Tijd voor feest in
Stadsgehoorzaal
Galerie Next toont ambitie
Muziekcentrum Q-Bus lijkt 'overbodig podium'
ïatwijker Frank Siera pakt tweede prijs
Cultuur Kunst
Brugge neemt het
gedicht als leidraad
I Van Houts en De Ket terug bij hun oude ambacht
Gewoon
doorhakken
die knoop!
NDERDAG19 APRIL 2001 941 19
iane laat zich kooien
gtPRDAM» De Haagse popgroep Kane voert op de bevrijdings-
I itivals in Roermond, Groningen, Zwolle en Haarlem met Am-
J sty International actie om de situatie in Tsjetsjenië te verbete-
n Tijdens het voorlaatste nummer 'Head down' verandert het
(jium in een gevangenis, waarna de festivalgangers wordt ge-
aagd een sms'je te sturen naar Amnesty. Als ze dat doen, ver-
i p rijnen de tralies en kan het laatste nummer beginnen. De or-
uit nisatie voor mensenrechten wil nog dezelfde avond de reac-
e[ sdoorsturen aan de Russische president Poetin. ,,We weten
rvo (gniet precies hoe. Waarschijnlijk per e-mail", laat een
iordvoerder weten. Amnesty hoopt per sms - voor de gele-
II nheid staat dat voor: stop martelen snel - vooral jongeren te
1 n wegen in actie te komen voor een goed doel.
2 van Utrecht naar Arnhem
Lff. De drie concerten die de Ierse popgroep U2 deze zomer j
Nederland geeft, vinden niet plaats in de Jaarbeurs in Utrecht
sarin het Arnhemse Gelredome. Daardoor komen 45.000
en artjes extra beschikbaar, die op 12 mei in de voorverkoop
an, Voor de verplaatsing is niet gekozen om meer publiek te
nnen herbergen, maar omdat de decors te groot en te hoog
jj, nvoor de Utrechtse Prins van Oranjehal. Dat is gebleken bij
start van de U2-toernee op 24 maart in Miami. Kaarten blij-
i ngeldig en worden veldplaatsen in het Gelredome. Als men-
ihun zitplaatskaartje willen handhaven moeten ze contact
ag memen met voorverkoopadressen. De concerten, met Kelis in
[voorprogramma, zijn op 31 juli en op 1 en 3 augustus.
eit
Ij itra maatregelen Roskilde
;e prjhagenDe organisatie van het Deense popfestival Roskil-
ui heeft maatregelen aangekondigd om te voorkomen dat er
ts mieuw een ongeluk kan gebeuren zoals vorig jaar, toen bij
n concert van Pearl Jam negen mensen bij het podium in het
p! drang werden doodgedrukt. Er zullen dit jaar minder mensen
o[t de buurt van de acht podia worden toegelaten. Bewakers
k engen zich onder het publiek voor de podia en brengen ver
ier; iguit aan de organisatie. Bezoekers krijgen pamfletten waar-
\ïi in het Deens en het Engels wordt uitgelegd welk gedrag ge-
roi arlijk is. Roskilde wordt gehouden van 28 juni tot 1 juli. Op
üprogramma staan onder anderen Bob Dylan, Neil Young,
bbie Williams en Guns 'n' Roses
oek Johannes Voorhout ontdekt
li sterdam Experts van veilinghuis Christie's hebben in de
Ij anjekerk in Amsterdam een altaarstuk ontdekt, dat van de
hilder Johannes Voorhout (1647-1723) blijkt te zijn. De kunst-
skundigen kregen het onbekende werk uit 1676 onder ogen
dens een routinetaxatie. Volgens het veilinghuis is het schil-
rij oorspronkelijk afkomstig uit de schuilkerk van het Regen-
ogliefdehofje aan de Tuinstraat in Amsterdam. Het doek is
D Igens het veilinghuis in zeer goede staat. Het toont de kruisi-
igvan Christus met aan de voet van het kruis de maagd Ma-
,Maria Magdalena en Johannes de Doper. De waarde wordt
schat op 30.000 tot 50.000 gulden,
eg
e Appel naar de rechter
08 ihaag Toneelgroep De Appel stapt naar de bestuursrechter
rtp i verder te vechten tegen het afwijzen van de subsidieaan-
de Bg door het rijk. Gisteren wees staatssecretaris Van der Ploeg
n-e ultuur) het bij het ministerie gemaakte bezwaar van de groep
De commissie die hem adviseerde, vindt wel dat het ondui-
ilijk is welke gegevens de Raad voor Cultuur gebruikte toen hij
zijn kwaliteitsoordeel over De Appel kwam. Van der Ploeg
sloot prinsjesdag vorig jaar de subsidie aan De Appel te stop- j
na een advies daartoe van de Raad voor Cultuur.
iu lmregisseur Ritchie overleden
Vyork In New York is de Amerikaanse regisseur Michael
ot! chie overleden. Hij was 62 jaar. Volgens The New York Times
""sd Ritchie aan prostaatkanker. Hij genoot grote bekendheid
|oi wrde films The Candidate (1972, met Robert Redford), de
iharde Prime Cut (1972 met Lee Marvin en Gene Hackman),
U ie Couch Trip (1988, met Dan Akroyd en Walther Matthau) en
Fletch-Series met Chevy Chase. Ook als televisieregisseur
lakte Ritchie furore. Hij werkte onder meer mee aan de series
8e ie Survivors (1969), Profiles in Courage, The Man from
I.C.L.E. (1964), Dr. Kildare (1961) en Felony.
Het Belgische Brugge, dat vol
gend jaar Culturele Hoofdstad
van Europa is samen met het
Spaanse Salamanca, heeft voor
haar programma een gedicht
als leidraad genomen. Dat blijkt
uit de blauwdruk van het voor
lopige programma.
Het gaat om een gedicht dat
Peter Verhelst voor de organisa
tie maakte over wezens die in
de stad verschenen, weer ver
dwenen en nu in de dromen
van de Bmggenaren terugke
ren. De organisatie van het eve
nement constateert overigens
zelf, dat het zich hiermee op
glad ijs waagt. „Want poëzie
bepaalt geen agenda's, zij volgt
haar eigen ritme".
De Belgische stad probeert,
net als de voorgangers, het cul
turele jaar aan te grijpen om de
stad 'op de Europese kaart' te
zetten. Dat gebeurt onder meer
met een paar grote tentoonstel
lingen. Enkele architectuurpro
jecten zullen een blijvende her
innering bieden aan het Cultu
rele Jaar. Het plaatselijke Con
certgebouw aan 't Zand fun
geert als spil in het muzikale
deel van het programma, met
opvoeringen van bijvoorbeeld
het Vlaams Ballet en alle
Vlaamse symfonie-orkesten.
In het Concertgebouw zal
ook moderne muziek klinken,
met bijvoorbeeld tien dagen
werken van Amerikaanse com
ponisten. Aan de Brugse grach
ten komt in de zomer het 'ge-
luidenparcours' Soundscapes-
.wav, waar geluidskunstenaars
zich door de plek laten inspire
ren. Brugge 2002 wordt ge
opend met een feest van 20 tot
en met 24 februari.
ook wel, want aan vederlich
te soldaten heb je niet veel.
De keelstoten waren niet van
de lucht en diverse keren za
gen we knap werk: hoge
beenzwaaien of gehurkte
draafingen en leuk was daar
bij de stoere uitstraling die
bij het soldatenvolk hoort.
De vrouwens stralen een en
al lichtheid uit. Hun dansen
zijn stralend en ingetogen en
soms ook behoorlijk pittig.
Naast elegante armgebaren
is er spetterend voetenwerk
met kleine sprongetjes en
pasjes die heel precies en
soepel uitgevoerd worden.
'Alexander' bevat veel mooie
passages, maar één springt
eruit: de dans bij het be
roemde verhaal over de Gor
diaanse knoop. De vrouwen
vormen een knoop, die lang
zaam en soepel losgaat. Na
een mooie sobere dans
draait de rij weer in elkaar.
Het is of de vrouwen met
hun zachtheid het geheim
kennen hoe je een knoop
losmaakt, terwijl een veld
heer als Alexander er een an
dere stijl op nahoudt: ge
woon doorhakken!
recensie beelden kunst
bernadette van der goes
Beeldhouwer Frans de Wit is
vooral bekend geworden door
zijn robuuste sculpturen, die
niet alleen in Leiden en omge
ving staan, maar ook op veel
andere plaatsen in Nederland.
Dat hij daarnaast ander werk
maakt, wordt opnieuw duidelijk
op zijn tentoonstelling bij de
onlangs geopende galerie Next
aan de Nieuwe Rijn 94 in Lei
den. Een expositie waarmee de
galerie meteen haar ambities
voor de toekomst duidelijk
maakt, namelijk het tonen van
de betere Leidse kunst.
De branddrukken en tekenin
gen van De Wit behoren zonder
meer tot die categorie. Evenals
zijn sculpturen zijn ook deze
werken abstract. Van de toe
schouwer vraagt dat veel aan
dacht en geduld bij het kijken,
want hoewel er vrij weinig op
staat afgebeeld, duurt het toch
tamelijk lang voordat de essen
tie tot je doordringt. Maar wie
zich die moeite getroost, ont
dekt behalve de schoonheid
van de voorstellingen vooral
ook hoe sterk zij verbonden zijn
met De Wits' ruimtelijke werk.
Ook op papier is hij namelijk
steeds bezig met het onderzoe
ken van vormen en hun ver
houding tot de omringende
ruimte. Zo zien wij bijvoorbeeld
hoe De Wit in een serie van elf
tekeningen druk doende is met
het telkens op een andere ma
nier plaatsen van twee groepen
verticale streepjes. Streepjes die
bovendien elke keer een ander
karakter hebben, nu eens op
krabbels, dan weer op mensen
of voorwerpen lijken. Maar ei
genlijk is dat slechts bijzaak.
Het gaat De Wit hier vooral om
de verschillende ritmen die de
streepjes uitbeelden. Zoals het
hem bij een groep branddruk
ken met afbeeldingen van
rechthoekige dozen op pootjes
niet zozeer te doen is om de
weergegeven objecten, maar
meer om de variatie die binnen
een dergelijk thema mogelijk is.
Soms laat hij ook het toeval een
rol spelen. Bijvoorbeeld door
het gloeiend hete stuk metaal
dat hij bij het maken van de
branddrukken gebruikt net zo
lang tegen het papier te houden
totdat een verschroeid vlekken-
patroon ontstaat waarin soms
duidelijk een gezicht of een li
chaam is te herkennen. Op die
manier laat De Wit via de ach
terdeur toch de figuratie in zijn
werk binnen.
Expositie: Branddrukken en
tekeningen van Frans de Wit.
Prijzen: f. 1000,- tot en met f.
3000,- Te zien: t/m 10/5, do.
14.00-17.00 uur, vrij.
19.00-21.00 uur, za. en zo.
14.00-17.00 uur, galerie Next,
Nieuwe Rijn 94.
leiden wim koevoet
Cultuurwethouder Pechtold (D66) zit in zijn
maag met Q-Bus, het poppodium aan de Middel
stegracht. Dat bleek gisteravond in de raadscom
missie cultuur. Het plan is om de concertzaal te
bombarderen tot één van de vier kernpodia in
Leiden (de andere drie zijn LVC, Stadsgehoorzaal
en Pieterskerk), maar het begint er steeds meer
op te lijken dat Q-Bus eigenlijk een overbodig
podium is.
Q-Bus moet vanwege de klachten over geluids
overlast worden ontdaan van de dansavonden.
De sector dance, zo staat in de muzieknota, moet
geheel en al aan het LVC zijn voorbehouden, ook
om gesubsidieerde concurrentie tussen LVC en
Q-Bus te voorkomen. Maar dance is de kurk
waarop Q-Bus drijft.
Om het gemis te compenseren wil de cultuur
wethouder, dat zo'n tien clubs op het gebied van
onder meer wereldmuziek, jazz en folk het podi
um gebruiken. Maar in de vergaderingen kwa
men vertegenwoordigers van deze kleine mu
ziekinstellingen vertellen, dat zij geen trek heb
ben in Q-Bus, en hun aanhang ook niet. In de ge
meenteraad is niemand te vinden die de clubs
wil dwingen.
Zelfs cultureel centrum de X, dat andermaal op
straat dreigt te komen, haalt zijn neus ervoor op.
De X heft zichzelf nog liever op dan Q-Bus in te
trekken, zei de verbolgen woordvoerder Ferry
Rigault. De X, gespecialiseerd in wereldmuziek,
wil gewoon in Het Volkshuis blijven. Maar dat is
gerestaureerd en de exploitant, de Leidse Wel
zijnsorganisatie (LWO), brengt nu een drie keer
zo hoge huursom in rekening, die de X onmoge
lijk kan betalen. Pechtold wil niet bijspringen
omdat hij dan 'cultuurgeld in de welzijnspot
stort'.
Voorzitter Mac Gillavry van de stichting Het
Muziekhuis, waarvan Q-bus een onderdeel is,
nam, zoals hij zelf zei, heftig stelling tegen de be
wering dat Q-Bus ongeschikt zou zijn voor de
muziekclubs. Dat ze niet willen verhuizen naar
de Middelstegracht is volgens hem 'koudwater
vrees'. „De streekmuziekschool is ook goed geïn
tegreerd en we krijgen nog meer ruimte als de
Klussenbank het Muziekhuis verlaat."
KI
theater recensie
wijnand zeilstra
Hing: 'WaaromDaarom' van Nathalie Sarraute door George
uts, Tom de Ket en Saskia Krol Gezien 18/4, LAKtheater Leiden.
Aldaar nog te zien: vanavond
een vindt ze bijna briljant, de ander eigenlijk nau-
ijks de moeite waard. Het duo Van Houts en De Ket
il in elk geval tamelijk extreme reacties op. Zeker
,P' hun cabaretprogramma's waarmee ze de laatste
e, laan de weg timmeren.
,Sj.' hun nieuwste productie 'Waarom ....Daarom' zijn
J Hout en De Ket weer even terug bij hun oude am-
- ht: het acteren. Hoewel de inhoud van het stuk van
ianse schrijfster Nathalie Sarraute, althans in deze
as
licht hilarische toonzetting, goed past bij hun cabaret-
werk.
Het is denken over taal dat hier in een gesprekssituatie
tot op het bot wordt ontleed. De vriendschap die er
tussen de beide toneelpersonages lijkt te bestaan, is
door onduidelijke oorzaken stevig onder druk komen
te staan. Dat dient letterlijk en figuurlijk 'uitgesproken'
te worden. George van Houts en Tom de Ket halen zo
als vanouds alles uit de kast om de verschillende ge-
spreksstrategieën te demonstreren. Een hele reeks mis
verstanden en speculatieve interpretaties begint. Dat
kunnen ze perfect.
Plaats van handeling is een exclusief restaurant, zorg
vuldig uitgelicht in het decor. Eén serveerster (Saskia
Krol) geeft aanleiding tot enkele licht-kolderieke mo
menten. Met haar gevoel voor mimiek onderstreept ze
de absurdistische kanten van deze gesprekssituatie. Zij
is op haar sterkst als zij in wisselende vormen van taal
gebruik reacties verwoordt, die als het ware uit de zaal
tot het duo worden gericht. De poging om deze woor
denbrij van de heren met vooral ook visuele grappen te
relativeren is herkenbaar en functioneert goed.
De voorstelling duurt één uur en blijft terecht kort en
bondig. Naar analogie van oefenmateriaal in de mu
ziek zou je deze productie een acteer-etude kunnen
noemen. Speltechnisch kun je namelijk een paar leuke
dingen uithalen, want de stemming kent zowel hoogte
als dieptepunten. Maar daarmee is dan ook wel alles
gezegd. Meer dan deze taaiontleding biedt de voorstel
ling niet.
11 mnende voorleeswedstrijd in Volkshuis
an J
theater recensie
maarten baanders
Voorstelling: 'Alexander" door het In
ternationaal Danstheater. Gezien.
18/4. Schouwburg Leiden
Wie denkt dat folkloristische
dans een beperkt genre is
kan veel leren van het Inter
nationaal Danstheater. Het
is fantastisch hoe creatief dit
gezelschap is in het vinden
van telkens een nieuwe in
valshoek om een aantrekke
lijke voorstelling te maken
met traditioneel dansmateri-
aal. 'Alexander' vertelt het
verhaal van Alexander de
Grote, de Macedonische ko
ning die een rijk veroverde
dat zich tot India uitstrekte.
Dat gebied omvat een grote
rijkdom aan inheemse dan
sen en het was dus een goe
de keuze daarheen te gaan
voor een studiereis.
De Macedonische, Turkse,
Koerdische, Armeense, Per
zische, Pakistaanse en Af
ghaanse dansen die de groep
van de bergvolken heeft ge
leerd, zijn gebruikt om het
verhaal van Alexanders' ver
overingen tot een kleurrijk
spektakel te maken. Het is
een voorstelling met een uit
zonderlijke rijkdom gewor
den. Dat ligt niet alleen aan
de talloze nationaliteiten van
de dansen, maar ook aan de
fraai geconstrueerde choreo
grafieën. Ook de meest een
voudige stapjes of armgeba
ren krijgen glans in de krin
gen, rijen en sterformaties.
Wat opvalt is het contrast
tussen de mannen en de
wouwen. Dat ligt ook wel
voor de hand met dit thema.
De mannen stralen krijgshaf
tigheid uit, niet alleen met
hun flitsende zwaarddansen,
maar ook met hun motoriek,
die zwaarder, soms zelfs log
ger is dan je vaak in folkloris
tische dans ziet. Dat moet
lalen over enge oma's en
)t»sters, maar ook over het
Igaan van een klasgenoot
iet hebben van een grote
r(j I op je eerste dag als brug-
•er. Het leed was gistermid-
in het Leidse Volkshuis
nien'et te overzien bij de
s inciale finale van de Natio-
iel Voorleeswedstrijd. Katwij-
crank Siera pakt de tweede
Er werd ook veel gelachen
de ruim honderd leerlin-
uit de groepen zeven en
30[ van de basisschool.
e)l e voorleeswedstrijd, dit jaar
achtste keer gehouden, is
initiatief van onder meer
ninisterie van onderwijs en
'leniging van Openbare Bi-
beken. Zij willen samen
de stichting Lezen laten
dat lezen leuk is. Maar dat
in de tien finalisten al. Ter-
de jury lette op zaken als
act met het publiek, taaige
en uitspraak boeiden zij de
Borders met hun fragmen-
it kinderboeken.
niveau was hoog. Niet
erhaal was hetzelfde en el-
■eelnemer had zijn eigen
n Speciaal jurylid en oud-
balprof John de Wolf vroeg
"na het horen van de deel-
Frank Siera krijgt van presentator Carlo Vuur een oorkonde, bloemen en een boek. foto henk bouwman
nemers hardop af of hij de fina- De voorleeswedstrijd is een ren van groep 7 en 8 van basis
listen niet kon inhuren voor goede indicatie welke boeken scholen. Carry Slee en Jacques
zijn eigen kinderen. populair zijn onder de scholie- Vriens vormen de top. In de lijst
van meest voorgelezen kinder
boeken staan maar liefst acht
boeken van Slee en twee van
Vriens.
Deze schrijvers zijn ook de fa
vorieten van de 11-jarige Frank
Siera van basisschool De Krul-
der uit Katwijk. Siera las vol
vuur voor en kreeg de lachers
op zijn hand. Hij had zich ook
goed voorbereid op de finale.
„Ik heb wel heel veel geoefend.
In de klas, maar ook veel thuis
met mijn vader en moeder."
Siera moest uiteindelijk al
leen Mihaili Cathalina uit Den
Haag voor zich laten. Zij gaat
op 16 mei tijdens de landelijke
finale in het Utrechtse Vreden-
burg strijden om de titel voor-
leeskampioen van Nederland.
„Het is wel jammer dat ik geen
eerste ben geworden, maar ik
ben toch ook wel blij dat ik
tweede ben geworden," vertelt
Frank Siera na afloop.
Uit handen van de jury kreeg
hij de tweede prijs, een oorkon
de, een bos bloemen en na
tuurlijk een boek. John de Wolf
was toen alweer verdwenen.
Omdat de voorleeswedstrijd
nogal uitliep kwam zijn eigen
programma in de war. Hij had
volgens zijn collega's van de
juiy wel een goede reden. Hij
moest zijn zoontje van de voet
baltraining halen.
Imposante taiko (drums) in de Japanse voorstelling van Osaka Dadada-
Dan Tenko. foto pr
Er is ook ruimte voor muzi
kaal entertainment. Spectacu
lair zijn de muzikale shows 'The
Flower Power Musical Story'
over de muziek van de hippies
en 'Lennon McCartney' over
The Beatles. Daarnaast zijn er
programma's van de cabare
tiers Hans Liberg en Eric Brey.
Liefhebbers van pop en Neder
landstalige muziek kunnen te
recht bij Boudewijn de Groot,
Rob de Nijs, Golden Earring,
BZN en Trijntje Oosterhuis, die
met een solo-programma door
het land gaat.
De Stadsgehoorzaal organi
seert een aantal concerten in de
Waag. Zo is er komend seizoen
een serie met Oude Muziek te
beluisteren. Hier staan onder
anderen het Amsterdamse
blokfluitensemble Loeki Star
dust Quartet en violist Fabio
Biondi. Ook in de Waag een se
rie concerten voor cello en gi
taar.
Enkele andere speciale voor
stellingen op het programma
zijn de optredens van Ray Da-
vies, die dit seizoen moest wor
den afgelast, een avondvullen
de blues revue onder de titel
Night of Blues, een speciale Sal
sa- en Latin-avond en een uit
voering door het Don Kosaken-
chor uit Rusland.
Midden in het komende sei
zoen valt de invoering van de
euro. Voor de Stadsgehoorzaal
brengt dit een aantal organisa
torische dilemma's met zich
mee. Unger: „Je moet kiezen of
je de prijzen in hele guldens of
euro's afrondt, en het feit dat
de invoering van de euro hal
verwege het seizoen plaats
vindt, maakt die keuze nog
moeilijker." Over de praktische
kant van de omschakeling op
de nieuwe munt maakt Unger
zich geen zorgen. „We zijn op
dit moment hard bezig om de
technische kant in orde te krij
gen dus de bezoeker hoeft er
niets van te merken."
Programmering lustrumjaar met toppers in alle genres
De hippietijd
herleeft in The
Flower Power
Musical Story.
foto pr
De Stadsgehoorzaal bestaat vijf jaar in nieuwe stijl. Re
den dus voor een feestje. In het nieuwe seizoenspro
gramma, dat gisteren werd gepresenteerd, is extra ruim
te gemaakt voor feestelijke voorstellingen. Directeur Pe
tra Unger: ,,Er zijn een aantal concerten, verspreid over
het hele jaar, die zich bij uitstek lenen voor een feestje
achteraf. We willen die concerten eruit lichten, door na
de voorstelling in onze Nuon-zaal een borrel met live
muziek te houden."
leiden Rocha, Mfsia en Cristina Bran-
co via Cubaanse 'son' van Tipi-
co Oriental tot het Russische
Terem Quartet en zangeres Iza-
line Calister uit Curasao.
Op het klassieke programma
staan succesnummers als de
Akademie für Alte Musik Berlin
en het Orkest van de Achttiende
Eeuw, dat een speciaal Beetho-
coen polack
De Stadsgehoorzaal opent het
seizoen op 16 september met
een open dag. Er is volgend sei
zoen aandacht voor muziek uit
alle tijden en windstreken. Van
de populaire Portugese fado
met voorstellingen van António
ven-programma brengt. De se
rie Meesterwerken wordt dit
seizoen weer verzorgd door het
Noordhollands Philharmonisch
Orkest, dat drie feestelijke en
gevarieerde voorstellingen vol
klassieke favorieten voor zijn
rekening neemt, met werk van
onder meer Ravel, Prokoljev en
Rimsky-Korsakov. Een andere
vaste gast is dit seizoen ook
weer van de partij: het Nieuw
Sinfonietta Amsterdam speelt
samen met acteur Frank Groot
hof een Nederlandstalige be
werking voor het hele gezin van
Bizet's opera Carmen. Daar
naast speelt Nieuw Sinfonietta
ook nog eens drie klassieke pro
gramma's verspreid over het
seizoen.