Pc's kwetsbaar voor cybervandalen
Goedkope strijd in 3D
Multi Media
Het installeren
van hardware (6)
tMuziek
Collectie
U P D fl T
«TERDAG 12 MEI 2001
Y'DISC
fluziek op een rijtje
en beetje pc is tegenwoordig uitgerust met een cd-brander. De
.delijk fanatieke internetter stapt in hoog tempo over van de
lormale of isdn-telefoonlijn op kabel of adsl. Twee zaken die
ndermeer het verzamelen van muziek sterk bevorderen. Wie
chter zijn verzameling ziet groeien heeft ook steeds meer be-
oefte aan organisatie, wantje moet natuurlijk wel gemakkelijk
etgeen je hebt opgenomen terug kunnen vinden. Muziekcol-
ictievan Easy Disk is een
ivoudig programma, waar-
iee een complete discotheek
i kaart gebracht kan worden,
lat geldt voor zowel gewone
d's als voor met mp3's volge-
opte eigen schijfjes. Via een
temetverbinding kan vrijwel
ke bestaande cd worden uit-
ilezen en op heel simpele
|jze kan de muziek van eigen
's in een database worden
stopt, zodat alles gemakke-
k is te traceren. Voor vijf
jntjes en met een beetje
erk- afhankelijk van de gro-
van de collectie - is alles
ior elkaar.
lelkthegame
elk heeft, ondanks alle Witte Motor-reclamespots, nog altijd
in wat knullig imago. Veel tieners willen liever niet in het
enbaar met een glas melk worden gesignaleerd. Om het ima-
wat op te vijzelen hebben de zuivelfabrikanten een vlotte
ebsite laten ontwerpen. In deze virtuele melkwereld kan bij
voorbeeld het
melkspel wor
den gespeeld.
De melkheld
weet hoe lekker
en 'cool' melk is
en probeert alle
merkpakken in
het spel te ver
zamelen. De
pakken zijn ook
wapens tegen
randfiguren zo
als Bum Slap
per, Gut Barger
en Bazooka Bid
dy, bij de
Melkwars of de
Melkhunt. De
website heeft
ook een chat-
im. De bezoeker kan er zijn eigen virtuele persoonlijkheid
twerpen en zelfs een ruimte inrichten. Verder kunnen e-
rds worden verstuurd, is er een sms-mogelijkheid en... is er
Ifs nog aandacht voor het product zelf. Maar niet te nadruk-
lijk natuurlijk.
ei ww.melkthegame.nl
J
Uitkijken met iMesh
n rige week plaatsten we op deze pagina een artikeltje over het
sharing pfogramma iMesh, dat een 'nette' vorm zou zijn
1 n Napster. Door een attente lezer werden we gewezen op een
inder nette kant van het programma, waarvan we vinden dat
ndidaat-gebruikers het beslist moeten weten. iMesh blijkt vol
irs zitten met zogenoemde spyware, die op diverse plekken in
register van Windows wordt gezet. Daarmee wordt het surf-
iei drag gevolgd en dat wordt dan weer com-
ercieel gebruikt, zodat de kans bestaat
m i een lading ongevraagde e-mail. Ook
j een deinstallatie van iMesh blijft
d( spyware aanwezig. Meer daar-
Ti 'er is te vinden bij de lezersre-
'ai lies op de iMeshpagina van
iti vw.download.com. Velen zul-
rit i geen probleem hebben met
)it ee-mail en een tussenoplos-
ïg is een fake-adres en dat
a ag iMesh de post doorsturen
donald. duck@hotmail -
stlim
'Ook de computerwereld zit nu eenmaal vol met gevaren
(JU
PC
R
Eigenlijk is het een schande.
Als gebruiker van een pc blijf
je betalen. Je koopt hardware
(een paar duizend gulden), een
besturingssysteem (meestal in
begrepen, maar kost ook geld)
en toepassingsprogramma's (al
gauw een duizendje voor een
pakket essentiële zaken). Je
neemt een abonnement bij een
internetprovider en schaft een
(kabel)modem of een isdn-
adapter aan. Je betaalt telefoon
tikken of een dik bedrag voor
een vaste verbinding. En dan?
Dan mag er nog eens in de
beurs getast worden. Want zon
der een degelijke beveiliging te
gen al het digitale gajes is die
hele investering een wankele
aangelegenheid.
„Ik kan niet ontkennen dat wij
daarvan bestaan. Maar het is
niet anders. De wereld zit vol
gevaren, ook de computerwe
reld. Daar zullen we mee moe
ten leren leven. En dat betekent
dat we allemaal een of andere
vorm van bescherming nodig
hebben". Aldus sprak onlangs
Larry Dietz, 'director of market
intelligence' van Symantec, een
van de grootste makers van an-
ti-virussoftware en andere be
schermingsmiddelen.
„Het komt niet alleen doordat
de wereld slechter is gewor
den", zegt Dietz. „We worden
met z'n allen ook steeds kwets
baarder voor virus- en hackers
bedreigingen. Simpelweg door
dat we steeds meer gegevens
aan onze computers zijn gaan
toevertrouwen. Vervolgens wil
den we die computers overal
mee naartoe gaan nemen. En
nu zijn we steeds vaker perma
nent verbonden met het inter
net. Er lopen misschien niet zo
veel méér schurken rond dan
vroeger, maar ze hebben wel
een heleboel meer speelruimte
gekregen".
Virussen en hackers. Steeds va
ker worden ze in één adem ge
noemd als de dingen waar je
het meest voor moet oppassen
als je gegevens aan computers
toevertrouwt. Het zijn twee ver
schijningsvormen van hetzelfde
kwaad, belichaamd door figu
ren die onze systemen kapot
willen maken en onze data wil
len doen verdwijnen. Soms om
dat ze een bepaald mikpunt
dwars willen zitten, of een con-
In bijna elk huishouden staat tegenwoordig een personal computer.
Maar wat doen we er mee en wat kunnen we er mee? In de rubriek
PC Wijzer elke week een onderwerp voor de thuiscomputeraar.
Vragen en suggesties kunt u sturen naar:
internetredactie@damiate.hdc.nl
Hoe meer en hoe vaker de pc verbonden is met de buitenwereld, hoe groter de risico's die de gebruiker
loopt. Foto: Theo Bohmers
current willen uitschakelen.
Maar meestal puur voor de lol,
uit machtsgevoel, of nieuwsgie
righeid.
De virusmaker heeft het 't mak
kelijkst. Die werkt op afstand.
Op het moment dat zijn pro
ducten hun schade aanrichten,
is de maker allang klaar en vaak
niet meer te vinden. De hacker
die probeert 'live' in andermans
computer door te dringen om
daar gegevens te jatten of te
vernielen, loopt meer risico en
is -als hij niet vaardig genoeg is-
in veel gevallen makkelijk te
ontdekken en op te sporen. Vi
rusbescherming is tegenwoor
dig een absolute noodzaak, ook
voor eenvoudige thuisgebrui
kers. Kon je vroeger alleen een
virus oplopen door besmette
diskettes te gebruiken, in het
internet-tijdperk zijn er talloze
manieren waarop kwaadwillen
de software kan binnendringen.
Antivirusprogramma's hebben
altijd een halve stap achter de
virussen aangelopen en worden
in hetzelfde tempo beter. Dat
betekent wel dat ze ook duur
der worden. Om effectieve soft
ware te maken die beschermt
tegen oude en nieuwe virussen,
is een flinke ploeg slimme jon
gens nodig die goed op de
hoogte blijven van wat er alle
maal rondwaart binnen en bui
ten het internet. Zij moeten be
taald worden door de klanten
die pakketten aanschaffen en
vooral: die zich abonneren op
nieuwe virusdefinities. Want
dat laatste is een vaak vergeten
noodzaak. Een antiviruspro
gramma dat een half jaar lang
niet 'ververst' is, kan je bijna
net zo goed van de pc verwijde
ren. De grootste dreiging komt
immers van de meest actuele
virussen.
Poortscanners
Firewalls zijn de andere belang
rijke verdedigingsmiddelen te
gen computergevaar. Ze vor
men een bescherming tegen
het ongeoorloofd binnendrin
gen op internet-computers. De
laatste tijd winnen ze snel aan
populariteit, vooral dankzij de
opkomst van kabel- en adsl-
verbindingen waarbij pc's per
manent of in elk geval heel vaak
en langdurig met het internet
verbonden zijn.
Hackers met geavanceerde
zoeksystemen en poortscan
ners weten zulke computers al
snel te vinden. En wee de ge
bruiker die dan alle 65536 deu
ren van zijn pc wijd open heeft
staan: die kan alles beleven, va
riërend van verregaande in
breuken op zijn privacy tot het
totale verlies van alles wat er op
de harde schijf staat.
Een programma dat in elk geval
die poorten dicht houdt totdat
ze werkelijk nodig zijn, is een
minimale noodzaak voor wie
meer dan incidenteel met het
net verbonden is. De betere
versies slagen er zelfs in de
computerpoorten niet alleen
dicht, maar zelfs onzichtbaar te
maken. Zulke poortwachters
ontmoedigen de terugkeer van
de hacker, want ze kosten
enorm veel tijd bij het zoeken
naar een open deur.
Ook bij firewalls is actualiteit
van belang. Er worden immers
met regelmaat nieuwe trucs be
dacht om tóch binnen te drin
gen, en een goed firewall-pro-
gramma doet meer dan alleen
maar de deur stijf op slot hou
den. Het beschermt ook tegen
ogenschijnlijk onschuldige pak
ketjes gegevens die, als een
paard van Troje, van binnenuit
de beveiliging trachten op te
heffen.
ROB VERMEULEN
Het enorme aanbod van
computerspellen voor
de PC heeft nog steeds een
gunstig effect voor de con
sument. Terwijl bezitters
van spelcomputers de
prijzen van spellen nau
welijks zien dalen kan de
PC-bezitter meestal binnen
een jaar een spel dat oor
spronkelijk 100 gulden kostte
voor 30 gulden of minder be
machtigen. Kopiëren is natuur
lijk nog goedkoper, maar
dan mist de speler de ge
bruiksaanwijzing en het
mooie doosje. En het is na
tuurlijk veel beter voor de
spellenindustrie om een
origineel te kopen.
Het real-time strategy
game is nog steeds po
pulair en het aanbod is
dan ook overweldi
gend. De spellen, die
grondstoffen winnen,
fabrieken neerzet
ten, legers bou
wen en oorlog
voeren meestal
als belangrijkste
uitgangspunten
hebben, zijn te
genwoordig
meestal in
3D en
hebt
er dus
een 3D-
kaart voor
nodig, maar
die zijn tegen
woordig niet meer
zo duur. Een Voodoo-kaart of
een TNT2-kaart is voor 200 gul
den te krijgen en een GeForce II
MX-kaart al voor 250 gulden. In
de nieuwere pc's zitten deze
kaarten al standaard inge
bouwd. Het 3D-strategiespel is
een pittige uitdaging in vergelij
king met de 2D-voorgangers
zoals Red Alert en Command
and Conquer, hoewel ze niet
per definitie beter zijn. De spe
ler heeft in 3D een realistischer
beeld van het slagveld, maar
het is ook een stuk onoverzich
telijker. Binnenkort komt Dune
3D van Westwood uit, de uit
vinder van het genre indertijd
met Dune II, maar tot die tijd
kunnen spelers zich goedkoop
vermaken met een van de vele
klonen. Spotgoedkoop is bij
voorbeeld Warzone 2100, het
eerste 3D-spel in dit genre, dat
voor vijf gulden bij Intertoys
ligt. Het is nog steeds een erg
goed spel waarbij de speler zelf
zijn eenheden kan ontwerpen
en de twee cd-roms zijn voor
die prijs niet eens goedkoper te
kopiëren.
Een echte topper is Ground
Control van Sierra. Een scien-
ce-fictionspel, waarin de strijd
tussen Crayven Industries en
The Order of the New Dawn in
een barre toekomst centraal
staat. Opvallend is dat het win
nen van grondstoffen en het
bouwen van een basis juist
weer niet nodig zijn in Ground
Control. De missies richten zich
op het aanvallen en verdedigen
van bestaande militaire bolwer
ken. Voor het spel is ook een
datadisk uitgebracht.
In Battlezone II van
Activision is bou
wen weer wel
belangrijk.
Ging deel I
nog over de
strijd tussen
Amerikanen
en Russen op
de maan, in
deel II zijn het
buitenaardse veroveraars die
voor de problemen zorgen.
Battlezone II is mooi om te
zien, maar niet zo briljant als
Ground Control.
'Aliens' zorgen ook voor over
last in Starship Troopers van
Microprose, naar de gelijkna
mige film van Paul Verhoeven
en het boek van Robert
Heinlein. Reusachtige spinnen
terroriseren de mensheid en
dienen uitgeroeid te worden
door de mobiele infanterie,
aangevoerd door de speler.
Dark Reign is een zeer lastig
real-time strategy game in 2D
dat in Dark Reign II een driedi
mensionaal vervolg gekregen
heeft. Dit keer gaat de strijd tus
sen een bikkelharde interpla
netaire regering een groep re
bellen. Het spel is nog steeds
zeer lastig, ziet er goed uit en
zal de speler lange tijd bezig
houden. Van hetzelfde laken
een pak is Earth 2150 van SSI,
ook al zo'n 3D-vervolg van een
goed 2D-spel. Inmiddels is in
deze serie ook al weer een
nieuw deel uit, maar dat kost
nog gewoon 99 gulden.
Sierra verbaasde een tijd gele-
Vorige week werd in deze ru
briek het plaatsen van een
nieuwe harde schijf besproken.
Als de fonkelnieuwe hard disk
op zijn plaats zit met alle stek-
kertjes op de juiste plaats en de
computer wordt aangezet, dan
zal de harde schijf door de
BIOS, het bekende zwarte op-
startscherm, worden herkend.
Eem moderne 'plug and play-
BIOS' herkent behalve de juiste
grootte van de schijf zelfs het
merk en zal de schijf direct
goed instellen. Bij een oudere
BIOS moet soms eerst wat wor
den gebladerd om de schijf
grootte juist in te stellen. Een
oudere BIOS kan nog een na
deel hebben: het komt voor dat
deze een grote harde
schijf niet kan
overzien en
deze al
tijd in
stelt op
het
maxi
mumvan
8 gigabyte,
ook al heeft
de schijf 40 j_
gabyte in huis. In
dat geval zou de
BIOS vernieuwd moe
ten worden, maar dat is
een tamelijk riskant proces.
Meer een werkje voor experts
van de computerwinkel.
In dit geval gaan we uit van een
redelijk moderne BIOS en een
harde schijf die zal gaan funge
ren als de nieuwe opstartschijf,
de C-schijf. Hierbij doet zich
een probleem voor: de compu
ter wil na het aanzetten name
lijk het besturingssysteem op
starten en dat kan niet, want
Windows of Linux staat nog
niet op die nieuwe en volstrekt
harde schijf. De computer
moet dus met een diskette
worden opgestart. Deze
opstartdiskette is waar
schijnlijk ooit wel ge
maakt toen de computer
voor het eerst in gebruik
werd genomen, maar
als deze diskette zoek is
kan deze opnieuw wor
den gemaakt, via de op
tie software in het confi
guratiescherm. Het is dus
~^wel verstandig om,
voordat je met een
nieuwe harde schijf
aan de gang gaat,
die opstartdiskette
eerst te maken of
deze anders even
van een kennis te
lenen. De opstart
diskette
vens de cd-romspeler aan,
noodzakelijk om straks het be
sturingssysteem te kunnen in
stalleren.
Op de opstartdiskette bevindt
zich een programma uit het
goede oude, bijna vergeten
DOS-tijdperk dat 'fdisk' heet.
Dat programma wordt vanaf de
diskette (A:) opgestart door zijn
naam te tikken. Fdisk vraagt nu
of de ondersteuning voor grote
harde schijven moet worden in
geschakeld en dat willen we,
dus het antwoord is ja of yes (J
of Y). Nu verschijnt er een keu
zemenu. We gebruiken moge
lijkheid 1, een DOS-partitie of
een logisch DOS-station ma
ken. Druk op de Enter-toets en
we zien dat we nu een 'Pri
maire DOS-partitie'
kunnen maken en
dat willen we
ook, dus weer
V. Enter. Nu
5^. kunnen
we be
sluiten
om de
complete
harde schijf te
benutten voor de
'primaire partitie' en
dat doen we voor het ge
mak dan ook maar. Er komt een
waarschuwing dat alle gegevens
verloren zullen gaan, maar die
kunnen we negeren omdat er
toch niets op die nieuwe schijf
staat. Fdisk zal de schijf nakij
ken en de 'primaire partitie'
gaan maken. Als dit is gebeurd
kunnen we fdisk met de Es-
cape-toets verlaten en de com
puter opnieuw opstarten, nog
steeds met de opstartdiskette er
in. Nu moet de harde schijf nog
geformatteerd, zeg maar inge
deeld worden. Dat gebeurt door
vanaf de diskette (A:) de op
dracht 'format c:' (let op de
dubbele punt) te tikken. Nu
wordt de nieuwe schijf inge
deeld, hetgeen bij een grote
schijf wel tien minuten kan du
ren. De schijf kan na voltooiing
een naam krijgen en weer moet
de computer opnieuw worden
opgestart met de opstartdisket
te op zijn plaats. De harde schijf
is nu klaar voor gebruik en het
is nu een kwestie van Windows
installeren. Zoek de cd-romspe
ler op (onder D: of E: of verder
op), tik 'setup' en de installatie
kan beginnen.
Volgende week: de harde schijf
onder Windows.
FRANK BUURMAN
den met het zeer goede Home-
world, een strategisch 3D-spel
in de ruimte. Het nog betere
vervolg heet Cataclysm en bei
de spellen zijn nu goedkoop
verkrijgbaar. Ze bieden prachti
ge beelden en een voortreffelij
ke opbouw. Ze zijn wel extra
lastig omdat oriëntatie in de
driedimensionale ruimte nog
moeilijker is dan op het land,
De strategische
3D-spellen zijn ver
krijgbaar bij onder
meer Dynabyte, Free
Record Shop, Intertoys en
Bart Smit. Een Pentium II met
64 Mb Ram is vaak wel het ver
eiste minimum.
FRANK BUURMAN
'oordraadsel
llZONTAAL: 1. Harnas; 5. ongebonden; 6. verhoogde toon; 8. plaats in Portugal;
igebonden; 13. ontkenning; 15. landbouwwerktuig; 16. bevel aan een hond;
igenieur; 19. muzieknoot; 20. geliefde van Zeus; 21. administratieve troepen; 23. Royal
>rce; 25. Frans lidwoord; 26. zeevis; 28. scheepstakel; 29. in orde; 32. Spaanse uitroep;
fater (Fr.); 34. vogel
ICAAL: 1. Voor publicatie bestemde tekst; 2. wisselgebruik (It.); 3. wilde haver;
izalem; 7. werkkleding; 9. koning (Fr 10. verwelkt; 12. rijksgrens; 14. vogelproduct;
17. venijn; 22. tegenover; 24. liefkozing; 25. zijde van een schip; 27. houtstof;
>elpunt; 30. hok op vissersboot waar vis op ijs gelegd wordt; 31. rivier in Schotland,
ssing van vrijdag:
fontaal: 1. Opslag; 7. tango; 8. traag; 9. koers; 10. fles; 11. pootui; 12. terras,
il: 2. Plots; 3. lokaal; 4. Ganges; 5. stuk; 6. kniesoor; 10. fiks; 11. pit.
HET UUEER
Meizomer houdt aan
In tuincentra kom je nog wel eens van die
waarschuwingsbordjes tegen waarop staat
aangegeven dat bepaalde planten pas na de
IJsheiligen (11-14 mei) naar buiten mogen.
Wat mij betreft kunnen die bordjes weg.
Schadelijke nachtvorsten zijn namelijk niet
alleen aan de IJsheiligen verbonden: ook
later in mei en soms nog in juni kan met
name in duinkommen het nachtvorstdui
veltje toeslaan. Bovendien lijken de ijzige
heiligen afscheid te hebben genomen van
hun koude imago. Voor de derde keer in
vier jaar tijd draait het namelijk om zomer
se temperaturen. In 1998 bracht de eerste
IJsheilige, Sint Mamertius, het in De Bilt tot
30,3 graad (een serie van 7 zomerse dagen
op rij), in 2000 werd het 25,1 (12 zomerse
dagen in successie: absoluut meirecord) en
gisteren werd in De Bilt opnieuw de 25 gra
den overschreden. De hoogste temperatu
ren werden, zoals zo vaak het geval is, in de
zuidelijke regio's geregistreerd: Hoens-
broek mat 27,5 graad. Bij ons werd het
ruim 24 graden. Wat opviel was de zeer
droge lucht hetgeen onder meer tot uiting
kwam in een staalblauwe hemel. Slechts
hier en daar vertoonden zich korte tijd en
kele onschuldige wolkjes aan het uitspan
sel. Later op de middag werd de atmosfeer
vochtiger (vliegtuigstrepen verdwenen
minder snel). Het zwaartepunt van de ho-
gedrukblokkade in de bovenlucht ligt van
daag boven ons land. Nabij het aardopper
vlak worden we bediend door een in bete
kenis afnemende uidoper vjm het zich ter
hoogte van IJsland opnieuw profilerende
hogedrukgebied. Dankzij deze drukverde-
ling houdt de meizomer aan. Er is opnieuw
volop zon en het kwik loopt op tot 23-24
graden. De wind waait uit het oosten tot
noordoosten en is meest matig, aan de kust
later een vrij krachtige noordoostenwind.
Morgen hogere temperaturen vanwege een
meer oostenwind. Bij overwegend zonnig
weer wordt het 24-25 graden. Ook op
maandag mogelijk nog zomerse tempera
turen, maar onder invloed van een over de
Kanaalregio naderende storing neemt de
kans op een bui toe.