De nieuwe ouders van Bontje 319 r Gesprek van de Dag Boodschap aan Syrië Jenever Hemels Spijkerman gaat strijd aan met Starmaker-single WOENSDAG 18 APRIL 2001 JEN De actie 'Leef mee met de boer, ads een koe' ls een initiatief van de Slid NH Milieubewustzijn. Het tclefoonnuffi i.+c (VW-fiSSQRRQ l" Actie 'Adopteer een koena twee weken al doorslaand succes Ruim 2000 burgers heb ben inmiddels een koe geadopteerd. De on langs gestarte actie van de Stichting Milieube wustzijn is daardoor nu al een doorslaand suc ces. Burgers steken de gekwelde boerenstand zo een hart onder de riem. Maar hoe verloopt nu een eerste kennis making tussen een bur ger en een geadopteer de koe? En hoe zit het met de bezoekregeling? Hij omschreef ooit toenmalig onderwijsminister Ritzen als een slijmbal, hij weigerde een lintje en door de studenten werd hij op handen gedragen. Professor dr. Lammert Leertou wer (nu 69 jaar) uit Leiden schuwde in het verleden de pu bliciteit, maar nu vindt hij het hoog tijd voor actie. Hij adop teerde samen met zijn vrouw Lies een koe. Bontje 319 heet ze. Bontje is zich niet bewust van de hooggeleerde aandacht. Ze staat samen met 135 andere koeien in de stal van Truus en Theo Spruit in Zegveld, een ge hucht midden in het Groene Hart. Het Leidse echtpaar mag vanwege de mond- en klauw- zeerepidemie niet te dicht bij komen. Ze kijken daarom van enige afstand naar het zwart- -witte dier dat in de deurope ning van de stal poseert voor de foto. Maar Bontje is nu wel een beetje, een heel klein beetje hun koe. Aan de keukentafel ontspint zich even later een gesprek tus sen de beide families. De fami lie Leertouwer is de personifi catie van de academische bui tenwereld; hij was tussen 1991 en 1997 rector magnificus van de Leidse universiteit en zij was In de stalopening staat Bontje 319 de geadopteerde koe van Lies en Lammert Leertouwer werkzaam in het maatschappe lijk werk. Het veebedrijf van de familie Spruit is 30 hectare groot en van de 135 koeien is de helft jongvee. Truus en Theo zijn vooral realistisch. Van hun zes kinderen werken er vier mee op de boerderij. Het vee wordt zo wel aangewend voor de melk, het vlees als de huid. Dus geen al te sentimentalistisch gedoe over slachten. „Wij zijn hier tenslotte ook maar een poosje", is een eerste relativering die aangeeft dat de koe er is voor het economisch gewin. De kloof tussen boeren en bur gers is gigantisch, begint de Zegveldse veeboer zijn verhaal. Hij signaleert vandaag de dag mensen- en boerensoorten. Agrariërs die in de ogen van de stadse lui gezien worden als wandelende mestvaalten, ter wijl burgers het verschil tussen een stier en een lammetje niet kennen. En nu de ene na de an dere veeziekte zich voltrekt, lijkt de boerenstand steeds meer in het verdomhoekje te geraken. Beide families zijn daarom blij met de actie van de Stichting Milieubewustzijn. De stichting wil een eind aan het onbegrip maken en is enige weken terug de actie 'Leef mee met de boer en adopteer een koe' begon nen. Met als enig doel boer en burger weer bijeen te brengen. Het adoptieplan sloeg aan en inmiddels zijn er al 2400 aan meldingen (waaronder school klassen en gezinnen) binnenge komen. Voor 100 gulden heeft men al een adoptiekoe. Het aantal veeboeren dat meedoet met de actie is vooralsnog ge ring, namelijk 25, maar zij be schikken tezamen wel over 1250 koeien. Voor Lies Leertouwer is de adoptie vooral een symbolische daad., Ze licht toe: „Ik zie het een beetje als onberadert me delijden. Ik laat mijn hart spre ken, want ik heb echt het gevoel dat de boerenstand een steun tje in de rug nodig heeft. En sentimenteel ben ik al helemaal niet, want als Bontje over twee jaar wordt geslacht, zit ik daar niet mee. Ik zie meer dat alle koeien hier nu een beetje mijn koeien zijn." De veeboer (47 jaar) benadrukt dat het er niet zozeer om gaat of zijn bedrijf nu wel of niet als intensief of als biologisch te boek staat, maar dat het gaat om de manier waarop hij sa men met zijn vrouw en kinde ren zijn bedrijf runt. En vooral hoe hij met zijn vee omgaat. „Ik ben én modern én verschrikke lijk ouderwets. Mijn ideaalbeeld is een liefdevol systeem creëren dat zowel voor het vee als voor de natuur goed is. Dan is het ook goed voor ons en voor de consument. Ik'zie dan het beeld voor me van toen ik nog een jochie van 7 was. Een bedrijf waarbij de koeien buiten lopen, er haasjes rondspringen, ik gras maai met de zeis, de grutto's in het gras broeden en de sloot kanten vol onkruid staan." Spruit zou de actie daarom het liefst willen omdopen in 'Adop teer een jonge boer'. „Want niet alleen de koeien, maar de hele boerenstand wordt eigenlijk be dreigd. We worden niet alleen door de veeziekten getackeld, maar we worden ook inge klemd door projectontwikke laars en landschapsinstellingen. Voor veel geld wordt het boe renland opgekocht. Dat is de doodsteek voor de boeren stand, want als er gèen jonge boeren meer zijn, is het snel ge beurd. Want voor ons is er geen museum." De Leidse hoogleraar die gods dienstwetenschapper is, hoopt dat de actie vooral bijdraagt tot een verbetering van het dieren leed. Hij is absoluut geen vege tariër, stelt hij nadrukkelijk en sust het geweten door vlees te kopen bij de scharrelslager. „Maar het is echt God geklaagd dat wij als de slimste zoogdie ren zo met onze dieren om gaan. Een dier is ook een schepsel God! En natuurlijk zijn door alle eeuwen heen dieren gebruikt, maar het huidige ge zeul en gesleep van levende dieren door heel Europa moet echt afgelopen zijn. Waarom kunnen subsidies die nu aange wend worden om meer te pro duceren niet worden gebruikt om minder te p Als het na vele gastvrije k( koffie tijd wordt om terug Leiden te gaan, wordt ero valreep een volgende afsJ gemaakt. Als de mkz hetfl ne Hart met rust laat enBf heeft gekalfd, komt het ej paar Leertouwer beslist n| eens op bezoek. Samen ra kleinkinderen, want die ra wel eens een echt kalfje zij „En komt u dan ook een li naar ons, in Leiden?", isdf dervraag van Leertouwer.! Bontje 319 in enkele urenj basis is geworden voor et nieuwe vriendschap. IRENE NIEUWENHUUSE» ^Sommen taar Met het bombardement op een Syrische radarinstallatie in Libanon heeft de Israëlische premier Ariel Sharon zijn spierballen laten zien. Het bombardement was de eerste militaire confrontatie met de Arabische buur in vijfjaar tijd. De actie was een vergelding voor een aan slag door de terreurbeweging Hezbollah op een Israëli sche soldaat. Syrië is als bezetter van Libanon brood heer van deze 'verzetsbeweging'. In zoverre was de radarinstallatie een legitiem militair doel. Sinds de terugtrekking van de Israëlische troepen uit Zuid-Libananon door Barak, maakt Hezbollah daar de dienst uit. Met dien verstande dat er zonder Syrische instemming geen kogel of raket op Noord-Israël wordt afgevuurd. Hezbollah onderhoudt nu in de vörm van enkele onbetekende stukjes land onder de naam Sheba Farms een 'heet' front met Israël. De Verenigde Naties erkennen de aanspraken van Libanon op Sheba Farms niet. De Syriërs zelf durven geen rechtsteekse confrontatie aan met het veel modernere Israëlische leger, en zijn daarom gebaat bij het bestaan van het mini-ffontje om hun eis inzake de teruggave van de Golan-hoogvlakte klacht bij te zetten, en om de Palestijnse intifada met een moordaanslag of raketbeschieting af en toe een hart onder de riem te steken. In Libanon zelf groeit in middels de weerzin tegen de aanwezigheid van 35.000 Syrische militairen en Hezbollah. Nu de Israëlische be zetter is vertrokken, heeft het land geen belang meer bij een rol als frontstaat in de strijd tegen Israël. Hoe dan ook, voor Sharon komt de actie van Hezbollah niet slecht uit. Aan de Palestijnse intifada valt voor hem geen eer te behalen. Elke dode Palestijn wordt meteen in de martelaarstand verheven. En wat Israël ook doet, de publieke opinie in de wereld blijft gekeerd tegen de partij die met tanks op stenengooiende jongeren schiet. Met de luchtactie tegen Syrië kan Sharon eindelijk laten zien dat met hem niet te spotten valt. Dat hij liever de confrontatie met Syrië aangaat dan zich voortdurend te laten provoceren. Jarenlang praten heeft Israël noch de Palestijnen veel opgeleverd. Met Sharon heeft de Israëlische kiezer voor de harde lijn gekozen. Of deze lijn de vredesbesprekin gen weer uit het slop kan halen, valt nog te bezien. Maar voorlopig doet Sharon precies waarvoor hij geko zen is. ïelevlsie Het zal nu zo'n tien jaar geleden zijn. En nu pas herin ner ik mij de aanleiding weer. Mijn moeder, toen nog al lerminst hoogbejaard, had het plotseling over euthana sie. Dat was in de periode dat Drion zijn ideeën'opperde. 'We leven in een samenleving waarin het niet verboden is jezelf van het leven te beroven'- dat was toen al geen misdrijf meer - 'maar we laten de mensen die dat willen van een flat springen of voor de trein, we bieden niet de mogelijkheid om op een humane manier het leven te be ëindigen'. En mijn moeder zei: 'Zo lang die pil er niet is, sluit mij dan maar op in een kamer meteen fles jenever en een doosje'pijnstillers'. En ik schrok. Ik zou bijna zeggen 'ik schrok me dood', maar daar zou Jaap de Hoop Scheffer weer een probleem mee hebben. Die had het ook weer over de uitspraak van minister Borst dat 'bejaarden die zich dóódvervelen, het leven,he lemaal gehad hebben en geen reden meer zien om door te gaan, geholpen zouden moeten worden'. Maar dat heeft de minister nooit gezegd, beweerde ze gisteren zo wel in B en W als in Nova. Zij zou er 'vrede mee hebben', zei zij. Als het leven klaar is, maar nog niet afgelopen. Geen sprake van een fysiek ondraaglijk lijden, maar van een mentaal einde dat al bereikt is. In B en W probeerden een huisarts en een criminoloog- die al fulmineerde tegen de euthanasiewet - Borst ervan te overtuigen dat het echt niet kan, een 'pil van Drion'. Maar dat was ook niet haar opzet. De discussie moest maar eens aangezwengeld worden, vond ze. En die kan dan nog wel jaren duren. In Nova werd de oude Drion zelf nog maar eens opge trommeld. Die maakte zijn verhaal nog een keer duide lijk. Als je niet meer wilt, dan wil je niet meer, en daar kan niemand iets aan veranderen. Nu ben ik het niet altijd eens met mevrouw Borst. Vaker niet dan wel, want ik ben een roker. Zo een die al tien keer is gestopt voor een paar dagen maar die de prijs van een pakje nog steeds niet belangrijk genoeg vindt om in stress-situaties niet weer te beginnen. Maar in dezen kan ik toch vrede hebben met het stand punt van de minister. Klaar is klaar. En dat bepaalt nie mand anders voor mij, dat weet ik alleen zelf En dat wist mijn moeder tien jaar geleden al. Zij is nog steeds niet hoogbejaard, het is nog steeds geen tijd voor de fles jenever. Maarzij heeftal wel een euthanasiever klaringgetekend. En mocht het zo ver komen, dan ben ik nog steeds bereid om voor haar naar de slijter te wan delen. Kan ik onderweg meteen even sigaretten halen. WIL BUYS hulpzaam. Ga de spoorbomen over, dan even links en weer rechts en alsmaar door, dan loop je vanzelf tegen een grote schutting aan, klinkt het in de Twentse tongval, een mengsel van midwinterblazen en drinken uit een beugel- fles. De geoefende wandelaar is in dikke tien minuten op de plek van het onheil en van de houten schutting ter hoogte van anderhalve uit de kluiten gewassen Tukker. Het hele ge bied is in die schutting verpakt. Van de Lason- dersingel, de hoek om de Deurningerstraat in en dan driehonderd meter verder weer naar rechts, de Roomweg op. Daar heeft de ramp toerist meteen de brou werij in de rug als een grijswitte vesting vol bittere hop en Grolsch dat geen bier wil worden. De schutting is kwistig met kinder- en gewone tekeningen. Gedichten in diverse versvormen, onverholen kritiek van slachtoffers op de gemeente, in een verre hoek een geïmproviseerd gedenkteken voor een jon ge vrouw, haar foto staat: erbij, een tuiltje bloe men ook en de woorden 'Waarom jij?', de wanhopige vraagzin waarop geloof en filosofie al sedert den Beginne van de mensheid de valste tanden stukbijten. Op verschillende plekken in de schutting zijn doorkijkvensters. Ze doen denken aan de schoenendoos van vroeger, waarin je allerlei moois had vastgelijmd en waarin oma en opa door een gaatje a raison van een stuiver een blik mochten werpen. In Enschede is die schoenendoos gratis. De ramptoerist tuurt na een klein jaar nog altijd naar een afgebrand dorp, Coventry of Dresden op schaal. Puin en verwrongen ijzer. Vreemd eigenlijk dat er nog een schutting omheen staat, want rouw en verdriet zijn een kwestie van voelen en beet pakken'. Wat deed ik in Enschede? Het Rijksmuseum Twenthe heropende paaszaterdag zijn deuren voor het publiek. Het gebouw, ook aan de Las- ondersingel en op de voeg van het rampgebied dus liep averij op, maar liet lot spaarde vrijwel alle kunstschatten. 'Hemelse beelden' heet het nieuwe begin. Het zijn tachtig beelden middel eeuwse devotie van hout en vol goede hoop op het hiernamaals, particulier een leven lang bijeenverzameld door meneer Goldschmidt, een bevlogen professor die in Eindhoven woont, maar geboren is in Enschede. 'Hemelse beelden was al lang vóór de ramp gepland, zei de directeur van het museum in haar ope ningswoord. Er staat aan de Lasondersingel weer veel brandbaars van grote schoonheid bij elkaar. Laat de Voorzienigheid alsjeblief niet nóg een keer met Vuur spelen. Muzieklegende en ex-Beatles zanger PAUL MCCARTNEY ont moet vandaag de Amerikaanse minister van buitenlandse za ken, Colin Powell. McCartney krijgt gelegenheid om toe te lichten waarom hij tegen land mijnen is. McCartney en zijn vriendin Heather Mills zijn fer vente pleitbezorgers van land mijnslachtoffers. Mills begon een actie om lichamelijk gehan dicapten in oorlogsgebieden van kunstledematen t'e voorzien. Po well lijkt belangstelling te heb ben voor de mening van popster ren over maatschappelijke on derwerpen. Vorige maand ont moette hij U2-zanger Bono om met/hem te praten over schuld aflossing voor arme landen. Een Britse CHAUFFEUR 45 kilometer over de sne gereden met een LIJK op dak van zijn vrachtwagen gens de politie gaat heli een zelfmoordactie. De' zou van een brug zijn gei gen en zo op de truck zij rechtgekomen. Het lijkv pas ontdekt toen de bes! der op zijn bestemming! ten noorden van Mache aankwam. Dechauffeui klaarde tegenover de po 'een doffe klap' te hebb hoord in de buurt van Li' pool. Hij is toen even uil stapt en heeft de wagen specteerd. Omdat hij.nil zonders zag is hij maar' doorgereden. BURGEMEESTER José Leon Malagon van het Spaanse plaatsje Zagra heeft de 1200 dorps ners per gemeentelijke verordening verboden ZIEK te worden. De reden: Zagra is in het wei 1 de totaal en de rest van de week het grootste deel van de tijd verstoken van huisartsenhulp verordening moet gezien worden als een protestactie. Alleen door de week is er gedurende! 1 uur per dag een arts in het dorp, dat in de buurt van Granada ligt. De burgemeester verteld! zieken uit zijn dorp naar het hospitaal van het 20 kilometer verderop gelegen Loja moeten, lijkt niet erg ver, maar de verbindingsweg iszeer bochtig en het wegdek zit vol gaten, waard rit per auto zeker een uur kost. ,,Dat biedt tal van mogelijkheden om onderweg te overlijden - Jack Spijkerman foto ron richel M, ensclijk Omdat ik in Enschede moest zijn nam ik twee treinen eerder. Tegen mijn gewoonte in, want v in Enschede is niet zoveel te halen. Luidt de bestemming Maastricht, Amsterdam of Den Bosch dan trek ik royaal tijd uit. Het verorberen van een Bossche bol, de Brabantse variant van de moorkop, is tijdsintensief. Maas tricht is buitenland op Nederlands grondgebied. Nergens neem je de maatschappelijke koorts zo goed op als in Amsterdam. Maar in een plaats als Enschede zoek ik om te beginnen de gele vitrine op het perron die vertelt, hoe laat de trein weer teruggaat. Zo zou het altijd zijn gebleven als het nooit 13 mei 2000 was gewor den. Toen maakte de ramp met het vuurwerk van de hologige textielge- meente een wereldstad. Sedertdien zit 'Enschede' als trefwoord in het ar chiefvan CNN en zover is Den Bosch met zijn bol nooit gekomen. Het is nu elf maanden later en even puzze len, hoe te wandelen naar Roombeek, de wijk die er niet meer is. De VW van Enschede heeft er geen trekpleister van gemaakt, maar bewoners zijn be- Waas en Peter Heerschop lanceerde Spijker man het initiatief in de tv-uitzending van afge lopen zaterdag. Muziekproducent Sony Music heeft gisteren bevestigd het nummer op single uit te brengen en het viertal te begeleiden in hun beoogde spoedcarrière. De single moet begin mei in de winkel liggen. De opbrengst van het nummer gaat naar een nader te bepa len goed doel. „Als je hét succes van de single kan beoordelen aan de hand van de kijkcijfers, zouden we toch minstens even ver moeten kunnen komen", gokt Spijkerman. Zijn programma trekt gemid deld 1,6 miljoen kijkers; naar Starmaker kijken tussen.de 300.000 en 500.000 mensen. In het programma wordt een aantal talenten op hun weg naar roem gevolgd. In het vroegere Big Het cabaretteam van het VARA-televisiepro- gramma Kopspijkers gaat de strijd aan met de single 'Damn, I think I love you' van de kandi daten van het Yorin-televisieprogramma Star- maker. Met het nummer 'I wanna be a one day fly' willen de cabaretiers binnen drie weken het zelfde presteren als de talenten van Starmaker: van niets op nummer één in de verschillende hitlijsten binnenkomen. Starmaker schreef met die prestatie vorige week hitgeschiedenis. „Als het zulke bagger lukt, moet het ons ook lukken", aldus presentator Jack Spijkerman van Kopspijkers. „Wij willen een statement maken tegen het schandalige succes van dit soort rotzooi." Samen met cabaretiers Hans Lebbis, Viggo ndc Brother-huis krijgen ze onder meer dans-, ren i zang- en muziekles. Ook de cabaretiers gaan dans- enz volgen om hun hit tot een succes te maken. Het viertal heeft de kijkers van Kopspijkers oj ooral geroepen ideeën aan te dragen voor de tekst ieui van het nummer. In twee dagen tijd belandd er bijna duizend reacties bij de redactie van! programma. In een reactie wenst een woordvoerder van li pi! programma Starmaker de cabaretiers veel sit ochtf ces. „Wij voelen ons zeer vereerd dat we hen ver d tot zo'n actie inspireren en hopen dat ze ooi indz de eerste plaats weten te bereiken. Dat fijne; ratisc voel gunnen we iedereen." jend iel li emi

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2001 | | pagina 2