Zware jongens, kort haar en oppervlakkige praatjes
onvoltooid
TOEKOMENDE
tijd
Leiden Regio
n;
AAN HET WERK
ATERDAG 31 MAART 2001
15
)e gevangenis is een plek waar je
naar beter niet kunt komen. Dat
ond ook Ronald van Kampen, totdat
ij vorig jaar in navolging van zijn
j roertje ging solliciteren bij De Ge
niepoort in zijn woonplaats Alphen
aan den Rijn.
Nu wil de 24-jarige bewaarder niets
liever dan nog jaren voor justitie blij
ven werken.
mj Ik heb nooit het idee gehad
w, at ik ooit nog in een gevange-
is zou gaan werken. Op het
loment dat ik zo'n tien jaar ge-
IgJ iden moest kiezen voor een
eroepsrïchting, kon ik abso-
ïut niet zeggen wat ik wilde
aan doen. Ik heb toen maar
kozen voor de administratie
n ben naar de leao gegaan.
Iministratie leek me wel leuk:
m beetje met computers wer
en. Na de leao heb ik bij de
reekschool in Leiden een ver-
olgopleiding voor administra-
ef medewerker gedaan. Dat
Z( ing gepaard met een stage van
en half jaar als intercedent
oor Dactylo uitzendbureau.
5? laar ben ik tijdens de zomer
'u en halfjaar vooral bezig ge-
x leest met het inroosteren van
1 ikantiekrachten.
,s oen ben ik gaan solliciteren.
lat was soms best wel moeilijk.
iteindelijk ben ik via de ge-
°l ieente bij het JWG terechtge-
in omen, het jeugdwerkgarantie-
ld lan. Zij kwamen met werk op
a- e administratie bij de brand-
eer hier in Alphen. Dat heb ik
edaan tot er een plaats vrij-
ivam op de meldkamer. Dat
ras op het moment dat alle
randmeldingen voortaan cen-
aal in Leiden binnenkwamen,
deed het werk dat overbleef:
leidingen over illegaal gestort
uil, de dierenbescherming,
adheidsbestrijding, noem
laar op. Dan had ik er nog een
ïri uk administratief werk bij,
ivi ;n stuk beveiliging van het sta-
ga onsgebied en de telefooncen-
>ri ale van de hele kazerne.
at klinkt allemaal heel leuk.
on laar ik ben toch weggegaan
mdat ik meer uren wilde gaan
d laken, en ik iets wilde gaan
eijoen waarin ik verder kon
oeien. Bij de brandweer kon
ei at niet, of je moest brandweer
man worden, en daar gingen
mijn gedachten op dat moment
niet echt naar uit.
In die tijd werkte mijn jongere
broer in het magazijn van de
gevangenis. Zo hoorde ik wel
eens wat dingen over de gevan
genis. In het begin heb je het
idee dat het er hier net zo toe
gaat als in Amerika. Je beeld
wordt in eerste instantie toch
bepaald door de films die je
over gevangenissen hebt ge
zien. Daaruit krijg je een beeld
van vechtpartijen en bendes,
gevangenen in overalls die met
boeien aan handen en voeten
door de gangen heen moeten
en grote, volle eetzalen. Door
Nederlandse documentaires
wordt dat beeld al een beetje
bijgesteld, maar nog weet je
niet precies hoe je dit nou moet
zien. Wat doen gevangenen de
hele dag? Hoe gaan ze met el
kaar om?
De werkelijkheid is heel anders
dan ik had gedacht. Het is alle
maal niet zo massaal als in de
film. En ik stond nogal te kijken
van de verschillende activitei
ten. Dat ze kunnen sporten en
dat ze de mogelijkheid krijgen
om bijvoorbeeld een computer
cursus te volgen.
Je gaat dan al snel dénken dat
gevangenen het hier erg goed
hebben. En het gaat er hier ver
geleken met gevangenissen in
andere landen ook wel een stuk
socialer aan toe. Maar ik denk
dat het toch wel heel erg is om
hier opgesloten te zitten. Je
bent je hele privacy kwijt. Na
een bezoek word je helemaal
gestript. Alles wordt voor je be
paald en geregeld. Dat is op
zich al een hele straf.
Veel bewaarders komen oor
spronkelijk uit het leger. Maar
het leger heeft mij nooit getrok
ken, hoewel mijn vader voor
mijn geboorte jarenlang bij de
marine zat. Zo heeft hij mijn
moeder ook leren kennen. Mijn
moeder komt van Curasao,
mijn vader kwam daar als mari
nier geregeld. Op een gegeven
moment zijn ze naar Nederland
gekomen, naar Katwijk en later
naar Alphen aan den Rijn. Ikzelf
ben daardoor gewoon in Ne
derland geboren. We zijn met
vier kinderen, mijn oudste
broer is de deur uit.
Dat veel bewaarders hun haar
heel kort hebben, komt voor
een deel door hun achtergrond
in het leger. En het komt een
beetje doordat het hier zo ge
bruikelijk is. Maar dat ik mijn
haar zo kort heb, heeft voor mij
niets te maken met de gevange
nis. Toen ik bij de brandweer
werkte was mijn haar al net zo
kort. En toen ik hier solliciteer
de had ik mijn haar juist laten
staan. Maar het is wel handig
om als bewaarder kort haar te
hebben. Bij calamiteiten kun
nen ze je nooit bij je haar grij
pen. Ze kunnen je dan nog wel
bij je stropdas pakken, maar dat
is niet gevaarlijk. Onze strop
dassen zitten niet gestrikt, maar
zitten met een klip vast. Die
trek je dus zo los.
Als bewaarder kom je voortdu
rend in aanraking met de ge
vangenen. Als je op de centraal-
posten zit waarvan je op de af
delingen kunt kijken, maak je
weieens een praatje met ze. Die
gesprekken zijn een beetje op
pervlakkig eigenlijk. Het is niet
zo dat ik hun privé-leven induik
of dat ik daar interesse in heb.
Ik heb het wel een keer meege
maakt dat iemand op me af
kwam met: ze verdenken me
daar en daar van. Maar dat is
meer een emotie, niet omdat ze
denken: laten we dat aan Ro
nald vragen.
Ronald van Kampen: „Het is soms goed om niet te weten wat mensen hebben gedaan.'
Over het algemeen ga ik daar
niet op in. Want het is niet de
bedoeling om al te persoonlijk
met iemand te worden. Het is
belangrijk dat je de gevangenen
allemaal op dezelfde manier
behandelt. En als je met eentje
diepe gesprekken hebt, dan zou
je anderen misschien het ge
voel kunnen geven dat er eentje
voorgetrokken wordt.
Er zijn er wel een heleboel die
weten dat ik van Curasao kom.
Ze hebben me zelfs wel eens
verward met een politieagent
van Curasao. Maar ik heb daar
nooit bij de politie gezeten, ik
ben er alleen maar op vakantie
geweest. Aan de andere kant
zijn er ook gevangenen die eer
der naar mij toe stappen omdat
ik van Curasao kom. Dat is niet
echt een probleem, omdat ik de
praatjes zo veel mogelijk opper
vlakkig probeer te houden.
Door bijvoorbeeld alleen te
praten over wat er op dat mo
ment gebeurt. Dan komt er ie
mand blij langs en zegt: is alles
goed? Dan zeg ik: ja, prima, met
jou ook? Meestal houden we
het daarbij. Soms hebben ze
nog een toevoeging, maar daar
blijft het dan bij.
Sowieso zijn er gevangenen die
meer naar een donkere bewaar
der trekken dan naar een blan
ke. Maar dat heb je overal. Het
zijn allemaal mensen natuur
lijk. Misschien hebben ze het
gevoel dat ze meer met mij ver
bonden zijn dan met een ander.
Een vertrouwd gevoel of zo. Dat
ze denken: hij komt ook uit Cu
rasao, hij kent mijn situatie
misschien, of hij weet waar ik
ben opgegroeid.
Vooral wanneer je hier net
werkt, ben je vaak nieuwsgierig
naar waarvoor iemand zit. Maar
op een gegeven moment ver
vaagt dat. Je doet gewoon je
werk. Het is soms ook goed om
niet te weten wat mensen heb
ben gedaan. Ik hou ook in ge
dachten dat er soms mensen
zitten die iets hebben gedaan
waarvan ik denk: ik had in hun
situatie misschien precies het
zelfde gedaan. Als je iets ziet ge
beuren en op een gegeven mo
ment ingrijpt, of datje bij
springt en dat er iets gebeurt
waardoor je in de gevangenis
belandt. Dan vind ik niet dat ik
respectloos met iemand om
moet gaan of moet denken: jij
bent een boef, dus zoek het
maar uit.
Toen ik hier voor het eerst bin
nenkwam voor de sporttest,
stond ik er niet eens bij stil dat
er hier ook mensen zitten die
anderen hebben vermoord. Je
ziet dat er heel veel jongeren bij
zitten, en je denkt dat ze mis-
schiefi een overvalletje hebben
gepleegd of zoiets. Maar er zit
ten natuurlijk ook zware jon
gens. Op de een of andere ma
nier heb ik toch nooit het ge
voel gehad dat ik daar bang
voor moest zijn of zo. Nee, he
lemaal niet.
Je hebt natuurlijk altijd wel
eens iemand ertussen zitten die
agressief is. Zo iemand houd je
in de gaten. En je moet niet ver
geten dat je hier niet in je eentje
loopt, maar dat je in een mum
van tijd een hele zee blauw om
je heen hebt. Wat dat betreft
lijkt me dat je hier geen reden
hebt om bang te zijn. We lopen
allemaal met een body guard op
zak. Als je daarvan de rode
knop indrukt, komt meteen ie
dereen kijken wat er aan de
hand is.
Er is pas nog een collega door
een gevangene in zijn arm ge
stoken. Dat vind ik heel erg.
FOTO HIELCO KUIPERS
Maar zulke dingen gebeuren
natuurlijk. Het is nu een keer
uit de hand gelopen. Maar als je
op straat loopt, kan het je ook
gebeuren. Ik denk dat de Juli-
anastraat hier in Alphen onvei
liger is. De meeste van die ge
detineerden weten wel hoe ze
zich moeten gedragen. Sommi
gen hebben het af en toe mis
schien moeilijk. Dat kan door
privé-flingen zijn of door wat
dan ook, en dan reageren ze
misschien een beetje anders.
Maar je weet hier precies wie je
om je heen hebt en er wordt
ook opgelet, dus in wezen hoef
je je hier niet onveilig te voelen.
Ik denk echt dat je in de Juli-
anastraat meer kans hebt om in
een vechtpartij terecht te ko
men dan hier binnen.
Toen hier kort geleden een
rondleiding was, nam ik wat fa
milie mee. Die stonden hun
ogen uit te kijken. Mijn moeder
zei: 'Ik zou dat niet kunnen
hoor, mensen opsluiten'. Toen
zei ik tegen haar: als je buiten
iets gaat doen, dan weet je dat
daar een straf op staat. Het kan
negen keer goed gaan, maar de
tiende keer kom je toch hier te
recht. Dit is een straftijd. Niet
dat ik hun zelf nog moet straf
fen, hoor. Wij moeten ervoor
zorgen dat de tijd die zij hier
doorbrengen voor beide partij
en goed verloopt.
Ik weet nog niet specifiek te
noemen wat ik aan potentie
heb en wat ik binnen korte tijd
zou willen doen. Ik denk dat ik
voorlopig nog wel even als be
waarder zal blijven werken.
Want ik denk dat het toch wel
belangrijk is voldoende ervaring
op te doen in de omgang met
gedetineerden voordat je een
stapje verder gaat. Ik denk dat
je daar later veel aan kan heb
ben. In eerste instantie heb ik
als bewaarder nog de mogelijk
heid om mijn werkzaamheden
iets uit te breiden door bij de
bedrijfshulpverlening te gaan.
Dat is onder meer de brandbe
strijding. Voor mij ligt dat wel
een beetje voor de hand omdat
ik natuurlijk van de brandweer
kom. Dan heb je ook nog het
calamiteitenteam. Dat kun je
ook doen terwijl je gewoon be
waarder bent. Een calamitei
tenteam wordt ingezet wanneer
er wat minder mensen zijn en
het nodig is om iemand bij
voorbeeld op de strafcel te
plaatsen. Daarna zou ik als PI-
W'er, oftewel penitentiair in
richtingswerker. aan de slag
kunnen. Dat zit bij mij ook wel
een beetje in gedachten. Dan ga
je de afdeling op. Ik kan goed
met mensen om gaan. En dat
heb je wel nodig als PlW'er.
Ik ben in ieder geval van plan
om bij justitie te blijven. Je kan
daar flink groeien, en over de
beloning mag ik niet klagen.
Maai- ik woon dan ook nog
thuis. Dat maakt het allemaal
een stuk makkelijker.
Ik heb absoluut geen haast om
de deur uit te gaan. Ik lees de
laatste tijd heel veel over jonge
ren die uit huis zijn gegaan en
op een gegeven moment weer
terugkomen. Dat wil ik niet.
Wanneer ik de deur uit ga, dan
wil ik ook weg blijven. Maar zo
ver is het nog niet. Mijn ouders
vinden het ook nog prettig dat
ik er ben. Ze kijken me nog niet
weg of zo. Ik heb ook geen
vriendin op dit moment. En er
zijn dingen die ik nu kan doen
waarvan ik weet dat ze straks
een droom worden. Ik ben bij
voorbeeld zes weken naar Cu
rasao geweest voordat ik hier
begon. Ik vind het toch wel be
langrijk om nog dingen van de
wereld te zien nu het nog kan.
Straks kan dat niet meer. Dat
weet ik zeker."
Naomi de Wild (25),
evangel iste:
Het geloof is er bij mij
met de paplepel inge
goten, maar ik heb er wel
zelf voor gekozen. Ik was
twaalf toen ik wist: ik wil
met Jezus Christus, de
zoon van God, een relatie
onderhouden als vriend.
Dat geeft mij iedere dag
kracht. In allerlei kleine
dingen zie ik dat hij er is.
Hij opent deuren die men
selijk gesproken gesloten
blijven. Toen we op zoek
waren naar een huis, heb
ik tot God gebeden dat we
een huis nodig hadden. En
hij heeft ons geholpen. Ja,
natuurlijk moet je daar
naast ook nog wel de ad
vertenties van de make
laars blijven bekijken. Je
ziet zijn aanwezigheid
overal. Een vriendin van
me had kanker en was door
de artsen opgegeven. Maar
ze had een rotsvast geloof
in God en is nu volledig ge
nezen. Dat is ook het
mooie van de boodschap
waarmee we de straat op
gaan: Jezus is het ant
woord op alle problemen.
We weten dat we in een
wereld leven met heel veel
problemen. Maar we heb
ben het antwoord gevon
den in Jezus Christus, de
zoon van God.
TEKST: RUUD SEP
FOTO: JAN SCHEERDER
s Leidsch Dagblad
ANNO 1901
Maandag 1 April
VOETBAL - Of voetbal-spelen in een hondenweer als
dat van gisteren schadelijk voor de gezondheid is,
zouden wij niet durven beslissen. Men zou zoo zeg
gen, dat spelers, die, reeds halverwege den speeltijd
nat zijnde tot op het hemd in de letterlijke beteeke-
nis, en aldus moeten blijven rondloopen, zich een
leelijke verkoudheid op den hals moeten halen. De
ervaring bewijst echter, dat gezonde jongens en jon
ge mannen er geen enkel nadeel van ondervinden.
Iets anders ware het, als zij dit dag in dag uit deden,
maar zoo iets komt slechts voor op een Zondag,
waarop een wedstrijd is vastgesteld.
Wat toch mag gehecht worden aan den uitslag van
een wedstrijd, waarin de spelers meer glijden dan
loopen en door zwaarte van kleederen en schoenen
den eveneens zwaar geworden bal met moeite kun
nen wegschoppen? Buitendien, men speelt voor zijn
genoegen; wel is waar zijn de clubs, die aan een
competitie deelnemen, verplicht af en toe eigen ge
noegen op te offeren ter wille van den goeden gang
van zaken, maar het leidend lichaam, de Ned. Voet
balbond, moet dan ook van zijn kant waken, dat de
uitgeoefende dwang tot het hoogst noodzakelijke be
perkt blijve.
ANNO 1976
LEIDEN - Het zaal
voetbal kampioens
team van Zwaanvo
gels. Staande v.l.n.r.:
Pim van der Meer,
Jacques Siere (coach)
Siem Boesie, grens
rechter Lucas, Sjaak
Matters. Zittend:
Cees van de Steen,
Wim Ouwehand,
Paul Wetselaar en
Jan van Duyn.
FOTO ARCHIEF
LEIDSCH DAGBLAD
Woensdag 31 maart
LEIDEN - Het bejaardenwoongebouw 'Rosenburch'
op de hoek van de Rooseveltstraat en de Vijf Mei laan
wordt op het ogenblik uitgebreid. Aan de linkerzijde
van het hoofdgebouw verrijst een nieuwe vleugel,
waarin 65 wooneenheden zijn ondergebracht. Als al
les volgens plan verloopt zijn de eerste woningen in
juli voor bewoning gereed. Inmiddels blijkt de be
langstelling bijzonder groot te zijn. Beheerder Dick
van Rhijn: ,,Er staan op het ogenblik 650 mensen
op de wachtlijst. Er blijkt een grote behoefte te be
staan aan iets dat het midden houdt tussen het
apart wonen in een stadswijk en het klassieke be-
laardenpensiontehuis. We bieden de bejaarden vol
doende service en outillage, zodat ze tot het einde
van hun leven zelfstandig kunnen blijven."
VOORHOUT - Het is een poosje stil geweest rond de
plannen voor een gemeenschapscentrum in Voor
hout. In april 1975 werd op aanraden van de toen
malige burgemeester, de heerG.A. Stolwijk, een
werkcommissie ingesteld, waarin representanten
van de Peuterspeelgroep, de Volksuniversiteit, de bi
bliotheekcommissie en de broederscongregatie 'On
ze Lieve Vrouw van Zeven Smarten' zitting namen.
Deze 'huisvestingscommissie' bracht regelmatig ver
slag uit aan het college van B. en W. over de vorde
ringen van het plan voor een Sociaal Educatief Cen
trum (SEC).
In september 1975 kwam dit plan ter sprake in de
gemeenteraad, naar aanleiding van het voorstel van
B. en W. om een krediet te verlenen voor voorzienin
gen voor het sportpark. Dit voorstel is toen door de
raad aangehouden met het doel, eerst ook de nood
zaak van andere voorzieningen in de gemeente -
waaronder het SEC - te onderzoeken en naar aanlei
ding hiervan prioriteiten vast te stellen. De discus
sie, die hieruit voortvloeide, heeft er uiteindelijk toe
geleid dat in de gemeenteraadsvergadering van fe
bruari van dit jaar een commissie is ingesteld, die
dat prioriteitenlijstje moet opstellen.
Foto's In deze rubriek kiuuicn worden nabesteld door binnen veertien dagen na plaatsing een ingevulde cheque (geen
overschri jvingskaartter waarde van vijf gulden (voor een exemplaar van 13 bij 18 In zwart w it op te sturen naar het Leidsch
Dagblad, l.a.v. Leidsch Dagblad Archieven, postbus 54, 2300 \B Leiden of door contante betaling aan de balie van het Leidsch
Dagblad aan de Roosevelt.straat 82. U ontvangt de foto binnen drie weken.