ultuur Kunst
Rijk aanbod op antiquarenbeurs
Amerikaanse cineasten weer welkom in Cannes
tol' Verdi in musical Aida
NPO knalt er vol
gloed tegenaan
'Levensboek' en expositie van Toon Hermans
rilligheid overheerst bij
In Transit' van Listopad
Sempre
Avanti:
feest der
herkenning
ERDAG 21 APRIL 2001
23
tischool Music Competition 2001
Herbergen middelbare scholen in Zuid-Holland muzi-
jtalenten? Om dat uit te vinden en tegelijk het actief bezig
jmet muziek te stimuleren, houdt de Zuid-Hollandse Pop-
ehet schoolband festival 'Highschool Music Competition',
istaande vrijdag strijden zeven groepen uit Zuid-Holland om
jtel 'Beste Schoolband 2001'. Leiden wordt vertegenwoor-
5 door drie bands: Coincidence van de Prof. Vliegenthart-
ool en Helios en Oelder van het Bonaventura College. Dit
lege is ook de plaats waar de competitie vrijdagavond vanaf
10 uur wordt gehouden.
ledelfestival jubileert
qfiEESTBezoekers van de Nationale Doedeldag, op 20 mei
d rond kasteel Oud-Poelgeest in Oegstgeest, kunnen ont
ken dat de doedelzak niet alleen in Schotland wordt be-
Op dit muziekfestival, dat dit jaar voor de vijftiende keer
dt gehouden, klinken bijvoorbeeld ook de 'Scandinavische'
je'Baltische' doedelzak. Verder wordt er - van 11.00 tot
10 uur - gedanst, laten doedelzakbouwers hun nieuw ge-
ivde instrumenten zien en kunner er cd's worden gekocht
uiteraard, doedelzak-muziek.
indertoneel door en voor kinderen
Ni Veertien kinderen van de Power-groep van toneelclub
hebben de kindervoorstelling 'Het grote vraagteken? Wie
en waar' niet alleen bedacht, maar spelen er ook zelf in
Detectiveschool, spoorzoeken en geheimschrift zijn enkele
telwoorden uit deze voorstelling, die geschikt is voor kinde
van zes tot twaalf jaar. De muzikale begeleiding wordt ver-
jddoor de kinderband De Peppers. De uitvoeringen in The-
Imperium in Leiden kunnen morgenmiddag en woensdag
dag nog worden bezocht. Aanvang om 15.00 uur.
chitectuurdirecteur houdt ermee op
iRDAM Directeur Kristin Feireiss van het Nederlands Archi-
aurinstituut (NAi) stopt per 1 juni ook met haar functie voor
nternationale Architectuurbiënnale. Eerder had Feireiss al
gekondigd haar taken als NAi-directeur op 1 juni over te
'en aan Aaron Betsky. Voor de Internationale Architectuur-
male zou zij wel blijven werken, maar haar gezondheidstoe-
id heeft haar nu anders doen besluiten. Betsky neemt nu
het directeursschap van de biënnale op zich.
THEATER RECENSIE
MAARTEN BAANDERS
ling: 'In Transit',
istopad. Gezien: 20/4 LAKtheater
den. Aldaar nog te zien: 21/4.
nsvloer is leeg in de voor-
'In Transit' van Bruno
ld. Toch ziet het toneel
ind uit. Dat komt door
lie belichting. In het ope-
Iuet wordt de helft van
leel schaars beschenen,
de donkere helft ver-
Brenda Boks. Ze heeft
jelachtig gebogen hou-
laarvan de fraaie scha-
lerp op de achteiwand
is. Later verschijnt ook
ld. De dans is grillig. Als
worden de dansers
Ie ene extreme houding
Ie andere gedreven, met
de spierspanningen en
rerkrampte buigingen,
jammer dat in dit duet de
maar voortduurt. Boks
itopad dansen veel langs
heen en je vraagt je
af wat ze met elkaar te
hebben. Dat is anders in
oepsdans die het hoofd-
an de voorstelling vormt,
m belichting van steeds
ingende schaduwbalken
re een trio waarin eenza-
wegingen en samenhang
AC ANP
tussen de dansers op een raad
selachtige manier gecombi
neerd zijn.
Alledrie de dansers kennen hun
momenten waarop ze in zich
zelf opgaan, verdiept in hun ge
kromde of liggende houding, of
starend in hun handpalm. Maar
voortdurend zijn ze ook zeer
nauyv op elkaar betrokken, zon
der elkaar veel aan te raken.
Steeds zijn er parallelle bewe
gingen of iets wat hun gebaren
verbindt. Ze kunnen elkaar op
afstand een duw geven. Het be
gin is traag, met pathetische,
extreme lichaamshoudingen,
maar het temperament wordt
opgevoerd tot een felheid, die
mooi werkt. Vooral Megumi
Nakamura blinkt uit door tref
zekerheid en een enorme zeg
gingskracht.
Ook in deze choreografie over
heerst grilligheid en onrust. De
bewegingen zijn vreemd, soms
zelfs verwrongen. Wat er tussen
de dansers gebeurt, fascineert,
maar ook grilligheid kent zijn
grenzen. Op een gegeven mo
ment is alles wel gezegd en
duurt de choreografie te lang.
Totdat in de laatste seconden
Listopad zelf het toneel op
stormt en ontembaar staat te
kronkelen. Zo'n slot verrast,
maar is niet begrijpelijk.
FESTIVAL DE CANNES
CANNES GPP
Na jaren waarin de Amerikaan
se cinema zeer zwak was verte
genwoordigd op het Festival
van Cannes, heeft het belang
rijkste filmevenement ter we
reld voor haar 54ste editie, die
van 9 tot en met 20 mei plaats
vindt, maar liefst vijf producties
uit de Verenigde Staten gese
lecteerd voor de competitie.
Opmerkelijk is ook de deelna
me dit jaar van drie Italiaanse
en drie Japanse films aan de
strijd om de Gouden Palm.
Noch in de sectie voor lange
films, noch in die voor korte
films zullen Nederlandse films
worden vertoond en evenmin
in de secties Un Certain Regard
en Semaine de la Critique.
Het filmfestival wordt ge
opend met Moulin Rouge (van
Baz Luhrmann, met in de
hoofdrol Nicole Kidman). Het
contigent Amerikanen bestaat
verder uit: The Man Who
Wasn't There (van de gebroe
ders Coen), Muiholland Drive
(van David Lynch), Shrek (van
Victoria Jenson en Andrew
Adamson) en The Pledge (van
Sean Penn).
Japan vertoont Kalm Water
Onder Een Rode Brug (van
Shohei Imamura), Afstand (van
Kore-Eda Hirokazu) en Desert
Moon (van Aoyama Shinji). De
drie Italiaanse films zijn: La
Stanza del Figlio (van Nanni
Moretti), II Mestiere delle Armi
(van Ermanno Olmi) en La Ré-
pétition (van Catherine Corsi-
ni).
De Franse deelname zal be
staan uit: La Chambre des Offi
ciers (van Francois Dupeyron),
Roberto Succo (van Cédric
Khan), Éloge de l'Amour (van
Jean-Lue Godard) en Va Savoir
(van Jacques Rivette). Opval
lend daarbij zijn de laatste twee
cineasten, omdat ze voorman
nen zijn geweest van de Nou
velle Vague. Het festival wil
speciale aandacht geven aan
het 50-jarig bestaan van de Ca
hiers du Cinéma, het tijdschrift
waarin lieden als Godard en Ri
vette destijds hun ideeën over
film ontvouwden, voordat zij
zich als regisseurs gingen ont
wikkelen.
Andere markante deelne
mers aan de competitie van
Cannes zijn de Oostenrijker
Michael Haneke (La Pianiste),
de Taiwanezen Hou Hsiao-
hsien (Millenium Mambo) en
Tsai Ming-liang (Hoe Laat Is
Het Daar?), de Iraniër Mohsen
Makhmalbaf (Kandahar), de
Rus Aleksander Sokoerov (Tau
rus) en de Portugees Manoel de
Oliviera (Je rentre a la Maison).
Het is een van de tien luxe
uitvoeringen uit de eerste
druk, in perkament gebon
den en met een persoonlij
ke noot aan zijn muze An
na van der Tak. Het Leidse
Antiquariaat AioloZ vraagt
op de 22ste Europese Anti
quaren Beurs 40.000 gul
den voor Willem Elschots
meesterwerk Villa des Ro
ses. Het is daarmee de
duurste Nederlandse ro
man die ooit werd aange
boden.
AMSTERDAM GPP
Meer dan vijftig boek- en
prenthandelaren uit Nederland,
maar ook uit Duitsland, Zwe
den, België, Engeland en Frank
rijk zullen de Antiquaren Beurs
(van 26 tot 28 april) in de RAI in
Amsterdam bevolken. Het gaat
om een rijk en gevarieerd aan
bod van incunabelen tot mo
derne uitgaven, van Japanse
prenten tot zeldzame hand
schriften en manuscripten.
Een van de topstukken is
zonder twijfel 'Nederlandsche
vogelen; volgens hunne huis
houding, aert en eigenschap
pen beschreeven'. Het vuistdik
ke boekwerk vol prenten en be
schrijvingen is van de hand van
C. Nozeman en M. Houttuyn en
is geschreven tussen 1770 en
1829. Het boek was destijds
zeer vernieuwend, omdat vo
gels nooit eerder in hun na
tuurlijke habitat getekend wa
ren. Antiquariaat Forum biedt
het 'mooiste vogelboek ooit in
Nederland verschenen' voor
196.500 gulden aan.
Forum heeft nog ander ju
weeltje in zijn collectie. Een
kleurrijke verzameling van
tachtig met de hand getekende
landkaarten van versterkings
steden en forten uit de Tachtig
jarige oorlog. De uiterst gehei
me en strategisch belangrijke
kaarten waren waarschijnlijk
van een Nederlandse officier uit
het leger van prins Maurits en
'u' -> '-'*■< è/ii- i?è-' '-v.''..-/jr.iï.v -
Op de antiquarenbeurs ook deze kermisprent uit 1774.
prins Frederik-Hendrik. De
prijs is op aanvraag.
Een deel van de collectie dat
antiquariaat A.G. van der Steur
uit Haarlem op de beurs aan
biedt komt uit een vervallen
landhuis in België. De voorma
lig eigenaar bleek een groot
tuinliefhebber en had aan het
einde van de 19de eeuw een
verzameling aangelegd op het
gebied van de plant- en tuin
kunst. De antiquaren troffen
onder andere vijftien complete
jaargangen van de orchideeën-
iconografie Lindenia aan. De
set moet 65.000 gulden gaan
kosten.
Naast Lindenia lag de be
roemde Monograph of the Ge
nus Lilium van Henry John El-
wes er, geïllustreerd door W.H-
.Fitch uit 1880. Avonturier en
botanist Elwes reisde de hele
wereld over op zoek naar lelies
die vereeuwigd werden in sier
lijke handgeldeurde gelithogra
feerde platen. Van het werk zijn
slechts 250 exemplaren gepu
bliceerd. Het prentenboek kost
f. 24.000, maar is niet geheel
compleet.
Aan degene die geïnteres
seerd is in het reilen en zeilen
van een uitgever en zijn au
teurs, verkoopt antiquariaat Fo-
kas Holthuis uit Bemmel het ar
chief van uitgeverij A.A.M. Stols
(periode 1951-1964). Het ar
chief bestaat uit documenten,
contracten en een enorme ver
zameling correspondenties tus
sen de uitgever en de auteurs.
Zo zijn er onder andere brieven
van Gerrit Achterberg, J.C.
Bloem, Remco Campert, Hu-
bert Lampo en Mamix Gijsen.
Treffend is het beeld van de
armoede waarin sommige
schrijvers verkeerden. Zo zijn er
smeekbedes van auteurs om
voorschotten om schuldeisers
af te betalen. Een deel van de
documenten beslaat de juridi
sche beslommeringen rond de
contractbreuk die schrijfster Jo
Boer in 1951 pleegde. Ook
wordt de moeilijke relatie tus
sen Stols en zijn zaakwaarne
mer J. Barth duidelijk en de on
dergang van de uitgeverij in
1964. Fokas Holthuis vraagt
88.000 gulden voor Stols' ar
chief.
Bijna 15.000 gulden moet de
koper neerleggen voor een boek
van de hand van Hugo de Groot
uit 1611. Antiquariaat Acanthus
uit Utrecht verkoopt het werkje
iek is van Elton John
bbers van Guiseppe Verdi
oktober de musical Aida
Scheveningse Circusthe-
ezoeken, gaan voor niets
muziek van de Italiaanse
onist verwachten. Slechts
irhaal van de opera wordt
-ld, de muziek is hele-
ran Elton John.
zit niks van Verdi in de
al", zegt producent R. de
van Joop van den Ende
irproducties. Volgens
leeft de Britse muzikant
liet een kort stukje van
'erna uit de opera ver
in zijn composities,
aldus de producent,
ipera Aida ging in 1871 in
in première. Verdi (1813-
componeerde de muziek
naar een libretto van Camille
du Locle. De opera speelt in het
oude Egypte. Aida is een Nubi-
sche slavin die door veldheer
Radames aan zijn verloofde
Amneris wordt geschonken. Ai
da wordt verliefd op Radames,
maar moet kiezen tussen hem
of haai' eigen vólk.
De musicalversie van Disney
maakt sinds maart 2000 furore
op Broadway in New York en
werd bekroond met een reeks
internationale prijzen. Het is de
tweede musical met muziek
van Elton John en teksten van
Tim Rice. Eerder tekenden zij
voor The Lion King.
Dankzij de samenwerking
sinds november vorig jaar tus
sen Van den Ende en Disney
Theatricals, vindt de Europese
première van de musical (met
een Nederlandse bezetting) in
Scheveningen plaats en niet,
zoals gebruikelijk, op West End
in Londen. Martine Bijl vertaal
de de teksten van Tim Rice.
Afgelopen week maakte een
deel van de Nederlandse cast in
Scheveningen kennis met twee
gelouwerde hoofdrolspelers uit
de Amerikaanse versie, Heather
Headley (Aida) en Adam Pascal
(Radames). Dat gebeurde in de
bar van het Circustheater. De
twee werden door hun Neder
landse 'opvolgers' aan de tand
gevoeld over hun ervaringen.
De drie vrouwen die in aanmer
king komen voor de Nederland
se Aida hingen aan de lippen
van de met twee Tony Awards
bekroonde Headley. „Nee, voor
mij nooit een party na afloop
van de show", antwoordde zij
iA I
MUZIEK RECENSIE
Bas Ragas speelt Radames.
op een van de vragen.
De première van Aida in het
Circustheater is op 21 oktober.
FOTO COVERT DE ROOS
De eerste try-out vindt plaats
op 3 oktober. De repetities be
ginnen in augustus.
*n-anp
leverij Fontein komt in
tember met het 'Levens-
k' van Toon Hermans. Het
at tal van notities uit de
jte periode van zijn leven,
zal worden gepresenteerd
een tentoonstelling van
ns' beeldende kunst,
die dan in het Singer Museum
in Laren wordt gehouden.
Hermans overleed 22 april vo
rig jaar op 83-jarige leeftijd.
Fontein omschrijft het Le
vensboek als een autobiogra
fie. „Tijdens de laatste maan
den van zijn leven schreef
Toon Hermans dit Levensboek
met flarden uit zijn jeugd, her
inneringen aan zijn theaterbe-
staan, notities over het leven
van alledag dat nooit saai was,
meditaties over de zin van het
leven." Het boek beslaat voor
al Hermans' jeugd, zijn eerste
theaterjaren en de laatste jaren
van zijn leven.
De tentoonstelling in het
Singer duurt van 12 augustus
tot en met 4 november en heet
'Levenskunstenaar'. Er worden
dertig tot veertig schilderijen
van Hermans getoond. Het is
volgens het museum voor het
eerst dat zijn schilderijen wor
den geëxposeerd. „Hij wilde
dat nooit, zijn schilderijen wa
ren iets van hemzelf."
De erven hebben ze nu ter
beschikking gesteld. Het gaat
om een selectie. Toon Her
mans zal tijdens de omvangrij
ke expositie in breder perspec
tief worden belicht, als kunste
naar en als mens. Er zullen ook
foto's, documenten en andere
zaken te zien zijn. In het thea
terzaaltje van het Singer komt
een 'bijpassend programma'.
LI DY VAN DER SPEK
Concert: Noordhollands Philharmonisch
Orkest o.l.v. Fabrice Bolton, m.m.v. Tania
Krass, mezzosopraan en het
flamenco-ensemble La Klka y Grupo. Ge
hoord: 20/4. Stadsgehoorzaal, Leiden.
„Driehonderd jaar verkeerde
Spanje in een muzikale winter
slaap en het was Manuel de
Falla die dit land daaruit wak
ker kuste", zo staat in het pro
gramma te lezen. Bepaald niet
op de tedere manier waarop de
jonge prins Sneeuwwitje tot le
ven riep. Nee, explosief en
gloedvol knalt hij er tegenaan.
En zo valt ook de gastdirigent
van het NPO Fabrice Bollon
met de deur in huis in De Fal-
la's 'Danza ritual del Fuego' uit
zijn El Amor Brujo (1915). De
rituele vuurdans vonkt en knet
tert, laat in kort tijdsbestek ko
per glanzen, strijkers zingen,
ritmes bedwelmen.
En in het ballet 'El Sombrero de
tres Picos' (de driekante steek),
een aaneenschakeling van dan
sen uit heel Spanje, wordt alles
nog eens uitgewerkt. Op de 'tin
nen' van de Stadsgehoorzaal
werken de rammelaars en
'castagnettisten' (in onberispe
lijk rokkostuum) zich uit de
naad. Het orkest speelt, klapt
en geeft zich over aan een ge
scandeerd 'hoi, hoi'- geroep.
De mezzosopraan Tania Kross
(molenaarsvrouw) zingt vol
overgave en warmte over de
In het hoofdprogramma,
maar buiten mededinging,
worden bovendien nieuwe
films gepresenteerd van onder
meer de regisseurs Wayne
Wang, Claire Denis, Martin
Scorsese, Abbas Kiarostami en
Roman Coppola, de zoon van
Francis Ford Coppola wiens
Apocalypse Now overigens zal
worden vertoond in een nieu
we, bijna drieëneenhalf uur du
rende versie.
De belangrijkste namen van
filmmakers in de afdeling Un
Certain Regard zijn die van Hal
Hartley, Todd Solonz, Dareh-
zan Omirbaev en Jacques Doil-
lon.
waarin De Groot de republiek
verdedigt. Het onooglijke werk
je is zeldzaam vanwege het klei
ne formaat. Het diende destijds
vermoedelijk als schoolboekje.
Voor degenen met een min
der dik gevulde portefeuille
heeft Acanthus ook een aantal
replica's van een bouwplaat uit
de Napoleontische tijd. Het is
een ontwerp van een bordeel
en daarom destijds alleen te
koop voor mannen vanaf acht
tien jaar. Acanthus verkoopt de
replica's voor vijftien gulden
per stuk.
De Europese Antiquaren
Beurs vindt plaats van 26 t/m
28 april in de RAI in Amster
dam. De openingstijden zijn
donderdag van 16.00 tot 21.00
uur en vrijdag en zaterdag van
11.00 tot 18.00 uur.
vriendelijke molenaar en de
wellustige hoogwaardigheids
bekleder, de Corregidor met de
driekante steek, die de mole
naar in het cachot gooit om
vervolgens diens lief te versie
ren. NPO inclusief de mezzoso
praan overschat schromelijk de
kennis van het Spaans van de
gemiddelde luisteraar door de
liederen onvertaald aan te bie
den. Maar de sfeer, lichaams
taal, expressieve interpretatie
van het schallende grote koper,
de helle hemelse fluit, de bon
kige fagot, alles spreekt herken
bare, flamboyante taal.
Het getuigt absoluut van durf
om tussen dit exotische geweld
van het NPO de traditional 'Ale-
gria' te plaatsen, flamencomu-
ziek in zang en dans. De schor
re hartstochtelijke stem van de
zangeres klinkt volmaakt au
thentiek, de vurige beheerste
dans van La Kika is fenome
naal, extravert en tegelijkertijd
naar binnen gekeerd, trots en
miraculeus, het gitaarspel is
meesterlijk. Maar deze muziek
hoort thuis op een warme bin
nenplaats in Cordoba onder
een heldere sterrenhemel en
het genot van een onduidelijk,
alcoholisch drankje.
Het hoge niveau van de arties
ten, omlijst door de meeslepen
de en kleurrijke uitvoering van
het NPO geven dit Spaanse
waagstuk meer dan recht van
spreken.
MUZIEK RECENSIE
RON F A VI ER
Sempre Avanti "What a wonderful
world" o.l.v. Jan de Vries. Gezien:
20/4 Rijnlands Lyceum Oegstgeest.
Nog te zien: 21/4 14.30 en 20.15 uur.
In een drie uur durend pro
gramma zet het Leidse mu
ziek en showgezelschap Se
mpre Avanti bijna vijftig
complete liedjes neer en, wat
de zang betreft, allemaal uit
het hoofd. Zeg maar tachtig
procent daarvan is Neder
landstalig en wordt door het
publiek dan ook direct her
kend en hier en daar zacht
meegezongen. Het is al jaren
tekenend voor de sfeer die er
bij Sempre Avanti heerst.
Gezellig en gemoedelijk.
Sommigen zouden het mis
schien oubollig vinden, maar
dat neemt niet weg dat er
veel belangstelling voor de
uitvoeringen van Sempre
Avanti bestaat. Dit jaar heeft
Sempre Avanti gekozen voor
een muzikaal drieluik van
gezellige Nederlandse caba
retliedjes, succesvolle en
minder kansrijke Nederland
se Songfestivaliedjes en een
blokje met Country en Wes
ternliedjes. Wat beslist ver
meld moet worden is dat de
decorcommissie haar uiter
ste best heeft gedaan om ook
het showelement van de ver
eniging goed op de voor
grond te zetten. Veel attribu
ten ondersteunen de num
mers op een ludieke, maar
passende wijze. Zij gingen
daarbij zelfs zover door bij
het nummer 'Een hoestbui
op vier wielen' met een heus
Fiatje op het toneel te ver
schijnen. Verder veel her
kenbare nummers van Annie
M.G. Smidt, Wim Sonneveld
en uit de televisieserie 'Ja
Zuster, Nee Zuster'. Uit het
dit jaar vijftig jaar bestaande
Songfestival koos Sempre
Avanti zo'n vijftien liedjes
van onder meer Rudi Carrell.
Corry Brokken, Mouth en
Mac Neal en Teddy Schol
ten. Ook weer allemaal Ne
derlandstalig. Niet verras
send maar toch wel weer
eens leuk om te horen.
Gevaar van het zingen van
bekende nummers is dat je
de solist snel gaat identifice
ren met het origineel. Soms
is dat aandoenlijk om te
zien, maar je kan wel zien
dat iedereen er plezier in
heeft. Hoewel het arrange
ment van dirigent Jan de
Vries snel en afwisselend is,
ligt het tempo van de zang
wat aan de lage kant. Sowie
so treden ten opzichte van
het koor de vijf solisten te
veel op de voorgrond. Niet
altijd komt het koor er bo
venuit. Dat laatste is weer
niet het geval in het blok
Country en Western waar
toch wat meer vaart in zit.
Sempre Avanti laat zich niet
vergelijken met een musical-
gezelschap alleen al vanwege
de specifieke aanwezigheid
van mandolines en ook een
overigens aparte bezetting
van het orkest. Musicalpro
ducent Joop van den Ende
hoeft in ieder geval niet te
komen scouten bij Sempre
Avanti om uit dit gezelschap
geschikte hoofdrolspelers
voor de musical Titanic te
zoeken. Maar daar lijkt ook
niemand van Sempre Avanti
op uit. Het is vooral de gezel
ligheid en de nostalgie waar
op gespeeld wordt en daar
lijkt Sempre Avanti al weer
62 jaar het patent op te heb
ben. Een vaste schare trouwe
fans weet het gezelschap
toch altijd weer te vinden.
