Dervisj moet Turkije uit het slop halen Benzineprijs blijft hele zomer aan de hoge kant Economie FME-CWM sombert over metaalbranche oedkoper geld overmaken ft eurolanden komt in zicht Explosie Britse olieraffinaderij Arbo-directeur: Verzuim Grootverbruikers weerspreken Jorritsma bij ziekte kan fors omlaag 'Stroomprijs gestegen' INSDAC 17 APRIL 2001 (ij Campina Melkunie 80 banen weg ioprden Campina Melkunie voegt op 1 juli de divisies Campi- ^Nederland en Mona samen. Met de reorganisatie verdwijnen ichtig banen. Uitgangspunt is dat er geen gedwongen ontsla an vallen, maar dat kan de zuivelreus niet garanderen. De sa- lering beperkt zich tot de hoofdkantoren van Campina Melk unie en Mona in Woerden. De werkgelegenheid in de zeven fa- irieken blijft buiten schot. Met de samenvoeging verdwijnt de nerknaam Melkunie. De toetjes blijven in de winkel onder nerknaam Mona. De melk en aanverwante producten, zoals nnkontbijten, worden vanaf juli verkocht onder de naam ^nipina. De nieuwe groep heeft een jaaromzet van 1,6 miljard ulden met ruim 1.700 medewerkers. Beslag FNV Bondgenoten opgeheven fucTFRDAMHet beslag op de rekeningen van FNV Bondgeno- en is door de de president van de rechtbank in Amsterdam op geven. De Federatie van Technologiebranches FHI, die vorige veek beslag liet leggen kan volgens de rechter geen schade clai- nen van de vakbond. De FHI eist 2,5 miljoen gulden schadever- roeding van FNV Bondgenoten. De federatie zegt ernstige scha- ete hebben ondervonden van de treinstaking die door FNV 5 Bondgenoten was georganiseerd. Hierdoor kwamen veel min- |er bezoekers naar de beurs in de Jaarbeurs. Volgens de recht- iank had de bond het recht te staken. Daarmee behoort de chade tot het bedrijfsrisico van de beursorganisator. De FHI et de bodemprocedure toch door. 'Meebetalen aan nieuwe Konmars' fflRpscHSupermarktconcern Laurus laat leveranciers meebe- alen aan de massale ombouw van de winkels van Edah en Su per de Boer naar het Konmar-concept. Volgens het vakblad Dis- rifooci laten meerdere fabrikanten weten dat Laurus enkele l irocenten marge eist. Laurus zelf doet geen mededelingen over [spraken met producenten. De ombouw van zo'n 800 winkels •ost bijna 1,8 miljard. Laurus zegt dat de omzet met 20 procent :al stijgen na de verbouwing, en daar profiteren de leveranciers wkvan. Sommige fabrikanten zijn volgens Distrifood overstag legaan. Grote producenten weigeren dat echter omdat ze vre- ien dat voortaan iedere supermarkt bij een verbouwing een bij- drage vraagt. Veel Britse ondernemers frauderen jj lompen Vorig jaar is een recordaantal directeuren en andere looggeplaatsten van Britse bedrijven wegens illegale praktijken ontslagen. Dat meldt het Britse ministerie van handel en indu- irie volgens de zakenkrant Financial Times. In 2000 hebben 10 echtbanken ingestemd met het ontslag van 1.500 directeuren die van fraude werden verdacht. Vooral de zakelijke dienstverle- ing en de kledingbranche zijn gevoelig voor wetsovertredin- en, gevolgd door de bouwnijverheid. Sinds 1998 kent Groot- Brittannië een telefoonnummer waar illegale praktijken van on- 30 jememers kunnen worden gemeld. Een derde van de telefoon- es heeft volgens minister Howells tot een gerechtelijk vooron- lerzoek geleid. „En dat is slechts om het topje van de ijsberg", aldus Howells. iquitable Life vervolgt oud-directie inden Equitable Life, 's werelds oudste levensverzekeraar die i grote problemen is gekomen, heeft advocaten opdracht gege- en om te onderzoeken of het mogelijk is de voormalige directie en adviseurs te vervolgen. Bureau Herbert Smith gaat een even- <o uele vervolging wegens nalatigheid bestuderen. Equitable laat look de handel en wandel van bureau Ernst Young en van toe- 70 lichthouder Financial Services Authority onderzoeken. De ver- (ekeraar moet van de rechter 90.000 polishouders een forse ge- 25 [arandeerde rente betalen. Het gaat om polissen die in de jaren 48 :eventig en tachtig zijn afgesloten, toen de rente veel hoger was lan nu. De maatschappij moet 5,5 miljard gulden opzij zetten, erwijl het hele bedrijf elf miljard waard is. irote bankovername in VS .50 harlotte De First Union Corporation, de vijf na grootste bank i' inde Verenigde Staten, neemt concurrent Wachovia over via ;en aandelenruil ter waarde van 13,4 miljard dollar (33,5 mil- Vd gulden). First Union wordt daarmee de vierde kredietinstel- ng van de VS. Hoewel First Union de overnemende partij is, aat het bedrijf voortaan als Wachovia Corporation door het le en. De banken hebben samen 19 miljoen klanten en zijn op de (urs 45 miljard dollar waard. De fusie gaat flink wat banen osten. Van de ruim 90.000 werknemers zullen 7.000 naar ander rerk moeten omzien. First Union maakte gisteren ook zijn wartaalcijfers bekend. De winst is met dertig procent gedaald, inder meer door verliezen te nemen op leningen. Iraziliaanse munt op dieptepunt .60 irasilia De Braziliaanse munteenheid real is op het laagste 'punt beland ten opzichte van de dollar, sinds de start in 1994. •en dollar kostte 2,184 reals. Analisten zien twee oorzaken de - inzekerheid over de munt van buurland Argentinië. Die is nu -- og gekoppeld aan de dollar, maar politici denken aan koppe- ingmet de euro. Ten tweede vrezen beleggers dat de centrale lank van Brazilië de rente verhoogt om de inflatie te temperen. n ussel anp ild overmaken van het ene ar het andere euroland wordt ilgend jaar wellicht al goedko- r. De Europese Bank Federa- (EBF) werkt volgens een lordvoerder aan een regeling begin mei ter goedkeuring i de Europese Commissie irgelegd wordt. Een jaar geleden dreigde de 62? ntmissie, die al langer haar 545 )od klaagde, met de rechter 5 de kosten van particuliere 52? 'erschrijvingen tussen euro- iden niet omlaag zouden 6^5 !an. Uit onderzoek bleek na- ioi elijk dat een transactie van 8i| 10 euro nog steeds gemiddeld 381 euro (ruim 37 gulden) kost. De EBF-woordvoerder voert verdediging aan dat veel banken geen geautomatiseerd betalingssysteem hebben en zulke transacties handmatig verwerken. Binnen vijf jaar moet alles geautomatiseerd worden. De bankfederatie streeft naar een vast tarief van zo'n drie euro". Dat tarief moet de verzendende aan de ontvan gende bank betalen. Nu slaan de banken zowel opdrachtgever als ontvanger aan. De cliënt zou daarna nog an dere kosten verschuldigd zijn, 'maar per saldo zal hij minder kwijt zijn", aldus de woordvoer der. 'Brussel' moet de tariefaf spraak nog wel goedkeuren. Zes maanden na dat besluit, dus op zijn vroegst begin 2002, zouden de lagere kosten een feit kun nen zijn. Hoop gevestigd op export en sterk toeristenseizoen istanbul jessica lutz De Turkse minister Dervisj (economie) schetste gisteren een droef scenario in het nieuwe economisch plan voor zijn land. Komend jaar krimpt de economie drie procent tegen zes procent groei vorig jaar. De inflatie zal 58 pro cent zijn, terwijl die het afgelopen jaar nog maar 33 pro cent was. Om de ontgoochelde bevolking tegemoet te komen worden er geen nieuwe belastingen ingevoerd. betoogd om het aftreden te ei sen van premier Ecevit. Sinds die op 22 februari duidelijk maakte dat hij niet van plan was de corruptie aan te pakken en de staatsbanken te saneren, zakte de lira 47 procent in waarde. Wie het minimumloon krijgt, moet nu negen uur wer ken voor een kilo vlees, zeven uur voor een kilo kaas en vijf uur voor een kilo bonen. De meeste prijzen zijn namelijk aan de dollar gekoppeld omdat correspondent Hij hoopt het staatsinkomen te verhogen door negen procent op de uitgaven te korten en ver wacht dat een toenemende ex port en een sterk toeristensei zoen het land door dit moeilijke jaar zullen slepen. Het leger ziet af van minder noodzakelijke wapenaankopen ter waarde van 70 miljard gulden. Vorige week werd in massaal de inflatie de laatste decennia tussen de 80 en 100 procent schommelde. De lage inflatie van het afgelopen jaar verleidde mensen er op grote schaal toe leningen af te sluiten. Maar die zijn allemaal, of ze nu tussen vrienden onderling lopen of bij de bank, in buitenlandse valuta. Ook de meeste huishuren wor den in dollars of Duitse marken uitgedrukt. Aandelen en de lira stegen gisteren iets in waarde. Maar dat betekent allerminst dat het leed geleden is. „We hebben een zware drie maanden voor de boeg", zei minister Dervisj, „maar we kunnen zo niet door gaan. In de laatste tien jaar is onze nationale schuld verdub beld in verhouding tot het bru to binnenlands product." Die schuld bedraagt inmiddels 61 procent van het bbp. Begin jaren negentig ging een derde van het belastinggeld naar renteaflossing. Nu is dat 72 procent. Bovendien verbor gen de regeringen een deel van het tekorten door de staatsban ken te dwingen om tegen een laag percentage geld te lenen aan boeren, handelaars en an dere bedrijven die politiek inte ressant waren, of bevriend met de minister die de respectieve bank in zijn portefeuille had. De staatsbanken moesten zelf de markt op om dat geld te vin den en zijn zo steeds dieper weggezonken in de schulden. De grootste staatsbank bijvoor beeld, de Landbouwbank, be taalde in de eerste week van de crisis, aan rente voor één nacht londen Op de olieraffinaderij Killingholme van Conosto bij Grimsby in het noordoosten van Groot-Brittannië deed zich gisteren een grote ex plosie voor. Twee mensen raakten gewond. Door de ontploffing brak een felle brand uit die met groot materieel werd bestreden. De BBC meldde dat er mogelijk een grote hoeveelheid vloeibare LPG is geëxplodeerd. Omwonenden zeiden dat er vlammen van tientallen meters hoog uit het complex opstegen. foto reuters elsom den haag gpd Het ziekteverzuim kan gemak kelijk met 25 tot veertig procent omlaag. Daarvoor moeten ar- bodiensten verzuimende werk nemers beter begeleiden en er voor zorgen dat ze sneller me dische hulp krijgen. Dan zal het aantal werknemers dat jaarlijks in de WAO stroomt ook aan zienlijk dalen. Dat zegt Dick van der Laan, directeur van Arbo Unie, de grootste arbodienst van Nederland. Volgens Van der Laan pakken veel arbodiensten de begelei ding van verzuimende werkne mers fout aan. „Tegen mensen die zich ziek melden omdat ze psychisch niet in staat zijn te werken, zeggen artsen vaak: 'Rust maar lekker thuis uit'. Terwijl het voor de meeste mensen juist beter is om onder goede begeleiding aan de slag te blijven." Hetzelfde geldt voor mensen die lichamelijk niet in orde zijn. Volgens van der Laan moeten ze vaak te lang wachten op des kundige hulp van bijvoorbeeld een fysiotherapeut. „De kwaal wordt van kwaad tot erger en de terugkeer in het arbeidspro ces steeds lastiger. Dat is ner gens voor nodig." Arbo Unie heeft de afgelopen woerden gpd Dick van der Laan, directeur Arbo Unie. foto cpd cees zorn maanden een proef gedaan met 500 werknemers die zich ziek hadden gemeld. Ze werden na twee weken meteen geplaatst in een intensief reïntegratiepro gramma en kregen een per soonlijk begeleider van de ar bodienst. Het ziekteverzuim daalde aanzienlijk. Arbo Unie wil dit nu voor veel meer werk nemers gaan doen. Daarvoor moet Van der Laan nog wel de werkgevers voor zich winnen. Zij bepalen hoe veel ze uitgeven aan Arbo-hulp. „Nu geven de meeste bedrijven nog te weinig per jaar per werk nemer uit." De industriële grootverbruikers van stroom in Nederland profi teren helemaal niet van een la gere stroomprijs. Integendeel: ten opzichte van vorig jaar be talen ze gemiddeld tien procent meer en ten opzichte van 1998 zelfs tot twintig procent. Dat zegt de Vereniging voor Energie, Milieu en Water (VEMW) in een brief aan de Tweede Kamer. De VEMW rea geert daarmee op uitlatingen van minister Jorritsma (econo mische zaken) die onlangs meldde dat de grootverbruikers van stroom door de liberalise ring 28 procent goedkoper uit zijn. Ook werkgeversvereniging VNO-NCW meldt dat de leden de stroomprijs met een kwart hebben zien dalen. VEMW, de belangenvereni ging van grote industrieën die samen goed zijn voor ongeveer eenderde van het totale Neder landse stroomverbruik, consta teert na een enquête onder de 35 grootste energieverbruikers in Nederland dat de stroom prijs juist stijgt. Met name de sectoren, chemie en basisme taal hebben daarmee te kam pen. Bij dit soort ondernemingen wordt circa 10 tot 25 procent 5p< NHAAGGPD 5p« 'tomobilisten die er tijdens het paasweekeinde ^'iP uit trokken, kregen te maken met een onaan- name verrassing aan de benzinepomp. De prijs or een liter benzine begeeft zich weer richting ürdhoogte. De marktomstandigheden op de emarkt vallen net als afgelopen winter en het orjaar van 2000 nadelig uit voor de automobi- En verandering zit er voorlopig niet in. Afgelopen vrijdag verhoogde marktleider Shell adviesprijs voor alle soorten benzine en voor isel nog met drie cent. Eén liter euro loodvrij sl nu 2,67 gulden, diesel 1,81. Shell volgt met prijsverhogingen zoals gewoonlijk de olieprij- n op de wereldmarkt en de producten die van ze olie gemaakt worden. Die prijzen stijgen door drie factoren: de opbouw van voorraden in de VS, de hoge dollarprijs en uitspraken van de organisatie van olie exporterende landen (OPEC) over een productieverlaging. Weer zijn het de VS die de Nederlandse auto mobilist op hogere kosten jagen. Afgelopen herfst nog moesten de VS voorraden opbouwen om hun op olie gestookte kachels in de winter aan de praat te houden, waardoor de vraag toe nam en de prijs steeg. Nu zijn de olieterminals weer slecht gevuld en stijgt de vraag naar olie op nieuw: in de zomer moeten de energievretende Amerikaanse auto's kunnen blijven rijden. Voor de Nederlandse benzineconsument is het wel licht een troost dat ook de Amerikaan met - rela tief - hoge prijzen te maken heeft. Het ziet er niet naar uit dat er snel een einde komt aan de hoge prijzen. De marktkenners van- het Internationaal Energie Genootschap, een on derdeel van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling, hebben een somber rapport opgesteld over de korte termijn. Het genootschap verwacht geen grote tekorten aan olie maar wel veel onzekerheid bij handela ren die uiteindelijk de prijzen bepalen. Het is na melijk niet helemaal duidelijk of de olie wel op het juiste tijdstip op de juiste plek is. De raffina- gecapaciteit en de pijpleidingen moeten immers op orde zijn. Als de ene regio een tekort heeft gaat ze het in de andere halen en dat geeft op waartse prijsdruk. De verwachting bestaat dat uiteindelijk toch genoeg olie wordt opgepompt, ondanks uitspra ken van de OPEC. Deze organisatie heeft het net zoveel als het jaarsalaris be draagt voor alle 37.500 werkne mers. Voor de crisis werd het gezamenlijke 'zwarte gat' op 45 miljard gulden geschat. Minister Dervisj is door pre mier Ecevit uit Washington ge haald, waar hij als topman bij de Wereldbank werkte, om de crisis te bezweren. Zijn gebrek aan politieke banden maakt dat hij de situatie afstandelijk kan analyseren. Maar het is ook zijn grootste handicap. Zijn collega ministers wantrouwen hem en zijn niet bereid zonder slag of stoot het patronagesysteem op te geven, of hun dure privileges. Slechts drie van de vijftien wet ten die Dervisj voor medio april aangenomen wenste te zien, zijn nog maar door het parle ment. Volgend opiniepeilingen ver trouwt de helft van de bevol king Dervisj. Geen van de poli tieke partijen, de oppositie evenmin, zou nu de kiesdrem pel van tien procent halen. „De regering steunt dit programma en het programma steunt de re gering", merkte Dervisj dan ook op. Premier Ecevit gaat inmid dels bij rijke landen rond met de bedelnap. Om dit jaar rond te kunnen komen, is dringend zo'n 25 miljard gulden nodig. Geldschieters komen echter pas over de brug wanneer het Inter nationale Monetaire Fonds zijn goedkeuring uitspreekt. Dat heeft het programma voorlopig 'een stap in de goede richting' genoemd. zoetermeer gpd Minder orders, reorganisaties en een verschuiving van de productie richting Polen. De economische vooruitzichten voor de grootmetaal zijn de af gelopen weken minder gewor den. Volgens FME-CWM-voor- zitter Kraaijeveld krimpt de om zetgroei sneller dan gedacht. De voorman van de grote metaalbedrijven maakte de af gelopen weken een rondje langs allerlei bedrijven in de metaalindustrie. Daaruit con cludeert hij dat de economi sche vooruitzichten slechter zijn dan de voorspellingen van het Centraal Planbureau. Het CPB voorspelt voor dit jaar een omzetgroei van 3,9 procent, en voor volgend jaar 3,1 procent. Volgens Kraaijeveld 'optimisti sche' cijfers. Hij wil niet te veel bedrijven bij naam noemen, maar bij DAF is het aantal trucks dat van de band loopt, de afgelopen weken gedaald van 140 naar 120. De automobielsector heeft het moeilijk en daar hebben de toeleveranciers en de machine industrie veel last van. De verschillen tussen bedrij ven zijn groot. In sommige be drijven nemen de orderporte feuilles af, terwijl het bij andere bedrijven enorm druk blijft. Wel werkt de verslechterde si tuatie in de basisindustrie, waar de ruwe metaal bewerkt wordt, door in alle sectoren. „Hierdoor staan de prijsontwikkelingen overal onder druk", aldus Kraaijeveld. De industrie voor metaalpro ducten heeft vooral te kampen met een verslechterende con currentiepositie. „De ijzersterke concurrentiepositie van een aantal jaren geleden is voorbij", aldus de voorzitter. „Een paar jaar geleden konden we onze Duitse collega's nog goed heb ben." Nu lijdt de sector markt - verlies door de stijgende ex portprijzen. „De marges wor den steeds kleiner waardoor in vesteringen achterblijven." De loonkostenstijgingen ten op zichte van Duitsland dragen daaraan bij, volgens de FME- CWM. De productieprijzen worden te hoog. De metaalsector verwacht dat ook de loonkosten in de bouw invloed zullen hebben. Kraaije veld doelt op de hogere pro ductiekosten die van invloed kunnen zijn op het aantal op drachten. Volgens hem zet de metaalindustrie jaarlijks vier tot vijf miljard gulden af in de bouw. Ondanks dat het minder goed gaat dan gedacht, is er geen re den voor echt pessimisme, be nadrukt Kraaijeveld. „We groei en nog steeds." De minder snelle groei is volgens de sector niet rampzalig voor de krappe arbeidsmarkt. van de operationele kosten be paald door de stroomprijs. Een hoge stroomprijs benadeelt de internationale concurrentiepo sitie van deze ondernemingen, aldus de VEMW, die spreekt van 'een zorgelijke situatie'. H. Grünfeld, directeur ener gie van VEWM wijt de prijsstij ging voor een belangrijk deel aan de beperkte importcapaci- teit voor buitenlandse stroom. „Daardoor ontstaat gebrek aan prijsdruk op de Nederlandse markt", aldus Grünfeld. Stroom is in Duitsland veertig procent goedkoper dan in Nederland, volgens de VEWM. Dat verschil veroorzaakt al een kloof van een half miljard gulden. VEMW beaamt dat een kwart van de le den gewag maakt van een ge daalde stroomprijs. „Maar dat voordeel is veel kleiner dat wat minister Jorritsma heeft bere kend", aldus Grünfeld. De belangenvereniging is voorts bezorgd over de toe komst van de toezichthouder op de Nederlandse energie markt, DTe. VEMW vreest dat de DTe in de nieuwe structuur van de Nederlandse kartelpoli- tie NMa, 'volledig ontmanteld wordt', waardoor effectief toe zicht op de Nederlandse ener giemarkt nauwelijks meer mo gelijk is. voornemen om de productie tegen de zomer met één miljoen vaten per dag te verlagen. Maar doorgaans maken de goede voornemens en zelfs door de presidenten of ministers van tien olie landen bezegelde afspraken als het er op aan komt weinig indruk. Bijna altijd worden ze ge schonden. In maart produceerden de OPEC-lid- staten 650.000 vaten per dag meer dan afgespro ken. Bovendien verhoogden de VS en Groot-Brit tannië (geen leden) hun productie. De automobilist betaalt dus uiteindelijk de re kening voor onzekerheid op de markt. Onzeker heid die volgens het Internationaal Energie Ge nootschap pas tegen het einde van de zomer zal verdwijnen. Tot die tijd voorspelt het genoot schap op- en neergaande maar toch over het al gemeen hoge prijzen. KORNEE VAN DER HAVEN Leeftijd: 22 Beroep: fractiemedewerker GroenLinks, woordvoerder Dwars-jongerenorganisatie Burgerlijke staat: ongehuwd Kinderen: geen Auto: geen Hobby: oude muziek spelen, nieuwe muziek luisteren den haag janneke willemse Dwars, de jongerenorganisatie van GroenLinks, voerde actie tegen het spaarsysteem Airmi- les. Woordvoerder Kornee van der Haven legt uit: „Consume ren en milieuvervuiling wordt erdoor gestimuleerd. Hoe meer benzine je bijvoorbeeld koopt bij Shell, hoe meer Airmiles je krijgt." 'Consuminderen' is volgens Van der Haven de oplossing. In Utrecht deelde hij boekjes uit met tips voor een leuke vrije tijdsbesteding. „In plaats van een middag funshoppen in zo'n vreselijk winkelcentrum, kun je ook helemaal gratis gaan wan delen in de natuur, of een boek lezen." Hoe zit het met het eigen koopgedrag van de Dwarse jon gere? Zijn laatste aankoop was een cd van de Duitse techno- groep 'Laub'. „Daar ben ik nog al weg van. Ik heb 'm speciaal laten importeren." Importeren? „Eh, ja, ze worden al geïmpor teerd, maar nu heb ik er speci aal om gevraagd." De cd vond Van der Haven 'ontzettend duur: 45 gulden'. Wat de aan koop weer een beetje goed maakt, is het feit dat hij 'bijna nooit' een cd koopt. „Ik heb thuis niet meer dan twintig cd's. Ik ga liever naar een con cert." foto gpd phil nijhuis Voor zijn beste aankoop werd geen nieuwe energie verbruikt. Van der Haven kocht bij een antiquariaat een dichtbundel van de vergeten dichter Freek van Leeuwen. Kosten: 70 gul den. „Van Leeuwen was een politiek geëngageerde dichter. In de jaren dertig schreef hij heel rauw en in de jaren zestig opeens heel modern. Hij is als kluizenaar gestorven. Heel tra gisch, dat vind ik mooi." 'Enorme spijt' heeft Van der Haven van het behalen van zijn rijbewijs. „Ik heb er twee jaar over gedaan, heb zes keer afge reden en heel veel lessen ge had. Ik denk dat het me wel 8.000 gulden heeft gekost." Toen hij het begeerde papiertje eenmaal had, realiseerde Van der Haven zich dat hij het waar schijnlijk nooit zou gebruiken. „Toen ik begon, was ik nog niet zo milieubewust." Slechts 'inci denteel' heeft hij autogereden. „Dan moest ik spullen vervoe ren voor een Dwars-bijeen- komst." De Dwars-woordvoerder tipt: „Doe zoveel mogelijk waar je zelf zin in hebt." Dat zou vol gens hem weieens kunnen be tekenen: „Niet zo hard werken en dus niet zoveel verdienen." Maar dat komt goed uit. „Kun je tenminste ook minder beste den en wat meer wandelen of een boek lezen."

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2001 | | pagina 7