'Ik kan het alle jonge meiden aanraden'
Gakhokidze vindt de weg terug
Formule 1
Sport
n
Wt:
ÏATERDAG 31 MAART 2001
981
35
Angela Verdoes beproeft opnieuw haar voetbalgeluk in Amerika
Georgische PSV'er lijkt de schroom van zich af te schudden
Angela Verdoes (24) gaat vanaf
maandag 'op herhaling' in de
Verenigde Staten. De Katwijkse
voetbalster staat onder contract bij de
Renegades, een semi-professionele
club uit Boston in de staat
Massachusetts waar ze aan haar
tweede seizoen gaat beginnen. Het
eerste anderhalfjaar durende
uitstapje in Amerika, waaraan
afgelopen december een einde kwam,
smaakte duidelijk naar meer. Ze laat
er zelfs het mogelijke
landskampioenschap van Ter Leede
voor schieten. Verdoes begrijpt niet
waarom nog altijd maar een
handjevol vrouwelijke landgenoten
dat van voetballen houdt, de
oversteek maakt. ,,In Nederland train
je hooguit drie keer per week en
potentiële internationals moeten geld
toeleggen om in Oranje te komen. In
Amerika kan je elke dag met je sport
bezig zijn, wordt vrouwenvoetbal
voor vol aangezien en zijn zaken als
medische begeleiding,
accommodaties en verzorging
werkelijk top. Ik kan het alle jonge
meiden met een beetje talent zó
aanraden."
In Duitsland is Formule 1 autoracen populairder dan voetbal of Olympische
Spelen, blijkt uit een onderzoek. Gaat het in Nederland ook die kant op?
Michel Schaap uit Valkenburg, vorig jaar Ne
derlands kampioen in de Citroën Saxo Cup:
,,In Duitsland hebben ze de allersnelste man
van de Formule 1. Michael Schumachter is
hartstikke populair. Wij hebben Jos Verstap
pen, die is minder bekend. En ik denk ook dat
Nederlanders wat nuchterder daarin zijn, die
hebben ook vaak wat te zeuren.
Autosport is mijn hobby en ik heb er mijn
beroep van gemaakt, dus ik vind Formule 1 erg
leuk. Waarschijnlijk ook omdat ik een beetje
snap hoe het werkt. Het is niet alleen maar
rondjes rijden. De Formule 1-rijders zijn super
topsporters. Een wedstrijd duurt anderhalf,
twee uur, dat kun je vergelijken met het lopen
van een marathon, absoluut. Je moet conditio
neel sterk zijn, heel geconcentreerd zijn, vaar
digheid en talent hebben.
Autosport wordt wel populairder in Neder
land, op Zandvoort noemen we dat het Ver
stappen-effect. De Citroën Saxo Cup werd vo
rig jaar door RTL 5 uitgezonden voor de For
mule 1 en ik merk dat mensen mij soms ken
nen van de tv. Er komt ook meer publiek. Ik
werk als instructeur op een race-school en vo
rig jaar waren er 200 mensen die een licentie
wilden halen en dit jaar zijn het er 400."
)at de sportcultuur in de VS als dag en nacht ver-
rhilt van de onze, dat wist Verdoes al toen ze twee
aar geleden het avontuur in Amerika opzocht. De
portbeleving en entourage hebben haar deson-
lanks verrast. „Ik moest na mijn eerste wedstrijd
iandtekeningen uitdelen aan kinderen die na afloop
iet veld opkwamen. Handtekeningen uitdelen? Ik
list niet wat ik meemaakte. Later reed ik door Bos
on, zag ik een werkelijk gigantisch groot billboard
mgs de kant van de weg staan met een afbeeldling
an mijn team erop. Remmen, terug, nog eens kij-
en, ogen uitwrijven, en inderdaad: daar stonden wij
p een enorme aankondiging voor een wedstrijd van
is."
Verdoes' positieve relaas doet sterk denken aan
at van de Leidse Brenda van Stralen die enkele ja-
en eerder naar het noord-oosten van de Verenigde
taten toog en over het vrouwenvoetbal aldaar even-
ens uiterst lovend vertelde. Ze komt sindsdien al
ien nog met de feestdagen terug in Nederland. Van
tralen is op jonge leeftijd met voetballen gestopt
m assitent-coach te worden bij haar eigen college-
:am. „En daar valt best wat geld in te verdienen",
reet Verdoes.
De Katwijkse woont op een steenworp afstand van
et Quick Boys-terrein, waar ze als enig meisje tus-
en de jochies met voetbal begon. Omdat de blau-
ritten een vrouwenafdeling ontbeerden, schreef
'erdoes zich in bij w Katwijk waar ze jaren later
cerd geselecteerd voor het Leids- en districtsteam.
)p 19-jarige leeftijd maakte ze de 'logische' overstap
laar hoofdklasser Ter Leede. „De verwachtingen in
iassenheim waren elk seizoen hoog. We gingen voor
le titel, maar het is nooit gelukt. Twee jaar geleden
wam ik in contact met mensen van het Hartford-
ollege waar ik een proeftraining en -examen kon
omen doen. Ik ging me door die uitnodiging in het
Amerikaanse vrouwenvoetbal verdiepen en toen
leek dat ik ook een zogeheten scolarship bij het
ranklin Pierce-college van Brenda van Stralen kon
rijgen, zonder een examen te hoeven afleggen. Ik
noet eerlijk toegeven dat ik de makkelijkste weg heb
ekozen."
Met regiogenoten Verdoes en Van Stralen in de ge-
ederen, greep het elftal de titel in de op een na
oogste afdeling van het universiteitsvoetbal. Tussen
e trainingen door, studeerde ze psychologie en
portmanagement. Na het kampioenschap werd
ferdoes gecontracteerd door de Boston Renegades,
litkomend in de hoogste profliga. „Twee keer twee
ur trainen, per dag en omdat de seizoenen maar
ier maanden duren, speel je soms drie keer in de
'eek. Zwaar? Als je van voetbal houdt zoals ik, dan
al je toch elke dag met een bal in de weer zijn. En
rouwen zijn net zo belangrijk als de mannenspor-
ïrs. Eigenlijk nóg belangrijker omdat het vrouwen
jam van de VS wereldkampioen is geworden. Wij
Delen in Boston voor gemiddeld drieduizend toe-
chouwers, terwijl het mannenteam van onze club -
etraind door Steve Nicoll van Liverpool - het met
500 bezoekers moet doen. Voor een halve-finale-
artij vliegen we 'even' naar Miami."
Het avontuur van Verdoes werd eind vorig jaar
wreed verstoord door een forse blessure aan haar
kruisbanden. „Ik ben direct geopereerd en direct
met revalideren begonnen. Ook dat soort zaken is in
Amerika voor sporters tot in de puntjes geregeld. Na
drie maanden stond ik al weer op het veld. Dat von
den ze zelfs daar een enorm snel herstel. In de een
na laatste wedstrijd van het seizoen ben ik nog vijf
tien minuten ingevallen en ik scoorde gelijk twee
keer. Heerlijk was dat."
Afgelopen december keerde Verdoes voor enkele
maanden terug naar haar geboortegrond. „Want fa
milie, vrienden en je vertrouwde omgeving ga je
toch missen. Een wandeling over het Katwijkse
strand waardeer ik nu veel meer dan toen ik vroeger
nog thuis woonde. Om verder aan mijn herstel te
werken, heb ik me tijdelijk weer aangemeld bij Ter
Leede. Dat ik vooral in het tweede elftal speel - een
groot verschil met het niveau in .Amerika - vind ik
helemaal niet erg. Trainer Ronald Vermond is met
een vaste groep het seizoen met het eerste team be
gonnen en hij kan niet halverwege het jaar er plotse
ling iemand bij hebben die ook nog eens voor het
einde van het seizoen weer vertrekt. Daar heb ik be
grip voor."
De aanvallend ingestelde middenvelder zit wel re
gelmatig bij het eerste team op de bank. Dat zal van
middag niet anders zijn als het kampioenschap van
Nederland kan worden beslist in het treffen tussen
Ter Leede en concurrent Saestum. „We voetballen
direct na de wedstrijd van de mannen van Ter
Leede. Dat levert als het goed is extra publiek op. Ik
voorspel een spannende, maar ook goede wedstrijd,
want het zijn toch de twee topteams van Nederland.
Het zou toch wat zijn als wij, precies in het 25ste jaar
dat de club een vrouwenafdeling heeft, de titel pak
ken. Jammer dat ik het eventuele feest niet zal mee
maken. Maar daar heb ik voor gekozen."
Maandag stapt Verdoes op het vliegtuig naar Bos
ton om een dag later aan de voorbereidingen op het
nieuwe zomerseizoen te beginnen. Naast trainen zal
ze ook clinics en trainingen aan jongeren geven, iets
wat als een normale bijkomende taak van een spor
ter wordt beschouwd. Komende zomer begint in de
VS ook een nieuwe, volledig geprofessionaliseerde
vrouwencompetitie bestaande acht nieuw te forme
ren clubs. Daardoor zal de Renegades niet langer op
het hoogste niveau uitkomen. „Ik ga wel proberen
bij een van die nieuwe clubs aan de slag te komen,
maar dat zal enorm moeilijk worden. Er mogen
maar vier buitenlanders per team meedoen en het
bulkt in Amerika nu al van de Finse, Zweedse en
Chinese internationals. Zoals het er nu naar uitziet,
blijf ik gewoon bij Boston om in het najaar weer bij
Franklin Pierce te gaan voetballen. Wat daarna volgt,
zie ik wel. Ik vind het nog zo geweldig dat ik het ge
woon op me aflaat komen."
Ondanks dat ze de status van prof heeft, is een se
lectie voor Oranje er tot nu toe niet van gekomen.
„Ik heb ervan gedroomd om ooit voor het Neder
lands elftal te spelen, maar zoals het er de afgelopen
jaren aan toegaat, hoeft het voor mij niet. Ik merk
het aan de huidige internationals van Ter Leede die
zonder dat er een redelijke vergoeding tegenover
staat, twee keer per week in Zeist bijeen moeten ko
men. Dat houdt in dat ze vrij moeten nemen of kor
ter moeten gaan werken en dus in feite geld moeten
meebrengen om in Oranje te spelen. Na wat ik in
Amerika heb meegemaakt, gaat dat er bij mij niet in.
Verder worden speelsters die in de VS voetballen,
toch het hoogste niveau ter wereld, sowieso niet
voor de nationale selectie gevraagd. Brenda van
Stralen en Nathalie Geeris, toch onomstreden de
beste voetbalster van ons land, kregen niet eens een
uitnodiging. Geeris werd zelfs niet gevraagd toen ze
tijdelijk in Nederland was, net op het moment dat
Oranje belangrijke kwalificaties speelde. Als het zo
moet, laat het voor mij dan maar bij een droom blij
ven."
De nacht voor de wedstrijd tegen FC
Utrecht kon Georgi Gakhokidze haast
niet slapen van de spanning. Voor de
eerste keer stond hij in de basis van
SV; eindelijk kwam een einde aan een
periode vol twijfels en verdriet. Want
de Georgiër liep lange tijd rond met
zijn ziel onder de arm. „Ik raakte
verdwaald in mezelf', zegt de meest
ïysterieuze PSV'er in een gesprek over
zijn jeugd in Georgië, de taalbarrière
en zijn herwonnen zelfvertrouwen.
Door FRANK VAN DEN MUIJSENBERG
llerlei mythes achtervolgen Georgi
akhokidze (25). Hij zou onverstaan-
aar, introvert en analfabeet zijn.
lm te beginnen het verhaal over zijn
ermeende Georgische dialect. Zelfs
ussen zouden hem niet of nauwelijks
unnen verstaan. „Misschien is het mijn
Dcent", zegt Gakhokidze, wiens woor-
en worden vertaald door zijn goede
iend Kacha, een Georgiër die al zeven
ar in Nederland woont. „Maar ik ben
pgegroeid in de hoofdstad Tblisi, ter
ijl de dialecten juist in de periferie van
e stad worden gesproken. Mijn moe
ertaai is Georgisch. Toch spreek ik ook
oeiend Russisch omdat we dat vroeger
k p school moesten leren. Ik kan bijvoor
beeld goed praten met Yuri Nikiforov."
w i het dagelijks leven op PSV's traipings-
implex De Herdgang komt Gakhokidze
R ver als een stille jongen. Hij-behoort
Lï epaald niet tot de gangmakers in de
lelersgroep en wordt getypeerd als in:
Qvert. Toch kan Gakhokidze zich niet
nden in dit beeld. „Nee, ik kan juist
eel goed met iedereen opschieten,
hellicht kom ik anders over vanwege de
lalbarrière. Daardoor kan ik minder
antacten leggen. Maar ik weet heel
>ed wat vriendschap is. Ik herken me-
:lf helemaal niet als een gesloten per-
lonlijkheid."
Is Gakhokidze wordt geconfronteerd
[j iet de geruchten dat hij analfabeet zou
jn, valt de PSV'er bijna van zijn stoel
m ontsteltenis. De woorden van verta-
r Kacha lijken in eerste instantie niet
it hem door te dringen. „Ik ben ver-
lasd", zegt hij dan. „Maar het maakt
ie eigenlijk ook niet uit. Ik vraag me al
en af waarom zoiets wordt geschreven
>nder dat ikzelf ben benaderd. Want ik
eb mijn leven lang gestudeerd."
akhokidze blijkt een studie econono-
f. lie te hebben gevolgd aan de universi-
it van Tblisi. Daarnaast deed hij een
lortopleiding. Zijn vader is bouwkun-
g ingenieur, zijn zus deed een econo-
ische studie in het Engels,
n 1991 maakte Georgië zich los van de
lenmalige Sovjet-Unie. Ik kan me de
egende april van dat jaar, de onafhan-
jlijkheidsdag, nog goed herinneren,
et was een bloedige dag, waarop heel
ïel doden vielen te betreuren. Veel jon-
;ren sprongen op de barricades. Ik was
Georgi Gakhokidze: „Ik heb mijn verdriet aan niemand getoond, liet bij PSV niks merken.
Ik wilde de problemen zelf overwinnen." foto cpd rené manders
wel in de stad, maar heb zelf niet mee
gedaan. In de Sovjet-periode was alles
beter geregeld: er heerste geen armoede,
de mensen leefden niet in nood. Nu zijn
de salarissen hartstikke laag, de mensen
krijgen niet op tijd betaald. De situatie in
het land is instabiel. Daar tegenover
staat dat Georgië nu autonoom is: vroe
ger namen de Russen alle beslissingen.
Maar in vergelijking met Nederland is
Georgië een ontwikkelingsland."
Hij voetbalt al vanaf zijn zesde. Via on
der meer Dynamo Tblisi en het Russi
sche Alania Vladikavkaz belandde de
linkspoot in de zomer van 1998 bij PSV.
Hij was zelf nog het meest verrast. „Het
was heel onverwacht. Via de coach van
Alania kreeg ik te horen dat ik over twee
dagen naar Nederland kon komen om
bij PSV te tekenen. Ik was daarvoor ook
wezen praten bij Dynamo Kiev. Ik moest
zelf maar weten wat ik deed. Ik wist veel
van PSV, kende de beroemde spelers die
er allemaal hadden gevoetbald en vond
het buitenland uitdagend. Het enige dat
ik weet is dat Bobby Robson mij bij Ala
nia had opgespoord."
De Engelsman liet de technisch begena
digde aanvaller nauwelijks opdraven in
het eerste team. In alle anonimiteit ver
trok hij in 1999 op huurbasis naar het Is
raëlische Maccabi Haifa. „Het voetbal
staat daar op een veel lager peil dan in
West-Europa. Maar ja, ik was vooral blij
dat ik weer voetbalde. De mensen daar
waren heel gastvrij. Ik herkende bij de
Israëliërs het familiegevoel dat we ook in
Georgië hebben. Bovendien wonen in
Israël veel Georgische joden. Zij kwa
men speciaal naar het stadion om mij
toe te juichen. We werden regelmatig bij
families thuis uitgenodigd om 's avonds
te komen eten."
Deze zomer keerden Georgi, zijn vrouw
Tamara en hun dochtertje Keta weer te
rug in Eindhoven. Het meisje van twee-
eneenhalf verhuisde voor de derde keer
in twee jaar, maar volgens haar vader le
verde dat geen aanpassingsproblemen
op. „Ze is het wel gewend. Ik zou alle
Georgische kinderen zo'n leventje willen
toewensen als Keta. Veel kinderen in Ge
orgië leven onder armoedige omstan
digheden. Godzijdank heeft zij het be
ter."
Eenmaal terug bij PSV kreeg Gakhokidze
tot zijn verrassing geen plekje in de A-
selectie, maar werd hij toegevoegd aan
het tweede. „Ik vroeg me steeds maar af
waarom ik niet met het eerste mocht
meedoen. Wat gebeurde er allemaal en
waarom? Ik verdwaalde in mezelf, kon
geen oorzaak vinden. Ik was een beetje
in de war. Voetbal betekent alles voor
mij. Ik zou niemand willen toewensen
wat ik heb doorgemaakt. Toch ben ik al
tijd hard blijven trainen. Ik wilde niet
klagen. Ik heb mijn verdriet aan nie
mand getoond, liet bij PSV niks merken.
Ik wilde de problemen zelf overwin
nen."
Omdat de twijfels hem in beslag namen,
kon hij zich niet langer op de Neder
landse lessen concentreren, vertelt Gak
hokidze. „Op een gegeven moment ben
ik op eigen initiatief overgeschakeld op
Engelse les. Niet omdat ik Nederlands
zo moeilijk vind. Maar omdat ik dacht
dat ik bij een andere club zou belanden,
leek het me beter en belangrijker alvast
Engels te gaan leren."
Misschien kan hij nu maar beter weer
een cursusje Nederlands erbij gaan
doen. Na een lang gesprek met Erik Ge-
rets, waarbij ook vriend/tolk Kacha aan
wezig was, is de Georgiër uit de anoni
miteit getreden. Hij mocht invallen te
gen Feyenoord en Kaiserslautern en
kreeg in het duel met FC Utrecht zowaar
een basisplaats. „PSV nam het initiatief
voor ons gesprek. Ik heb alles verteld
wat ik op mijn hart had. Ik ben Gerets
dankbahr dat hij mijn verhaal van begin
tot eind heeft aangehoord. Ik had wel
gewild dat zo'n gesprek eerder had
plaatsgevonden. Maar ik was een beetje
verlegen. Ik had zelf meer initiatief kun
nen nemen, al geldt dat misschien ook
voor PSV. Het was heel belangrijk voor
mij. Ik heb meer zelfvertrouwen gekre
gen en voel me ontspannen. Toen ik
nauwelijks speelde, besteedde ik ook
minder tijd aan de contacten met mijn
medespelers. Nu durf ik meer: ik spreek
ze aan in het Engels. Het gaat allemaal
steeds beter."
Als de laatste vraag is gesteld en het no
titieblokje bijna is opgeborgen, vraagt
Georgi Gakhokidze óf hij toch nog iets
mag toevoegen. Wat volgt is een bijna
plechtige verklaring: „Ik ben heel blij dat
ik de gelegenheid heb gekregen bij zo'n
club als PSV te spelen. Ik wil niet bij PSV
weggaan zonder iets achter te laten en
de toeschouwers blij te hebben ge
maakt. Tegen FC Utrecht verheugde ik
me op het moment dat mijn naam door
de speaker zou worden omgeroepen. Ik
kreeg een kans. Dat maakte me echt ge
lukkig."
door LOMAN LEEFMANS
Lissenaar Raymond Grimbergen, autosport
fan sinds het begin van de jaren negentig:
„Ik denk dat je eerst een wereldkampioen in
huis moet hebben, voordat Formule 1 popu
lairder wordt dan voetbal. Jos Verstap
pen had het ooit wel gekund, maar hij
heeft te lang gekwakkeld bij achter
hoedeteams. Er staan wel opvolgers
voor hem klaar, maar niet van het ka-
Wliber wereldkampioen. Duitsland is
bovendien altijd een autoland ge-
Hi weest, er worden veel auto's gemaakt.
Dat is in Nederland ook wat minder."
Kees Jansma, voorzitter van Alphen-
se Boys en directeur sport van Canal
„O nee, geen sprake van. In Neder-
land krijg je eerst voetbal, dan een he-
le tijd niks, dan schaatsen en dan de
overige takken van sport. Dat is al zo
sinds ik in dit vak begon, dertig jaren
1^2 geleden. Welke sport op de derde
x plaats staat, is afhankelijk van het mo-
ment. Door de successen van Pieter
Qvan den Hoogenband was zwemmen
tijdens de Spelen erg populair, als Kra-
jicek het goed doet, staat tennis op
drie. Dat is overigens ook in Duitsland
zo, hoor. Schumacher is nu op het
toppunt van zijn macht, maar als
straks op het WK het Duitse voetbalelftal weer
wint, dan is voetbal weer populairder.
De Formule 1 wint overigens ook in Neder
land wel aan populariteit. Wij besteden er heel
veel aandacht aan. We zenden ook de vrije trai
ningen uit op donderdag, vrijdag en zaterdag.
Formule 1 is voor ons belangrijk en de kijkcij
fers zijn goed, al halen ze het in de verste verte
niet bij de kijkcijfers van het voetbal.
Zelf vind ik autosport steeds leuker worden.
De laatste jaren volg ik het wat meer, en daar-
Michael Schumacher toont zijn balgevoel in het
beroemde Maracana-stadion van Rio.
archieffoto rtr/paolö whitaker
door ga ik er meer van begrijpen."
Fons Schumacher uit Noordwijk:
„Ik volg het wel, maar niet zo intensief. En het
maakt mij ook niet uit of Schumacher wel of
niet wint. Ik vind het wel leuk, hoor, vooral
vanwege de spanning. En ik vind het knap dat
ze met een snelheid van 300 kilometer per uur
de bocht kunnen nemen. Ik zou er zelf niet zo
gauw naar toe gaan, daarvoor vind ik het toch
te saai. Auto's die rondjes rijden, dat is het. De
meeste mensen zitten denk ik te wachten tot er
iets gebeurt. Maar autosport wordt wel popu
lairder. Ie hoort er meer mensen over praten.
Voetbal vind ik leuker, vooral dan het Neder
lands elftal, de rest interesseert me eigenlijk
ook niet zo.
Als ik me voorstel en mijn naam noem. vra
gen mensen vaak of ik familie ben van Michael.
Meestal zeg ik dan dat ik z'n broertje ben. Maar
nee, hoor, we zijn helemaal geen familie. Hoe
wel ik het nooit heb uitgezocht, dus misschien
zijn we in de verte wel familie."
Forumdiscussie op www.verstappen.nl,
woensdagavond, 22.29.30 uur, 'Bartus G.':
'Wat nou auto's, voetbal!'
Antwoord van 'GZ' om 23.53.51 uur.
„hahaha, geef mij toch maar racen!!
JANET VAN PUK
