Oegstgeest ligt dwars
Een gouden jeugd in Huis ter Wadding
h, Oegstgeestse kinderen debatteren om 't echie in jongerenraad
Regio
Weer tien jaar geëist voor moord op Balfoort
tTERPAG 16JUNI 2001
17
egstgeest voelt zich niet verplicht om de centrumfunc-
van Leiden 'op een evenwichtige manier te waarbor-
Zo'n opstelling pakt mogelijk nadelig uit voor de
«stuurlijke toekomst van het dorp, denken burgemees-
en wethouders.
rr.PFST ERNA STRAATSMA
brief die de Leidse regio aan
281 provincie stuurt over de be-
jurlijke toekomst van lokale
•rheden in dit gebied kan
gstgeest op dit punt niet on-
[schrijven. Na een interne
cussie is besloten tot het ver-
Iden van een Oegstgeestse
«tnoot. Hierin meldt de ge-
IWin jfnte dat ze bij verdere dis-
0°/( >sies over de bestuurlijke toe-
nst van de Leidse regio, de
13| itrumfunctie van Leiden
jguit 'in acht neemt'.
)e overige gemeenten die zit-
hebben in het Samenwer-
fcgsorgaan Leidse Regio (SLR)
«jen geen moeite met het
'waarborgen' van de centrum
functie van Leiden. Leiderdorp,
Alkemade, Voorschoten, Zoe-
terwoude en Warmond onder
schrijven de volledige tekst, die
over enkele dagen naar gedepu
teerde Dekker gaat. De Leidse
wethouder HUlebrand heeft
Valkenburg ook gevraagd om
de brief te ondertekenen, maar
de gemeente heeft dit verzoek
afgewezen.
De gemeenteraad van Oegst
geest streeft naar behoud van
zelfstandigheid en wil in het ui
terste geval alleen samengaan
met Warmond en/of Sassen-
heim. In een fusie met Leiden
ziet het merendeel van de poli
tiek geen heil.
Hillebrand heeft vergeefs ge
probeerd om bij Oegstgeest
meer aandacht te vragen voor
de positie van Leiden. Het
stadsbestuur streeft naar
schaalvergroting om meer in
komsten te genereren en zaken
als wonen, werken en verkeer
beter te regelen. Herindeling
van gemeenten zou hiervoor de
beste oplossing zijn, vindt Lei
den.
Omdat Oegstgeest geen ge
hoor vond bij de overige regio
gemeenten is na lang getouw
trek besloten tot het vermelden
van een Oegstgeestse voetnoot.
„De formulering 'in acht ne
men' vinden wij voldoende",
zegt gemeentesecretaris R.
Mauer. „In het kabinetsstand
punt wordt ook de formulering
'in acht nemen' gebruikt. Maar
blijkbaar is die formulering
voor Leiden onacceptabel. De
andere gemeenten kiezen nu
voor een formulering die ge
voelsmatig het idee geeft dat de
belangen van Leiden zwaarder
wegen dan die van de regioge
meenten."
Met de rest van de tekst, die
vorige week in een besloten
vergadering ook aan de raad is
voorgelegd, is Oegstgeest wel
akkoord. De brief maakt onder
meer melding van het streven
naar meer samenwerking en
het werken aan een plan van
aanpak voor 'richtinggevende
uitspraken'.
Naast het gezamenlijke
standpunt overweegt Oegst
geest ook nog een aparte brief
aan Dekker te sturen. Mauer:
„Ik ga ervan uit dat meneer
Dekker nog wat extra informa
tie krijgt over ons eigen plan
om een strategische toekomst
visie te ontwikkelen. Daar zal
het college volgende week een
besluit over nemen." De toe
komstvisie voorziet onder meer
in een meting van de 'bestuurs
kracht' van C
DEN HAAG/VOORSCHOTEN
MAARTEN DEKKER
De aanklacht was niet veran
derd, de strafeis evenmin. In
hoger beroep werd gisteren te
gen een 31-jarige Katwijker tien
jaar gevangenisstraf geëist voor
het ombrengen van Voorscho
tenaar Jan Balfoort. Een jaar ge
leden werd de verdachte vrijge
sproken van die moord, maar
het openbaar ministerie ging in
hoger beroep tegen de uit
spraak van de rechtbank.
De zitting van gisteren was de
laatste in een serie. Tijdens drie
eerdere bijeenkomsten werden
onder andere diverse getuige-
-deskundigen verhoord, dit
keer mochten het openbaar mi
nisterie en de verdediging om
beurten hun zegje doen. De ad
vocaat-generaal stelde dat in
het omvangrijke dossier in de
'zaak-Balfoort' voldoende en
overtuigend bewijs tegen de
Katwijker te vinden is, waarna
de verdediging trachtte het te
gendeel aan te tonen.
Advocaten Franke en De Mil-
liano probeerden daarbij vooral
allerlei ondersteunende bewij
zen van tafel te vegen, bijvoor
beeld de gegevens van de mo
biele telefoon van de Katwijker.
Bij het verhoor van een deskun
dige van KPN was immers aan
het licht gekomen dat er een
ruime marge bestaat als perso
nen aan de hand van zend-
mastgegevens op een bepaalde
locatie worden geplaatst.
De mobiele telefoon van de
verdachte was op 20 januari
1999 ingeschakeld op een Kat-
wijkse mast, maar daarmee
stond niet vast dat man 's
avonds in zijn garage was ge
weest. Het OM denkt dat hij
daar Balfoort ontmoette, ruzie
kreeg over een auto en de Voor
schotenaar vervolgens met ze
ven kogels om het leven bracht.
Zes dagen later werd het leven
loze lichaam van Balfoort ge
vonden in de laadruimte van
een busje dat in de Douw van
der Kraplaan stond geparkeerd.
De advocaten hadden sinds
de eerste zittingen een onder
zoek uit laten voeren door de
importeur van het busje. Daar
uit zou blijken dat de auto on
mogelijk zes dagen onafgebro
ken in Voorschoten gestaan kan
hebben. De achterklep was na
melijk niet goed afgesloten
waardoor een waarschuwings
lichtje brandde en het display
van de autoradio brandde
eveneens. Volgens de raadslie
den kan de accu daar onmoge
lijk zes dagen lang stroom voor
hebben geleverd. Het onder
zoek door de importeur sterkte
ze in die mening: de accu kan
het maximaal anderhalve dag
hebben volgehouden.
Ook de toestand van het li
chaam bij het eerste onderzoek
zou er volgens Franke en De
Milliano op kunnen wijzen dat
Balfoort op een later tijdstip
stierf. Ze baseerden zich daarbij
op de 'lijkstijfheid' zoals die
door de patholoog was vastge
steld en die erop zou wijzen dat
Balfoort pas een tot twee dagen
dood was.
Maar er was ook bewijs waar
minder op af te dingen viel. Zo
werden in het garagebedrijf van
de Katwijker aan de Sandtlaan
zijn sportschoenen gevonden,
met daarop bloedsporen. De
zooltjes van de gympen komen
overeen met het voetspoor dat
door de politie werd aangetrof-
fen.En niet in de laatste plaats:
ook het jachtgeweer van de ver
dachte zat onder het bloed.
Met DNA-methodes is aan
getoond dat dit bloed van Balf
oort is. Franke betwistte in zijn
pleidooi dan ook niet dat de
Voorschotenaar met het be
wuste geweer is doodgescho
ten. Daarmee staat echter niet
vast dat de Katwijker heeft ge
vuurd, betoogde de advocaat.
Over twee weken maakt het
gerechtshof bekend hoe het
over de zaak denkt. Cruciaal is
daarbij of de rechters de over
tuiging hebben dat de Katwijker
schuldig is aan de dood van
Balfoort. Bij de rechtbank ont
brak die overtuiging vorig jaar,
zodat vrijspraak volgde.
Voormalige bewoonster keert terag naar monumentaal Voorschotens gebouw
Geny Hamersma-Lautenbach in de voormalige zitkamer.
Foto: Hielco Kuipers
woude. 'Voor elk los paard, muildier
of ezel 7 l/2cent. Voor elk rund 5
cent'. „Het is leuk om dat te weten,
maar toen hing dat er echt niet."
Een steile trap leidt naar de tweede
verdieping, waar de meeste vertrek
ken zijn veranderd in werkkamers.
Volgens de ARBO-voorschriften met
moderne bureaus. Slechts één ka
mer is intact gelaten. „Dit was het
boudoir van mevrouw Charente. Als
mevrouw genoeg had van iedereen
ging ze hierheen om te handwerken
of om even bij te komen." Ook hier
zijn de wanden bedekt met gobelin,
het dikke wandtapijt waarmee zo
veel muren zijn behangen. „Daar
achter is het betingeld (latten waar
aan het tapijt is bevestigd, red.). Bij
ons hadden we dat ook. Je hoorde
vaak de muizen lopen. Heel grieze-
lig"
Een tweede steile trap voert de be
zoekers naar de zolder, die als op
slagruimte dient. „Het keukenmeisje
en het eerste en tweede kamermeisje
hadden hier kamers. De butler en de
werkster gingen gewoon naar huis."
Dochter Marianne overziet de nisjes
en hoekjes en kan maar één conclu
sie trekken: „Ma, hier heb je zeker
altijd leuk verstoppertje kunnen spe
len." Moeder Gerry kijkt haar ver
baasd aan: „Hier hadden we niets te
zoeken. We mochten hier niet eens
komen. Trouwens, we hadden mo
gelijkheden genoeg om te spelen. De
paardenstallen, het bos, de speeltuin
van de Grote Vink aan de overkant,
de boerderij van Breukink."
Het maakte het verblijf op het land
goed voor Gerry Hamersma tot een
'gouden jeugd'. Ze is dan ook blij dat
de provincie het Huis ter Wadding
dertig jaar geleden heeft gekocht,
waardoor allerlei 'onheil' kon wor
den afgewend. Zo waren er plannen
om op het landgoed een bungalow
park te laten verrijzen of om dwars
over het terrein de ontsluitingsweg
voor de wijk Stevenshof aan te leg
gen. Begin dit jaar werd bekend dat
de provincie erover denkt om van
Ter Wadding een opleidingscentrum
of ontvangstruimte te maken. Van
Vliet: „Tot 1 april 2002 blijft alles bij
het oude."
Tot groot genoegen van Gerry Ha
mersma: „Van mij mag dit nog veel
langer zo blijven. Ze'moeten er niet
aan gaan rommelen. Ik had vandaag
echt het gevoel dat ik weer eventjes
thuis was. Mocht ik nog eens terug
komen, dan wil ik graag datzelfde
gevoel hebben."
jTGEEST NANCY UBERT
in Jp* m nsen hebben al een
1 leven achter zich. Wij zijn
en hebben de toekomst."
die woorden verwerpt An-
letta van de Jongeren Poli-
e Partij (JPP) het voorstel
voor de oudere inwoners
Oegstgeest zitbanken in
•n op te hogen.
k raadzaal in het gemeente-
Is van Oegstgeest is vrijdag-
P,end in beslag genomen
de achtste-groepers van
Hofdijckschool. Zij nemen
|l aan de jongerenraad die
de gemeente voor het tweede
achtereenvolgende jaar heeft
georganiseerd.
Het gaat om het 'echie', want
er is 2.000 gulden te besteden.
Dit keer hebben Leefbaar
Oegstgeest, WD, CDA en PrO
niets in de melk te brokkelen.
Een nieuwe generatie politieke
partijen heeft zich aangediend.
Naast de volksvertegenwoordi
gers van JPP hebben leden van
Het Goede Doel (HGD), de Vier
Van 8 (W8) en Beter Oegst
geest (BO) in de raadszetels
plaatsgenomen. De publieke
tribune is overvol en in de loop
van de vergadering wordt van
het inspreekrecht veelvuldig
gebruik gemaakt.
Burgemeester Timmers
houdt de wind er goed onder.
Deze ochtend wordt immers
een serieuze beslissing geno
men. „Politiek is keuzes ma
ken", waarschuwt wethouder
Steens de jonge volksvertegen
woordigers nog.
Waar gaat de 2.000 gulden
heen? Wordt aan het eind van
de vergadering toch nog beslo
ten een aantal zitbanken te ver
hogen of worden twee skateat-
tributen in de speeltuin bij het
Rijnlands Lyceum geplaatst. De
jonge raadsleden kunnen ook
kiezen de Kindertelefoon fi
nancieel te steunen. Daarnaast
kan het geld gebruikt worden
als startkapitaal voor de aanleg
van een trapveld in het Hof-
brouckerpark of voor de aan
schaf van een kunstwerk.
Van alle 'raadsleden' weet
Sophie Timmers (inderdaad,
de dochter van de burgemees
ter) misschien wel het best hoe
zij politiek moet bedrijven. On
langs heeft ze in de klas nog
een spreekbeurt gehouden
over lokaal bestuur. Zij heeft
namens W8 dan ook een voor
stel ingediend: er moet een
kunstwerk komen in de buurt
van het nieuwe winkelcentrum
Lange Voort. „Een standbeeld
waar ouderen naar kunnen kij
ken en kinderen op kunnen
klimmen of vanaf kunnen glij
den", zegt Sophie. Sebastiaan
van BO vindt dat maar niks:
„Kleine kinderen vallen er vast
vanaf en dat is zielig voor de
oude mensen, want die moeten
naar al die ongelukken kijken."
Als zelfs de fractiegenoten van
Sophie even later een tegen
stem uitbrengen, is haar plan
compleet van tafel geveegd.
Vanuit het gemeentelijk ap
paraat zijn drie voorstellen in
gediend, waaronder het plan
van de zitbanken. Dat krijgt
geen enkele stem. Het tweede
gemeentelijke voorstel behelst
het plaatsen van twee curb bars
nabij het Rijnlands Lyceum.
Een curb bar is een soort stalen
stoeprand waar skaters en ska
teboarders over kunnen glij
den. HGD vindt dat te weinig
kinderen van dergelijke voor
zieningen gebruik maken en
BO moppert over de slechte lo
catiekeuze. Uiteindelijk haalt
ook dit voorstel de eindronde
niet. Het gemeentevoorstel om
de kindertelefoon te sponsoren
bereikt de eindstreep wel. Dat
is vooral te danken aan JPP.
Jongerenwethouder Steens is
enthousiast.
Voor het plaatsen van twee
voetbaldoelen in het Hofbrouc-
kerpark is 2.000 gulden niet ge
noeg, blijkt tijdens de discus
sies. Het geld kan wel als aan
betaling worden gezien voor de
aanschaf van de palen. De ver
dere financiële consequenties
worden dan op het bord van de
'volwassen' gemeenteraad ge
schoven. Hoewel dit plan de
leerlingen dus geen concreet
resultaat oplevert, haalt het ook
de beslissende eindronde.
Tijdens een schorsing wordt
het politieke vuur door ge
meentesecretaris Mauer stie
kem flink opgepord. Hij leert
de kinderen lobbyen. In de
hervatte vergadering probeert
JPP nog iets voor de Kindertele
foon te doen door te opperen
het geld over de twee overge
bleven voorstellen te verdelen.
Volgens wethouder Steens is
dat niet mogelijk, omdat 2000
gulden sowieso al te weinig is
voor een set doelpalen. „Laat
staan dat we het met de helft
moeten doen." Met elf stem
men voor, zes tegen en één
onthouding wint het plan voor
een trapveldje.
Gerry Hamersma-Lautenbach kan zich niet voorstellen dat iemand een gelukkiger jeugd heeft
gehad dan zij. „Ik had hier een gouden jeugd, wat heb ik genoten", zegt ze over Huis Ter
Wadding aan de Leidseweg-Noord in Voorschoten. De eerste zestien jaar van haar leven heeft
ze hier doorgebracht. Op verzoek van deze krant ging ze als 75-jarige terug naar haar oude
woonstek, om vast te stellen dat de tijd in dit monumentale gebouw heeft stilgestaan.
bouwd tot landhuis. Dat is ook het
jaartal dat in Romeinse cijfers op de
voorgevel aan de kant van de Leidse-
weg prijkt. Tot 1970 was het particu
lier bezit. Sindsdien gebruikt de pro
vincie het als kantoor voor de direc
tie economie en vervoer van het dis
trict west. Die afdeling houdt zich
onder meer bezig met gladheidsbe-
strijding en het beheer en onder
houd van provinciale wegen, rivie
ren en bruggen. „Niet alles zal zo
oud zijn."
In de zitkamer slikt ze die woorden
weer snel in. Oneerbiedige uitspra
ken passen niet bij zoveel historie.
„Kijk eens naar dat hoge plafond en
die schouw. Die engeltjes zijn toch
schitterend." Een mooie omgeving
dus om haar te vereeuwigen. „Ik op
de foto? Nee toch? Daar ben ik niet
zo geschikt voor. Moet u die maar
goed retoucheren."
Ze heeft zelf ook foto's meegeno
men. Gemaakt in 1923, toen haar va
der voor Moll van Charente ging
werken. „Hij was doctor in de che
mie, maar in die tijd werkte hij niet
meer." Haar dochter Marianne on
derbreekt haar: „Dat kun je toch niet
zomaar zeggen?" Gerry Hamersma
zit daar niet mee: „Dat geeft toch
niet? Het was toch zo. Die mensen
waren schatrijk. Multimiljonair. Mijn
vader verzorgde de auto's. Drie
stuks. Mevrouw had een Roosevelt -
auto. Mijnheer had een winter- en
zomerauto. Een dichte en een open
wagen dus, met alle luxe erop en er
aan. Mijn vader vervoerde hen, bij
voorbeeld als ze op vakantie gingen.
Naar Spanje, Zuid-Frankrijk of Zwit
serland. Mijn moeder mocht niet
mee. Natuurlijk niet. In die tijd
moest je echt je plaats weten. Mijn
vader was gewoon een van de twaalf
leden van het personeel. Naast de
vier tuinknechten, de tuinbaas, het
keukenmeisje, drie kamermeisjes,
een butler en een werkster."
Voor Gerry maakte het niets uit.Als
kind was het heerlijk, ook al moch
ten we niet alles. We mochten nooit
op de grasranden lopen. En niet
schreeuwen. Dat hoort immers niet
op een buitenplaats. We zijn streng
opgevoed. Daar ben ik trouwens al
tijd wel blij om geweest. Het is goed
als je van huis uit manieren worden
bijgebracht. En we moesten altijd
netjes gekleed zijn. Niet zo netjes als
mijnheer en mevrouw hoor. Die za
gen er vaak heel apart uit. Vooral als
hier diners werden gegeven. Dan
stonden we als kinderen uren te
wachten om al die gasten in hun
lange jurken en bijzondere kapsels te
zien."
Die beelden komen terug bij het
doorlopen van de zitkamer (nu de
kamer van het districtshoofd en ver
gaderzaal), de eetkamer en de salon
met kroonluchter. „Je houdt het
toch niet voor mogelijk dat alles ge
woon in dezelfde staat is gebleven."
Wim van Vliet, de pr-man van de
provincie, schudt haar enigszins
wakker. „Het lijkt erop alsof er niets
is veranderd, maar dat is niet hele
maal zo. Toen de provincie Huis Ter
Wadding in 1970 overnam, is bewust
alles in de oude staat hersteld. Het
pand had een aantal jaren leeg ge
staan en was behoorlijk verwaar
loosd. Er moest heel wat gebeuren
om het weer zijn achttiende-eeuwse
uiterlijk terug te geven. Neem alleen
maar deze ramen. Die waren groot,
terwijl er vroeger altijd van die kleine
ruitjes inzaten. Die zijn dus weer te
ruggekomen."
Niet alles is in de oude luister her
steld. In de keuken zijn alleen de
blinden, een kast en de plavuizen
nog authentiek. De provincie heeft
een bord opgehangen om ook dit
vertrek wat ouder te laten lijken: het
tarief van 'weggeld', voor het gebrui
ken van de Gemeeneweg te Hazers-
De vroegere salon, tegenwoordig in gebruik bij de provinciale districts-directie economie en vervoer. Foto: Hielco Kuipers
«provincie kocht Huis ter Wadding in 1970, voor 350.000 gulden.
oto: Hielco Kuipers
We mochten als kinderen bijvoor
beeld niet zomaar naar binnen gaan.
Ik ben hier wel eens geweest, maar
niet vaak. Onze plaats was in de
chauffeurswoning.
De chauffeurswoning, oftewel het
koetshuis, interesseert de al 29 jaar
in Noordwijk wonende Hamersma
niet zo. Het landhuis des te meer.
Dat statige pand heeft dan ook zo
veel uitstraling dat ze meteen weer
vol vuur over haar herinneringen
praat. „Het is toch schitterend dat ik
hier aanbelde en bedacht dat dit de
zelfde bel is die er ook in mijn tijd al
was."
Het is niet de enige band met het
verleden. Als ze de hal binnenstapt,
gaat haar hart open. Alsof ze terug is
in de jaren twintig en dertig van de
vorige eeuw. „Er is niets veranderd.
Zelfs de barsten zitten nog in de
marmeren vloer. De kast en het
bankje van toen staan er nog. De
lambrizering is ongewijzigd. Grappig
hè?"
Hoe oud alles is, weet ze niet. Het is
ook nergens vastgelegd. Het is alleen
bekend dat Huis Ter Wadding aan
vankelijk een boerderij was, die in
1687 is neergezet en in 1770 is ver-
i
AsserLjCHOTEN JAN PREENEN
UIDi
rrot
en W
-EIDE ïrwege haar wandeling door de
3431 hiedenis doet Gerry Hamersma
nburc teling een bekentenis. „Ik heb
n Hef fgd dat ik hier na mijn zestiende
t meer ben teruggeweest. Dat
4415 it niet Ongeveer tien jaar gele-
was ik hier ook al eens. Stilletjes,
«niemand het merkte. Aan het
van de tuinen ben ik over een
I gesprongen en heb ik hier ook
Ven rondgekeken. Nee, nietbin-
"•at mocht toch niet?"
egt het alsof ze een ernstige
jjjSf treding heeft begaan, terwijl het
gewoon open is voor publiek,
e contact had opgenomen met
ivincie, die het gebouw met
[oed in 1970 voor 350.000 gul-
teeft gekocht, had ze ongetwij-
ook toen al een kijkje in het huis
i en nemen. Ze was echter nog de
ebeha ?ewend dat ze met haar ouders
chauffeurswoning naast Huis
Wadding woonde. Dat was de
de «1 ode waarin haar vader particu-
ihuisK ihauffeur was van dr. Jacob Moll
Char ante, een van de vele bewo-
iski die het pand heeft gehad. „We
hten veel, maar veel ook niet.
