Dodental botsingen in Kalimantan loopt op Buitenland Massaverkrachtingen als instrument van terreur Felle reacties na aanslag in San Sebastian Dioxinecrisis schadelijk voor de gezondheid Leven op aarde tot twee keer toe vrijwel uitgeroeid 'Veiligheidsraad wil sancties tegen Irak opnieuw bekijken' Tribunaal legt zware straffen op 'yörk De voormalige Amerikaanse First Lady Hillary Clin- is geschokt en bedroefd over de rol van haar broer bij de streden grades en strafverminderingen die oud-president nton kort voor zijn vertrek ondertekende. Tijdens een pers- nferentie gisteren ontkende Hillary Clinton, senator van New irk, dat ze iets afwist van de activiteiten van haar broer (hier de foto met zwager Bill Clinton). Het nieuws heeft haar hart broken, zei ze. Hugh Rodham ontving een honorarium van 0.000 dollar voor zijn succesvolle inspanningen om amnestie or een fraudeur en vrijlating voor een drugsdealer te bewerk- elligen. Hij gaf het geld inmiddels terug aan zijn opdrachtge- t be FOTO EPA TIM SLOAN ware aardbeving in China ong« De Chinese provincie Sichuan is vandaag getroffen door n aardbeving met een kracht van 6,0 op de schaal van Richter, lgens de eerste berichten zijn zeker twee mensen omgeko en en elf gewond geraakt. De beving, de tweede binnen tien gen in Sichuan, trof een afgelegen gebied waar voornamelijk betanen wonen. Het epicentrum lag in het district Yajiang in toosten van de provincie. Daar wonen 7000 mensen. Enkele erj lizen zouden zijn ingestort. Een waterkrachtcentrale is stilge- ;d. De Chinese regering stuurt hulpverleners naar de regio om gevolgen te bekijken. rjj ntwerpse afpersersbende opgerold 102 iwerpen De Antwerpse politie heeft een bende afpersers op- 1(] rold die de voorbije jaren discotheken, restaurants en cafés in Antwerpse Stationsbuurt terroriseerde. Wie geen protectie- d wilde betalen, moest dat bekopen met vechtpartijen en melingen in z'n zaak. De bende werd geleid door een Alba- se portier die in de gevangenis van Gent een straf uitzat we- ïs geweldpleging. In totaal zijn 14 mensen aangehouden, en van hen zitten nog vast. De politie heeft bovendien beslag legd op grote sommen geld. Het onderzoek naar de afpersing n* het Antwerpse uitgaansmilieu werd in september vorig jaar ai! jesteld na enkele schietpartijen, cba O? ickets voor het einde van de Mir nden Liefhebbers van ruimteavonturen kunnen bij het Ame- aanse internetbedrijf mirreentry.com kaartjes kopen voor n vlucht met uitzicht op het einde van het Russische ruimte- ition Mir. Een ticket kost ongeveer 15.000 gulden. Voor dat ld krijgen de belangstellenden een plaats in een vliegtuig, n is te zien hoe het ruimtestation gecontroleerd in de Stille eaan stort. Volgens deskundigen zal er een grote fonkelende >sa te bewonderen zijn, met kleine glimmende objecten die het ruimtestation afvliegen. De Russische autoriteiten den dat de operatie in de tweede week van maart plaatsvindt. lie protesten bij Operabal in Wenen nen Het vijftigste Operabal gisteravond in Wenen is gepaard ;aan met felle protesten tegen de Oostenrijkse centrum- htse regering. Honderden demonstranten bekogelden de n duizend politieagenten met stenen en verfbommen. On- ser 42 personen werden gearresteerd en zeventien agenten eten gewond. Het is niet voor het eerst dat tijdens het tradi- lele 'Ball der Balie' wordt gedemonstreerd. Vorig jaar gingen 100 mensen de straat op uit protest tegen de nieuwe rege- jscoalitie met de extreem-rechtse partij FPÖ. onster kettingbotsing in de VS iHiNGTON Bij een monsterkettingbotsing van 116 auto's op i autosnelweg gisteren in de Amerikaanse staat Virginia is idode gevallen. Meer dan honderd mensen raakten gewond ir het ongeluk. Vijftien mensen zijn overgebracht naar het tenhuis. In eerste instantie waren er dertig voertuigen be- cken bij de botsing. Door zware sneeuwstormen werd het it op de weg zo slecht dat er uiteindelijk 116 auto's en chtwagens op elkaar klapten, aldus de politie. kritiek op ouders moet stoppen' iden Britse experts vinden dat er minder kritiek van deskun- en op het gedrag van ouders moet zijn. Zij kunnen anders i zelfvertrouwen als opvoeders volledig verliezen. Volgens [Brits familie- en ouderinstituut (NFPI) is er de afgelopen' een een reeks onderzoeken gepubliceerd die ouders sterk ritiseerden over hun manier van opvoeden. Zo werden zij Ier meer verantwoordelijk gesteld voor het overmatige ink- en druggebruik van hun kinderen. Werkende moeders den de leerprestaties van hun kinderen negatief beïnvloe- Ook worden ouders die hun kinderen naar kinderopvang ingen, overstelpt met waarschuwingen over hoe die instantie ontwikkeling van een kind kan beïnvloeden. i houden zich aan akkoord iHiNGTONDe Verenigde Staten hebben gisteren gezegd dat ;ich zullen houden aan het principeakkoord uit 1994 over de riezing van het Noord-Koreaanse kernwapenprogramma, shington reageert met zijn uitspraken op het dreigement van )rd-Korea dat het proeven met raketten zal hervatten als de ering-Bush haar vijandige houding niet verandert. Bush kon- de herhaaldelijk aan harder te zullen optreden tegen zoge- mde schurkenstaten als Noord-Korea en Irak. In 1994 kwa- n Washington en Pyongyang een raamakkoord overeen: )rd-Korea zou zijn nucleaire programma bevriezen in ruil r gratis energie. iegveld treft blaam van crash ElHet personeel van de Taiwanese luchthaven waar op 31 ober vorig jaar een Boeing 747-400 van Singapore Airlines ens de start verongelukte, had onvoldoende aangegeven dat i van de startbanen wegens werkzaamheden was gesloten, i fractie nadat het toestel vanaf de gesloten startbaan was [estegen, vloog het tegen bouwkranen en stortte het neer. irbij kwamen 83 van de 179 inzittenden om het leven. Van- ig werd een eerste versie van het officiële onderzoeksrapport ir rampvlucht gepubliceerd. Daarin wordt gesteld dat de ver- ïting op de startbaan onvoldoende was. Bovendien had er i groot kruis op de afgesloten startbaan moeten staan om de )ten eivoor te waarschuwen dat de baan niet in gebruik was. Nieuwe leider ETA opgepakt in Frankrijk BARCELONA HENK VAN DEN BOOM CORRESPONDENT De bomaanslag van de ETA gistermorgen in de Baskische stad San Sebastian, waarbij twee mensen werden gedood en drie per sonen gewond raakten heeft in heel Spanje tot felle reacties geleid. Overal werden spontaan demonstraties gehouden. Voor veel gemeentehuizen kwa men burgers bijeen om een kwartier stilte in acht te nemen. De vakbonden riepen op tot korte stakingen en scholen en universi teiten onderbraken hun lesprogramma uit protest tegen de Baskische terreurgroep. Gistermorgen om acht uur ontplofte een autobom dichtbij een bushalte in een wijk van San Sebastian. De aanslag was gericht op een raadslid van de socialistische partij PSE, die op weg was naar de school waar hij les gaf. Hij en zijn lijfwacht werden slechts licht gewond. Vier medewerkers van een elektriciteitsbedrijf, die daar toevallig in de buurt waren, werden vol getroffen door de explosie. Twee van hen overleden aan hun verwondingen. Meteen na de aanslag riep de Baskische premier Juan Jose Ibarretxe de leiders van alle politieke partijen op zich vandaag ach ter hem te scharen in een massaal protest tegen het ETA-geweld. „Het is fundamen teel dat iedereen die deze barbarij afwijst, zich vandaag verenigt in een demonstratie voor vrede en vrijheid, en tegen het blinde geweld van de ETA", aldus de oproep van Ibarretxe. Het zag er gisteravond naar uit dat aan zijn oproep gehoor wordt gegeven. Dat is uniek in de Baskische politiek, waar nationalisten en niet-nationalisten de laat ste tijd frontaal tegenover elkaar staan. Ibarretxe regeert al een jaar met een poli tieke minderheid in het Baskische parle ment,. Daarom schreef hij eerder deze week vervroegde verkiezingen uit, die op 13 Zeker 142 doden geborgen Het dodenaantal bij gevechten in Sampit, een industrie stadje in het zuiden van Kalimantan, het Indonesische deel van Borneo, is gestegen tot zeker 142. Ook vanoch tend zochten bendes Dayaks (de oorspronkelijke bewo ners) huis aan huis naar achtergebleven Madurezen en Javanen (nieuwkomers) en steken verlaten huizen in brand. heeft een oorlogsschip gestuurd naar het nabijgelegen Sarnuda om vluchtelingen te evacueren. De Pelni-schepen die de lijn diensten onderhouden tussen de Indonesische eilanden, va ren niet meer omdat de beman ningen niet meer durven. De bloedige botsingen be gonnen zondag en hebben zich in de afgelopen dagen voortge zet. Nog steeds paraderen ben des door de straten met hak messen en sikkels. Sommigen lopen trots rond met afgehakte hoofden van hun tegenstan ders. JAKARTA THEO HAERKENS CORRESPONDENT Leger en politie hebben verster kingen gestuurd en gebruiken rubberen kogels om de rivalise rende partijen uit elkaar te hou den. Een groot deel van de be woners heeft zijn huizen verla ten en zoekt veiligheid op com plexen van leger en politie en bij ziekenhuizen. Tachtig men sen zouden zijn aangehouden, onder wie de twee ambtenaren die ervan worden verdacht de rellen te hebben uitgelokt. De Indonesische marine De botsingen tussen de Dayaks en de Madurese en Ja vaanse nieuwkomers zijn niet nieuw. In de afgelopen jaren hebben zich geregeld botsingen voorgedaan. Daarbij kwamen in '99 en '97 honderden men sen om het leven in het westen van het gigantische eiland. De Madurezen vormen een meerderheid in Sampit, maar groepen Dayaks uit de binnen landen zouden zich in de stad verzamelen om met hen af te rekenen. De conflicten gaan over landgebruik en werkgele genheid. Bovendien voelen de Dayaks zich tweederangs bur gers sinds de Madurezen mas saal naar de regio kwamen met de omstreden transmigratie projecten. Die waren bedoeld om de overbevolkte gebieden in Indonesië te ontlasten en min der bevolkte gedeelten te ont wikkelen. Die van oorsprong AFP Agence France Presse ANP Algemeen Nederlands Persbureau AP Associated Press DPA Deutsche Presse Agentur GPD Geassocieerde Pers Diensten RTR Reuters mei worden gehouden. De aanslag van gis teren wordt in Spanje uitgelegd als een bloedige reactie van de ETA op de aankon diging van de nieuwe verkiezingen. De ter reurorganisatie stelt alles in het werk om het democratische proces te verstoren. Sinds de ETA ruim een jaar geleden een einde maakte aan het wapenbestand, zijn 25 mensen door aanslagen gedood. Een paar uur na de aanslag werd in de Frans Baskische plaats Anglet door de Franse politie de vermoedelijke leider van de ETA, Francisco Javier Garcia Gaztelu, alias 'Txapote', opgepakt. Hij was gewa pend en in het bezit van valse papieren. Hij is de opvolger van Inaki Renteria die een half jaar geleden werd gearresteerd. Txapo te wordt voor minstens 12 aanslagen ver antwoordelijk gesteld, waaronder de moord op het raadslid Miguel Angel Blanco uit Ermua. WASHINGTON Rtr Het leven op aarde is ver moedelijk ten minste twee keer vrijwel uitgeroeid door de inslag van een gigantische meteoriet. Dat beweren Ame rikaanse wetenschappers in het vrijdag te verschijnen tijd schrift Science. Een klomp steen die onge veer even groot was als de meteoriet die 65 miljoen jaar geleden een einde maakte aan het tijdperk van de dino saurussen, is ongeveer 250 miljoen jaar geleden in aan varing gekomen met de aar de. „De hoeveelheid energie die daarbij vrijkwam is onge veer evenveel als 1 miljoen keer de zwaarste aardbeving van deze eeuw", aldus de we tenschappers. De komeet of asteroïde zou een doorsnee hebben gehad van 6,5 tot 13 kilometer. Door de inslag zouden vulkanen in alle hevigheid zijn uitgebar sten en gigantische hoeveel heden lava en as hebben uit gespuwd. Honderden jaren lang zou de wereld verduis terd en onnatuurlijk koud zijn geweest. De inslag deed zich voor tussen het einde van het geo logische Perm-tijdperk en het begin van het Trias. Negentig procent van het leven op aar de zou de klap niet overleefd hebben, aldus de weten schappers. De onderzoekers van onder meer de universiteiten van Rochester en Washington en de NASA zeggen zogenoemde Buckyballs, moleculen met de vorm van een voetbal ge vuld met de gassen argon en helium, te hebben gevonden in de bodem van Japan, Chi na en Hongarije. Deze deel tjes zouden hun claims on derbouwen maar ook andere geologische vondsten zoals een zeer dikke laag lava-afzet ting in Siberië wijzen in de richting van een meteoorin- siag- BRUSSEL PASCALLE THEWISSEN CORRESPONDENT De dioxinecrisis die België me dio 1999 trof, heeft wel degelijk gevolgen gehad voor de volks gezondheid. Tot die conclusie komen experts van vier grote Vlaamse universiteiten. In een gezamenlijke studie stellen ze dat als gevolg van de besmet ting van vlees en zuivel de kan- kersterfte zal toenemen. België werd in mei 1999 op geschrikt door de dioxinecrisis. Kippen, varkens en runderen bleken besmet met kankerver wekkende dioxines en PCB's. Oorzaak was de vervuiling van het veevoeder met hergebruikte vetten, waarin behalve frituur vet ook Lransformatorolie was verwerkt. Als gevolg van de di oxinecrisis moesten kip, eieren, vlees en aanverwante produc ten als mayonaise, kaas en cho colade waar roomboter in was verwerkt, uit de rekken worden genomen. Aanvankelijk werd aangeno men dat de gevolgen voor de gezondheid beperkt waren. De onderzoekers spreken dat te gen. Volgens hen dreigen voor al kinderen geconfronteerd te worden met de gevolgen van de dioxine-besmetting door een veranderde werking van de schildklier. Ze zouden daardoor minder weerstand opbouwen tegen bijvoorbeeld de griep. Ook zouden er volgens de on derzoekers van de universitei ten van Gent, Brussel, Antwer pen en Leuven groeistoornissen kunnen optreden en zou de blootstelling aan dioxines kun nen leiden tot een verminderde intelligentie en vruchtbaar heidsproblemen. Gevreesd wordt bovendien voor een stijging van het aantal kankergevallen. Volgens een ru we schatting zullen tussen de veertig en achtduizend mensen méér aan kanker overlijden als gevolg van de dioxinecrisis. In totaal werden meer dan twintigduizend monsters on derzocht van dieren en voe dingsproducten. De stalen wer den genomen nadat het dioxi ne-schandaal in z'n volle hevig heid was losgebarsten, en dus op een moment dat de ergste besmetting achter de rug was. De voedselcrisis werd in eerste instantie doodgezwegen door de verantwoordelijke ministers. koloniale Nederlandse aanpak is inmiddels verlaten. Veel van de mensen die nu vluchten zijn nooit op Java of Madura ge weest, omdat ze op Kalimantan zijn geboren. De fricties tussen de beide bevolkingsgroepen werden aangewakkerd door religieuze wrijvingen. De Dayaks zijn gro tendeels christelijk geworden en de Madurezen zijn moslim. Daar komt bij dat de Madure zen traditioneel altijd een mes bij zich dragen, wat de Dayaks intimiderend vinden. Culturele en religieuze tegen stellingen waren in het verleden in Indonesië niet bespreekbaar. Soeharto trad hard op om on geregeldheden de kop in te drukken. In het meer democra tische Indonesië van nu komen twistpunten wel naar buiten en ontsporen volledig. PARUS AFP-DPA-Rtr steeds meer verdedigingsmaat regelen zou nemen tegen de westerse aanwezigheid in het gebied. Volgens Védrine zijn alle le den van de Veiligheidsraad het erover eens dat het huidige sanctiebeleid niet bevredigend is. De Amerikaanse president George Bush vindt echter dat de sancties tegen Irak in hun huidige vorm niet stringent ge noeg zijn. Tijdens zijn eerste of ficiële persconferentie als Ame rikaans staatshoofd gisteren, vergeleek hij het embargo met Zwitserse kaas. „We zullen de huidige poli tiek van sancties en hun moge lijkheden bestuderen en ze functioneler maken." Ze moe ten krachtiger worden om van Saddam Hussein een 'vreedza me buurman' te maken, aldus Bush. Alle leden van de VN-veilig heidsraad vinden dat de sanc ties tegen Irak opnieuw onder de loep moeten worden geno men. Dat heeft de Franse mi nister van buitenlandse zaken Védrine in Parijs gezegd. Ame rikaanse gevechtsvliegtuigen voerden gisteren een nieuwe aanval uit op het noorden van Irak. De sancties tegen het Iraakse regime werden tien jaar gele den ingesteld, na de inval in Koeweit. In veel landen, waar onder Frankrijk, groeit de kri tiek op de strafmaatregelen. Ook in Groot-Brittannië gaan stemmen op een soepeler be leid te voeren. Britse en Amerikaanse ge vechtsvliegtuigen voerden vori ge week al een bombardement bij Bagdad uit, omdat Irak 'Ze hebben alles binnenin me verwoest' DEN HAAG MARJOLEIN DE COCQ Een ijzingwekkende jammer klacht klonk in april vorig jaar in de rechtszaal van het Joego- slavië-tribunaal. Een moeder werd geconfronteerd met een foto van haar twaalfjarig doch tertje, dat bij de etnische zui veringen van 1992 in het Oost- Bosnische Foca was verdwe nen. „Ik kan niet kalmeren, hoe kan ik kalmeren?", schreeuwde de wouw. „Dat is mijn dochter." Als seksslaafje van Bosnisch-Servische solda ten ging het meisje voor 200 Duitse marken over in Mon- tenegrijnse handen. De man die haar verkocht werd giste ren in Den Haag tot twintig jaar celstraf veroordeeld we gens verkrachting en seksuele slavernij. „De behandeling van het twaalf jaar oude meisje is het meest saillante voorbeeld van uw morele verdorvenheid en corrupte karakter", hield rech ter Florence Mumba de Bosni sche Serviër Radomir Kovac voor. „Een hulpeloos klein kind, voor wie u geen enkele compassie hebt getoond maar die u net zo misbruikte als de andere meisjes. Uiteindelijk verkocht u haar als een voor werp, in de wetenschap dat dit vrijwel zeker verdere verkrach tingen door andere mannen zou betekenen. U wist dat ie dere kans op hereniging met haar moeder, wier immense verdriet de strafkamer moest aanhoren, zo nog kleiner werd." Het onmenselijke gesol met het meisje was maar één in de eindeloze reeks gruwel verhalen in het proces tegen Kovac en zijn mededaders Dragoljub Kunarac en Zoran Vukovic, die werden veroor deeld tot respectievelijk 28 en 12 jaar cel voor hun rol in de massaverkrachtingen waaraan de moslimvrouwen van Foca werden onderworpen. Aankla ger Dirk Ryneveld prees giste ren de moed van de zestien verkrachtingsslachtoffers die als getuige optraden. Getuige A.S., destijds negen tien, wilde eerst niet met de aanklagers praten maar deed later toch, doodsbang, voor de rechters van het tribunaal haar verhaal. „Het is voor mijn toe komst", zei ze. „Ze hebben al les binnenin me verwoest." Getuige FW50, destijds vijftien, vertelde de rechters onder ede over verkrachtingen die ze voor haar familie had verzwe gen. „Ik heb beloofd de hele waarheid en niets dan de waarheid te spreken." Getuige 95, nu 35 en meer dan 150 keer verkracht, wilde geen pauze om haar tranenstroom te stui ten. „Ik ben er trots op hier te zijn. Laat de wereld weten wat ze gedaan hebben." Einddoel van de Bosnische Serviërs bij de inname van Fo ca in de zomer van 1992 was alle moslims te verdrijven. „En wat dat betreft was de cam pagne succesvol", concludeer den de rechters. „Zelfs de naam van de stad werd gezui verd. Foca heet nu Srbinje (Servische stad - red.) en ligt in de republika Srpska." De mas saverkrachtingen door het Bosnisch-Servische leger en paramilitaire eenheden waren een 'instrument van terreur'. De drie verdachten waren ook geen gewone soldaten die door de oorlog losgeslagen waren. „Zij gedijden in de duistere at mosfeer van de ontmenselij king van diegenen die zij als vijand zagen." Hun proces was in meer dan een opzicht uniek. Het was de eerste zaak voor het Joegosla- vië-tribunaal waarin alle mis daden waarvan de verdachten waren beschuldigd seksueel van aard waren. Het was de eerste keer dat verkrachtingen op een dermate systematische schaal voor het tribunaal cen traal stonden. Het was de eer ste keer dat het tribunaal ver krachting karakteriseerde als misdaad tegen de menselijk heid. Maar bovendien was het vonnis van gisteren de aller eerste keer in de geschiedenis dat een internationaal ge rechtshof seksuele slavernij veroordeelde als misdaad te gen de menselijkheid en oor logsmisdaad. Licht hoofdschuddend hoorde Dragoljub Kunarac gisteren aan hoe de rechters zijn alibi verwierpen en zijn argument dat hij 'slechts' een soldaat was. Hij stond in aanzien bin nen zijn eenheid en had met zijn 'natuurlijke autoriteit' een einde aan het lijden van de vrouwen kunnen maken. Zijn actieve deelname aan het 'nachtmerrie-plan van seksue le exploitatie' was daarom vol gens het hof des te weerzin wekkender. De drie verdach ten waren geen 'meesterbrei nen' achter het conflict en de gruwelen, maar dat kon hen niet vrijwaren van vervolging. „Politieke leiders en oorlogsge- neraals staan machteloos als de gewone mensen weigeren criminele activiteiten uit te voeren in tijden van oorlog", aldus rechter Mumba. „Wette loze opportunisten moeten geen genade verwachten, hoe laag ook hun positie in de commandostructuur," DEN HAAG GPD In een historische uitspraak heeft het Joegoslavië-tribunaal in Den Haag gisteren drie Bos nische Serviërs veroordeeld voor deelname aan massaver krachtingen 'in de Oost-Bosni- sche stad Foca tijdens de etni sche zuiveringen van 1992. Dra goljub Kunarac kreeg 28 jaar gevangenisstraf, Radomir Ko vac 20 jaar en Zoran Vukovic 12 jaar. Volgens de rechters van het tribunaal hadden zij geen bevel om vrouwen en meisjes te verkrachten, maar handelden zij uit vrije wil. Hun misdaden waren 'weerzinwekkend', 'wal gelijk' en 'beklagenswaardig'. Het vonnis in de Foca-zaak is de eerste keer dat het Joegosla vië-tribunaal verkrachting ken schetst als misdaad tegen de menselijkheid. Bovendien is het de eerste keer in de geschiede nis dat een internationaal hof zich heeft uitgesproken over seksuele slavernij. De mannen hielden moslim vrouwen en -meisjes vast voor eigen gebruik en voor bevrien de soldaten. Ook daarmee heb ben zij zich volgens het hof schuldig gemaakt aan een mis daad tegen de menselijkheid. Madurezen demonstreren tegen de Indonesische president Wahid, die op reis gaat terwijl het geweld op Kalimantan uit de hand loopt. FOTO EPA EKA DARMA

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2001 | | pagina 7