Pc's kwetsbaar voor cybervandalen Goedkope strijd in 3D Multi Media Het installeren van hardware (6) tMuziek Collectie U P D fl T «TERDAG 12 MEI 2001 Y'DISC fluziek op een rijtje en beetje pc is tegenwoordig uitgerust met een cd-brander. De .delijk fanatieke internetter stapt in hoog tempo over van de lormale of isdn-telefoonlijn op kabel of adsl. Twee zaken die ndermeer het verzamelen van muziek sterk bevorderen. Wie chter zijn verzameling ziet groeien heeft ook steeds meer be- oefte aan organisatie, wantje moet natuurlijk wel gemakkelijk etgeen je hebt opgenomen terug kunnen vinden. Muziekcol- ictievan Easy Disk is een ivoudig programma, waar- iee een complete discotheek i kaart gebracht kan worden, lat geldt voor zowel gewone d's als voor met mp3's volge- opte eigen schijfjes. Via een temetverbinding kan vrijwel ke bestaande cd worden uit- ilezen en op heel simpele |jze kan de muziek van eigen 's in een database worden stopt, zodat alles gemakke- k is te traceren. Voor vijf jntjes en met een beetje erk- afhankelijk van de gro- van de collectie - is alles ior elkaar. lelkthegame elk heeft, ondanks alle Witte Motor-reclamespots, nog altijd in wat knullig imago. Veel tieners willen liever niet in het enbaar met een glas melk worden gesignaleerd. Om het ima- wat op te vijzelen hebben de zuivelfabrikanten een vlotte ebsite laten ontwerpen. In deze virtuele melkwereld kan bij voorbeeld het melkspel wor den gespeeld. De melkheld weet hoe lekker en 'cool' melk is en probeert alle merkpakken in het spel te ver zamelen. De pakken zijn ook wapens tegen randfiguren zo als Bum Slap per, Gut Barger en Bazooka Bid dy, bij de Melkwars of de Melkhunt. De website heeft ook een chat- im. De bezoeker kan er zijn eigen virtuele persoonlijkheid twerpen en zelfs een ruimte inrichten. Verder kunnen e- rds worden verstuurd, is er een sms-mogelijkheid en... is er Ifs nog aandacht voor het product zelf. Maar niet te nadruk- lijk natuurlijk. ei ww.melkthegame.nl J Uitkijken met iMesh n rige week plaatsten we op deze pagina een artikeltje over het sharing pfogramma iMesh, dat een 'nette' vorm zou zijn 1 n Napster. Door een attente lezer werden we gewezen op een inder nette kant van het programma, waarvan we vinden dat ndidaat-gebruikers het beslist moeten weten. iMesh blijkt vol irs zitten met zogenoemde spyware, die op diverse plekken in register van Windows wordt gezet. Daarmee wordt het surf- iei drag gevolgd en dat wordt dan weer com- ercieel gebruikt, zodat de kans bestaat m i een lading ongevraagde e-mail. Ook j een deinstallatie van iMesh blijft d( spyware aanwezig. Meer daar- Ti 'er is te vinden bij de lezersre- 'ai lies op de iMeshpagina van iti vw.download.com. Velen zul- rit i geen probleem hebben met )it ee-mail en een tussenoplos- ïg is een fake-adres en dat a ag iMesh de post doorsturen donald. duck@hotmail - stlim 'Ook de computerwereld zit nu eenmaal vol met gevaren (JU PC R Eigenlijk is het een schande. Als gebruiker van een pc blijf je betalen. Je koopt hardware (een paar duizend gulden), een besturingssysteem (meestal in begrepen, maar kost ook geld) en toepassingsprogramma's (al gauw een duizendje voor een pakket essentiële zaken). Je neemt een abonnement bij een internetprovider en schaft een (kabel)modem of een isdn- adapter aan. Je betaalt telefoon tikken of een dik bedrag voor een vaste verbinding. En dan? Dan mag er nog eens in de beurs getast worden. Want zon der een degelijke beveiliging te gen al het digitale gajes is die hele investering een wankele aangelegenheid. „Ik kan niet ontkennen dat wij daarvan bestaan. Maar het is niet anders. De wereld zit vol gevaren, ook de computerwe reld. Daar zullen we mee moe ten leren leven. En dat betekent dat we allemaal een of andere vorm van bescherming nodig hebben". Aldus sprak onlangs Larry Dietz, 'director of market intelligence' van Symantec, een van de grootste makers van an- ti-virussoftware en andere be schermingsmiddelen. „Het komt niet alleen doordat de wereld slechter is gewor den", zegt Dietz. „We worden met z'n allen ook steeds kwets baarder voor virus- en hackers bedreigingen. Simpelweg door dat we steeds meer gegevens aan onze computers zijn gaan toevertrouwen. Vervolgens wil den we die computers overal mee naartoe gaan nemen. En nu zijn we steeds vaker perma nent verbonden met het inter net. Er lopen misschien niet zo veel méér schurken rond dan vroeger, maar ze hebben wel een heleboel meer speelruimte gekregen". Virussen en hackers. Steeds va ker worden ze in één adem ge noemd als de dingen waar je het meest voor moet oppassen als je gegevens aan computers toevertrouwt. Het zijn twee ver schijningsvormen van hetzelfde kwaad, belichaamd door figu ren die onze systemen kapot willen maken en onze data wil len doen verdwijnen. Soms om dat ze een bepaald mikpunt dwars willen zitten, of een con- In bijna elk huishouden staat tegenwoordig een personal computer. Maar wat doen we er mee en wat kunnen we er mee? In de rubriek PC Wijzer elke week een onderwerp voor de thuiscomputeraar. Vragen en suggesties kunt u sturen naar: internetredactie@damiate.hdc.nl Hoe meer en hoe vaker de pc verbonden is met de buitenwereld, hoe groter de risico's die de gebruiker loopt. Foto: Theo Bohmers current willen uitschakelen. Maar meestal puur voor de lol, uit machtsgevoel, of nieuwsgie righeid. De virusmaker heeft het 't mak kelijkst. Die werkt op afstand. Op het moment dat zijn pro ducten hun schade aanrichten, is de maker allang klaar en vaak niet meer te vinden. De hacker die probeert 'live' in andermans computer door te dringen om daar gegevens te jatten of te vernielen, loopt meer risico en is -als hij niet vaardig genoeg is- in veel gevallen makkelijk te ontdekken en op te sporen. Vi rusbescherming is tegenwoor dig een absolute noodzaak, ook voor eenvoudige thuisgebrui kers. Kon je vroeger alleen een virus oplopen door besmette diskettes te gebruiken, in het internet-tijdperk zijn er talloze manieren waarop kwaadwillen de software kan binnendringen. Antivirusprogramma's hebben altijd een halve stap achter de virussen aangelopen en worden in hetzelfde tempo beter. Dat betekent wel dat ze ook duur der worden. Om effectieve soft ware te maken die beschermt tegen oude en nieuwe virussen, is een flinke ploeg slimme jon gens nodig die goed op de hoogte blijven van wat er alle maal rondwaart binnen en bui ten het internet. Zij moeten be taald worden door de klanten die pakketten aanschaffen en vooral: die zich abonneren op nieuwe virusdefinities. Want dat laatste is een vaak vergeten noodzaak. Een antiviruspro gramma dat een half jaar lang niet 'ververst' is, kan je bijna net zo goed van de pc verwijde ren. De grootste dreiging komt immers van de meest actuele virussen. Poortscanners Firewalls zijn de andere belang rijke verdedigingsmiddelen te gen computergevaar. Ze vor men een bescherming tegen het ongeoorloofd binnendrin gen op internet-computers. De laatste tijd winnen ze snel aan populariteit, vooral dankzij de opkomst van kabel- en adsl- verbindingen waarbij pc's per manent of in elk geval heel vaak en langdurig met het internet verbonden zijn. Hackers met geavanceerde zoeksystemen en poortscan ners weten zulke computers al snel te vinden. En wee de ge bruiker die dan alle 65536 deu ren van zijn pc wijd open heeft staan: die kan alles beleven, va riërend van verregaande in breuken op zijn privacy tot het totale verlies van alles wat er op de harde schijf staat. Een programma dat in elk geval die poorten dicht houdt totdat ze werkelijk nodig zijn, is een minimale noodzaak voor wie meer dan incidenteel met het net verbonden is. De betere versies slagen er zelfs in de computerpoorten niet alleen dicht, maar zelfs onzichtbaar te maken. Zulke poortwachters ontmoedigen de terugkeer van de hacker, want ze kosten enorm veel tijd bij het zoeken naar een open deur. Ook bij firewalls is actualiteit van belang. Er worden immers met regelmaat nieuwe trucs be dacht om tóch binnen te drin gen, en een goed firewall-pro- gramma doet meer dan alleen maar de deur stijf op slot hou den. Het beschermt ook tegen ogenschijnlijk onschuldige pak ketjes gegevens die, als een paard van Troje, van binnenuit de beveiliging trachten op te heffen. ROB VERMEULEN Het enorme aanbod van computerspellen voor de PC heeft nog steeds een gunstig effect voor de con sument. Terwijl bezitters van spelcomputers de prijzen van spellen nau welijks zien dalen kan de PC-bezitter meestal binnen een jaar een spel dat oor spronkelijk 100 gulden kostte voor 30 gulden of minder be machtigen. Kopiëren is natuur lijk nog goedkoper, maar dan mist de speler de ge bruiksaanwijzing en het mooie doosje. En het is na tuurlijk veel beter voor de spellenindustrie om een origineel te kopen. Het real-time strategy game is nog steeds po pulair en het aanbod is dan ook overweldi gend. De spellen, die grondstoffen winnen, fabrieken neerzet ten, legers bou wen en oorlog voeren meestal als belangrijkste uitgangspunten hebben, zijn te genwoordig meestal in 3D en hebt er dus een 3D- kaart voor nodig, maar die zijn tegen woordig niet meer zo duur. Een Voodoo-kaart of een TNT2-kaart is voor 200 gul den te krijgen en een GeForce II MX-kaart al voor 250 gulden. In de nieuwere pc's zitten deze kaarten al standaard inge bouwd. Het 3D-strategiespel is een pittige uitdaging in vergelij king met de 2D-voorgangers zoals Red Alert en Command and Conquer, hoewel ze niet per definitie beter zijn. De spe ler heeft in 3D een realistischer beeld van het slagveld, maar het is ook een stuk onoverzich telijker. Binnenkort komt Dune 3D van Westwood uit, de uit vinder van het genre indertijd met Dune II, maar tot die tijd kunnen spelers zich goedkoop vermaken met een van de vele klonen. Spotgoedkoop is bij voorbeeld Warzone 2100, het eerste 3D-spel in dit genre, dat voor vijf gulden bij Intertoys ligt. Het is nog steeds een erg goed spel waarbij de speler zelf zijn eenheden kan ontwerpen en de twee cd-roms zijn voor die prijs niet eens goedkoper te kopiëren. Een echte topper is Ground Control van Sierra. Een scien- ce-fictionspel, waarin de strijd tussen Crayven Industries en The Order of the New Dawn in een barre toekomst centraal staat. Opvallend is dat het win nen van grondstoffen en het bouwen van een basis juist weer niet nodig zijn in Ground Control. De missies richten zich op het aanvallen en verdedigen van bestaande militaire bolwer ken. Voor het spel is ook een datadisk uitgebracht. In Battlezone II van Activision is bou wen weer wel belangrijk. Ging deel I nog over de strijd tussen Amerikanen en Russen op de maan, in deel II zijn het buitenaardse veroveraars die voor de problemen zorgen. Battlezone II is mooi om te zien, maar niet zo briljant als Ground Control. 'Aliens' zorgen ook voor over last in Starship Troopers van Microprose, naar de gelijkna mige film van Paul Verhoeven en het boek van Robert Heinlein. Reusachtige spinnen terroriseren de mensheid en dienen uitgeroeid te worden door de mobiele infanterie, aangevoerd door de speler. Dark Reign is een zeer lastig real-time strategy game in 2D dat in Dark Reign II een driedi mensionaal vervolg gekregen heeft. Dit keer gaat de strijd tus sen een bikkelharde interpla netaire regering een groep re bellen. Het spel is nog steeds zeer lastig, ziet er goed uit en zal de speler lange tijd bezig houden. Van hetzelfde laken een pak is Earth 2150 van SSI, ook al zo'n 3D-vervolg van een goed 2D-spel. Inmiddels is in deze serie ook al weer een nieuw deel uit, maar dat kost nog gewoon 99 gulden. Sierra verbaasde een tijd gele- Vorige week werd in deze ru briek het plaatsen van een nieuwe harde schijf besproken. Als de fonkelnieuwe hard disk op zijn plaats zit met alle stek- kertjes op de juiste plaats en de computer wordt aangezet, dan zal de harde schijf door de BIOS, het bekende zwarte op- startscherm, worden herkend. Eem moderne 'plug and play- BIOS' herkent behalve de juiste grootte van de schijf zelfs het merk en zal de schijf direct goed instellen. Bij een oudere BIOS moet soms eerst wat wor den gebladerd om de schijf grootte juist in te stellen. Een oudere BIOS kan nog een na deel hebben: het komt voor dat deze een grote harde schijf niet kan overzien en deze al tijd in stelt op het maxi mumvan 8 gigabyte, ook al heeft de schijf 40 j_ gabyte in huis. In dat geval zou de BIOS vernieuwd moe ten worden, maar dat is een tamelijk riskant proces. Meer een werkje voor experts van de computerwinkel. In dit geval gaan we uit van een redelijk moderne BIOS en een harde schijf die zal gaan funge ren als de nieuwe opstartschijf, de C-schijf. Hierbij doet zich een probleem voor: de compu ter wil na het aanzetten name lijk het besturingssysteem op starten en dat kan niet, want Windows of Linux staat nog niet op die nieuwe en volstrekt harde schijf. De computer moet dus met een diskette worden opgestart. Deze opstartdiskette is waar schijnlijk ooit wel ge maakt toen de computer voor het eerst in gebruik werd genomen, maar als deze diskette zoek is kan deze opnieuw wor den gemaakt, via de op tie software in het confi guratiescherm. Het is dus ~^wel verstandig om, voordat je met een nieuwe harde schijf aan de gang gaat, die opstartdiskette eerst te maken of deze anders even van een kennis te lenen. De opstart diskette vens de cd-romspeler aan, noodzakelijk om straks het be sturingssysteem te kunnen in stalleren. Op de opstartdiskette bevindt zich een programma uit het goede oude, bijna vergeten DOS-tijdperk dat 'fdisk' heet. Dat programma wordt vanaf de diskette (A:) opgestart door zijn naam te tikken. Fdisk vraagt nu of de ondersteuning voor grote harde schijven moet worden in geschakeld en dat willen we, dus het antwoord is ja of yes (J of Y). Nu verschijnt er een keu zemenu. We gebruiken moge lijkheid 1, een DOS-partitie of een logisch DOS-station ma ken. Druk op de Enter-toets en we zien dat we nu een 'Pri maire DOS-partitie' kunnen maken en dat willen we ook, dus weer V. Enter. Nu 5^. kunnen we be sluiten om de complete harde schijf te benutten voor de 'primaire partitie' en dat doen we voor het ge mak dan ook maar. Er komt een waarschuwing dat alle gegevens verloren zullen gaan, maar die kunnen we negeren omdat er toch niets op die nieuwe schijf staat. Fdisk zal de schijf nakij ken en de 'primaire partitie' gaan maken. Als dit is gebeurd kunnen we fdisk met de Es- cape-toets verlaten en de com puter opnieuw opstarten, nog steeds met de opstartdiskette er in. Nu moet de harde schijf nog geformatteerd, zeg maar inge deeld worden. Dat gebeurt door vanaf de diskette (A:) de op dracht 'format c:' (let op de dubbele punt) te tikken. Nu wordt de nieuwe schijf inge deeld, hetgeen bij een grote schijf wel tien minuten kan du ren. De schijf kan na voltooiing een naam krijgen en weer moet de computer opnieuw worden opgestart met de opstartdisket te op zijn plaats. De harde schijf is nu klaar voor gebruik en het is nu een kwestie van Windows installeren. Zoek de cd-romspe ler op (onder D: of E: of verder op), tik 'setup' en de installatie kan beginnen. Volgende week: de harde schijf onder Windows. FRANK BUURMAN den met het zeer goede Home- world, een strategisch 3D-spel in de ruimte. Het nog betere vervolg heet Cataclysm en bei de spellen zijn nu goedkoop verkrijgbaar. Ze bieden prachti ge beelden en een voortreffelij ke opbouw. Ze zijn wel extra lastig omdat oriëntatie in de driedimensionale ruimte nog moeilijker is dan op het land, De strategische 3D-spellen zijn ver krijgbaar bij onder meer Dynabyte, Free Record Shop, Intertoys en Bart Smit. Een Pentium II met 64 Mb Ram is vaak wel het ver eiste minimum. FRANK BUURMAN 'oordraadsel llZONTAAL: 1. Harnas; 5. ongebonden; 6. verhoogde toon; 8. plaats in Portugal; igebonden; 13. ontkenning; 15. landbouwwerktuig; 16. bevel aan een hond; igenieur; 19. muzieknoot; 20. geliefde van Zeus; 21. administratieve troepen; 23. Royal >rce; 25. Frans lidwoord; 26. zeevis; 28. scheepstakel; 29. in orde; 32. Spaanse uitroep; fater (Fr.); 34. vogel ICAAL: 1. Voor publicatie bestemde tekst; 2. wisselgebruik (It.); 3. wilde haver; izalem; 7. werkkleding; 9. koning (Fr 10. verwelkt; 12. rijksgrens; 14. vogelproduct; 17. venijn; 22. tegenover; 24. liefkozing; 25. zijde van een schip; 27. houtstof; >elpunt; 30. hok op vissersboot waar vis op ijs gelegd wordt; 31. rivier in Schotland, ssing van vrijdag: fontaal: 1. Opslag; 7. tango; 8. traag; 9. koers; 10. fles; 11. pootui; 12. terras, il: 2. Plots; 3. lokaal; 4. Ganges; 5. stuk; 6. kniesoor; 10. fiks; 11. pit. HET UUEER Meizomer houdt aan In tuincentra kom je nog wel eens van die waarschuwingsbordjes tegen waarop staat aangegeven dat bepaalde planten pas na de IJsheiligen (11-14 mei) naar buiten mogen. Wat mij betreft kunnen die bordjes weg. Schadelijke nachtvorsten zijn namelijk niet alleen aan de IJsheiligen verbonden: ook later in mei en soms nog in juni kan met name in duinkommen het nachtvorstdui veltje toeslaan. Bovendien lijken de ijzige heiligen afscheid te hebben genomen van hun koude imago. Voor de derde keer in vier jaar tijd draait het namelijk om zomer se temperaturen. In 1998 bracht de eerste IJsheilige, Sint Mamertius, het in De Bilt tot 30,3 graad (een serie van 7 zomerse dagen op rij), in 2000 werd het 25,1 (12 zomerse dagen in successie: absoluut meirecord) en gisteren werd in De Bilt opnieuw de 25 gra den overschreden. De hoogste temperatu ren werden, zoals zo vaak het geval is, in de zuidelijke regio's geregistreerd: Hoens- broek mat 27,5 graad. Bij ons werd het ruim 24 graden. Wat opviel was de zeer droge lucht hetgeen onder meer tot uiting kwam in een staalblauwe hemel. Slechts hier en daar vertoonden zich korte tijd en kele onschuldige wolkjes aan het uitspan sel. Later op de middag werd de atmosfeer vochtiger (vliegtuigstrepen verdwenen minder snel). Het zwaartepunt van de ho- gedrukblokkade in de bovenlucht ligt van daag boven ons land. Nabij het aardopper vlak worden we bediend door een in bete kenis afnemende uidoper vjm het zich ter hoogte van IJsland opnieuw profilerende hogedrukgebied. Dankzij deze drukverde- ling houdt de meizomer aan. Er is opnieuw volop zon en het kwik loopt op tot 23-24 graden. De wind waait uit het oosten tot noordoosten en is meest matig, aan de kust later een vrij krachtige noordoostenwind. Morgen hogere temperaturen vanwege een meer oostenwind. Bij overwegend zonnig weer wordt het 24-25 graden. Ook op maandag mogelijk nog zomerse tempera turen, maar onder invloed van een over de Kanaalregio naderende storing neemt de kans op een bui toe.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2001 | | pagina 43