Badplaats in
'ZandvoortHet is het allemaal net niet'
930
\'v^t
Corstiaan
de Vries en zijn
passie voor
esthetiek
F 1M±
T!f;h •TKI'H 'M
I
DENK AAN GEHALJVEERDE TELEGRAMTARIEF
-Uj
10 WOORDEN BINftNENLAND 25 CENT
Het telegram
verdrongen door
de moderne
techniek
Het veel
besproken
huwelijk van
kroonprins
Haakon
Interview
William Hilsley
stelde zijn leven
in dienst van de
muziek
Scheveningen heeft De
Pier. Noordwijk lokt de
vakantieganger nog altijd
met het Grand Hotel Huis
ter Duin. En Zandvoort,
ooit Neerlands badplaats
Nummer Een? Gebrek aan
daadkracht bij
ondernemers en
gemeentebestuur maakt
dat de verloedering in het
dorp om zich heen grijpt.
De badplaats dreigt af te
glijden naar een patatdorp
waar weinig valt te
beleven. Een ondernemer:
„De meeste bezoekers zijn
enthousiast over de
strandpaviljoens. Maar
voor de rest? Zandvoort
heeft een paar leuke
winkeltjes en een of twee
goede eettentjes, dan heb
je het gehad."
door Carlo Nijveen
HHicht wanhopig drentelt de per Zon-
expres naar Zandvoort gereisde toerist
over het Stationsplein. 'Het strand, waar
vind ik het strand?', is de vraag die de
badplaatsganger van het gezicht valt af te
lezen. Helaas, tussen de verveloze, van
bielzen gemaakte bloembakken op het
plein valt nergens een bewegwijzerings
bordje te zien.
Een korte aarzeling. Dan besluit de toerist
het licht glooiende paadje naar De Passa
ge te beklimmen. Daar wacht hem een
volgende teleurstelling. Na een kleine
wandeling langs een rijtje armetierig
ogende winkels en derderangs eettentjes
belandt de reiziger op het Burgemeester
Van Fenemaplein. Het plein, dat aan drie
kanten wordt omsloten door grauwe,
schier eindeloze flats, zou in de Bijlmer
zeker niet misstaan. 'Wil ik hier het strand
nog wel vinden?', vraagt de toerist zich
tussen de galerijbunkers op de vrijwel uit
gestorven Zandvoortse boulevard af.
Op het strand - even verderop - lijkt het
plotseling feest. Vanuit een van de bad
plaatspaviljoens dwarrelen flarden Brazi
liaanse carnavalsmuziek. In het pikke
donker baant de inmiddels ietwat ver
moeide wandelaar zich met hernieuwde
energie een weg door het mulle zand, op
weg naar de verrassingsparty. Helaas, het
Zuid-Amerikaanse feestje bij paviljoen
Que Pasa? blijkt besloten.
De slechts met een handjevol bezoekers
gevulde naburige strandrestaurants ogen
evenmin verre van uitnodigend. Teleur
gesteld sloft de toerist terug naar de bou
levard, nog steeds belust op vakantiever
tier. Ergens moet dat toch te halen zijn?
Zandvoort. Patatdorp aan de Noordzee.
Zeker, de ongeveer zes kilometer lange
kuststrook voor de deur van de Noord-
Hollandse badplaats kan de toerist nog
altijd bekoren. Het strand is vers opge
hoogd en langs de boulevards is een goed
smakende zoute haring traditioneel
moeiteloos te vinden. Op de vrijwel altijd
prettig drukke terrasjes aan het Kerkplein
is het - als het 's avonds nog wat nazo-
mert - eveneens goed toeven.
Geen vermaak
Toch loopt het in de ooit zo swingende
badplaats anno 2001 verre van gesmeerd.
Dat wordt het duidelijkst zichtbaar in het
dorpshart. Want waar de kroegbazen op
het Kerkplein en de collega-horecaonder
nemers aan het begin van de Haltestraat
redelijk goed lijken te boeren, wachten de
iets verder van het centrum gelegen eet
tentjes en cafés ook op zwoele zomerda
gen tevergeefs op klandizie.
De wandeling tussen de Noordzeekust en
het Zandvoortse centrum duurt amper
drie minuten. Toch lijkt het merendeel
van de dagjesmensen en de hotelgasten
zich bij het verlaten van het strand zo
snel mogelijk uit de voeten te maken,
hunkerend naar de 'vermaakscentra'
Haarlem en Amsterdam. Want entertain
ment heeft Zandvoort voor de moderne
(lees: verwend geraakte) toerist niet of
nauwelijks te bieden, weet algemeen ma
nager Michael Dorst (36) van het aan de
rand van de badplaats gelegen vakantie
park Gr an Dorado.
„Onze gasten komen vooral voor de zee",
zegt Dorst, tevens bestuurslid van de
Stichting Zandvoort Promotie. „Over het
dorp zelf hoor ik hen niet zo vaak praten.
De meeste bezoekers zijn wel enthousiast
over de strandpaviljoens. Maar voor de
rest? Zandvoort heeft een paar leuke win
keltjes en een of twee goede eettentjes,
dan heb je het gehad."
In het vakantiepark is het steevast drin
gen geblazen. De ook bij Gran Dorado
Zandvoort enkele jaren geleden ingezette
recessie is inmiddels overwonnen. Sinds
1999 mag het park zich volgens Dorst
weer verheugen in een jaarlijks stijgend
aantal bezoekers: veelal Brabanders en
Limburgers, aangevuld met een groot le
gioen Duitsers en een enkele verdwaalde
Brit. In de bak met toeristische attractie-
folders bij de receptie van het vakantie
park zoeken zij echter tevergeefs naar tips
over de badplaats pal naast de deur. Ter
wijl Amsterdam en andere Nederlandse
gemeenten in de folderbak met allerlei
lekkermakers ruim vertegenwoordigd
zijn.
Dorst: „Zandvoort lijkt op een van onze
bungalows van vóór de verbouwing: een
enigszins bouwvallig vakantiehuisje, zon
der vaatwasser en magnetron. Het is het
allemaal net niet. Terwijl deze badplaats
het recreatief gezien met een overdekte
kartbaan of een snowcenter al stukken
beter zou doen."
Leeg
De naar vertier zoekende toerist struint
inmiddels door de Haltestraat. Al ogen de
plaatselijke terrasjes nog zo charmant, de
meeste stoelen blijven leeg. Treurigheid
troef. Eigenaar Serge van Lent (29) van
het discotheek Chin- Chin is een van de
weinige lokale horecaondernemers die de
kassa met regelmaat hoort rinkelen. Ook
op de zaterdagavond waarop het muziek
spektakel Dance Valley tienduizenden tie
ners en twintigers naar Spaamwoude
trekt, loopt Chin-Chin moeiteloos vol.
Het in 1958 geopende café is van oudsher
een dorpskroeg, verduidelijkt Van Lent.
„Maar wij krijgen ook veel bezoek van
Gran Dorado-gasten."
De zweterige drukte bij Chin- Chin kan
echter niet verhullen dat de tien jaar gele
den nog volop bruisende Haltestraat in
middels niet erg sprankelt, vindt Van
Lent. „Het zou hier elke avond vol moe
ten zitten, maar dat gebeurt al zo'n jaar of
vijf niet meer. Terwijl de Haltestraat vroe
ger toch de officieuze hoofdstraat van
Zandvoort was. Ja, wij hebben een mooi
strand en een paar goede paviljoens,
maar in de strijd om de toerist met de be
ter gevulde portemonnee leggen we het
gewoon af tegen Noordwijk en Scheve
ningen."
Evenals menig andere Zandvoorter foe
tert ook de kroegbaas op het zwalkerige
lokale parkeerbeleid, dat volgens hem
veel toeristen afschrikt. Als de automobi
list in het dorp of langs de boulevards al
een plekje vindt om de vierwieler weg te
zetten, moet hij daarvoor pittig betalen.
Ook de allesbehalve verleidelijk ogende
Midden Boulevard is Van Lent al jaren
lang een doorn in het oog. De na de
Tweede Wereldoorlog vooral met hoog
bouw volgestouwde boule wacht al jaren
op een omvangrijke opknapbeurt, maar
de opeenvolgende gemeentebesturen zijn
er nog altijd niet in geslaagd een ade
quaat en voor het merendeel van de
Zandvoorters acceptabel plan op tafel te
krijgen.
Verloedering
Niet alleen op de Midden Boulevard, ook
tussen de boetiekjes en andere winkeltjes
aan de Kerkstraat is de sluipende verloe
dering van Zandvoort zichtbaar. Een aan
tal winkels staat leeg. In andere panden
wisselen de winkeliers elkaar in een bij
zonder rap tempo af. „De Kerkstraat zat
vroeger vol leven, maar is inmiddels een
beetje afgestorven", vindt Hema-baas
Theo van der Laan (37).
Met een aantal andere ondernemers en
onroerend goedeigenaren - samengegaan
in een onlangs opgerichte Vereniging van
Eigenaren - wil hij het in de versukkeling
geraakte dorpshart nieuw leven inblazen.
De vereniging moet de eigen leden en an
dere vastgoedbezitters er onder meer toe
bewegen hun panden beter te onderhou
den.
„Als toeristentrekpleister had Zandvoort
twintig jaar geleden nog een grote voor
sprong op andere kustplaatsen. Van die
voorsprong is niets meer over. De winke
liers die zich hier tegenwoordig nieuw
vestigen, brengen het dorp meestal meer
van hetzelfde. In de Kerkstraat zitten te
veel winkels die een permanente uitver
koop houden. Dat doet het straatbeeld
geen goed", vindt Van der Laan.
Ook het twee jaar geleden geopende win
kelcomplex Jupiter in de Haltestraat lijkt
te worden meegezogen in de midden-
standsmalaise die mede wordt veroor
zaakt door het dalende aantal Zandvoort-
gangers. Kennemerlanders die een paar
jaar geleden voor de boodschappen spe
ciaal naar Zandvoort kwamen, halen de
dagelijkse behoeften anno 2001 in eigen
buurt.
Kreeg het Jupiter-complex - met daarin
dertien winkels en een restaurant - in de
eerste zes maanden van 2000 nog ruim
47.000 bezoekers binnen de poorten, tot
juli van dit jaar waren dat er zo'n twee
duizend minder. Een hard gelag voor ei
genaar Cees Bruynzeel (57), want met Ju
piter moest Zandvoort juist weer nieuw
elan krijgen. De winkelcomplex-baas
weet maar al te goed waarom dat slechts
ten dele is gelukt. „Voor mensen die van
buitenaf hierheen komen, is Zandvoort al
vijf jaar lang uiterst moeilijk bereikbaar.
In die periode werd telkens gewerkt aan 0
een van de twee toegangswegen", mop
pert de ondernemer. Ook Bruynzeel
neemt het nogal sjofel uitziende dorps
centrum op de korrel. Vooral het plein
waaraan het winkelcentrum ligt, moet het
ontgelden. „Dat plein vormt de entree
van het dorp, maar het ziet er niet uit. Er
zouden minstens een paar terrasjes moe
ten komen."
Inderdaad, bij de aanblik van het Raad
huisplein raakt de dolende toerist nog
somberder. Het plein wordt vrijwel volle
dig overschaduwd door het immense
ABN-gebouw. En ook de aanblik van het
bouwvallige busstation dat aan het plein
grenst, maakt niet blij. Dan maar weer te
rug richting strand.
(zie verder elders in deze bijlage)
