'Ko van Dijk van de achttiende eeuw5 herrijst an eresaluut aan Reve tot wellust van Madame Millet Schrijfwedstrijd om het LD- Pennetje Haley Joel schiet als een komeet omhoog Diamond ikt rentree eum weigert rd van Brood' U| Jackson. Foto: Reuters i Jacksons er bijeen m - De gebroeders Jack- iden niet alleen dit week- weer voor het eerst met ;n op, Michael Jackson i broers gaan zelfs weer jum opnemen. En wel- olgt er ook nog een tour- rmaine Jackson zei dat nnen er weer zin in kre- en ze bezig waren met de jreiding van hun optre- het kader van de 30-jari- jbaan van Michael als tiest. Sinds 1984 trad het liet meer op. k - Riem de Wolff heeft overlijden van zijn broer ge le Blue Diamonds omge- jii New Diamonds. On- noemer heeft hij het al- lut of the Blue opgeno- lat op 20 september uit- Een week eerder is de 'Blauw genoeg geweest' sviOp de cd werkt Riem met zijn zoon Steffen. last heeft hij negen duet genomen met Willeke Al- i ,ee Towers, George Ba in ib de Nijs, Johnny Lion, e Grönloh, Mariska Ve- car Harris en George Mc- igen - Het Groninger no m wil het schilderij 'Het i fan Brood' van Herman niet in het museum han- e Groningse galerie ïodig bood het doek in en aan, maar volgens het m past het niet in de col- Leidse steracteur ontmaskerd als schlemiel met zachte stem door Rody van der Pols leiden - Na een afwezigheid van ruim twee eeuwen stond acteur Marten Corver gisteren weer op de bühne van de Leidse Schouwburg. De 'Ko van Dijk van de achttiende eeuw', gespeeld door theater historicus en acteur Rob Erenstein, kwam uit de coulissen tevoorschijn na dat zijn goede naam te grabbel was ge gooid door de Leidse theater- en filmhis toricus Cobi Bordewijk. 'Niets geen groot acteur', was de vernietigende conclusie van Bordewijks lezing, 'maar een schle miel met een zachte stem, die iedereen tegen zich in het harnas joeg en het pu bliek uit het theater aan de Oude Vest verjoeg'. Bordewijk deed haar pittige uitspraken gisteren tijdens het tweede internationale theatersymposium in de Leidse schouw burg. Een dag lang bevolkten studenten en wetenschappers het rode pluche van de bonbonnière om van gedachten te wisselen en soms stevig te discussiëren over achttiende-eeuwse Europese acteer stijlen. Vorig jaar deden zij dat al over theaterarchitectuur en ook voor de ko mende jaren staat er nog een aantal sym posia gepland. Dit alles moet in 2005, wanneer de Leidse Schouwburg driehon derd jaar bestaat, resulteren in een om vangrijk jubileumboek waarin de ge schiedenis van het theater uit de doeken wordt gedaan. In dat boek zal zeker de naam Marten Corver voorkomen, de acteur die tussen 1763 en 1774 de Leidse Schouwburg als zijn thuisbasis had. „Door veel theater historici wordt hij als onze grootste acht tiende-eeuwse acteur gezien", zegt Bor dewijk, behalve spreker, ook een van de organisatoren van het symposium. „Maar in mijn lezing laat ik zien dat er al lerlei aanwijzingen zijn dat Corver alles behalve een groot acteur was." Het Leidse publiek moest weinig van hem hebben, toont Bordewijk aan. „Ie dere bezoeker van het theater in de acht tiende eeuw moest geld schenken aan het weeshuis. Omdat de administratie daarvan allemaal bewaard is gebleven, kon ik heel gemakkelijk nagaan hoeveel toeschouwers er eigenlijk bij Corver in de zaal zaten. En dat blijken er dan steeds minder te worden. Aan het einde van zijn Leidse carrière werden zijn stukken zelfs regelmatig afgeblazen, omdat er nie mand kwam opdagen." Ook de recensenten laten zich regelmatig kritisch uit over Corvers optredens. Zijn stem is te zacht en hij praat te snel, zijn veelgehoorde klachten. „Bovendien zijn er sterke aanwijzingen dat een aantal po sitieve recensies door hemzelf is geschre ven." In 1974 verlaat Corver Leiden halsover kop met een voor die tijd enorme schuld van 2600 gulden. Hij probeert het nog in Den Haag en in Rotterdam, maar ook daar haakt het publiek af en raakt hij bo vendien in allerlei ruzies verwikkeld. Hij houdt het acteren voor gezien. Wanneer hij een paar jaar later overlijdt, blijven een hagiografie of een biografie uit. „Bo vendien blijken er helemaal geen portret ten van hem te bestaan", zegt Bordewijk. „Van een andere beroemde acteur uit die tijd, Jan Punt, is dat er allemaal wel, en dat geeft toch te denken. Dat tezamen met de magere publieksopkomst en ne gatieve recensies zijn genoeg aanwijzin gen om te concluderen dat Corver hele maal niet zo'n groot acteur was. Integen deel." Marten Corver laat zich de mond echter niet snoeren. Tot groot vermaak van de verzamelde geleerden, die er ook al een lange dag op hebben zitten, neemt Rob Erenstein het tijdens het symposium op voor de verguisde acteur. „Rancune, niets dan rancune mevrouw", roept de in achttiende-eeuws kostuum gestoken Amsterdamse theaterwetenschapper, die Corvers mislukte carrière wijt aan het conservatieve publiek van die tijd. „Die opsnijdende, Hollandse heldentoon, dat zag ik voor narrenwerk aan. In plaats van te schreeuwen, paste ik mijn declamatie aan de rol aan die ik spelen moest." Hoe het ook zij, de vraag blijft hoe Corver aan zijn reputatie als steracteur komt. „Die is waarschijnlijk te danken aan zijn schitterende theateraantekeningen, die een grote rol hebben gespeeld in discus sies tussen theaterhistorici en critici", verklaart Bordewijk. „Maar ook daar hoor je tussen de regels door een verbit terd man." fevers presenteren opnieuw immens aanbod aan nieuwe boeken dam/gpd - Op de boeken- ers voor de Pers in het damse theater De Meer eden de Nederlandse uit- groot en klein, deze week cheiden tot uitbundig in uiterste best om al hun bes ge en onmisbare' nieuwe stin te presenteren. Een im- difljanbod. Ook dit jaar weer. -refcep uit de overvloed. h. (van der Heijden), Re- inger, Cathérine Millet - geen kleine namen die r(|erwachting hun stempel I drukken op het komende jaar 2001/02. Hoewel, dame Millet, wie mag dat zijn? Zij is, nog voorzich- edrukt, een fenomeen in jk. In haar scabreuze a vie sexuelle de Cathéri- wordt minutieus be- in wanneer, waar en hoe welke man naar bed is t.Van deze 'chronique leuse' werden in Frank- inen een maand meer iO.OOO exemplaren ver- Een grootwinkelbedrijf, ld dat zij de grenzen van etamelijke verre over haalde het boek in al stigingen uit de schap- ilgende maand verschijnt ksuele leven van Cathéri- bij uitgeverij De Bezige n de belangrijkste Neder- literaire gebeurtenissen i seizoen heeft niet in eigen land, maar in waar koning Albert :hrijver' Gerard Reve in de buurt woonachtig, i der Nederlandse Lette- 'erhandigt. Voor Reves uitgeverij - hij verruilde n laatst voor De Bezige n mooie gelegenheid om nans en de verzamelde fin (met cd) van de chrijver' opnieuw uit te met het accent op 'De ïn' dat ter gelegenheid vijftigste druk wordt uit- in een luxe en peperdu- ie in een linnen cassette ,/453,78 euro) én een itie (f. 125,/56,72 euro). :e kringen was afgelo- veel te doen om het ambitieuze romanpro- de 'systeembouwer' van der Heijden. Kouwe om niks, want wat er - geen nieuwe Van der n. Adrianus Franciscus 3rus - die zich in het ver- T.Th. zal noemen - zou tik£te twee delen ('Moeilijke en 'Knooppunt Helle- De volksschrijver Gerard Reve 'ziet' dit jaar de vijftigste druk van De Avonden van de persen rollen. F gat') van zijn zevendelige ro mancyclus 'Homo Duplex' al veel eerder publiceren. Inmid dels is de 'definitieve' publica tiedatum verschoven naar fe bruari omdat allerlei 'zijlijntjes' bij nader inzien een nadere uit werking behoefden. Schrijver-diplomaat F.Springer wordt 15 januari 70 jaar. Zijn uitgeverij Querido viert dit met de verschijning, in november al, met de uitgave van het Verza meld Werk en in januari met de bundel 'Allemaal gelogen. De herinnering als mooi verhaal', met nog niet eerder gepubli ceerd werk en een cd. De Nederlandse literatuur bloeit als nooit tevoren, tenminste, als je als maatstaf neemt het grote aantal schrijvers van enige faam en naam van wie komend jaar een nieuwe roman verschijnt. Onder hen Adriaan van Dis, Carl Friedman, Margriet de Moor, Joost Zwagerman, Pauline Slot, Oscar van den Boogaard en - eindelijk! - weer een (grote) nieuwe roman van Tim Krabbé. En tenslotte een nieuwe roman 'Gstaad 95-98' van Marek van der Jagt (niet te verwarren met Amon Grunberg), die met 'De geschiedenis van mijn kaalheid' (Anton Wachterprijs 2000) een van de sprankelendste Neder landse debuten in jaren schreef. Buitenlandse literatuur om reik halzend naar uit te kijken is de vertaling die August Willemsen maakte van 'De binnenlanden' van Euclides da Cunha en 'Allah is niet verplicht' van Ahmadon Kourouma. De laatste wordt al getipt als de volgende Afrikaan se winnaar van de Nobelprijs voor de literatuur. Verder ver schijnt nieuw werk van de Frans-Tsjechische schrijver Mi lan Kundera, de Schot Irvin Welsh ('Lijm'), de Mexicaan Carlos Fuentes, de Turk Orhan Pamuk en van de Amerikaan Mark Z.Danielewski van wie 'De walvissteen. Brieven' verschijnt, een roman die oorspronkelijk een onderdeel was van zijn bestseller 'Het kaartenhuis', de literaire sensatie van het voor jaar. En ter ere van de Boekenweek 2002 (Liefde in de literatuur) worden we overweldigd met poëzie, met heel veel poëzie. Zo versclfijnt er nieuw werk van Gerrit Komrij, Thomas Lieske, Leo Vroman en Ingmar Heytze en begin volgend jaar komt er - eindelijk - weer een feestelijk dikke bundel van de Vlaamse duivelskunstenaar Hugo Claus. De jeugd heeft ook het komende seizoen niets te klagen. Van Martin Bril verschijnt een bun deling van zijn Max Vera-ver halen. Paul de Leeuw debuteert met 'De kleine heks'. En de Isra ëlische schrijver Meir Shalev de monstreert met 'Je schaamt je rot met zo'n vader' dat hij niet alleen fabelachtige romans voor volwassenen kan schrijven. Op een nieuwe Potter moet de leiden - Het Leidsch Dagblad organiseert voor de zevende achtereenvolgende keer een schrijfwedstrijd voor kinderen van de basisschool in de leef tijd van acht tot en met twaalf jaar. Dat gebeurt in het kader van de Kinderboekenweek die van 3 tot en met 13 oktober wordt gehouden. Het thema WOENSDAGMIDDAG - Lees over je hobby' is ook het uit gangspunt van de wedstrijd. Zelf een verhaal schrijven over je favoriete hobby is de op dracht die de kinderen mee krijgen. Wat doe jij het liefst op woensdagmiddag? Vorm (ge dicht of verhaal) en onderwerp zijn vrij, wel is er een beper king in de lengte, namelijk maximaal 300 woorden. Korter mag ook. Het is ook aardig om de tekst te voorzien van een te kening (die wordt door de jury buiten de beoordeling gelaten, maar kan wel als illustratie die nen in het Leidsch Dagblad). De wedstrijd kent twee leef tijdsgroepen: van 8 en 9 jaar en van 10, 11 en 12 jaar. Een jury, bestaande uit redacteuren van het Leidsch Dagblad, kiest de beste tien inzendingen uit: vijf in elke categorie. Vorig jaar na men bijna 800 kinderen - indi vidueel of in klassikaal verband - deel aan de wedstrijd. De verhalen van de winnaars worden gepubliceerd in de krant van 27 oktober. Daarbij komt ook hun (pas)foto. Op woensdag 31 oktober is de prijsuitreiking in het gebouw van het Leidsch Dagblad. Naast het Leidsch Dagblad Pennetje ontvangen de win naars een T-shirt met daarop hun verhaal of gedicht, een oorkonde, een poster en een verrassing. Inzendingen moeten worden gericht aan: Schrijfwedstrijd Leidsch Dagblad, Postbus 54, 2300 AB Leiden, onder ver melding van naam, leeftijd, adres en school. Pasfoto bij sluiten. De verhalen dienen uiterlijk maandag 8 oktober binnen te zijn. Ster van Filmfestival Venetië is 13 jaar door Pieter van Lierop iflHK oudere jeugd voorlopig wach ten. De slimme tovenaarsleer ling met magische krachten krijgt wél geduchte concurren tie, onder andere van 'Time stops voor no mouse', een kin derboek van de Amerikaan Mi chael Hoeye.Uitgeverij Penguin - /Putnam nam voor 1,8 miljoen dollar de rechten van 'Time stops for no mouse' over van de auteur zelf. Zo'n immens bedrag werd nooit eerder voor een kin derboek neergeteld, volgens een woordvoerder van Vassalluci, dat voor de rechten een halve ton betaalde. Of het muizen- boek 'Time stops for no mouse' inderdaad zo fantastisch is, kun nen we in maart te weten ko- venetie - Haley Joel Osment is net dertien jaar oud en nu al wereldberoemd. Hij is weliswaar bepaald niet het eerste wonder kind dat in Hollywood furore heeft gemaakt maar waarschijn lijk wel de eerste filmacteur van prille leeftijd die zoiets voor el kaar kreeg via films die voor vol wassenen werden gemaakt. Het Filmfestival van Venetië ontving hem met de égards die voor su persterren betamelijk zijn en het joch reageerde met de verge noegde glimlach van iemand die het al gewend is. Haley Joel Osments verbijste rende optreden in The Sixth Sense leverde hem anderhalf jaar geleden nominaties op voor Oscar en Golden Globe, waarna hij te zien was in het door som migen eveneens hoog geschatte Pay It Forward. En nu is er A.I., de film over Artificial Intelligen ce die Steven Spielberg baseerde op nagelaten notities en een duizendtal situatie-tekeningen van wijlen regisseur Stanley Ku brick. In deze science fiction film speelt Haley Joel een robot- je dat wordt gekocht om een ou derpaar te troosten wier echte zoontje in een hopeloze coma terecht is gekomen. Maar als dat jongetje geheel onverwacht toch weer bij zijn positieven komt en slecht overweg kan met het zich soms toch wat eng machinaal gedragen robotje, wordt het kunstkind een groot woud inge stuurd, waar het blijft verlangen naar hereniging met zijn on dankbare pleegmoeder. A.I. draaide in Venetië buiten com petitie. Het is een vooral gedurende het eerste uur fascinerende film van een cineast die alleen zijn hang naar technisch perfectionisme met Kubrick gemeen had. The matisch zijn him films altijd we relden van elkaar verwijderd ge weest. Het grappige is dat A.I. even veel elementen bevat die typisch een Kubrick-film had den kunnen opleveren als ele menten voor een karakteristieke Spielberg-film. Aanvankelijk lijkt het alsof twee recepten uit ver schillende kookboeken er inder daad in slagen een perfecte syn these aan te gaan, maar in een larmoyante finale krijgen de Spielberg-ingrediënten de over hand en is het alsof je voor je ogen de mayonaise ziet schiften. Maar buiten kijf staat dat Haley Joel Osment als het droevige ro botje wederom een verbluffende creatie presenteert. Hoe heeft hij de specifieke mo toriek onder de knie gekregen die accent moest geven aan zijn optreden als bijna een echt kind maar net niet helemaal? „Daar bestaan uiteraard geen speciale opleidingen voor. Steven heeft met mij het script doorgenomen en in grove lijnen uitgelegd wat hij van mij verwachtte. Daarna heb ik die motoriek ontworpen in nauwe samenwerking met mijn vader, die zelf ook acteur is. Het was belangrijk om het publiek ervan bewust te houden dat David weliswaar erg mense lijk is maar toch een product van kunstmatige intelligentie. Eén van de trucs is dat hij je Haley Joel: ster in de dop. Foto: EPA nooit rechtstreeks aankijkt maar zijn blik fixeert op een punt iets je schuin boven het camera standpunt. Dat geeft een iets vervreemdend effect. Je moet wel begrijpen dat we hier te ma ken hebben met een robot die is geprogrammeerd om waargeno men gedrag te kopiëren. Dat be tekent dat mijn motoriek gaan deweg de film soepeler mocht worden, minder mechanisch." Voor het winnen van Leeuwen heben zich intussen een paar serieuze kandidaten aange diend. De Braziliaan Walter Sal- les gaf met Abril Despeda<;ado een ingetogen gefilmd en aan grijpend vendetta-drama te zien. De Iraniër Babak Payami staat sterk met Secret Ballot: Over een jonge vrouw die als ge dreven ambtenaar op een eiland het schier onmogelijke onder neemt om simpele boeren en vissers te bewegen een stembil jet in haar kartonnen stembus te stoppen. De Roemeen Lucian Pintüie joeg de rillingen over het lijf met de pseudo-documentai re Après-Midi d'Un Tortionnai- re, waarin een van Ceausescu's voormalige folteraars aan de tand word gevoeld* door een voormalige slachtoffer en een journalist. En de meest waar schijnlijke winnaar lijkt How Harry Became A Tree, van Go ran Paskaljevic. Deze in Grie kenland woonachtige Serviër baseerde zich op een Chinees boek om in Ierland een allegorie te situeren over een man die in 1924 tijdens de Burgeroorlog zijn vrouw en een zoon heeft verloren en - om zijn gevoelens van pijn en woede te ventileren - een willekeurig iemand uit zoekt om te gaan behandelen als doodsvijand. Starheid, over matige betekenis hechten aan 'wortels', behoefte aan wraak zucht, dat is wat in de Balkan al die ellende heeft veroorzaakt en dat is wat de simpele Ier Harry doet veranderen in een boom.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2001 | | pagina 25