Teringlijer is minder erg dan vloeken Geloof Samenleving VANDAAG Yad Vashem-onderscheiding voor moed Haarlemse familie Een kwestie van MORAAL Business is business in de uitvaart VRIJDAG 23 MAART 2001 I Vandaag 49 jaar geleden, op 23 maart 1952, stierf de Nederlands gereformeerd theoloog, predikant en hoogleraar Klaas Schilder (geb. 1890). In 1944 werd Schilder door de synode van de Gereformeerde Kerken geschorst en later afgezet. Hij weigerde een bepaalde doopleer te erkennen, en beriep zich toen op artikel 31 van de Dordtse kerkorde. Omdat de synode zijn beroep afwees riep hij op tot vrijmaking van de ze synodale besluiten. Dat leidde uiteindelijk tot de vor ming van één van de kleinere strenge 'Gereformeerde Ker ken in Nederland (Vrijgemaakt)'. Op 23 maart 1914 stierf de 82 jarige rooms-katholiek heilige Rebekka van Himlaya uit Libanon. Zij wilde graag ziek wor den om zo haar liefde voor God te bewijzen. Haar gebed werd verhoord: ze stierf blind en verlamd. Tom Cruise toch wel in Scientology new york Hollywoodster Tom Cruise heeft helemaal niet ge broken met de Scientology-kerk. Hij is niet eens van plan ge weest daarover na te denken, heeft zijn woordvoerster tegen de Amerikaanse krant USA Today gezegd. Zij ontkende daarmee berichten in de Britse media dat de 38-jarige Cruise zich voor een groot bedrag uit de organisatie zou hebben 'vrijgekocht'. Een ruzie over de organisatie zou mede aan de scheiding tussen Cruise en Nicole Kidman ten grondslag hebben gelegen. Kid man verliet Scientology vorig jaar en keerde terug naar de ka tholieke kerk van Rome. Taliban heropenen leeg museum Kabul* Het museum van de Afghaanse hoofdstad Kabul, dat ge sloten was sinds de Taliban-machthebbers vorige maand een campagne ter verwoesting van beelden aankondigden, is giste ren weer opengegaan om te laten zien hoezeer de campagne is geslaagd. ,,Er zijn geen beelden meer over", aldus museumdi recteur Ahmed Yar. „We zijn niet tegen iemands cultuur", zei Yar tijdens een rondleiding van journalisten door het museum. „We zijn tegen alles wat tegen de islam is." Journalisten zagen onder meer de nu lege ruimte waar een manshoog standbeeld uit de boeddhistische periode, ongeveer 1500 jaar geleden, heeft gestaan. Een scherm in een andere zaal toonde vogeltjes waarvan de kopjes zorgvuldig waren weggebeiteld. Prijsvraag psychiatrie en filosofie utrecht De Stichting Psychiatrie en Filosofie daagt jonge we tenschappers uit mee te dingen naar de Dr. R.J. van Helsdin- genprijs. Om voor de prijs in aanmerking te komen moeten aankomende wetenschappers zich verdiepen in vraagstukken die liggen op het grensgebied van psychiatrie en filosofie. Het essay of proefschrift dat het resultaat is van deze verdieping, moet in het Nederlands geschreven zijn en voor 1 mei bij de stichting binnen zijn. Meer informatie 030-2971196. Bond tegen het vloeken is geen roepende in de woestijn meer De Bond tegen het Vloe ken krijgt steeds meer le den en durft het aan om op scholen les te geven over vloeken, schelden en schuttingtaai. Het woordje shit is al algemeen geac cepteerd en die verloede ring moet een halt worden toegeroepen. Al blijft voor de bond misbruik van de naam Gods de grootste zonde. barendrecht achille prick 'Oh God, ik ben mijn tas verge ten', geeft Kees Hazeleger als voorbeeld. „Dat kan dus niet. De naam van God mag je nooit als stopwoord gebruiken, maar helaas gebeurt dat heel vaak en meestal zonder dat mensen er erg in hebben. God is een naam en die mag je alleen gebruiken als je Hem wilt eerbiedigen of aanroepen. Anders maak je er maar een nietig woordje van. De naam God misbruiken is dus ook erger dan iemand uit maken voor bijvoorbeeld te ringlijer." De Bond tegen het Vloeken is op scholen een heus offensief begonnen tegen vloeken, schel- den en het gebruik van schut tingtaai. Uit een Nipo-onder- zoek van vorig jaar bleek dat jongeren het meeste vloeken en Kees Hazeleger voor de klas in actie met het bekende symbool van de Bond. FOTO CPD PHIL NIJHUIS schelden; maar liefst 75 procent gaf toe geregeld zijn frustratie te uiten door de naam van God te besmeuren of eens hartgrondig iemand de meest enge ziekten naar het hoofd te slingeren. Voor de Bond tegen het Vloe ken was dat het signaal om ten strijde te trekken. De posters met de papegaai die de vloeker als een domme naprater sym boliseert, zijn niet meer genoeg. Kees Hazeleger is sinds kort fulltime vrijgemaakt om langs scholen te gaan en leerlingen op te roepen hun taalgebruik te kuisen. „Wie weet waar staat ge schreven dat we Gods naam niet mogen misbruiken?", vraagt Hazeleger aan klas 3 van De Wijngaard, een school voor voortgezet speciaal onderwijs op reformatorische grondslag. Tien vingers gaan prompt de lucht in. „Derde gebod, gij zult de naam van God niet ijdel ge bruiken", zegt een leerlinge. Hazeleger: „Wij willen vooral een christelijke boodschap ver kondigen. Dus de nadruk ligt op vloeken, dan misbruik je Zijn naam. Schelden is iets an ders. Ook erg, maar minder erg. Schuttingtaai is het minst erge. Het woordje shit is zelfs alge meen geaccepteerd. Niet dat wij het goedkeuren hoor, want het is en blijft taaiinflatie." Ouders zijn vaak geschokt als zoon- of dochterlief thuiskomt en schokkende woorden ge bruikt. 'Van wie heeft hij dat nou weer geleerd', is vaak de standaardreactie, maar uit on derzoek blijkt dat het meestal de ouders zijn van wie de kin deren het schelden en vloeken overnemen. „Volgende week hebben we dan ook de eerste ouderavond over dit onder werp", zegt Hazeleger. „Niet al leen om ze er op te wijzen dat we met zijn allen steeds makke lijker verkeerde woorden in de mond nemen, maar ook om te vertellen hoe ze kunnen reage ren op het schelden en vloeken van hun kinderen." „Waarom vloeken me; vraagt Hazeleger aan 'Omdat je kwaad bent hebt', reageren de leer „Vaak zeggen mensen woede er uit moet en dj ken dan oplucht, ma klopt niet volgens mij." ger blaast een ballon oi laten zien wat hij bedoel ik ben nu heel boos, de is vol. En nu? Nu rustig leeglopen, zond! geluiden. Dat is beheers nu zal ik jullie laten zien gebeurt als ik ga vloekei zeleger blaast de balloni en prikt hem kapot. „Eei knal, dat is vloeken." Hoewel Hazeleger in op De Wijngaard gerej ruggrijpt op de Bijbel, v Bond zich gesterkt di tijdsgeest om ook niet- lijke scholen te benader! een gastles. „In tien jaa: ons ledenaantal bijna i beid: van 15.000 tot 25,( constateren dan ook e waardering voor none waarden en daar kan ii openbare school op te pen. Ik denk niet dat ik bijbel heel expliciet m bruiken. Maar in algem woordingen kun je de loedering ook best aan) We hebben vorige we scholen van Apeldoorn schreven, ongeacht Ben benieuwd of we krijgen." den haag anp Paula Zeff was drie jaar toen ze in de Tweede Wereldoorlog door haar joodse ouders bij haar grootmoeder werd achter gelaten. Ook grootmoeder ont kwam niet aan de nazi's. Paula kwam terecht bij de zeer gelovi ge familie Meiring in Haarlem, waar ze als dochter in het gezin met zeven kinderen werd opge nomen. Het echtpaar Meiring wordt zondag postuum geëerd met een onderscheiding van het Jeruzalemse Yad Vashem- instituut. Yad Vashem geeft de titel na mens het gehele joodse volk aan niet-joden die zich, met ge vaar voor eigen leven, hebben ingezet voor het redden van jo den. Paula schrijft over haar on derduiktijd bij de familie dat ze werd beschouwd als een deel van het gezin. „Moeder Meiring schonk mij al haar liefde. Alle kinderen speelden met me, voor de dochters van het gezin was ik hun kleine zusje." Verschillende keren kwamen politie en de SD bij de familie Meiring langs. Ze moesten on- verrichterzake weer vertrekken. Paula Zeff herinnert zich hoe een Nederlandse politieman mevrouw Meiring bedreigde dat het hele gezin naai" Wester- bork gestuurd zou worden, om dat ze Paula verborgen hielden. „Ze antwoordde dat als hij na de oorlog in moeilijkheden zou komen, zij ook zijn kinderen zou verzorgen. De man was daar zo van onder de indruk dat hij wegging en zijn mond heeft gehouden". Paula droeg de familie Mei ring voor de onderscheiding voor. Riek Teeuw-Meiring neemt de onderscheiding voor Rechtvaardigen onder de Vol keren in ontvangst. De hoogste onderscheiding die de staat Is raël kent, gaat ook naar vijf an deren, onder wie vier postuum. Het instituut heeft sinds 1953 ongeveer 17.500 mannen en vrouwen over de hele wereld geëerd. Onder hen zijn 4500 Nederlanders. De term 'Normen en waarden' rook tot voor enkele jaren terug sterk naar beklemmende, burgerlijke bevoogding. De tijdgeest is echter veranderd. Politici en geestelijken maar ook publicisten schuwen niet langer het openbare debat. In deze rubriek mensen die in hun werk tegen morele dilemma's aanlopen. Vandaag uitvaartondernemer Maarten van der Putten uit Lisse. „Overleden mensen die opge baard in een open kist door een woongebied worden ver voerd. Daar heb ik moeite mee. Dat hoort niet. Je moet, vind ik, als voorbijganger niet zo maar met een lijk worden ge confronteerd", zegt uitvaart ondernemer Maarten van der Putten uit Lisse. Samen met zijn broer vormt hij al sinds de jaren zeventig de 'Van der Putten Groep', die naast uitvaarten ook luxe Ame rikaanse gelegenheidsauto's verhuurt. Normen en waarden, vindt Van der Putten, hebben te maken met een gevoel van wat betamelijk is. Een kist open door bewoond gebied vervoeren zodat iedereen, ook kinderen, de overledene zien, is volgens hem onbetamelijk. Hij zegt het niet rechtstreeks, maar hij zinspeelt daarmee wel op een bekende Amsterdam mer die na zijn overlijden met veel bombarie door de grach ten van Amsterdam naar de begraafplaats werd vervoerd. Van der Putten zweert bij dis cretie en ziet daar niets in. Over morele grenzen gespro ken, zegt hij: „Ik weiger bij voorbeeld wanneer iemand vraagt - en zoiets heb ik echt meegemaakt - of ik alvast de klok van oma wil meenemen. Ze zijn dan bang dat één van de andere kinderen ermee aan de haal gaat." Toch zullen mensen hem zel- fen bot nee horen zeggen. „Wij zijn dienstverleners. Zodoende probeer ik altijd op een beleef de wijze mensen van mijn standpunten te overtuigen. Kijk, sommige mensen zouden alles willen overlaten aan de overheid en verwachten bij wijze van spreken dat het zie kenhuis de overledene be graaft. Anderen overdrijven weer naar de andere kant en hebben het liefst dat de paus himself de dienst leidt. Ons vak is het om tactisch met ieders ideeën, normen en waarden om te gaan en een passende uitvaart te organiseren." Van der Putten wijst erop dat we leven in een tijd van ont kerkelijking, waarin mensen mondiger zijn en zelf vorm wil len geven aan hun uitvaart. Soms moet hij water bij de wijn doen. „Een familie wilde de zojuist overleden vader van uit het ziekenhuis naar het woonhuis vervoeren om bij het lichaam te waken. Dat kan, maar de man was waarschijn lijk door de medicijnen nogal opgeblazen. De familie wilde per se dat vader bleef. We heb ben die wens gehonoreerd. Maar de volgende ochtend moest ik hen er toch op wijzen dat het niet langer kon." De Van der Putten Groep nam vervolgens vader mee. „We hebben zonder extra kosten in rekening te brengen hem ver zorgd voor de begrafenis. Zo iets is geen makkelijke of fijne taak, maar ik vind niet dat je daar bot mee om mag gaan. We zijn professionele uitvaart verzorgers en business is busi ness. We zijn geen barmhartige Samaritanen, maar tegelijk moet er ook ruimte zijn voor menselijkheid." In tegenstelling tot de mensen die klagen over een verval in de Nederlandse normen en waar den en de verharding van de samenleving, constateert Van der Putten juist een toename van 'warme menselijkheid on derling'. „Buren die in geval van een overlijden, helpen. Kennissen en vrienden die op alle mogelijke manieren bij springen. Ik zie dat tegenwoor dig steeds vaker." Vroeger stierven meer mensen in het ziekenhuis of een instel ling, herinnert Van der Putten zich. „En daar werd de profes sionele instelling verantwoor delijk gesteld. Nu is er een Uitvaartondernemer Maarten van der Putten: „Normen en waai hebben te maken met wat betamelijk is." FOTO UNITED PHOTOS DE BOER MARISA overheid die mensen stimu leert om langer thuis te blijven en ook met behulp van thuis zorg thuis te kunnen laten ster ven. Daarom springen buren en vrienden bij, en dat is hartverwarmend. onno van 't klooster WEEROVERZICHT BUITENLAND Weersvooruitzicht HWS Geldig tot en met zaterdag. Noorwegen: Langs de noordwestkust enkele winterse buien, verder droog en veel zon. 's Middags in het noor den lichte vorst, elders maxima iets boven nul. Zweden: Rustig, droog en vrij zonnig. In de middag in het noorden lichte vorst, maxima in het zuiden enke le graden boven nul. Finland: Nu en dan zon en kans op een sneeuwbui. In de middag lichte, in het noorden matige vorst. Denemarken: Flink wat zon, maar in het zuiden meer bewolking en ook kans op sneeuw. Middagtemperatuur on geveer 3 graden. Engeland, Schotland, Wales, Ier land: In het algemeen veel bewolking en van tijd tot tijd regen, in Schot land eerst ook sneeuw. Maxima uiteenlopend van 6 graden in Schotland tot 13 in het zuiden van Engeland. België en Luxemburg: Overwegend bewolkt en perioden met regen. Middagtemperatuur ongeveer 12 graden. Noord- en Midden-Frankrijk: Overwegend veel bewolking en van tijd tot tijd regen. In de zuide lijke streken ook af en toe wat zon. Middagtemperatuur van 13 gra den in het noorden en langs de Kanaalkust tot iets boven de 20 bij Auxerre. Zuid-Frankrijk: Perioden met zon, maar in het westen ook kans op regen. Warm met maxima tussen 20 en 25 gra den. Spanje: Flinke zonnige perioden en droog, maar in het westen meer bewol king en nu en dan regen. Maxima van 18 graden bij La Coruna tot meer dan 25 plaatselijk in het zui den en oosten. Portugal: In de Algarve vrijdag nog zonnig. Verder half tot zwaar bewolkt en perioden met regen. Middagtem peratuur dalend tot ongeveer 17 graden. Mallorca, Ibiza, Menorca: Zonnig en warm met maxima van ongeveer 25 graden. Marokko: Westkust: droog en vooral vrijdag veel zon. Warm met maxima tus sen 25 en 32 graden. Tunesië: Zonnig en zeer warm met landin waarts maxima rond 34 graden. Op de stranden door wind van zee minder warm. Madeira: Geleidelijk meer wolken en kans op wat regen. Maxima rond 21 graden, zaterdag wat frisser. Canarische Eilanden: Zonnig, maar geleidelijk wat meer wolken. Waarschijnlijk droog. Maxima rond 24 graden. Duitsland: Veel bewolking en perioden met regen. Zaterdag droger en wat zon. Maxima oplopend tot 7 graden in het noorden en 18 in het zuiden. Oostenrijk: Veel bewolking en perioden met regen. Zaterdag vrijwel droog en perioden met zon. maxima oplo pend naar 15 tot 20 graden. Zwitserland: Veel bewolking en perioden met regen. Zaterdag vrijwel droog en geregeld zon. Maxima oplopend tot ongeveer 18 graden. Polen: In het noordoosten zonnig. In het zuidwesten wolkenvelden en af en toe regen of sneeuw. Middagtem peratuur enkele graden boven nul. Tsjechië en Slowakije: Overwegend veel bewolking en pe rioden met regen, vooral in Slowa kije en in de Noord-Tsjechische bergen kans op sneeuw. Middag temperatuur tussen 4 en 10 gra den. Hongarije: Veel bewolking en van af en toe regen. In de loop van zaterdag overwegend droog en wat zon. Middagtemperatuur oplopend tot ongeveer 13, in het zuiden moge lijk tot 20 graden. Italië: Flinke zonnige perioden en droog. Maxima verder oplopend naar 22 tot 27 graden. Corsica en Sardinië: Flinke zonnige perioden en droog. Middagtemperatuur oplopend naar 25 graden. Griekenland en Kreta: Droog en flink wat zon. Middag temperatuur tussen 20 en 25 gra den. Malta: Droog en veel zon. Maxima rond 24 graden. Turkije en Cyprus: Vrijdag in het zuidoosten van Tur kije en op Cyprus nog een regen- of onweersbui. Verder droog en flinke zonnige perioden. Maxima tussen 20 en 25 graden. ZATERDAG 24 MAART 2001 Zon- en maanstanden Zon op 06.33 Zon onder 18.58 Maan op 06.54 Maan onderl8.16 Waterstand IJmuiden Katwijk Hoog 03.46 15.55 3.19 15.28 Laag 11.40 00.00 11.21 23.41 Weerrapporten 23/03, 07.00 ui station weer wind temp neersl max min mm Amsterdam zwaar bew. zo 3 5 4 0.0 De Bilt zwaar bew. zo 3 5 2 0.0 Deelen zo 3 4 3 0.0 Eelde motregen zo 3 3 1 0.0 Eindhoven zwaar bew. zo 3 5 4 0.0 Den Helder motregen zo 4 4 3 0.0 Rotterdam zwaar bew. zo 2 5 5 0.0 Twente regen o3 4 2 0.0 Vlissingen regen z4 6 6 0.6 Maastricht regen z3 10 5 08 Aberdeen regen o2 4 2 1.6 Athene licht bew n3 22 16 0.0 Barcelona zwaar bew. w.s.O 23 8 0.0 Berlijn zwaar bew. no 2 2 0 0.9 Boedapest licht bew. nw3 4 4 3.0 Bordeaux licht bew w2 16 11 1.0 Brussel regen zo 3 8 8 0.5 Cyprus zwaar bew. zw3 20 16 0.0 Dublin no 2 9 4 1.0 Frankfurt zwaar bew. no 3 11 5 11.0 Genève zwaar bew w3 17 10 0.0 Helsinki half bew. nw3 -4 -10 0.2 Innsbruck half bew. ol 16 5 0.6 Istanbul regenbui nw5 19 9 1.0 Klagenfurt licht bew ver. 1 17 3 0.0 Kopenhagen half bew. o4 1 -2 0.0 Las Palmas onbewolkt ver. 2 32 16 0.0 Lissabon zwaar bew. z3 18 14 0.0 Locarno licht bew. ol 22 3 0.0 Londen regen o2 14 9 0.0 Luxemburg regen zo 2 11 6 1.1 Madrid licht bew. n2 22 6 0,0 Malaga onbewolkt nw2 27 •12 0,0 Mallorca licht bew. ver, 1 25 6 0.0 Malta zwaar bew w4 27 16 0.0 Moskou half bew. w2 -1 -7 0.0 München zwaar bew. zo 2 11 7 12.0 Nice o2 19 12 0.0 Oslo onbewolkt nl 2 -11 0.0 Parijs zwaar bew. z4 13 10 2.8 Praag zwaar bew. w2/ 2 1 7.0 Rome zwaar bew. n2 21 8 00 Split half bew. nl 9 0.2 Stockholm zwaar bew. nw3 .-4 •3 0.0 L O F LEIDSCH DAGBLAD (Opgericht 7 maart 1860) ets®. bewolkt onweer V warmtefront regen sneeuw koufront opklaringen Wto, hagel lagedruk mist windrichting H hogedruk zonnig 19 temperatuur luchtdruk in -100°- hecto pascal KANTOOR Rooseveltstraat 82 071-5356 356 Postadres: Postbus 54, 2300 AB Leiden ABONNEESERVICE e-mail: abonneeservice@damiate.hdc.nl Geen krant ontvangen? Bel voor nabezorging; Ma. t/m/vr. 18.00-19,30 uur en Zaterdag 10.00-13.00 uur 071-5128 030 DIRECTIE B.M. Essenberg, W.M.J. Bouterse (adjunct) J. Kiel (adjunct) HOOFDREDACTIE J.G. Majoor, T. van Brussel (adjunct) L.F. Klein Schiphorst (adjunct) H. Schneider (adjunct) PUBLIC RELATIONS W.H.C.M. Steverink 071-5356 356 REDACTIE A. Maandag, chef eindredactie algemeen T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en Veenstreek D.C. van der Plas, chef eindredactie regio J. Rijsdam, chef redactie kunst W. Spierdijk, chef sportredactie E. Straatsma, chef redactie Regio Leiden R.I.M. van der Veer, chef redactie Duin- en Bollenstreek W.F. Wegman, chef redactie Leiden TELEFAX Advertenties: 071-5323 508 Familieberichten: 023- 5317ifps 023- 5320 216 Redactie: 071- 5321 921 Hoofdredactie: 071- 5315 9; ADVERTENTIES Maandag t/m vrijdag van 8.301! 071-5356 230 RUBRIEKSADVERTEI Maandag t/m vrijdag van 8.30tl 071- 5143 545 de rENTl j°' tje ABONNEMENTEN: (071-51 aa bij vooruitbetaling: tio per maand (acceptgiro) per kwartaal (acceptgiro) per halfjaar (acceptgiro) per jaar (acceptgiro) Abonnees die ons een machtiging !^bo het automatisch afschrijven van het abonnements- geld, ontvangen ƒ1; betaling. VERZENDING PER POS Voor abonnementen die per post (b al worden verzonden geldt een toesla ba- aan portokosten per verschijndag. LEIDSCH DAGBLAD OP CASSfCo Voor mensen die moeilijk lezen,! hebben of blind zijn (of een ande Vo leeshandicap hebben), is een san lu van het regionale nieuws uit het Dagblad op geluidscassette besef informatie 0486-486486 Vei (Centrum voor Gesproken Lectuu Drc rol INTERNET: www.leidschdagblad.nl E-MAIL: redactie.ld@damiate.hdc.nl Auteursrechten voorbeho Dagbladuitgeverij Dam 0l I K N H U Warschau zwaar bew. no 2 -1 -3 0.0 New Orleans onbewolkt w.s.O 19 7 0.0 Wenen half bew. ver. 2 5 4 13.0 New York zwaar bew nw5 7 4 38.3 ZOrich zwaar bew. nw 1 14 6 130 Tel Aviv zwaar bew z4 23 15 0.0 Bangkok zwaarbew z3 29 24 2.0 Tokyo zwaar bew. zo 3 19 13 0.0 Buenos Aires zwaarbew z4 22 19 57.0 Toronto onbewolkt nw3 11 0 0.0 Casablanca onbewolkt zw2 35 13 0.0 Tunis half bew. z3 30 15 0.0 Johannesburg regen no 2 20' 12 0.0 Vancouver onbewolkt n2 9 1 0.0 Los Angeles licht bew. zw2 16 13 0.0 ongevallendienst Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag. Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezondene! feestdagen). Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag. Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst. inlichtingen bezoekuren ziekenhuizen Diaconessenhuis: tel. 071-5178178. Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545. Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131. Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111 £ie

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2001 | | pagina 14