Waarnemers moeten bestand redden
BUITENLAND
Israël voelt niets voor internationaal toezicht bij handhaven staakt-het-vuren
Chirac ontneemt
generaal medaille
Gewonden door
aanslag
in Madrid
Schijnbare rust in Macedonië
Eerste veroordeling Argentijnse
oud-officier wegens kinderroof
Chinese arts doet boekje
open over orgaanhandel
Castro praat over opvolging
Zes doden bij zwaar ongeluk
op snelweg bij Antwerpen
fuIoord-Iers vredesproces ligt weer stil
EU-uitbreiding wordt reuzensprong
exaanse agent
chiet er op los
alias - Een vader die zijn
iree kleine kinderen bedreig-
is door de Texaanse politie
lor de ogen van zijn zoontje
i dochtertje doodgeschoten,
e man had de kinderen mee
nomen in zijn auto na een
izie met zijn vrouw. Na een
tee uur durende nachtelijke
htervolging zette hij zijn au-
stil bij een snelweg. Hij
surde de kinderen uit de wa
in en bedreigde hen met een
oot mes. Een agent zag zijn
ins schoon en schoot de va
ir dood. De kinderen bleven
ïgedeerd.
es ontploft,
i leuters gewond
eckenheim - Tien kleuters uit
Duitse stad Meckenheim
n gisteren gewond geraakt
en een fles met chemicaliën
ïtplofte. Een groep jongeren
!;s met de fles aan het voet-
llen was en schopte het ding
de richting van de kleuters,
en een kleuterleidster pro-
erde de fles terug te schop-
n, explodeerde die. Volgens
n EHBO-arts zat er in de fles
1 larschijnlijk een mengsel
et afvoerontstopper.
VRIJDAG
29 juni 2001
1 epal:
ie,
Waar weer in
1:33 doden
ithmandu - Overstromingen
grondverschuivingen ver-
p irzaakt door overvloedige
oessonregens hebben in Ne-
1 voor grote overlast gezorgd,
dorpelingen uit het afgele-
n Sayadani vonden de dood.
:t dorp ligt tachtig kilometer
westen van de hoofdstad
ei thmandu. Ten minste 28
pensen kwamen om het leven
Z1 en een modderlawine een
0 ining trof. Vijf anderen wer-
a n meegesleept door een bui-
a zijn oevers getreden rivier.
ewonden door
fcocktail
jppertal - Bij een ongeluk in
chemische fabriek in het
i ïitse Wuppertal zijn gisteren
mensen gewond geraakt,
irtien mensen moesten met
emhalingsproblemen naar
Vi t ziekenhuis. Een van de
irknemers had per ongeluk
javelzuur in een container
it 600 liter salpeterzuur ge-
an. De chemische reactie
roorzaakte boven de fabriek
geelbruine wolk bijtend
raëlische vrouw
s gevechtspiloot
tzerim - De 20-jarige Roni
ckerman is gisteren beëdigd
de eerste vrouwelijke ge-
ib( chtspiloot van Israël. Zuc-
rw rman is toegelaten tot een
zo te-eenheid en zal vliegen in
F-16. Het Israëlische hoog-
rechtshof vernietigde in 1997
militaire regel die vrouwen
kt sloot van posities als ge-
ïitj chtsvlieger. Gewoonlijk
ranorloopt maar tien procent
ïbf i de kandidaten de oplei-
ïg met goed gevolg.
et één, maar
vee krokodillen
1 inz/wiesbaden - Mogelijk
emmen in de Rijn in Duits-
id niet één, maar twee kro-
ie dillen rond. De Allgemeine
itiing berichtte gisteren dat
rk( vrouw op 9 juni een kroko-
ene heeft gezien bij Heides-
im. Dat kan bijna niet de-
fde zijn als de krokodil die
tol ige week bij Hockenheim
nilj dook. De politie van de
voi ïlstaat Hessen is een zoek-
:e z ie gestart. In Hessen is een
im emverbod van kracht,
idei
Van onze correspondent
Ad Bloemendaal
Tel Aviv - Israël zal moeten in
stemmen met de komst van in
ternationale waarnemers als het
ernst wil maken met de uitvoe
ring van het Amerikaanse be
standsplan. Dat blijkt uit opmer
kingen van Colin Powell, op be
zoek in het Midden-Oosten om
het breekbare Israëlisch-Pales-
tijnse staakt-het-vuren te red
den. Na een gesprek met Jasser
Arafat zei de Amerikaanse minis
ter van buitenlandse zaken dat
waarnemers erop moeten toe
zien dat de partijen de in het
plan genoemde vertrouwenwek
kende maatregelen uitvoeren.
Daaronder vallen voor Israël een
volledige stopzetting van de
parijs/ap - De Franse president
Jacques Chirac heeft de voor
malige generaal Paul Aussares-
ses gisteren de onderscheiding
van het Legioen van Eer afgeno
men. Aussaresses schokte zijn
land eerder dit jaar met een
boek over de martelingen waar
aan Franse militairen, onder wie
hijzelf, zich in de Algerijnse on
afhankelijkheidsoorlog schuldig
maakten.
Chirac stuurde Aussaresses
(83) begin juni al definitief met
pensioen, waardoor de ex-gene
raal geen uniform meer mocht
dragen en een iets lagere over
heidstoelage krijgt. Het besluit
Aussaresses zijn uniform en me
daille te ontnemen werd geno
men omdat hij de reputatie van
het leger heeft geschaad met
zijn bekentenis over het marte
len van Algerijnen.
madrid/rtr/dpa/efe - Een ge
pensioneerde generaal is gister
morgen gewond geraakt door
een aanslag in het centrum van
de Spaanse hoofdstad Madrid,
waardoor ten minste zestien
personen letsel opliepen.
Generaal buiten dienst Justo
Oreja Pedraza (63) raakte ernstig
gewond, maar verkeert niet in
levensgevaar, aldus een mede
werker van de burgemeester. Hij
is met brandwonden overge
bracht naar het ziekenhuis.
Daar onderging hij een spoed
operatie.
De bom werd op afstand tot
ontploffing gebracht op het mo
ment dat de generaal passeerde.
Pedraza woont in de buurt en
was op weg naar het ministerie
van Defensie, waar hij ondanks
zijn pensionering bleef werken.
De springstof zat vermoedelijk
verstopt in een rugzak, geplaatst
op een fiets die aan de straat
stond geparkeerd. Het incident
had plaats nabij een bankfiliaal.
Het pand en de omgeving lie
pen veel materiële schade op.
Enkele uren na de explosie
ontplofte elders in de stad, vlak
bij het stadion Santiago Bema-
beu van Real Madrid, een auto
bom. Daarbij raakte niemand
gewond. De politie vermoedt
dat het gaat om de vluchtauto
van de terroristen.
De aanslag is nog door nie
mand opgeëist, maar is volgens
de politie het werk van de terro
ristische Baskische afschei
dingsbeweging ETA.
bouw van nederzettingen en
voor de Palestijnsen het inne
men van illegale wapens.
Kennelijk om Israëlische on
gerustheid weg te nemen gaf
Powell later een toelichting bij
het voorstel. „We hebben het
over waarnemers die opereren
met goedkeuring van beide par
tijen", zei hij na een gesprek
met premier Ariel Sharon. „Het
gaat niet om een vanuit een bui
tenland gestuurde troepen
macht. Wij zijn altijd tegen zo'n
interventie geweest."
Israël voelt niets voor interna
tionaal toezicht, al sluit het de
komst van Amerikaanse waar
nemers niet bij voorbaat uit.
Sharon herhaalde gisteren dat
Europeanen en VN-vertegen
woordigers niet welkom zijn we
gens hun 'onevenwichtige hou
ding' tegenover het Israëlisch-
Palestijnse conflict.
Het grootste probleem vormt
nog steeds de periode die aan
de uitvoering van de vertrou
wenwekkende maatregelen
vooraf moet gaan. De Israëli
sche premier, Ariel Sharon, wil
tien dagen van volledige rust, bij
wijze van proef, en vervolgens
een afkoelingsperiode van zes
weken, zonder enig geweld. Ara
fat wil het liefst onmiddellijk de
vertrouwenwekkende maatrege
len uitgevoerd zien.
De Amerikanen zijn het met
Sharon eens dat een periode
van rust noodzakelijk is, al vin
den ze tien dagen plus zes we
ken onhaalbaar. Aan de andere
kant zegt Powell dat hij de par
tijen geen tijdschema kan opleg
gen en dat, als gevolg daarvan,
Sharon in de praktijk zelf kan
bepalen wanneer de tijd rijp is
voor de uitvoering van de ande
re elementen van het bestands
plan. Daarom ging hij gisteren,
na gesprekken met de Israëli
sche en Palestijnse leiders, ak
koord met een afkoelingsperio
de van zes weken. In overleg
met Sharon is de 'proeftijd' te
ruggebracht van tien tot zeven
dagen, maar wanneer deze in
gaat is onduidelijk. Powell zei al
leen te hopen dat het 'zo snel
mogelijk' zal gebeuren.
Hoe gering de kans is op hon
derd procent rust, bleek gisteren
opnieuw. Een Israëlische vrouw
kwam om het leven bij een Pa
lestijnse aanslag in de buurt van
haar woonplaats, de nederzet
ting Ganim op de Westelijke Jor-
daanoever.
Palestijns bestuur
verbiedt verkoop
mobiele telefoons
jenin/rtr - De Palestijnse auto
riteiten hebben winkeliers in
de stad Jenin, op de Westelijke
lordaanoever, verboden nog
langer Israëlische mobiele tele
foons te verkopen. Op deze
manier willen de Palestijnen
verhinderen dat activisten het
slachtoffer worden van aansla
gen op hun leven, zo verklaar
de de gouverneur van Jenin
gisteren. Israëlische veilig
heidsdiensten hebben in het
verleden verscheidene keren
bommen in mobiele telefoons
van Palestijnse activisten ver
stopt.
umindol - Een oudere vrouw loopt door het Macedonische dorp Umindol, waar een tank staat opgesteld richting Nikushtak, bolwerk van de et
nisch Albanese guerillastrijders. Noch de Macedonische regering, noch de Albanese rebellen hebben zich tot dusverre bereid getoond het vier
maanden oude conflict te beëindigen. De natie, die twee miljoen inwoners heeft, verkeert daardoor al tijden op de rand van een burgeroorlog.
Foto: Reuters/Peter Andrews
buenos aires/afp - Een Argen
tijnse rechter heeft gisteren voor
het eerst een oud-officier die was
betrokken bij de kinderroof ten
tijde van de militaire dictatuur
(1976-1983) veroordeeld. Luite
nant-kolonel buiten dienst Cefe-
rino Landa kreeg 9,5 jaar gevan
genisstraf opgelegd. Zijn vrouw
kreeg 5,5 jaar cel.
De rechter achtte bewezen dat
de officier zich schuldig had ge
maakt aan het roven van baby's
van dissidenten die op last van
de junta werden opgesloten en
vervolgens spoorloos verdwe
nen. De aanklagers hadden een
straf van zeven jaar en zeven
maanden tegen Landa geëist.
Oud-leden van de militaire
junta kunnen alleen nog ver
volgd worden wegens betrok
kenheid bij de roof van kinderen
van dissidenten. Andere misda
den zijn verjaard of vallen onder
de amnestiewet die voormalig
president Menem eerder afkon
digde.
washington/ap - Een Chinese
brandwondenarts die asiel heeft
aangevraagd in de Verenigde
Staten, heeft woensdag in het
Congres verteld dat hij in China
de huid van bijna honderd ge-
executeerde gevangenen heeft
verwijderd ten behoeve van
huidtransplantaties. Daarmee
bevestigde de arts berichten
over onvrijwillige orgaandona
ties in China.
Wang Guoqi kwam altijd on
middellijk in actie na een execu
tie. Eerst sneed hij de touwen
om de polsen van de gevangene
door, vervolgens verwijderde hij
de kleren en binnen tien tot
twintig minuten de huid. In ok
tober 1995 maakte Wang echter
een executie mee die hem altijd
bij is gebleven. De gevangene
was nog niet dood terwijl zijn
nieren al werden verwijderd.
Wang en zijn collega-huidarts
vluchtten uit angst voor woe
dende familieleden van de ge-
executeerde.
De Chinese arts legde zijn ver
klaring af voor een mensenrech-
tenpanel van de commissie voor
internationale betrekkingen in
het Huis van Afgevaardigden.
Panelvoorzitter Ileana Ros-Leh-
tinen, een Republikein, zei dat
het Congres de afschuwelijke
praktijken in China niet zomaar
aan zich voorbij mag laten gaan.
De organen van gevangenen
worden voor veel geld verkocht,
doorgaans aan belangrijke poli
tici, hoge militairen en rijke bui
tenlanders.
new york/ap - Fidel Castro ziet
in zijn broer Raul de meest ge
schikte persoon om hem op te
volgen. Dat heeft hij gisteren in
een vraaggesprek met de Ameri
kaanse omroep NBC gezegd.
Het was voor het eerst dat de
Cubaanse leider in het openbaar
over zijn opvolging sprak sinds
hij vorig weekeinde een flauwte
kreeg tijdens een redevoering.
„Raul is erg gezond hij is
zonder twijfel de kameraad met
het meeste gezag na mij", zei
Castro. „En hij heeft de meeste
ervaring. Daarom denk ik dat hij
over de capaciteiten beschikt om
mij op te volgen."
Castro, die in augustus 75 wordt,
is sinds 1 januari 1959 aan de
macht. Zijn broer Raul, die mi
nister van defensie is, is 70.
Tegen NBC zei Castro zich over
zijn opvolging geen zorgen te
maken. De Cubaanse leider
werd zaterdagochtend voor het
oog van de televisiecamera's on
wel. Hij had toen twee uur lang
in de brandende zon gesproken
voor een gehoor van 60.000
mensen. Volgens Castro baadde
hij in het zweet. Hij wist niet
meer wat er gebeurde. Hij her
innert zich wel dat hij werd
weggedragen. „Misschien ben ik
vijftien tellen bewusteloos ge
weest. Het was alsof ik in slaap
viel, zoals je wel eens overkomt
als je televisie kijkt."
Castro werd van het podium
weggedragen en kreeg zuurstof
toegediend. Tien minuten later
was hij terug om iedereen gerust
te stellen dat het goed met hem
ging. Tegen NBC zei hij dat zijn
bloeddruk tussen de 70 en 100 is
en dat het 'niet erg waarschijn
lijk' is dat hij binnenkort door
een hartaanval of beroerte zal
worden getroffen.
van onze correspondente
Pascale Thewissen
brussel - Bij een zware ketting
botsing op de autosnelweg E-34
Antwerpen-Eindhoven zijn giste
ren ten minste zes doden en
tientallen gewonden gevallen.
Het ongeluk gebeurde aan het
begin van de avondspits, om
streeks half vijf. Als gevolg van de
ravage moest de autosnelweg in
beide richtingen worden afgeslo
ten. Dat leidde tot een enorme
verkeerschaos.
Naar de oorzaak van het zware
verkeersongeluk was het gisteren
nog gissen. Op het moment van
de kettingbotsing stond er op de
E-34 een file als gevolg van weg
werkzaamheden ter hoogte van
de afslag Gierle, in de richting
van Eindhoven. Vermoed wordt
dat een tankwagen op de staart
van die file is ingereden.
Een Poolse autobus met veer
tig inzittenden schoot als gevolg
van de klap door de midden
berm en kwam op twee perso
nenauto's terecht. De vier inzit
tenden, onder wie waarschijnlijk
twee kinderen, kwamen daarbij
om het leven. Ook één inzitten
de van de bus (waarschijnlijk de
chauffeur) overleefde de klap
niet. Zowel de bus als de twee
personenwagens vlogen in
brand. Dat maakte de identifica
tie van de slachtoffers gister
avond extra moeilijk. Het zesde
dodelijke slachtoffer was de be
stuurder van de tankwagen.
Bij het ongeluk was ook een
Duitse vrachtwagen betrokken.
In totaal waren er gisteravond
zes doden geteld en dertig ge
wonden. die naar ziekenhuizen
in de directe omgeving werden
overgebracht. Van drie van hen
was de toestand kritiek. De
hulpverlening kwam bijzonder
snel op gang. In een mum van
tijd waren brandweerkorpsen en
medische teams uit de omge
ving op de plaats van het onge
luk. Op de E-34 werd enige tijd
een noodhospitaal ingericht
Ook werd fase twee van het
rampenplan afgekondigd.
f in
v( i onze correspondent
Brjg rm Harkema
u hi iden - Al verschillende keren
:ft het er de afgelopen tijd
ster uitgezien voor het
i ord-Ierse vredesproces,
ar nog niet eerder heeft de
stand zo hopeloos geleken
dezer dagen. Zondag name-
treedt vrijwel zeker David
e kctnble af als eerste minister
de regionale Noord-Ierse
ering.
liet alleen ligt die regering -
uitvloeisel van het vredes
oord- dan op apegapen, ook
liest het vredesproces verre
de belangrijkste duif van
t ionistische zijde. In zijn par
kets staan achter Trimble name-
voomamelijk haviken en
ren klaar. Met Trimble ver-
t het vredesproces dan ook
belangrijk deel van zijn
j dament, zo wordt gevreesd.
t na )mdat in tijden van crisis de
oor Ise premier Tony Blair en
Ierse collega Bertie Ahem
jrwa id 'n het vliegtuig naar Bel-
aanl1 stappen, deden ze dat ook
eren. Alle voorgaande keren
eg de pers dan optimistisch
klinkende brokjes tekst toege
worpen, maar zelfs daarvan was
gisteren geen sprake. Blairs
woordvoerder zuchtte dat 'er
geen groot optimisme over een
doorbraak' was en voegde er
aan toe: „We zouden wel eens te
weinig voortgang kunnen boe
ken om Trimbles aftreden te
verhinderen". Ook Trimble zelf
zei er vanuit te gaan dat er niks
anders op zit dan af te treden.
Zoals altijd de afgelopen jaren
ligt de kwestie van ontwapening
door terreurorganisaties, met
name door het verboden Ierse
Republikeinse Leger (IRA) ten
grondslag aan de huidige crisis.
Trimble en zijn Unionistische
Ulster Partij (UUP) zijn in een
regering met het republikeinse
Sinn Fein (de politieke tak van
het IRA) gaan samenwerken on
der voorwaarde dat het IRA
daadwerkelijk zijn omvangrijke
wapenarsenaal zou gaan inleve
ren. Tot nog toe is daar niets
van gekomen.
Het IRA vindt weliswaar dat
het een enorme handreiking
heeft gedaan door enkele wa
penopslagplaatsen onder toe
zicht van een internationale
commissie te plaatsen. Maar de
Unionisten vinden dat een ge
baar van niks, en blijven daad
werkelijke ontwapening eisen.
Sterker: menig Unionist die be
gin 1998 het vredesproces on
derschreef, vindt het onver
draaglijk dat het voormalige
IRA-kopstuk Martin McGuiness,
iemand met bloed aan zijn han
den, nu minister van onderwijs
is.
In Unionistische kring is de
afgelopen jaren de ergernis over
de vredesstrategie van Trimble
gegroeid. Menig Unionist is van
mening dat Trimble louter ter
rein heeft ingeleverd terwijl de
Republikeinen aan alle kanten
concessies zouden blijven af
dwingen zonder dat ook maar
een milligram semtex onscha
delijk is gemaakt.
Trimble zag zich eerder dit
jaar door een morrende achter
ban gedwongen een ultimatum
te stellen: „als het IRA niet voor
1 juli daadwerkelijk is begonnen
met ontwapenen, treed ik terug
als eerste minister".
Menigeen zag toen de bui al
hangen, want het IRA is niet be
paald een organisatie die buigt
David Trimble (midden) geflankeerd door zijn Noordierse collega's
Michael McGimpsey (links) en Sir Reg Empey na afloop van zijn ge
sprek met de Britse premier Tony Blair.Foto: EPA/Alan Lewis
voor een ultimatum uit Unio
nistische hoek. En inderdaad.
Vorige week liet het IRA weten
inderdaad niet op de eis van
Trimble in te gaan. Het IRA zegt
weliswaar het vredesproces te
onderschrijven, maar voelt zich
niet verplicht tot ontwapening
als ook niet tegelijkertijd het
Britse leger volledig uit Noord-
Ierland verdwijnt. Nu Trimble
onontkoombaar de lier in de
wilgen hangt, rijst de vraag: wat
gaat er nu gebeuren? In de
maatschappelijke en politieke
modderpoel die Noord-Ierland
is, is het antwoord daarop on
mogelijk te geven.
door Mare Peeperkorn
brussel - Europees Commissaris Verheugen (uit
breiding) verwacht dat in één keer tien nieuwe
landen in 2004 tot de Europese Unie toetreden.
Polen zit daar vrijwel zeker bij. De Franse en Duit
se verkiezingen volgend jaar zullen volgens de
Commissaris de onderhandelingen met de kandi-
daatlanden niet vertragen.
Verheugen wil het woord 'big bang' niet in de
mond nemen, maar hij beaamde gisteren dat de
uitbreiding van de EU met een grote klapper zal
beginnen. De groep landen (Slowakije, Letland,
Litouwen, Malta) die vorig jaar de onderhandelin
gen startte met de EU, heeft de eerste groep (Po
len, Tsjechië, Hongarije, Slovenië, Estland, Cy
prus) die in '98 de gesprekken begon, ingehaald.
Verheugen prees de voortgang die alle kandidaten
maken bij het overnemen van de EU-regels.
De Commissaris probeerde de angst voor een reu
zensprong met tien nieuwkomers weg te nemen.
„De eerst groep van zes landen herbergt 63 mil
joen inwoners. Tel je de andere vier erbij op dan
kom je op 75 miljoen uit. Dat is niet zo n groot
verschil", aldus Verheugen. In de huidige vijftien
EU-landen wonen circa 370 miljoen mensen. Bul
garije, Roemenië alsook Turkije, zijn voorlopig
nog niet klaar voor het lidmaatschap van de Unie.
Brusselse diplomaten voorspelden al langer dat de
eerste uitbreidingsgolf een hoge zou zijn. De
Commissie hield zich tot nog toe op de vlakte, uit
angst voor onrust onder de EU-burgers. De uit
spraken van Verheugen duiden op een omme
zwaai. „We geven geen enkele kandidaat een kei
harde garantie op het lidmaatschap vanaf 1 janua
ri 2004, maar we sluiten zeker niemand uit", stel
de de Commissaris.
Voorwaarde is wel dat de nieuwe lidstaten de toe
tredingsonderhandelingen eind 2002Üfjgerond
hebben. Afgelopen maanden werd al overeen
stemming bereikt over de mogelijkheid voor de
nieuwe EU-onderdanen om na verloop van tijd
overal in de Unie te kunnen werken. Komend half
jaar staan onder meer de voedselveiligheid, BTW-
en accijnstarieven en het vrijmaken van de ener
giemarkt op de agenda. In 2002 moet duidelijk
worden in welke mate de nieuwkomers kunnen
profiteren van de Europese subsidies voor de
landbouw en arme regio's.
Verheugen meent dat overgangstermijnen van ja
ren soms noodzakelijk zijn. Als Polen in één keer
aan alle Europese milieuwetten moet voldoen, is
het land vanwege de benodigde miljardeninveste
ringen bankroet. Andersom voelen Spanje, Italië,
Portugal en Griekenland er niets voor hun subsi
dies uit Brussel al te snel te verliezen.
De Commissaris ontkent dat de verkiezingen in
Frankrijk en Duitsland volgend jaar, de uitbrei
ding zullen vertragen. „Dat heeft helemaal geen
invloed op de onderhandelingen aldus Verheu
gen. Zowel de Franse president Chirac als premier
Jospin hebben echter eerder laten weten geen ge
morrel aan de landbouwsubsidies toe te staan, uit
angst voor boze boeren tijdens de campagne.
