Jans Koerts rekent af met machtsblok
Loek van Wely koele kikker in tiebreak tegen Erik van den Doel
'Wil je een ster zijn, moet je geen umpire worden'
SPORT
2 juli 2001
Honkballers
jubileren
met zege
v- - j'j'
3 Schumi's maken
in Fi opnieuw
de dienst uit
8
founds Peking
neeste kans
Montreal - Volgens Dick
jound maakt Peking de meeste
ejans de Olympische Spelen van
1<|008 te mogen organiseren. De
^anadese vice-voorzitter van
%t IOC, een belangrijke kandi
daat voor de opvolging van
fyan Antonio Samaranch als
nreses, denkt dat de Chinese
oofdstad duidelijk de voorkeur
ijgt boven Parijs en Toronto.
ong Oranje
litgeschakeld
dsario - Het Nederlands elftal
gisteren in Argentinië op het
IK voor voetballers onder 20
ar in de kwartfinales uitge-
:hakeld. In Rosario won Egyp-
met 2-1. Nederland stond bij
ist nog met 1-0 voor, dankzij
jaded Rafael van der Vaart,
lak na rust kwamen de Afrika-
en op gelijke hoogte. Amin
:oorde tegen. De verdediger
eeg de bal via de Nederlandse
invoerder John Heitinga voor
e voeten en aarzelde niet. Na-
at Van der Vaart in de 59ste
ïinuut de rode kaart (twee
ser geel) had gekregen, kwam
gypte op voorsprong. Ruim
dntig minuten voor tijd maak-
El Yamani na een individuele
:tie de 2-1 voor Egypte. Alphe-
aar Heitinga kreeg in de slot-
ïinuut rood nadat hij een te
enstander van achteren had
eergehaald.
loge claim fiscus
ireigt voor Becker
amburg - De voormalige ten-
isvedette Boris Becker ligt on
er vuur bij de Duitse belas-
ngdienst. Volgens het week-
ilad Der Spiegel dreigt voor
Jecker (33) een naheffing van
5 miljoen mark, bijna 30 mil-
>en gulden. Volgens Der Spie-
el wordt Becker aangeslagen
oor schijncontracten met fir-
ïa's in Amsterdam. Ook zijn
roningbezit in Monte Carlo
jkt niet in orde te zijn. De ad-
ocaten van de tennislegende
ebben de vorderingen als on
rechtmatig bestempeld en een
ilaim ingediend om teveel be-
nald belastinggeld terug te krij-
len. Dat bedrag zou rond de
pjf miljoen gulden liggen.
[opa America
"aar uitgesteld
iuenos aires - Het voetbaltoer-
iooi om de Copa America gaat
^lit jaar definitief niet door. De
(uid-Amerikaanse voetbalbond
ICSF) besloot het toernooi om
veiligheidsredenen een jaar uit
e stellen. De organisatie blijft
h handen van Colombia. De
£opa America had dit jaar in
lolombia moeten plaatsvinden
an 11 tot en met 29 juli. De
V')SF had het toernooi vorige
/eek al voorlopig geannuleerd
3n verband met de ontvoering
;r, an de vice-voorzitter Heman
lejia van de Colombiaanse
1 oetbalbond.
ni
SC Heerenveen
'Verliest van Letten
htPAjfl - SC Heerenveen heeft
je eerste wedstrijd in de twee-
je ronde van het Intertototoer-
"|iooi tegen Liepajas Matalurgs
Jerloren. De Letten wonnen
Ssteren voor eigen publiek met
i-2. Heerenveen kwam tot twee
.eer toe op voorsprong door
joelpunten van Denneboom
jn Lurling, maar moet toch ko-
'liend weekeinde een plaats in
je derde ronde zien veilig te
tellen.
Allerbeste
volleyballers
'PtATowicE - De Amerikaan
atarch Kiraly en de Cubaanse
V^egla Torres zijn in Katowice
^itgeroepen tot de beste volley
ballers van de vorige eeuw. De
beslissing van de jury van de
'internationale Volleybalfedera-
(FIVB) werd bekendgemaakt
fond de finale van de World
'ffiague, die zaterdag door Bra
zilië werd gewonnen.
door Mare Kok
Leeuwarden - Een maand geleden verloor schaker Loek
van Wely tijdens een duo-parachutesprong even zijn ge
zichtsvermogen en landde hij 'in het donker'. Gisteren, tij
dens een noodzakelijk geworden tiebreak om het Neder
lands kampioenschap, zorgde diezelfde Van Wely ervoor
dat het Erik van den Doel zwart voor de ogen werd. De Til-
burger verpulverde de 'arme' Leidenaar in de finale vol
gens de Rapid-formule met 3-0.
Loek van Wely had zich voorbereid op een taaie en 'on
smakelijke' barrage. Maar zijn surplus aan ervaring in het
Rapid-schaak (bedenktijd 20 minuten per persoon plus
tien seconden extra voor iedere uitgevoerde zet) gaf gister
middag overduidelijk de doorslag. Hetgeen voor Van den
Doel, die na negen toemooironden klassiek schaak met
Van Wely op 6,5 punt en een gedeelde eerste plaats was ge
ëindigd, de anti-climax van een sterk toernooi betekende.
Voor Van Wely is zijn tweede opeenvolgende nationale
titel een bevestiging dat hij weer op de goede weg is. Want
sinds januari dit jaar, het moment dat de Brabander de
mondiale toptien was genaderd, kreeg hij met een flinke
terugslag te kampen. Van Wely: „Het heeft me een maand
je of drie gekost om alles weer op de rit te krijgen." De 28-
jarige broodspeler besloot afscheid te nemen van zijn se
condant Suat Atalik en voortaan zonder schaaktechnische
begeleider op pad te gaan. „Ik merkte tijdens Corns dat de
altijd prominent aanwezige Atalik mé veel te veel energie
kostte. Soms leek het net alsof ik een klein kind bij me
had", grinnikte Van Wely. „De afgelopen paar jaar had ik
de hulp van secondanten nodig om structuur in mijn idee-
en en openingsrepertoire aan te brengen. Ik heb nu het ge
voel dat ik op eigen benen kan staan." Het liefst zou Van
Wely, net als vroeger, als een wildebras de ene na de ande
re flitsende aanvalspartij schaken. „Absoluut, maar het
blijkt gewoon dat dat niet de meest efficiënte manier voor
het spelen van toernooien is. Ik ben naar Leeuwarden ge
komen voor prolongatie van mijn titel. Dat was het enige
dat telde. Daarom speelde ik hier berekenend."
Voor Van den Doel betekende zijn fraaie tweede plaats
eerherstel. Want eind vorig jaar werd de 22-jarige door zijn
schaakcollega's keihard afgeserveerd voor een uitverkie-'
zing in het Nederlandse Olympiade-team. De vijf beste
spelers volgens de nationale ranglijst besloten via een du
bieuze stemmingsronde dat zij de nummer zes (Van den
Doel) niet nodig hadden bij het wereldkampioenschap
voor landenteams in Istanbul. Terwijl de historie leert dat
Oranje altijd met zes schakers naar de Olympiade toog.
„Die beslissing om mij niet naar Istanbul mee te nemen
heeft pijn gedaan. Ik heb de betrokken spelers verteld dat
ik het een vreemde gang van zaken vond dat zij mij uit het
team hebben gestemd. Al was het überhaupt te gek voor
woorden dat de schaakbond het toeliet schakers te laten
beslissen over zulke zaken", aldus Van den Doel, die meent
dat dat de zaak is van de KNSB-plaatsingscommissie.
Het siert vice-Nederlands kampioen Van den Doel dat
hij - ondanks de voor hem vervelende geschiedenis - na
het NK 2001 geen lange neus wenste te trekken naar zijn
collega-schakers die hem hebben laten vallen. „Ik heb
geen rancune. Het liefst wil ik die zaak gewoon vergeten.
En tevreden zijn met mijn prestatie hier. Want tweede wor
den? Dat had ik vooraf nooit verwacht."
Professionals op de stoel zijn schaduwen van Wimbledon
door Martijn van Beeten
londen - Ze zijn de schaduwen
van Wimbledon, mannen en
vrouwen in uniform. Niets mo
gen ze zeggen over de goedbe
taalde tennissers door wie ze zo
vaak verbaal worden belaagd.
Umpires, professionals die veer
tig weken per jaar van huis zijn
en het liefst onzichtbaar blijven.
„Als je een ster wilt zijn, moet je
geen scheidsrechter worden",
zegt de 30-jarige Ier Fergus Mc-
Murphy.
McEnroe
In het 'umpires-office' staat John
Frame, de scheidsrechtersbaas
die zelf bij drie mannenfinales
op Wimbledon spelleider was.
„Vertel niets over McEnroe",
waarschuwt hij zijn twee 30-jari-
ge collega's. „John who?", lacht
Australiër Denis Overberg, zoon
van een Limburgse vader.
De man uit Melbourne stu
deerde voor ingenieur, maar liet
de kans op een mooie carrière
schieten voor een onzeker be
staan. „Ik ging naar Europa om
umpire te worden. Een duur tic
ket, een duur hotel en alleen
maar onzekerheid. Op naar een
toernooi en hopen dat je er mag
werken. Het was knokken in het
begin, vergelijk het met de satel
liet-toernooien waar beginnen
de tennisprofs zich doorheen
moeten werken." Inmiddels
heeft Overberg drie finales van
de Australian Open geleid.
Overberg is een topper, heeft
de hoogste status. McMurphy
nog niet, die zat zelfs nog nooit
op de scheidsrechtersstoel van
Wimbledons centre court. De
Ier uit Dublin studeerde voor
advocaat, leerde hoe de regels in
zijn voordeel te buigen. Nu is
rechtlijnigheid zijn voornaamste
opdracht.
De twee zijn zes jaar prof, wat
sinds 1990 mogelijk is in het
tennis. Elke dag een of meer
wedstrijden, de hele week door.
Dan het vliegtuig in, op naar een
volgend toernooi. Een bestaan
waar twintig arbiters, geen Ne
derlanders, voor hebben geko
zen. Niet voor het geld, bena
drukken de twee. „Als je het ver
gelijkt met andere sporten, ko
men wij er niet best af', meent
McMurphy. „En dat in een we
reld waar zo ontzettend veel
geld in omgaat. Klagen doe ik
niet, want we zitten vaak in dure
spelershotels, worden door
chauffeurs opgehaald van het
vliegveld en gaan de hele wereld
over. De secundaire voorwaar
den zijn geweldig."
Stropdas
Ze hebben dezelfde beige broek,
hetzelfde groene colbertje, iden
tieke stropdassen en ook de
streepjesoverhemden zijn uni
form. Ze zijn niet belangrijk,
vinden de arbiters zelf. Proble
men gaan de umpires uit de
weg. Overberg moest elfmaal
een wedstrijd van dezelfde
speelster leiden, elfmaal verloor
ze. „Zag ik op de US Open dat ik
opnieuw haar wedstrijd moest
doen. Ik heb dat duel aan een
ander gegeven. Mijn aanwezig
heid had bij haar mentaal een
rol kunnen spelen en dat is niet
goed. Hetzelfde gebeurt na ste
vige incidenten. Dan blijven
umpire en tennisser een tijdje
uit eikaars buurt."
Deze week riep John McEnroe
op de BBC dat umpires een be
slissing van de lijnrechter niet
moeten overrulen. Dat leidt in
zijn ogen alleen maar tot meer
ophef en concentratieverlies bij
tennissers. „Goh", zucht Mc
Murphy, „dat juist hij dat roept.
Ik geloof dat McEnroe meer dan
wie ook protesteerde tegen be
slissingen. Het lijkt me overi
gens geen goed idee. Het zicht
van een lijnrechter kan geblok
keerd, zijn, dan moet je toch in
grijpen. Gemiddeld gezien gaat
het trouwens om hooguit een
overrule per wedstrijd. Dat valt
dus best mee."
De twee zijn nu onderdeel
van het stijve Wimbledon, het
toernooi van de vergrijsde nor
men en waarden. „Toch doen
we het hier niet anders", vindt
Overberg. „Op Wimbledon gel
den dezelfde regels als op elk
ander toernooi. Het enige ver
schil is het gras, die kwetsbare
grond moeten we beschermen.
Gooit iemand op hardcourt
door Ad Pertijs
Nijmegen - Ze waren met acht
tien, maar geen moment had het
getalsmatig overheersende Ra-
bobankblok gisteren het gevoel
de koers om de nationale titel
onder controle te hebben. „We
hadden er al rekening mee ge
houden", stelde ploegleider Theo
de Rooy nadat de beresterke Jans
Koerts namens de verzamelde
concurrentie in de eindspurt had
afgerekend met het machtsblok.
hard met zijn racket, dan be
staat alleen de kans dat het
breekt. Hier gaat het ten koste
van het gras, moeten we dus op
treden. Nuanceverschillen zijn
er altijd. In sommige landen kun
je het schreeuwen van Jezus
Christus toelaten, elders is dat
absoluut not done."
Scheldwoorden
Wandelend tussen de twintig
banen van Wimbledon zijn de
umpires makkelijk te herken
nen. Allemaal hebben ze een
klein tasje in de hand, met daar
in het heilige boekje met de
spelregels. Achterin staat het
hoofdstuk scheldwoorden. „In
twaalf talen", vertelt McMur
phy. Lachend zegt Overberg: „Ik
versta een klein beetje Neder
lands. Iemand als Sjeng Schal
ken weet dat, kijkt wel uit als ik
op de stoel zit. Dat is het voor
deel van professionele arbiters.
De spelers kennen je en weten
wat ze aan je hebben. Ik zal bij
voorbeeld nooit liegen. Protes
teert een speler en weet ik zeker
dat de bal uit was, dan zeg ik
het. Twijfel ik, dan zeg ik iets an
ders. Dat geeft een tennisser Taylor Dent gaat in discussie met umpire Javier Moreno Perez,
rust." Foto: ap
Een NK buiten Limburg voelde
bij de rest aan als een buiten
kansje en met een ongekende
gretigheid werd de oranje briga
de uitgedaagd. „Het is logisch
dat iedereen ons de koers in
handen geeft", zei De Rooy ge
laten. „Inderdaad", beaamde de
31-jarige Koerts met pretoogjes.
„We reden met de andere ploe
gen niet tegen elkaar. Maar ze
ker ook niet mét elkaar, hoor."
Het enige dat die anderen niet
logisch vonden, is dat Rabo
geen echte spurter in de gelede
ren heeft. Op het glooiende,
maar zeker niet zware parkoers
ten zuiden van Nijmegen, bleek
dat de achilleshiel van het team.
Rabo wilde de koers hard ma
ken om de snelle mannen van
de concurrentie voortijdig te eli
mineren, maar in de praktijk
kwam daar weinig van terecht.
Integendeel. Na de eerste seri
euze poging van Rabo in de
openingsronde, zaten de man
nen van De Rooy en Van Hou-
welingen constant opgescheept
met rappe kapers als Koerts,
Kemna, Van Dijk en Van Hees-
wijk.
Dieptepunt van de onmacht
om het kaf van het koren te
scheiden, was de plaagstoot van
Karsten Kroon. Hij mocht meer
dan drie minuten nemen. Nie
mand die reageerde. „Het was
juist wel lekker. Was er even
rust", stelde Batavus-kopman
en spurter Kemna. Uit armoede
opende Rabo daarom zelf maar
de koers achter Kroon.
Vanaf dat moment werd het
de koers van Jans Koerts, de
man die aanvankelijk niet ge
loofde in zijn winstkansen op
het nieuwe parkoers. Omdat hij
bang was van een bepaald klim-
metje dat er tijdens de verken
ning helemaal niet in bleek te
zitten. „Vanaf dat moment heb
ik alles op het kampioenschap
gezet." Hij trainde 1200 kilome
ter achter de brommer van zijn
'kameraad' Jan Nijenhuis. Nij-
enhuis zei er een 'zere reet' aan
over gehouden te hebben, maar
Koerts kreeg er de vereiste vorm
mee te pakken.
Niet onder de indruk van de
impulsen van Rabo, besloot hij
Jans Koerts is Nederlands kampioen. Achter hem slaat Michael Boogerd teleurgesteld op zijn stuur. Boogerd werd vierde. Foto: GPD/Vincent Jannink
zelf de koers hard te maken.
Boogerd was de enige goede
Raborenner die hem kon volgen
in een ontsnapping met negen
renners. Knaven (Domo) ging
van die negen alleen in de aan
val en Rabo kreeg het gat niet
dicht. De Rooy en Van Houwe-
lingen besloten toen alles of
niets te spelen en lieten hun
overige renners het peloton in
recordtempo terugrijden naar
de kopgroep.
Even was Koerts uit balans,
maar snel herstelde hij zich
weer. Tijdens de onvermijdelijke
eindspurt hoefde hij alleen maar
naar het wiel van de niet opge
vende Boogerd springen om zijn
ploeggenoot Leon van Bon op te
volgen als kampioen.
Hoe het nu verder moet met
hem in het rood-wit-blauw is
echter de vraag. Mercury moet
verder zonder de failliete co-
sponsor Viatel. „Dus het kan
best zijn dat ik met deze trui
vooral in Amerika moet koersen.
In ieder geval rijden we wel de
Vuelta." Binnen twee weken
hoopt Koerts uitsluitsel te krij
gen van teammanager John
Wordin over zijn toekomst bij
het team. Er zijn genoeg ploe
gen die een snelle man als
Koerts willen hebben.
Rabo niet. Dat dankte hem
enkele jaren geleden af. „Waar
om weet ik nog steeds niet pre
cies. Ik won kennelijk te weinig,
maar dan hadden ze me wel
moeten durven uitspelen." Wat
dat betreft was de wraak ook
een beetje zoet. „Ze waren goed
nerveus in de Rabo-auto. Vol
gens mij plaste Theo in zijn
broek."
De in de koers balende num
mer vier Boogerd had na afloop
snel vrede met de situatie. Hij
roemde Koerts als een faire win
naar en wilde niet klagen over
het vlakke parkoers. „Een NK
mag ook wel eens op andersoor
tig parkoers worden gehouden.
Komen ook andere renners een
keer aan bod. Want het wielren
nen in Nederland draait niet al
leen om Michael Boogerd en
Rabo."