Geweld houdt
aan ondanks
plannen Peres
BUITENLAND
ETA-bom jaagt Nederlanders uit hotel Salou NAVO-macht haast zich traag
Bomaanslagen houden Israëliërs niet binnen
Anti-apartheidsactivist
Woods (67) overleden
Doodsangst in Filipijns hotel
Geruimd Schaap
kostte f 174.000
ionden - Twee Engelse boeren
hebben een schadevergoeding
van 50.000 pond (174.000 gul
den) gekregen voor het tijdens
de mkz-crisis geruimde ooi. Het
schaap, Mossdale Nugget, had
een stamboom en was van het
Swaledale-ras. Haar waarde is
berekend op basis van het aan
tal raslammetjes dat zij nog had
kunnen baren. Volgens een van
de boeren, Eric Nelson, zou
'geen enkel bedrag hoog ge
noeg zijn geweest'.
;:ambianen in
kis verbrand
tusAKA - Bij een busongeluk in
Zambia zijn zaterdag ongeveer
veertig mensen levend ver
brand. Dat heeft de regerings
krant Sunday Mail gisteren ge
meld. Het ongeluk deed zich
voor in het gehucht Kapiri
Mposhi, ongeveer 200 kilome
ter ten noorden van Lusaka. In
de bus zaten meer dan zeventig
mensen. Het voertuig raakte in
brand nadat het door een klap
band van de weg was geraakt.
Vorige week kwamen 33 Zambi-
anen bij een busongeluk om
iet leven.
Spaanse politie
rist illegalen op
i tarifa - De Spaanse politie
qo leeft vrijdagnacht het record-
antal van 476 illegale immi-
jranten onderschept. Het me-
endeel (416) werd van acht
ubberbootjes geplukt voor de
11st van het Zuid-Spaanse Ta-
ifa. Ongeveer 32 mensen had-
en aan land weten te komen
11 werden daar in de kraag ge
it. Sinds januari zijn al meer
an 7.000 Noord-Afrikanen,
ïerendeels afkomstig uit Ma-
okko, door de Spaanse autori-
eiten opgepakt omdat ze per
oot illegaal het land probeer-
binnen te komen.
eilers dood na
1 chok 20.000 volt
ines - Aan de Bretonse kust
zondag twee mensen ge-
ood doordat de mast van hun
oot een hoogspanningskabel
akte. De twee, een 56-jarige
an en een 54-jarige vrouw,
aren net bezig om hun boot
ït strand van de plaats L'ile
Arz op te trekken. Twee ande
opvarenden werden door de
ektrische schok zwaar ver-
rand en zijn naar het zieken-
uis gebracht. Op de kabel
ind spanning van 20.000
It.
ingen verdrinkt
Grieks pierebad
hene - Een 7-jarig Frans jon-
tje is zondag in de Griekse
stplaats Nea Makri verdron-
in het pierebad van een va-
ntiehotel. Het been van de
igen werd een afvoerpijp in
zogen waar geen bescher-
:n' ind rooster opzat. De jongen
lef daardoor enkele minuten
der water. De politie onder-
ekt of het hotel nalatigheid
het onderhoud kan worden
weten. Volgens de verant-
wrdelijke reisorganisator
jk ib Med was aan alle veilig-
idseisen voldaan.
maandag 20 AUGUSTUS 2001
ilicitaties voor
rige Milosevic
ihaag - Slobodan Milosevic
rt vandaag in de VN-gevan-
in Scheveningen zijn
verjaardag. De vrouw van
-president van Joegosla-
Mira Markovic, kwam voor
legenheid voor de tweede
naar Nederland. Ze wordt
keer vergezeld door haar
oondochter, Milica Gajic, en
r 2-jarige kleinzoon Marko.
Internationale Comité voor
Verdediging van Slobodan
ösevic (Icdsm) heeft via in-
let opgeroepen om de ge-
genis in Scheveningen te
rspoelen met gelukstele-
nmen voor Milosevic. Op
rebsite van het comité
p://www.icdsm.org) heb-
al 1.355 mensen getekend
r vrijlating van Milosevic.
ddam Hussein
jgt jumbojet
dag - De Iraakse leider Sad-
1 Hussein heeft zaterdag
een groep arabische zaken-
en een jumbojet cadeau ge
en. Ze wilden met de gulle
'een bescheiden bijdrage le-
n aan het beëindigen van
- lelf jaar durende VN-sanc-
Volgens het Iraakse pers-
iau INA is de Boeing 747
f de president toegevoegd
I de vloot van Iraqi Airways.
jÉV nationale luchtvaartmaat-
m ppij heeft overigens als ge-
van de internationale
ties maar weinig te doen.
lid van de koninldijke fami-
m het oliestaatje Qatar gaf
lam Hussein afgelopen no-
ier ook een Amerikaanse
manilla - De brand in een Filipijns hotel die zaterdagmor
gen zeker 78 mensen het leven kostte, is volgens de
brandweer veroorzaakt door kortsluiting in ondeugdelijk
aangelegde bedrading. Bij het drama raakten zo'n 60
mensen gewond, van wie velen derdegraads brandwon
den opliepen. De ramp gebeurde in Quezon City, vlakbij
de hoofdstad Manilla. Ongeveer twintig mensen konden
uit het gebouw worden gered. Het is nog onduidelijk of er
nog mensen worden vermist. Er stonden 172 gasten gere
gistreerd in het hotel, maar mogelijk logeerden er veel
meer mensen. Volgens de politie zijn de slachtoffers allen
Filipino's, leden van de katholieke groep 'De Getrouwen
van God' die voor een driedaagse bijeenkomst naar Que
zon City waren gekomen. Onder de doden zijn zeker zes
kinderen. Volgens een brandweerman konden de slacht
offers wegens dichte rook de nooduitgangen niet vinden.
Vluchten door de ramen was vrijwel onmogelijk, omdat
die waren gebarricadeerd met tralies. De meeste slachtof
fers kwamen volgens de politie door verstikking om het
leven. Veel doden zijn in badkamers gevonden. „Een van
hen had zijn gezicht in een wc-pot gestoken", aldus een
brandweerman. President Arroyo van de Filipijnen heeft
een onderzoek gelast. De chef van de brandweer van Que
zon City vertelde op de Filipijnse televisie dat het hotel al
eens was gewaarschuwd wegens het niet naleven van de
brandveiligheidsvoorschriften. Daarnaast zijn er klachten
dat nooduitgangen op slot zouden zijn geweest. Ook zou
er geen brandalarm aanwezig zijn. Volgens een andere
zegsman was er wel een brandalarm, maar werkte het
niet. Foto: EPA
jeruzalem-gaza/dpa-rtr-afp-
anp Israël en de Palestijnse ge
bieden waren in het weekeinde
opnieuw het toneel van bloed
vergieten. Zeker zes Palestijnen
kwamen om het leven en twee
Palestijnse baby's werden door
Israëlische kogels getroffen. Een
Palestijnse mortieraanval op een
joodse nederzetting werd zater
dag vergolden met Israëlische ra
ketten op een politiepost. Een po
ging van Israëlische minister Pe
res om de dialoog met de Pales
tijnen weer nieuw leven in te bla
zen, strandde op Palestijnse weg
werpgebaren.
Peres, minister van buitenland
se zaken, hamerde zaterdag op
de noodzaak van een nieuw di
plomatiek initiatief. Hij zei 'in de
nabije toekomst' met de Pales
tijnse leider Arafat te zullen
spreken over een wapenstil
stand in fases. Volgens Peres is
de Israëlisch-Palestijnse dialoog
op enkele fronten nog gaande,
maar volgens Palestijnse func
tionarissen stelt dat allemaal
niets voor. Arafat zou via een
buitenlandse gezant overigens
wel contact hebben gehad met
Peres.
De Palestijnse minister van in
formatie Rabbo omschreef de
stap van Peres gisteren als waar
deloos en als een publiciteits
stunt. „Niets anders dan het
maskeren van de fascistische
bezettingspolitiek", aldus Rab
bo. Zijn collega Erekat zei, iets
diplomatieker, dat de Palestij
nen best bereid zijn tot hervat
ting van de dialoog, maar dan
zonder Israëlische voorwaarden
vooraf.
Andere hoge Palestijnse functio
narissen stelden juist Palestijnse
voorwaarden. Een gesprek kan
pas plaatshebben als Israël de
bezetting van het Orient House
in Oost-Jeruzalem opgeeft, zei
onder anderen de voorzitter van
het Palestijnse parlement. Het
officieuze hoofdkwartier van de
PLO in het oostelijk stadsdeel
van Jeruzalem werd ruim een
week geleden door de Israëli's
ingenomen in reactie op een Pa
lestijnse zelfmoordaanslag in de
stad.
Gisteren was er overigens wel
een ontmoeting tussen de Israë
lische bewindsman van land
bouw en zijn Palestijnse ambt
genoot. Het was de eerste ont
moeting op ministersniveau
sinds medio juli. Beiden spraken
over een door de Palestijnse mi
nister uitgeroepen boycot van
Israëlische landbouwproducten.
De actie is bedoeld om te pro
testeren tegen de Israëlische
blokkade van de Palestijnse ge
bieden.
Israël 'exporteert' dagelijks 1.600
ton groente en fruit naar de Pa
lestijnse gebieden, andersom is
dat 800 ton. Twee commissies
zullen de problematiek nu na
der in kaart brengen, zo spraken
de ministers af. Israël heropen
de gisteren wel de grenspost bij
Rafah. Palestijnen kunnen daar
door weer van de Gazastrook
naar Egypte gaan en omge
keerd, zo heeft een functionaris
van de Egyptische grenspolitie
bekendgemaakt. Israël sloot de
grenspost vorige week om ver
dere ongeregeldheden in het ge
bied te voorkomen.
door onze correspondent
Henk van den Boom
salou - Ruim twintig Neder
landse vakantiegangers moesten
zaterdagmorgen hals over kop
hun hotel in de badplaats Salou
verlaten na een bommelding
van de ETA. Toen alle 800 gas
ten buiten waren, ontplofte 50
kilo springstof in een auto die
voor het hotel stond geparkeerd.
Een paar mensen liepen lichte
verwondingen op door rond
vliegend glas. De Nederlanders
bleven ongedeerd. De schade
was enorm.
Zes Nederlandse toeristen
moesten later naar een ander
hotel verhuizen omdat hun ka
mers waren vernield. De ande
ren konden naar hun eigen ho
tel terugkeren. „Ik sta verbaasd
hoe rustig de mensen hebben
gereageerd. Er was helemaal
geen paniek", zegt reisleidster
Paula van Heusden van Solmar
Tours. Volgens haar werd de
ontruiming professioneel geleid,
waardoor paniek werd voorko
men.
Om zeven uur zaterdagmorgen
kreeg de politie een anoniem te
lefoontje met de melding dat
over een uur een bom zou ont
ploffen bij hotel Cala Font in het
centrum van Salou. De autori
teiten sloegen onmiddellijk
alarm en begonnen met het
ontruimen van de kamers.. Om
acht uur ontplofte de bom in
een witte Renault 25. De auto
stond tussen een stuk of tien an-
Ruim 800 gasten moesten zaterdagochtend na een bommelding van de ETA hun hotel in de Spaanse
badplaats Salou verlaten. Een uur na de melding ontplofte een autobom. Enkele toeristen raakten licht
gewond. Foto: Jaume Sellart/AP
dere wagens voor het hotel ge
parkeerd. De andere voertuigen
werden totaal vernield. De ldap
was in heel Salou te horen.
De bomaanslag van zaterdag is
de vierde dit seizoen waarmee
de Baskische afscheidingsbewe
ging ETA probeert de internatio
nale aandacht te trekken. In
maart werden bommen tot ont
ploffing gebracht in de bad
plaatsen Rosas en Gandia. Een
paar weken geleden werd het
vliegveld van Malaga een halve
dag gesloten wegens een bom,
die later door de politie onscha
delijk kon worden gemaakt. Bij
na elke zomer probeert de ETA
paniek te zaaien onder toeris
ten.
door onze correspondent
Hetty van Rooij
brussel - Het lijkt een keuze uit twee kwaden. Is
Macedonië veilig genoeg om er 3.500 lichtbewa
pende NAVO-militairen heen te sturen, die de wa
pens van Albanese rebellen moeten inzamelen? En
als het antwoord op die vraag 'neen' is, dreigt dan
niet het gevaar van een nieuwe oorlog op de Bal
kan?
Deze week moeten de ambassadeurs van de
NAVO-landen in Brussel een definitief besluit ne
men over de troepenmacht voor Macedonië. Er is
haast bij; het staakt-het-vuren is te wankel om het
moment verloren te laten gaan. Dat bleek gisteren
wel weer toen er bij Tetovo ondanks het bestand
gevechten uitbraken.
Het kabinet heeft vrijdag gezegd dat Nederland
met 250 man wil meedoen, als de betrokken Ka
mercommissies deze week akkoord gaan. Ruim
400 Britse militairen, plus een aantal Tsjechen en
Canadezen die hen moeten beschermen, arriveer
den het afgelopen weekeinde in Skopje. Zij zijn
vooruit gestuurd om een hoofdkwartier op te zet
ten en om een antwoord te vinden op de vraag of
de situatie voldoende stabiel is. Of beter gezegd:
of het afgesproken staakt-het-vuren leidt tot een
serieus bestand, of de Macedonische regering
haar afspraken nakomt en of de rebellen bereid
zijn hun wapens in te leveren.
Geen mens in Brussel gelooft dat de Albanezen
braaf al hun wapentuig zullen overhandigen. De
NAVO schatte het aantal wapens dat mogelijk
wordt ingeleverd rond de 3.000, wat gezien de
3.500 militairen die daarvoor op pad worden ge
stuurd wel heel erg weinig is. Het gaat ook niet
echt om het ontwapenen van rebellen. De NAVO
wil de Macedonische regering en de Albanezen de
kans geven om te laten zien dat ze een duurzame
vrede willen.
De internationale troepenmacht zal die vrede niet
afdwingen; ze zal niet eens als een buffer tussen
de partijen fungeren. Als het staakt-het-vuren niet
wordt nageleefd, gaat de hele operatie 'Essential
Harvest' mogelijk niet door. Met het risico dat
Macedonië nog verder afglijdt in de richting van
een burgeroorlog.
De hoogste NAVO-generaal in Europa, de Ameri
kaan Joseph Ralston, vliegt vandaag naar Skopje.
Zijn mening legt voor de NAVO-ambassadeurs in
Brussel het zwaarste gewicht in de schaal. Vanaf
vandaag legt de Britse kopgroep contacten met de
Macedonische regering, de Albanese politieke
partijen en de leiders van het Albanese bevrij
dingsleger UQK.Als een van de partijen niet be
reid is om mee te werken, dan hebben we hier
niets te zoeken", bevestigt de Britse generaal Whi-
te-Spunner die het commando voert.
Het bondgenootschap worstelt met het probleem
dat geen van de partijen uit volle overtuiging 'ja'
heeft gezegd tegen een bestand. De Macedoni
sche regering is vanuit Brussel met grof geweld
over de streep geduwd: niet meewerken betekent
geen geld meer van de Europese Unie. De Albane
se minderheid vertrouwt de Slavische Macedo-
niërs niet, en de rebellen hebben ingestemd in de
wetenschap dat er een achterdeur voor hen open
staat. Ze kunnen altijd de grens over, richting Kos
ovo, mét de wapens die ze niet willen inleveren.
'Begeef je nooit in een conflict als je niet weet hoe
je er weer uit moet komen', is een van de doctri
nes van Colin Powell, minister van buitenlandse
zaken van de Verenigde Staten en opperbevelheb
ber tijdens de Golfoorlog. De terugweg uit Mace-
donië is dus heel precies uitgestippeld.
„Het is een kwestie van vertrouwen", zegt NAVO-
woordvoerder Yves Brodeur. En daarmee legt hij
de vinger op de zere plek. Als de ontwapening van
de rebellen een uiting is van het vertrouwen tus
sen de partijen, dan heeft de NAVO bar weinig in
Macedonië te zoeken. Maar als dat vertrouwen
niet bestaat, dan steekt het bondgenootschap zich
mogelijk in een wespennest. En daarom haasten
de NAVO-ambassadeurs zich traag naar hun defi
nitieve beslissing.
door onze correspondent
Ad Bloemendaal
tel aviv - Bomalarm in Tel Aviv.
Twee agenten dirigeren voetgan
gers naar de overkant van de
straat. Anderen leiden auto's om,
in afwachting van de bomoprui-
mingsdienst. Even later kijken al
leen een paar winkeliers toe hoe
een robot-wagentje de bij de
bushalte achtergelaten plastic tas
opzij schuift. Niemand anders
toont enige belangstelling. Het
karwei is snel geklaard en het
verkeer herneemt zijn gang.
Zo gaat het tientallen keren per
dag in Israël. Verdacht voorwerp
gesignaleerd? Aarzel niet en bel
100. Nu explosies aan de orde
van de dag zijn, doen de burgers
van Israël dat met grote regel
maat. Iedereen voelt de span
ning, maar van massa-hysterie
is geen sprake. Het idee over
heerst dat er genoeg is gedaan
om vrede met de Palestijnen te
bereiken. Nu is het een kwestie
geworden van stand houden,
ledereen doet dat op zijn eigen
manier. De een vermijdt gele
genheden waar veel mensen sa
men zijn, de ander vindt café-
en discotheekbezoek juist een
manier om 'hen' te laten zien
dat Israël niet bang is. De terras
sen en cafés in Tel Aviv lijken
wat leger dan in andere zomers,
maar dat komt vooral door het
wegblijven van buitenlanders.
Een deel van hun plaatsen lijkt
te zijn opgevuld door 'inboor
lingen'.
De Ramat Aviv Mall in Tel Aviv
is Israëls sjiekste winkelcentrm.
Dat Israël bloot staat aan ter
reur, en dat de economie afglijdt
naar een recessie, weerspiegelt
zich bij merkzaken als Polo
Ralph Lauren, Replay en DKNY
niet in een gebrek aan klandizie.
Integendeel, zeggen de verko
pers. Als het publiek toch de
deur uit wil, vormt de combina
tie van airco en strenge beveili
ging eerder een trekpleister.
Bij de parkeergarages kijkt vei
ligheidspersoneel in alle auto's,
inclusief de bagageruimten, en
daarna volgt een persoonscon
trole met metaaldetectors. Die
routine, die al van kracht was
vóór de huidige golf van aansla
gen begon, geeft het publiek een
gerust gevoel. Op het terras voor
McDonald's verklaart de sa
mengeschoolde jeugd dan ook
om het hardst niet bang te zijn.
Zijn er plaatsen waar ze liever
niet komen? „Busstations en
bushaltes", zegt Orly, een 15-ja-
rige scholiere. „Mijn ouders be
talen nu een taxi als ik naar het
centrum moet. Ze vinden dat
veiliger." Ook Orly's vriendin
nen zeggen het openbaar ver
voer te mijden. Maar veel inwo
ners van Tel Aviv kunnen zich
geen taxi veroorloven. Zij moe
ten naar het centraal busstation,
een groot gebouw met een
doolhof aan populair geprijsde
winkels en eetgelegenheden, en
al doelwit van een paar mislukte
terreuracties.
Onder de fastfood-restaurants is
ook een filiaal van Sbarro. „Ja, ik
voelde me wel wat flauw in mijn
maag toen ik hier ging zitten",
zegt Inbal Tzaban (23). Dat slaat
niet op haar eetlust, maar op de
bomaanslag bij een Sbarro-fili-
aal in Jeruzalem, waarbij eerder
deze maand vijftien mensen
omkwamen. „Ik ben wel bang,
maar tegelijkertijd ook optimis
tisch", zegt ze. „In elk geval ga ik
zo veel mogelijk mijn gewone
gang. Ik ga naar dezelfde disco's
en cafés als vroeger. Als je uur
gekomen is, ga je toch."
Shoshanna Otmazgin (52) staat
met haar 10-jarige dochter Flo-
rica op een pizza te wachten.
„We gaan minder uit dan vroe
ger", geeft ze toe. „Natuurlijk
zijn we bang, maar alles is in
Gods handen." Anderen, zoals
Zohar (24) en haar vriendin Jan a
(20), vinden datje het noodlot
nu juist moet uitdagen. „Wij zijn
helemaal niet bang", zegt Zo-
har. „We gaan nu zelfs meer uit
dan vroeger om de vijand te la
ten zien dat we niet toegeven.
Israël lijdt al vijftig jaar onder
terreur en we kunnen zo best
nog vijftig jaar verder.
Voor gezinnen met kinderen is
het minder makkelijk te doen of
er niets aan de hand is. Omer
(34) en Jifat (31) Cohen wonen
in een rustige straat, dicht bij
het centrum van Tel Aviv. Ze
hebben een dochter van vijf en
een zoon van twee. „We ver
langden zo naar de zomer", zegt
Omer. „We wilden naar festi
vals, bazaars en andere evene
menten. Het is moeilijk de kin
deren duidelijk te maken wat er
gaande is. We willen hen niet
bang maken, maar ja, ze zien
natuurlijk die beelden op de tv."
Jifat gaat niet langer naar de
markt. Ze is al bang als ze achter
een bus rijdt, zegt ze.
Omer bekent tot de vele inwo
ners van Tel Aviv te behoren die
met geen stok meer naar Jeruza
lem zijn te krijgen. „Ik weet dat
het onzin is, want het kan ook
hier gebeuren", voegt hij er snel
aan toe. Hij slaat de spijker op
de kop. Er zijn de afgelopen
maanden méér slachtoffers ge
vallen in en rondom Tel Aviv.
Wat Omer en zijn plaatsgenoten
verontrust, zijn de meer dan
200.000 Palestijnen die in Jeru
zalem 'vrij rondlopen'.
De Cohens zeggen dat de mees
ten van hun vrienden hun ge
voelens van angst delen. En net
als zij zijn ze politiek naar rechts
afgegleden. Demonstreren met
Vrede Nu', wat ze vroeger nog
wel eens deden, is er niet meer
bij. „Ik weet best dat geweld
geen oplossing biedt", geeft
Omer toe. „Maar de Palestijnen
stellen ons steeds meer teleur.
Er valt daar met niemand meer
te praten. Na iedere bomaanslag
worden we kwaad en willen we
wraak."
londen/rtr-anp - De voormali
ge Zuid-Afrikaanse journalist en
anti-apartheidsactivist Donald
Woods is gisteren in Londen
overleden aan kanker. Hij werd
67 jaar. Woods verwierf wereld
faam door zijn onthullingen
over de moord op de zwarte ac
tivist Steve Biko. De film 'Cry
Freedom' van Richard Atten-
borough is gebaseerd op de bio
grafie die Woods over Biko
schreef.
Woods was tussen 1965 en 1977
redacteur bij The Daily Dis
patch, de krant waarvan hij ook
mede-oprichter was. Hij ont
vluchtte Zuid-Afrika in 1977, na
dat hij vijf jaar huisarrest had
gekregen vanwege zijn uitspra
ken tegen apartheid en zijn ac
ties om de onderste steen boven
te krijgen over de ware toe
dracht rond de dood van Biko,
de oprichter van de zwarte be
weging Black Consciousness
Movement.
Biko werd in september 1977
gearresteerd. Agenten sloegen
hem tijdens een verhoor bewus
teloos. Vervolgens werd hij
naakt en geketend naar een
1.200 kilometer verderop gele
gen gevangenis in Pretoria ver
voerd. Daar stierf hij. De agen
ten die betrokken waren bij de
dood van Biko, kregen in 1999
geen amnestie van de Waar
heids- en Verzoeningscommis
sie in Zuid-Afrika.
Woods kwam met zijn familie in
Londen terecht, \Mar hij nog
verscheidene boeren schreet
Hij zette zich recent nog in voor
de financiering van een stand
beeld van Nelson Mandela op
het Londense Trafalgar Square.
Attenborough, een vriend van
Woods, zal die taak nu overne
men.
Woods was in mei voor het
laatst in zijn geboorteland. Hij
was er aanwezig op de bruiloft
van Biko's zoon Nkosinathi.
Mandela belde Woods nog kort
voor diens overlijden op. Na
crematie in Groot-Brittannië zal
de as van Woods in Zuid-Afrika
worden begraven.
Het regerende ANC in Zuid-Afri
ka reageerde geschokt op de
dood van Woods. Een woord
voerder sprak van een pijnlijk
verlies. „Onrecht maakte hem
boos en dat gaf hem kracht voor
de strijd tegen apartheid", aldus
een oud-collega van TJie Daily
Dispatch gisteren.
