Lonen rijzen de pan uit
Binnenland
Vrouw wil nier afstaan, maar mag niet
RIVM: Mestoverschot
'slechts' 8 miljoen kilo
Stoeptegels met lieveheersbeestje tegen zinloos geweld
Student weg
na sturen
'hate-mail'
Wallage voorstander van
inburgeringcursus imams
ioord met
3^'len
Z eltram
nj de baan
Landelijk onderzoek naar
criminaliteit asielzoekers
Extra bagagebanden op Schiphol om kofferchaos te voorkomen
Westen schaft 'gebonden
hulp' voor allerarmsten af
DERDAG 17 MEI 2001
.0
igf:
at
die
erzoek naar
essie jeugd
jfT - De politiek moet 15
li miljoen gulden op tafel
voor grootschalig ont-
ingsonderzoek naar de
mien van jeugdig agressief
•ir o Dat bepleit de top van
te rjale wetenschap in Ne-
d bij de verschijning van
iekdat een eerste aanzet
dat grootschalige onder-
let boek is een initiatief
Amerikaans-Nederland-
nikkelingspsycholoog
ren wordt dinsdag 12 ju-
resenteerd in Den Haag.
.jomobiliste
Tdrinkt bij Grou
- Bij Grou (Friesland) is
ivond een 59-jarige vrouw
tchten verdronken nadat
haar auto het Prinses
j ietkanaal in was gereden.
uw reed volgens de poli-
talud af waar de pont
et eiland aanlegt.
n verdacht van
I dermisbruik
ne
*8e EN - Een 50-jarige man
on' grien wordt ervan ver-
erc tien kinderen seksueel te
imisbruikt. Het mis-
'ond hoofdzakelijk plaats
1992, maar de man zou
ilgens de politie al 20 jaar
an kinderen hebben ver-
l De man is gisteren
>e'! «leid aan de officier van
in Maastricht. De slacht-
varen jongens en meisjes
de 5 en de 18 jaar uit de
en kennissenkring van
PvdA en WD willen nieuwe afspraken om concurrentiepositie veilig te stellen
PvdA en WD vinden dat werkgevers en werknemers
nieuwe afspraken met elkaar moeten maken om de
loonstijging in de hand te houden. De fracties vrezen dat
de concurrentiepositie van Nederland wordt aangetast
door de steeds stijgende lonen.
DEN HAAG GPD
PvdA'er Crone pleit voor een
nieuw akkoord van Wassenaar.
Dat is het befaamde akkoord
uit 1982 tussen werkgevers en
werknemers, waarin de bonden
hun looneisen matigden in ruil
voor arbeidstijdverkorting.
Wat financieel woordvoerder
Van Beek van de WD betreft,
hoeft het niet direct een nieuw
akkoord te worden. „Dat is
weer zo zwaar. Maar het zou
wel erg goed zijn als beide par
tijen zich met ejkaar over de
ontwikkelingen zouden buigen
en bepalen wat hun rol daarin
moet zijn", aldus Van Beek. Vol
gens hem dreigen de looneisen
van de bonden voor 2002 nog
hoger uit te vallen dan die voor
dit jaar.
De fracties reageren daarmee
op de waarschuwende woorden
van president Wellink van De
Nederlandsche Bank gisteren in
een gesprek met de financiële
experts van de Tweede Kamer.
De internationale concurrentie
positie van het Nederlandse be
drijfsleven dreigt in gevaar te ko
men door de hoge looneisen, al
dus Wellink. Hij verwacht dat de
inflatie hoger zal uitkomen dan
de twee procent waar minister
Zalm van financiën van uitgaat.
In een eerste reactie noemt
de FNV een vernieuwing van
het akkoord van Wassenaar
'een beetje onzinnig.' Woord
voerster Tieman: „Het komt al
lemaal uit de koker van Wellink
die beweert dat de Nederlandse
concurrentiepositie is verslech
terd tot het niveau van 1987,
maar volgens ons, en ook vol
gens het Centraal Plan Bureau
(CPB), klopt daar niets van. Als
je de cijfers vergelijkt, doet Ne
derland het wat economische
groei en werkgelegenheid be
treft nog steeds beter dan onze
buurlanden. Dus van een dra
matische verslechtering van
onze concurrentiepositie is
geen sprake."
Dat de inflatie fors is geste
gen, bestrijdt de FNV-vakcen-
trale niet, maar dat is niet de
schuld van de bonden. „Dat de
inflatie nu rond de vijf procent
bedraagt, ligt aan zaken als de
belastingherziening en de ver
hoging van de btw en de hoge
vlees- en benzineprijzen. Wij
blijven met onze looneis van
vier procent voor dit jaar daar
nog ruim onder", aldus Tie
man.
De werkgeversorganisatie
VNO/NCW is een stuk minder
laconiek. Net als de FNV vinden
de werkgevers de vraag of er
een nieuw akkoord van Wasse
naar nodig is op dit moment
voorbarig, maar ze onderschrij
ven de zorgen en analyse van
Wellink. „Het loonkostenvoor
deel van ons land verslechtert
zienderogen", zo reageert
woordvoerder Van der Kooij.
„Het is dringend noodzakelijk
een andere koers te varen in de
cao-onderhandelingen. De
remweg moet kort zijn, de rem
moet dus diep worden inge
trapt."
MAASTRICHT GPD
Een student van de Hoge
Hotelschool in Maastricht is
voor een jaar geschorst om
dat hij beledigende e-mails
zou hebben verstuurd. In die
'hate-mails' werden mede
studenten geschoffeerd en
de rector van overspel be
schuldigd. De student ont
kent in alle toonaarden dat
hij de afzender is. Hij be
weert dat hij er door een an
dere student is ingeluisd.
Toch staat onomstotelijk
vast dat de grievende e-mails
vanaf de werkplek van de be
trokken student zijn verzon
den. Volgens de reglementen
van de Hoge Hotelschool is
iedere gebruiker verant
woordelijk voor alle berich
ten die onder zijn of haar ac
count worden verstuurd.
ANP Algemeen Nederlands Persbureau GPD Geassocieerde Pers Diensten
GRONINGEN GPD
De Groningse burgemeester
Wallage is voorstander van een
'inburgeringscursus' voor
imams in Nederland. Deze cur
sus zou islamitische voorgan
gers uit het buitenland inzicht
moeten verschaffen in de maat
schappelijke verhoudingen
hier. „Daarmee kunnen imams
voorkomen de plank ernstig
mis te staan", zegt Wallage.
De burgemeester ziet overi
gens geen rol voor de overheid
bij het nemen van initiatieven
op dit punt. „De scheiding tus
sen kerk en staat is erg belang
rijk." Om die reden wil Wallage
zich ook niet bemoeien met de
omstreden uitlatingen van
imams in onder meer Rotter
dam en Groningen over homo
seksualiteit. Hij hecht aan de
vrijheid van meningsuiting en
godsdienstbeoefening.
Nadat de Rotterdamse Ma
rokkaanse imam El-Moumni
homoseksualiteit een ziekte
had genoemd die de samenle
ving bedreigt, zei de Turkse
imam Köze uit Groningen dat
homoseksualiteit 'een psychi
sche ziekte is, vergelijkbaar met
stelen, drinken en gokken'.
'De burgemeester vergelijkt
dergelijke uitspraken met uitla
tingen van geestelijke leiders
van andere religies. „Binnen
het christendom worden ook
ferme uitspraken gedaan over
homoseksuelen. Daar treden
we als staat ook niet tegen op.
De overheid moet zich niet met
godsdienst bezighouden. Maar
als er wetten worden overtre
den, moet justitie wel ingrij
pen."
«Handing
rtvliegtuig
N - Een klein lesvliegtuig
itermiddag een geslaag-
idlanding gemaakt in een
m d tussen Loenen en
"fersluis. Aan boord be-
:h een 68-jarige instruc-
e juist bezig was een
te leren een noodlan-
maken. De oefening
ijnierkelijkheid toen het op
Hei derd voet hoogte mis
jesp 'e leerling maakte een
ngS ïarna de motor stopte en
met igtuig hoogte verloor.
;t 'D et niet lukte de motor
an de praat te krijgen,
ji t de instructeur zelf de
eei nippel over te nemen,
enl gens wist hij het sport-
ndis igje veilig in een weiland
:ren.
teki
pQt IASTAD - Nederland en
opperlandse Antillen sluiten
è\e nvenant om betaling van
lui uitkeringen naar eikaars
ove ebied mogelijk te ma-
bas :t convenant wordt op
3n i in Den Haagonderte-
Dor staatssecretaris Hoo-
/erD it (sociale zaken en werk-
,n"( nheid) en de Antilliaanse
lóns pr Rafael (binnenlandse
isati Ret convenant is voor
gen! and van toepassing op
teringen: de arbeidson-
theidsverzekering voor
mers en zelfstandigen,
oto omspensioenen, nabe-
Inuitkeringen, kinderbij-
uitkering in geval van
10e( in moederschap.
pof
dan
mog GEN - De komst van een
an. am in Nijmegen is defi-
ande baan. In de ge-
'raad bleek gisteravond
ig steun voor de omstre-
leltram, die het centrum
toekomstige stadsdeel
rong met elkaar moest
len. De kabeltram heeft
loederen in Nijmegen vijf
ig beziggehouden. Over
iltram zou in Nijmegen
n kft i referendum worden
len. Die volksraadple-
H: na gisteravond overbo-
fcfden.
Vluchtelingenwerk wil duidelijkheid
ASSEN/GRONINGEN GPD
Er komt een groot landelijk on
derzoek naar criminaliteit on
der asielzoekers. Het onderzoek
wordt uitgevoerd door de Rijks
universiteit Groningen (RUG)
in opdracht van Vluchtelingen-
Werk Nederland. Volgens voor
zitter Van den Bergh van deze
organisatie is het onderzoek
'weliswaar lastig, maar absoluut
noodzakelijk'.
Vooral na de recente uitlatin
gen van burgemeester Wallage
van Groningen is de discussie
over criminaliteit onder vluch
telingen weer opgelaaid. Walla
ge constateerde na het lezen
van een politierapport dat de
criminaliteit onder deze bevol
kingsgroep veel hoger is dan
onder die van autochtone Ne
derlanders.
Het onderzoek van Vluchte
lingenwerk Nederland is vol
gens Van den Bergh niet be
doeld om het ongelijk van Wal
lage aan te tonen. „Als dat uit
de cijfers blijkt, prima. Dan
hoop ik ook dat de discussie
daarover is gesloten. Maar
mocht uit de cijfers blijken dat
de criminaliteit onder asielzoe
kers inderdaad verontrustend
hoog is, dan mogen wij de ogen
daar niet voor sluiten. Dan
moet er beleid worden ontwik
keld om die criminaliteit naar
beneden te krijgen."
De voorzitter zegt zich wel te
kunnen voorstellen dat er foute
dingen gebeuren in en vanuit
asielzoekerscentra. „Je hebt
veel te maken met vitale jonge
mensen, die soms jaren zitten
te verpieteren. Dan kan ik wel
begrijpen dat ze soms door de
ruit gaan."
Momenteel kent Nederland
tachtigduizend vluchtelingen
die in afwachting zijn van een
beslissing over hun asielaan
vraag. Vijftien procent daarvan
woont in de provincie Gronin
gen, die daarmee procentueel
de regio met de grootste op
vang is.
Fosfaatuitstoot lijkt mee te vallen
DEN HAAG ANP
Van Boxtel: 'Een symbolische daad kan ook resultaat opleveren.' Foto: ANP/Mare Antonisse
LELYSTAD GPD
Met een daad van zinvol geweld lan
ceerde hij een campagne tegen zinloos
geweld. Minister Van Boxtel beschouw
de het gistermiddag in Lelystad maar als
een vorm van ironie. Op een symboli
sche plek, aan de voet van de nieuwe
rechtbank, onthulde de bewindsman de
eerste twaalf stoeptegels met daarop het
bekende lieveheersbeestje. Nationaal
symbool tegen zinloos geweld. Binnen
kort komen in Lelystad honderd van de
ze tegels te liggen. Leeuwarden volgt en
daarna de rest van het land.
Met een forse druk op een knop vloog
een aantal ballonnen de lucht in en vie
len de schermen rondom de stoeptegels
tegen d£ grond.
Het idee om stoeptegels te gebruiken
als wapen tegen zinloos geweld is af
komstig van Irma van der Mee, voorzit
ter van het Flevolands steunpunt van
de landelijke Stichting Tegen Zinloos
Geweld. Zij hoopt dat er een preventie
ve werking van uitgaat en wil met de te
gels de discussie over zinloos geweld le
vend houden. Van der Mee ziet de tegel
het liefst bij de entree van horecagele
genheden gelegd of bijvoorbeeld op
plaatsen waar veel kinderen bij elkaar
komen. Verder kan de tegel dienen als
relatiegeschenk en kan iedereen die het
wil er één bestellen 150 gulden per
stuk.
Van Boxtel, op werkbezoek in Lelystad,
onderschreef het nut van de actie. 'Een
symbolische daad kan ook resultaat op
leveren.' Hij is overigens in zijn directe
omgeving al twee keer geconfronteerd
met zinloos geweld. Als inwoner van
Gorinchem maakte hij begin 1999 van
nabij mee hoe twee meisjes door een
schietpartij bij disco-café Bacchus het
leven lieten. Tevens is hij bevriend met
de ouders van de vriendin van Daniel
van Cotthem, die vorig jaar in Vlaardin-
gen een fatale klap tegen zijn hoofd
kreeg. Burgemeester Leeuwe verwees
nog eens naar de moord op de Lelystad
se tiener Ankie Blommaert, eind maart
vorig jaar.
Het mestoverschot in Neder
land bedraagt in 2003 volgens
het Rijksinstituut voor Volksge
zondheid en Milieu (RIVM)
acht miljoen kilo. Al geruime
tijd bestaat onenigheid over de
werkelijke omvang van het
mestoverschot, dat wordt uitge
drukt in kilo's fosfaat. Tot dus
ver werd uitgegaan van 21 mil
joen kilo fosfaat in 2003.
Landbouworganisaties had
den in oktober de berekening
van Brinkhorst al in twijfel ge
trokken. Het weekblad Boerde
rij berekende eerder een over
schot van hooguit 2,9 miljoen
kilo in 2003. De ministeries van
landbouw en VROM hadden
het RIVM gevraagd de kwestie
te onderzoeken.
Landbouwminister Brink
horst gaat ervan uit, dat nu een
einde is gekomen aan de dis
cussie over de omvang. De
energie kan nu gestoken wor
den in verdere vermindering
van het overschot door invoe
ring van een stelsel van over
eenkomsten over mestafzet. Als
de afzet tegenvalt, loopt het
overschot weer op, schrijft hij
aan de Tweede Kamer.
De overheid probeert al jaren
de uitstoot van mest te beper
ken, omdat verontreiniging van
grondwater dreigt. Vorig jaar
heeft minister Brinkhorst circa
3.500 veehouderijen opgekocht
om het aantal dieren te beper
ken. Dat verminderde het mest
overschot met ongeveer vijf
miljoen kilo. Daarnaast is de
uitstoot in totaal met 8,5 mil
joen kilo verminderd.
Geen Kamersteun
voor personeel
ziekenhuizen
DEN HAAG ANP
Het'actievoerend personeel in
de ziekenhuizen hoeft er niet
op te rekenen- dat politiek Den
Haag met nog meer geld over
de brug komt voor de arbeids
voorwaarden. De SP had minis
ter Borst van volksgezondheid
om extra financiële middelen
gevraagd voor een nieuwe CAO.
Maar de Tweede Kamer steunt
dat verzoek niet.
De meeste fracties vinden dat
er al veel extra geld is vrijge
maakt voor verbetering van de
lonen, zo bleek gisteravond tij
dens een debat: 690 miljoen
gulden dit jaar en bijna een
miljard gulden in 2002. Dit
komt bovenop de reguliere
jaarlijkse aanpassing van de
budgetten van de ziekenhuizen.
„En dat is zeker niet een scha
mel bedrag", antwoordde Borst
SP-Kamerlid Kant.
De partijen toonden zich wel
bezorgd over de onrust in de
zorgsector. Maar de Kamer
vindt, evenals Borst zelf, het
CAO-overleg een zaak van
werkgevers en werknemers in
de zorgsector waar ze niet tus
sen wil en kan komen. Kant is
het hier niet mee eens. „We
gaan niet over het spel zelf,
maar wel over de spelregels."
Zij is bang dat de werkgevers
straks andere noodzakelijke in
vesteringen in de zorg niet
doen om de CAO straks te kun
nen betalen.
Wat ontvangt een
kinderverpleegkundige
na zeven jaar?
(voor 36 uur)
Q A 5.952,- bruto p/mnd
Q B 6.302,- bruto p/mnd
Q C 6.788,- bruto p/mnd
po uasja\36Hi3Mpoq%s pui zqe g a
De zorg verdient het!
SCHIPHOL» ANP
Om te voorkomen dat passa
giers vanaf de luchthaven
Schiphol zonder hun koffer op
hun vakantiebestemming aan
komen, heeft Schiphol voor de
zomerdrukte als noodoplos
sing twee extra sorteerbanden
gebouwd.
Daarmee is voldoende capa
citeit volgens de Schiphol
Group gewaarborgd. Het auto
matische bagage sorteersys-
teem (BAS) waar Schiphol nu
mee werkt, kan de topdrukte in
de zomermaanden niet aan, zo
is in eerdere jaren gebleken.
Vorig jaar juli ontdekten dui
zenden reizigers die vanaf
Schiphol waren vertrokken, dat
hun koffers niet op tijd op de
plaats van bestemming waren
aangekomen.
De luchthaven weet dat aan
technische storingen en capa
citeitstekort. Schiphol heeft
toen ook toegezegd dat er dit
jaar een heel nieuw systeem
voor in de plaats zou komen,
maar dat gebeurt niet voor de
zomer.
„We zijn het nieuwe systeem
nu aan het testen en dat gaat
heel goed. Maar we willen geen
risico nemen door er nu. net
voor de piekperiode op over te
stappen", zegt een woordvoer
ster van de Schiphol Group.
Het nieuwe systeem zal nu op
1 september in gebruik worden
genomen.
Schiphol verwacht dat in de
maanden juni tot en met sep
tember elke dag gemiddeld
129.000 passagiers via de
luchthaven reizen. In totaal
verwacht Schiphol in de zo
mermaanden zestien miljoen
passagiers te verwerken. De
nationale luchthaven zal dit
jaar wederom gidsen inzetten
om de verdwaalde passagier
op weg te helpen.
Vrijwillige orgaan doneren aan onbekende niet toegestaan
T LOO MARGREET HOGENKAMP
„Ik kan iemand helpen die op de dood zit
te wachten, maar het mag niet." Wies
Brantenaar uit 't Loo wil haar nier afstaan
aan een willekeurige nierpatiënt, maar
krijgt nul op het rekest. In Nederland is
donatie van organen bij leven verboden.
Hier moet volgens de vrouw verandering
in komen. „Ik leef nu, en nu wil ik iemand
helpen door mijn nier af te staan."
Pas als Brantenaar sterft op de intensive
care van een ziekenhuis, zijn haar organen
te gebruiken. Heeft ze een ziek familielid
of iemand anders waarmee ze een sterke
band heeft, dan mag ze haar nier wel af
staan.
Daar is in haar geval geen sprake van.
Toch wil Wies Brantenaar een nier afstaan:
„Ik kan prima met één nier leven en ge
zien de lange wachtlijsten zijn er dringend
gezonde nieren nodig." Dit bracht haar tot
de overtuiging dat er een wet moet komen
die het wel mogelijk maakt om vrijwillig
een nier af te staan aan een onbekende op
de wachüijst.
De ziekte en het overlijden van haar broer,
vorig jaar, maakte Brantenaar bewust van
de kwaliteit van leven. Zo kwam ze op het
idee een nier te doneren.
De Nierpatiëntenvereniging is blij met haar
initiatief, want 'mensen moeten meer gaan
nadenken over donatie', aldus directeur
Boekhoff. Hij vindt het echter te gek voor
woorden dat donatie bij leven een oplossing
voor het afnemen van wachtlijsten moet
zijn.
Er wachten in Nederland 1.400 mensen op
een nieuwe nier. Deze lijst kan volgens hem
veel korter. De oorzaak van de lange wacht
tijden wijt hij aan de wet op de orgaandona
tie. „Nederlanders moeten zelf aangeven of
ze donor willen worden. Dit heeft tot gevolg
dat maar een derde van de bevolking het
formulier opstuurt."
Sinds de invoering van de wet zijn de
wachtlijsten volgens Broekhoff aanmerkelijk
gestegen. „In bijvoorbeeld België is iedereen
automatisch donor, maar moet men aange
ven wanneer hij of zij dit niet wil. Daar zijn
de wachüijsten dan ook aanmerkelijk kor
ter", aldus Boekhoff. „Als iedereen in Ne
derland er over na zou denken of hij donor
wil worden, dan zijn er voldoende mensen
om het probleem met wachtlijsten uit de
wereld te helpen", voorspelt hij.
Dit najaar wordt de wet op de orgaandona
tie geëvalueerd. Boekhoff hoopt dat de
Tweede Kamer tot de conclusie komt dat
het huidige systeem niet werkt. „De kwestie
wordt steeds problematischer, ieder jaar
sterven er meer dan tweehonderd nierpati-
enten omdat ze te lang moeten wachten."
Ook wordt het op de dialyse-afdeling van
ziekenhuizen zo druk, dat patiënten moeten
worden geweigerd.
Boekhoff, die zelf een aantal jaren geleden
een niertransplantatie onderging, noemt
het initiatief van Brantenaar 'oprecht hart
verwarmend'. „Dat er mensen zijn die niet
direct met nierpatiënten te maken hebben
toch geraakt worden door het tekort aan do
noren." Hij vindt het zorgwekkend dat der
gelijke initiatieven nodig zijn om mensen
wakker te schudden.
BRUSSEL ANP
Minister Herfkens van ont
wikkelingssamenwerking wil
dat er een internationaal
fonds komt om de export van
de minst ontwikkelde landen
(MOL) te steunen. Er komt
immers geld vrij door het be
sluit van een groep westerse
landen om de 'gebonden'
hulp voor de allerarmsten af
te schaffen. Voor Nederland
gaat het om een jaarlijks be
drag van 100 miljoen gulden,
zo zei Herfkens gisteren.
Tot nu toe eisen alle landen
die ontwikkelingshulp verle
nen, dat een deel van die
hulp naar het eigen bedrijfs
leven vloeit. Eind vorige
maand hebben ruim twintig
westerse donorlanden beslo
ten deze koppeling voor de
MOL's te laten varen, behalve
voor voedselhulp. Onder hen
zijn Frankrijk en lapan die in
Afrika en Azië veel gebonden
ontwikkelingsgeld pompen.
Herfkens vertrouwt de zaak
toch niet helemaal. Zij pleit
daarom voor het nieuwe
fonds. „Het gevaar bestaat
dat landen minder ontwikke
lingshulp gaan bieden." Het
DAC-ontwikkelingscomité
waarin de donorlanden sa
menwerken, zou verder moe
ten controleren of de afspra
ken worden nageleefd.
Herfkens noemt gebonden
hulp. in Nederland bekend
als de Oret-regeling, schade
lijk. „Ontwikkelingslanden
kunnen het geld niet beste
den aan voor hen belangrijke
zaken."
