Israël deelt
Gazastrook
opnieuw op
Buitenland
Concert van vier bands, drie landen, één droom
'Australische soldaten
proefdier bij kernproef
Rusland staat garant
voor berging Koersk
Annan en Bush werken
ondanks conflict samen
Executie McVeigh na
blunder FBI uitgesteld
Amerikaanse misdadiger wil soms gewoon dood
AF
- nding wapens
Kosovo gepakt
lenigheid over
Ij mpmonument
Dollar munt
Oost-Timor
rieverkrachter
jgt 514 jaar
cing bereidt
lcf|rnproef voor
Ontheemde Albaneesjes
tnderdjarige
dreigt vrouw
jng woont jaar
g jeen in woning
Tornado op komst
fERDAG 12 MEI 2001
INA - De internationale
esmacht KFOR in de Servi-
provincie Kosovo heeft
jrote lading zware wapens
jrschept. Volgens KFOR
het om onder meer anti-
en luchtafweerraketten,
WgJoeld voor etnisch-Albanese
llen. Deze zijn actief in het
isgebied tussen Kosovo en
»st van Servië. Zeven men-
afkomstig uit Kroatië, Ma-
inië, Bulgarije en Kosovo
aangehouden.
ei 3
i?
ui |EN - Nabestaanden van de
1 'Slachtoffers van de ramp
de skitrein in het Oosten-
e Kaprun hebben gisteren
de rails houten kruisen
aatst. Daarmee willen zij
alleen de doden herden-
maar ook uiting geven aan
kwaadheid over de hou
set van de exploitant van de
L De nabestaanden verwij-
le exploitant dat hij hun
«rt bij de oprichting van
monument voor de slacht-
s. Voor elk slachtoffer is
kruis geplaatst. Ook twee
erlanders stierven in de
imenzee.
DP
ge
- De Verenigde Naties wil
le Amerikaanse dollar tot
nige officiële munt maken
lost-Timor. De VN besturen
ebied sinds 1999, toen de
•Timorese bevolking in een
endum besloot tot afschei-
van Indonesië, dat de Por-
.ffelse oud-kolonie in 1975 be-
:oai i. In januari 2000 voerden
elev N de Amerikaanse dollar al
etaalmiddel in, maar daar-
et worden ook de Indonesi-
roepia en de Australische
ir op grote schaal gebruikt.
IRID - Het Spaanse hoogge-
tshof heeft in hoger beroep
eruchte 'serieverkrachter
'iramides' 514 jaar gevan-
►straf gegeven. Hij hoeft
ins de Spaanse wet echter
lts twintig jaar van deze
uit te^zitten. De rechter
irdeél'de hem voor de ver-
u"'jnting van 35 vrouwen, voor
lofovervallen en 29 geval-
an vrijheidsberoving. De
irige gasinstallateur zegt
3ree neer dan honderd vrou-
seksueel te hebben mis-
e w tt, allemaal in de wijk Pira-
is in Madrid.
ctie
:tie
tbus HINGTON - China is van
el ijk op korte termijn een on-
eme rondse kernproef te hou-
De test zal plaatshebben
e basis Lop Nur, in de wes-
e provincie Xinjiang. Dat
en anonieme Amerikaanse
^leidsfunctionarissen in
Washington Times. De
nen zeggen zich te baseren
ïgevens van Amerikaanse
itei lagesatellieten. De laatste
dat China een kernproef
was in 1999. Drie jaar
er had Peking gezegd alle
eaire tests te zullen staken.
KUMANOVO - Etnisch-Albanese kinderen uit het Macedonische Vakcince wachten in
een auto van het Rode Kruis op transport naar een vluchtelingenkamp elders in het land.
Hun dorpje is al dagen het centrum van hevige gevechten tussen het leger en Albanese
rebellen, die hardnekkig verzet bieden. Macedonië besloot daarom de burgerbevolking te
evacueren, zodat de opstandelingen hard kunnen worden aangepakt.
Foto: EPA/Srdjan Suji
NEW DELHI HARALD DOORNBOS
CORRESPONDENT
Als je de vier zangers van zuid-Azië's populairste rock
bands - één uit Pakistan, één uit Bangladesh en twee
uit India - elkaar ziet omhelzen, valt het moeilijk voor
te stellen dat hun drie landen zo ongeveer op voet van
oorlog met elkaar leven. Een uniek popconcert, mor
gen in de Indiase hoofdstad New Delhi, moet er vol
gens de rockers nu toe leiden dat er ook meer broeder
schap ontstaat tussen de bevolkingen.
Dat mag een unicum heten in zuid-Azië. Want de twee
grootste aartsvijanden, het hindoeland India en het is
lamitische Pakistan, hebben sinds de onafhankelijk
heid aan het einde van de jaren veertig al drie oorlogen
met elkaar gevoerd. Tussen Pakistan en Bangladesh,
dat ook een moslimland is, botert het al evenmin. In
1971 scheidde Bangladesh, dat toen oost-Pakistan
heette, zich na een bloedige burgeroorlog af van Pakis
tan. Die wonden zijn nog altijd vers. Ook de relatie tus
sen India en Bangladesh is slechts. Het is dus van
enorme symbolische waarde dat de vier bands uit deze
drie landen met elkaar op het podium staan. Het gaat
de muzikanten, zo beweren ze, om het bouwen van
bruggen tussen de drie staten. „Politiek is iets heel an
ders dan muziek maken", zegt Hamin Achmed, zanger
van Miles, de populairste rockgroep uit Bangladesh.
„Gewone mensen uit al deze drie landen kunnen din
gen samen doen. Wij zijn hier om te bewijzen dat zo
iets echt kan."
Daar is de zanger van de Pakistaanse rock band Juno-
on, Salman Ahmad, het helemaal mee eens. „De mees
te Pakistani vinden dat er een einde moet komen aan
de slechte relaties met India", meent hij, „Veel van on
ze muziek is heel populair in India, terwijl veel Indiase
films massaal worden bekeken in Pakistan. Contacten
tussen mensen uit beide landen kunnen obstakels uit
de wereld helpen. Cultuur speelt daar een hele belang
rijke rol bij."
De zanger van Euphoria, Palash Sen Polly, speelt voor
thuispubliek, en is trots dat de Pakistani's en Bangla
deshi's er ook bij zijn. „Vroeger waren Pakistan, Ban
gladesh en India één land", zegt hij „Maar mensen met
politieke ambities hebben er helaas drie landen van
gemaakt. Dat zijn geldwolven en machtswellustelin
gen." Daarom is Polly voor broederschap en eenheid.
„Luister, gewone mensen hebben niets met politici te
maken. Ik haat niemand omdat hij toevallig uit een be
paald land komt. Nee, ik kijk naar de persoon. Is 'ie
leuk of is 'ie niet leuk, dat is mijn criterium." Dit soort
bijna naïeve hippie-idealen zijn hier noodzakelijkerwijs
springlevend, omdat de politici zo vaak de weg van
oorlog en haat bewandelen. Alle bands hebben dan
ook al miljoenen cassettes en cd's verkocht. Tiendui
zenden fans komen naar hun 'concerten met een
boodschap'. De bandleden mogen dan allemaal gelo
ven in het bouwen van bruggen, het betekent nog niet
dat de bands ook dezelfde muziek maken. „Wij maken
Soefi-rock, gebaseerd op de Urdu-en Soefi cultuur,"
zegt Salman Ahmad, de Pakistaan. „Wij doen aan
Hind-rock omdat we uit het land van de Hindoes ko
men," zegt Polly. De muziek uit Bangladesh heet - wei
nig verrassend wellicht - Banga-rock.
Militairen moesten kleding testen
SYDNEY ANP-AFP
Ml - De politie van het
rikaanse Miami heeft een
italig lerdjarige man opgepakt
taloj lns mishandeling van zijn
on* 'din. Zij zou te veel aan-
t besteden aan andere
nen. Hermenergildo Rojas
benzine over haar heen.
ilachtoffer wist te ontko-
door een raam in te slaan,
olitie beschouwde het als
outinezaak, tot ze de ge-
ieJtedatum van de dader no
ta 'e: 13 april 1901. Het is niet
ïrste keer dat de bejaarde
inj s in de cel belandde. Op
rige leeftijd bedreigde hij
en i luschauffeur met een nep-
linegeweer.
.n; a
ndig WERPEN - Een Californi-
jisch koningsslang heeft een
ang alleen in een leeg-
id huis in het Belgische
sem gewoond. De vorige
iner was het dier bij zijn
tiring 'vergeten'. Voorbij-
ers merkten de wurgslang
'en op toen het 1 meter
dier zich achter het ven-
lestelde. Met de hulp van
pecialist van de Antwerpse
ntuin konden agenten het
'angen. Het dier overleefde
uizen en andere dieren die
nl woning rondliepen, en
1 *ert in gezonde toestand.
Australische militairen zijn bij
Britse kernproeven als proef
dieren gebruikt. Zij kregen al
lerlei soorten kleren aan om na
te gaan welke de beste bescher
ming tegen nucleaire straling
boden. De Schotse onderzoek
ster Sue Rabbit-Roff zegt hier
voor bewijzen te hebben ge
vonden in Australische archief
stukken, zo bericht de krant
Sydney Morning Post.
De Britse regering heeft giste
ren toegegeven dat dit inder
daad is gebeurd. Maar een
woordvoerster van het ministe
rie van defensie liet weten dat
het niet ging om het testen van
mensen, maar om de kleding
die zijn droegen. Volgens de
woordvoerster moesten de
mensen door een 'licht ver
vuild' gebied rennen en krui
pen, waarna bekeken werd hoe
hun kleding er voor stond.
De Britse regering heeft in
1997 voor het Europese Hof
voor de Rechten van de Mens
gezegd dat bij kernproeven
nooit mensen als proefdier zijn
gebruikt. Londen liet in de ja
ren vijftig en zestig proeven uit
voeren in Maralinga en op het
eiland Monte Bello voor de kust
van de staat Western Australia.
Het ging niet alleen om explo
sies, maar bijvoorbeeld ook om
experimenten met de opslag
van nucleair materiaal.
Australiërs beweren al langer
dat zij bij kernproeven hebben
moeten meedoen aan experi
menten. De advocaat Morris
May vertegenwoordigt een
groep van dertig mannen die
een vergoeding eisen voor
schade die zij bij proeven zou
den hebben opgelopen.
MOUNT VERNON - Het Midden-Westen van de Verenigde Staten kampt met slecht weer, dat gepaard gaat
met zware stormen. Hier trekt een tornado in wording over het laagland bij Mount Vemon in de staat lowa.
Foto: AP/Buzz Orr
AFP Agence France Presse ANP Algemeen Nederlands Persbureau AP Associated Press
DPA Deutsche Presse Agentur CPD Geassocieerde Pers Diensten RTR Reuters
Het Israëlische leger heeft gisteren opnieuw de verbin
dingsweg tussen het noorden en het zuiden van de Ga
zastrook afgesloten. Volgens de Israëlische minister van
defensie Ben-Eliezer is het leger echter niet uit op een
permanente bezetting van het Palestijnse autonome ge
bied.
GAZA-JERUZALEM DPA-AFP-ANP
De inval volgde op ongeregeld
heden aan de rand van het Pa
lestijnse vluchtelingenkamp
Khan Younis in het zuiden van
de Gazastrook. Jongeren wier
pen handgranaten naar twee Is
raëlische soldaten. Ook in Kar-
ni, op de grens tussen de Gaza
strook en Israël was het onrus
tig. Israëlische soldaten schoten
een zestienjarige Palestijnse
jongen dood nadat zij met ste
nen waren bekogeld.
Ben-Eliezer beweerde giste
ren dat zijn land op basis van
de interim-vredesakkoorden
van Oslo het recht heeft Pales
tijns gebied binnen te trekken
om terreur te bestrijden. De Pa-
lestijnen zijn echter woedend
over de zoveelste schending
van hun autonomie in de laat
ste dagen. De regering riep de
internationale gemeenschap op
om een einde te maken aan 'de
Israëlische agressie'.
Donderdag voerde Israël al
grootscheepse aanvallen uit op
het Palestijnse regeringscen
trum in Gazastad na Palestijnse
aanslagen. Ook op de Westelij
ke Jordaanoever bestookte Isra
el de Palestijnse overheid. In Je
richo werd een gebouw van de
speciale garde van president
Arafat, al vaker het doelwit van
Israëlische beschietingen, met
mortieren onder vuur geno
men.
Initiatieven om tot een her
vatting van de vredesbesprekin
gen tussen de partijen te ko
men, gaan onder het schieten
gewoon door. Heetste hangijzer
is nog steeds het Israëlische be
leid om zoveel mogelijk joodse
nederzettingen in bezet Pales
tijns gebied te bouwen. De in
ternationale bemiddelaars van
de commissie-Mitchell willen
dat dit beleid wordt bevroren,
maar de Israëlische premier
Sharon geldt juist als de grote
pleitbezorger van de kolonisa- -
tiepolitiek.
MOSKOU-ROTTERDAM AFP-Rtr-ANP
De regering van Rusland stelt
zich garant voor de betaling van
het internationale consortium
dat de berging van de vorig jaar
augustus gezonken kernonder
zeeër Koersk moet uitvoeren.
Maandag wordt bekendge
maakt wanneer de berging zal
plaatsvinden, zo zei vice-pre-
mier Ilja Klebanov gisteren.
De Nederlandse bedrijven
Smit Internationale en Heere-
ma, die deel uitmaken van het
consortium, reageerden vrij
sceptisch. Ze lieten weten dat er
nog steeds geen contracten zijn
getekend. „Technisch is de zaak
vrijwel rond, maar wat betreft
de financiering gaat het moei
zaam. We hopen dat de Russen
een westerse bank vinden die
zich garant stelt", aldus een
woordvoerder van Heerema.
Het was de bedoeling de ber
ging in augustus uit te voeren,
maar dat wordt volgens Smit
Internationale 'heel krap' we
gens de vereiste voorbereidin
gen. Het is zelfs de vraag of het
dit jaar nog lukt. In verband
met het weer moet het uiterlijk
in oktober gebeuren.
Heerema is nog somberder.
„We verwachten dat de berging
pas medio volgend jaar zal
plaatsvinden. Maar er kunnen
dit jaar al wel voorbereidingen
worden getroffen."
De Koersk verging op 12 au
gustus van het afgelopen jaar in
de Barentsz Zee. Alle 118 be
manningsleden kwamen om
het leven. Er zijn al twaalf licha
men boven water gehaald.
NEW YORK DPA-AFP
De Amerikaanse regering wil
blijven samenwerken met VN-
secretaris-generaal Annan, on
danks het conflict over de Ame
rikaanse contributie aan de vol
kerenorganisatie. Dat zei An
nan gisteren na een bliksembe
zoek aan Washington.
Het Amerikaanse parlement
besloot de torenhoge schuld
van de VS aan de VN voorlopig
niet te betalen, uit protest tegen
de uitsluiting van de VS uit de
mensenrechtencommissie van
de VN. De Amerikaanse presi
dent Bush had het parlement
vergeefs opgeroepen om van
wraakacties af te zien.
Ook Bush vindt de uitsluiting
'een schandaal', zei hij gisteren.
Het steekt hem vooral dat Su
dan de plaats van zijn land
heeft ingenomen in de com
missie. Dat land staat niet be
kend wegens zijn grote inzet
voor de mensenrechten. Annan
sprak echter de overtuiging uit
dat de VS volgend jaar weer tot
de mensenrechtencommissie
worden toegelaten.
Bush had ook nog goed
nieuws voor zijn gast. De VS
doneren een half miljard gul
den aan het wereldaidsfonds.
Annan riep eerder rijke landen
en particuliere contribuanten
op het fonds te financieren. Hij
hoopt uiteindelijk tussen de 17
en 25 miljard gulden te krijgen.
Het fonds is vooral bedoeld
voor Afrika, waar aids de be
langrijkste doodsoorzaak is.
WASHINGTON JOHN WANDERS
CORRESPONDENT
De voor woensdag geplande
executie van de Amerikaanse
terrorist Timothy McVeigh is
gisteren op last van minister
van justitie Ashcroft uitgesteld
tot 11 juni. Aanleiding is een
net ontdekte blunder van de
FBI. McVeigh is de dader van
de bomaanslag in Oklahoma
City, die in 1995 168 mensen
het leven kostte. Er is nu onver
wacht sprake van een ernstige
vormfout in het al in 1997 afge
ronde proces tegen McVeigh.
Justitie kwam donderdag
nacht met het verrassende be
richt dat een groot aantal FBI-
documenten aangaande de
bomaanslag ten onrechte is
achtergehouden. Het gaat om
circa 3.100 pagina's aan aanvul
lend materiaal. Conform het
strafprocesrecht had justitie dit
materiaal tijdig ter beschikking
moeten stellen aan McVeighs
advocaten, maar de FBI ver
zuimde het materiaal door te
geven aan de aanklagers.
Dat het nieuws pas bekend
werd in het zicht van McVeighs
executie is hoogst opmerkelijk,
temeer daar het hier de ernstig
ste terreurdaad in de moderne
Amerikaanse geschiedenis be
treft. Tevens markeert de exe
cutie van McVeigh de voltrek
king van het eerste federale
doodvonnis sinds 1963. „Hoe
pijnlijk ook, het is mijn taak de
integriteit van ons juridisch sys
teem te beschermen", zo moti
veerde Ashcroft zijn besluit tot
uitstel.
In Amerika wordt er vanuit
gegaan dat de kwestie geen ge
volgen zal hebben voor het
vonnis, maar McVeighs advo
caat zei gisteren dat hij 'alle op
ties' zal onderzoeken. De 33-ja-
rige McVeigh, die geen enkel
berouw toont over zijn terreur
daad, heeft steeds beklemtoond
dat hij met groot verlangen uit
kijkt naar de dag van zijn exe
cutie. Familieleden van de om
gekomen slachtoffers reageer
den met een mengeling van
woede en ongeloof op de ont
hulling.
WASHINGTON CALVIN WOODWARD
Als gevolg van een blunder van de FBI,
die een paar duizend documenten niet
aan de verdediging bleek te hebben
overgedragen, is de voltrekking van het
doodvonnis van Timothy McVeigh met
een maand uitgesteld. Het is onduidelijk
of Amerika's terrorist nummer één daar
blij mee is. Hij behoort tot de kleine
groep van terdoodveroordeelden die er
voor kiezen hun straf niet aan te vechten
door voortdurend in hoger beroep te
gaan.
Thomas Grasso was erg ongelukkig toen
hij in 1993 vernam dat zijn executie was
uitgesteld. „Mijn dag is compleet ver
pest", verklaarde hij. „Hier krijg ik echt
koppijn van." Uiteindelijk, in 1995, werd
hij alsnog in Oklahoma terechtgesteld.
Hij was schuldig bevonden aan de
moord op een van zijn buren.
De veroordeelden in de dodencel die er
voor kiezen de beul zonder verder uitstel
zijn werk te laten doen - sinds de herin
voering van de doodstraf in 1976 gaat
het om tientallen gevangenen - hebben
daarvoor uiteenlopende motieven. Som
migen laten zich zonder protest meene
men naar de death chamber, omdat ze
de ernst van hun gruweldaden zijn gaan
inzien en vinden dat ze het niet verdie
nen nog langer te leven.
McVeigh, verantwoordelijk voor de aan
slag in Oklahoma waarbij 168 mensen
om het leven kwamen, behoort niet tot
die groep, maar tot degenen die het ge
voel willen hebben het tijdstip van hun
dood zelf te kunnen bepalen. „Ik ben
heer en meester over mijn eigen lot", is
een van de favoriete zinnen van
McVeigh. Mogelijk zal hij die woorden
zelfs uitspreken als zijn allerlaatste.
Daarnaast is een deel van de gestraften
in de dodencel gewoonweg suïcidaal. Zij
willen dat de staat voor hen doet wat
henzelf niet is gelukt. Een andere groep
legt zich neer bij het onvermijdelijke. Zij
hebben er gewoon genoeg van, en zien
een langer leven achter de tralies niet
zitten. „Ik ben een rationeel denkend
mens", stelde Robert Lee Massie afgelo
pen maart, alvorens de beulen in een
strafgevangenis van Californië te helpen
bij het vinden van een geschikte ader
voor de dodelijk injectie. „Ik vind het
niet irrationeel om ervoor te kiezen niet
nog eens tien jaar gevangen te zitten."
Massie had een moord gepleegd terwijl
hij nog in zijn proeftijd was van een
moord die hij in 1965 beging.
McVeigh wil over zijn eigen leven beslis
sen, maar mogelijk is die houding inge
geven door het feit dat hij inziet dat uit
stel van executie bij hem in geen geval
afstel zal betekenen. „Volgens mij weet
hij dat hij gaat sterven en denkt hij: dan
maar meteen", zei William McVeigh, de
vader van de terdoodveroordeelde, toen
Timothy had besloten alle beroepspro
cedures te staken. McVeigh kan trou
wens tot op het laatste moment alsnog
in beroep gaan.
Sinds de Verenigde Staten in 1976 de
doodstraf opnieuw invoerden, zijn er
meer dan zevenhonderd mensen ter
dood gebracht. Negentig van hen beslo
ten zich niet tot hun laatste snik tegen
het vonnis te verzetten, heeft Amnesty
International berekend. In 11 van de 31
staten waar de afgelopen 25 jaar een
doodvonnis is voltrokken, was het een
'bereidwillige' veroordeelde die als eer
ste de death chamber moest opzoeken.
In de staten Idaho, Ohio, Oregon en
Pennsylvania heeft geen van de gevan-
genen die ter dood zijn gebracht alle ju
ridische beroepsmogelijkheden tegen de
straf benut, zegt Amnesty, een fervent
strijder tegen de doodstraf.
Dinsdagavond 9 mei was Clay King
Smith de laatste terdoodveroordeelde
die zonder protest zijn laatste gang naar
de sterfkamer maakte. De meervoudige
moordenaar Smith was tot het laatst toe
bereid alsnog in beroep te gaan tegen
zijn straf, maar alleen als de nabestaan
den van zijn slachtoffers - zijn ex-vrien
din. haar nicht en drie kinderen - daar
mee instemden. Die nabestaanden hul
den zich echter in stilzwijgen.
Sommige verdachten laten er al tijdens
hun berechting geen twijfel over bestaan
welke straf ze prefereren. „Jullie kunnen
maar beter voor de doodstraf kiezen,
want anders kom ik vrij en wie weet ben
jij of is een van je familieleden mijn vol
gende slachtoffer", zei de van moord
verdachte Steven Judy tegen de jury in
Indiana. Die veroordeelde hem even la
ter inderdaad ter dood, waarna hij in
1981 werd geëxecuteerd.
Bijna altijd gehoorzamen de autoriteiten
degenen die hun dodencel zo snel mo
gelijk willen verruilen voor de eeuwig
heid. Thomas Grasso, de moordenaar
die in Oklahoma zou worden geëxecu
teerd, had pech. Enkele uren voor het
vonnis zou worden voltrokken, greep de
New Yorkse gouverneur Mario Cuomo -
een tegenstander van de doodstraf - in.
Grasso had ook in New York een moord
gepleegd, en de rechter bepaalde in een
zaak die Cuomo had aangespannen dat
hij eerst de gevangenisstraf moest uitzit
ten waartoe hij voor die moord was ver
oordeeld, alvorens hij in Oklahoma kon
worden geëxecuteerd. Grasso reageerde
woedend toen hij hoorde dat hij zijn te
rechtstelling was uitgesteld. „Wat een
zakkenwasser", zei hij over Cuomo.
