Benschop: Lagere groei
maakt impuls noodzakelijk
ïfensieve belegger nog steeds in de plus
Economie
elft Instruments
akt jaar achterop
Zwols bedrijf werkt voor gokker en overheid
V: Betere informatie
ir mensen met uitkering
Nieuwe noodstop
Boonstra commissaris ABN Amro
Lonen mogen best hoger
©AG 24 MAART 2001
11
- T schrapt 360 banen in Molenbeek
Het Britse tabakconcern British American Tobacco
"schrapt 360 van de 1.300 arbeidsplaatsen in België we-
^vercapaciteit. De vestiging in Molenbeek, die 303 werkne-
heeft, gaat dicht. De productie van shag wordt overgehe-
iaar BAT-dochter Theodorus Niemeyer in Groningen en
in sigaretten naar andere fabrieken in Europa.
'Tl!
j twoo zet mes in personeelsbestand
De Zuid-Koreaanse autofabrikant Daewoo haalt een
jdoor 6.500 banen in het buitenland. Het gaat om veertien
nt van de buitenlandse werknemers. Eerder ontsloeg Dae-
n eigen land 1.750 werknemers, wat tot protesten leidde.
i gemeyer verkoopt hengelsporttak
iEN_i Hagemeyer verkoopt de hengelsportactiviteiten van
me aan Forex Lloyd Ventures. De Nederlands-Duitse fi-
ële holding wil de positie van Freetime, marktleider in Eu-
internationaal verder uitbouwen. Hagemeyer wilde al en-
tren van Freetime af. Het handelshuis beschouwde Freeti-
et langer als een kernactiviteit. Over bedragen is niet ge
en.
king bij KLM Equipment Services
j0L« FNV Bondgenoten en de CNV Bedrijvenbond willen
idag een 24-uursstaking organiseren bij KLM Equipment
:es op Schiphol. De staking maakt deel uit van acties in het
van de vastgelopen onderhandelingen over een nieuwe
voor de sector metaal en techniek. De bonden roepen ove-
islechts een deel van het personeel op om te staken, aan-
de meerderheid onder de CAO van de KLM valt. Over de
CAO bestaat geen conflict. KLM Equipment Services is ge-
iliseerd in het onderhoud en de reparatie van luchthaven-
ïigen en -apparatuur.
rtinair verwacht einde verlies
I0L« Luchtvaartmaatschappij Martinair verwacht dit jaar
verliezen te blijven. Door een serie maatregelen hoopt
na een slecht boekjaar met een netto-verlies van 95
in gulden in 2001 quitte te spelen. De verliezen zijn vol-
ilartinair veroorzaakt door de hoge brandstofprijzen, de
nomen concurrentie en de dure dollar. Martinair verwacht
latie ten goede te keren door de vorig jaar ingezette af-
ngsoperatie en kostenbesparingen en het afdekken van ri-
door schommelingen van de kerosineprijzen.
istruments heeft een te-
end jaar achter de rug.
ïstgroei van 3,7 procent
rd gerealiseerd, haalde
it bij de zeven procent
inst die de onderneming
ft. „We zijn een jaar ach-
geraakt", gaf bestuurs-
er E. de Groot aan.
heeft de producent van
he en industriële syste-
software na het derde
envolgende jaar van re-
teren een schouderklop
zijn huisbankiers gekre-
)e periode van bijzonde-
laire aandacht na het be-
jaar 1998 is voorbij. De
es zijn weer gunstiger",
)e Groot bij de toelich-
de jaarcijfers,
inst van elf miljoen gul-
uit een omzet die
miljoen zes procent la-
iel dan in 1999. Gecorri-
■oor verkochte activitei-
te de omzet 3,5 procent,
st per aandeel verbeter-
vel niet en bleef steken
De drie miljoen gulden die de
onderneming in experts en in
terimmanagers heeft gestoken
om de winstgevendheid van de
acht bedrijfsonderdelen te ver
beteren, hebben zich uitbe
taald. Op Nucletron (appara
tuur voor radio- en kankerthe
rapie) na droegen alle dochters
aan het resultaat bij.
Delft Instruments wist zijn
schulden voor ongeveer een
derde af te lossen, waardoor er
nog 91 miljoen resteert. De sol
vabiliteit, de verhouding tussen
het eigen vermogen en schul
den, verbeterde met 38 procent.
Goed voor een felicitatie van de
bank.
Nu Delft Instruments financi
eel sterker staat, zijn ook over
names weer toegestaan. De
voorkeur gaat uit naar bedrij
ven die de industriële tak kun
nen versterken.
Voor dit jaar spreekt be
stuursvoorzitter De Groot op
nieuw de verwachting uit dat
de nettowinst zeven procent
groeit. Het streven is tien tot
vijftien procent meer winst per
aandeel te realiseren.
55 M* ANP
aties als de sociale
het arbeidsbureau en
59 moeten hun klanten
er informeren. Zo zou-
vaste contactpersonen
uitkeringsgerechtigden
zoekenden moeten toe-
Die aanbeveling doet de
basis van de derde edi-
de zogenoemde Wacht-
nquête.
ns de FNV laat de infor-
lorziening over rechten
iten van klanten veel te
over. Slechts iets meer
lelft van de ondervraag-
lt dat ze voldoende te
Tijgen over hun plich-
het gaat om rechten is
445
Discussie nodig over milieubeleid en biotechnologie in EU
De verslechterde vooruitzichten voor de wereldecono
mie maken het volgens staatssecretaris Benschop van
buitenlandse zaken des te noodzakelijker dat de Europe
se Unie haar economische positie versterkt. Afspraken
hierover in Lissabon moeten een extra impuls krijgen.
STOCKHOLM ANP
Benschop zei dat gisteren tij
dens de EU-top in het Zweed
se Stockholm. Die bijeenkomst
is bedoeld om de afspraken
van Lissabon te evalueren en
aan te vullen.
Volgens Benschop is er het
afgelopen jaar het nodige ge
beurd om de Europese kennis
economie te versterken, maar
is op een aantal punten de be
sluitvorming onvoldoende ge
bleken. Zo verloopt de discus
sie over een Europese octrooi
regeling te traag en komt er
van de liberalisering van het
post- en energiebeleid nog te
weinig terecht.
Over dat laatste valt in
Stockholm ook geen door
braak te verwachten, omdat
Frankrijk dwarsligt. Benschop
onderstreepte dat de agenda
van Lissabon in Stockholm
moet worden aangevuld met
enkele nieuwe onderwerpen,
zoals het milieubeleid, een
discussie over biotechnologie
en maatregelen om de gevol
gen van de vergrijzing tegen te
gaan.
Nederland wil dat de EU-lid-
staten gaan aangeven hoe zij
in de toekomst de pensioenen
denken te kunnen betalen.
Statistici hebben immers aan
gekondigd dat er in de toe
komst veel meer ouderen zijn
ten opzichte van het aantal
jongeren dat de premies moet
opbrengen.
De EU-leiders hebben giste
ren circa een uur over de fol
low-up van Lissabon gespro
ken. Vervolgens ontvingen zij
de Russische president Poetin.
Later op de dag komt de Ma
cedonische president Trajk-
ovski nog op bezoek. De EU-
top wordt vandaag afgerond.
SANDER LINDENBURG
Een wonderlijke combi
natie lijkt het. Software
om via internet geld te
vergokken in een casino
in Antigua en spelletjes
voor een site met rijks
voorlichtingsmateriaal.
Toch zijn het twee van
de zaken waar de firma
Itfy uit Zwolle zich mee
bezighoudt.
Recentelijk sleepte het
een opdracht ter waarde
van een half miljoen
gulden in de wacht om
een programma te ont
werpen om via internet
aan kansspelen mee te
kunnen doen. Daar
naast is het bedrijf be
trokken bij een experi
ment van de rijksover
heid waarbij bekeken
wordt of voorlichtings-
geld eigenlijk niet beter
in speciale educatieve
spelen op het web ge
stoken kan worden in
plaats van in folders.
Verwacht wordt dat met
name jongeren op deze
manier beter bereikt
worden. Itfy, in 1997 op
gericht en voortgeko
men uit het bedrijf Hol
land Game Design, dat
videospelletjes ontwierp
voor Atari-computers,
verdient nu goed dank
zij zogenoemd project
management.
„Uit onze Atari-tijd
waren we al gewend om
onder tijdsdruk tegen
een vantevoren afge
sproken bedrag te pro
grammeren", vertelt al
gemeen directeur J. van
der Leij. „Die formule
passen we nu nog toe
en onze klanten waar
deren dat. Er zijn nooit
verrassingen. Wij leve
ren de gevraagde soft
ware binnen de afge
sproken termijn voor
een vast bedrag."
Deze strategie wordt
mede mogelijk gemaakt
door een samenwerking
met de onderneming
Mahindra/ British Tele
com, waardoor bijvoor
beeld altijd een beroep
gedaan kan worden op
tweeduizend program
meurs in India. In Zwol
le zijn dertien medewer
kers voor het bedrijf aan
het werk.
De opdrachtgever uit
Monaco, die een echt
casino op het Caraïbi-
sche eiland Antigua ex
ploiteert, kwam bij Itfy
terecht vanwege de goe
de grafische prestaties
van de programma's.
„Ze wilden software
hebben die mensen snel
van internet kunnen op
halen."
Dat programma zorgt
voor veilige betaling en
dat mensen mooie
plaatjes op hun pc krij
gen. Via een gewone
webpagina is dat niet te
realiseren. „Ook met
een oude 386-pc krijg je
nog een goed resultaat
met onze programma
tuur", aldus Van der
Leij. „Daarnaast moeten
we er voor zorgen dat
mensen die de software
gebruiken in een land
waar gokken via internet
bij wet verboden is dat
ook niet kunnen doen.
In Arabische landen of
de Verenigde Staten
mag dat bijvoorbeeld
niet. Die mensen kun
nen de spelletjes wel
spelen, maar alleen for
free en dus niet tegen
geld.'
Over de samenwer
king met de rijksover
heid kan nog niet veel
gezegd worden. „Het
experiment loopt tot
eind april. Er is nu een
geselecteerde groep be
zig met het proberen
van de educatieve spe
len. Onder andere op
grond van hun reacties
wordt besloten over er
mee doorgegaan wordt
of niet."
slechts 38 procent tevreden.
De FNV enquêteerde bijna
duizend mensen in wachtka
mers van uitkeringsinstanties
en organisaties die mensen aan
het werk moeten helpen. Vol
gens de bond doen de instan
ties wel hun best om klanten
beter van dienst te zijn, maar
ontbreekt het in de praktijk aan
een duidelijke aanpak.
Volgens FNV-bestuurder A.
Jongerius is het hoog tijd dat
klanten meer aandacht en in
spraak krijgen. „Nu de hele uit
voering van de sociale zeker
heid op de schop gaat, moet er
voor tweehonderd procent ge
ïnvesteerd worden in de dienst
verlening en informatievoorzie
ning."
GELDERMALSENOm de veiligheid te verhogen, krijgt de ultra-moderne fruitsorteermachine van Fruitmasters in Geldermalsen een serie nieuwe
noodstops. De arbeidsinspectie heeft deze voorziening verplicht gesteld. Door invoering van de veiligheidsmaatregel ligt de productie... ge
regeld geheel stil. Dat komt doordat mensen zich vergissen in de vele extra knoppen van de modernste fruitsorteermachine van ons land.
Omringd door fruit is een medewerker van het gespecialiseerde machinebedrijf Burg uit het Zeeuwse Oostdijk bezig de noodstops aan te
brengen. Fruitmasters wil de machine, die 18 ton appels per uur kan verwerken, op 9 mei aan het grote publiek laten zien.
FOTO WFA VIDIPHOTO
JOS VAN RUSINGEN
eurs Geldzaken in
waren de meeste
uders onlangs vol opti-
De vraag of er nog hoop
larticuliere beleggers
na unaniem bevesti-
antwoord. Zelfs de me
ter van het Nederlands
tvoor Budgetvoorlich-
>ud) had het beleggen
aan de kant gezet. „Al
Bijl we wel altijd dat je het
rek« lange termijn moet
alleen met geld dat je
it missen."
P[™[ landhouders durfden
u stelling aan dat de ech-
;er ook in een neer-
markt geld kan verdie-
'echte' beleggers kon
lopen week aan hun
(omen, want de AEX-
irde alweer een punt
(h, is geld verdienen als
en dalen een reële mo
il voor de particuliere
De belegger komt dan
ervan de opties en dat
is toch een stuk ingewikkelder
dan het kopen van aandelen of
beleggingsfondsen. Het vergt
nogal wat studie om echt te
snappen waar men mee bezig
is. Dat is niet voor iedereen
weggelegd.
De aanhoudende scherpe
koersdalingen tonen opnieuw
de waarde aan van strategisch
beleggen. Ook in goede tijden
moet de belegger zich afvragen
welke risico's hij aankan, zowel
financieel als qua welbevinden.
Als hij slapeloze nachten krijgt
van een koersdaling van 22 pro
cent, moet de belegger niet vol
in aandelen gaan. Hij kan dan
beter een defensieve portefeuil
le kiezen.
Aan de hand van vijf modelpor
tefeuilles laat de beleggings
maatschappij Robeco zien hoe
dat kan uitpakken. Een belegger
die voor een 'zeer defensieve'
portefeuille koos (10 procent
aandelenfonds Robeco, 52,5
procent obligaties, 37,5 procent
liquide) haalde afgelopen drie
maanden nog een rendement
van 1,5 procent en afgelopen
jaar 4,8 procent.
De 'zeer offensieve' belegger
(95 procent Robeco, 5 procent
liquide) boekte in drie maan
den tijd 16,1 procent verlies en
over twaalf maanden 17,8 pro
cent. De andere drie portefeuil
les bewegen zich tussen deze
uitersten.
Voor de beleggers die een lange
rit kunnen uitzitten, geldt een
ander verhaal. De afgelopen
tien jaar haalde de zeer defen
sieve belegger een gemiddeld
jaarlijks rendement van zeven
procent. De zeer offensieve be
legger kwam op het dubbele:
veertien procent. De laatste
maakte ook een jaar mee dat hij
22 procent in de min schoot,
maar ook 40 procent in de plus.
Het ergste wat de defensieve
belegger overkwam, was een
rendement van een procent ne
gatief.
Een verstandige belegger heeft
altijd wat geld liquide, zeg maar
op een renterekening. Dit zoge
noemde kasgeld kan ingezet
worden als zich koopjes voor
doen. Topman P. Korteweg van
Robeco die eind dit jaar met
pensioen gaat, zei van de week
nog dat de beurzen inmiddels
ondergewaardeerd zijn en dat
het langzamerhand weer tijd
wordt om in te stappen.
De waarde van het klassieke ad
vies om dat nooit met al het
geld te doen, werd een dag later
in de praktijk weer eens bewe
zen. De Amsterdamse beurs-
graadmeter duikelde namelijk
ruim drie procent omlaag. Pas
achteraf zal kunnen worden
vastgesteld wanneer het echte
dieptepunt was bereikt. Iemand
die nu de tijd gekomen acht om
wat te kopen, kan zijn geld dus
beter in porties verdelen en dat
elke week of maand besteden.
Mochten de koersen nog verder
dalen dan wordt daar weer van
geprofiteerd. Als het ergste ach
ter de rug blijkt te zijn is toch
ook wat op het laagste punt ge
kocht.
Beleggers die het in deze onze
kere tijden moeilijk vinden te
bepalen welke individuele be
drijven de beste kansen bieden,
kunnen beter voor beleggings-
Soort
Portefeuille
rendement*
laatste
3 maanden
rendement*
laatste jaar
rendement* per jaar I
over 10 jaar)
laagste gemiddeld hoogste
Zeer defensief
Aand. 10%
Oblig 52.5
Kas 37.5%
+1.5
+4.8
-1 +7 +11
Defensief
Aand. 32.5%
Oblig 42.5%
Kas 25%
-4,4
+0.5
-6 +9 +18
Neutraal
Aand. 52.5%
Oblig 42,5%
Kas 5%
-8,2
-3,6
-11 +11 +2,5
Offensief
-12.3
-9.9
-17 +13 +33
Aand 75%
Oblig 22.5%
Kas 2.5%
Zeer offensief -16,1 -17.8 -22 +14 +40
Aand 95%
Oblig. 0%
Kas 5%
Rendement in procenten.
1 Aandelen Robeco wereldwijdbeleggend fonds. ObligatiesRG Europe Obligatie Dividendfonds
fondsen kiezen: Nederlands,
Europees of wereldwijd beleg
gend. Beleggen in fondsen
heeft nog een voordeel voor de
kleine belegger. Kleine porties
geld in individuele aandelen
stoppen, brengt veel te hoge
aankoopkosten met zich mee.
De aankoopkosten van beleg
gingsfondsen bedragen meestal
0,4 of 0,5 procent. Het maakt
daarbij niet uit hoe hoog het in-
legbedrag is.
FOTO ANP TOUSSANT KLUITERS
RIJSWIJK ANP
Philips-topman C. Boonstra
wordt op 10 mei commissaris
van ABN Amrobank. Als lid
van de raad van commissaris
sen verdwijnen bij de bank
mr. R. Nelissen en mr. R. Ha-
zelhoff (beide oud-topmensen
van de bank) en ir. J. van En
gelshoven (ex Kon. Shell). Zij
bereiken de gestelde leeftijds
grens.
ECONOMIE WIJZER
Het Centraal Planbureau ver
baasde deze week. Houdt die
instelling zich gewoonlijk bij
het produceren van voorspel
lingen en berekeningen, nu
nam ze duidelijk politiek stel
ling bij monde van één van
haar onderzoekers.
De heer Kusters waarschuwde
deze week voor 'forse reorgani
saties' als een 'logisch gevolg'
van de afnemende winstge
vendheid van Nederlandse be
drijven. Journalisten hingen di
rect aan mijn lijn om te vragen
of de recessie in aantocht is en
of ik ook niet vind dat de loon
eisen die op tafel liggen maar
snel teruggeschroefd moeten
worden. Kijk, zo wakker je een
vuurtje aan. Het is allemaal po
litiek. En daar zouden de onaf
hankelijke CPB-ers zich buiten
dienen te houden.
Het betreft hier het ritueel rond
de loononderhandelingen. Van
links en rechts, en
vooral van rechts,
worden we gewaar
schuwd. Het zou
slechter gaan met
de Nederlandse
economie; de infla
tie neemt toe, onze
concurrentiepositie
ten opzichte van het
buitenland neemt
af, en de winsten
van de bedrijven
staan onder druk.
Met andere woor
den, werknemers
beheers u.
Loonmatiging is de
boodschap, althans
van WD-politici, de werkge
vers, verschillende internatio
nale organisaties zoals het IMF,
de OESO (in Parijs) en nu dus
ook het Centraal Planbureau.
De vakbonden zijn gewaar
schuwd.
Gisteren mocht ik een Ameri
kaanse econoom die op bezoek
was, uiüeggen hoe deze discus
sie mogelijk is. Dat vakbonden
meer loon willen zien, begreep
hij wel. Dat willen Amerikaanse
vakbonden ook altijd. Maar hoe
weet je nu wat de werkgevers
willen, vroeg hij zich af? Wie
spreekt voor hen?
Denkt hij werkgevers dan denkt
hij aan de bazen van de duizen
den grote en kleine bedrijven
die de Amerikaanse economie
rijk is, en die allemaal voor
zichzelf handelen en onderhan
delen. Willen werknemers van
bedrijf X meer geld, dan zal de
baas van bedrijf X zelf wel be
palen of dat erin zit.
Dat werkgevers hier verenigd
zijn en gezamenlijk optreden,
vond hij ongehoord. „Dat mag
toch niet?", riep hij uit, „daar
mee schakel je de onderlinge
concurrentie toch uit?"
Hij dacht aan de werknemers
die nooit tegen het gezamenlijk
front van werkgevers op kun
nen boksen. Stellen ze hogere
eisen, dan worden die direct
neergesabeld met macro-argu
menten over de totale winstge
vendheid van bedrijven, en de
totale concurrentiepositie van
het Nederlandse bedrijfsleven,
egen die globale redelijkheid
kan niemand op. Welkom in de
polder.
In mijn gesprek met de Ameri-
ARJO KLAMER
Hoogleraar economie
Erasmusuniversiteit
kaanse econoom nam ik het op
voor onze overlegeconomie.
Teveel markt, teveel loon naar
prestatie, teveel individuele on
derhandelingen brengen onze
kerheid, ongelijkheid, heb
zucht, angst en instabiliteit.
Ik kon mijn Amerikaanse colle
ga nog wel vertellen dat rechts
hier, lees de WD, graag af wil
van de overlegeconomie. Dat
begreep hij niet. „Zij hebben
toch belang bij al dat overleg
want dat is toch een uitsteken
de manier om die vakbonden in
toom te houden?"
Gelijk heeft hij. Waarom wil de
WD af van de overlegecono
mie? Het kapitaal in Nederland
profiteert er toch van? Dat
neemt niet weg, dat de vakbon
den bij voorbaat in moeten bin
den en buigen voor de verkla
ringen van het CPB, of van wie
ook.
Het wordt tijd om de messen te
slijpen. Neem het
argument van het
CPB dat de afne
mende winstge
vendheid van de
Nederlandse bedrij
ven forse reorgani
saties als logisch ge
volg heeft. Een 'for
se reorganisatie' is
natuurlijk een eufe
misme voor massale
ontslagen. Mis
schien gaat dat ge
beuren. Maar een
andere response is
denkbaar.
De Nederlandse ba
zen zouden bijvoor
beeld meer hun best kunnen
doen om de arbeidsproductivi
teit te verhogen, door beter ge
bruik te maken van de nieuwe
technologie, of hun zaken beter
te organiseren. En ze kunnen
hun prijzen verhogen. Neder
landse prijzen liggen toch al
wat laag in de Europese context
(vanwege een ondergewaar
deerde gulden)dus zullen ze
toch aangepast dienen te wor
den. Op die manier kunnen de
winsten blijven groeien.
Ook kunnen werknemers wij
zen op het feit dat ze sinds het
akkoord van Wassenaar in 1982
zich keurig hebben gedragen
met elk jaar weer zeer beschei
den eisen. Onderwijl laten de
managers in hun bedrijven zich
steeds beter betalen. Bij hen
zijn salarisverhogingen van vijf
tien procent en meer heel ge
woon. Moet de rest het dan
doen met vier procent of min
der? Hoe zit het met ons gelijk
heidsideaal?
Hogere lonen zijn ook alleszins
gerechtvaardigd wanneer ar
beid schaars is. En mag ieder
een alsjeblieft mee profiteren
van de economische groei?
Goed, een verhoging van meer
dan acht procent voor iedereen
zou niet goed werken. Maar
waarom niet vijf, of zelfs zes
procent? Werknemers zullen
toch op z'n minst gecompen
seerd willen worden voor de in
flatie van meer dan vier pro
cent.
Overleg is goed. Houd er dan
wel rekening mee dat de werke
lijkheid op verschillende ma
nieren uitgelegd kan worden.
