Werkloosheid
brengt Bush
in problemen
ECONOMIE
Moulinex verdwijnt uit de keukens
Bolkestein bepleit voor EU
kapitalisme naar model VS
Smits: de man die met KPN de afgrond in ging
Geslaagde test met waterkering
'Top Laurus gaf COR
verkeerde informatie'
Chipknip van Postbank
komt op een aparte pas
tenzine
oedkoper
Europese Com-
Britse regering de
en de benzineprijs
ent te verlagen. De
n de hoogste belas-
de EU op brand-
commissie meent
p b belastingharmo-
zakelijk is om de
ppelijke markt niet
2 streren. De zon-
\widay Times voor-
'1 ssel zal stuiten op
j an de minister van
xmdat verlaging van
•üfprijs de schatkist
'\d gulden per jaar
ar mondde protest
■5 randstof nog uit in
;e kades bij olieraffi-
orn krijgt
renmarkt
Apeldoorn mag
^3 de Europese Wa-
p ;aniseren. De
op 4, 5 en 6 okto-
|.s n. Het is de elfde
Bvenement gehou-
;|o en paar jaar gele-
Bosch de eer te
i'j rok de markt bijna
),2 jen bezoekers.
Europese stand-
en waren uit eigen
'.apian brengen. Zo
•'jj Italianen mode, de
en de Belgen bon-
r vindt het kraam-
aats in de Italiaan
se
1,3
anbouwer
doorstart
Ve-
X Limburgse Vlo-
U en doorstart met
i'opet personeel. Dat
7,1 Schreurs van de
[pfctiebouwer be-
^5 J Het Rotterdamse
2.1 itiebedrijf Huis-
9'|koma overgeno-
Si gt 80 procent van
Ex-Vekomabaas
ij it een belang van
oiiji wordt commerci
Het bedrijf blijft
mwen. Van de 274
er zo'n
blijven. Huis-
3,ol sterk in staalcon-
JAde zeevaart.
overname
-Packard
Amerikaanse
,cern Hewlett-
na het verrassen -
icurrent Compaq
rername gedaan.
:d gulden koopt
o,5jen Indigo dat prin-
1 ïaakt. Als Indigo
a n krijgen de aan-
nog eens 253 mil-
contanten. Indigo
in Ne-
de fabricage en
in Israël plaats.
1.100 werkne-
:hikte al over een
u8,4 procent.
7.6f
maandag 10 SEPTEMBER 2001
Steeds meer vals geld duikt op in Duitsland
hamburg/dpa-afp - Kort voor
de introductie van de euro lij
ken valsemunters in Duits
land snel hun biljetten kwijt te
willen. Volgens de Duitse
krant Btld am Sonntag zijn in
de eerste zes maanden van dit
jaar 36.331 valse biljetten in
beslag genomen, een toename
van 211 procent in vergelij
king met het eerste halfjaar
van 2000.
Bild baseert zich op cijfers van
het Bundeskriminalamt (BKA)
De valse marken zouden
vooral uit Bulgarije afkomstig
zijn. Het gaat om biljetten met
een waarde van 100 en 1.000
mark. De BKA denkt dat geor
ganiseerde bendes inspelen
op het in omloop brengen van
de euro begin volgend jaar.
In Duitsland luidde dit week
einde de vakbond van politie
agenten de noodklok over on
betrouwbare figuren in de be
veiligingsbranche.
Voorzitter Freiberg pleit voor
een wettelijk vastgelegde
scholing voor beveiligingsper
soneel om zo geldtransporten
in goede banen te leiden. Af
gelopen donderdag werd bij
het Duitse Giessen het eerste
eurotransport overvallen.
Daarbij werd 1,2 miljoen euro
en 300.000 mark buitgemaakt.
door onze correspondent
Jaap van Wesel
Washington - De werkloosheid
in de VS steeg de afgelopen
maand tot 4,9 procent en heeft
nu het hoogste niveau in vier jaar
bereikt. President Bush noemt de
situatie 'verontrustend'. Het
slechte economische nieuws had
vrijdag een val van de koersen op
Wall Street tot gevolg waar de
stemming al in mineur was.
Tot nu toe heeft het optimisme
van de Amerikaanse consument
een recessie voorkomen. De
hoop bestond dat de economie
in het laatste kwartaal weer zou
gaan groeien, maar nu de werk
loosheid toeneemt bestaat de
vrees dat de consument zijn ver
trouwen in de economie verliest
en minder gaat uitgeven.
Amerika balanceert al maanden
op de grens van een recessie.
Bedrijven bezuinigen omdat ze
minder of geen winst maken. De
werkloosheid bleef weliswaar
relatief laag en de consument
gaf geld uit alsof er niets aan de
hand is. In tegenstelling tot an
dere sectoren draaiden de auto-
en huizenbranche goed. Daarop
baseerden economen hun voor
spellingen dat de VS nog dit jaar
uit het dal zou komen. Maar nu
ook die branches het laten afwe
ten, keert voor de Amerikanen
het tij.
De politieke gevolgen voor Bush
cs. in het Congres kunnen cata
strofaal zijn. De president is uit
gegaan van een bloeiende eco
nomie met een enorm over-
'KLM en Schiphol op voet van oorlog'
r toezicht
:i ikeraars
16,4
jii^pe Pensioen- en
)5|9 ;amer (PVK) wil
ren de pensioen-
ja^ irzekeraars min-
>o,2p regels opleggen
Jg'2 ouden van finan-
19^4 voor hun risico's.
;4,2feen nota die de
publiceerde. De
dat de huidige re-
dynamisch zijn
;ten. De PVK wil
ks de mogelijk-
et eigen rekenme-
ïen voor hun fi-
Dprofiel. Nieuw is
1 uitvaartverzeke-
ïieuwe toetsing te
en mogelijk öok
erzekeraars.
van pc's
•62
fg sterker
3,56 De wereldwijde
s voor consumen-
0,64r nog sterker krim-
30, er was aangeno-
980 Brikaanse onder -
i,38IDC. gaat uit van
9,6 procent tot
tuks tegen een
1,09 pelling van min
1,32
0,2!
i2.
s reigt voor
3van KLM
)e Amerikaanse
ltschappij North-
partner van de
ogelijk 3 miljoen
ïte betalen omdat
»mgaat met ge-
De boete is door
van Transport
vest zou gehandi-
lang hebben la-
a rolstoelen en in
Het gaat om hon
en. Een rechter
over de zaak bui-
scHiPHOL - De KLM bereidt bij
de Nederlandse Mededingings
autoriteiten een procedure voor
tegen Schiphol wegens misbruik
van zijn machtspositie. De
luchthavendirectie wordt mo
nopolistisch gedrag verweten.
De beschuldigingen staan in
een KLM_zwartboek waarop De
Telegraaf de hand heeft weten te
leggen. In een lange lijst verwij
ten wordt de directie de mantel
uitgeveegd. Tal van maatregelen
en regels die Schiphol afkondigt,
worden zonder enig óverleg met
de luchtvaartmaatschappijen
genomen. Ook de manier waar
op wel gecommuniceerd wordt,
staat de KLM niet aan. 'De sa
menwerking verloopt uiterst
moeizaam', zo wordt letterlijk
uit het zwartboek geciteerd. De
directies van KLM en Schiphol
haastten zich vanmorgen om de
conclusies van het zwartboek te
bagatelliseren. Hoewel het be
staan niet wordt tegengespro
ken, benadrukken ze dat het om
een discussiestuk gaat en be
treuren het uitlekken ervan.
den haag/gpd - Het Franse Mou
linex, in talloze Nederlandse keu
kens een vertrouwde naam met
z'n magnetrons, mixers, sapcen
trifuges en koffiezetapparaten,
staat voor de financiële afgrond.
Het bedrijf heeft uitstel van beta
ling aangevraagd om zich te be
schermen tegen schuldeisers,
maar het is de vraag of deze ou
de bekende nog terugkeert in de
winkels.
Moulinex is sinds de jaren dertig
bekend als een producent van
huishoudelijke apparatuur. Ooit
begon het bedrijf in de Parijse
voorstad Bagnolet. Daar vond
Jean Mantelet de eerste groente
pers voor huishoudelijk gebruik
uit. In de decennia na de oorlog
groeide het bedrijf uit tot een
producent van allerlei huishou
delijke apparaten als stofzuigers,
keukenmachines, friteuses en
broodroosters.
Ook in Nederland werd Mouli
nex een begrip, maar achter het
op het oog succesvolle merk
doemden in de jaren '90 steeds
grotere problemen op. Het be
drijf kreeg in toenemende mate
last van lage lonen-concurrentie
vanuit Azië, en slaagde er niet
op tijd in haar kosten te verla
gen.
Tot zeer onlangs bezat Moulinex
diverse kleinere fabrieken in
Frankrijk, voornamelijk in Nor-
mandië, waar hele dorpsge
meenschappen van afhankelijk
waren. Een aantal daarvan is in
verschillende saneringsrondes
gesloten, wat duizenden werk
nemers hun baan kostte. Tege
lijkertijd werd het aantal artike
len teruggebracht en de produc
tie naar goedkopere landen
overgeheveld. Waar mogelijk
zocht het management samen
werkingen met concurrenten,
zoals Whirlpool in Azië en John
son Electric in China. Zo bleef in
veel gevallen alleen het label
Moulinex nog origineel en werd
de eigenlijke fabricage door an
dere bedrijven verzorgd.
Ondertussen probeerde het
concern fusiepartners te vinden.
Het klopte aan bij de grote ge
vestigde namen, zoals het
Zweedse Electrolux, maar uit
eindelijk kwam er slechts een
moeizame fusie tot stand met
het Italiaanse Brandt, ook een
producent van electrische huis
houdelijke apparaten. Deze fu
sie kwam vorig jaar tot stand,
nadat Moulinex in de voorgaan
de tien jaar slechts twee winstja
ren had gekend.
Maar ook het samengaan met
Brandt bracht geen redding. In
het voorjaar kondigde de direc
tie een nieuw massa-ontslag
aan, dat 4.000 medewerkers hun
baan zou kosten, waaronder
1.500 in Frankrijk Tegelijkertijd
trachtte men 200 miljoen gul
den los te krijgen, voornamelijk
bij de Italiaanse grootaandeel
houders voor een nieuwe her
structurering. Die aandeelhou
ders blijken niet langer bereid
nieuw geld te steken in het ver
lies lijdende bedrijf.
schot. Hij heeft een belasting
verlaging doorgevoerd en het
Congres meer geld gevraagd
voor defensie en onderwijs.
Maar het overschot van 250 mil
jard dollar is als sneeuw voor de
zon verdwenen, onder meer
omdat de belastingopbrengsten
tegenvielen.
De Republikeinen eisen van hun
president dat hij ingrijpt. Vol
gend jaar zijn er Congresverkie
zingen en een slechte economie
betekent een politiek doodvon
nis voor de partij. Wat de situa
tie politiek moeilijk maakt, is de
plechtige belofte van zowel De
mocraten als Republikeinen dat
de pot van de ouderdomsverze-
kering niet mag worden aange
sproken. Maai- de rekenkamer
zegt nu dat het aanspreken van
die reserves onvermijdelijk is.
Minister van financiën O'Neill
blijft desondanks optimistisch
over de economie. Dit weekein
de zei hij op de APEC-top in
China niet verrast te zijn over de
-sterk oplopende werkloosheid.
„Ik denk dat er een correctie
proces gaande is en dat een
sterkere economische groei
gaandeweg dit jaar en volgend
jaar terugkeert", aldus de be
windsman.
Topman Kohier van het Interna
tionaal Monetair Fonds is min
der optimistisch. De Duitser zei
dat de groei dit jaar wereldwijd
afneemt tot 2,7 procent. In april
ging het IMF nog uit van 3,2
procent. Volgend jaar wordt dat
3,6 procent, aldus Kohier. „Maar
de opleving in de VS zal niet zo
sterk zijn als verwacht."
hoek van Holland - De jaarlijkse fiinctioneringsproef van de Maeslant-waterkering afgelopen zaterdag bij Hoek van Holland had niet op een beter tijdstip gehouden kunnen wor
den. Stormachtige omstandigheden heersten toen de kering langzaam uit het water van de Nieuwe Waterweg omhoog kwam. De deuren met een hoogte van een flatgebouw wa
ren voor zonsopgang vanaf de wal het water op gedreven en afgezonken. Na diverse testen werd de grote wand weer leeggepompt, zodat de kering weer kwam bovendrijven. Om
vervolgens weer te worden teruggedraaid naar de wal. Foto: ANP/Ton Borsboom
cernobbio/anp - Eurocommis-
saris Bolkestein waarschuwt dat
Europa de sociale welvaartsstaat
met baanzekerheid moet opge
ven voor kapitalisme naar Ame
rikaans model als het de VS eco
nomisch wil voorbijstreven.
„We moeten kiezen voor de har
dere omstandigheden en het kil
lere klimaat van het Angelsaksi
sche kapitalisme. Dat betekent
meer risico's, maar ook meer
verdiensten", aldus de ex-WD-
leider zaterdag in het Italiaanse
Cemobbio. Hij haalde er fel uit
naar de vakbonden die hij con
servatief noemt. Ze koesteren
eerder de 'stakeholders' (waar
onder werknemers) dan de 'sha
reholders' (aandeelhouders) en
'overleggen aan talrijke ronde
tafels'. De zich progressief noe
mende antiglobaliseringsbewe-
ging is van hetzelfde laken een
pak. Kapitalisme is juist revolu
tionair: „Het houdt geen reke
ning met traditie, gewoontes, fa
milie of klasse".
De EU-leiders besloten vorig
jaar maart in Lissabon dat de
Unie in 2010 de meeste 'strijd
bare' economie moet zijn. Dat
vergt volgens Bolkestein pijnlij
ke liberaliseringen op de ener
gie- en transportsector en bij de
posterijen. Economisch natio
nalisme en corporatisme liggen
volgens hem op de loer.
De koers van de euro lijdt onder
dit troebele beeld dat Europa
oproept, aldus Bolkestein, wij
zend op kapitaalvlucht. In 1999
investeerde Europa 68 miljard
dollar in de VS, tegen 23,5 mil
jard andersom. Hij steunt het
beleid van de Europese Centrale
Bank om de inflatie te beteuge
len in plaats van via renteverla
gingen de economie te stimule
ren.
den haag/gpd - Hoe KPN-topman Paul
Smits de geschiedenis zal ingaan is ondui
delijk. Maar de kans dat zijn naam met
gouden letters wordt bijgeschreven in de
KPN-annalen, is klein. De periode dat de nu
54-jarige Smits de baas was bij KPN valt
namelijk vrijwel samen met de spectacu
laire val van het bedrijf sinds vorig voor
jaar.
Toen Smits in maart de scepter overnam
van zijn voorganger Wim Dik, leek alles
nog koek en ei met het voormalige
staatsbedrijf. Dankzij de inmiddels vol
slagen verdwenen euforie rond alles wat
met telecom en internet te maken had,
waren KPN en de vele belangen en deel
nemingen van het bedrijf op de beurs ve
le tientallen miljarden guldens waard.
KPN beschikte bovendien over een ge
zonde kasstroom (ruim 20 miljard omzet
over het jaar 2000) en maakte winsten
(ruim 1,8 miljard over datzelfde jaar) die
gezien mochten worden.
Smits erfde op het eerste gezicht dus een
kerngezond bedrijf. Van zijn voorganger
erfde hij ook de ambitie om van KPN een
van de leidende Europese telecombedrij-
ven te maken. KPN hoorde in de Europe
se top-3, zo was het streven van zowel
Dik als Smits. Achteraf gezien was dat te
hoog gegrepen. Vanuit die enorme ambi
tie stak KPN zich diep in de schulden om
op zoveel mogelijk markten een speler
van belang te worden of te blijven. Ne
derland was als markt en basis te klein
voor KPN, vonden zowel Dik als Smits.
Die achteraf gezien haast pijnlijke groot
heidswaan sprak ook uit het taalgebruik
van Smits. In het vooijaar van 1999 ver
geleek hij zijn bedrijf met 'een teletubby'
die aan het veranderen was in een 'tele-
tijger'. Inmiddels is duidelijk dat Smits'
'tijger' voorlopig niet meer zal brullen en
financieel gezien op de intensive care
ligt. Smits opvolger heeft nog hooguit
een jaar de tijd om het onder een enorme
schuldenlast (ruim 55 miljard gulden)
zuchtende bedrijf van de ondergang te
redden.
Met Paul Smits benoemde KPN vorig jaar
niet alleen 'eigen kweek' op de hoogste
bestuurspost, maar ook iemand die leek
op zijn toen nog als zeer succesvol gezie
ne voorganger. Hij was weliswaar een
kop groter dan Wun Dik, maar beschikte
over dezelfde jongensachtige 'schwung'
en een voorliefde voor direct en krachtig
taalgebruik, zo heette het toen. Voorzo
ver dat klopt hebben die kwaliteiten hem
weinig geholpen. In elk geval niet in de
communicatie met de (internationale)
aandeelhouders en de beurzen. Smits
kon hen er de afgelopen maanden, toen
KPN tot een soort doorlopende slecht-
nieuws-show leek te zijn verworden,
nooit van overtuigen dat het bedrijf in de
kern gezond is en dat de huidige zeer la
ge beurswaarde geen enkel verband
houdt met de werkelijke waarde van het
bedrijf. Ten tijde van Smits' aantreden
was het aandeel nog 73 euro waard.
Bij de presentatie van de halfjaarcijfers
vorige week leek nog weinig te wijzen op
zijn vertrek. Hij sprak zijn dank uit aan
medewerkers, vakbonden, aandeelhou
ders en grote beleggers die het bedrijf
den haag/gpd - Supermarkt
concern Laurus heeft de Centra
le Ondernemingsraad onjuist
geïnformeerd over toekomstige
omzetten van nieuwe Konmar -
winkels. Dat zegt COR-voorzitter
Relou, die niet wil zeggen of de
raad met opzet verkeerd is voor
gelicht.
Vanwege de kwestie heeft de
COR bij de Ondernemingska
mer een zaak aangespannen te
gen de Laurus-top. De COR wil
dat de verkoop van 94 super
markten aan concurrent Sper
wer wordt teruggedraaid, nu
blijkt dat op grond van verkeer
de gegevens een positief oordeel
over die overeenkomst is gege
ven. De zaak dient donderdag.
„De omzetten van de verbouw
de winkels," legt Relou uit. „zijn
veel positiever voorgesteld. Wij
vinden dat de deal met Sperwer
niet moet doorgaan omdat wij
op basis van verkeerde informa
tie een advies hebben gegeven."
Dat er sprake is van een vertrou
wenscrisis met de directie be
strijdt Relou. „We hebben vrij
dag nog met de complete direc
tie gepraat, de verhoudingen
zijn goed."
Over de verkoop van de winkels
diende vandaag ook een kort ge
ding, aangespannen door su
permarktketen Sperwer (Plus en
Garantmarkt). Het bedrijf eist
dat Laurus de overeenkomst wel
nakomt. Laurus zegt een pro
bleem te hebben omdat de COR
plots negatief adviseert. De Rot
terdamse rechtbank moet zich
over de zaak uitspreken.
In juli verkocht Laurus 94 win
kels (Super de Boer en Edah)
aan Speiwer. De directie ver
wachtte dat de supermarkten
niet rendabel zouden zijn na
een ombouw tot Konmar. Ver
der kon ze de opbrengst van de
winkels goed gebruiken voor de
grote ombouwoperatie. De COR
trok het positief advies over de
verkoop in na een winstwaar
schuwing en nieuwe tegenval
lers bij Laurus. Inmiddels ligt
het plan om alle winkelformules
van Laurus tot Konmar te trans
formeren stil.
KPN-topman Paul Smits. Archieffoto: ANP/Jasper Juinen
ook in moeilijke tijden bleven steunen.
Smits schetste toen ook een positief
beeld van de toekomst van net bedrijf en
hij liet weten nog steeds het vertrouwen
te genieten van de Raad van Commissa
rissen en van de Staat der Nederlanden,
met 35,6 procent nog altijd grootaandeel
houder. Als het beter is voor KPN zou ik
meteen opstappen, maar ik heb zulke
signalen nog niet gekregen", aldus Smits
exact een week geleden. Blijkbaar zijn die
signalen er sindsdien toch gekomen, mo
gelijk onder druk van de banken bij wie
KPN voor vele miljarden in het krijt staat.
Smits heeft zich altijd fel verzet tegen
suggesties om het bedrijf op te splitsen
en bijvoorbeeld het waardevolle vaste
netwerk te verkopen. Met zijn vertrek lijkt
de weg voor radicalere - en pijnlijke - op
lossingen vrij.
amsterdam/gpd - Miljoenen
Postbank-klanten krijgen uiter
lijk 1 april volgend jaar een
nieuwe betaalpas met daarop de
Chipknip. Deze komt in de
plaats van de Chipper die nu op
zeven miljoen giropassen zit.
Met de Chipknip kan de consu
ment kleine betalingen doen.
De Postbank heeft het aanvan
kelijke plan om nieuwe giropas
sen met Chipknip te maken la
ten varen. Dat bleek binnen het
korte tijdsbestek niet uitvoer
baar. De twaalf miljoen houders
van de Chipknip bij de andere
banken behouden gewoon hun
huidige betaalpas.
Vanaf 1 april kan van de Chip
per geen gebruik meer worden
gemaakt. Het restsaldo kan bij
de Postbank worden gestort en
wordt kosteloos op de eigen re
kening bijgeboekt. Met de keuze
voor een losse pas moeten de
gebruiksmogelijkheden worden
vergroot. Steden als Nijmegen
en Rotterdam stappen voor hun
parkeergeld volledig over op
elektronische betaling.
De losse Chipknip wordt alleen
toegestuurd aan Postbank-klan
ten die in het verleden van de
Chipper gebruik maakte® An
deren die toch een Chipknip
wensen kunnen die bij de Post
bank aanvragen. Hoeveel men
sen ooit van de Chipper gebruik
hebben gemaakt wil de Post
bank niet zeggen. Onderzoeken
in het verleden toonden aan dat
25 procent van de houders van
Chipper of Chipknip deze nooit
had opgeladen. Met een miljard
gulden aan introductiekosten en
een uiterst gering gebruik beho
ren Chipknip en Chipper tot een
van de grootste fiasco's van het
Nederlandse bankwezen.
Chipper en Chipknip zijn kapot
gegaan aan hevige onderlinge
concurrentie. De consument
wilde er niet aan en de midden
stand evenmin. Sinds vorig jaar
zijn de gescheiden infrastructu
ren samengevoegd.
