Polleke gelooft niet, maar bidt toch
CULTUUR KUNST
Antje Monteiro: 'Ik ben ontzettend ambitieu;
'Franse schrijver Houellebecq solliciteert naar fatwa'
Spreekwoordenboek over Suske en Wiske succesvol
Fay Weldon
schreef boek
in opdracht
Iraanse If
regisseur
borgtocht^
vrijgelaten
Ravage bij I,
rockconcertiv
in Hollywot
Pauline Kael overleden
Kunsthal brengt
hulde aan gulden
Rotterdam - De Kunsthal in
Rotterdam laat het afscheid van
de gulden niet onopgemerkt
voorbijgaan. Het museum
houdt van 15 september tot en
met 6 januari een expositie on
der de titel 'Hulde aan de gul
den'. Volgens de organisatoren
stemt het verdwijnen van het
600 jaar oude betaalmiddel ve
len weemoedig. Geen wonder
ook, zeggen ze, want de mun
ten en biljetten zijn niet alleen
vertrouwd maar ook mooi.
Topkunstenaars en -ontwer
pers gaven de gulden in ver
schillende bedragen hun ge
zicht, zoals Pyke Koch, M.C. Es-
cher en R.D.É. Oxenaar.
Foto's van
popfestivals
Amsterdam - De Melkweg Gale
rie in Amsterdam toont van 5
september tot en met 7 oktober
portretten van bezoekers op
grote popfestivals in Nederland.
De expositie is getiteld Nieuwe
Popsterren. De foto's zijn ge
maakt door Niels van Iperen en
Tessa Posthuma de Boer. De fo
tografen hebben geprobeerd
clichébeelden te vermijden en
een zo goed mogelijk beeld te
geven van de verschillende be
zoekers.
londen/ap - The Bulgari Con
nection, de nieuwe roman van
de populaire Britse schrijfster
Fay Weldon, is geschreven in
opdracht van het juwelierscon-
cem Bulgari Jewelry. Het bedrijf
heeft Weldon een onbekend be
drag betaald, op voorwaarde dat
zij in het boek twaalf keer de
naam Bulgari zou noemen.
De pr-agent van de schrijfster,
Giles Gordon, zei dat Weldon de
opdracht om een boek over de
firma te schrijven aanvankelijk
had geweigerd, maar al snel van
gedachten was veranderd. Vol
gens Gordon doet het commer
ciële aspect niets af aan de
waarde van het werk en is The
Bulgari Connection een van
Weldons beste boeken gewor
den. Zolang er maar behoorlijk
wordt betaald doet het er ook
niet toe wie een schrijver be
taalt, zei Gordon.
De roman is afgelopen winter in
een speciale editie uitgekomen,
exclusief voor de beste klanten
van Bulgari. Nu het werk ook bij
haar reguliere uitgever ver
schijnt wü de schrijfster dat het
wordt behandeld als 'een gewo
ne Fay Weldon', zei Gordon.
Weldon is ooit begonnen als
succesvol copywriter bij een re
clamebureau. „Reclame was het
enige wat ik kon doen om een
beetje aardig in mijn levenson
derhoud te voorzien", zei zij.
dinsdag 4 SEPTEMBER 200
sla
Michel Houellebecq. Foto:F
rd.
toi
teheran/ap
seur Tahmineh Milani,
ge week werd gearresteei
dat ze met haar films dej
pende oppositie zou steuin
gisteren op borgtocht v£e'r
ten.
Nadat Milani, die bekenij.
om haar progressieve en
nistische ideeën, op 26 au,
was opgepakt stelde het R i
tionaire Hof van Tehera®'
haar meest recente filrr- i
meh-ye penham' (De verr
helft) een steunbetuiging,
aan degenen die 'oorlog
tegen God'. De film, die i^st
tijd draait in de Iraanse 1}^
pen, gaat over het onreq^j
een vrouw na de islamitist™.
volutie van 1979 wordt
daan. De Iraanse preside^,
hammad Khatami heeft |or
restatie van Milani veroorü
los angeles/rtr - Honti -
rockfans hebben gistel
een ravage aangericht b
gratis concert van de ban
tem of A Down in Holly
Zij vernielden het podiif,
gooiden stenen en flessef
de politie, die met traanr g
rubberkogels reageerde, i j
Volgens de politie waren?
veer 10.000 mensen op hejj(
eert afgekomen, hoewel rE
het afgesloten parkeerP^
plaats was voor niet rnef
3500 mensen. Honderde^(
sprongen over de hekkL
renden in de richting v|z
podium. De brandweer
het concert af te gelasten
de hulp van de politie if
mensen zijn aangehouderPQ
Het concert was bedoeld i
nieuwe cd van Systeem*
Down onder de aandacr'
het publiek te brengen. I
bum Toxicity ligt vanaf va i
in de winkels. f I
rabat/ap - De Franse schrijver Michel Houelle
becq is een 'schandalige racist', die klaarblijkelijk
'naar een fatwa solliciteert' om beroemd te wor
den. Dat heeft de Marokkaanse krant Libération
gisteren geschreven in een commentaar op nega
tieve uitspraken die de bestsellerauteur in zijn
laatste boek over de islam ('de stomste religie')
heeft gedaan.
Het commentaar verscheen op de voorpagina,
met een foto van Houellebecq onder de kop: 'De
ze persoon haat u!'
'Michel Houellebecq houdt noch van Arabieren,
noch van moslims', aldus de krant, de Franstalige
spreekbuis van de Socialistische Unie van Voor
uitstrevende Krachten (USFP), de partij van pre
mier Abderrahmane Youssoufi. Het blad wijst er
op dat in Houellebecqs jongste roman, Platefor-
me, de hoofdpersoon, wiens vriendin bij een aan
slag van moslimextremisten het leven laat, 'een
rilling van enthousiasme' voelt telkens wanneer
hij hoort dat een Palestijns kind of een zwangere
Palestijnse vrouw is doodgeschoten.
In het jongste nummer van het Franse literaire
tijdschrift Lire, dat afgelopen vrijdag verscheen,
heeft Houellebecq gezegd dat hij weerzin voelt te
gen alle monotheïstische godsdiensten, maar dat
'de stomste religie toch de islam is'.
Een fatwa is een religieus decreet, zoals het dood
vonnis dat de Iraanse ayatollah Ruhollah Khomei
ni in 1989 uitvaardigde tegen de Brits-Indiase
schrijver Salman Rushdie wegens godslastering in
zijn roman De Duivelsverzen.
In Marokko is de islam de staatsgodsdienst en be
rust op de koning als 'commandant van de gelovi
gen' de grondwettelijke taak om ervoor te zorgen
dat de religie geëerbiedigd wordt.
den bosch - Het op de Brabantse Strip-
spektakelbeurs gepresenteerde 140 pa
gina's tellende spreekwoordenboek
'Suske en Wiske spelen met Spreek
woorden' van docent Klaas Rigterink
blijkt een schot in de roos. Van de eer
ste oplage, 1.000 stuks a 39,95, uitgege
ven door de Fameuze Fanclub van Sus
ke en Wiske-liefhebbers, omdat niet
één uitgever er zijn vingers aan wilde
branden, werden er al meteen 650 ver
kocht
Het boek omvat 500 ingescande al
bumplaatjes en 600 spreekwoorden.
Om de betekenis van veel van die vaak
Vlaamse spreekwoorden en uitdrukkin
gen als 'of gij niet op een wier zat' te
achterhalen, reisde Rigterink, die Ne
derlands doceert aan de christelijke
scholengemeenschap Aquamarijn in
Vlaardingen, jarenlang stad en land af.
Hij las er alle Suske en Wiske-strips op
na, ook in de Vlaamse versies, en wor
stelde in bibliotheken in Nederland en
België alle spreekwoordenboeken door.
„Dat Vlaamse dialect heeft me heel wat
hoofdbrekens gekost. Maar nu weet ik
bijvoorbeeld dat een 'wier' een 'knoest'
is, en dat die uitdrukking 'op een wier
zitten' betekent dat iets niet zo vlot ver
loopt, dat er wordt gezeurd.
De tekenaar Paul Geerts, die na de
dood van Willy Vandersteen, de strips
was blijven tekenen, heeft op de Strip-
spektakelbeurs de Brabantse Sympa-
thieprijs 2001 gekregen. Geerts droeg
de fakkel afgelopen weekeinde over aan
collega-tekenaar Mare Verhaegen. Sus
ke en Wiske komen voortaan van Ver-
haegens' hand.
D
Recordoplage geschenk kinderboekenweek
had, want het publiek hee
avond recht op een toppre
Die mentaliteit staat me
heb in bands gezongen r
solo. De mensen die mf
een avond hadden g^1,
hadden er ook geen bood
aan of ik dan slecht in nl
zat. En terecht."
Musical is héél erg hard w
dat heeft Antje inmiddels l€
vonden. „Het is de moej_
discipline in het theater,*
ik. Je moet zingen, dans
acteren tegelijk. Ik heb altf,
len dansen. Ik deed een
dans-opleiding bij Penny,
ger in Utrecht. Toen ik
mavo kwam ben ik me or
sen gaan richten. Ik ben c
tend ambitieus, maar wil
keihard voor werken,
misschien wel een
vrouw. Altijd op zoek i
volgende grens ligt. Ik
model. Op school al. Dai
ik een paar dagen vrijaf E
de Auto-Rai te staan voor
En ik ging zanglessen nen
aanraden van een tv-reg
Zo kreeg ik tien jaar geled^
rol bij Jeans." |a
In Aida danst ze nauwelijl
heeft ze enkele zangsolo'v
ik daar straks sta, is onvrr
baar. Ik heb heel veel mi
gezien. Miss Saigon is mijl
riet. Niet vanwege het grop
tal effecten, maar omdat 11
het gepassioneerde liefd
haal hou. Aida heeft dat t
vond Elisabeth overwelf
maar het verhaal was mü
wat te 'donker'. In AmnP
Aida herken ik veel van i
Ik was de jongste uit eert
gezin, verwend, veel vr
geen problemen. Alles p
makkelijk. En dan komt f.
kink in de kabel en ineenjj
je volwassen. Amneris he'
ook, die ontwikkelt zich d|
le moeilijkheden tot eeL
sterke vrouw."
amsterdam/gpd - De oplage van
het Kinderboekenweekgeschenk
'Ik ben Polleke hoor!' van Guus
Kuijer bedraagt dit jaar een re
cordaantal van 368.000 exem
plaren. Het geschenk is gratis
voor wie tijdens de 47ste Kinder
boekenweek van 3 tot en met 13
oktober voor tenminste 19,50
gulden aan boeken koopt.
Directeur Henk Kraima van de
Stichting CPNB maakte gisteren
tijdens de presentatie van het
programma bekend dat sponsor
NS de hele oplage van een
Railrunnerkaartje voorziet. Dat
stelt kinderen in de gelegenheid
gratis naar een plek te reizen
waar ze meer over hun hobby
aan de weet kunnen komen. De
Kinderboekenweek 2001 draagt
als motto 'Woensdagmiddag -
Lees over je hobby'.
Kuijer, in 1979 winnaar van de
Staatsprijs voor Kinder- en
Jeugdliteratuur en onder meer
zeer geliefd om zijn verhalen
over Madelief, voert in het ge
schenk opnieuw hoofdpersoon
Polleke uit vier eerdere boeken
ten tonele. De auteur vertelde
tijdens de presentatie dat hij in
zijn geschenk met veel genoe
gen het Reformatorisch Dagblad
en zwaar christelijke school
hoofden op hun nummer zet.
Polleke gelooft niet, maar bidt
toch op haar eigen manier en
dat was christelijk Nederland
eerder niet naar de zin. In 'Ik
ben Polleke hoor!' geeft meneer
Fijnders namens de kerk Polle
ke's vader en oma een strenge
berisping over haar manier van
bidden, maar biedt later zijn ex
cuses aan.
Tijdens de Kinderboekenweek
verschijnt ook een nieuw pren-
Guus Kuijer toont het door hem geschreven geschenk voor de Kinderboekenweek. 'Ik ben Polleke hoor!' Foto: ANP
tenboekje van de Engelse auteur
Anita Jeram.Van haar klassieker
'Raad eens hoeveel ik van je
hou' werden vanaf 1994 wereld
wijd tien miljoen exemplaren
verkocht. 'Muisje Andersom'
kost 4,95 gulden en wordt ver
spreid in een oplage van 137.500
exemplaren.
De CPNB koos het hobby-the
ma omdat volgens Kraima over
nagenoeg elke hobby informa
tieve of 'gewone' leesboeken be
schikbaar zijn: „Hobby is een
thema dat elk kind raakt. Wij
verwachten daarom dat ook
kinderen die lezen niet als hob
by hebben, door dit thema ge
ënthousiasmeerd worden voor
het boek."
Naast ruwweg 700.000 kinderen
tussen zes en twaalf jaar die ge
organiseerd sport bedrijven, vol
gen 125.000 kinderen lessen op
een muziekschool en tellen We
reld Natuur Fonds, Kids for Ani
mals, Vogelbescherming en Na
tuurmonumenten gezamenlijk
100.000 jeugdleden. Maar Kra
ima wees er op dat de openbare
bibliotheken met ruim een mil
joen jongeren onder de leden
'eenzaam bovenaan' staan.
„Op dit moment is circa 80 pro
cent van de kinderen tussen zes
en elf jaar lid van een openbare
bibliotheek. Een prachtig .cijfer,
maar lid zijn is één stap. De vol
gende stap is gebruik maken
van alle mogelijkheden die de
openbare bibliotheek biedt, bij
voorbeeld als documentatiecen-
üTim", aldus Kraima.
Tijdens de Kinderboekenweek
gaat de CPNB dat element sterk
benadrukken door de versprei
ding van een hobbymap onder
alle half miljoen kinderen uit de
bovenste drie groepen van de
basisscholen. De map, ook be
kostigd door sponsor NS, bevat
richtlijnen die kinderen kunnen
helpen als ze op zoek gaan naar
informatie over hun hobby.
„Dat de bibliotheek daarin een
cruciale rol kan vervullen, zal ie
dereen duidelijk zijn", aldus
Kraima.
De CPNB werkt dit jaar voor de
tweede keer samen met Kids for
Animals. In twee leeftijdsedities
wordt aan ruim een miljoen kin
deren van zes tot twaalf jaar op
scholen een gezamenlijke speci
ale editie van het clubblad van
Kids for Animals uitgedeeld met
aandacht voor de Kinderboe
kenweek en Werelddierendag.
NOT/Teleac zal in vier uitzen
dingen aandacht besteden aan
hobby's en hoe je daar meer
over te weten komt. Met behulp
van CPNB-lessuggesties (in een
oplage van 13.000 exemplaren
voor 7200 basisscholen) maakt
NOT/Teleac aan leerkrachten
duidelijk hoe de televisiepro
gramma's optimaal kunnen
worden ingepast in de lessen.
Als laatste CPNB-partner zal het
jeugdblok Z@ppelin tijdens de
Kinderboekenweek dagelijks
speciale programma's uitzen
den.
Het Leidsch Dagblad organi
seert rondom de Kinderboe
kenweek weer haar traditione
le wedstrijd voor basisscholie
ren om het LD-pennetje.
great barrington/ap - Film
criticus Pauline Kael, een uit
gesproken voorvechtster van
artistieke kwaliteit die in haar
kolommen in The New Yorker
zowel de vloer aanveegde met
gemakkelijke commercie als
egotripperige pretentie, is ge
storven. Kael, die leed aan de
ziekte van Parkinson, was 82.
Hoofdredacteur David Rem-
nick van The New Yorker zei
dat Kael barrières in de cinema
slechtte, door in haar kritieken
met plezier te schrijven over
zowel het su
blieme als het
profane. „Zij
schiep de
Amerikaanse
filmkritiek
voor de ko
mende gene
raties, en, nog
belangrijker,
het nationale
begrip voor
film."
Kael was een
van de belang
rijkste en her
kenbaarste
filmcritici van
de 20ste eeuw.
Zij noemde de
film 'ons na
tionale thea
ter' en hielp
reputaties ves
tigen van filmmakers als Mar
tin Scorsese, Robert Altman en
Steven Spielberg.
Zij schreef haar eerste kritiek in
1953 voor een blad in San
Francisco. In de loop van de
jaren verscheen haar werk in
Film Quarterly, Mademoiselle,
Vogue, de New Republic en
McCall's. Zij begon in 1967 te
schrijven voor The New Yor
ker.
Haar opvattingen contrasteer
den niet zelden met die van
het grote publiek. Zij vertrok
bij McCall's nadat zij The
Sound of Music naar de prul
lenmand had venvezen in een
artikel onder de kop The
Sound of Money. Zij vond Rain
Man 'kitsch' en deed Dances
With Wolves af als 'een na
tuurfilm voor jongens'. Regis
seur-acteur Kevin Costner had
volgens haar 'veren in zijn haar
en veren in zijn hoofd'.
Kael was een groot bewonde
raar van films als Bonnie and
Clyde, Weekend, The God-
father, MASH, The Garden of
the Finzi-Continis en Mean
Streets. Zij
hield van
Last Tango
in Paris en
noemde
dat 'de
meest ero
tische film
die ooit is
gemaakt,
en wellicht
de meest
bevrijden
de'.
Zij was lan
ge tijd een
fan van re
gisseurs als
Orson Wel
les, Robert
Altman,
Jean-Luc
Godard en
Satyajit
Ray. Marlon Brando, James
Mason, Barbra Streisand en Ja
ne Fonda waren enkelen van
haar favoriete acteurs.
Kael schreef meer dan tien
boeken, waaronder haar door
braak in 1965, een verzameling
kritieken onder de titel 'I Lost
It at the Movies', en 'Kiss Kiss
Bang Bang'. Haar 'Deeper Into
Movies' werd in 1974 onder
scheiden met een National
Book Award. In 2000 kreeg zij
een onderscheiding voor haar
gehele oeuvre van de National
Book Critics Circle.
Pauline Kael. Foto: AP
door Ruud Buurman
scHEVENiNGEN - De Utrechtse
zangeres Antje Monteiro speelt
vanaf 21 oktober Amneris in de
musical Aida. „Op mijn lijf ge
schreven. Ik hou van gepassio
neerde liefdesverhalen en ik ben
ontzettend ambitieus."
Een vriendin van haar tipte
Antje Monteiro over Aida. In die
musicalbewerking van Verdi's
opera móest de zangeres echt
een rol proberen te krijgen,
want de nieuwe Van den Énde-
musical'zou haar op het lijf zijn
geschreven. Maar musicals? Die
waren een paar jaar geledén he
lemaal niet in beeld bij Antje, op
de Utrechtse Montessorischool
en de Rijnsweerd mavo groot
geworden als Antje Truggelaar.
Binnenkort te zien als Amneris,
de dochter van de farao, in het
Circustheater van Schevenin-
gen.
De naam Monteiro is overgeble
ven uit haar huwelijk. Ze is 32
inmiddels, niet meer getrouwd,
wel moeder van een achtjarige
dochter. De naam van haar ex
heeft ze gehouden. Vandaar die
combinatie van typisch Hol
lands en exotisch. Nu ze druk
bezig is met repeteren voor Ai
da, op 21 oktober in première,
heeft ze een au-pair in dienst
genomen voor haar kind. „Dat
moet nu wel. De eerste maan
den sta ik zeven keer per week
in Scheveningen."
Dansen wilde ze altijd al. En
vooral zingen. „Ik wilde de pop
en rockkant op. En dat begon
ook aardig te lopen. In 1998
werd ik tot grootste 'Zangtalent'
uitgeroepen in een tv-program-
ma en had ik een single, die wel
wat deed, 'Laat het niet waar
zijn'. Toen stelde mijn zanglera
res voor om eens auditie te gaan
doen voor 'There's no business
like showbusiness', rond de mu
ziek van Irving Berlin. Gewoon
voor de ervaring. Dat ik ook echt
Antje Monteiro speelt Amneris in Aida. Foto: GPD
een rol kreeg, hoorde niet bij het
plan."
Het leven hangt van toeval aan
elkaar dus. „Ja. Je denkt dat je
niet te veel moet afwijken van je
eigen stijl en dan blijkt het in
eens ontzettend leuk te zijn om,
in plaats van solo, met een en
semble op het podium te staan.
Toen ik hoorde dat Van den En-
de Aida naar Nederland zou
brengen, heb ik ze gewoon ge
beld. Ik kon langs komen voor
een auditie. Ik ging voor de rol
van Amneris, toen ik de cd had
beluisterd met de muziek van
Tim Rice en Elton John. De
dochter van de farao, die ver
loofd is met de Egyptische gene
raal Radames. Maar dat heb je
dus niet voor het zeggen."
Maar ze kreeg de favoriete rol
wél. „Na ontzettend veel audi
tierondes. Tijdens de laatste wa
ren Tim Rice en Robert Falls,
respectievelijk liedschrijver en
tekstschrijver/ regisseur, plus
Martine Bijl (vertaalster) en de
producer Robin de Levita aan
wezig. Maar ik wilde dat Joop
van den Ende me zou zien, dat
was voor mij het belangrijkste.
Bijna kinderachtig.. Ik wilde zin
gen voor Van den Ende. Omdat
dat een man is die het uiterste
eist van zichzelf en van anderen.
Zo zit ik ook in elkaar."
„Die man kan je zó enthousiast
maken en inspireren, heb ik ge
merkt nu. We zijn al een tijdje
bezig met de repetities, hij is een
paar keer geweest. Alsof je voor
hém gaat. Ik vind het groots wat
die man in Nederland presteert.
En hij heeft gelijk dat hij veelei
send is. Mensen betalen een
hoop geld voor een musical en
dan zullen ze ook echt een
avond uit zijn. Alles moet klop
pen, van de garderobe tot aan
de uitgang. Als je een keer je
avond niet hebt, heb je pech ge-
