Negen jonge prijswinnaars
in een Wassenaars paleisje
'Je kunt werk
laten spreken
Het New Quintet is vooral
individueel opzicht op dree
De grote klasse van Johai
Cocktail/ Cultuur Kunst
Vereniging Oud Leiden vaart met sponsors door de stad
Het familiegevoel
een halve eeuw Doco
Gala-avond
Soroptimisten
MAANDAG 14 MEI 2001
redactie:
Miep Smitsloo-De Graaft
en Paul de Tombe
telefoon: 071-535 64 84.
De opera leeft ook in Leiden
nog altijd. Dat blijkt wel uit de
belangstelling voor het Belcan
to-concert dat vrijdagavond (18
mei) in de Hooglandse Kerk
wordt gegeven. Rond de 500
gasten schuiven daar aan voor
diner en voorstelling tijdens de
grote gala-avond van de Leidse
Soroptimisten, die het evene
ment organiseren in het kader
van hun lopende inzamelings
actie voor de bouw van een
school in het Keniase dorp
Vanga
Daar is nu nog 40.000 gulden
voor nodig en de leden van de
Leidse club van de internatio
nale vrouwenorganisatie, doen
er alles aan om het ontbreken
de bedrag zo snel mogelijk bij
elkaar te krijgen. Tijdens de ga
la-avond houden ze een loterij,
met als gesponsorde hoofdprijs
een reis naar Kenia, en voor en
tijdens het concert kunnen de
gasten tegen betaling verzoek
nummers aanvragen.
Die zullen worden uitgevoerd
door het gezelschap waarmee
de Amsterdamse operapromo
tor Piet Bos, bijgenaamd 'Ope
ra Pietje', naar de Hooglandse
Kerk komt. Met het dames-sa
lonorkest Rouge et Noir, de
mezzosopraan Marianne
Koopman, de sopraan Tamara
Obreskova, de tenor Lidy Va
lentin, de bariton Frank Dol-
hin Wong, de bas Ruben Ger-
son en pianist Gilbert den
Broeder neemt Bos de 'parade-
paardjes' uit zijn stal mee naar
het opera-concert.
De inaugurele rede van de hoogleraar die volgend
jaar wordt benoemd op de nieuwe leerstoel 'Leidse
geschiedenis' van de Leidse universiteit, valt samen
met de viering van het eeuwfeest van de Vereniging
Oud Leiden die de aanzet tot de nieuwe studierichting
heeft gegeven. De nog te benoemen professor spreekt
zijn oratie uit op de dag dat Oud Leiden een symposi
um organiseert in de Lokhorstkerk in de Pieterskerk
straat. Dat gebeurt op 7 november (2002), twee dagen
na de officiële oprichtingsdatum van de vereniging.
Tijdens het symposium zal ook het eerste deel worden
gepresenteerd van het nieuwe standaardwerk over de
geschiedenis van Leiden. 'De nieuwe Blok', zoals het
wordt genoemd binnen de vereniging (naar professor
P J. Blok die de historie van de Sleutelstad eerder be
schreef in een kwartet boeken) omvat vier delen, die na
de eerste uitgave jaarlijks zullen uitkomen bij de Stich
ting Geschiedschrijving Leiden.
Oud Leiden-voorzitter Cees Waal vertelde dat tijdens
een rondvaart door de stad, waarvoor het bestuur de
'bedrijfsleden' van de vereniging zaterdag had uitgeno
digd. Bedrijven kunnen pas sinds een goed jaar lid
worden van Oud Leiden, maar nu al zijn er 25 'spon
sors' die bereid zijn meer te betalen dan de circa 2300
'gewone' leden en daarvoor niets anders terugkrijgen
dan een vermelding in het Leids Jaarboekje.
Om hen nu ook eens op andere wijze te bedanken nam
het bestuur de vertegenwoordigers van die zaken za
terdag mee om de stad met een wijntje vanaf het water
te bekijken. „En we maken deze boottocht ook omdat
we willen weten of het leuk is om dat ook voor onze
gewone leden te organiseren", aldus Cees Waal.
Het door penningmeester Jack Blommers geregelde
tochtje door de binnenstad naar de lunch in Poort van
Leyden, waarbij erelid Ingrid Moerman (van museum
De Lakenhal) voor de historische informatie zorgde,
sloeg zo aan dat Waal vanzelf een antwoord kreeg op
die vraag. De rondvaarten kunnen gevoeglijk toege
voegd worden aan het programma van de vereniging
die lezingen, fietstochten en excursies organiseert om
'de liefde voor de stad' breed te stimuleren.
Oud Leiden doet er trouwens ook op andere wijze alles
aan om het 'stoffige' imago dat het bij sommigen heeft,
op te poetsen. Het is bezig alle uitgaven van het Leids
Jaarboekje vanaf 1904 op cd-rom te zetten; het praat
mee over het Aalmarkt Project en heeft het initiatief ge
nomen tot het Cultureel Platform Leiden. „Dat alles
vanuit onze ambitie om midden in de samenleving te
staan", zegt Cèes Waal. „We willen een bindend ele
ment zijn, meepraten, leuke dingen organiseren en
wetenschappelijk verantwoord bezig zijn met de ken
nis rond de historie van de stad."
Al die elementen komen straks samen in de viering van
het eeuwfeest op 7, 8 en 9 november 2002. Er komt een
speciale dag voor de leden en op een dan te openen
expositie in De Lakenhal wordt aandacht geschonken
aan 'Leiden in de middeleeuwen'. Die tijd wordt ook
behandeld in het eerste deel van het nieuwe stan
daardwerk over de Leidse geschiedenis. Dat deel ein
digt bij 1574 ('het einde van de Leidse middeleeuwen'),
in de navolgende uitgaven worden de Republiek tot
1795, de Franse tijd en de negentiende eeuw tot 1896,
en de rest beschreven.
Je komt als vreemde eend
het clubgebouw van Docos
Tafeltennis binnen voor de
receptie ter gelegenheid van
het 50-jarig bestaan. Je kent
er op dat moment nog nie
mand. Nou, daar doen ze bij
Docos heel snel iéts aan,
want binnen een uur heb je
met alle 'kopstukken' kennis
gemaakt. Zo gaat dat in deze
grote familie.
Zo stapt Jef Rijsbergen van
de jubileumcommissie met
een op ons af. Hij straalt door
de komst van ruim honderd
sponsors, (oud) leden, zuster-
clubs als Scylla, Avanti,
Pecos, Rijnsoever en Play
Fair, alsmede een afvaardi
ging van de Nederlandse Ta
fel Tennis Bond. Rijsbergen
legt uit hoe de tafeltennisclub
is ontstaan; „We zijn een af
splitsing van de voetbalver
eniging Docos. Destijds zijn
we heel primitief begonnen:
we doken een oud blad op
dat als tafeltennistafel dien
de. Nu zijn we een bloeiende
club met 230 leden."
Rijsbergen introduceert
jeugdtrainer Ed van den Berg
met wie Docos anderhalf
jaar geleden de landelijke
pers haalde omdat een aantal
50-plussers van de vereniging
in de eredivisie wist terecht te
komen. „Daardoor heeft Do
cos een behoorlijke impuls
gekregen. De vereniging
groeide van 160 naar 240 le
den. Helaas spelen we nu
weer in de eerste divisie.)
fin, we zijn een gezellig
club, we vormen hier één
grote familie. Het gaat in j
ste instantie niet om de pp
taties."
Op zijn beurt verwijst Van
den Berg naar Nico vanCj
sel, mede-oprichter van
tafeltennisclub. De voor®
ge bakker in de De Genest
straat kreeg er onlangs eea
koninklijke onderscheid®
voor. In een halve eeuw be
kleedde Van Cassel alle nu li
gelijke functies bij Docos,
maar ook als vrijwilliger in j
verse andere organisaties,
„Prachtig om te zien wat® H
die halve eeuw allemaalis
ontstaan. En je blijft er jon
bij, mijn vrouw ook; zijjzii
in het Docos-bestuur. We
hebben er nu alle tijdvoor
Als bakker nam ik die tijd 11
ook, maar ik moest natuu
altijd om drie uur op. Dat';
ik bijna een halve eeuwvd
gehouden."
Van Cassel geeft de fakkel i
door aan de andere, nog® I
leven zijnde mede-oprichl j
Cap Treffer. Die moet na
tuurlijk ook op de foto.
En dan is het tijd voor toe
spraken en duiken de bels
de gezichten ineens op. Zo
dat van Aad van der Luit
(Sportbedrijf Leiden), Gen
Bakker (coach van tafelt®
nisclub Scylla) en PietBitj
straten (oud-voorzitter
Sportstichting, oud-voefc
Ier bij Docos).
Felicitaties van de echtgenote van Gerard Bakker. V.l.n.r.: mede
oprichters Cap Kreffer en Nico van Cassel, oud-Docos voorzitter
Cor van Zijp en NTTB-voorzitter Raymond Gradus. Foto: Eric Tal
MUZIEK RECENSIE
LIDY VAN DER SPEK
Concert door Laureaten van het Prinses
Christina Concours. Gehoord: 13/5,
Raadhuis De Paauw, Wassenaar.
Voor de laureaten van het Prin
ses Christina Concours zette
het paleisje De Paauw in Was
senaar zondag zijn deuren wijd
open. Op deze zonovergoten
dag - met Duinrell op loopaf
stand - stroomde de fraaie
Raadzaal toch nog behoorlijk
vol. Negen jonge prijswinnaars
lieten op hun lievelingsinstru
ment horen waarom zij door de
jury waren uitverkoren.
Pianist Christopher Devine
opent dit bijzondere concert
met de vier Ballades die
Brahms in 1856 het sterfjaar
van. Schumann - schreef. Het
verdriet om Roberts dood en
ook de sluipend tanende harts
tocht voor diens vrouw Clara
Wieck maakten Brahms wel
licht ontvankelijk om 'ballades'
te componeren, verhalende
stukken met een sombere dra
matische inslag. Devine speelt
ontzettend knap en muzikaal,
transparant, zeer weloverwo
gen. Zijn dynamische uitbar
stingen zijn heel beheerst, het
drama ontrolt zich intens, maar
blijft in alle vier de ballades té
bescheiden, té bedacht waar
door een dosis gezonde harts
tocht achterwege blijft.
Violiste Birthe Blom komt
vooral tot haar recht in het
Scherzo van Brahms dat pas
posthuum in 1906 is uitgege
ven. Birthe maakt een zelfbe
wuste diepe streek en durft
kleur te bekennen. Het harts
tochtelijke Hongaarse tintje
krijgt een warme gloed met af
en toe een vleugje lekker furi
eus venijn.
Het prachtige Strijkkwartet nr
8 in c van Sjostakovitsj maakt
diepe indruk. De strijkers van
En-Accord hebben zich enorm
ingeleefd, veel geleerd van le
den van 'wijlen' het Orlando
Kwartet, strijkers bij uitne
mendheid. En-Accord maakt
van het simpele thema, dat in
alle delen weerkeert, een schit
terend verhaal vol drama, span
ning en mededogen. Dat thema
is opgebouwd uit de initialen
van Dimitri Sjostakovitsj, een
droef melodietje dat op allerlei
manieren gespeeld en bespeeld
wordt. Het zit verwerkt in een
walsje, het moduleert, ver
schijnt in wisselende klankkleu
ren, hartverscheurend warm in
de cellopartij, licht en vragend
in de eerste viool. Het samen
spel toont samengebalde kracht
en karakter.
Volleerd professioneel treden
de gezusters Stoppelenburg op,
fijnzinnig begeleid door Cathe-
lijne Noorland. Mezzosopraan
en sopraan weten feilloos wat
ze van elkaar kunnen verwach
ten. Hun uitleg bij de diverse
duetten is ontspannen, mimiek
en dramatiek zijn expressief en
functioneel. Uitspraak en arti
culatie van het Frans, Duits en
Italiaans is perfect en glansrijk.
Ze zingen hartveroverend. Het
enige minpuntje is nog dat de
wat helle scherpe klank van de
donkere Josefien nog niet fraai
mengt met de veel rondere,
wollige klank van de blonde
Charlotte.
Open Atelierroute Bollenstreek 2001
NOORDWUK ESTHER BARFOOT
Een bezoek aan de Bronkhorst-
straat 41 in Noordwijk is als een
korte vakantie in Zuid-Frank
rijk. Wie nietsvermoedend het
hek binnenloopt, bevindt zich
ineens op een idyllisch erf. Aan
het erf ligt een soort Frans
boerderijtje. De muren zijn
okergeel geschilderd en de ko
zijnen lavendelblauw. Er lopen
kippen rond en er ontspruit een
kruidentuin in houten bakken
op een verweerde tafel. Een
paar deelnemers aan de Open
Atelierroute Bollenstreek, die
op een bankje zitten in de bran
dende zon, verbazen zich over
de onverwachte idylle. „Het is
een oase. Dat je je in Noordwijk
zó in het buitenland kunt wa
nen", zegt een van hen.
Het 'Franse boerderijtje' is
een voormalige bollenschuur.
De bovenverdieping is ver
bouwd tot woning, de begane
grond tot expositieruimte.
Daarnaast staat een andere
voormalige bollenschuur wel
alszodanig herkenbaar. Vijf
kunstenaars hebben daar hun
atelier. Daniël Tavenier, Rob
van Leeuwen, Rhijna van Beek,
Anne Gevaerts en Dorte Ras
mussen. In de expositieruimte
hangt werk van gastexposant
Allard Bos. Daar zijn ook kunst
boeken te bezichtigen.
Boven in zijn atelier is Daniël
Tavenier met bezoekers in de
weer. Hij laat een man een
houtsnede maken. Ondertus
sen praat hij met een vrouw,
die zelf schildert, over gemeng
de technieken en laat haar
voorbeelden zien van zijn werk.
Dan vertelt hij hoe spannend
papier kan zijn: flinterdun of
met een structuur. Dat inspi
reert hem om een sigarendoos-
je te pakken met daarin fijnlij-
nige grafiekjes. „Deze zijn ge
maakt op theezakjes. Heel dun
en ijl, maar oersterk." Na enig
nadenken, zegt hij: „Dit werk is
kenmerkend voor wat de kun
stenaars in dit atelier doen. Wij
rommelen met spullen die wij
tegenkomen om te kijken wat
er ontstaat."
Dat geldt inderdaad voor
schilder Rob van Leeuwen die
zand verwerkt in zijn oerland-
schappen. En bij uitstek voor
Rhijna van Beek die 'assembla
gekunst' maakt. Alles wat haar
weg kruist en haar interesse
wekt, gebruikt ze. Variërend
van souvenirs en snuisterijen
tot stukken hout, verroest blik
en dode vogels. Sommige voor
werpen vormen de aanleiding
voor een kunstwerk. Anderen
verdwijnen in haar enorme ver
zameling en komen later van
pas. „Het mooie is dingen sa
menbrengen. Een souvenir op
zich is zomaar een dingetje. In
een context krijgt het beteke
nis." Zo'n betekenis krijgen
Chinese speldenkussentjes bij
een gepropt in een kastje. De
poppetjes verdringen elkaar.
Een verwijzing naar de Chinese
overpopulatie, waardoor indivi
duen in de verdrukking komen.
Ook andere Noordwijkse
kunstenaars werken met de we
reld om hen heen. Joop Rozen-
daal, die zijn atelier aan de
Voorstraat heeft, is gegrepen
door bolgewassen, met name
de tulp. Hij probeert de bloem
telkens vanuit een nieuwe in
valshoek te belichten in zijn
schilderijen en zeefdrukken.
Joke C. Bos aan de Karei
Doormanstraat vindt haar in
spiratie in het menselijk li
chaam. Het gaat niet om de
buitenkant, maar om wat de
mens meemaakt, wat hem in
spireert en wat hem in balans
houdt. Daarom schildert zij het
lichaam niet in zijn geheel,
maar focust ze op onderdelen.
Zoals een hand die aanraakt of
voeten in het zand. „Het li
chaam is een fantastisch instru
ment. Het geeft ons talloze mo
gelijkheden. Met een hand kun
je aaien, maar ook slaan. Je
kunt er mee schilderen en com
municeren."
Juist voor deze communicatie
is de Open Atelierroute een
goede gelegenheid, vindt Joke
MUZIEK RECENSIE
Piet Noordijk New Quintet Gezien 12/5
De Waag, Leiden.
Dat zo maar een stel zeer goede
musici bij elkaar zetten nog
geen garantie is voor goede
jazz, weten we al sinds jaar en
dag. Nu had de inmiddels 68-
jarige altsaxofonist Piet Noor-
dijk daar vorig jaar zelf de hand
in, zodat hij rustig op zoek kon
naar wat hij het beste vond pas
sen bij zijn opvattingen van de
bebop. Is het toeval dat hij ver
volgens op de proppen komt
zetten met musici van vier ver
schillende generaties die natio
naal en internationaal de nodi
ge prijzen in de wacht hebben
gesleept? Zelfs de jongste van
het stel, gitarist Jesse van Ruller,
nog geen dertig, heeft al de no
dige trofeeën in zijn kast staan.
De vaste contrabassist Hein
van de Geijn moest zich helaas
wegens andere verplichtingèn
laten vervangen door de nog
jonge Guus Bakker, maar de
bassist deed wat betreft swing
vermogen en soeplesse het
klankrijke spel van Van de Geijn
bijna vergeten. Een grotere
handicap was de afstelling van
het geluid, zodat de musici el
kaar niet goed konden horen en
het aan een duidelijke
groepsinteractie ontbrak. Aan
het solowerk lag het niet, want
wie daarvoor was gekomen,
kwam zeer goed aan zijn trek
ken.
Het muzikale hoogtepunt lag
vreemd genoeg helemaal aan
het begin van het concert, toen
drummer John Engels met een
geraffineerde solo een eerbe
toon bracht aan zijn eerder de
ze maand overleden collega Bil
ly Higgins. Ook de andere kwin
tetleden konden een visite
kaartje afgeven; pianist Rob van
Bavel met zijn altijd bloemrijke,
virtuoze fraseringen en Jesse
van Ruller met zijn indrukwek
kend vloeiende single-no-
te-runs. Piet Noordijk maakte
het zichzelf ook niet makkelijk
met een erg bluesy interpretatie
van Body Soul.
Het New Quintet richt zich
trouwens bijna uitsluitend op
de standards die voor Charlie
Parker en zijn volgelingen het
basismateriaal waren voor hun
razendsnelle improvisaties. Dat
Piet Noordijk de Nederlandse
bopsaxofonist bij uitstek is, be
wees hij keer op keer met zijn
typische, zoetgevooisde spel.
Meer instrumentalisten hebben
in het bopidioom het harmo
nisch inzicht van No:
maar weinigen, ook inten
naai gezien, weten dat te;
aan zo'n ontspannen ritïïi
precieze intonatie als di
derlandse veteraan.
Noordijks genuanti
song-opvattingen kv1
vooral later in het concs
hun recht in standard'
'Don't get around much
more', 'Ornithology' of!
and day', toch stukken I
mindere handen gauw
zaagd kunnen klinken, ft
andere musici mochten i
matig laten zien waarom:
bekend zijn. Zo viel JohnE
weer op met zijn losse swi
een mooi gestemd dm
Dat gold ook voor Van 1
met zijn natuurlijk klinl
exposés op de gitaar die
Overgaauw vlak voor zijn
aan hem overdeed. Jan®
noeg kreeg hij niet erg va
loruimte.
Helemaal bevred w
het concert uiteindelijk
omdat het kwintet er
slaagde zich als groep ns
bijzondere muzikale hoo{
stuwen die je zou ventö
van dergelijke reputatie
individueel niveau werd
ker wel inspirerend g8
ceerd.
MUZIEK RECENSIE
C. Bos. „Schilderen is een een
zame bezigheid. Terwijl de be
doeling van kunst is om te
communiceren. Met de Open
Atelierroute kun je je werken la
ten spreken en horen welke re
actie ze bij bezoekers oproe
pen. Ik heb een paar goede ge
sprekken gehad met bezoekers.
Mijn werk zei iets over hun le
ven. Daar doe je het als kunste
naar voor."
De Open Atelierroute Bollen
streek wordt georganiseerd
door Gallery 2001 in Hillegom.
Ook in Warmond, Hillegom,
Lisse, Sassenheim, Bennebroek
en Noordwijkerhout hebben
kunstenaars dit weekeinde hun
ateliers opengesteld.
HANS KEUZERS
Concert: Johan. Gezien:12/5, LVC Lei
den.
Vijf jaar hebben de popliefheb
bers op de opvolger van het ti
telloze debuut van Johan moe
ten wachten. Dat is lang, want
als je binnen de vluchtige pop
industrie je gat maar even om
draait, loop je de kans om in de
uitverkoopbakken te belanden.
Zanger Jacco de Greeuw had
het ook liever wat sneller ge
wild, maar een depressie hield
hem langdurig aan de kant.
Met het nieuwe album 'Per
gola' pakt de geblondeerde
zanger moeiteloos de draad op
en zaterdag in het LVC lijkt het
net of Jacco de liedjes zo maar
even uit zijn mouw schudt. Met
de opener 'Not funny anymore'
kiest Johan voor een lekker up-
tempowerkje van het debuutal
bum. Het uurtje Johan dat
daarna volgt kent niet één zwak
moment. Iedere keer word je
ingepakt door de hemelse me
lodieën van De Greeuw. Liedjes
met een kop en een staart die
vaak prachtig aanzwellen naar
een climax. Puntige songs, bol
van spanning en op het juiste
moment geeft de band dat extra
tandje ruig erbij.
Jacco de Greeuw zingt zijn
zanglijnen met volle overtui
ging de zaal in en juist de aan
vullende meerstemmige voca
len van Diederik Nomden en
Maarten Kooijman zorgen voor
de koude rillingen. Kooijman
excelleert in korte felle soli waar
elke noot op zijn paats valt en
op de achtergrond i
man met zijn speelse 4
voor de juiste balans.
Verwijzen naar andere!
jes die in hetzelfde se$
opereren is totaal overt
Johan kan met dit song®
aal op eigen benen s$
makkelijk de wereld aan.f
er dan toch vergeleken!
worden, dan meteen n®
een grote naam. De
klinkt met zijn hoge uith»
'How does it feel' verdacb
als John Lennon.
Kortom: de perfecte i
pop van Johan heeft t
kwaliteit dat het nog een»
tie van tijd is voor popmiij
Nederland zich gewonnen!
en daarna kan het he»
gaan met de band uit HJ
De zomer van 2001 wor»
hele mooie voor Johan.
Ingrid Moerman, Cees Waal en Jack Blommers (v.r.n.l.) met Hun gasten tijdens de rondvaart. Foto: Henk Bouwman
Ook de jeugd kwam kunst kijken, zoals hier in Noordwijk in het atelier aan de Bronkhorststraat.
Foto: Dick Hogewoning