'Punt is een echte havik
GELOOF SAMENLEVING
Mansukh Patel draagt vredesfakkel
Paranormale ervaringen blijven
taboe binnen SoW-kerken
'Voel de humor van bomen'
Hulpbisschop De Korte wil eei
'eigenwijzer' geluid van de ker
Hindoebedevaart afgelast na aanslag
Mont-Saint-
Michel nu ook
's nachts open
Gedenksteen
Titus Brandsijl
ingewijd
VANDAAG
Paus Johan
nes Paulus
II benoem
de op een
23ste juli, 1994, Martinus
Petrus Maria Muskens
(geb. 1935) tot opvolger
van bisschop Ernst van
Breda. Muskens ontpopte
zich als een progressieve
rooms-katholiek die het
vaak opnam voor de aller
armsten in een steeds rij
ker wordende Nederland
se samenleving. Zijn wa
penspreuk is 'Shalom', het
hebreeuwse woord voor
'vrede'. Voor zijn bis
schopswijding was Mus
kens onder meer werk
zaam als rector van het
Nederlands College in Ro
me.
BEROEPEN
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Beroepen: te Mijdrecht, L. Blok te
Ermelo.
Bedankt: voor Rotterdam-Centrum,
W. Silfhout te Hendrik Ido Am
bacht.
Rechter: Pleger
aanslag zwarte
kerk was ziek
birmingham/ap - Een Ameri
kaanse rechter heeft vorige week
bepaald dat Bobby Frank Cher
ry, die verdacht wordt van be
trokkenheid bij de dodelijkste
aanslag uit de tijd van de bur-
gerrechtenstrijd, gezien zijn be
perkte verstandelijke vermogens
niet in staat is terecht te staan.
Bij de aanslag op een baptisten-
kerk in Birmingham kwamen in
1963 vier zwarte meisjes om het
leven.
maandag 23 JULI 2001
i\
srinagar - De Indiase autori
teiten hebben de jaarlijkse
bedevaart afgelast nadat veer
tien doden waren gevallen
toen islamitische extremisten
de bedevaartgangers met
handgranaten aanvielen. De
doden waren zeven pelgrims,
vier dragers, twee politieagen
ten en een extremist die zich
had vermomd als hin
doepriester. Er vielen ook vijf
tien gewonden toen twee
handgranaten tegelijkertijd
afgingen tussen de pelgrims,
die de berg op klommen naar
het bijna 4.000 meter hoog
gelegen Amarnath heiligdom.
De aanval vond plaats op
achttien kilometer van de grot
waarin zich een fallusvormige
ijsformatie bevindt die wordt
aanbeden als symbool van de
hindoegod Shiva. De bede
vaarttocht duurt enkele da
gen. Het eerste deel wordt per
auto of bus afgelegd, maar
het laatste stuk te voet. Kinde
ren en ouden van dagen ma
ken gebruik van pony's en
houten draagstoelen. De re
gering gelastte de bedevaart
onmiddellijk na de aanslag af
en weerhield 15.000 bede
vaartgangers ervan een basis
kamp in Pahalgam, 95 kilo
meter ten- zuiden van Srina
gar, te verlaten. Of de pel
grims later toestemming zou
den krijgen alsnog naar de
grot te gaan was niet duide
lijk. De politie legde de ver
antwoordelijkheid voor de
aanslag bij Lashkar-e-Tayya-
ba, een vanuit Pakistan ope
rerende moslimgroep die
Kashmir van India wil af
scheiden.
Gemengde gevoelens bij benoeming Haarlemse bisschop
door Carlo Nijveen
haarlem - De benoeming van Jos Punt (55)
door paus Johannes Paulus II tot bisschop
van Haarlem is omstreden. De voormalige
economiestudent, die in 1946 in Alkmaar
werd geboren, volgt bisschop Bomers op,
die op 12 september 1998 plotseling over
leed. Kort na de dood van Bomers werd
Punt in de Spaarnestad al benoemd tot
waarnemend bisschop.
Vanuit diverse katholieke klingen in Haar
lem is Punt fors bekritiseerd. Zo vinden pro
gressieve geloofsgenoten hem te behou
dend. Ook kreeg hij het in 1999 aan de stok
met de elf Haarlemse dekenaten. Zij weiger
den destijds mee te werken aan de vermin
dering van het aantal dekenaten, omdat
Punt zich niet zou hebben gehouden aan
eerdere onderlinge afspraken.
Voorzitter Henk Baars van de hervormings
gezinde Acht Mei Beweging reageert teleur
gesteld op de benoeming van Punt. „Weinig
vertrouwenwekkend", vindt Baars. „Punts
conservatieve reputatie en zijn slechte com
municatieve vaardigheden hebben kennelijk
niet verhinderd dat hij naar voren is gescho
ven. Maar deze benoeming druist in tegen
de gevoelens bij het overgrote deel van het
bisdom Haarlem. Binnen de kring van
rooms-katholieke bisschoppen is Punt een
echte havik."
Baars kritiseert ook de timing van de nieuwe
bisschopsbenoeming. Hij kondigt aan dat
de Acht Mei Beweging zich tijdens een in
oktober in Rome te houden schaduwsynode
hard zal maken voor het vergroten van de
inspraak bij dergelijke benoemingen.
De voormalige Haarlemse vicaris-generaal
Gé Geukers is evenmin enthousiast over
Puntsbenoeming.
„Ik vind hem geen sterke communicator.
Het conflict met de dekenaten is daarvan
een voorbeeld. Ik ben ook bang dat de be
houdende Punt zich zal omringen met
mensen die eveneens conservatief denken.
Dat Punt zo lang op zijn benoeming heeft
moeten wachten, heeft uiteraard een reden.
Er waren gewoon te veel bedenkingen tegen
hem. Maar ja, op een gegeven moment
moesten ze wat."
Geukers is eveneens niet te spreken over het
tijdstip van Punts benoeming, in de zomer
vakantie. „Dat heeft men slim gespeeld. Ze
denken in Rome kennelijk dat ze met kinde
ren te maken hebben, in plaats van met vol
wassenen. Ach, Punt is wel van goede wil.
Hij probeert in elk geval vriendelijk en har
telijk te zijn."
Pmit zelf verwacht niettemin dat het 'verras
singseffect van de benoeming klein zal zijn'.
De nieuwe bisschop erkent tegelijkertijd dat
bij het op gang brengen van kerkelijke ver
anderingen, bijvoorbeeld met betrekking tot
de bevoegdheden van pastoraal werkers,
'onderlinge gevoeligheden' ontstaan. Hij
zegt dan ook zich te blijven inspannen om
de eenheid binnen de Haarlemse rooms-ka-
tholieke kerk te herstellen.
Indiase soldaten bewaken de stroom hindoe-pelgrims op weg naar de
heilige grot Amarnath in het hooggebergte van Kashmir.
Foto: AP/Trust of India
Gelovigen huiverig voor 'duivelse' en 'occulte' verschijnselen
utrecht/anp - Hoewel gelovigen
met paranormale ervaringen in
de drie Samen- op-Wegkerken
op meer begrip kunnen reke
nen, rust er in veel gemeenten
nog steeds een taboe op het on
derwerp. De kerken staan nog
altijd huiverig tegenover ver
schijnselen als telepathie, hel
derziendheid en andere ervarin
gen met het bovennatuurlijke.
Dit zegt ds. H. Kuyk, beleidsme
dewerker gemeentepastoraat bij
het Landelijk Dienstencentrum
van de Nederlandse Hervormde,
de Gereformeerde en de Evan-
gelisch-Lutherse Kerk. Het ge
volg van dit hardnekkig taboe is
volgens Kuyk dat christenen 'die
dingen horen, ruiken, zien, we
ten of voelen die anderen niet
waarnemen' in zichzelf gekeerd
raken.
Sommigen van hen worden bo
vendien angstig omdat ze te ho
ren krijgen dat ze occulte, dui
velse ervaringen hebben, waar
ze zich ven'e van zouden moe
ten houden. „Dat is toch niet
wat we willen in het pastoraat.
Mensen moeten altijd een luis
terend oor kunnen vinden voor
de dingen die hen bezighou
den", aldus Kuyk.
Mede op zijn initiatief begonnen
de SoW-kerken vijf jaar geleden
het netwerk voor pastoraat aan
mensen met paranormale erva
ringen.
Het netwerk bestaat uit tien vrij
willigers die telefonisch advies
bieden of bellers doorverwijzen
naar adressen waar zij meer
hulp kunnen krijgen.
Echt storm liep het niet bij het
netwerk. Kuyk denkt dat gemid
deld dertig mensen per jaar een
van de vrijwilligers opbelden.
De meesten van hen hadden
een vraag over de gave van ge
nezing of over een bijna-dood-
ervaring.
Van opheffen van het netwerk
gezien de geringe belangstelling
is echter geen sprake. Daarvoor
is de hulplijn volgens Kuyk veel
te belangrijk voor christenen
met vragen over paranormale
ervaringen. Dit zijn, behalve ge
lovigen die zelf een paranormale
ervaring hebben, ook predikan
ten en ouderlingen die in hun
gemeente met een paranormale
te maken krijgen.
In september houdt het netwerk
een landelijke dag voor mensen
met paranormale ervaringen.
Kuyk hoopt dat deze dag onder
de titel 'Dromen dromen en ge
zichten zien' zal bijdragen aan
een verder afbreken van het ta
boe dat binnen de SoW-kerken
rust op paranormaliteit.
„Openheid en duidelijkheid,
daar gaat het om", aldus Kuyk.
mont-saint-michel/afp - KIOOS-
terliefhebbers kunnen deze zo
mer een nachtelijk bezoek bren
gen aan de middeleeuwse bene
dictijner abdij in het Franse
plaatsje Mont-Saint-Michel.
De 'ontdekkingstocht' begint
om 19.00 uur met een meditatie
in de kloostertuinen, begeleid
door musici. Rond middernacht
krijgen de bezoekers een rond
leiding door het klooster zelf. De
bezichtiging eindigt rond een
uur. De nachtelijke visites aan
het uit de achtste eeuw stam
mende klooster zijn tot en met
september mogelijk.
Het dorpje Mont-Saint-Michel
in Normandië is een van de be
langrijkste toeristische trekpleis
ters van Frankrijk. Het trekt jaar
lijks honderdduizenden bezoe
kers. De VN-organisatie voor
onderwijs, wetenschap en cul
tuur UNESCO heeft het hon
derd inwoners tellende dorpje
met de beroemde kloosterberg
geclassificeerd als erfgoed van
de hele'mensheid.
Niet klagen over leegloop, maar actie ondernemen
breda/gpd - In plaats van te kla
gen over het teruglopend leden
tal, zou de Rooms-Katholieke
Kerk haar energie moeten ste
ken in persoonlijke geloofsont
wikkeling van haar leden. Alleen
daarmee kan de kerk iets doen
tegen de krimpende betrokken
heid.
Dit stelt hulpbisschop De Korte
van Utrecht vrijdag in Een-twee-
een, het blad van de RK-Kerk.
Hij geeft hierin zijn reactie op
deze week verschenen statistie
ken van ontwikkelingen in zijn
kerk in Nederland de afgelopen
dertig jaar.
De katholieke kerk van Neder
land telde in eind jaren negentig
meer geregistreerde leden dan
in 1960. Dat verrassende gege
ven meldt het onderzoeksbu
reau KASK3 in een overzicht van
de cijfermatige ontwikkelingen
in de Rooms-Katholieke Kerk
van Nederland tussen 1960 en
1998.
Anders dan iedereen op grond
van de ontkerkelijking zonder
meer aanneemt, telde ons land
in 1998 5,2 miljoen katholieken
en dat waren er 200.000 ofwel
vier procent meer dan in 1960.
Volgens het KASK3 is de stijging
te verklaren uit de naoorlogse
geboortegolf die bij de katholie
ken groter was dan bij de rest
van de bevolking. Na de jaren
zestig nam de bevolkingstoena
me af maar de katholieke aan
was werkt nog steeds na.
Het grotere ledental staat in
schril contrast met de andere
cijfermatige ontwikkelingen.
Want als aandeel van de gehele
bevolking is het katholieke
volksdeel de afgelopen veertig
jaar gedaald van 40 naar 33 pro
cent. De kerksheid is ook flink
achteruitgegaan. Het aantal
kerkgangers in het weekeinde
daalde met 81 procent tot een
half miljoen. In het bisdom Bre
da is de wekelijkse kerkgang het
ii
j°
laagst van het hele land.
Het aantal doopsels daalde j"
delijk sinds 1960 met 62 pre n
tot 43.000, het aantal kerki ,e
huwelijken met 66 procen
12.000 en het aantal prieste m
dingen met maar liefst 89
cent tot 31. Alleen het
kerkelijke begrafenissen
weer fors, met 17 procent.
Met het KASKI geeft de
Utrechtse hulpbisschop
de Korte het commentaa
het nog 'spannende jaren'
den voor de katholieke ke
Nederland. Volgens mgi
Korte moet de kerk in elk
ophouden met klagen ov f
krimp. Katholieken zijn oven
algemeen behept met sp
loosheid als het over het g
gaat en die moet te lijf wi
gegaan, zegt de hulpbissi
Bovendien moet de kerk 'ei
genwijzer geluid' in de sam
ving laten horen.
Prinses Irene's workshop 'dialoog met de natuur'
door Taco van der Mark
den haag - Niet denken, maar
voelen. Dat was zaterdag het
motto tijdens de workshop 'Dia
loog met de natuur' van prinses
Irene van Lippe-Biesterfeld. En
dus: 'Niet jij kiest een boom uit,
maar de boom kiest jou uit'.
De mevrouw die haar hond uit
laat lijkt het in eerste instantie
nog niet zo goed te beseffen.
Het tafereel is daarvoor mis- 1
schien ook een beetje te onalle
daags. Want op deze druilerige
zaterdagmiddag hebben tiental
len mensen hun heil gezocht bij
de talrijke bomen in de Scheve-
ningse Bosjes. Her en der staan
ze, ieder bij een boom. De één
in een innige omhelzing, de an
der gehurkt op de grond. Weer
een ander maakt gebruik van
een boom om er ondersteboven
in te gaan hangen. Vanaf het
grasveld in het midden houdt
prinses Irene van Lippe-Biester
feld de groep in de gaten. Zelf
een boom omhelzen doet ze
niet. Met een zachte glimlach
ziet ze goedkeurend toe.
Even daarvoor heeft ze in het
Congrescentrum haar workshop
'Dialoog met de natuur' ge
opend. De drie uur durende
cursus is onderdeel van de vier
daagse wereldconferentie over
spiritualiteit en vrede. En daar
voelt ze zich als een vis in het
water. Tegenover haar gehoor -
zo'n honderd cursisten, meest
vrouwen - vertelt ze in vlekke
loos Engels dat in de natuur de
ware vrede te vinden is.Als
mens zijn we in de loop van de
geschiedenis afgescheiden ge
raakt van de natuur. Vroeger
waren we één, maar dat is niet
meer zo."
Doodzonde, vindt prinses Irene.
Want terwijl de mens over alles
en nog wat zijn oordeel klaar
heeft, staat daar de liefdevolle
natuur tegenover. Twee geschei
den werelden die volgens haar
weer bij elkaar gebracht moeten
Irene van Lippe-Biesterfeld. Foto:
Paul Vreeker
worden. „In tegenstelling tot de
mens oordeelt de natuur niet,
maar kent ze slechts onvoor
waardelijke liefde. Daarom zeg
ik: 'omhels een boom, ervaar de
zee en de aarde tot in je tenen
en laat je aanraken door de
wind. Zij vragen om onszelf
schoon te maken van het stof in
ons. Zodat we weer contact krij
gen met de natuur in onszelf.
Want dat contact is grondig ver
stoord geraakt."
Bomen en 'geleidegeesten' be
zorgden de prinses louterende
ervaringen die haar 'heel' maak
ten, zo beschreef ze in haar
bestseller 'Dialoog met de na
tuur'. Maar ook aan dolfijnen
bewaart ze intense herinnerin
gen, vertelt ze. „Toen ik met ze
zwom, vertelden ze me heel
diep dat ze het verdriet van de
wereld kenden. Maar tegelijker
tijd droegen ze niet de last daar
van. Ze leven in het nu. Dat is de
les van de onvoorwaardelijke
liefde voor ons."
Wie er in slaagt het contact met
de natuur te herstellen, wordt
werkelijk mens. De 'goddelijke
kern' komt dan vanzelf tevoor
schijn. „Het is de tijd om te zijn
wie je bent. We moeten het licht
in onszelf laten zien." Via twee
meditaties laat ze de cursisten
hun diepgaande contacten met
de natuur opnieuw beleven.
Minder prettige herinneringen
komen boven. Zoals bij een me
vrouw uit Zoetermeer. Na het
lezen van het boek van Irene
omhelsde ze spontaan een
boom waarmee ze zich de spot
van een voorbijganger op de
hals haalde. „Hij zei dat ik nodig
naar het gekkenhuis moest."
Een andere vrouw wordt lang
durig getroost door haar buur
vrouw. Een klassiek dramatisch
verhaal volgt: „Ik herinnerde me
mijn konijn dat vlak voor de
kerst ineens weg was. Ik vroeg
mijn moeder waar mijn konijn
tje was. Ik moest naar de kelder,
maar zag hem niet. Nee, ik
moest ook omhoog kijken, zei
ze toen." Geëmotioneerd: „En
daar hing ie." Gelach klinkt op,
maar Van Lippe corrigeert
streng: „Hier mag je niet om la
chen. Dit heb ik vaker gehoord.
En echt, dat is een trauma voor
het leven."
Vragen borrelen op. Als je goed
met de natuur wilt omgaan, wat
doe je dan als je een boom wilt
snoeien?, vraagt een man zich
af. „Dat is inderdaad heel moei
lijk", antwoordt Van Lippe.
„Maak de boom duidelijk watje
wil gaan doen. Zeg het", luidt
haar advies.
Gelukkig voor de deelnemers
wordt in het Scheveningse Bos
gehakt noch gezaagd. Omhelzen
en luisteren is voldoende. „Voel
de lichtheid en de humor van de
bomen. En vraag de boom
waarom die jou heeft uitgeko
zen", geeft Van Lippe de cursis
ten mee. Na een kwartiertje ver
zamelt de groep zich voor een
evaluatie. Dan blijkt dat veel
cursisten een bijzondere erva
ring achter de rug hebben. Een
man vertelt dat de boom hem
sommeerde aan de andere kant
te gaan staan. „Toen ik de ver
keerde kant goed bekeek, bleek
dat er mierenkolonnes overheen
renden. Zoiets verzin je toch
niet."
De groep lacht en Van Lippe
lacht hartelijk mee. „We zijn al
tijd op zoek naar bewijzen dat
bomen spreken. Nou, hier heb
je er één."
Omhels een boom, ervaar de zee en de aarde tot in je tenen en laatje aanraken door de wind. Dit advies van de prinses werd door de tiental
len deelnemers aan de workshop op verschillende manieren gevolgd. ANP/Robin Utrecht
Congres Spiritualiteit en Vrede in Den Haag druk bezocht
den haag/anp - Een groep van ongeveer
duizend mensen heeft zaterdag meegedaan
aan de vredesmars van Life Foundation in
Den Haag. De wandeling door de Scheve
ningse Bosjes was een programmaonder
deel van het congres Spiritualiteit en Vrede.
Het driedaagse evenement werd vrijdag ge
opend in het Nederlands Congres Centrum
(NCC) en duurde tot en met zondag.
Life Foundation is een wereldwijd opereren
de organisatie van ongeveer tachtig vrijwilli
gers die de wereld rondreizen om te helpen
in crisisgebieden. Twee jaar geleden nam Li
fe Foundation het initiatief voor de wereld-
vredesvlam. Prominenten als de Britse pre
mier Blair en paus Johannes Paulus II na
men de vlam sindsdien al in ontvangst.
Mansukh Patel, een van de oprichters van
Life Foundation, droeg de wereldvredesfak-
kel zaterdag met zich mee als aanvoerder
van de vredesmars. Onder begeleiding van
doedelzakmuziek en samenzang vertrok de
groep rond 14.00 uur vanaf het NCC. Tij
dens de enkele uren durende wandeling
leidde Patel een spirituele gebedsdienst tus
sen de bomen en de vijver in het park. De
deelnemers aan de tocht droegen oranje
vlaggetjes met promotieteksten voor de we
reldvrede.
In het NCC gingen ondertussen de activitei
ten gewoon door. Het hele weekeinde wer
den hier workshops gegeven over allerlei
onderwerpen die te maken hebben met spi
ritualiteit. De charismatische Mansukh Patel
vertelde over zijn ervaringen met het helpen
van oorlogslachtoffers in Afrika en Oost-Eu
ropa. Een andere opvallende gast was Irene
van Lippe-Biesterfeld.
De deelnemers aan het congres, een kleine
2000, verbleven tijdens het congres bijna al
lemaal in hotels in Den Haag en omgeving.
Den Haag beleeft in oktober of november
een Life Foundation-primeur: dan wordt op
het plein van het Vredespaleis voor de eer
ste keer de wereldvredesvlam ontstoken. De
permanent brandende vlam symboliseert
'de kiacht van het individu om door licht en
liefde een verschil te maken in deze wereld'.
oegeklooster/anp - Paste™
van der Wal uit Bolsward
zaterdag in het nabijgelege^
hucht Oegeklooster een gei
steen ingewijd ter nageda
nis aan de Friese karmeliet
Brandsma. Daarmee kwan
cieel een einde aan een fin
ele actie die de Titus Bran
Stichting 53 jaar geleden
om rooms-katholiek midde
onderwijs in Friesland te v
zenlijken.
De gedenksteen van twee i
hoog ziet er uit als een ol
De pater, historicus en wij J
Anno Sjoerd Brandsma we
23 februari 1881 in Oegekli t
geboren. In 1898 trad hij
de karmelieten in Boxmeei
kloosternaam werd Titu
1923 werd hij hoogleraar
wijsbegeerte en de geschie
van de vroomheid aan di
tholieke Universiteit in N
gen, die juist dat jaar was
richt.
Als aalmoezenier van de N
landse pers had Brandsm
de bisschoppen de opdracl
de rooms-katholieke med
van te doordringen dat zij
propaganda voor het natie
socialisme mochten makei
verschrokken reisde hij m
boodschap door het lant
nazi's arresteerden hem in
in zijn klooster in Nijmegei
Nadat Brandsma onder m
de Scheveningse strafgev
nis én het concentratie
Amersfoort gevangen had
ten, werd hij in juli 1942
het concentratiekamp Di
overgebracht. Op 26 juli va
jaar overleed hij daar als
van een dodelijke injectie.
Kardinaal Simonis had er
najaar bij het Vaticaan op
gedrongen om Brandsma
zogeheten Nederlandse E
november) heilig te verk
Maar dat ging niet door, c
het onderzoek nog niet w
gerond. Paus Johannes Pai
verklaarde Brandsma op
vember 1985 zalig.
