Prinsengrachtconcert kan niet stuk
CULTUUR KUNST
Ouderwets sprookje is bij Popject helemaal niet duf en stoffig
'Festival Oude Muziek terug naar echte hardcore' Nieuw Grieks bod
op geroofde kunst
Dulfers in Japan
Vlug en vrolijk'
oscoopbezoek
jft stijgen
Mogelijk strip 'De Avonden'
imedy Tour
tar Leiden
ien - De Lucky Strike Come-
Nigh t Tour komt op donder-
30 augustus weer naar het
in Leiden. De Amerikanen
Kin George, Reginald Hun-
Tricky Rick (Master of Cere-
n nies) en Tony Woods, een
uit het New Yorkse-under-
Jund circuit (foto), en Jim
'j ilemans uit Nederland vuren
snelle, harde en bijtende
ior af op het publiek. De
-ang is 21.00 uur en kaartjes
ien vijftien gulden.
i(j liciteitsfoto
hilderij gestolen
0, Het Hoogeland
iffum - Uit een gebouw van
1 inluchtmuseum Het Hooge-
in Warffum is gisteren een
Iderij van Henri le Faucon-
ontvreemd. Het gaat om
'a schilderij met de titel
ïdvoort' uit 1914. Het doek
!t dertig bij 35 centimeter en
een huis zien met een wol-
lucht erachter. De diefstal
in het begin van de mid-
opgemerkt. De dader heeft
lts enkele minuten nodig
"Jad om het werk uit de lijst te
in, aldus een woordvoerder
het museum. De directeur
het museum wil niet zeg-
hoeveel het schilderij
rd is. „Maar hou het maar
nkele tienduizenden gul-
mcomponist
r Elliott overleden
ayJangeles - De Amerikaanse
i ponist Jack Elliott, die voor
ize televisieseries en films
iuziek heeft geschreven, is
ja rdag na een kort ziekbed
leden. Hij is 74 jaar gewor-
De jaren '70 waren de glo-
oi ren van Elliott. Vrijwel alle
ulaire Amerikaanse series
ie tijd, waaronder 'Starsky
utch', 'The Love Boat' en
irlie's Angels', werden door
itt van muziek voorzien. In
(was hij de artistiek leider
de Olympische Spelen in
Angeles. Hij schreef de mu-
voor de openings- en slot-
monie en dirigeerde het or-
bij beide gelegenheden.
Germain in
Jisic Hall
riRDAM - St. Germain geeft
P6 september een concert in
on leineken Music Hall in Am-
lam. De avond staat in het
rhe n van fusion (dansbare
an Dat is dan ook precies
len deze uit Parijs afkomstige
ïatie brengt: een mengeling
dance, jazz en blues.
maandag 20 AUGUSTUS 2001
door Francoise Ledeboer
Amsterdam - Presentator Roe
land Kooijmans hield het zater
dagavond op de Prinsengracht
luchtig, maar het klonk toch een
beetje als een standje„Nu weet
u precies waarom musici liever in
zalen optreden dan in de buiten
lucht." De naar schatting 15.000
bezoekers van de twintigste edi
tie van het Prinsengrachtconcert
begonnen te klappen terwijl vio
liste Julia Fisher en pianiste Mila-
na Chernyavska nog niet klaar
waren met een van hun stukken.
Tijdens het optreden van Claire
Edwardes viel ergens op de vol
gepakte gracht iemand in het
water en ook de Russische pia
nist Arcadi Volodos, dit jaar ere
gast, werd een keer vroegtijdig
onderbroken door applaus.
Hinderlijk? Helemaal niet, de
formule van het Prinsengracht
concert is zo sterk dat niets de
dolenthousiaste stemming kan
bederven.
Ook de weergoden waren deze
jubileumeditie buitengewoon
welgezind. Het concert was nog
geen half uur afgelopen toen er
boven de hoofdstad een ver
schrikkelijk onweer losbarstte.
Tot dat moment was het weer
volmaakt: warm en vrijwel zon
der een vleugje wind. Dat was in
de eerste plaats aangenaam
voor de vele bootbezitters die
zaterdag al vroeg in de middag
een plekje opzochten bij het
ponton voor Hotel Pulitzer en
daarna uren moesten wachten.
Het zwoele zomerweer stelde
bovendien de bewoners van de
Prinsengracht in de gelegenheid
buiten te luisteren onder het ge
not van barbecues en de nodige
flessen drank, terwijl om die re
den ook de naburige restaurants
met tafeltjes op straat goede za
ken deden.
De 'publieksvriendelijke' reper
toirekeus was ook zaterdag
avond van essentieel belang
voor het welslagen van het eve
nement. Fisher en Chernyavska
begonnen met de Tzigane van
Ravel en de Caprice no. 24 van
Paganini, composities die met
Het publiek op de Prinsengracht luistert naar violiste Julia Fisher en pianiste Milana Chernyavska. Foto: GPD/Rob Keeris
hun meeslepend romantische
klankrijkdom bij uitstek geschikt
bleken meteen de aandacht van
de toehoorders te vangen. Claire
Edwardes leverde vervolgens
een knap staaltje af door op ma
rimba (een xylofoon met klank
buizen) het eerste deel uit Bachs
bekende Cellosuite nr. 5 te ver
tolken. Ze wist zelfs de concen
tratie vast te houden toen vlak
bij iemand met een luide plons
in het water viel. Dat gebeurde
voor het eerst in de geschiedenis
van de Prinsengrachtconcerten
en het was de omstanders moei
lijk kwalijk te nemen dat ze in
lachen uitbarstten.
De cellist Daniel Müller-Schott
en de pianist Christopher Tain-
ton besloten het deel voor de
pauze met ook al een geheide
klassieke hit: de Hongaarse dans
nr. 5 van Brahms. Daarna begon
voor het publiek het laatste dik
ke half uur wachten op het
'hoofdnummer'.
AVRO-presentator Kooijmans
(de omroep zond het deel na de
pauze live uit op Nederland 2)
typeerde eresolist Arcadi Volo-
dis voorafgaand aan zijn optre
den als 'wereldkampioen piano
spelen'. De 29-jarige Rus, die
sinds een aantal jaren furore
maakt in de belangrijkste con
certzalen ter wereld, vertolkte
zijn programma met onder
meer composities en bewerkin
gen van Rachmaninov, Schubert
en Liszt inderdaad op virtuoze
wijze. Met zijn romantische be
vlogen uitstraling en de vaardige
wijze waarop hij na afloop van
elke stuk applaus haalde, bleek
hij bovendien perfect in staat de
volgepakte gracht tot extase te
brengen. Na afloop bezorgde
een band met blaasinstrumen
ten het publiek de ultieme ont
lading met onder meer de eeu
wige meezinger 'Aan de Amster
damse grachten'.
Het Prinsengrachtconcert was
het hoogtepunt van de vierde
editie van het Grachtenfestival
dat naast monumentenwande
lingen en rondvaarten en ruim
zeventig concerten in hofjes,
grachtenpanden en in de bui
tenlucht omvatte. Het festival
biedt altijd voor elke muzikale
smaak wat wils en bouwde
daarmee in korte tijd een pu
blieksvriendelijke reputatie op.
door Marjolijn de Cocq
den haag/gpd - Saxofonisten
Hans en Candy Dulfer wijken
voor hun nieuwe dubbelproject
uit naar Japan. Dat is mogelijk
geworden door de breuk van
Hans Dulfer met platenmaat
schappij EMI en de afloop van
het contract van dochter Candy
met BMG. „Halve gekken zijn
het, hele gekken mag je ook zeg
gen van mij", haalt Hans Dulfer
uit naar de Nederlandse platen
industrie, die haar sterren niet
goed begeleidt. „Het is allemaal
even snel graaien en hup, vol
gende project Ze kunnen net zo
goed in de aardbeienteelt gaan."
De Dulfers gaan in zee met pla
tenmaatschappij TOEMI (Toshi-
ba-EMI). „Dat zijn mensen die
gewoon hard werken, die ver
stand van zaken hebben, zich
aan de afspraken houden en er
voor willen gaan. Precies wat je
in Nederland niet hebt", aldus
Hans Dulfer. „Per gedeelte van
de wereld bekijken we waar we
iets gaan doen. Amerika laten
we links liggen, daar zitten al
leen oplichters en idioten. Maar
in Oost-Europa kun je ook heel
goed werken."
Het nieuwe album, dat komend
voorjaar moet verschijnen, is ge
richt op de Japanse smaak, zegt
Dulfer. „Vlug, snel en vrolijk."
De saxofonist ziet het maken
van een cd nadrukkelijk als iets
anders dan optreden: „Het is
geld verdienen en je richten op
de markt. Een andere manier
van werken, maar je wordt er
door de critici op beoordeeld
alsof het je repertoire is." Een
aantal stukken is deze zomer
opgenomen en in Japan en
thousiast ontvangen. De titel
wordt aan de Japanners overge
laten. „Dat zal wel Double Dul
fer worden of zoiets."
Volgens Dulfer hoeven Neder
landse fans niet bang te zijn dat
zij de cd zullen mislopen. „Je
kunt tegenwoordig alles bestel
len, het is allemaal zo wereld
wijd geworden. Bovendien komt
er vast wel weer iemand die
hem gaat importeren. Hoe har
der je zelf zegt: "We brengen 'm
niet hier', hoe harder ze 'm hier
willen hebben."
irdam/anp - Het bio-
ibezoek is in de eerste helft
dit jaar met 6 procent geste-
ergeleken met dezelfde pe-
vorig jaar. De groei komt
een belangrijk deel voor re-
ïg van films als 'Hannibal',
get Jones' Diary' en 'Pearl
or'. Van de Nederlandse
deed 'Costa' het goed.
[jaar gingen er het eerste
|ar 10,6 miljoen bioscoop-
jes over de toonbank, dit
en dat er 11,2 miljoen,
uit cijfers van de Neder-
b Federatie voor de Cine-
jrafie (NFC).
FC denkt dat de bioscopen
23 miljoen bezoekers
en. De federatie verwacht
van een aantal boekverfil-
en: 'Harry Potter', 'Lord of
Rings' en de Nederlandse
{j 'De ontdekking van de he
naar de roman van Harry
defcch, en 'Minoes', een be-
nsti ing van de gelijknamige
;n. Iroman van Annie M.G.
w lidt.
j^'r erste helft van het vorig jaar
het bioscoopbezoek met
ocent.
door Joke Dame
utrecht - De oude-muzieklief-
hebber voor wie de oude muziek
niet oud genoeg kan zijn, kan zijn
hart ophalen in de 20e editie van
het Holland Festival Oude Mu
ziek. Middeleeuws is de IJslandse
'Edda' in de enscenering van de
New Yorkse theatermaker Ping
Chong en uitgevoerd door en
semble Sequentia, al is het thea
terbeeld nog zo hedendaags.
Muziek uit de Middeleeuwen en
vroeg-Renaissance staan cen
traal in het thema 'Liefde, seks
en geweld in de Middeleeuwen'.
De concerten rond het twee
daags symposium 'De verbor
gen schatten van het Neder
landse Lied' van de Stichting
voor Muziekhistorische Uitvoe
ringspraktijk (Stimu) bevatten
liederen van Middeleeuwen tot
Rederijkers. En ook in de vele
overige concerten ligt het
zwaartepunt op vroege muziek.
Wie de 19e, laat staan 20e eeuw
in dit festivalkader van de afge
lopen edities een gruwel was,
hoeft dit jaar zijn hoofd nog
maar heel kort ónder de dekens
te stoppen. Alleen bij de concer
ten van de pianisten Martijn van
den Hoek en Geoffrey Madge,
die Schubert en Berlioz spelen
in bewerkingen van Franz Liszt,
en bij saxofonist Arno Born-
kamp die op zijn authentieke in
strument en met pianist Ivo Jan-
sen originele 19e-eeuwse mu
ziek speelt voor sax en piano.
'Echte hard core oude muziek
is weer alomtegenwoordig in dit
festival, juicht festivaldirecteur
Casper Vogel dan ook in het
jongste nummer van het Tijd
schrift Oude Muziek, alsof hij op
dat punt nooit in conflict is ge
weest met ex-muzikaal adviseur
Jan Nuchelmans.
Het festival wordt geopend met
de uitbundige 'Zarzuela Acis y
Galatea' van de Spaanse com
ponist Antonio de Uteres in de
uitvoering van Al Ayre Espagnol
onder leiding van Eduardo Lo
pez Banzo, en het programma
boek belooft ons 'een openings
avond vol hartstocht, vuur en
vlam'.
La Sfera Armoniosa onder lei
ding van Mike Fentross trakteert
het publiek op twee zeventien-
de-eeuwse wagenspelen uit Ro
me. Oorspronkelijk waren ze be
doeld voor het Romeinse Carna
val, waarbij ze werden uitge
voerd op een ossenwagen waar
mee de spelers van plein tot
plein trokken, soms vergezeld
van toehoorders die de troep als
echte groupies bleven volgen.
Zeker de moeite waard lijken de
uitvoeringen van Monteverdi's
'Orfeo' en David Perez' 'II marti-
rio di San Bartelomeo' door Ely-
ma onder leiding van Gabriel
Garrido, het ensemble dat zich
tot nu toe op het festival presen
teerde met barokmuziek uit La-
tijns-Amerika. De Italiaanse
componist Perez is tegenwoor
dig niet meer zo bekend. Onte
recht, meent dirigent Garrido
die hem ziet als een belangrijke
overgangscomponist van de ba
rokke naar de klassieke stijl.
Tijdens het jaarlijkse Vrienden
concert vertelt Herman Pleij het
verhaal van het fameuze 'Kas
teel der Liefde', de creatie die
chef-kok Chiquart kookte voor
Amadeus VIII, de Hertog van
Savoije. Het kasteel wordt tij
dens dit concert nagebouwd en
vervolgens opgegeten, terwijl
The Tallis Scholars, Ensemble
Gilles Binchois en Piffaro laat
middeleeuwse muziek ten geho
re brengen.
Het festival wordt afgesloten
met Stradivaria onder leiding
van Daniel Cuiller, dat enkele
concertante delen uit Rameau's
opera 'Hippolyte et Aricie' uit
voert.
Geen videoclub dit jaar, maar
wel de Oude Muziek Markt (vrij
dag 31 augustus t/m zondag 2
september) waar dit jaar weer
meer dan 60 instrumentbou
wers en andere exposanten
worden verwacht. En ook, maar
dat is nieuw, de Zomerschool
Oude Muziek met een dagelijks
gastcollege over een van de fes
tivalthema's door een deskundi
ge op het gebied van oude mu
ziek. De colleges zijn bedoeld
voor het grote aantal geïnteres-
londen/anp - De Griekse rege
ring is bereid honderden kost
bare antieke kunstwerken te le
nen aan het British Museum in
Londen om de zogenaamde El
gin Marbles voor de Olympische
Spelen van 2004 terug in het
land te krijgen. De Elgin Mar
bles, uitgehakte friezen die vroe
ger het Parthenon sierden, laten
onder meer scènes zien van de
vroegste Olympische Spelen. De
kunstwerken werden in 1799
door Lord Elgin uit de antieke
tempel in Athene gehakt.
Om het aanbod gestand te kun
nen doen moeten de Grieken
zelfs een wet aanpassen. Het
land besloot ooit dat nieuwe ar
cheologische ontdekkingen niet
in het buitenland tentoonge
steld mogen worden. Volgens de
Sunday Telegraph zijn er bin
nen Unesco, de organisatie voor
cultuur van de Verenigde Naties
(VN), bronnen die zeggen dat
het ondenkbaar is dat het Bri
tish Museum dit aanbod afslaat.
De twee landen ruzieën al de
cennialang over de friezen. Het
aanbod van de Grieken is het
jongste uit een reeks. Eerder
stelde de regering van het Zuid-
Europese land de oprichting
voor van een filiaal van het Bri
tish Museum, zodat de stenen
toch in Athene zouden zijn. Ook
wendde de regering zich tot de
Verenigde Naties met het argu
ment dat cultureel eigendom
moet worden teruggegeven aan
het land van oorsprong.
Griekenland wil de Elgin Mar
bles voorgoed terughebben,
maar legt zich voorlopig neer bij
een lening van het museum in
Londen als dat betekent dat de
voorwerpen tijdens de Olympi
sche Spelen in Athene zijn.
Groot-Brittannië weigert al
sinds 1941 de Elgin marbles te
retourneren, omdat de Grieken
niet in staat zouden zijn zorg te
dragen voor de eeuwenoude
kunstwerken. Athene vindt dat
argument niet meer steekhou
dend, en wijst op de grote inves
teringen die worden gedaan om
de infrastructuur te verbeteren.
Bovendien zijn de stenen in de
jaren dertig beschadigd doordat
het British Museum ze schoon
maakte met metalen gereed
schap, werpt Athene tegen.
De zieneres uit 'Edda' in de uitvoering van Sequentia. Foto: GPD
seerde leken dat het festivalpu-
bliek doorgaans telt.
De avondconcerten worden ook
dit jaar weer zoveel mogelijk live
uitgezonden via Radio 4 en het
muzikale actualiteitenprogram
ma A4 komt tijdens het festival
rechtstreeks vanuit Vredenburg.
Holland Festival Oude Muziek
van vr. 24 augustus t/m zo. 2
september. Informatie Organi
satie Oude Muziek 030-
2303838. Internet: www.oude-
muziek.nl
machelen/anp - Mogelijk komt
er een stripversie van 'De Avon
den', de debuutroman uit 1947
van Gerard Reve die hij schreef
onder het pseudoniem Simon
van het Reve. Dat heeft Reve's
levenspartner Joop Schafthuizen
zaterdag laten weten. Als het
plan wordt uitgevoerd, ver
schijnt het stripboek bij uitgeve
rij De Bezige Bij.
Dick Matena, als tekenaar be
kend van de Toonder Studio's,
Donald Duck en stripuitvoerin
gen van onder meer Kruimeltje
en Pietje Bell, is bezig met de
eerste schetsen voor een strip
van het 237 bladzijden tellende
'De Avonden'. „Reve en ik heb
ben één schets gezien en zijn
erg enthousiast, het ziet er fan
tastisch uit, maar er is nog geen
sprake van een overeenkomst.
Het kan heel goed zijn dat het
niet doorgaat, omdat het een
van de vele projecten is. Ik heb
de uitgever voorgesteld om eind
maart volgend jaar, na het boe
kenbal, met de besprekingen te
beginnen en te kijken of het
haalbaar is", zegt Schafthuizen.
'De Avonden' telt negen hoofd
stukken en MatMa verwacht
drie jaar nodig t^iebben om,
als het doorgaat, de klus te kla
ren: het is de bedoeling dat in
de strip de letterlijke tekst komt
te staan.
JEUGDTHEATER RECENSIE
PAULIEN KOOPMANS
telling: 'de nachtegaal' door theater popject.
Ben van Kempen en Anita 't Sas. Gezien: 19/8,
Kaasmarktschool, Leiden.
ïr een ouderwets sprookje
heel wat dramatiek schuil. Niet zo bekend,
maar des te treuriger, is 'De nachtegaal' van
Andersen. Dit verhaal gaat over een Chinese
keizer die laat zoeken naar een vogeltje dat
wondermooi kan zingen. Hoewel hij lelijk is
- het is een onopvallend grauw-bruin vogel
tje - raakt de keizer ontroerd door zijn ge
zang.
Toch raakt de nachtegaal uit de gratie. De
keizer krijgt uit Japan een veel mooiere
kunstvogel van diamanten, robijnen en saf
fieren, die zingt door middel van een op-
windmechaniek. De nachtegaal ontsnapt uit
het paleis en vliegt terug naar het bos. Op
een dag gaat de nepvogel kapot. De keizer
sterft bijna van verdriet, totdat de echte
nachtegaal terugkeert uit het bos en op
nieuw voor de keizer zingt.
Zo'n eenvoudig sprookje is moeilijk te over
treffen. Het Leidse TTieater Popject, dat
sinds 1987 veel op festivals in Nederland en
buitenland speelt, doet een aardige poging
met hun versie van 'De nachtegaal'. In een
voorstelling die sterk leunt op de traditie
van het verhalen-vertellen en mime kiest de
groep voor een ontevreden keizer (Idiyoto)
die alles al heeft, maar die nooit blij is. Zijn
knecht Foetsie en zijn hofdame Susi probe
ren van alles om hem aan het lachen te krij
gen. Foetsie vangt een nachtegaal, maar de
ze zingt niet in een kooi.
Het is jammer is in de bewerking van Pop
ject de tragiek van de nachtegaal en de nep
vogel uit de voorstelling verdwenen is. Juist
ook, omdat kinderen vaak gevoelig zijn voor
dierenfleed). Daarnaast is het spel soms aan
de langzame kant. Vooral de overgang tus
sen de scènes zou net iets scherper mogen.
Het opjutten van de vogel om deze eindelijk
zijn snavel eens te laten opendoen, duurt
bijvoorbeeld te lang. Bovendien zijn sommi
ge verbanden niet duidelijk. Zingt de vogel
niet omdat hij gevangen zit, of is hij gewoon
chagrijnig?
Er wordt veel goedgemaakt door de gedre
venheid van de spelers, de prachtige Chi
nees/Japanse kostuums en decors en de
Oosterse muziek. Daarnaast laat Popject
mooi zien dat een oud sprookje helemaal
niet duf en stoffig hoeft te zijn.
