Minister verwerpt kritiek
op preventief ruimen vee
Verspilling en vriendjespolitiek
achtervolgen minister De Grave
Staatsbosbeheer en ANWB
betalen mee aan nieuw bos
Binnenland
Verandering klimaat
verwart trekvogels
lllonvaart is
er toegestaan
0 G komt op
jr onderwijs
Ie man
e Schie
rvaller snel
er vrij
ip brengt
es Lollypop
vr thuis
41
Scholieren lezen veel ondertitels
'Uitbreiding van intensive
care is laks aangepakt'
Actieve rol
consulent
bij zelfmoord
Koningin 'waterproof bij vlootschouw
Een 58-jarige 'zelfmoordconsu
lent' uit Groningen speelde een
veel actievere rol bij de dood
van een 81-jarige vrouw uit die
stad dan tot nu toe bekend was.
De bijstand van de consulent
zou er uit bestaan hebben dat
de man ook actief handelingen
heeft verricht die leidden tot de
dood van de vrouw. Om die re
den verdenkt het openbaar mi
nisterie (OM) de man van
moord op verzoek. Op verzoek
van het OM wordt binnenkort
een reconstructie gehouden om
de ware toedracht te achterha
len.
De rechter commissaris heeft
het voorarrest van de man deze
week met dertig dagen ver
lengd. Zijn advocaten, de ge
broeders Anker uit Leeuwar
den, waren verbaasd over deze
'harde aanpak' van de verdach
te. De politie had echter grote
twijfel over de zelfdoding. Die
twijfel is gebaseerd op het feit
dat de 81-jarige vrouw als ge
volg van een hersentumor deels
verlamd was. Zij zou daardoor
nooit zelfstandig handelingen
kunnen hebben verricht die de
dood tot gevolg had.
De bewuste consulent is ver
bonden aan de stichting De
Einder Noord in Nieuw-Ariner-
veen. Deze stichting geeft infor
matie en adviezen aan mensen
die een einde aan hun leven
willen maken. Hulp bij zelfdo
ding in de vorm van het ver
strekken van adviezen is straf
baar, maar wordt aanzienlijk
minder zwaar bestraft (maxi
maal drie jaar) dan iemand do
den op verzoek (maximaal
twaalf jaar).
Wat ontvangt
een hoofd
verpleegkundige?
(36 uur, max. salaris)
A 5.988,- bruto p/mnd
B ƒ6.341,- brutO p/mnd
Q C 7.718,- bruto p/mnd
HO u3SJ3A36)pwpoq%s,|3U! 8tt'L10
De zorg verdient het!
Bewindsman wacht spannend debat over uitgaven Eritrea
Voor miljoenen guldens goederen bestel
len die niet of nauwelijks bruikbaar zijn.
Spullen kopen die al in huis zijn. Geld ver
spillen is nooit slim. Zeker niet voor een
minister die aan de Tweede kamer moet
verkopen dat een project dubbel zo veel
kost als geschat.
Daarom kan een uitgave van ruim zestien
miljoen gulden aan goederen voor de VN-
missie in Eritrea politiek spannend wor
den voor defensieminister De Grave. Want
de doorTransmo Special Products gele
verde bergingskranen, trekkers en vierton-
ners met water- en brandstoftanks zijn in
Eritrea niet te gebruiken. Andere aange
schafte goederen waren overbodig; die la
gen bij de landmacht nog in de voorraad
kast.
De eigen accountants van Defensie wagen
zich in een rapport over deze defensieor
der af waarom de Koninklijke Marine de
bestelling eigenlijk bij Transmo heeft ge
plaatst. Het Moerdijkse bedrijf heeft geen
goede financiële positie, stellen de ac
countants. Bovendien handelt het in con
tainers. Dus moest het bij derden aan
kloppen om het bestelde materieel te kun
nen leveren.
Een stichting van oud-militairen heeft de
marine gewezen op Transmo als potentië
le leverancier, zo achterhaalden de ac
countants. En een van de commissarissen
van het bedrijf is een gewezen topmilitair,
luitenant-generaal b.d. Van Kappen. De
verdenking van vriendjespolitiek ligt bij
deze order op de loer, meent de D66-frac-
tie. Maar staatssecretaris Van Hoof van
defensie ontkende dit weekeinde dat Van
Kappen zich met deze order heeft be
moeid.
De fracties in de Tweede Kamer willen nu
van De Grave weten hoe de gunning van
de order precies is verlopen. Na de val van
Srebrenica in 1994, waar Nederlandse VN-
soldaten met te lichte wapens waren ge
stationeerd, is de chef defensiestaf verant
woordelijk voor de coördinatie van de vr e
desmissies. Van deze strakke aansturing
lijkt weinig terecht te zijn gekomen, oor
deelt WD-Kamerlid Theo van den Doel.
De pijlen van de Kamer dienen zich echter
niet op de opperbevelhebber te richten
maar op de politiek verantwoordelijke,
vinden andere fracties. En dat is WD-mi-
nister De Grave. Bij zijn aantreden beloof
de hij ervoor te zorgen dat de krijgsmacht
delen elkaar niet meer zouden beconcur
reren zoals vanouds maar zouden samen
werken. Dat is hem niet gelukt, vinden de
fracties van D66, PvdA en CDA, zolang het
ene legeronderdeel goederen in de kast
heeft staan, die het andere op eigen houtje
aanschaft.
Waar De Grave ook een goed antwoord op
zal moeten hebben, is de vraag waarom
hij de Kamer vorig jaar niet direct infor
meerde dat de VN-missie in Eritrea duur
der uit zou vallen dan de zeventig miljoen
gulden die er voor stond. In november,
voordat de mariniers naar Eritrea vertrok
ken, was dat op zijn ministerie al bekend.
De Kamer kreeg dit pas later te horen,
toen de VN'ers er al zaten. Niet of onvolle
dig informeren van het parlement is een
politieke doodzonde waarvoor een minis
ter naar huis kan worden gestuurd.
De Grave krijgt het nu voor de tweede keer
binnen korte tijd moeilijk in de Kamer.
Eind april overleefde hij een motie van
wantrouwen van de oppositie in het debat
over de vuurwerkramp in Enschede, mede
omdat de rest van het kabinet zei: 'Hij weg
dan wij ook'.
Nu vinden ook paarse partijen dat de mi
nister de zaken heeft laten sloffen. Hij had
zijn belofte moeten nakomen om de
schotten binnen defensie te slechten en
de Kamer op tijd moeten informeren. Hij
moet dat dit keer in zijn eentje in de Ka
mer gaan uitleggen, zonder de geruststel
lende aanwezigheid van andere ministers.
ANWB en Staatsbosbeheer gaan meebetalen
aan de aanleg van nieuwe bossen. Op die ma
nier willen zij de kooldioxide (C02) uitstoot van
hun bedrijfswagens compenseren. Kooldioxide
tast het klimaat aan. Bomen nemen kooldioxide
op en verminderen daardoor de negatieve ge
volgen voor het klimaat.
ANWB en Staatsbosbeheer betalen een bij
drage aan het Nationaal Groenfonds. Dat sluit
contracten met boseigenaren, die nieuwe bos
sen aanleggen die zij tenminste vijftig jaar
duurzaam beheren. De donoren krijgen hier
boscertificaten voor terug. Een boscertificaat
kost dertig euro en compenseert een ton kool
dioxide. Boseigenaren ontvangen eenmalig
10.000 tot 15.000 gulden per hectare.
Staatssecretaris Faber (natuurbeheer) gaf gis
teren met ANWB-directeur Van Woerkom en
waarnemend directeur Van Heijst van Staats
bosbeheer het startsein voor het nieuwe sys
teem. Faber is zeer enthousiast over de nieuwe
manier voor organisaties om iets te doen aan de
uitstoot van kooldioxide. Nieuwe bossen zijn
bovendien goed voor flora en fauna, en ook
voor recreatie.
Faber hoopt dat andere organisaties en be
drijven volgen. Particulieren kunnen wat haar
betreft de uitstoot van hun auto afkopen, maar
dan wel via een organisatie als de ANWB.
De ANWB heeft 200.000 gulden gestort. Dat
compenseert volgens Van Woerkom de uitstoot
voor 20 miljoen autokilometers. Staatsbosbe
heer betaalt 75.000 gulden om de vervuiling van
450 auto's te compenseren.
De ministeries van landbouw, VROM en eco
nomische zaken hebben 25 miljoen gulden
startkapitaal in het Groenfonds gestort. Om de
aanschaf van boscertificaten te stimuleren, wil
de overheid de helft van de aanschafprijs beta
len. Brussel moet hier nog wel mee instemmen.
In hoeverre Nederland de reducties die aan
nieuwe bossen zijn te danken, mag aftrekken
van zijn internationale verplichting om minder
kooldioxide uit te stoten, is nog onduidelijk.
Over het gebruik van natuurlijke 'C02-eters' zo
als bossen, wordt nog volop geredetwist.
LjDERDAG 17 MEI 2001
ANP Algemeen Nederlands Persbureau GPD Geassocieerde Pers Diensten
lEN - Ballonvaarders mo-
:er de lucht in. Alleen het
jim boven mkz-gebieden
/erboden. Dat hebben de
Jijke Nederlandse Ver-
igvoor Luchtvaart (KNV-
de Professionele Ballon-
Nederland besloten,
maart adviseerde de KN-
Jonvaarders dringend
grond te blijven om ver-
iingvan het mkz- virus via
jallonnen te voorkomen,
m ballon op het terrein
jen besmette boerderij zou
ifDfen, zou zowel de mand als
e! rolgauto het virus naar een
ire plaats kunnen over-
igen. Volgens de vereniging
et advies niet uit te varen
talie Nederlandse ballon-
Iers opgevolgd.
i
1
HAAG - De Vereniging van
J2J irlandse Gemeenten (VNG)
zich het lot aangetrokken
Ivj icht plaatsen die hun bud-
\h oor het bestrijden van on-
ijsachterstanden met de
hebben zien slinken. De
heeft namens de platte-
gemeenten deze maand
jesprek met het ministerie
inderwijs. De gemeenten
j|j iet slachtoffer van de nieu-
s kostiging voor de aanpak
nderwijsachterstanden,
*hun specifieke geval
t uitpakt.
ERDAM - Voorbijgangers
len gisteren het lichaam
iden van een dode man in
atervan Schie langs de
echtskade in Rotterdam,
ns de politie moet het lijk
iele weken in het water
in gelegen. Het is niet dui-
ofde man het slachtoffer
rorden van een misdrijf of
latuurlijke dood is gesto-
)ok is nog niets bekend
Ie identiteit.
ERDAM - Door een mis-
ind is een 40-jarige over-
uitVlaardingen na twee
weer vrijgelaten. De man,
nd jaren tachtig in En-
Ie twee gewapende over-
en twee autodiefstallen
de, werd snel op vrije voe-
steld omdat de politie
te niet over het dossier
leschikken. Het dossier
:hter wel aanwezig. De
bekende onlangs bij de
Rotterdam-Rijnmond
de overvallen had ge-
L Hij had wroeging over
riminele verleden. Maar
fam al na twee uur vrij.
Moontje naar Enschede
de Rotterdamse politie
papieren over de over-
er niet meer zouden zijn.
eek echter een misver-
De politie Twente neemt
ik over en de dader wordt
gd.
ids: ipop rende als een streep
de hond en begon direct
laiif s te geven. Ze ligt nu snor-
agsjonder de bank." De fami-
Hont uit Almere kan haar
:i Bj niet op. Na 9,5 maand is
oes terug.
de Hont kreeg dinsdag
lefoontje uit het dierena-
Irailo in Hilversum. Het
553 van het 'zwervertje' was
in chip achterhaald. „Het
6W was gevonden in Mui-
83|0! 'tg- Daar gebruikten ze
ianapparaat uit de dieren-
,96'!l dance, maar die kon niets
110,1 n, Lollypop is toen over-
ht naar het asiel in Hil-
i. Daar werd via hun ap-
de chip wel aangetroffen
iden ze ons adres achter-
waama wij werden ge-
Dat het scannen in Mui-
rg mislukte is volgens De
niet vreemd. „De chip
ndertijd in de hals aange-
maar was afgezakt naar
lotje."
2,5-jaar oude dier was
negen maanden geleden
'is uitgevlucht. „Wij had-
nen logeerpoezen in huis.
gen elkaar waarschijnlijk
vant Lollypop was ineens
enen en een week later
nat zusje Lolita weg. Die
nvens nog steeds niet ge-
eerd."
Honts negenjarige doch-
lith is helemaal dolgeluk-
'lypop hadden ze al als
'es. „Aangezien moeder-
ft niet was, zijn de twee
niet de fles grootge-
Als zo'n dier weg is,
,atje erg aan."
rtOlS IAlo£PT tfe t^poar
Sommige trekvogels kunnen
zich onvoldoende aanpassen
aan de huidige klimaatsveran
deringen in Nederland. Ze we
ten niet dat het voorjaar de laat
ste twintig jaar warmer is ge
worden en eerder begint. Een
deel van de trekvogels keert
daarom te laat terug uit hun
Afrikaanse overwinteringsge-
bied en mist het overschot aan
rupsen en andere vliegende in
secten.
Dit stellen de ecologen Chris-
tiaan Both (Rijksuniversiteit
Groningen) en Marcel Visser
(Nederlands Instituut voor
Oecologisch Onderzoek NIOO)
in het tijdschrift Nature. Vlie
genvangers bijvoorbeeld kun
nen volgens Visser alleen jongen
grootbrengen wanneer er veel
insecten zijn. Ze moeten eerder
broeden om voordeel te heb
ben van de insectenpiek in het
vroege voorjaar. Maar uit gege
vens van de vogelwerkgroep
Arnhem blijkt dat de zwart-wit-
te trekvogels niet eerder terug
komen uit hun overwinterings-
gebied. Ze moeten zich haasten
om de piek van rupsen en an
dere vliegende insecten mee te
kunnen pikken. Een aanzienlijk
deel van de dieren komt te laat
voor een optimale maaltijd.
Wat de trekvogel opbreekt, is
dat in het overwinteringsgebied
niks verandert. Als de dagen
daar lang genoeg worden, gaan
de vogels op reis. Pas bij aan
komst in het ver weg gelegen
broedgebied blijkt de lente daar
al begonnen.
De jeugd leest niet, is een be
kend oordeel. Maar uit een on
derzoek van Krant in de Klas
blijkt dat dat wel meevalt.
Want aan de ondertitels op de
televisie, schoolboeken en in
ternetteksten besteden basis
scholieren steeds meer vrije
tijd. Toch gauw dik twee uur
per dag.
De Stichting Krant in de
Klas, de educatieve organisatie
van de Nederlandse dagbla
den, stelt zich ten doel het le
zen te bevorderen. Dat lukt
wel, maar dan gaat het meestal
niet om boeken maar om inter
netteksten. Een kwart van de
basisscholieren (23 procent)
wordt door de ouders gestimu
leerd tot lezen. De basisscholier
zelf of zijn school vormen een
bijna even sterke stimulans.
In de krant is sport het inte
ressantste onderwerp. Daarna
volgen bekende of beroemde
mensen, oorlog en dieren. Als
ze een boek lezen, letten ze
eerst op de titel of de korte in
houd op de omslag. De dikte en
of er plaatjes in staan, is van
ondergeschikt belang.
IC-bedden voor pasgeborenen
moet worden verdubbeld. Het
college bouw ziekenhuisvoor
zieningen vindt dat er in 2005
zeker 120 extra bedden moeten
Minister Borst van volksge
zondheid heeft veel te weinig
gedaan om het grote tekort aan
intensive carebedden voor ba
by's en kinderen op te lossen.
Dit vindt een meerderheid van
de Tweede Kamer. Alleen de
WD en D66 waren iets milder.
De Kamer wees de minister
een paar jaar geleden al op het
beddentekort. Vorig jaar con
stateerde de Gezondheidsraad
dat het huidige aantal van 157
STEVENHAGEN
zijn.
Concrete afspraken over deze
toename moeten de ziekenhui
zen en de zorgverzekeraars in
de meeste gevallen nog maken,
gaf de minister gisteren toe.
Uitbreiding van het aantal bed
den heeft volgens haar pas zin
als er voldoende gekwalificeerd
personeel is.
Brinkhorst: We hadden geen alternatief
Minister van landbouw Brinkhorst blijft erbij dat preven
tief ruimen noodzakelijk is bij de bestrijding van het
mond- en klauwzeervirus. De afgelopen dagen hebben
verschillende deskundigen vraagtekens gezet bij de ef
fectiviteit van ruimingen. De oppositie in de Tweede Ka
mer drong er daarom bij de minister op aan direct te
stoppen met preventief ruimen van gevaccineerde die
ren.
GroenLinks-Kamerlid Vos vroeg
de minister in een spoedoverleg
te stoppen met de ruimingen,
nu volgens haar duidelijk is dat
de wetenschappelijke onder
bouwing ervoor ontbreekt.
Brinkhorst en de regeringspar
tijen zijn hier tegen. De minis
ter bestreed de opvatting dat
ruimingen niet noodzakelijk
zijn. Volgens hem was er geen
alternatief. „We liepen achter
het virus aan. We wisten niet
hoe het zich verspreidde. Daar
om moesten we in een groot
gebied vaccineren en het Euro
pees beleid schrijft voor dat de
dieren dan moeten worden ge
ruimd."
De ruimingen zijn opgelegd
door het huidige EU beleid
voor de bestrijding van dier
ziekten, zei Brinkhorst. Hij
heeft dit beleid al aan de orde
gesteld in het overleg van Euro
pese ministers van landbouw.
De discussie over eventuele
aanpassing van het beleid, met
name het preventief vaccineren
van vee, wordt pas gevoerd als
de mond- en klauwzeercrisis
achter de rug is.
Brinkhorst veegde de kritiek
van het hoofd van het laborato
rium van ID-Lelystad van tafel.
In een uitgelekte e-mail had de
ID'er geschreven dat ruimingen
geen oplossing zijn voor de be
strijding en dat er goede alter
natieven zijn om het virus te
bestrijden. „In al de tijd dat de
man bij ID werkt en als advi
seur voor het ministerie op
treedt, heeft hij nooit een alter
natief aangedragen voor het
huidige beleid", aldus Brink
horst.
Hij ziet de e-mail als een bij
drage in een wetenschappelijke
discussie. „Zowel de schrijver
als ID-Lelystad hebben afstand
genomen van de conclusies.
Het instituut schrijft in een fax
het te betreuren dat de indruk
is gewekt dat ID-Lelystad niet
achter het gevoerde beleid
staat. Daarmee is voor mij de
kous af', zei Brinkhorst.
ROTTERDAM - Koningin Beatrix kan wel te
gen een stootje. Moeiteloos stapte ze giste
ren dan ook in de fonkelnieuwe eresloep van
de chique Rotterdamse Koninklijke Roei- en
Zeilvereeniging 'De Maas'. De behulpzaam
toegestoken hand van commandant Jaap
Gelling had zij niet nodig om in de stromen
de regen 'waterproof' aan boord van de sloep
te gaan. Op de onstuimige Nieuwe Maas
nam zij samen met kroonprins Willem-
Alexander geroutineerd de vlootschouw af.
De koningin is beschermvrouwe van 'De
Maas. Foto. ANP/Robert Vos
NAT0u|2£e.nee£-
Ï6. popul^TlÉ.
op pe.IL- H0W6N
