KPN moet personeel geruststellen
Fiscus laat jaar vakantie ongemoeid
Economie
yerknemer laat saaie kantine links liggen
Kantoor als meccanowerkje
Nederlandse vloot groeit
vijfde opeenvolgde jaar
Spaarvarken achter de wagen
-IRDAG 9 JUNI 2001
ïiaal plan
rond
Topman Smits stuurt alle werknemers brief na stortvloed van geruchten
iecht - FNV Bondgenoten
iet de directie van de Lu-
ibriek in Dordrecht een
ipe-aickoord bereikt over
iciaal plan voor de 230
lemers. De vestiging
in het voorjaar van 2002
jn. Haust in Barendrecht,
n9£ fabriek in Dordrecht wil
:men, heeft mogelijk
mensen nodig. Ook ver-
'n aantal medewerkers
;n vestiging in het Belgi-
erentals. In het sociaal
onder meer afgesproken
Ie personeelsleden van Lu
7ijle sluiting minimaal twee
irdige en passende ba-
ijgen aangeboden.
lord met
b«ne stroom
"wurg - Delta Nutsbedrij-
^5 Middelburg zegt ten op-
{van haar Nederlandse
De directie van KPN stuurt de 44.000 werknemers begin volgende week een brief
waarin bestuursvoorzitter Paul Smits de positie van het telecombedrijf uitlegt. De brief
dient om de werknemers gerust te stellen, nadat de afgelopen week een stortvloed van
berichten is losgebarsten, waarin volgens KPN bedrijf ten onrechte de indruk wordt
gewekt dat het concern er slecht voor staat.
Berichten over Kamerleden die
vragen hebben gesteld over een
'dreigend naderend faillisse
ment van KPN' zijn de aanlei
ding voor de brief, legt woord
voerder Oudshoorn uit. „Er is
de afgelopen dagen zoveel op
de werknemers afgekomen en
veel van die geruchten en be
richten zijn soms zo tegenstrij
dig en onzinnig dat we ons
kunnen voorstellen dat de
mensen even niet meer weten
hoe het nou echt zit. Een faillis
sement voor KPN, hoe halen ze
het in hun hoofd!"'
KPN is in een lastig parket
verzeild geraakt door onrust
over de torenhoge schuld van
56 miljard gulden. Nerveuze
beleggers hebben de koers de
afgelopen dagen met een derde
gedreven en over de afgelopen
twee weken zelfs met de helft.
Volgens de directie is de onrust
sterk overdreven. Ook volgens
gezaghebbende analisten is
KPN's schuldpositie niet uit
zichtloos, omdat KPN voldoen
de onderdelen bezit die te gelde
kunnen worden gemaakt en
met NTT Docomo een kapitaal
krachtige partner heeft.
KPN's marktpositie wordt
zelfs als sterk beoordeeld. In
Nederland is KPN marktleider,
in Duitsland en België nummer
drie. Door tijdige ingrepen in
de kosten door het manage
ment staat KPN er op belangrij
ke punten beter voor dan zijn
concurrenten en boekt per mo
biele klant een hoger resultaat
dan Vodafone/Libertel, France
Telecom/Orange en British Te
lecom.
Maandag hebben de bonden
rrenten, berekend naar
.taande klantenbestand,
ïtueel de meeste afne-
groene stroom bin-
ïaald te hebben. Met de
;lheid stroom uit wind
en biomassa beweert
le groene stroomklanten
procent te kunnen be-
Zo'n 37.200 van de
huishoudens, bijna een
die bij het Zeeuwse nuts-
"zijn aangesloten rea-
p positief op de half april
;erde campagne. Daarin
roene stroom aangebo-
ir dezelfde prijs als ge-
stroom.
boalheffing
Europees
burg - Er komt geeuver-
Europese afvalheffing
verwerking van afge-
RFtelevisies, computers en
~>0, sten. Fabrikanten krijgen
01 verplichting om oude
inische apparatuur te
";en. Deze apparatuur
lan door de consument
keiiers of gemeentelijke
zijn ingeleverd. Daar-
jebben de Europese mi-
listers in Luxemburg
nstemming bereikt. Het
andse systeem van afval -
en op een deel van de
:ten, zoals televisies en
apparaten, mag wel blij-
a ojstaan. Lidstaten moeten
producenten of impor-
igelingen laten uitwer-
laronder kan dus een
leringsbijdrage vallen.
ME mtwoordelijkheid voor
Nf king komt bij de produ-
:ELzolang zij oude appara-
3 J aar op milieuvriendelijke
Bcyclen.
ZWIJNDRECHT - Bouwcombinatie Grootint-De Verademing werkt in een grote hal aan
het nieuwe hoofdkantoor van de transportonderneming Mammoet. Dat wordt als een
grootschalig meccanowerkje in elkaar geschroefd om uiteindelijk per schip naar de bouw
plaats in Schiedam te worden gebracht. Het gebouw dat al De Bolder is gedoopt krijgt de
vorm van een meerpaal met tien verdiepingen. Foto: ANP/Ton Borsboom
>AM SYLVIA MARMELSTEIN
i< lerwetse, vaak sombere
0. ikantine verdwijnt. De
andse werknemer is ver-
raakt door de bloeien-
(S(£iomie en wil lunchen in
5E^itine die minstens kan
aan het grand café dat
a ijn vrije tijd bezoekt. Veel
l_el eelsrestaurants zijn
lir i begonnen aan een me-
44|ose. „We willen goed
:1 keuze en gezelligheid
- zegt Willem Hollan-
07 ecteur van cateringbe-
(mpass Group,
irijf is met 1.500 restau-
Ji.000 werknemers, een
^van 750 miljoen gulden
-looo mensen die er dage-
op a maaltijd nuttigen,
07 eider op het gebied van
eelskantines. Sinds vijf
en is het bedrijf druk be-
alle Compass-perso-
intines om te bouwen
aantrekkelijker plek om
hen. Een operatie die
tot drie jaar in beslag
nen.
De verbouwingen zijn noodza
kelijk omdat concurrenten op
de loer liggen. En omdat de
werknemer het personeelsres-
taurant ander links laat liggen.
Hollander: „Heeft de klant al
leen maar de keus tussen een
witte en een bruine boterham
met kaas? Dan neemt hij net zo
lief een broodtrommeltje mee
van huis. Of hij haalt een Itali
aans belegde ciabatta bij de
broodjeszaak om de hoek.''
Ook benzinestations ontpop
pen zich als concurrent van
personeelskantines. „Ze heb
ben vaak een flink assortiment
sandwiches en salades."
Sfeer is belangrijk voor de nieu
we personeelsrestaurants.
„Werknemers zijn een beetje
verwend geraakt door de gun
stige economie. In hun vrije tijd
gaan ze steeds vaker uit eten in
grand cafés die sfeervol zijn in
gericht én toch niet al te duur.
De werknemer vergelijkt zijn
personeelsrestaurant daar nu
mee. Hij wil daar ook in een ge
zellige omgeving voor niet al te
veel geld kunnen eten."
Niet dat de huidige personeels
kantines binnenkort allemaal
zijn omgetoverd tot ware grand
cafés. „Want hoe groter de ver
andering, hoe meer de op
drachtgever (het bedrijf dat het
cateringbedrijf inhuurt, red.)
daarvoor moet betalen. En niet
ieder bedrijf wil dat", zegt Hol
lander. Compass probeert het
op een andere manier. Door
een aantal kleine veranderingen
door te voeren in personeels
kantines kunnen we ze al veel
aantrekkelijker maken. Dat kost
geen cent extra."
Compass neemt momenteel al
le personeelsrestaurants onder
de loep. „Zo ontdekken we dat
bepaalde hoekjes nooit worden
bezocht omdat de producten
op een onlogische plek staan.
Dat er bijvoorbeeld wel harin
gen liggen, maar dat de uitjes
en de witte broodjes niet in de
buurt zijn. Of kopen klanten
sommige producten nooit om
dat er geen bordje bij staat met
wat erin zit. En dat de fris
drankautomaat nooit wordt be
nut omdat er alleen te grote be
kers van een halve liter naast
staan", somt manager Eric
Maurits op, die de verandering
van de restaurants leidt.
Ook wil Compass meer aan
dacht besteden aan het assorti
ment. „Vaak is het in een per
soneelsrestaurant een gewoon
te geworden om iedere week
dezelfde producten in te kopen.
Maar ze kunnen ook één dag in
de week verschillende soorten
broodjes aanbieden of naast de
standaard tomatensoep een an
dere soep maken", zegt Mau
rits. Daarnaast worden de res
taurants opgefleurd met allerlei
decoraties op de tafels of aan
de muren.
De operatie moet niet alleen te
vreden eters opleveren, maar
ook tevreden opdrachtgevers.
„Soms willen bedrijven de me
nukeuze van hun werknemers
sturen. Als een bedrijf bijvoor
beeld wil dat de werknemers
minder snacks eten, stellen we
de frituurafdeling wat verdekt
op. Door bijvoorbeeld eerst de
gezondere producten aan te
bieden. Maar de snacks moeten
In de rij voor de kassa van de kantine. Volgens cateraar Compass kan
het bedrijfsrestaurant met weinig middelen aantrekkelijker worden ge
maakt. Foto: GPD/Roland de Bruin
wel blijven bestaan. Anders
wordt de klant weer ontevreden
omdat hij geen keuze heeft."
In bedrijven waar Compass de
afgelopen maanden met de
nieuwe indeling heeft geëxperi
menteerd, is de proef goed be
vallen. Ook Compass kan tevre
den zijn. In de proeffestaurants
geeft de werknemer per lunch
gemiddeld een dubbeltje meer
uit. In plaats van vier gulden
besteedt hij vier gulden en een
dubbeltje. Maurits: „Dat lijkt
niks. Maar met 280.000 lun
chende klanten per dag bete
kent dat een omzetverbetering
van 6,4 miljoen gulden per
jaar."
1 ^nemer bepaalt wanneer hij zijn vakantie
IWnt Dat is geen strijdpunt van een lastige
H d maar de uitleg van de wettelijke regels
(werkgeversorganisatie VNO-NCWzelf.
verkgever zeggenschap wil houden over
)hei stip van de vakantie, dan moet hij dat na-
te lijk in de CAO of bij het aangaan van de
overeenkomst regelen.
300 indermeer van belang bij collectieve va-
wel Als de vakantieplanning niet vooraf is ge-
der kan alleen van de wensen van de werkne-
>rden afgeweken wanneer er 'gewichtige
n' zijn die zich daartegen verzetten. Dat
sU geval zijn bij ernstige verstoring van de
licht ivoering. Bijvoorbeeld wanneer een klein
zou moeten sluiten omdat de cruciale
- mer die vrij wil hebben niet kan worden
'en.
tantiegeld en de vakantiedagen waarvoor
rjj niers begin vorige eeuw langdurig hebben
- en, worden als een kostbaar goed be-
Sinds 1 februari van dit jaar is in het
lijk Wetboek de verjaringstermijn voor het
en van vakantiedagen verlengd van twee
f jaar. Dat wil zeggen dat pas vijfjaar na
het kalenderjaar waarin de dagen zijn
Kanh
verdiend, het recht om deze dagen op te nemen,
is verjaard. De dagen die dit jaar op de vakantie-
kaart worden bijgeschreven, mogen
dus op zijn vroegst op 1 januari 2007
worden weggestreept.
Voordeel is ook dat de werknemer op
die manier meer dagen kan sparen
om er zo een langere tijd tussenuit te
gaan. Volgens de nieuwe belastingre
gels mag er voor vijftig weken - bijna
een heel jaar! - vakantiedagen wor
den gespaard. Bij een volledige werk
week zijn dat er dus 250. Als er meer
dagen op de vakantiekaart staan,
moet de werkgever belasting inhou
den over het tegoed aan vakantieda
gen. De dagen die per 31 december
vorig jaar waren opgebouwd, laat de
fiscus ongemoeid. Die tijd kan bo
venop die 250 dagen komen. Dat zijn
de niet-gebruikte dagen van 1999 en
2000.
Sinds februari van dit jaar is het voor
werkgevers gemakkelijker geworden om vakan
tiedagen af te kopen. Zeg maar in geld uit te be
talen. Alle bovenwettelijke vakantiedagen mogen
EIGEN
BEURS
Jos van Rijsingen
worden afgekocht. 'Bovenwettelijk dagen' zijn de
dagen uit het lopende jaar die boven het mini
mum aantal van 20 (bij volledige
werkweek) uitkomen en alle dagen
uit voorgaande jaren die niet zijn op
genomen. Een niet opgenomen va
kantiedag die dit jaar onder het wet
telijk regime valt, is volgend jaar bo
venwettelijk geworden en mag dan
alsnog worden uitbetaald.
Afkopen kan alleen met instemming
van beide partijen. Een en ander
moet schriftelijk worden vastgelegd.
Als de bovenwettelijke vakantieda
gen in de CAO zijn vastgelegd, mo
gen die komende drie jaar niet zo
maar worden afgekocht. Dat mag al
leen indien de CAO dat toestaat. Die
overgangsregeling is gemaakt om
vakbonden en werkgevers de tijd te
geven in de CAO nieuwe afspraken te
maken over de afkoop van deze da
gen.
Wanneer een werknemer tijdens zijn vakantie
ziek wordt en dat tijdig meldt, worden de ziekte
dagen in beginsel niet als vakantiedagen afge
boekt. In de CAO of bij indiensttreding kan
schriftelijk worden vastgelegd dat de eerste ziek
tedagen wel van het vakantietegoed worden afge
trokken. Maar dat mag nooit gebeuren met de
vakantiedagen waar de werknemer wettelijk mi
nimaal recht op heeft. Die houdt hij gewoon.
Het opbouwen van vakantiedagen bij ziekte is
weer een ander verhaal. Een vrouw die met
zwangerschaps- en bevallingsverlof gaat, bouwt
over die tijd gewoon vakantiedagen op. Bij ziekte
is dat maar gedurende zes maanden het geval.
Duurt de ziekte langer dan zes maanden, dan
stopt de opbouw van vakantiedagen. Officieel is
het zo dat zes maanden wordt teruggekeken. Als
iemand na langdurige ziekte weer gaat werken,
heeft hij recht op vakantieopbouw gedurende de
laatste zes maanden. Een werknemer die op ba
sis van arbeidstherapie weer aan de slag gaat - te
genwoordig een veel voorkomend verschijnsel -
geldt officieel als ziek. Dus iemand die een half
jaar ziek thuis zat en daarna drie maanden ar-
beidstherapeutisch heeft gewerkt, krijgt over de
eerste drie ziektemaanden geen vakantiedagen.
Behalve natuurlijk wanneer de werkgever zich
soepel opstelt.
een regulier overleg met de di
rectie van KPN, waarin ook de
situatie van het personeel aan
de orde komt. De bonden wil
len uitleg van de directie over
de toekomst van het bedrijf.
Volgens Peter Wiechmann van
Abvakabo FNV neemt de be
zorgdheid onder werknemers
toe. „Ik krijg zo nu en dan tele
foontjes van werknemers die
vragen hoe het zit." Toch moet
de bezorgdheid ook weer niet
overdreven worden, meent de
bestuurder. „Er bellen meer
journalisten dan werknemers."
Volgens Caroline Sarolea,
voorzitter van de Centrale on
dernemingsraad, heerst er geen
onrust binnen het bedrijf, maar
maken werknemers zich wel
zorgen. „Er wordt over gespro
ken, sommige mensen maken
zich zorgen over de toekomst.
Toch gaat het niet echt slecht
met KPN." Volgens haar is het
wachten op verdere informatie
van de directie.
KVNR. Landen als Duitsland,
Engeland en Denemarken zijn
een inhaalslag begonnen. Ver
der is door de belastingherzie
ning het investeren in de
scheepsbouw minder aantrek
kelijk geworden. „De staatsse
cretaris heeft beloofd met een
alternatief te komen. Daar
wachten wij nog op."
De vereniging van scheepsei
genaren pleit andermaal voor
het loslaten van de nationali-
teitseis voor kapiteins op sche
pen die onder de Nederlandse
vlag varen. „Wij hebben in Ne
derland niet genoeg mensen
om de schepen te bemannen.
Wij hebben er alles aan gedaan
om de instroom te bevorderen
en de uitstroom tegen te gaan,
maar dat houdt ergens op", al
dus Van Agtmaal. Om het overi
ge personeelstekort op te lossen
kijkt de redersvereniging even
eens buiten de landsgrenzen.
Het gaat daarbij niet alleen om
de Filipijnen, maar vooral ook
om Oost Europese landen zoals
Rusland en Polen, met een rijke
scheepvaarttraditie.
Voor het vijfde achtereenvol
gende jaar is de Nederlandse
vloot gegroeid. Op 1 januari van
dit jaar stonden 755 zeesche
pen in het Nederlandse register
ingeschreven. Dat heeft de Ko
ninklijke Vereniging van Neder
landse Reders (KVNR) gisteren
bekendgemaakt.
De redersvereniging tekent
hierbij onmiddellijk aan dat de
groei van het aantal schepen
dat onder de Nederlandse vlag
vaart, afneemt. Het aantal in
Nederland geregistreerde sche
pen nam vergeleken met het
jaar 2000 toe met 34. In de jaren
vanaf 1996 steeg dat aantal met
gemiddeld 50 schepen per jaar.
Het Nederlandse zeescheep-
vaartbeleid dat in 1996 is inge
voerd heeft hiermee zijn vruch
ten afgeworpen. Door nieuwe
regels werd het fiscaal aantrek
kelijker schepen te bouwen en
te varen.
„Maar andere Europese lan
den kopiëren dat beleid nu",
zegt P. van Agtmaal van de
ECONOMIE WIJZER
Draagt het nieuwe belasting
stelsel bij aan de aanhoudende
malaise op de beurs? Je zou het
voorzichtig gaan denken als je
de jongste cijfers ziet over het
Nederlandse spaargedrag die
het CBS deze week openbaar
maakte. Ons spaarvarken wordt
flink vetgemest. In de eerste
vier maanden van dit jaar stop
ten we met z'n allen 17,5 mil
jard gulden in de gleuf - twee
keer zoveel als in heel 2000. In
totaal hebben we nu een dikke
315 miljard gulden aan spaar
geld.
Het zou leuk zijn te weten waar
al dat geld vandaan komt, maar
jammer genoeg hangt er geen
kaartje aan. Een deel zal onge
twijfeld bestaan uit bescheiden
voorraden zwart geld die buiten
de inkomstenbelasting moesten
blijven. Het nieuwe belasting
systeem biedt inderdaad die
mogelijkheid. Bovendien geeft
het spaartegoeden
een ultrazachte be
handeling. Nu de
overstap naar de
euro duidelijk in
zicht komt, is de
tijd blijkbaar rijp
om de poet uit de
matras te halen.
Het CBS komt met
een paar andere
verklaringen. Zo
zou de kooplust
zijn bekoeld door
het hogere BTW-tarief, waar
door er meer spaargeld over
blijft. Ook groeiende onzeker
heid over de economie zou de
spaarzin bevorderen.
De vierde verklaring spreekt het
meest aan: de gewichten tussen
sparen en beleggen zijn verhan
gen. Vermeends nieuwe fiscale
stelsel heeft sparen namelijk
een krachtige impuls gegeven.
Voorheen was koerswinst op
beleggen helemaal belasting
vrij, terwijl rente op spaargeld
tot het inkomen werd berekend
en progressief belast. Een 'rijke'
spaarder die onder het toptarief
van de inkomstenbelasting viel,
betaalde tot zestig procent over
zijn rente-inkomsten. Er was
wel een vrije voet maar die be
perkte zich tot duizend gulden.
De huidige vrije voet voor ren
te-inkomsten is ruim anderhalf
keer zo hoog.
Vergeleken bij beleggen in aan
delen was sparen dus onaan
trekkelijk. Nu ligt het omge
keerd. In het huidige beurskli-
maat wordt het sparen bevoor
deeld. Vermeend heeft immers
dat eigenaardige 'fictieve ren
dement' bedacht, waarbij de
fiscus ervan uitgaat dat de be
legger of de spaarder hoe dan
ook vier procent rendement
haalt - dat vervolgens met der
tig procent wordt belast. In de
praktijk komt dit neer op een
heffing van 1,2 procent op de
inleg, ongeacht of er nu wel of
geen sprake is van rendement.
Als het rendement nul is, moet
toch 1,2 procent worden afge-
PAULINE
VAN DE VEN
Econome
en publiciste
dragen. De belegger teert dan
dus in op zijn of haar vermo
gen. Hoewel het lijkt alsof spa
ren en beleggen gelijk worden
behandeld - het tarief is immers
gelijk - is dat in de praktijk niet
het geval. Het punt is natuurlijk
dat de spaarder in principe een
vast rendement heeft en weinig
moeite zal hebben die 1,2 pro
cent belasting te betalen en nog
een kleinigheid over te houden
ook. Maar voor beleggers geldt
die zekerheid niet. De fiscus
houdt geen rekening meer met
het hogere risico voor de beleg
ger. De koerswinst op aandelen
kan nul zijn of zelfs negatief.
Dit komt in het huidige beurs-
klimaat regelmatig voor. Even
goed moet zo iemand doodleuk
belasting betalen alsof er een
positief rendement van vier
procent werd behaald.
De vraag komt op of Ver
meends nieuwe belastingstelsel
mensen ertoe aan
zet op grote schaal
beleggingen om te
zetten in spaarte
goeden. Dan zou
de fiscus in feite
verantwoordelijk
zijn voor het inzak
ken van de beurs.
De terugval van de
AEX begon vorig
najaar. In het voor
jaar trad een mager
herstel op. Een ru
we vergelijking met maatgeven
de internationale beursindexen
leert echter, dat koersdalingen
vanaf het najaar 2000 vrij alge
meen zijn. Hetzelfde geldt voor
het ondermaatse herstel sinds
dit voorjaar. De FTSE-100, de
Stoxx-50, de Dow Jones en de
Nasdaq vertonen in grote lijnen
allemaal hetzelfde beeld. Alleen
laat de Dow Jones sinds maart-
april een krachtiger herstel zien
dan de andere koersgemiddel-
den. Het is waarschijnlijk dat de
fiscus het Nederlandse gekwak-
kel een graadje erger heeft ge
maakt dan nodig was, maar de
diepere oorzaak moet toch op
het internationale plfji worden
gezocht. Dat neemt met weg
dat het verkeerd is voor de bin
nenlandse economie als de
overheid sparen aantrekkelijker
maakt dan beleggen. Een ge
zond beursklimaat is vitaal voor
de financiering van bedrijven.
Zonder dat kunnen ze geen risi
codragend kapitaal aantrekken.
Hoe kwetsbaar een bedrijfsle
ven is dat op geleend geld moet
draaien, hebben we in het ver
leden kunnen zien. Op de kee
per beschouwd heeft Vermeend
de zekerheid voor de fiscus ver
groot ten koste van de zeker
heid van bedrijven. Dat getuigt
niet van veel respect voor het
economisch proces. Niet de
overheid maar het bedrijfsleven
is de motor van de economie.
Een verstandige overheid spant
een paard voor de wagen en
niet een spaarvarken erachter.
