Snelle jongens jagen op letselslachtoffer
GESPREK VAN DE DAG
Feestgangers gooien
kilo's tomaten aan pulp
'Wild beest' Mette-Marit vraagt vergiffenis
Heimwee naar vroeger
DONDERDAG 23 AUGUSTUS 2
MENSELIJK
De vondeling-pony FRIETJE gaat mogelijk toch weg uit
Het Land van Ooit in Drunen. De Dierenambulance in
Den Haag heeft zich gemeld bij het familiepark, omdat
de organisatie het paardje als mascotte wil hebben. De
Ooit-directie overweegt dit verzoek te honoreren. De pony
Godfried werd vorige week te vondeling gezet in de fiet
senstalling van het Drunense pretpark. Op een briefje
stond dat zijn eigenaars hem niet meer konden verzor
gen. Eerst zocht de Ooit-directie een goed tehuis voor het
dier, waarop ongeveer 25 'aanbiedingen' binnenkwa
men, maar later vorige week werd toch besloten het dier
in het park te houden. Medewerkers van het Drunense
park gaan volgens een woordvoerster eerst op bezoek in
Den Haag om te overleggen en te bekijken of de vier
maanden oude Frietje daar een goed tehuis krijgt.Er is
dus nog niets beslist", aldus de woordvoerster.
De notenhouten piano die JOHN
LENNON gebruikte bij het com
poneren van 'Imagine' is terug in
Liverpool, de plaats waar Lennon
is geboren en getogen. De piano
arriveerde juist voor het jaarlijkse
Beatle-festijn dat vandaag be
gint. Popster George Michael
schonk de Steinway aan The
Beatles Story Museum. Hij kocht
het muziekinstrument vorig jaar
op een veiling voor 5 miljoen gul
den. Een politie-escorte bege
leidde de piano naar zijn nieuwe
onderkomen. George Michael
staat bekend al een groot Beatle-
fan. Hij schonk de piano aan het
museum omdat 'je zo'n muziek
instrument nu eenmaal niet er
gens in een opslagruimte laat
staan'.
De man met het LANGSTE HAAR TER WERELD is op
77-jarige leeftijd in het noorden van Thailand overleden.
Op de dag van zijn overlijden mat de haardos van het
Hmong-stamhoofd Hu Sengla 5,79 meter. Enkele fami
lieleden van de wereldrecordhouder wijten zijn dood aan
Hu's gewoonte zijn haar eenmaal per jaar te wassen. Dat
is niet de gewoonte bij de Hmong-stam. Hij maakte een
uitzondering voor geïnteresseerde toeristen. Hu Sengla
haalde in 1997 het Guinness Book of Records. Toen was
zijn haar nog 5,15 meter lang. De wereldtitel blijft in de
familie: de 88-jarige broer van het stamhoofd heeft een
haardos van precies 5 meter.
COURTNEY LOVE heeft het persoonlijke dagboek van
haar vroegere echtgenoot en Nirvana-zanger Kurt Cobain
aan de schrijver Charles R. Gross gegeven. De handge
schreven dagboekfragmenten beslaan de periode van de
puberteit tot aan de zelfmoord in 1994 van Cobain.
Gross gebruikt het materiaal voor zijn biografie met de ti
tel 'Heavier than Heaven: A Biography of Kurt Cobain'.
ANDRE AGASSI en STEFFI GRAF gaan op 15 september
in Las Vegas trouwen. Dat meldt het Duitse blad Gala.
Het beroemde tenniskoppel zou de datum van het huwe
lijk naar voren hebben geschoven van januari naar sep
tember, omdat de Duitse ex-kampioene Graf in decem
ber een kind verwacht. Het management van Graf wilde
geen commentaar leveren. Ook de woordvoerder van
Agassi's bedrijf Agassi Enterprises kon de trouwplannen
niet bevestigen. Agassi bekende deze maand wel aan een
Britse krant dat hij met Graf wilde trouwen. ,,We hebben
het al geregeld. Ik heb haar gevraagd en we zijn ver
loofd", aldus de Amerikaan.
Tienduizenden feestgangers in
het Spaanse stadje Bunol zijn el
kaar gisteren een uur lang te lijf
gegaan met tomaten. Spanjaar
den en toeristen gooiden
120.000 kilo tomaten tot puree
op een van de merkwaardigste
Spaanse feesten. Ongeveer
30.000 mensen stortten zichzelf
tijdens het jaarlijks terugkerende
'Tomatina'-festival in de rode
brij. Op sommige plekken ston
den de tomatengooiers tot hun
knieën in de puree.
Het festival in Bunol, zo'n veer-
„We hebben grenzen overschre
den, ik nog meer dan anderen.
Ik ben tot extremen gegaan in
mijn jeugdige rebellie. Ik was
een echt wild beest, maar die
tijd ligt nu achter mij. Ik heb er
spijt van. Ik kan het niet over
doen, maar ik kan wel opnieuw
beginnen." Met tranen in de
ogen en haar linkerhand stevig
in de greep van haar verloofde
kroonprins Haakon, sneed Met-
te-Marit Tjessem Hoiby gister
morgen tijdens een persconfe
rentie in het koninklijk paleis
van Oslo zelf het onderwerp van
haar verleden in het seks- en
drugscircuit aan.
Mette-Marit veroordeelde het
gebruik van drugs en nam daar
nu uitdrukkelijk afstand van. De
stroom verhalen en geruchten
over haar jongere jaren hadden
de aanstaande bruid pijn ge
daan. Het speet haar ook dat zo
veel Noren moeite hadden haar
vanwege dat wilde verleden te
accepteren. „Het is een dure les
geweest. Ik kan die eerdere keu
zes in mijn leven niet opnieuw
maken, hoezeer ik dat ook zou
willen", vertelde Mette-Marit.
Kroonprins Haakon zei zelf geen
drugs te hebben gebruikt, maai'
bekende dat Mette-Marits verle
den ook binnen de koninklijke
familie onderwerp van discussie
is geweest. Mette-Marit gebruik
te voor de omschrijving van
haar gedrag het Noorse 'utsve-
vende', wat vrij vertaald bete
kent dat ze een 'wild' seks- en
partybeest is geweest. Uit die
tijd stamt ook haar nu vieijarige
zoontje Marius, wiens vader
Morten Borg een veroordeling
voor openbare geweldpleging
en drugsgebruik op zijn conto
heeft staan.
Mette-Marit (28), die zaterdag in
het huwelijk treedt met de
Noorse troonopvolger, vroeg de
pers haar verleden nu te laten
rusten. De Noorse parlements
voorzitter Kirsti Kolle Grondahl
sloot zich na afloop van de pers
conferentie bij die oproep aan.
„We moeten aanvaarden wat is
gebeurd, maar het moet haar
toekomst niet in de weg staan",
aldus Grondahl.
Hans Jacobs
Mette-Marit heeft het moeilijk als ze spijt betuigt over haar verleden. Foto: Reuters/Vidar Ruud
Vriendin Spaan"
prins verrasseni
op bruiloft
De publicatie van de defïni!n
gastenlijst voor het huwelij
de Noorse kroonprins Haal
en Mette-Marit Tjessem Hl
heeft deze week voor opwi
gezorgd. Het Noorse fotom
Eva Sannum is door het pa
persoonlijk uitgenodigd on 1
trouwdienst bij te wonen, r
opvallend omdat Sannum i
vriendin is van de Spaanse^l
kroonprins Felipe, die giste
als eerste van de koninklijk!
gasten in Oslo aankwam.
Sannum woont in Oslo en
pe zou meerdere keren ine
to op bezoek zijn geweest. 1
twee zijn ook een paar keei J
men op vakantie gefotogra
maar de Spaanse koninklijie
milie heeft nooit comment
gegeven op de berichten o
vriendschap. Een meerderl c
van de Spanjaarden zou vo f
peilingen geen bezwaar he
tegen het Noorse burgermi11
als echtgenote van Felipe
maar conservatieve royalisir
huiveren bij de gedachte. 1
van Eva die lingerie showt Ir
len daar wel een rol bij spe
V'
Advocatuur hekelt wurgcontracten en 'ambulance-chasing'
Binnen de advocatuur groeit de
ergernis over het toenemend
aantal 'vrije jongens' die met
twijfelachtige methoden geld
verdienen aan slachtoffers van
letselschade. De niet-advocaten
op de letselschademarkt hoeven
zich amper aan regels te houden.
Het gevolg: wurgcontracten, to
renhoge provisies en een soms
wel erg pijnlijke jacht op potenti
ële klanten, ook wel bekend als
'ambulance-chasing'.
Mr. Marek Guensberg, alge
meen deken van de Nederland
se Orde van Advocaten (Nova),
hekelt vooral de adviseurs die
met overvaltechnieken 'verse
slachtoffers' proberen te werven
met folders bij huisartsen, fysio
therapeuten en zelfs bij politie
bureaus. „Dat is helaas het ge
volg van ons systeem. In Duits
land geldt het 'Beratungsmono-
pol' waarbij alleen advocaten ju
ridisch advies mogen geven. In
Nederland mag iedereen dat."
In een enkel geval, zoals bij de
cafébrand in Volendam, zou ge
probeerd zijn klanten te werven
direct na een groot ongeval of
ramp. Guensberg: „Misschien
moeten we na calamiteiten zo
als in Volendam en de vuurwer
kexplosie in Enschede, meteen
een centraal punt inrichten voor
eerstelijns advocatenhulp. Want
net als andere hulpverleners
kunnen letselschade-advocaten
er niet vroeg genoeg bij zijn. Al
leen, dat moet wel netjes gebeu
ren."
Een simpele zoekopdracht op
internet levert al snel tientallen
bureaus op die bijna allemaal
gouden bergen beloven. Het is
een schril contrast met de advo
catuur, die een traditie heeft van
bescheiden profilering. „Het on
gereguleerde circuit is een groei
end probleem", zegt de Amster
damse letselschade-advocaat
John Beer. Als vertegenwoordi
ger van de vereniging van letsel
schade-advocaten ASP is hij on
langs voor drie slachtoffers van
de vuurwerkramp in Enschede
een civiele procedure begonnen
tegen de gemeente en het rijk.
Beer krijgt met enige regelmaat
cliënten die eerder hun neus
hebben gestoten bij gehaaide
niet-advocaten. „Ik zie de meest
waanzinnige contracten." In
veel van die gevallen hebben
Een slachtoffer van de cafébrand in
vergoeding wilden eisen. Foto: FBF
slachtoffers van letselschade
zich laten lokken door de belof
te 'no cure no pay", een werkwij
ze die voor advocaten verboden
is. Het principe is simpel: komt
er geen schadevergoeding, dan
hoeft de cliënt ook niet te beta
len. „Maar niet zelden zie je dat
mensen een veel te lage vergoe
ding hebben gekregen, die ze
wellicht zelf nog uit het vuur
hadden kunnen slepen. Maar
het kost ze wel provisie die kan
oplopen tot vele duizenden gul
dens."
„De advocaat mag geen belang
hebben bij een zaak Hij krijgt
een vast, van tevoren afgespro
ken bedrag", zegt Loes de Vaan.
Zij doet voor de Universiteit Lei
den onderzoek naar het feno
meen letselschade in drie Ame
rikaanse staten. „Als de vergoe
ding van de advocaat afhanke
lijk is van de hoogte van de
claim, dreigt belangenverstren-
Volendam leest het rapport over de brand. Meteen na de ramp stonden juridische adviseurs op de dijk om klanten te werven die een sc
Fotografie/Frank van den Berg
geling. Dan schikt hij misschien
te snel voor een laag bedrag om
niet te veel kosten te maken en
toch aardig te verdienen. Dan
gaat rendement voor optimale
rechtshulp."
Ook krijgt Beer cliënten die on
danks beloftes niets hebben ge
kregen. Zelfs in die gevallen
kunnen slachtoffers behoorlijk
de pineut zijn, omdat ze vaak
vast blijken te hangen aan een
soort wurgcontract. Beer: „Als
een andere adviseur of advocaat
dan wel een vergoeding voor el
kaar weet te boksen, kan het zijn
dat een deel daarvan alsnog
moet worden afgestaan aan de
adviseur die zelf niets heeft we
ten te bereiken."
Een andere 'vervelende praktijk'
is de twijfelachtige onafhanke
lijkheid van sommige adviseurs.
Om tot een snel en lucratief ak
koord te komen met de tegen
partij, meestal een verzekeraar,
wordt het slachtoffer naar een
arts gestuurd die wordt aange
dragen door de opponent. Zo'n
vorm van handjeklap kan een
slachtoffer van letselschade vele
duizenden guldens schelen. „Er
zijn keuringsartsen die brood
schrijvers zijn. Ze maken verkla
ringen op die bij werkgevers of
verzekeraars gewild zijn", zegt
advocaat Beer. Hij heeft zelf
tuchtklachten ingediend tegen
artsen, die in zijn ogen mensen
ten onrechte 'arbeidsgeschikt'
hebben verklaard.
Net als de advocatenorde be
treurt Beer het dat de branche
hierdoor in een kwaad daglicht
komt te staan. Vooral vormen
van 'ambulance-chasing', waar
bij de letselschade-adviseur na
een ongeval zo ongeveer achter
de ziekenwagen aanholt om aan
een klant te komen, beschouwt
hij als een doodzonde. Volgens
de gedragscode van de orde is
dat advocaten niet toegestaan.
„Maar we kennen de verhalen
over figuren die een paar uur na
de cafébrand in Volendam op
de Dijk rondliepen met contrac
ten."
Toch zijn dit soort praktijken,
die in een aantal Amerikaanse
staten uitdrukkelijk bij wet zijn
verboden, nog geen schering en
inslag in Nederland. „Al gebeurt
de werving vaak wel op het
randje van het moreel toelaat
bare", zegt Loes de Vaan, die
van oordeel is dat de overheid
de wildgroei feitelijk oogluikend
toelaat. „Ik heb zelf ook bij mijn
fysiotherapeut in Amersfoort de
folders van letselschade-experts
zien liggen. En kijk maar eens
wat op menig politiebureau te
vinden is tussen de folders van
slachtofferhulp en brochures
over inbraakpreventie."
Volgens de Orde van Advocaten
is het een groot probleem dat de
rzie
oor I
I, WJ r
letselschademarkt in Nedf
voor de leek zo ondoorzic
Welke vergoedingen voor
verde diensten is reëel,
een ontevreden cliënt klaj
„Veel mensen weten nieti E
bij ons een klacht tegen e<
vocaat in kunnen dienen,
beer dat maar eens bij nie
vocaten", zegt deken Guei
berg.
De Vaan: „Bovendien den je
slachtoffers vaak dat advo c
per definitie duur zijn en
daarom beter voor hulp o j
van no cure no pay kunne
zen. Maar mensen die nie
geld hebben, kunnen vooi !r
paar tientjes per uur gebn
maken van gefinancierde
rechtshulp. En dan heb je
iemand die verplicht is en
slepen wat erin zit, niet iei
die uit is op snel eigen gev
Ferdi Schrooten
tig kilometer verwijderd van Va
lencia, ontstond in de jaren
veertig. Over de precieze aanlei
ding van de festiviteit wordt ge
discussieerd. Sommigen gelo
ven dat jongeren zich verveel
den op een ballonfeest en toma
ten naar de balonnen gingen
gooien. Anderen zijn van me
ning dat de oorsprong van het
feest ligt in een uit de hand ge
lopen ruzie tussen twee families
over eten.
Het zal de leeftijd wel zijn, maar op verjaar
dagsfeestjesgaan de gesprekken tegenwoordig
vaak over vroeger. Zelf heb ik er nog niet zoveel
mee, al moet ik om sommige, herken
bare anekdotes glimlachen. Zo vertel
de onlangs een man - tweede helft
vijftig - over het fenomeen gehaktbal.
Zijn moeder kocht drie ons 'halfom
half en maakte daar tien gehakt
ballen van. De wonderbaarlijke
vermenigvuldiging van een
minuscule hoeveelheid ge-
hakt tot een hele reeks ge
haktballen, schijnt het hoog
standje te zijn geweest van de
zuinige Nederlandse huis-
1"rouw die doorgaans
moeder was van een
groot gezin. Ze voegde
een boel brood aan het
ei en wellicht nog
wat andere zaken.
Een zo'n anekdote is
meestal de start voor
een heleboel andere.
Altijd valt mij op
dat mannen met
meer heimwee en
gloed over vroeger
praten dan de vrouwen. Over het buitenspelen
in een land dat nog vol weilanden en slootjes
met kikkervisjes en watervlooien was. Jongetjes
hadden in hun buurt beschikking over eigen
'landjes' waar ze naar hartelust onschuldig kat
tenkwaad met elkaar konden uithalen en zich
oefenden in de hiërarchie binnen een groep. Er
worden op die avonden herinneringen opge
haald aan straatspelletjes en het vol bewonde
ring staren naar de eerste auto's. Aan paarden
die op hol sloegen, de zuurballen van Jamin die
je gehemelte teisterden, en vooral ook: al die bo
terhammen met tevredenheid die ze toen aten
bij dagjes uit en de vakanties aan zee. Een glas
ranja kreeg je dan, of een ijsje. Het absolute
hoogtepunt van de dag. Ogen glanzen, monden
lachen bij die herinneringen, die kerels zijn op
eens allemaal weer acht of tien jaar oud.
Vanwaar toch die drang om het verleden te ro
mantiseren? Niet alleen als je ouder bent, maar
ook als je in een andere levensfase belandt? Zo
kan mijn jongste dochter (29) in een leven vol
verantwoordelijkheden (baan, huwelijk, kind)
dit huis binnenstappen en heel sentimenteel
worden over de zorgeloosheid en geborgenheid
van haar kinderjaren. Symbool daarvan is voor
haar dat liedje van Rob de Nijs, waarin hij zingt
dat een klok voor een klein kind geen enkele be
tekenis heeft. Want tijd heb je dan gewoon, tot
dat het bedtijd is.
De neiging om vast te stellen dat vroeger niet al
leen alles anders was maar ook beter, heeft
waarschijnlijk te maken met het feit dat deze
fase nu, achteraf zo heel overzichtelijk is en
daardoor een pseudo-geborgenheid suggereert.
Het verleden laat geen inbreuk, een ingrijpen
meer toe. Het is geordend door het terugblikken
de perspectief en afgerond tot het rustige, be
trouwbare bezit van de eigenaars.
Het heden daarentegen ontpopt zich als een on
berekenbare metgezel wiens gedrag moeilijk te
doorgronden is en een zekere argwaan en on
rust rechtvaardigt. Waar al die incidenten, ge
beurtenissen en ontwikkelingen toe leiden en
waar het allemaal goed of slecht voor geweest is,
dat weet je (pas) veel later.
Zelf vind ik vroeger vooral interessant omdat ik
vandaar uit vergelijkingen kan maken met het
'nu'. Temeer omdat mijn jeugd zich afspeelde
op het breukvlak van twee totaal verschillende
tijdperken. Leiden, de stad waarin ik opgroeide,
sloot alle facetten van het leven binnen. Op weg
naar school of naar mijn grootouders zag ik hoe
de smid het paard van de melkman van nieuwe
hoefijzers voorzag en rook ik de geur van de
Sanders de zeepfabriek, of van Tieleman en
Dros, de conservenfabriek. Ik wachtte bij de Ha
ven voor de brug die werd geopend voor de bin
nenvaartschippers, hoorde het gekrijs van de
varkens die vanaf boten op de Oude Vest naar
de veemarkt werden gedreven en het ratel
de koetsjes van boeren die hun kaas naar
Kaasmarkt. Ik ving glimpen op van de so
ellendein de zogeheten 'achterbuurten' ei
geïntimideerd door de parochiekerken dn
torens als waarschuwende vingers boven
stadsgewoel verheven.
De parochie was een enclave waarin heti t
lijks leven zich afspeelde: ik gymde katho
las katholiek, ik zat op katholieke scholei
zich er vooral om bekommerden dat meii ie
lang mogelijk kuis, keurig en nooit gekus ft
ven. Vandaar dat mij een soort déjd vu géi*
overvalt als ik de discussie over de positie
Turkse en Marokkaanse meisjes verneem oi
niet zoveel verschil tussen hun situatie ni ei
onze, pakweg veertig jaar geleden. Ook oi ij|
wegingsvrijheid werd zeer beperkt. Die h s<
doek droegen we dan niet, maar voor de
hoorden wij ook nauwgezet het aanstootte
de bloot te bedekken. Blote benen en arm t,
ren uit den boze en het dragen van een la
broek zonder rok erover heen was ten stre t
verboden. Was het vroeger werkelijk betel tj
heimwee ernaar is niet realistisch. We zo\ ei
handenwringend om genade smeken als
plotseling naar vroeger werden verbanne
