hand, dat is ongelooflijk
sterk."
Wat de eerste toren fataal is gewor
den, is de brand die in het bouw
werk ging woeden, als «volg van de
enorme explosie die ™gde op de
impact. „Staal, hoe sterk het ook is,
verliest zijn draagvermogen wan
neer het wordt opgewarmd," analy
seert Buijs. „De constructie kan de
bovenliggende verdiepingen niet
meer diagen, met als gevolg dat op
een gegeven moment dat deel van
het gebouw als een heiblok naar be
neden valt, bovenop de rest. De
kracht van zo'n heiblok is zo groot,
daar bezwijkt de rest onder. Daar
heb je geen explosieven onderin
voor nodig." Hetzelfde geldt voor
de tweede, zuidelijke toren. „Maai,'
zegt Buijs, „dit gebouw werd veel
lager getroffen en in een hoek: on
geveer halverwege. Ik denk dat de
inslag hier rond de vijftigste verdie
ping plaatsvond. Het gevolg was dat
de staalconstructie hier op de plaats
van de brand een vijf maal zwaar
dere last te dragen kreeg."
;ste bouwwerken ter we-
vormden de opvallend-
lerdelen van het even-
'emielde World Trade
een immens kantoren-
i op zuid-Manhattan.
steenworp afstand van
eet.
in zeven kantorencom-
n gevestigd. Tienduizen
den vonden er emplooi,
;en, advocatenkantoren
o ;re dienstverlenende in-
r
new york/ap - Alle artsen, verplegers en
verpleegsters van in New York en omstreken
gelegen ziekenhuizen zijn na de aanslagen
van gisteren opgeroepen zich te melden om
de vele gewonden bij te staan die naar de
ziekenhuizen gebracht worden. Alle patiën
ten die uit ziekenhuizen in de buurt van
New York ontslagen konden worden, wer
den naar huis gestuurd.
Het ministerie van volksgezondheid heeft
een noodreserve bestaand uit zo'n 7.000 art
sen, verplegers en apothekers die landelijk
georganiseerd zijn in tachtig medische
noodteams, opgedragen naar New York te
gaan.
Honderden vrijwilligers hebben zich giste
ren in ziekenhuizen in New York gemeld om
bloed te doneren voor de gewonde overle
venden van de terroristisch aanslagen. Het
Amerikaanse Rode Kruis heeft gezegd dat er
50.000 transfusie-eenheden klaar liggen om
naar New York gestuurd te worden als dat
door de constante aanvoer van gewonden
nodig mocht zijn.
new york/gpd - Het was een nachtmerrie: .Abso
lute horror", verklaart een vrouw. De gruwelijke
beelden van brandende mensen die in paniek uit
de ramen van het World Trade Center in New
York springen, zal ze nooit kwijtraken. „We ston
den op een afstand te kijken en zagen brandende
mensen uit het raam vliegen. Ik zag ten minste
vier lichamen", zegt een andere ooggetuige.
De paniek was groot. „Het leek wel oorlog", zegt
brandweerman Mike Smith uit New York. „Ieder
een schreeuwde, huilde en rende. Agenten, bur
gers, iedereen." Shirley Bates, werkzaam op de
88e verdieping van het World Trade Center, was
getuige van een enorme explosie. „Het kwam als
een tornado."
Clyde Ebanks, de vice-president van een verzeke
ringsmaatschappij zat in een vergadering op de
103e verdieping van de South Tower. „Mijn baas
zei: moetje dat zien! En we zagen een vliegtuig
voorbij komen en het andere gebouw raken." Ze
buitelden langs de trappen naar beneden. Toen ze
aankwamen op de 70e etage voelden ze het ge
bouw schudden op het moment dat het tweede
vliegtuig hun toren raakte.
Jennifer Brickhouse uit New Jersey was in de lift
onderweg naar de 76e etage toen ze een enorme
knal hoorde. „Iedereen raakte in paniek. We
vluchtten uit het gebouw en op het moment dat ik
buiten kwam, stortte de andere toren in. Er viel
van alles naar beneden en er was veel rook. Men
sen schreeuwden, vielen en sprongen uit de ra
men."
De eerste beelden van de plaats waar het World
Trade Center stond laten een onbeschrijfelijke ra
vage zien. Er staan nog resten van een paar ver
diepingen. En voor de rest rook en brokken. Grote
en kleine stukken beton, brokken van auto's, veel
al bedekt met gruis. Daaronder moeten honder
den, misschien zelfs wel duizenden slachtoffers
liggen.
i towers volledig verwoest
i van den Berg
rk-AIs plumpuddingen
e onaantastbaar veron-
le twin towers gistermid-
na elkaar ineen. Een ter-
he aanslag sloeg een on-
flijk gat in het centrum
Ki York City en daarmee
Ie ziel van de Amerikaan-
rhonderdentwaalf meter
blkenkrabbers, naar een
van de Japans-Ameri-
architect Minoru Yama-
aren niet alleen een van
emdste toeristische trek-
Ze stonden ook sym-
or de kracht van de we-
:ht Verenigde Staten.
i towers behoorden tot
stellingen. Op in totaal 900.000
vierkante meter werkvloer. On
der de twee gebouwen bevond
zich een parkeergarage voor
tweeduizend auto's en een luxe
'shoppingcenter' met talrijke
restaurants en winkels. De
bouwwerken telden samen 104
liften en elk 21.800 ramen. Er
was 192.000 ton staal in ver
werkt en 5.000 kilometer elektri
citeitsdraad.
Vanaf Ellis Island, met het be
roemde vrijheidsbeeld, domi
neerden de betonnen reuzen de
prachtige skyline van de metro
pool. Vanaf het Observatioh
Deck van de 110 etages tellende
twin towers hebben honderd
duizenden toeristen genoten
van een onbeschrijfelijk panora
ma. Richting Brooklyn Bridge.
En met zicht op Central Park.
In 1993 reden islamitische terro
risten in een bestelauto vol ex
plosieven de parkeerkelder van
het WTC binnen. En enorme ex
plosie was het gevolg. Zes men
sen vonden de dood. Het ge
bouw raakte flink beschadigd,
maar bleef overeind.
Nu is alles verwoest. Binnen
twee uur tijd werd het werk van
duizenden bouwvakkers en in
genieurs volledig gesloopt. Zij
werkten er vanaf 1962, totdat
het megacomplex tien jaar later
in 1^72 kop, worden geopend.
De kosten bedroegen ruim een
miljard dollar. Begin dit jaar nog
besloot de eigenaar het WTC
voor 3,25 miljard dollar te mo
derniseren. Maar tot uitvoering
van de facelift kwam het niet.
World Trade Center in New York
Kantoorruimte: Totale
kantoorruimte van 882.550 m2,
4.047 m2 per verdieping,
Personeel: 50.000
Bezoekers: ca. 200.000 per dag
Parkeerplaatsen: 2.000
Hoogte: 410 meter
Liften: 108 in elk van
de twee torens
Ramen: 21.800 in elk
van de twee torens
anp - bron: krt
Een laag stof
bedekt de
straten rond
om het World
Trade Center
en de mensen
die daar lo
pen. FotO:
AP/Amy San-
cetta
Begin bouw: 1966
Voltooiing: 1970
Oplevering: 1973
Architecten: Minoru Yamasaki
Associates en Emery Roth Sons
Eigenaar: Havenautoriteit van New
York en New Jersey
Samenstelling: Complex van zes
gebouwen: twee gebouwen van 110
verdiepingen, het 22 verdiepingen
tellende Vista International Hotel en
drie lagere gebouwen op een
oppervlakte van 64.752 m2
Bewoners: Havenautoriteit
van New York en New Jersey,
Sumitomo Bank
en meer dan 1000 andere
bedrijven en handels
organisaties.
