Mails zijn erg
onpersoonlijk
StepStone
Gesprek van de Dag
Doorsneebrein gelijk aan dat van wiskundige
PEOPLE
AT
WORK
U
Weer Diekstra
Dochter
2
De bril van God
VRIJDAG 23 FEBRUARI 2001
Commentaar
De toch al veel geplaagde Leidse pyscholoog Rene
Diekstra is wederom in opspraak gebracht door de
suggestie van plagiaat. Dat verwijt, gepubliceerd in het
Amsterdamse studentenblad Propria Cures, is echter
ditmaal van een compleet andere orde dan de vorige
keer. Sterker nog, de verwijten raken kant nog wal en
zijn daarom niet meer dan een kinderachtige poging
om Diekstra verder te beschadigen.
Tijdens de voorbereidingen van een televisieprogram
ma waarin Diekstra zijn lievelingsgedicht mocht voor
dragen, kwam een boek op tafel dat de gewezen hoog
leraar ooit aan zijn vrouw cadeau heeft gedaan met als
opdracht een gedicht van Hans Andreus. Hij had daar
zijn naam en 'vrij naar Hans Andreus' bij gezet, een bij
intern huiselijk gebruik volstrekt onschuldige medede
ling. Columnist Justus van Oei wekt in zijn stuk in Pro
pria Cures de indruk dat Diekstra zich een gedicht van
Andreus heeft toegeëigend, maar daar is in dit geval
geen sprake van. In de televisieuitzending droeg hij het
voor met vermelding van de auteursnaam.
De sop zou de kool niet waard zijn, ware het niet dat
Diekstra genoeg heeft van de aantijgingen en met een
rechtzaak dreigt. Hij werkt druk aan zijn rehabilitatie,
slaagt daar ook ten dele in en wil niet langer het vogel
vrije lijdend voorwerp zijn van stukjesschrijvers. Uit
lijfsbehoud doet hij er echter verstandiger aan te besef
fen dat het nooit helemaal over zal gaan. Juist omdat
hij er door optredens in het land en op televisie voor
blijft kiezen een publieke persoonlijkheid te zijn, zullen
de media hem blijven volgen en, sommige zelfs in geu
ren en kleuren, verslag blijven doen. Zou hij zich op de
achtergrond in alle rust aan de wetenschap wijden,
dan waren hij en zijn zaak natuurlijk veel eerder verge
ten. Dat hij daar niet voor kiest is zijn eigen zaak, maar
de prijs van die keuze is een permanente kwetsbaar
heid.
televisie
Over Piepje Buys heb ik u al eens verteld. Dat was die
grote, stoere kater die zo goed voor mijn zusje zorgde. En
die zich bij onweer onder het bed verschool, het liefst tot
de zomer.
Piepje had op een gegeven moment een vriendinnetje,
een lapjespoes. Zij woonde twee straten verderop, maar
zat een lente en zomer lang alleen inaar in onze tuin.
Blijkbaar was zij al langer het vriendinnetje van Piepje,
want de eerste keer dat ze langskwam was ze nog alleen,
maar de tweede keer huppelden twee kindertjes achter
haar aan. En een van die twee was als twee druppels
water onze Piepje. Het kleintje - het was een meisje -
moest zich strekken om boven het gras uit te kijken. Wij
waren allemaal meteen verkocht. Een zomer lang kreeg
het gezinnetje bij ons in de tuin weieens wat eten, ze
sliepen in een kuiltje onder de heg en toen de herfst
kwam leek het er sterk op dat ze van plan waren bij ons
te blijven wonen.
Dat ging natuurlijk niet, dachten wij. Hun echte baasjes
zouden ze wel missen. Dus die hebben we opgezocht.
Dat was schrikken. Het was een Amerikaanse familie,
die nóg twaalf katten had. Zelfwaren ze voor twee
maanden terug naar de States, en de jongens die op het
huis pasten hadden nauwelijks oog voor de beesten.
Dus in ieder geval tot de baasjes terug waren uit San
Diego bleven de drie bij ons. En moederpoes was alweer
zwanger, die laat je ook niet buiten in de kou slapen.
Kortom, die beesten bleven. We wilden ze eerst terugge
ven, maar dat wilden ze zelf niet en ook de eigenaren
hoefden niet zo nodig. We hadden het tenminste aange
boden.
Gisteravond kreeg Han Reiziger in Zo vader, Zo zoon
een vraag over een soortgelijk onderwerp. Zou u de kat
teruggeven, als er overal aan bomen aanplakbiljetten
hingen met 'wie heeft onze Poekie gezienEn daar
moest hij even over nadenken. Met pijn in zijn hart zou
hij het doen. Omdat hij zich-kon inleven in de mensen
die een kat kwijt waren. Heel nobel van Han.
En ik vroeg mij af: houdt hij meer van katten dan van
kinderen? Als je erover nadenkt, dan moet je wel meer
van kinderen houden. Het is heel erg als een auto een
kat overrijdt, maar een kind is veel erger.
Zou hij dan wel een kind teruggeven dat verdwaald
was? Nou, als hij over een kat al zo moet nadenken, dan
vrees ik het ergste. Misschien als hij zich kan inleven in
de ouders....
Toen Piepje begon af te takelen ging hij knokpartijen
mijden. Hij hoefde ook niet meer zo nodig. Zijn dochter
had die taak van hem overgenomen. Met een ongekende
felheid joeg ze vreemdelingen uit haar tuin. Na een tijd
je was één blik en een snauw genoeg om ze het hazen
pad te laten kiezen.
Zo vader, zo dochter.
Een doorsnee brein verschilt in niets van dat
van een geniale wiskundige. Iedereen beschikt
over dezelfde wiskundige basisinstrumenten.
Het verschil zit hem in het abstractievermogen
en vooral: oefening, zo meldde de internet -
nieuwsdienst Hotivired onlangs.
De stelling werd verdedigd door Keith Devlin
op een wetenschappelijk congres in San Fran
cisco. Kevlin, zelf een wiskundige en decaan
van de wetenschapsfaculteit van Saint Mary's
College in Californië, schreef onlangs het boek
The Math Gene (Het Wiskundegen) over de
oorsprong van het menselijke wiskundig den
ken.
Alle breinen zijn gelijk, zo luidde de kernbood
schap van Devlins betoog. Wie voor elementai
re rekensommetjes in paniek naar de rekenma
chine grijpt, beschikt desondanks over dezelfde
wiskundige capaciteiten als een rekenwonder.
De meeste wiskunde is ten hoogste enkele dui
zenden jaren oud, en wat op de universiteit
wordt aangeleerd dateert vaak van minder dan
driehonderd jaar geleden, zei Devlin. Niets
wijst erop dat de hersenen de laatste duizend
jaar plots ingrijpend zouden zijn. Dat impli
ceert dat wiskundig denken een amalgaam is
van negen mentale basisfuncties. Die basisken
nis verwierven onze voorouders honderddui
zenden jaren geleden om te overleven in een
vijandige omgeving.
Een van die basisfuncties is nummergevoel, het
vermogen om in een oogopslag te bepalen hoe
veel elementen een kleine groep bevat. Dat was
uiterst handig wanneer beslist moet worden
een vijandige stam aan te vallen of te kiezen in
welke boom het meeste fruit hangt. Toen onze
voorouders nog door de bomen slingerden, be
schikten ze ongetwijfeld ook al over vergevor
derde ruimtelijke inzichten.
Enig inzicht in relaties was onontbeerlijk om in
een groep sociaal te functioneren. Gevorderde
wiskunde, zoals het vermogen om te tellen,
ontstond vermoedelijk pas later. Wetenschap
pers vermoeden zo'n 75.000 tot 200.000 jaar ge
leden, samen met het taalvermogen.
ai
k
Waaraan ligt dan het verschil tussen een w 101
kundig genie en een gewone sterveling? Vc
gens Devlin zijn wiskundigen beter dan gei 'or
deld in het concreet maken van abstracte t
rie. Zo kan de plot van een soap oneindig
ingewikkelder zijn dan een wiskundig bewi 8al
maar toch voor vele mensen begrijpelijker
dat het om concrete situaties gaat. De enig
manier om dat abstractievermogen te onto jl
kelen is oefenen, oefenen en nog eens oefe
besluit Devlin, een beetje zoals het leren h lp
len van een muziekinstrument.
5 g i!
Alwi» '<»»«iwww>ii;
El
G3 ED GD ED (5]
Kaalslag onder carrièresites op internet is aanstaande
Ze komen op als onkruid. De vele carrièresites -
er zijn er in Nederland alleen al ruim driehon
derd - op internet. Maar is het echt wel zo han
dig om online te solliciteren? Jobhoppen en
jobshoppen mag dan ook via de digitale sollici
tatie-methode erg in zijn, er kleven ook nade
len aan. De deskundigen voorspellen dat het
uur der waarheid is aangebroken en dat het kaf
hoognodig van het koren gescheiden moet
worden. Ofwel de shake-out in the online re
cruitment is aanstaande.
EU<*
3 !laï -i[ :i- :ft
Forvwd EMo*l Hom» P'if.1 StotrHy Stop Stop
Nïtrttf
J&IhMp7/ww tcto.nl/
(J'ïTVMrt'l R»UU(S
-
AM» R*tr - L09*. i R«pttri VIA HTÏWCT-5 0H> fotobt* R*uttr» Ptotis ^- OripMo N.vj
your career, your life, your future.
Europa's Carrière Portal
De tijd dat we vijfentwintig jaar bij
eenzelfde baas bleven, ligt mijlenver
achter ons. De werkmobiliteit neemt
toe. Werknemers werken gemiddeld in
zeven verschillende functies bij drie
werkgevers. Daarnaast veranderen ze
nogal eens van beroep. Deze trend zet
zich naar alle waarschijnlijkheid en
onafhankelijk van de conjunctuur
voort. De mogelijkheden voor de
werknemers lijken onbegrensd. Het
gaat er alleen nog maar om de juiste
keuze te maken, lijkt het wel.
Vooral de grote 'jongens' onder de
'online carrièresites' timmeren aan de
weg. Het is voor de naar verandering
hunkerende werknemer vissen in een
ruime vijver. Monsterboard, Zoomnet,
Jobnews en People at Work struikelen
over de eigen succesverhalen.
Monsterboard vaart een geheel nieu
we koers. De nieuwe generatie carri
èresites zijn volgens deze onderne
ming geheel anders dan bij de concur
rentie, want Monsterboard geeft je
loopbaan vorm. „Niet alleen een nieu
we baan vinden of zelf gevonden wor
den, maar ook een persoonlijk assess
ment center waai je je eigen profiel in
analyseert", is de nieuwste pr-slogan.
In gewone taal betekent het dat de
werknemer zelf aangeeft wat hij kan
en wat hij wil. En beseft wat hij nog
moet leren om dat doel te bereiken. En
dat Monsterboard het baken moet zijn
in je dynamische arbeidsleven.
Maar ook de kritiek komt hier en daar
los. Monique Stuut (30 jaar) uit Delft
zocht verleden jaar gedurende drie
maanden intensief naar een 'leuke'
baan als manager bij een help-desk of
een call-center. Ze gaf zowel Monster
board als Jobnews een zoekopdracht.
Uiteraard had ze in haar 'zoekprofiel'
duidelijk omschreven wat ze wilde. Ze
zou via beide internet-bedrijven weke
lijks vijf k tien geschikte vacatures aan
geboden krijgen.
De praktijk was geheel anders, want
via Monsterboard ontving ze geen en
kel aanbod en via Jobnews bleek ne
gentig procent van de aangeboden ba
nen 'onzin' te zijn. Het viel haar wel op
dat in veel van die 'foute' vacatures het
woord manager zat, maar manager bij
een industrie of productiemanager bij
een technische groothandel was echt
niet de baan die ze voor ogen had.
Ze ging daarom zelf op internet maar
aan de slag en bezocht het vacature
aanbod van allerlei bedrijven. Zé rea
geerde verschillende malen op de op
roep om vooral haar curriculum vitae
te sturen. „Het lijkt ongelooflijk, maar
meestal hoorde ik niks." Uiteindelijk
solliciteerde ze - per brief - op haar
huidige functie, die van manager help
desk bij de ANWB. Een baan cfie ze nu
al weer vier maanden met plezier ver
vult. „Als je een brief stuurt, weet je
tenminste zeker dat het aankomt.
Mails blijven door hun online karakter
erg onpersoonlijk en blijkbaar vindt
een bedrijf het dan niet altijd nodig
om te antwoorden."
Marcel Bakker (33 jaar) daarentegen
heeft weer een positief verhaal. Hij was
aanvankelijk juist sceptisch ten aan
zien van het online solliciteren. Begin
2000 wilde hij een andere positie. Hij
was er aanvankelijk van overtuigd dat
internet niet zou werken en probeerde
het een tijdje op de klassieke wijze. „Ik
dacht dat het verwerven van een baan
op directieniveau via de ouderwetse
netwerken liep, maar dat bleek niet
meer te kloppen."
Hij liet na een tijdje ook via Monster
board zijn c.v. op internet achter. Bin
nen enkele weken had hij een nieuwe
functie op zak. Hij is nu verkoopdirec
teur Nederland van Lacie, een interna
tionaal bedrijf dat randcomputerappa-
ratuur op de markt brengt.
Jack van Minden heeft in Amstelveen
adviesbureau Psycom en is gespeciali
seerd in loopbaantrainingen. Hij is te
vens schrijver van het boekje 'Alles
over solliciteren op internet' en heeft
vooral een genuanceerd oordeel. Hij
denkt dat de huidige stand van za
ken absoluut leidt tot een enor
me kaalslag en dat binnen
niet al te lange tijd er
slechts tien van de vele
honderden vacature
banken over zijn.
Van Minden denkt
daarnaast dat je als
sollicitant gericht met
internet moet kunnen
omgaan, wil je succes
boeken. Het maar lukraak
rondsturen van een digitale
kattebel van twee zinnetjes
vol spellingsfouten, is even
eens zinloos. Digitaal sollicite
ren moet, net als de ouderwetse
brief, duidelijk zijn en worden verrijkt
met een goede motivatie waarom juist
deze baan in aanmerking komt. Daar
naast hoort er naar de mening van Van
Minden altijd informatie in te zitten
die niet in het c.v. is opgenomen, maar
die wel relevant is over je persoonlijke
ambitie. Ook het controleren of de
mail en/of het ingescande c.v. wel
goed aangekomen is, horen bij zorg
vuldig solliciterei on
temet.
„Internet is eenlei
tisch medium,
als een krant ee iet
um. Je moet da i d£
overdreven ven d
gen aan koppele d ti
mooi, maar te grol roo
heid is net zo gevaarl jU:
grote traagheid, waaruit wei jee
ciëntie spreekt. Een bedrijf da ;r
laat overdonderen door haast 11
verstandig bezig. Want reflect] nd
groot belang bij een aanname n
echt onmogelijk om in een da d a
staan binnen een uur, een got i
wogen oordeel te vormen."
ligi
IRENE NIEUWENHUUSE
en
CC
X
cc
In de eerste klas van de lagere school vertelde onze
juf het scheppingsverhaal. Na elke scheppingsdag
keek God tevreden naar wat hij had gemaakt
en hij zag, zei de juf, 'dat het goed was.
Toen ze aan de zesde dag toe was, en
weer meedeelde dat God 'zag dat het goed
was,'stak één van mijn klasgenoten z'n
vinger op en vroeg: 'Maar als God zag dat
het goed was, hoe komt 't dan dat zo
veel mensen slechte ogen hebben?'
De juf stond met haar mond vol tan
den. Het is een vraag die gelovigen niet
kunnen beantwoorden. Hoe komt 'tdat
zoveel mensen bijziend, verziend,
myoop, kippig, nachtblind, kleuren
blind, maanblind of zelfs stekeblind zijn?
Hoe valt te verklaren dat je lens troebel
kan worden, dat je staar kunt krijgen?
Hoe moet begrepen worden dat zelfs men
sen met goede ogen zoals ik toch lijden
aan een beetje onregelmatig hoornvlies-as-
tigmatisme? Heeft de schepper dan op zo'n
cruciaal punt gefaald? Heeft hij, hoewel hij
alles zo 'goed' wist te maken, het ultieme
probleem van het zien niet bevredigend
enselijk
kunnen oplossen? Geloof je in een almachtige
Schepper, dan sta je voor een raadsel.
Ben je daarentegen van mening dat wij het pro
ductzijn van de evolutie dan valt heel goed te be
grijpen waarom het oog zo'n belabberd product is.
Het is nog niet af, de evolutie is halverwege gevor
derd. Nog vele miljoenen jaren en dan is ook het
oog perfect. Alleen werken wij de evolutie nu zelf
drastisch tegen metal onze brillen en contactlen
zen. Want wie slecht ziet, wordt dankzij zijn of
haar bril niet weggeselecteerd, ja kan zich, al is 't
lastig zoenen meteen bril op, zelfs voortplanten!
je kunt de evolutie van het oog prachtig bestude
ren. Bij eenvoudige organismen begint 't meteen
lichtgevoelige cel, en zo'n cel zorgt ervoor dat zo'n
organisme zich als een roofdier nadert uit de voe
ten kan maken. Naarmate de evolutie voort
schrijdt, wordt 'toogsteeds ingewikkelder. Bij de
insecten heeft zich 't facetoog geëvolueerd. Bij
inktvissen vind je miraculeus goede ogen. Anders
dan bij ons, ontstaan de ogen van de inktvissen
niet uit hersenuitstulpingen, maar uit huidinstul-
pingen. Daardoor zijn hun zintuigcellen naar de
lens toegericht (bij ons zijn ze van de lens afge
richt) en worden invallende lichtstralen minder
verzwakt. Inktvissen hebben derhalve veel betere
ogen dan wij! Die hoeven geen bril op!
Stel, je gelooft in een Schepper. Is het dan niet
vreemd dat Hij, terwijl Hij wist dat inktvissen-
ogen zo prachtig in elkaar zitten ons voorziet van
een zoveel slechter design?
Vanwaar dat geknoei?
'En Hij zag dat het goed was', staat er herhaalde
lijk en opschepperig in Genesis. Hij zag het dus
niet goed. Met andere woorden: God zelf is bij
ziend of kippig. Of Hij was iedere keer na zo'n
scheppingsdag als hij 's avonds tevreden uitrustte
z'n bril kwijt.
Wij gereformeerden hadden indertijd in Maassluis
drie dominees: dominee Dercksen, dominee Vol
lenhoven en dominee Mak (de laatste een neef van
de schrijver Geert Mak!). Alledrie droegen ze een
bril. Ook als bij ons een dominee van elders preek
te, droeg hij vrijwel altijd een bril. Als kind wist ik
al: een dominee zonder bril, dat komt haast nooit
voor. En dat is wonderlijk want iedereen die een
bril draagt of contactlenzen, bewijst daarmee
doorlopend dat God niet bestaat.
De Britse popste
BIE WILLIAMS
woensdagavond
een concert in h
se Stuttgart van
dium afgegooid,
de politie gaf ee_
chisch gestoordjiic.
de voormalige I
That-zanger van,
een flinke zet.
voltooide zijn op
maar liet zich gi ls j
door een arts on
ken. Volgens zijl
ger heeft de 27-
zanger een aantjs
lingen aan het ir)0(
overgehouden. ilai<
20-jarige belagene
geslaagd achter
lissen te beland^
onderzocht. De
opgesloten. Ove^er
motieven is nieti0t<
kend. hjj
pjf